• Nie Znaleziono Wyników

Problemy eksploatacji górniczej pod miastem Jastrzębie

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Problemy eksploatacji górniczej pod miastem Jastrzębie"

Copied!
13
0
0

Pełen tekst

(1)

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI Ó IĄ SK IE J S e r i a s GÓRNICTWO z . 1 8 8

__________ 1 9 9 0 N r k o l . 1 0 7 4

J e r z y STO B IŃ SK I, B o l e s ł a w KLUCZNIOK, T o m a sz N IEM IEC , R y s z a r d FUCHS

PROBLEMY EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ POD MIASTEM JA STRZĘBIE

S t r e s z c z e n i e . P r z e d s t a w i o n o c h a r a k t e r y s t y k ę z a g o s p o d a r o w a n i a p o ­ w i e r z c E n F ^ E r o n i o n e j d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e o r a z e k s p l o a t a c j ę g ó r n i -

o z ą t r z e c h k o p a l ń * " J a s t r z ę b i e " , " M o s z c z e n i c a " , " M a n i f e s t L ip c o w y "

w f i l a r z e o c h r o n n y m . P o n a d t o o m ó w io n o p r o g r a m o b s e r w a c j i g e o d e z y j ­ n y c h o r a z w y z n a c z o n e p a r a m e t r y t e o r i i K n o t h e g o - B u d r y k a n a p o d s t a w i e m a t e r i a ł ó w o b s e r w a c y j n y c h z r e j o n u m i a s t a J a s t r z ę b i e . W k o n k l u z j i p o d a n o z a k r e s s t o s o w a n e j p r o f i l a k t y k i g ó r n i c z e j i b u d o w l a n e j o r a z k i e r u n k i d z i a ł a ń z m i e r z a j ą c e d o k o n t y n u a c j i b e z p i e c z n e j e k s p l o a t a ­ c j i g ó r n i c z e j w f i l a r z e o c h r o n n y m d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e .

1

. wsiąp

R y b n i c k i O k r ę g W ę g lo w y , c h a r a k t e r y z u j ą c y s i ę w p o r ó w n a n i u z p o z o s t a ł y m i c z ę ś c i a m i G ó r n o ś l ą s k i e g o Z a g ł ę b i a W ęg lo w e g o s t o s u n k o w o n i s k ą i n t e n s y w n o ś ­ c i ą z a b u d o w y , ma r ó w n i e ż p r o b l e m y e k s p l o a t a c j i p o d a g l o m e r a c j a m i m i e j s k i ­ m i. P r z y k ł a d e m t e g o j e s t m i a s t o J a s t r z ę b i e , k t ó r e p ra w a m i e j s k i e u z y s k a ł o w 1 9 6 3 r o k u . A k t u a l n i e w g r a n i c a c h a d m i n i s t r a c y j n y c h J a s t r z ę b i a z n a j d u j e s i ę 5 k o p a l ń * " J a s t r z ę b i e " , " M o s z c z e n i c a " , l l a n i f e s t L ip c o w y " , " B o r y n i a "

i X X X - l e c ia P R L ". C z ę ś ć m i a s t a o i n t e n s y w n e j z a b u d o w i e , z w ł a s z c z a w i e l o ­ k o n d y g n a c y j n e j , c h r o n i o n a j e s t od 1 9 7 3 r o k u f i l a r e m o c h ro n n y m o p o w i e r z c h -

p

n i o k o ł o 1 0 km , z a k w a l if i k o w a n y m do I I I k a t e g o r i i t e r e n ó w g ó r n i c z y c h . F i l a r o b e j m u j e c z ę ś ć o b s z a r ó w g ó r n i c z y c h k o p a l ń * " J a s t r z ę b i e " , " M o s z c z e ­ n i c a " , " M a n i f e s t L ip c o w y " , a p o d w z g lę d e m a d m i n i s t r a c y j n y m 6 d z i e l n i c .

E k s p l o a t a c j a g ó r n i c z a w f i l a r z e o c h r o n n y m d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e p ro w a ­ d z o n a j e s t o d 1 9 7 6 r o k u n a p o d s t a w i e " P ro g ra m ó w k o o r d y n o w a n e j e k s p l o a t a c j i w f i l a r z e o c h r o n n y m m i a s t a " , o p r a c o w y w a n y c h p r z e z k o p a l n i e * " J a s t r z ę b i e " ,

" M o s z c z e n i c a " i " M a n i f e s t L ip c o w y " , P E W - P o łu d n ie o r a z G łów ny I n s t y t u t G ó r n i c t w a . P r o g r a m y t e o p i n i o w a n e s ą p r z e z K o m is je O c h r o n y P o w i e r z c h n i p r z e d S z k o d a m i G ó r n i c z y m i p r z y TOG.

