UKD 5613.1~HI565.33 :5m.'736.3 :5OO.III22(i438.J.l-il[ +14!38.1Ił ;t.ochÓJW. TłiuszlCZ, Łuków -'Wdercen~a)
stanhsława WOSlZlOZYŃISiKiA
Mikrofauna cechsztyńska obniżenia podlaskiego
;Prace dotyclzące miiklrol:faiUny ceclhsztytnu na dbszaJl'Iw /Polski są nie- Hcm'e. Pi,erwS2le wtzmiatnlkli.
na
ten temat znajdujemy w pracach J. Ozar- noclkiego ('1912i3) oraz J .. SaIlliSiOlnOwic!za {in M. IKsią:żJkiewicz, J~ SamsoillO- wic'z, ·19'52). Następnie miOm'ofa!Unę ceclhs:zitY'IlJU OiPracowywaH H. WoJańśka(195'9), K. KTommelbeliJn (i1'915t9), E. Odrzywolska~Bieńlkowa (,1'9,ata, b), H. J'llll'ikiewiez 1(l1'9!6i2, 19616} i S. Woszozyńska {1968:}.
W niniejszym BJrtyllruJle ;o!pisano millm'ofaJunę ni'e1maną dotychczas z .obszaru /PiolBki. ~óby ido ibaJdan milkrqpaloon1tologiomyoh .z ·otWOl'lU Lo,.
chów IG 1 polbrałamz mdzenia udostępnionego mJi. !{Jmez mgJI'a R. Wagne- ra, pr:óblki. z 1W1eTCoen 'TIusrezllJG 1 i Łulk;ów lG 1 otl'lzyttnałam od mgr K.
Pawlowsldej. Otwory wiertnicze Łachów i Tłusrez lilokalizowane są w oIb-
niżetn:iu podlaiskim, a ,ołtwór Łulków na masywd:e łukoWlSkim.
OSBJdy węglanowe c€ohS2Jtytnru: w 'wymieni()lI1Ych otWOTacih wiertniozych
wylkształoone są w !postaci dolomrtów m:ńkJrozialrnistyc!h, wapiem ma,nglis- tych, mułowcbw i iłowoów.
W ,dtwOrze wi€ll"1lniClzyrn Łachów, IW do1m.ej części !profilu ceclhsztynu, w walP'iemacih mall'lgl:istycih rwystę!pIUjącycih od głęboikości 16'1'1,5 m do H)!919',O
m,
stWdeDdzonó masowe występowacie miJkrofaUITlY dolnego ceclh- sztYllllU. Oka'zy są dQbr21ezadhowaJUe, e;espół .otwornic i Iffia~żoracz!kbw baT- dzo ·zr.ó~n:ioowalIly, c!hBJr~telrY'styclmy dla dolnego piętra cechs:zJtyonu Z'l.W ·21~ole Itym wYlI'óŻlnioIliO następujące otwornice: Agathammina pusilla
~G e i iI1 i t ii), Gein'btzina cuneiformis !~J o in e s}, Spandelinoides geinitzi (R e u ss), Hyperammina compressa P a a l z o w, Ammodiscus bradYnu.s (ISp anciell), NadJosaria canicadensestriata Pa all zow, Nodosaria kingi (J >O n e s), AmmobacuUtes eiseli . ~S p a !li Id 'e l}, Cornuspira kinkelini
.s
IP a III id el, SpaWdelina cavernula P a a'I 'zo w, Spandelinoides sparsi- costa lI' a a' l 'z o w, FranJdicularia permiana n. sp., Psewdoglandulina af.f.pigrmaea ;(T e T q ue m), Glamospira spiralis ,s c !h e ;r p orBJZ mał2loradki
Roundyella le'baensis K:r
o
m ID e l ib e i n, Bairtdia d. acuta (J o n e s), Bairdia pammeriana K II'o
m., Healdia dah'lgriLni K II'o
m., Bairdia sub-roun~ H o 'u i Bairdiocypris sp.
W. s:v~owej części jpIOOfilu Łocih-ów, od ,głęboikości 1!577,5 m :do 11572,0 m, występują mułowce, !Pia,skowce i dolomity. M:iiklrofaunę notuje
Kwartalnik GeologiclZl1y, t. /114, iIlr 3, 19'ro !".
478 Stanisława Woszczyńska
sięsporadycznię, a jej okazy .są źle 'Żachowane. W tym oddnlku !poofilu wy-
stępują jedynie fu'agmenty Skol'TUJpek Agathamnnina pu:silla (O e i III i t z) i GZomospira spiraUs ,sc'helrp. Olba te g-atulIllki ;są !lnaSOWiospotyłkane
w piętrze 'Z!. Występowanie (tych idwóc!h gaitunk,ów otwornic w wyższych osadadh coohsztyn,u tł:umaczyć można' lIlieco ,Większym zasięgiem ~()Il.o
'Wyttl ich 'występowania. Mimo
m
rw wiereetlllU tym stl'Qpoweosady cech~sitytn.u ,wykszrtałoone są jako śkały węglalIlowe, bralk jest w niCh ,mikJrO.
faulIly.
W osadach cec!hsztyn.u rw dtworze Tłu:szoz milkTolfajUl[la była Iba'l1dZ<l nli.eliC!2lIla. ,Tyłlko w dwóch próllkadJ. na głębdk.ooci \H1i18,2 m i 16.24,8 m zmalezi()Il.o lkiJka ga!bulnIk.ów otwornic: Agathammina pusilla (G e i III i t li), Geinitzina cuneiformis I(J O!Ile s), Spande"linoides geinitZi I(IR e u s 5J i Hyper.ammina compressa lP a a!1:z o w. Z małżorac2Jk,ówzandtowano:po
,Jjedyncze okazy Bairoia Cif. acuta I(J on e s) i Bythocypris ,sp. lPil'!zedsta~
'Wian,e ,ga'tlulnlk!i ohaa.-alkterystycme są dla piętra 'Z1.
