ROK DWUDZIESTY SZÓSTY
ZESZYT PIERWSZY
RUCH PRAWNICZY
E K O N O M I C Z N Y
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
KWARTAŁ P I E R W S Z Y
WARSZAWA—POZNAŃ 1964
KOMITET REDAKCYJNY R e d a k t o r z y
Alfred Ohanowicz (redaktor naczelny i redaktor działu prawniczego), Stanisław Smoliński (zast. redaktora naczelnego i redaktor działu eko nomicznego), Stanisław Kowalski (zast. redaktora naczelnego i redaktor działu socjologicznego), Adam Łopatka (sekretarz redakcji), Stanisław
Borowski (zast. sekretarza redakcji)
C z ł o n k o w i e
Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Włady sław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski, Marian Zim
mermann
Sekretarz techniczny: Anna Michalska
Adres Redakcji
Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM
pokój 87, tel. 546—60
Copyright by
Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1964
Printed in Poland
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE — ODDZIAŁ W POZNANIU Zamówienie 7/23. — Nakł. 785 + 2 egz — Ark. wydaw 33,5. — Ark. druk 26,5 + 10 s wkł. Papier druk. sat. V kl. 70 g 70×100 cm. — Oddano do składania 3 I 1964 roku. Podpisano do druku 26 I 1964 r. — Druk ukończono w marcu 1964 r. — O-7
Cena zł 30,—
SPIS TREŚCI
I. ARTYKUŁY
Prof. Wszechzwiązkowego Zaocznego Instytutu Prawniczego w Moskwie, dr Aleksander M a c h n i e n k o , Przebudowa systemu zarządzania
państwowego gospodarką narodową w ZSRR według uchwal Listo padowego Plenum KC KPZR z 1962 r.
Doc. Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Mieczysław S o ś -n i a k , Zmia-na statutu w prawie między-narodowym prywat-nym . St. wykładowca Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Wła
dysław K u f e l , Res iudicata. Przegląd zapatrywań na istotą
po-wagi rzeczy osądzonej w procesie cywilnym . .
Prof. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr. Tadeusz C y -p r i a n , Przestę-pstwa -przeciwko gos-podarce narodowej. Dysku
sja kodyfikacyjna
Prokurator Powiatowy w Szamotułach, mgr Bronisław W o c h e l s k i ,
Zasady współżycia społecznego w projekcie Kodeksu karnego PRL
St. asystent Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu, dr Janusz S y -m o n i d e s , Pojęcie kontroli -międzynarodowej
St. asystent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Aleksan der P e c z e n i k , Czy istnieje logika norm?
Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Kazimierz O r y 1, Postęp techniczny i bezrobocie w ujęciu szkoły klasycznej
i neoklasycznej
Doc. Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, dr Marian W e r a l s k i , Podstawy i funkcje dochodów budżetowych w Polsce Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Wojciech K a r
p i ń s k i , Niektóre problemy finansowe integracji gospodarczej Eu
ropy Zachodniej
Doc. inż. Jan F e r i a n c i inż. Jan M a s a r y k z Wyższej Szkoły Eko nomicznej w Bratysławie, Optymalny plan kampanii cukrowniczej Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Zdzisław D ą
-b r o w s k i , Interpretacja pojęcia „tempo" w terminologii ekono"
miczno-statystycznej
St. wykładowca Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Zygmunt S z y m c z a k , Zakres wykorzystania kompleksowej analizy ekono
micznej w zarządzaniu przedsiębiorstwami socjalistycznymi .