W n a w i ą z a n i u d o u c h w a ły K o m i s j i o r a z w n i o s k u P E W -P o łu d n ie - O k ręg o w y U r z ą d G ó r n i c z y w R y b n ik u w y d a j e z e z w o l e n i a n a e k s p l o a t a c j ę g ó r n i c z ą w f i ­ l a r z e o c h r o n n y m d l a m i a s t a J a s t r z ę b i ś . Do k o ń c a 1 9 8 9 r o k u z f i l a r a o c h r o n ­ n e g o w y e k s p l o a to w y n o 3 8 . 6 9 8 . 0 0 0 t o n w ę g l a , z c z e g o w l a t a c h 1 9 8 5 - 1 9 8 9 - 7.8 0 3 .0 0 0 t o n .

(2)

250

J . S to b iń s k l 1 i n .

2 . CHARAKTERYSTYKA ZABUDOWY POWIERZCHNI CHRONIONEJ MIASTA JA STRZĘBIE

O g ó ln a p o w i e r z c h n i a t e r e n u c h r o n i o n e g o m i a s t a J a s t r z ę b i e Z d r ó j w y n o s i o k o ł o 1 0 km2 , z c z e g o n a o b s z a r g ó r n i c z y k o p a l n i " M o s z c z e n i c a " p r z y p a d a o k . 5 , 4 km2 , z a ś n a o b a z a r y g ó r n i c z e k o p a l n i " J a s t r z ę b i e " i " M a n i f e s t l i p c o w y " p r z y p a d a p o o k o ł o 2 , 3 km . F i l a r e m o c h r o n n y m o b j ę t o s

p

- d z i e l n i c a I - o b e j m u j ą c a o b s z a r d a w n e g o u z d r o w i s k a i p r z y l e g ł e g o t e r e n u do u l . P s z c z y ń s k i e j . C h a r a k t e r y z u j e s i ę z a b u d o w ą j e d n o r o d z i n n ą i w i e l o ­ r o d z i n n a w z n i e s i o n ą w k o n s t r u k c j i t r a d y c y j n e j . W d z i e l n i c y t e j z n a j d u j ą s i ę r ó w n i e ż 3 k o ś c i o ł y z l o k a l i z o w a n e p r z y u l . 1 M a j a , u l . P s z c z y ń s k i e j i u l . K a s z t a n o w e j ,

- d z i e l n i c a I I - o b e j m u j e p ó ł n o c n ą c z ę ś ć m i a s t a . C h a r a k t e r y z u j e s i ę g łó w ­ n i e z a b u d o w ą b lo k o w ą , s t a n o w i ą c t z w . o s i e d l e a w a r y j n e k o p a l n i " J a s t r z ę ­ b i e " . , Z n a c z n ą c z ę ś ć „ z a b u d o w y t e j d z i e l n i c y z r e a l i z o w a n a j e s t w k o n s ­ t r u k c j i m u r o w e j. B u d y n k i t r z y - i c z t e r o k o n d y g n a c y j n e ,

- d z i e l n i c a I I I . I V . V . V I - o b e j m u j ą o b s z a r m i a s t a c h a r a k t e r y z u j ą c y s i ę d u ­ ż ą i n t e n s y w n o ś c i ą z a b u d o w y . S t r u k t u r a z a b u d o w y n a t y c h t e r e n a c h j e s t z r ó ż n i c o w a n a . D o m in u ją o b i e k t y z r e a l i z o w a n e u p r z e m y s ł o w i o n y m i t e c h n o ­ l o g i a m i b u d o w n ic tw a m i e s z k a n i o w e g o . W d z i e l n i c y V I z n a j d u j ą s i ę r ó w n i e ż o b i e k t y b u d o w n ic tw a s p e c j a l n e g o * s z p i t a l g ó r n i c z y , h a l a w id o w i s k o w o - s p o r t o w a , h o t e l o r a z l o d o w i s k o .

Z ab u d o w ę i u z b r o j e n i e m i a s t a s t a n o w i ą : - o b i e k t y k u b a t u r o w e ,

- s i e ć w o d o c ią g o w a , k a n a l i z a c y j n a , g a z o w a , c i e p ł o w n i c z a i k o m u n i k a c y j n a , - t o r y i u r z ą d z e n i a PK P.