Z :wiercenia Łuków o1mzymaino !kilka ![lróbek, w jedJnej 'z lIlic!h lIla głę
bokości 1801,iQ-;...;802,O m stwierld:zono nastę!pU'jąoe gatunki: rAgathammina p'UlSiZZa (G e i III :i:t IZ), Gein~tzina cuneiformis I(J o tri e s), Spandelinoides geinitzi 1(\R e u s s).~ół \ten !typowy jesit dla, piętraZ1. '
!Na podstawie /badań tmilk!rofaUlIlY OISaJdów ooohsztynu z oIbszwów PolSki mama stwierdzić, liż dtwomioe i małrżorac2Jki, w jp'iętrze Z1 są ~a'to ;re- proezen1lowane w Iga1rulniki oraz osdbniki i tworzą charalkterystyc.zJny ,zespół.
W osadach pię'1lra Z2 i Z3 mikrotfaUlIla Je.st na'tomiast nietlicma, o lZ'łym stanie zachowania. 8ar1dzo· częSto próbki pQbrane 'z tycth osadów nie za-
wierają ~auIIly. Dalsze Ibadania', Ibyć mo'źe, pozwolą na ,wyciągnięcie baJrd:zie j ikonkroetn yoh WIIl!ios~ów.
OPIIJS SYlS'TIEMlAITYCZNY
{Rząd ForaminiferidalE i c h wal d, 1830 1R00dzoina Lagenidae S c h u l t z e, ,1854 iR.{)d'zaj Spandelina C u s h m a n et W fi' t e r s, 192'8
SpandeZina cavernula !P aa l z o W Ta,bl. [, 3a, b, c
1936 Spandetina caveTnu!a P a a l z 'o w; R. Pawaw: Jib. ,Preuss. Geol. L. A. IP, 3,5, taobl. 4, fJ..g. 4.
1962 Spa.hdeDima caveT,nma ,pa a l z o w: H. Scherp: Fortschr. Geol. iRhei<nldl. u wei;ttf. lP. 303, tabL IlO, f,ig. 2l!a, b; :Mia, b.
M a t e r t a ł: \11'1 OIka'Zów, połama;nych.
W y m i a r y dwóch okazów w mm:
długość szer()ko&ć
1 2
0,55 ' 0,.18 0,25 0,,12
o
P i s. SkOVlllPka jednoseryjna, wy'dłutżona, spłaoszcwna {} zadkrąg:l~nychbrzeg,aclh. Komory 'w miarę 'Wlżrostu :minlima1nie powiększają swoją objętość. Każda łromorap<)Środlku na dolnej kirawędzi ma trójkąltne wcię
cie; 'Szwy W!giłębiOlIle. Ujście terr.miJn.all!ne, szozelinowate.
Mikrofauna cechSztyńsk,a obniżenia podlasIkiego 479
'L. m i e n n ość. Zmienność '.slroa:!upe!k: ,za:maczasię ,w wielkośc1i. ilromór.
Są okazy, lU ikItóryc'h dWuigQŚć i szerokość Ikamory iWYIllosi. 0,23 mm, lU :iJn- nych są macZ1I1iemniejsze, 'WymiaTy wynoszą '0;1 mm. Nie!które skorUlptd'
mają ujście na ikl'lótiktiej szyjce.
U wag i. Slkorupiki tego gartnrnlku rzadlko 'zaChowane są w . calości.
W op.ioolnYm materiale jedna skorupika jest cała, 1'2· połamanych.
R.
Paal-zow
('1193:6!) i iB. lSc!hel'!P IC119(2) ilustrują SkO!l1lljpki !połalIllalhe.'W y s t ę P o wa n. i e.' Galtunelk Iten l2ll1aJIly jest 'z dplnego cechsztynu Niemiec. W !Polsce występuje lIN 'Wiercenliu Łochów IG 1 na głębOkości
1502,Om. .
:Rodzaj Spa.ndelinoides C u 6 b m a n et 'VI a t e r s, 19128 Spa:rvdeJlinoiJdessparsicosta !P a a [z o w
1936 SlPandeŁtnotdes spaTsic'08ta P a a l z o w; R. PlaalzoW: J,b. Preuss. Geol. L. A. p. 36, tabl. 4, fig. Im.
Mate,rtał: t,1'ZY ~azy Wyml1a;ry okazu w mm:
0,57 0,21
O!p i s. SkOfl'!l.l!Pka jednoseryjna, wytlNżana. Ilość komór od 6 do 10.
K1OOllory na przelkroju !POprzecmym 1trójkąme o 'zao!krąglanycll' ikątach, ściśle !PrZylegają do sielbie.S7:wy nieco 'W!głębiane. Ujście termfun.a'llIl€
zadk.rąglone. .
U w a' g 'i. Spa:rodJelinoirles spaTsicosta IP a a: iL 'z o w jest rzadlko noto- wanym ,garlluJnlk1em. R. lPaałrow (11.'9,316) OIp:isał ty1!ko jedną Skol'Ulplkę. W ba-
danymma'te-riale IlmaleZJiono 'trzy olkazy. .
'W ys t ę !P o w a' III i e. Spa.nd'eJlirioides sparsicosta .p a a,II z o W opisalIlY
był ,zdolnego cecihsZltY1IlruNiemiec. W \Polsce wyStępuje w wieroeniu Ło
chÓW IG:1 na głębolkości HiI02,O m.
lRodzajFrOndicuZaria D e f 11' a n c e, 1824 Frcmaicularia permiana n. sp . . L o c u s . t Y P i e u s': wiell"Cenie Loc'hów
ro
11S t r .a t u m t y p i c u m: wapienie margliste ciemnoszare, pelitomorficzne, mułow
cowe, dolny cechsl'JtYlIl.