St. asystent Uniwersytetu Łódzkiego, mgr Jerzy T u d r e j ,
Go-spodarczy „trust mózgów" J. F. Kennedy ego
Adiunkt Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Sopocie, dr Bolesław M a r o -s z e k , Stabilizacja i integracja -społeczna ludności województwa
gdańskiego w latach 1945—1950 1 27 49 67 89 97 117 137 163 181 201 227 235 249 265
IV Spis treści
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
A. Ohanowicz, Zbieg norm w polskim prawie cywilnym, Warszawa 1963, PWN, ss. 186 (rec. Józef G ó r s k i ) .
W. Warkałło, Odpowiedzialność odszkodowawcza — funkcje, rodzaje,
granice, Warszawa 1962, PWN, ss. 235 (rec. Zygmunt K. N o w a
k o w s k i )
J. Kosik, Zdolność państwowych osób prawnych w zakresie prawa cy
wilnego, Warszawa 1963, Wyd. Prawnicze, ss. 122 (rec. Wojciech
S i u d a ) . .
W. Sokolewiez, Rozwój demokracji w państwie radzieckim, Warsza wa 1963, Wyd. Prawnicze, ss. 94 (rec. Anna M i c h a l s k a ) . .
Gcsudarstwo i kommunizm. Zbiór prac pod redakcją D. A. Kierimowa,
Moskwa 1962, Gosjurizdat, ss. 195 (rec. Krzysztof D e m b s k i , Anna M i c h a l s k a , Jerzy N o w a c z y k )
Diemokratia i kommunizm. Zbiór prac pod redakcją D. A. Kierimowa,
Moskwa 1962, Gosjurizdat, ss. 271 (rec. Teodor F i l i p i a k )
A. Machnienko, Priedstawitielnyje organy gosudarstwiennoj wlastis
Polskoj Narodnoj Riespubliki, Moskwa 1962, Gosjurizdat, ss. 228
(rec. Dionizy W o j t k o w i a k )
„Disarmament and Arms Control", An International Quarterly Journal, . vol. I N 1. Pergamon Press, Oxford, London, New York, Paris
1963, ss. 111 (rec. Alfons K l a f k o w s k i )
B. Straszun, Izbiratielnoje prawo socialisticzeskich gosudarstw, Moskwa 1963, Gosjurizdat, ss. 248 (rec. Feliks S i e m i e ń s k i )
A. Racine, La délinquance juvénile en Belgique en 1958 et 1959, Centre D'Etude De Da Délinquance Juvénile — ASBL — Bruxelles 1961, ss. 57 (rec. Maria J a s k ł o w s k a )
K. Ostrowitianow, Budownictwo komunizmu a stosunki
towarowo-pieniążne, Warszawa 1963, PWE, ss. 193 (rec. Stanisław W y k r ę
t o w i c z )
H. Leibenstein, Rozwój i zacofanie gospodarcze. Studia z teorii rozwoju
gospodarczego, Warszawa 1963, PWN, ss. 310 (rec. Mieczysław
G u l c z )
K. L. Toeplitz, Demografia osiedla społecznego. Ludność dzielnicy pracy, Warszawa 1963, IUA, ss. 80+75 (ree. Halina B u r s z t a ) .
R. Domański, Zespoły sieci komunikacyjnych, Warszawa 1963, Instytut Geografii PAN, ss. 110 (rec. Florian B a r c i ń s k i ) .
T. Kramer, Rynek wiejski a proces industrializacji, Warszawa 1963, PWE, ss. 207 (rec. Aleksander O k u n i e w s k i )
H. Chojnacka, Konsumpcja żywności w rodzinach rolniczych, War szawa 1963, PWN, ss. 241 (ree. Janusz P i a s n y )
Problemy gospodarki budżetowej rad narodowych (rec. Emilia D e n e k )
Z. Izdebski, J. Tudrej, Kierownicy przedsiębiorstw kapitalistycznych, Łódź 1963, PWN, ss. 216 (ree. Stanisław S m o l i ń s k i ) .
G. R. Chevry, Pratique des enquêtes statistiques, Paris 1962, Presses Universitaires de France, ss. 310 (ree. Stanisław B o r o w s k i )
283 286 290 294 298 303 306 308 311 314 317 322 325 327 330 333 338 349 352
Spis treści V
R. Ineichen, Einführung in die elementare Statistik der Wahrscheinlich
keitsrechnung, Luzem 1962, ss. 112 (rec. Stanisław B o r o w s k i )
J. Hochfeld, Studia o marksistowskiej teorii społeczeństwa. Warszawa 1963, PWN, ss. 272 (rec. Aleksander M a t e j k o )
J. Piotrowski, Praca zawodowa kobiety a rodzina, Warszawa 1963, Książka i Wiedza, ss. 365 (rec. Bolesław M a r o s z e k ) .