P o d z i a ł b u d y n k ó w wg f u n k c j i u ż y t k o w e j p r z e d s t a w i a s i ę n a s t ę p u j ą c o :

- b u d y n k i m i e s z k a l n e 15 0 0 6 4,2%

- b u d y n k i g o s p o d a r c z e 6 1 8 2 6 , 5 $

- b u d y n k i u ż y t e c z n o ś c i p u b l i c z n e j 2 1 8 9 , 3 $

R a ze m : 2 3 3 6 1 0 0 ,0 %

Z d o k o n a n e j p r z e z G łów ny I n s t y t u t G ó r n i c t w a a n a l i z y s t a n u t e c h n i c z n e g o z a b u d o w y i l o ś ć b u d y n k ó w z a l i c z o n y c h d o p o s z c z e g ó l n y c h k a t e g o r i i o d p o r n o ś ­ c i p r z e d s t a w i a s i ę n a s t ę p u j ą c o :

- k a t e g o r i a I 6 0 b u d y n k ó w 2 ,9 %

- k a t e g o r i a I I 521 — " - 2 2 ,3 %

- k a t e g o r i a I I I 1 5 2 5 - " - '6 5 ,3 % - k a t e g o r i a IV 2 2 2 - " - » 9 ,5 %

R a ze m : 2 3 3 6 b u d y n k ó w 1 0 0

,0%

(3)

Problemy e k s p lo a t a c j i g ó r n ic z e j pod.»

251

S i e ć w o d o c ią g o w ą d z i e l n i c 1 i X I z a k w a l i f i k o w a n o do I I k a t e g o r i i o d ­ p o r n o ś c i , a w p o z o s t a ł y c h d z i e l n i c a c h d o I I I k a t e g o r i i o d p o r n o ś c i . S i e ć k a n a l i z a c j i s a n i t a r n e j m i a s t a J a s t r z ę b i e z a k w a l i f i k o w a n o do I I k a t e g o r i i o d p o r n o ś c i . S i e ć g a z o w a z n a j d u j e s i ę w d o b ry m s t a n i e i z a k w a l i f i k o w a n o j ą d o I I I k a t e g o r i i o d p o r n o ś c i . S i e ć CO z a k w a l i f i k o w a n o d o I I I k a t e g o r i i o d ­ p o r n o ś c i .

P r z e z t e r e n c h r o n i o n y m i a s t a J a s t r z ę b i e p r z e b i e g a s z l a k PKP r e l a c j i O r z e s z e - W o d z i s ł a w Ś l . n a o d c i n k u J a s t r z ę b i e B z i e - M o s z c z e n i c a .

Z p r z e p r o w a d z o n e j c h a r a k t e r y s t y k i z a g o s p o d a r o w a n i a p o w i e r z c h n i f i l a r a o c h r o n n e g o w y n i k a , ż e z a b u d o w a j e s t b a r d z o z r ó ż n i c o w a n a pod w z g lę d e m r o ­ d z a j u o b i e k t ó w i i c h w i e k u . W d z i e l n i c y I p r z e w a ż a b u d o w n ic tw o j e d n o r o ­ d z i n n e l u b w i e l o r o d z i n n e o z r ó ż n ic o w a n y m w i e k u . N a t o m i a s t w d z i e l n i c a c h I I , I I I , IV , V i V I p r z e w a ż a b u d o w n ic tw o w i e l o k o n d y g n a c y j n e i w i e lo s e g m e n ­ t o w e , k t ó r e g o w i e k n i e w i e l e p r z e k r a c z a 2 0 l a t - r y s . 1.

3 . BUDOWA GEOLOGICZNA ZŁOŻA

Z ł o ż e o b j ę t e f i l a r e m o c h r o n n y m z a l e g a w p o ł u d n i o w o - z a c h o d n i e j c z ę ś c i G ó r n o ś l ą s k i e g o Z a g ł ę b i a W ę g lo w e g o p o w s c h o d n i e j s t r o n i e n a s u n i ę c i a o r ł o w ­ s k i e g o . W b u d o w ie g e o l o g i c z n e j , t e g o z ł o ż a b i o r ą u d z i a ł u t w o r y c z w a r t o r z ę ­ d o w e , t r z e c i o r z ę d o w e i k a r b o n u p r o d u k t y w n e g o .