D e r i vat o n o m ł n i s: od okresu występowania.
Matea-Ulł: 8 okarzlÓw
W y m i a T y trzech likcI'lUpe!k: w
m.m:
11 :I
dłu.g<lŚĆ 1,08 0,000 0,30 srerolrość 0,54 0,690 0,20 g·rubo.ść 0,14 O,.t.06 0,09
10 !P i s. Slkoru!Pka jeldawseryjtna, wyd'łlu!żona', !PłaSka . O żaok(['ąglanycih bI'lzegach. Ilość komór -od 3 do '8. Kamora' poc:ząi1firowa kulista (o średnicy
0,99 mm), da1sze lk<Jmory. siodłowa,te, minima1nie ,wy:puiklłe, dość szyblko wzn.astające. Szwy w:głę;bione. lBoŚlrodlklu, w:zJdiłU'żSkorulPiki zamacza się
4180 S'banisława 'Woszczyńska
płytki rowek PowIi.erzdhm..ia. Skorupiki gładka. Ujście taI'lIIlinalne, S7JC!Zeli- nowalte, na Ikrbl1kiejszyjoe.
Z ID i enn OoŚ Ć. Zmi.ennaść SkOorupek zaroac'za się w \kształc'i.e /kOomór.
WyStępują sk<mujplki !brurdziej wyd!łJużone, Q Ik>rótszvch IkOomoradh, aralZ Iktr.óts.ze, Q /bardziej wytcNIużonycih !k.omOorach.
U wag i. OlPisany gatunek lPoddlmy 'jest IdOo Frcmdicwla.ria min'!J,tis- sima P a a l 'z.o w i Frcm.d.icularia draco !P a a 1 z Q rw 'Z:urwagi na· gładIką.
nie OomamooWw'amą !POwi~ę SkOoruIPki. Różmi się od jplierwarej rtym,· iż ma.!pl"ostoułOŻl<me ,aroezalkrzyWione ikomOory w począ1ikowejCZęści skio-, rUlPiki, szwy wy:raŹlIliej 'zamaczane. Od Frondicwlaria draco P a a l 'z.o W
ró2m:i się tym, iż !komory WJm"astają nie Itak gwaJłltOWlllie, ponadto IkOomOory na brzegacth są Iball"dziej zaolkrąglone i wYiPulkł,e. Od FroncLicularia d.elica- tula J iU ·r k rooni się !tym, Iż pow1.ElIl"zdhinia skOornl(Ilki jeSt gładka, kamora
począ'tJ.kOowa ~łista, ilromOory Iba'l'ld!ziej siodłowate. Od Frondic11laria corpu";
le'T/Jta
J
lU Tik. IVÓŻlni. się nmiej~: [komorą początJkową iibralkiem .rzeźby.,W y 's Itę IP <> w a in i e; Frcm.dicularia permiana n. ąl. Iwystępuj.e w dOol- nym c€'Chs~e 'z otworu! Łoohów 'lIG lna głęb. 11!602, () in. ,
lRodza:j PseudogZandulina C u 'S h In' a n, 1929 Pseudoglandulina roM. py.grnaea
ICT
e LI" q lU e m)1962 Pseud09łGnduUna aff. pygma.ea (T e ·r q u e om); H. SC,hellP: lf,qrts~r. Geol.. IRheionld.
u Westf, p. 3111ł, tabl. iltl, fdg. 1Il4e, b; !!1a. b.
Mate.rial: 6 okaz6w,
w y Dl i a [[" y .1lrriecih skO"l'Ulpek w mm:
długość szerokiość
Ch 03402 ,
O,1iII2 2 0,34 O,UI
o IP i s. Slkarujplka j€idlnoseryjna, jajowata, w przekroj;u lPO!PlTLecm.ym kuliSta. Ilość komór od 3 dOo 4. Komora poozą1lkowa zaokr.ąglooa, lcialsze /komory są niJżs.ze 1('0,\14 mm), a srersze .(0,1'6 mm), ściśle przylegaiją do siebie. Ujście terminalne zaolk!J:ąglone.
U rw a g li. 'Qpisane sk~i są poddbnedo okazów przedstawiooy~h przeZ H. S c h e Il' iP a ~1196'2:), ma'ją ltyIłko mniejszą \Średnicę !komory.
Wyst ęIPOorwan:ie. Pseurl'oglandulinaaff. pygmaea (Te r quem)
występtUje w dolnym. cec'hszJtynie Niemiec. W lPo1sc·e :zma:leziona w wierce- n.iu Łodhów [G i1. na głęb. l1'fiOO,O m.
RodZina OphthalmidiUiae it'od7aj Comuspira S chu·l t ze, l004!
Cornuspira kirvkelini S IP a n d ell
1898 Cornusp!.ra ldnJceUm Sp,andel; rB. F. El-lis., A. IR,. lMessJ.na: CataJ.oque of E'oramlinUera.
1'9'82 COTnuspira "łm"eU1I:l S p a.n iii e 1; H. ScheIlP: FortSch:r,. yeol. iRheinld. u Westf.· p. 305, taf. 4, :fig. 9-12.
