P R O F E S O R J Ó Z E F S M A G A (1937–2019)
12 listopada na Cmentarzu Batowickim w Krakowie pożegnaliśmy Profesora Józefa Smagę. Profesor przez całe życie zawodowe zwią-zany był z WSP w Krakowie, dzisiejszym Uniwersytetem Pedago-gicznym. Wchodził także w skład Komitetu Słowianoznawstwa PAN w Warszawie. Należał do Komisji Słowianoznawstwa oddzia łu PAN w Krakowie.
Zainteresowania Józefa Smagi były bardzo rozległe. Przedmiot Jego badań stanowiły zasadnicze problemy literatury, kultury i hi-storii Rosji. Pisał m.in. o twórczości Fiodora Dostojewskiego, Mak-syma Gorkiego, Aleksandra Sołżenicyna, Andrija Bitowa, Wiktora Astafjewa, Władimira Szarowa. Zajmował się modernizmem rosyj-skim (Dekadentyzm w Rosji, 1981) i współczesną literaturą rosyjską (Rosyjska radziecka literatura współczesna (od 1954 r.), 1982). Ze szczególną pasją badał polityczne dzieje Rosji w XX wieku (Narodzi-ny i upadek imperium. ZSRR 1917–1991, 1992). Po 1980 roku aktyw-nie uczestniczył w działalności konspiracyjnej, uprawiał publicystykę i drukował w wydawnictwach podziemnych.
Z pracą naukową łączy się jeszcze jeden wymiar życiowego dzieła Józefa Smagi — kształcenie młodych kadr naukowych z wielu ośrod-ków akademickich w Polsce. Pozostawał bowiem przez lata niestru-dzonym recenzentem rozpraw doktorskich i habilitacyjnych, wnikli-wym czytelnikiem i rozmówcą.