U tw o r y c z w a r t o r z ę d o w e z b u d o w a n e s ą z p i a s k ó w p r z e w a ż n i e d r o b n o z i a r n i s ­ t y c h i c z ę s t o p y l a s t y c h o r a z l e s s ó w , g l i n i m u łó w . M i ą ż s z o ś ć i c h j e s t b a r ­ d z o z m ie n n a i w a h a s i ę w g r a n i c a c h od k i l k u m e tró w w d o l i n a c h r z e k i j a ­ ró w d o k i l k u d z i e s i ę c i u m e t r ó w w o b r ę b i e w z n i e s i e ń m o r f o l o g i c z n y c h (d o 9 2 m ).

O s a d y t r z e c i o r z ę d o w e d z i e l ą s i ę n a d w ie s e r i e . S e r i a g ó r n a o m i ą ż s z o ś c i od o k o ł o 40 d o 1 5 0 m r e p r e z e n t o w a n a j e s t p r z e z f r a k c j ę p y l a s t o - p i a s z c z y s - t ą . D o l n a s e r i a u tw o ró w t r z e c i o r z ę d o w y c h , o m i ą ż s z o ś c i od o k o ł o 4 0 do 5 5 0 m, j e s t b a r d z i e j j e d n o r o d n a i z b u d o w a n a w p r z e w a ż a j ą c e j c z ę ś c i z i ł ó w . U tw o r y k a r b o n u p r o d u k t y w n e g o s t a n o w i ą w a r s t w y r u d z k i e , s i o d ł o w e i p o r ę b s - k i e . P o k ł a d y w y s t ę p u j ą c e w s e r i i r u d z k i e j i s i o d ł o w e j c h a r a k t e r y z u j ą s i ę d u ż ą z m i e n n o ś c i ą g r u b o ś c i i n a c h y l e n i a . N a c h y l e n i e w a h a s i ę od 0 w c e n ­ t r u m n i e c k i do 4 5 ° n a s k r z y d ł a c h s i o d ł a j a s t r z ę b s k i e g o . T e k t o n i k a o m aw ia ­ n e j c z ę ś c i z ł o ż a k a r b o ń s k i e g o c h a r a k t e r y z u j e s i ę u s k o k a m i o k i e r u n k a c h z b l i ż o n y c h do p o ł u d n ik o w e g o i r ó w n o l e ż n i k o w e g o o w y s o k o ś c i a c h z r z u t u od k i l k u d o p o n a d 10 0 m.

G ę s t a s i e ć z a b u r z e ń t e k t o n i c z n y c h o z r z u t a c h p r z e k r a c z a j ą c y c h m i ą ż s z o s c e k s p l o a t o w a n y c h p o k ła d ó w o r a z c z ę s t e z m ia n y s e d y m e n t a c y j n e z ł o ż a n i e p o z ­ w a l a j ą n a r o z w i n i ę c i e f r o n t ó w e k s p l o a t a c y j n y c h o w i ę k s z y c h r o z m i a r a c h i s ą pow odem c z ę s t y c h z m ia n p r o j e k t o w a n e g o z a k r e s u e k s p l o a t a c j i .

(4)

252___________________________________________________________ J . S to b iń s k i i in«

Rya. 1.Mapa orientacyjnapowierzchni chronionej miastaJastrzębie Fig. 1. SchememapoftheprotectedareaofJastrzębieZdrój town

(5)

Problemy e k s p lo a t a o j i g ó r n ic z e j p o d ..

W om aw ianym r e g o n i e w y s t ę p u j ą t r z y p o z io m y w o d o n o ś n e . P i e r w s z y p o z io m w o d o n o ś n y z w i ą z a n y z u tw o r a m i c z w a r t o r z ę d o w y m i n i e j e s t po zio m em c i ą g ł y m . Z w i e r c i a d ł o w o d y t e g o p o z io m u w y s t ę p u j e n a g ł ę b o k o ś c i od 1 - 2 m w o b n i ż e ­ n i a c h t e r e n u , a od 15 m n a w z n i e s i e n i a c h m o r f o l o g i c z n y c h . D r u g i p o z io m w o d o n o ś n y z w i ą z a n y j e s t z p r z e w a r s t w i e n i a m i p i a s k ó w i p y łó w w a r s t w t r z e ­ c i o r z ę d o w y c h . G e n e r a l n i e p r z y j m u j e s i ę , ż e c a ł y k o m p le k s o s a d ó w t r z e c i o ­ rz ę d o w y c h j e s t n i e p r z e p u s z c z a l n y i n i e i s t n i e j e m o ż l i w o ś ć i n f i l t r a c j i wód p o w i e r z c h n io w y c h d o g ó r o t w o r u k a r b o n i c k i e g o . T r z e c i p o z io m z w i ą z a n y j e s t z z w i e t r z e l i n ą k a r b o ó s k ą , z p i a s k o w c a m i w a r s t w d o l n o r u d z k i c h , s i o d ł o w y c h i p o r ę b s k i c h o r a z z e s t r e f a m i z a b u r z e ń t e k t o n i c z n y c h .