Ma:terlal: ~O okia:zów
W Y m i a r y trzetCh oSOIblni:k6w w mam
średnlica
~ubo.ść
l 0,418 0,06
3 O,IBG 0,064
lMiJkr.ofauna ce'chs'ztyńsk,a ,obniżenia podla'S'kiego 481,
o
iP i s. Skorujplka !plan~i'l'alna', płaska, !kulista. Zbudowana z kulis- tej !komory poozą'tikowej l(średJnica 0,0'118 mm) i drugiej mrtkoOWatej !nie iPodzielonej !koOmory., Rurlkowarta Ikomo["a 'tworzy .od 5 do09 Skrętów, średliiica rurik:i minimaJnie '2lWięlksza swoją dbjętość W ilderunlku ujścia (śred
nica Skrętu ,0,01316 mm). SCiainJka wapietnlI1a ideUka't:na Q ibiałym zalbarwieniu.
Ujście' ścieśnione na, !końcu il'IU'l'Ikowa:t~j ilromory.
Z m i e nlIli ość. S!kOlliUJPlki il'ló2mią Się między sobą większą lulb mniej-
szą ilością Skrętów. '
U wa g i. 'lQpisalIl,e Sk<mUjplki są nieco mniejsze od okalzów qpisan,yclh
pr2leZ H. Sc!herpa.
W Y s t ę P o vi a n i e. Cornu.spira kinkeli1ii Sp a n deI wySt~U'je
w coohsztylIllie Niemiec, IW [Polsc'eroaleziona !była w wiercenllU ŁOchów [G 1 na głęb. 1!602,O m.
!P.odklasa Ostracoda L a t r e i Il e, [1806 iRiząd IPaZaeocopida H e' n ni i on g l;) ID o e
n,
1191i3Rodzina ScrobicuZidae P O'SI ne T, 1951, 'Rodzaj RoundyeUa !B r a d f i e 1 d, 1191315
Roundyella ,lebaensis K II"
o
m lIl1! e l!b e i n1,959 Rou.ndyel.l.a tebaensIJs 'Kil" o m.; K. IKirÓmmellbelD., (".eOl; J,ahr. p. lIla:-mo, tab • .l, fig. I1I1t-ilJll, taIb. 3, f'iJg. 4.<i--łI6.
1967 ROU1ldydtla teball!l'lBll6 Kil"O m~; J. !KnUpfer: Flr€iLbell"ger FartS1Chtmgs, !p. 'li!, tab. l, :ftIg. 1.
,M '8 t e r d a ł: '100 okazów
W y ,m 1 a r y trzech osobnlilków '\11 rmn,
dtługość szero:k()Ść
~ubość
II.
O,'ffl 0,45 0,28
2 0,75 0,41 0,36
3 0,52' 0,30 0,18
u:p i s. lPancoozylk wykłłIuZo:ny, w za,rysie IProst.a'ką1lny.K.oniec przediIli i Ityl!ny zaolkrągIony. :Kirawęld!ź grr-zlbi'etowa i Ibrzusm:a !prosta. Pow'ie["zchnia boc:mla pancerzylka gu2Jkorwa'ta. Na brzegach ipaln.cer.zylków wprzedn:iej i ty1n'ej części występują 'tępe !k:olce rlfugości dkoło 0,,018 mm, nieróW1IlO- niliemieItolZlIllieszC'zone. iPalIicerzylk dd strony Igl'libietQwej 'i br~j jest pcrosOOką1tny o 'żadkrąJgflonych !kątach. L'ima łącząca pancerzyki !prosta,
'wzodłuZ ikttarej' :wystEpują wąSkie ,r.óWiIloległe zgrulbienia na obu skotrUlP- Ikaclh. iPlrawa i .lewa Skorupika jeSt j~diI1alkowej wie.Ikości, pośJ:'oclku mini- mal!:nd.e wyprulkła.
Z m. i 'e n iIl' ość, "Zll:ntiemlOiŚć osoIbnicza lPanc,erIZ~ów lPolega lIla mewiel- kim zróŻtnicawanLu wypru!kłości p:ancerzy\lPów i IdQrugości !koloów.
U :w a g i. Roundyellaleba~ Kro m. podobna jest do Roo/1/iLyella mopacifa B e n s o 1Ili, ten ostatni róŻiIli się 'zalIllikamem igieł ilru !plI'zodowi i ku ty'łowi!parncerzyka. R. drosapa;pillosa S o h n wylkawje ba~ziej ['e-
gulame :romrlesZCI2looie !koloów niiż qpjsylwaDjy gatwnek
IW y s
t
ę iP owa: n. i e., Ga1luiI1e1k Iten wystęjpluje w ()tworze Lochów IG 1 00 g9:ęIb. 1i6oo,O; ,11601,'0; 11.15919,0 m, IW w.iemen-iu Ł,elba l na głęb. 164J5m oraz'w OIt'\.vo["ze Rugoo'400 'Wy'spie Rugii.
482 ,Stanisława rw O'szczyńska
Rząd Podoeopida lVl' li 11 er, 1894 'Bodzina Bairdiidae S a r s, , 11887, raodzaj Bairdia Me C'oy, [844
Bairdia pammeriana K r 6mme,llb ei~
1'959 Batrclia pommertana iK r O m m e l b e.d 111;' K. KrommeJlbedln: oGeoll. Jahr. p. 12&-1:16, ta,b. 2, fd.g. 311-39.
iM ,a rt e il' i El ł: 25 paJllCeTzyików
W y m i a r y trrz:ech panicerzyików w mm:
drogość S2le1'Oik'aść grubość
1 , 1,,4iO 0,65 0,50
2 1L,38 0,57 0,39
3 0,75 0,36 0,26
.o
p i IS. rPaneerzik wydłużony, nieco wypuikły. Brze;g dorsalny łuIk.owaty, wentral1iny lP['alWie prr-ooty. Oba końce izadk!rąglone, !przedni znacZIIlie szetrSzy od rty]neg'o. SllmrulPlka lewa wi~sza od. prawej', OIbejmuje ją w2Jdfulż !krawędzi boczmych, z 'wyj,ąitlkiem lrozszerr-zonego przedo1iiego końca.