Z. Dulczewski, A. Kwileoki, Społeczeństwo Wielkopolskie w osadnictwie
Ziew, Zachodnich, Poznań 1962, Wyd. Poznańskie, ss. 228 (rec.
Bolesław M a r o s z e k )
K. Żygulski, Repatrianci na Ziemiach Zachodnich, Studium, Socjolo
giczne, Poznań 1962, Instytut Zachodni, ss. 221 (rec. Mieczysław
G u i d a )
G. Trasler, In Place of Parents, London, New York 1960, Routledge--Kegan Paul, The Humanities Press WJH 3prott, ss. 245 (rec. Lech P a r y z e k )
Theoretical Studies of Social Organization of the Prison, New York
1960, Social Science Research Council, ss. 144 (rec. Lech P a r y z e k i Bogusław W a l i g ó r a )
S. Jedlewski, Nieletni w zakładach poprawczych, Warszawa 1962, Wiedza Powszechna, ss. 310 (rec. Barbara K o w a l s k a ) .
S. de Grazia, Of Time Work and Leisure, New York 1962, The Twen tieth Century Fund, ss. 559 (rec. Łucja Ł u k a s z e w i c z ) .
III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA
Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego (zebrał Witold Ś w i ę c i c k i Orzecznictwo karne Sądu Najwyższego (zebrał Stefan K a l i n o w s k i ) Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach ze stosunku pracy i
za-opatrzenie emerytalne (zebrał Tadeusz W a s y l e c k i )
Orzecznictwo Głównej Komisji Arbitrażowej (zebrał Zenon K l a f
-k o w s -k i , ) . . .
IV. SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY
Konferencja Programowo-Dydaktyczna Katedr Prawa Administracyj nego (Zbigniew L e o ń s k i ) .
Przewód habilitacyjny dra Witolda Maisla (Zofia K u l e j e w s k a -- T o p o l s k a )
Przewód habilitacyjny dra Andrzeja Szwarca (Leon T y s z k i e w i c z ) Rozprawa doktorska na Wydziale Ogólno-Ekonomicznym WSE w Po
znaniu w grudniu 1963 roku
353 355 360 365 367 370 372 374 379 383 391 397 401 409 412 414 416
C O N T E N T S
I. ARTICLESDr Aleksander M a c h n i e n k o , Professor of the External School of Law in Moscow, Remodelling of the National Economy Manage
ment System of the USSR in the Light of the Resolutions of the November 1962 Plenum of the Central Committee of Communist Party of the USSR
Dr Mieczysław S o ś n i a k , Docent of the Jagiellonian University in Cracow, Change of Status in International Private Law .
Dr Władysław K u f e l , Senior lecturer of the A. Mickiewicz Univer sity in Poznań, Res iudicata
Dr Tadeusz C y p r i a n , Professor of the A. Mickiewicz University in Poznań, Crimes against National Economy
Mgr Bronisław W o c h e l s k i , Public Prosecutor in Szamotuły, The
Principles of Social Coexistence in the Draft of Penal Code of the People's Republic of Poland
Dr Janusz S y m o n i d e s , Senior Assistant of the M. Kopernik Uni versity in Toruń, The Notion of International Central . Dr Aleksander P e c z e n i k , Senior Assistant of the Jagiellonian Uni
versity in Cracow, Does a Logic of Legal Rules exist? .
Dr Kazimierz O r y l , Adjunct of the A. Mickiewicz University in Poznań, Technical Progress and Unemployment after the
Con-ception of the Classical and the Neo-Classical School .