P o t e n c j a l n y c h z a s o b ó w p r z e w i d z i a n y c h do w y d o b y c i a w f i l a r z e o c h ro n n y m m i a s t a J a s t r z ę b i e j e s t o k o ł o 1 6 4 m in t o n -

4 . HYDROGRAFIA REJONU

S i e ć h y d r o g r a f i c - z n a o m a w ia n e g o r e j o n u n a l e ż y d o z l e w n i I I r z ę d u r z e k i O lz y i I r z ę d u r z e k i O d r y . G łó w n y m i c i e k a m i s ą dwa p o t o k i o d p r o w a d z a j ą c e w odę z e w s c h o d u n a z a c h ó d *

- J a s t r z ę b i a n k a d r e n u j ą c a p ó ł n o c n ą c z ę ś ć p o w i e r z c h n i c h r o n i o n e j , - R u p ta w k a o d w a d n i a j ą c a c z ę ś ć p o ł u d n i o w ą .

W p r z e w a ż a j ą c e j c z ę ś c i t e r e n u c h r o n i o n e g o f i l a r e m b o g a t a m o r f o l o g i a p o w i e r z c h n i w r a z z n i e z b y t d u ż y m i j e s z c z e o b n i ż e n i a m i w y w o ła n y m i e k s p l o a ­ t a c j ą g ó r n i c z ą , w y k l u c z a n a r a z i e p o w s t a n i e z a l e w i s k p o e k s p l o a t a c y j n y c h . J e d y n i e w d o l i n a c h w s p o m n ia n y c h p o t o k ó w , g d z i e t e r e n j e s t b a r d z i e j p ł a s k i ,

■ p o w s t a ł y n i e w i e l k i e z a l e w i s k a *

- w p ó ł n o c n e j c z ę ś c i f i l a r a o c h r o n n e g o w r e j o n i e u l . P s z c z y ń s k i e j z l i k w i ­ d o w a n o z a l e w i s k o p r z e z r e g u l a c j ę p o t o k u J a s t r z ę b i a n k a ,

- w p o ł u d n i o w e j c z ę ś c i z a l e w i s k o z o s t a n i e z li k w i d o w a n e p r z e z p r o w a d z o n ą r e g u l a c j ę R u p t a w k i .

5 . EKSPLOATACJA GÓRNICZA W PILARZE OCHRONNYM MIASTA J A S T R Z ^ I E

W g r a n i c a c h f i l a r a o c h r o n n e g o m i a s t a J a s t r z ę b i e e k s p l o a t a c j ę g ó r n i c z ą p r o w a d z ą k o p a l n i e * " J a s t r z ę b i e " , " M o s z c z e n i c a " i " M a n i f e s t L ip c o w y " .

K o p a l n i a " J a s t r z ę b i e " p r o w a d z i e k s p l o a t a c j ę w p ó ł n o c n e j c z ę ś c i f i l a r a o c h r o n n e g o . W z a c h o d n i e j c z ę ś c i s i o d ł a J a s t r z ę b i e , g d z i e n a c h y l e n i e j e s t z n a c z n e i o s i ą g a w a r t o ś c i 2 5 ° a n a w e t 5 0 ° ( g e n e r a l n i e 4 5 ° ) , s to s o w a n y j e s t s y s t e m u b i e r k o w o - z a b i e r k o w y z p o d s a d z k ą h y d r a u l i c z n ą , t z w . " J a n k o w i c - k i " . A k t u a l n i e s t o s o w a n a j e s t p o d s a d z k a s a m o z e s t a l a j ą c a z ł o ż o n a z p y łó w d y m n ic o w y c h i o d p a d ó w p o f l o t a c y j n y c h w m i e j s c e p o d s a d z k i h y d r a u l i c z n e j .

(6)

254 J . S t o b ió s k i i i n .

We w s c h o d n i e j c z ę ś c i a n t y k l i n y , g d z i e n a c h y l e n i e p o k ła d ó w w y n o s i 1 0 - 2 0° , s t o s u j e s i ę s y s t e m y ś c i a n o w e z p o d s a d z k ę h y d r a u l i c z n ą ( g e n e r a l n i e d o r o k u 1 9 8 8) , o b e c n i e z p o d s a d z k ą s a m o z e s t a l a j ą c ą i s p o r a d y c z n i e z z a w a ­ łe m s t r o p u .