Od strony gT21bietowej pancexzylk WI"zelCionowa1ty .. '·Przedrnia i 'tyilna ~zęSć
pancerzyka wyd!buiżona,z tym iŻe sam lkoniecprr-zedJni' jest ,zaokr'ąglony,
tylny 'zaostrzony. Ods1lrony ,grzlbietowej linia:Łącząca 'Obie Skorupki p!rZe- S/Ulwa się !nieco iku prawej skoI'llllPce. Ods1lrony Ibr2'JUtSzmej linia łącząca
slkorUJPki jeslt prosta;lbiegnie 1P0000odHru pancerzylka. lPowierzcillIlia !pa1nce- I"zylka gładlka.
U wag i. Bairdia pammeriana K r 6 m. ,różni się od Bairdia Ze'bae K
r
6 m.1tY'm, iż jest ba'rldziej wydłużona, iznacmie węższa i mniej wy-pulkła. Brzeg wentra1my ma prosty, przelani. koniec wężSZy, i mniej za-
oIkrr-ągJony.
W y s!t ę P o IW' a ,n i e. Bairdia pommeriana K rr 6 m. występuje
w ultworach ;dIollli'e!go cechsztynu 'W ·o1;wo'I"ze Łachów ]jG 1 na głęb. 1 ifil!1 ',5 m, l'6'O4!,O' m, 116013,0 m, 160'2,0 m, 1iOOl,O m; 116010,10 m ora'z w ,dtworr-ze Łaba l
na głęlb. '6i4!Sm. <
~airdia elf. acuta;(Jo n es)
11159 BilIiTld.ia cf.actita ,(J o;n 'e s); K" IKil'6mmeDJbel-n: GeDI. Jahl'b., p. 1f2I&'-'1L27,ta,b. 3, .fig. 412--44.
M a .t.e r d a ł: 60 pancerl2:Yków
W y lin da 'r y trzech pal!lCerzyUt6W w ,mm:
1 2 3
długość 0,99 0,93 093 ,
szarOikiość 0.,139 0,39 0,43
g,rUbość 0,39 0,36 0,36
,Q tP i IS .. Pancerzylk wydłużony. Bl"Z!eg dorsaIny łulkowaty, wen'trallrny prosty. lPrzeldni ikO!Iliec nieco 'zaokrąglony, tylny wydłużany, spiczasty.
Lewa s!kOll'lUlpika wię1ksza od !prawej, 'Obejmujoe nieco ptrawą WlZci.łJulż Ikrra-
'wędZi lboCZ!Ilych. Od st,rony g:r'?Jbie1lo:wej pal[lCierzylk: fWYidłtuiżo!I1y, przedrni i tylny k<m.iec ,zaostrzOlny, pośrOldlku pancerzylk wYlPlUlk!ły. Od stlrony brzusznej linia łącząca Sk,oirujplki prosta, OId ,grzbietowej nieco !P'l'IzesunJię'ta
w ikierrU!Illkru pra,wej slkolruplki. lPowierzcooia gładka.
W
y
s ,t ę p o w an
i e. BaiTidia Cif. acuta ~J o ltl e s) ~tępuje na giłęlb.:16'06,3 m; 11603,'0 mi 16{}2,O mi 'H)lOlt,O mi.'l1599,O m oraz w rutworr-aah Idol- nego cechsztylIl:U ZOItwOru Łelba (1 na głęb.64!5 m.
iMhlmofauna ·cechS21tyńsk.a obniżenia podlaSkiego
Bairdia subrou:nda H o U
1954 Bairdta subrounda Ho u; B. F. Elllis, A. la. Messdna: Catałoque of ostrocodJa, Ant .. Mius.
Nat. HISt.
iM a t e ·r i a ł: W patllc·eriZyk6w
IW y.m t a r y t11Zech 1P1Il1'l6erzy1k6w w mm:
d~ugość szerokość·
gruboŚć
iI.
O,'11l
. 040 ,
0,34 2 0,65 0,39 0,32
3 0,63 0,38 0,30
OlP i s. iPancerzytk jajowaty, wypulk~y. Najwiętksza gru~ć PaJIlC·e.rzy- ka IPrzYiPada w przedniej j,ego części Koniec IPrzedn,i szeroki, !ZaOkrąglony,
tylny węższy, Ibairdziej wyd~ny. Brzeg dorsalny :bukowaty, wentralny prosty.
Od
strony ,gr2lbietowej IPBlllcerzyłk owalny, lIla przednim !końcuzaootI'!ZOIly, w ,tyl!nyttl lZaakIrąglony. Linia łącząca· skorupki od s1lrony gr2lbietowej symetrymna, lIlieco· W)'Igięta, od strony Ibrrusmej IProsta.
W
y
s t ę'P o w a III i e. Holotyp tego gaJturl!ku 'był opisanyz
dolnegopermu Ohiln, IW lPoilsce wystęjplU.je w u1tworacih doln~o cec!hs2JtYlIlU' w otwo-.
rze Łachów ]Q l na :głęb. 11602,0 m.
!Rodzina HeaZdiidae H a rIt () n, 119133 Rodzaj Healdl,a R o u n d y, }:9'26 H ea:1A'lia dahlgrii:nti K II" O m m e llb e i n
1959 Healdta dahtgriini IK rOm.; K. Krommelibei<n: Geol. Jabr .. . 11- ~, tab. 2, fig. 16-1.9;
30-213.