Dr Marian W e r a l s k i , Docent of the School of Planning and Sta tistics in Warsaw, Basis and Functions of the Budget Revenues
in Poland
Dr Wojciech K a r p i ń s k i , Adjunct of the School of Economics in Poznań, Some Financial Problems of Economical Integration of
Western Europe
Ing. Jan F e r i a n c , Docent of the School of Economics in Bratysława and Ing. Jan M a s a r y k , School of Economics in Bratysława, The
Optimum of Planning in Working-Periods of Sugar Production .
Dr Zdzisław D ą b r o w s k i , Adjunct of the School of Economics in Poznań, The Interpretation of the Notion of "Time" in the Econo
mical and Statistical Terminology
Dr Zygmunt S z y m c z a k , Senior lecturer of the School of Economics in Poznań, Scope of the Exploitation of the Whole of Economical
Analysis in the Management of Enterprise
1 27 49 67 89 97 117 137 163 181 201 227 235
Spis treści V I I
Mgr. Jerzy T u d r e j , Senior Assistant of the University in Łódź,
Economic "Brain Trust" of J. F. Kennedy
Dr Bolesław M a r o s z e k , Adjunkt of the School of Economics in Sopot, Stabilization and Integration of the Population of the
Voi-vodship of Gdansk in 1945—1950 (the Role of the Local Organs and of the Instances of the United Workers Party of Poland)
II. SURVEY O F LITERATURE . . . III. SURVEY OF DECISIONS
IV. NOTES AND COMMUNICATIONS
249
265 283 383 409
С О Д Е Р Ж А Н И Е
I. СТАТЬИ Проф. Всесоюзного Заочного Юридического Института в Москве, др Александр М а х н е н к о , Перестройка системы государствен ного управления, народным хозяйством в СССР согласно поста новлениям ноябрьского пленума ЦК КПСС от 1962 г. . Доц. Ягеллонского Университета в Кракове, др Мечислав С о с н я к , Изменение устава в частном международном праве Ст. преподаватель Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Владислав К у ф е л ь , Нез гиаИса а. Обзор воззрений на су щность авторитета решенного дела в гражданском судопроиз водстве Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Тадеуш Ц и п -р и а н , П-реступления п-ротив на-родного хозяйства . . Уездный прокурор, мгр Бронислав В о х е л ь с к и , Принципы обще ственного сожительства в проекте уголовного кодекса ПНР . Ст. ассистент Университета им. М. Коперника в Торуние, др Януш С ы м о н и д е с , Понятие международного контроля . . Ст. ассистент Ягеллонского Университета в Кракове, мгр Алек сандр П е ч е н и к , Существует л и логика норм? . . . . Адъюнкт Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Казимеж О р ы л ь , Технический прогресс и безработица в представлении классической и неоклассической школы Доц. Главной Школы Планирования и Статистики в Варшаве, др Мариан В е р а л ь с к и , Основы и функции бюджетных до ходов в Польше ' . Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, др Войцех К а р п и н с к и , Некоторые финансовые проблемы экономической интеграции Доц. инж. Ян Ф е р и а н ц и инж. Ян М а с а р ы к , Высшая Эконо мическая Школа в Братиславе, Оптимальный план сахароварной кампании . . . . Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, др Здислав Д о м б р о в с к и , По вопросу „темпов" развития экономических явлений и процессов Ст. преподаватель Высшей Экономической Школы в Познани, др Зыгмуыт Ш и м ч а к , Область использования комплексного экономического анализа в управлении предприятием . Ст. ассистент Лодзинского Университета, Ежи Т у д р е й , Экономи ческий „трест мозгов" Г. Ф. Кеннеди 1 27 49 67 89 97 117 137 163 181 201 227 235 249Spis treści IX Адъюнкт Высшего Педагогического Училища в Гданске, Болеслав М а р о ш е к , Из исследований в области интеграции населения в Гданском воеводстве в 1945—1950 гг II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. ОБЗОР СУДЕБНОЙ ПРАКТИКИ IV. ОТЧЕТЫ И СООБЩЕНИЯ 265 283 383 409