K o p a l n i a " M o s z c z e n i c a " e k s p l o a t u j e w z a c h o d n i e j i c e n t r a l n e j c z ę ś c i f i l j a r a . W z a c h o d n i e j c z ę ś c i s i o d ł a J a s t r z ę b i e , g d z i e n a c h y l e n i e d o c h o d z i d o 4 5 ° , s t o s o w a n y j e s t s y s t e m u b i e r k o w o - z a b i e r k o w y ( " J a n k o w i c k i " ) z p o d ­ s a d z k ą h y d r a u l i c z n ą . We w s c h o d n i e j c z ę ś c i s i o d ł a o r a z n a z a c h ó d o d n i e g o , g d z i e n a c h y l e n i e j e s t m n i e j s z e i d o c h o d z i n a j w y ż e j d o 2 0° , s t o s o w a n e s ą s y s t e m y ś c i a n o w e z p o d s a d z k ą h y d r a u l i c z n ą , a t a k ż e c z ę ś c i o w o z z a w a łe m s t r o p u .

K o p a l n i a " M a n i f e s t L ip c o w y ” e k s p l o a t u j e w z ł o ż u o n a c h y l e n i u ś r e d n i o 1 5° i s t o s o w a ł a s y s t e m y ś c i a n o w e p o d ł u ż n e z z a w a łe m s t r o p u i p o d s a d z k ą s u c b ą - p n e u m a t y c z n ą . Od r o k u 1 9 8 7 e k s p l o a t u j e t a k ż e z p o d s a d z k ą h y d r a u l i c z ­ n ą s y s te m e m ś c ia n o w y m p o p r z e c z n y m .

G łę b o k a b r u z d a e r o z y j n a n a s t r o p i e k a r b o n u , d o c h o d z ą c a d o 7 0 0 m i wy­

p e ł n i o n a u t w o r a m i t r z e c i o r z ę d u i c z w a r t o r z ę d u o d d z i e l a o d s i e b i e p o l a e k s p l o a t a c y j n e n a p o n a d 1 . 0 km . D a l s z y r o z w ó j e k s p l o a t a c j i w f i l a r z e m i a s ­ t a i s c h o d z e n i e n a c o r a z n i ż s z e p o z io m y z m n i e j s z a ć b ę d z i e t e n d y s t a n s i z b l i ż a ć d o s i e b i e p o l a e k s p l o a t a c y j n e i i c h w p ły w y .

6. OBSERWACJE WPŁfWÓW EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ

P r z e d u s t a n o w i e n i e m f i l a r a o c h r o n n e g o d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e Z d r ó j o b s e r w a c j e g e o d e z y j n e w pływ ów e k s p l o a t a c j i g ó r n i c z e j n a p o w i e r z c h n i ę i j e j z a b u d o w ę p r o w a d z o n e b y ł y p r z e z p o s z c z e g ó l n e k o p a l n i e n a l i n i a c h o b s e r w a ­ c y j n y c h i p u n k t a c h r o z p r o s z o n y c h . P o u s t a n o w i e n i u f i l a r a o c h r o n n e g o i p o ­ w o ł a n i u H i ę d z y k o p a l n i a n e g o O ś r o d k a B a d a w c z e g o d s . e k s p l o a t a c j i i g ó r n i c z e j d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e ( 1 9 7 2 r o k ) - p r z y s t ą p i o n o d o k o m p le k s o w e g o p r o w a ­ d z e n i a o b s e r w a c j i .

C a ł o ś ć o b s e r w a c j i g e o d e z y j n y c h o b e j m u j e n a s t ę p u j ą c e e l e m e n t y : - s i e ć n i w e l a c j i p r e c y z y j n e j w f o r m i e o b w o d n ic y w o k ó ł f i l a r a i c ią g ó w

w i ą ż ą c y c h d o t r z e c h s t a ł y c h p u n k tó w n i w e l a c j i p a ń s t w o w e j z n a j d u j ą c y c h s i ę p o z a w p ły w a m i ( o ł ą c z n e j d ł u g o ś c i 1 8 0 km w 19 8 8 r o k u ) - p o m i a r y w l a t a c h p a r z y s t y c h ,