M a t er 1 8 ł: 200 panoel'l:ly1k6w
W y m i .8 'r y ·trnech panc.er.zyk6w w mm:
1 2 3
długość 0,65 0,64 0,55
szerOlkilŚć 0,'43 0,46 0,34
gnutlQść 0,23 0,30 025 ,
O'P i s. Panc·erzyk ja'jowa1ty, lIliecowYIPlUlkły. B.rzeg dorsalny 1ru1kowa·,ty, w€lntraln'Y pa:-awie !prosty. Kon,iec przed.nii 'tylrnyzaolk,rąglony. !Na po- wierzchniach lbocmych Skorupeik, ·wtylrnej części, są d'Wamałe guZJki, dol!ny jest iJjliSko brzegu, góruy nieco cdfnięty do śr.a.dlka !palIlcerzyika, ,00 g.u2lków ku tyłowi jest małe :zagQ:~ienie. Od s1lro:n,y ~:lJbietawej linia łącząca !paIIl- cerzyki wyp1llda. Nieco ponitżej środlka !pancerzyka, w tylnej części,
·w kierulIllku g1UJ:zJków występują dwa waqec:zJkowa:te '2lgrulbienia, a Iku środ
ikowi pancerzyka tworzy się wgłębienie. Pancerzyk w, przedniej części węższy, IW tylnej:zmac:znieszerszy. O,d. strony Ibrzus:zmej linia łącząca sko- l'uiplki prosta .. Slkoruplka lewa większa 00 prawej i obejmuje prawą wroru'Ż krawędzi bocmej.
Z :rb ie no n ość. Zmienność !paIIlC'er~ów wYlra;ża się przede wszyst- kim IW
Ich
wieIlk<ości. są !pancerzyiki mIIliej,sze i większe, :pOlIladto w;ystępują ipalIlcerzyki Iba'rdziej wy1pUłkłe rluJb wydIDżone. Kolce U wtięlksz<lŚCi
pance:rzytków są rldbrze wY'kształcone, u nielic:zmych sł~ widoczne. .
U wag i. Hea'ldia· dahlgriini lK r om m e l b e in podOlbna jest do
Waylandella seitzi Kro m. Różnica 1P~.Iega na
tym, ·
iż li opisanego ga-484 ~'tanisława Woszczyńska
twn'ku 'brIzeg docsa!liny jest Iba'rdziej ~. Od strOny gtr2lbietowej dba
końce są zaokrąglone, a tU Waylandella seit2li Kro m. !koniec pmedni jest
zaostlrżony, Ity'Jmy'zaOlkrągIOlILY.
W y!S 't ę IP o w a III i e. He(],Jldia dahlgriini Kro ID lII1 ,e llb e li '11 wystę
puje
w
'lllVworacih ddlJn.e.go cecihs2ltymu. ·W otworze Łochów IG Illla głęb.1611<,5 m; 1608,5 m; 1607,4 m; 1606,3 m; ilI604i,O m; '1i600,O 1Ili; 1002,0 m;
1,'60
'1,'0 m; 115:919,10 m ora:z wabworze Łeba 'l na głęb. 645 m.
Rodzina Bairdiocypridae ,S łl a, V' er, lOOr lRodzaj Bairdiocypris K.e g e 1; 1W2 , Bai11dioc1J'P1"is?sp.
Sensu ,
K rB :m
m. e, ł ,b ,e in
-1959, Bo.ird.tocypf'.ts? ~p.;K. ~n:iGe()l. Jam." p. 1:23, 'tab, 2, t1g: 2S--31.
196'7 Baird.tocY'PTts? sp. sensuIKrOmm6lJbe1'll; J. Knf,llpfer: Fre~berg~.:.Forscłw4lig, p. 84,tab. HI,
-~ ,
M ate'!l"ia ł: 30 pancerzy1kbW'
IW' y m d a r ytu'zech pancerzylkÓIW w mm:
dług~
szerokość grubOŚć
11
~68 O,Ił4
O,Cl7 2 '0,63'
0,3'0 0,27
,3, 0,5 0,2 0,2
Op ~ s. 'Pancerzylk wydłtWony, wąSki, ,jajowa,ty. Oba !końce zaolkrąglo
ne. Brzeg dOirsaJJny mim.iJma1Jnie rwyp;wk!ły, ,wen'tlra1m.y p!Ilosty, skorupika le- wa jest !ll:ieco wtiększa od IPl'BJwej i na !brzegu wentrallnym dbejmU:je
prawą. Koniec przedni nieco węższy od ltyJnego. Linia łąo~ca skorupki od strony !g,r.zfbieltowej minima1m.ie wYlpulk!ła, od lbr1JUSmej - ;pośrodku
rueoo
'Zaglłębiona. PoW'ierzclłmia pancer.zy!ka ~adlka.Z ID i e n n ość. 'Zmi.erunOŚć za2JIlacza się w Iks2Jtałcie (pancerzyków;
obserwuje się panceu'zylki szersze i węższe .
. U w a ,g i. KrOmtnełbeilrt JPOddb.ne iPancerzylki zarliczył·.z pewną wąttpli
wością do Il'Odzajlli Bairo.iocypris, nie precy,ZJując nazwy gal1nmlkowej.
Z 'Uwagi· ma !nie2!byt dobrze zacihowane pan,cerzylki (dulżo· zgniecionych, :2'Jdefolmowanyclr), a mi:moto lbaIl"dzo podobne do ~aoowanyoh przez K.KrommelJbeina, zostały one TIra'zwane talk Ijak w jego pracy i('19I5;9}. .
