Katedra Prawa Konstytucyjnego mgr Bartosz Maćków
Zagadnienia omawiane na zajęciach z przedmiotu „Prawa człowieka i systemy ich ochrony”
I. Wolność sumienia i wyznania a klauzula sumienia 1. Geneza zasady wolności wyznania (wolność religii).
2. Współczesna treść zasady wolności wyznania (wolności religii):
a) art. 9 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w orzecznictwie ETPCz (orzeczenia ETPCz: wyrok z wyroku z 25 maja 1993 r. - sprawa Kokkinakis przeciwko Grecji, nr 14307/88; wyrok z 10 listopada 2005 r. (sprawa Leyla Sahin przeciwko Turcji, nr 44774/98);
b) wolność sumienia i religii w Konstytucji RP
a) podmiotowy zakres wolności sumienia i wyznania:
- Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności
sumienia i wyznania,
- Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. (Dz.
U. 1998 nr 51 poz. 318.
3. Prawo do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem (sprawa K 12/14).
a) ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
II. Ochrona praw człowieka w systemie Rady Europy 1. Geneza Rady Europy.
2. Uchwalenie Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4 listopada 1950 r.
3.Europejski Trybunał Praw Człowieka:
a) sędziowie ETPCz , b) skarga państwowa, c) skarga indywidualna:
- zasada subsydiarności skargi do ETPCz, - warunki dopuszczalności skargi,
Katedra Prawa Konstytucyjnego mgr Bartosz Maćków
- procedura rozpoznawania skargi, - polubowne załatwienie sprawy, - zadośćuczynienie,
- wyrok Trybunału, - wykonanie wyroku.
d) Próby marginalizacji ETPCz:
- Deklaracja z Brighton.
IV. Ochrona praw człowieka w systemie Unii Europejskiej 1. Powstanie, ewolucja i charakter Karty Praw Podstawowych.
a) Godność i wolność w przepisach KPP,
b) prawa obywatelskie i sądowe w przepisach KPP 2. Sądowa ochrona praw człowieka w Unii.
a) Typy skarg rozpoznawanych przez ETS, b) sąd krajowy jako sąd unijny.
V. Omówienie wybranych praw człowieka
1.Prawa osób pozbawionych wolności na podstawie regulacji polskich i europejskich.
2. Rozsądny czas tymczasowego aresztowania w orzecznictwie ETPcz.
Metoda zaliczenia: Kolokwium opisowe z wybranego przez studenta zagadnienia omawianego na zajęciach. Ewentualnie udział w symulacji rozprawy na podstawie kazusu wybranego przez prowadzącego.