- l i n i e o b s e r w a c y j n e w z d ł u ż u l i c m i a s t a i w o k ó ł n i e k t ó r y c h o b i e k t ó w b u d o w ­ l a n y c h (w 19 8 9 r . - 2 2 l i n i e o ł ą c z n e j l i c z b i e p u n k tó w 6 2 1 ) ,

- r e p e r y n a w y s o k i c h b u d y n k a c h ( p o 4 s z t u k i n a k a ż d y m s e g m e n c i e - w 19 8 9 ł ą c z n i e 1 4 7 5 ) ,

- r e p e r y n a s p e c j a l n y c h o b i e k t a c h b u d o w l a n y c h (1 9 8 9 — ł ą c z n i e 5 8 4 s z t u k i ^ - r e p e r y r o z p r o s z o n e i r e p e r y "M" ( p o k r y w a j ą c e c a ł y t e r e n o h r o n i o n y s i a t k ą

o o c z k a c h 1 0 0 -2 0 0 m ) w r o k u 19 8 9 ł ą c z n i e 4 7 8 s z t u k ,

(7)

Problemy e k s p l o a t a c j i g ó r n ic z e j p od.«

- p a r y p u n k tó w ( r e p e r ó w ) p r z y a z o z e l l n a o h d y l a t a c y j n y c h d o p o m ia ró w p r z e ­ s u n i ę ć w z g l ę d n y c h p o s z c z e g ó l n y c h s e g m e n tó w b u d y n k u (w 19 8 9 r . - 11 4 7 s z t u k ) ; w 1 9 8 9 r . r o z p o c z ę t o t a k ż e p o m ia r y z m ia n s z c z e l i n w p o z io m i e d a c h u n a 2 8 6 p a r a c h p u n k tó w o b s e r w a c y j n y c h ,

- n i w e l a c j a w y k o n a n y c h f r a g m e n tó w s z l a k ó w k o l e j o w y c h (w 19 8 9 r . o k . 15km ), - p o m ia r y p r z e c h y l e ń b u d y n k ó w w i e l o k o n d y g n a c y j n y c h z a p o m o cą p io n o w n i k a

(w 1 9 8 9 r o k u - 7 1 7 s t a n o w i s k ) ,

- p o m i a r y f o t o g r a m e t r y c z n e : 5 k o m in ó w i H o t e l " D ia m e n t " - XXV k o n d y g n a - c y j n y .

O b s e r w a c j e g e o d e z y j n e t o :

- n i w e l a c j a g e o m e t r y c z n a p r e c y z y j n a I I k l . o ś r e d n i m b ł ę d z i e k ilo m e tr o w y m p r z e d w y ró w n a n ie m d o + 2 mm/km,

- n i w e l a c j a t e c h n i c z n a s ł u ż ą c a d o o k r e ś l e n i a w y s o k o ś c i p u n k tó w n a l i n i a c h o b s e r w a c y j n y c h o r a z p u n k tó w r o z p r o s z o n y c h , w y k o n y w an a w je d n y m k i e r u n k u n a dw óch k l i n a c h ; k a ż d o r a z o w o d o w ią z y w a n a j e s t o n a d w u s t r o n n i e d o r e ­ p e ró w n i w e l a c j i p r e c y z y j n e j . Ś r e d n i b ł ą d k i l o m e t r o w y t y c h c ią g ó w w y n o s i + 3 mm/km,

- p o m i a r y l i n i o w e d o o k r e ś l a n i a ' o d k s z t a ł c e ń p o z io m y c h . P o m ia r o d l e g ł o ś c i m ię d z y p u n k t a m i w y k o n u j e s i ę z a p o m o cą t a ś m y s t a l o w e j p o m ię d z y s y g n a ­ ł a m i c e n t r o w a n y m i n a s t a t y w a c h n a d p u n k t a m i o b s e r w a c y j n y m i . C e n tr o w a n i e o d b y w a s i ę z a p o m o c ą p io n o w n ik ó w o p t y c z n y c h , p o m i a r m e to d ą z a w i e s z e n i o - w ą . D ł u g o ś c i r e d u k o w a n e s ą d o p o z io m u ( d o d a tk o w o n i w e l u j e s i ę s y g n a ł y n a s t a t y w a c h ) o r a z u w z g l ę d n i a s i ę n i e z b ę d n e p o p r a w k i ( z w i s t a ś m y , k o m - p a r a c j a , t e m p e r a t u r a ) . W z a je m n e o d l e g ł o ś c i p o m ię d z y p u n k t a m i w a h a j ą s i ę o d 1 0 d o 3 0 m ( p r z w a ż n i e 2 4 m ).