Wy s tę IP' ow a!Il i e. Bairdiocypris? sp. sensu KrOmme~be:iJn opisany
został 'Z /U'ilworów· dOłl.negocechsztyn.'ll otworu Łeblł 1 występującycih !na
głęlb.645 . ID Oira:z na iRugi!i. Sltwierdmno igO ~6wtni:eż w wierCeniu Łooh6w
liG Lna -głęb. 116()6,O m; 1,603,0 m; llOO2,iO m; !11599,0 m.
PIŚMIENNICTWO
BRANtD 'E. tlW7) - U1ber F(}r.amiltJ!ilferenim lZechSitein der ,Wetterau. SenckenJber- gian8, 19, p. 375---380: Fr·a-nkfuT;t.
CZARN'OCK/] J. 1(1'9.23) ~ Cech$z'tyn w Górach SWię'tokrzy-s'kich. Spraw. Państw. Inst.
Geol., 2, nT 1. 'W'a'l'<s'zawa.
CUSHlMAlN J. A. Q1948) - FOTaminifera the'irClassific:ation , an Economi'c Use.
Cam'bridge. Mass.
. streszczenie
ELIlIS B. F., IMFBS1\NtA A. R (1940) - Ca·tai1lque of lF'araminifera,Amer. Mus'; Nart.
HiSi. New York.
JVBJK'llElWDaz H. ~962) - Miki"ofauna dolnego rcechs?Jtynu z Ob.szaru Gałęzie. Prz.
geo!:, 10, p. ~~, nr 8. WaTSZawa.
JUiRJK1ltElWlIcz H. 09616) ~ Otwornice dolnegocechs2ltynu z okolic Gałęzie ~ iKJaje'ta- nowa. Biul. [nst. GroI., 195, p. 159--186. W&'SZawa.
KNOlP.F1ElR J. 411967)' - iMH~l'ofaUlIla a:us dero unteren rreil des Zechsrteins von Rii:gen. , ,Freiberger FOrSchU'ri~hellte ,1JCj 213, iPalaonbologie. p. 73--87. iLeiJpztg.
K'R0MlMJElL'BlEmN!K. ~11959) - ' artr,ac,oden • aUs dero' unteren iZechstein . der (B()l!irtlng . Lebain iPOmmem. Geol. J'b., 75, !p. lll'i'--1W5. .
KSIĄiZRJllElW1lIOZ M., SAIMSONiQWroz J. (191512) '-'- Zarys geologii !Pol.ski. FWN. !War-
, aawa. ,
O!D.RZY'WIÓIIJSKJA...iBJIEN.Irow>A tE. ,GlOOla) ~ lMilkrofauria cechsztynu ż. otworu .!Mieł
. nitko IE:wa:rt. geoI., 5, p. 5I3Q--514i91, nr g'.!Wla1'ISz8.wa.
ODRZYTWOIBKlA--BEEN'KOWA E. (Ul61b) -• lM~krofauna pertID5ka z Sieroszowic. .- . r
!BilU!. IEn'sIt. Geo1., 156, p.'7Q-J9Il. ,'Wia·rs'zawa.
PA.AlUZJQW· tR. (UlI36)' ~ Die' ForaminiJferen im iZechstein des OsItl'ichen ThUringen, 'Jb. P.reUB~. lGeol. L.,....-lA., 56,
nr
l, p. 2&-4l5. Berlin.SCoH:rERIP H. (1962) - 'Fol'aminiferen aus' dem unteren undmittlerenZech:stein iNordwestdeutschla.nds. oFOJ.'!tschr. GooI. Rheinld. u: Westf., 6, .p. :?l65--OO9.
K!i"efeild. '
WOLAN'SKIA H. 4lOO9) - Aga'thammina pusilli!. l(l<}einitz) z dolnego cechsztynu
su-
detów i Gór Swiętokrzyslk'ich. Acta paleont. !pol., 4, p. 27--49, nr 1.
!Warszaw8.'.
WOS2X:1ZYNsK!A S. (1968) - :Wstępne wyniki Ibadań 'mikrofauny osadów cechszty- nu. Kwart. 'ge~l., '1'2, !p. 00-100:, nr 1.1Wa.rszawa.
CrawlCJIaBa BOru;mn.CKJ..
, :QEXIIIT.ERHOBAH MHKPOtIJAYHA nOAJISlCCKOH BIIA,ZJ;IDlLI
Pe310Me
B CTaTLe 01IHeam.r. clJopaMHBl!lclJeJlLI R OCTpaxOro>I, xapaKTepHLIe ~ lłmKIlero 3TaJKll u;eXDiTeH~
Ha (ZI): 06pa3D;LI ~ MHKponaneoBToJIoI'll'łecm RCCJIe~oBaliHli: 6PaJIHCL H3 CKBaEm JIOxyB, TJIYID: R JIyxyB (TIo,I(mICCKaJI BUa,I(HR3 - BOCrO'łHaJI '{aCTL IIoJILDm). MaccoBoe upRcyTCl"BRe MHKpoqmy:W,x oTMe'leHO B 6ypOBo:it cKBruKime JIoxy:a ID' l B HlDlJłe:it 'IaCTI{ ee pa3pe3a, B. Mepre- JIH~TLI}C R3BeCTlDlKax, 3aJIerarom;ux Ha rrry6Hl1e OT 1611,5 M ,I(Ó 1599,0 M. 3K3eMII.JU[pLI B xopome:it coxPllllHoCTH, a BecL,KOMDJIeKC BecLMa ,lI;H4MPePemJ;l!!poBallltbIit B 3TOMpa3pe3e BLI,I(eJIeI[O ł4 BR- ,I(OB clJoPaMHHHclJeP R.6 BH,I(OB OCTpaKO,I(. OIIHCaH HOBLIit BH,I( Frondicularia permiana n. sp., a TaJOKe . MHKpoclJayna He BCTpe'IaBmwrcH ,I(O CHX' uop Ha TeppRTopHll IIoJILDm. B ,lIB}'X OCraJILHbIX CKBa-
JKHRaX TJIYID: R J1yxyB MHKPo4Jayna HeMHOrO'IHCJIeRHa.
Ha OCHOBaHIIH upoBe,I(eHHLIX ,I(O Hll.CTOHIIl;ero BpeMeHH HCCJIe,I(OB3.HJiIjt MiIKpocPay:HLI u;ex- meboBLIX OTJIOllCeHH:it Ha reppBTOpHH IIOJILDIH OTMe'l'aeTCH, '{TO cPopaMHlllłcPePLI R OCTpaKO,D;LI . B 3TaJKe Zł 60raTo upe,I(CTaJJJIeHLI BH,I(a'MH Ji( oc06HMH Ji( COCTasmtIOT xapaKrepHLI:it KOMDJIeKC, B OTJIOllCel[WIX· lICe 3TaJKelt Z2 Ji( Z3 MHKpoqmyna HeMHoJ'O'lHCJIeHHlUl, IDIOXO COXpammIII3JICH, a 'laCT0 Bo06m;e. oTCyTCTByer.
486 S'tanisliiwa Woszczyilska
Stanislawa "iW10\S2'JOZYN"SKlA
ZECHSTEIN MICROFAUNA IN THE PODLASIE DEPRESSION
Sum'mary
Foraminifers and ostracoru, characteristic Oil. the Lower Zechstein stage {Zl) are discussed. Samples for micrOlPalaeOOltologica!l. have !been, taken from bore holes made at Loch6w, Tluszcz alIld Lukaw (PodlJ.:a.&ie deprelssion --: Ealsi Poland) . .Anlple micralauna has !been observed !to occur at the lower part of the section pierced by 'bore hole Loch6w an 1.' The mricrofauna occur,s !in marly HmeStone'S' that rest at a depth from 16111,5 to '1i500,O m. The fauna representatilVes are well. pr~rved,
the assemblage b,eing, however, highly diversified. Here were distilngui'shed 14 spe- cies of foraminifers and 6 speciesof05tl'lacods.
The article describes a~ew' sPecies Frondicu.41ria permiana 1;1.
sP.
and the mi-' cr,of!auna il'epresentia'tilv'es So f,a!l' unknown in 1fhe area O'f ,!Poland (lTao. I). The re- mainlng boTe holes Tl:uszcz and Luk6w TeV'ea!l scarce mierofa'Una only., :It :results from the previous study 0IIl microfauna of the Zechstein deposits of, Poland that, in the formatioDlS ,of the s'tage 1Z1, both foraminirfer,s and ostracods are abundant, in ,tel'lJIl's of individua:ls and of species, and make, a chax,acteristic assemblage. The depooits of the 'stages' !Zl2 :and :2'l3 reveal, however i scarce and poorly preserved fauna, or are lacking the iiauna comlpletely.
Fig. Ila. SpameLimdtdes sparS'icosta P a a 1 z 0 w
lb. Spamdelinoidessparsicosta P a a I z 0 w - powierzchnia ujSciowa (apertu- re area)
'2a. Pseudogland,/!-lina alff. pigmaea feT e r quem)
2b. PseudoglanduZina arff. pigrmaea (T e r que m) - powierzchnia ujsciowa '(ape- rture area)
3a. Spandelina 'cavernulaP a a I z 0 wr
3b. Spandelina cavernula P aa 1 z 0 w - powierzchnia ujSciowa (aper'ture aTea) 3e. Spandelina cavernula IP aa I z 0 W ,- skorupkaz' ujseiem na s(lyjce (car~-
'pace with aperture on neok) 4a. Cornuspirll kinkelini Sp and e I
4!b. Cornuspira kinkelini Spa n del - powierzC'hnia uj,§.ciowa (aperture area)
5a.· Frondicularia permiana 1Il. &p.
,Bb. Frondicularia permiJana n. sp. - powierzchnia ujsciowa (apertureaT""\
.Kwart. geol., nr 3, 1970 r. TABLICA I
3b
2a
la
~
5b3c
Stanislawa WOSZC'ZYNSKA - Moik,rofauna' cechs?:tyI'iska obn.iZen!a podla.sk!ego
r.I1ABlIJI!CA ']I
Fig. la. RoundyeZla lebaensis ([{ r 0 m. - skorupka prawa (right valve) lb. RoundyeZla leooensis K r 0 m. - od sil;rony grzbietowej (dorsal view) 2a. Bairdiocypris? sp. - skorupka lewa (left valve)
2b. Bairdiocypris? gp. - skorupka prawa{right valve) 3a. Bairdia subrounda Ho u - skorupka leW3 (left valve) 3b. -BtliTdia subrounda Ho U - skorwpka prawa .(right valve) 4a. Bairdia cf. acuta (J 0 n e s) - skorupka prawa (right valve) 4'b. Bairdia d. acuta (J 0 ne s) - od strony grzbietowej (dorsal view) Sa. Bairdia pommeriana K ram. - skorupka prawa (right valve)
5b. Bairdia pommeriana K r 0 m. - od s'trony grzbietowej (dorsal view) 6a. Healdia dahlgrilni K roam. - skorupka prawa (right valve)
6b. Hea'ldia dahlgrilni K r 0 m.-skorupka lewa :<left valve)'
6c. Healdia dahlgrilni K r 0 m. - od strony grzbietowej {dorsal view)
Kwa,rt. geol., nr 3, 1910 r. TABLICA II
Stanislawa WOSZCZYNSKA - Mik'rof~una cechsztynska obnizeni'a pod:askiego