C z ę s t o t l i w o ś ć o b s e r w a c j i j e s t r ó ż n a w z a l e ż n o ś c i o d r o d z a j u i c e l u p o ­ m ia r ó w . G e n e r a l n ą z a s a d ą j e s t , b y k a ż d y p u n k t o b s e r w a c y j n y , n i e z a l e ż n i e od r o d z a j u , b y ł o b s e r w o w a n y c o n a j m n i e j 1 r a z w r o k u , u z u p e ł n i o n o d o r o k u 19 8 9 k r y t e r i u m : c o k w a r t a ł , c o m i e s i ą c w z a l e ż n o ś c i o d s p o d z i e w a n y c h w p ły ­ wów . P o c z ą w s z y o d 1 9 8 9 r o k u , j a k o u z u p e ł n i a j ą c e k r y t e r i u m p r z y j ę t o t a k ą c z ę s t o t l i w o ś ć , b y z a p e w n i ć p o m ia r y p r z y r o s t ó w d e f o r m a c j i : W =0.1 m, T =

= 1 . 0 mm/m, E = 0 . 6 mm/m.

H a rm o n o g ra m o b s e r w a c j i s p o r z ą d z a s i ę z g o d n i e z p o w y ż s z y m i k r y t e r i a m i i p r o g n o z ą d e f o r m a c j i n a w y b r a n y c h p u n k t a c h , w y k o n a n ą n a k o m p u te r z e (wg t e o r i i B u d r y k - K n o t h e ) .

W g r a n i c a c h t e r e n u c h r o n i o n e g o z a o b s e r w o w a n o n a s t ę p u j ą c e d e f o r m a c j e : - w r e j o n i e w i a d u k t u w c i ą g u A l e i P o k o j u o b n i ż e n i e d o 3 * 4 m,

- n a l i n i i V I w z d ł u ż b u d y n k u 411 ( d z i e l n i c a I V ) o b n i e ż e n i e 1 . 6 m, o d k s z t a ł ­ c e n i e + 9 * 7 mm/m,

- n a l i n i i XV I w z d ł u ż u l . J a g i e ł ł y o b n i ż e n i e d o 1 . 4 m .

Z a k r e s o b s e r w a c j i g e o d e z y j n y c h i b u d o w la n y c h ( r o z w a r c i e s z c z e l i n d y l a ­ t a c y j n y c h ) n a t l e o g ó l n e g o w y d o b y c i a z f i l a r a o o b r o n n a g e i l u s t r u j e r y s .2.

(8)

256 J . S to b iń s k i i in«

i i y s . 2 . Z a k r e s o b s e r w a c j i g e o d e z y j n y c h i b u d o w l a n y c h . W y d o b y c ie s f i l a r a o c h r o n n e g o m i a s t a J a s t r z ę b i e

P i g . 2 . T he r a n g e o f g e o d e t i c a n d c o n s t r u c t i o n a l o b s e r v a t i o n s . O u t p u t i n t h e p r o t e c t i n g p i l l a r o f J a s t r z ę b i e to w n

(9)

Problemy e k s p lo a t a c j i g ó r n ic z e j pod. 257

7 . PROGNOZOWANIE wpływów e k s p l o a t a c j i g ó r n i c z e j

P r o g n o z y w pływ ów e k s p l o a t a c j i g ó r n i c z e j w f i l a r z e o c h ro n n y m m i a s t a J a s t r z ę b i e w y k o n u je s i ę n a p o d s t a w i e w z o ró w t e o r i i B u d r y k a - K n o t h e g o , wy­

k o r z y s t u j ą c p r o g r a m y n a k o m p u te r t y p u IBM.

P a r a m e t r y t e o r i i p r z y j ę t e d o o b l i c z e ń w y z n a c z o n e z o s t a ł y p r z e z I n s t y t u t K s z t a ł t o w a n i a i O c h r o n y Ś r o d o w i s k a A k a d e m ii G ó r n i c z o - H u t n i c z e j w K r a k o w ie - o p r a c o w a n i e p o d k i e r u n k i e m d o c . d r h a b . i n ż . E d w a rd a P o p i o ł k a p t . "W yzna­

c z e n i e p a r a m e t r ó w t e o r i i K n o t h e g o - B u d r y k a n a p o d s t a w i e m a t e r i a ł ó w o b s e r w a - c y j n y c h z r e j o n u m i a s t a J a s t r z ę b i e .

W z a l e ż n o ś c i od s y s t e m u e k s p l o a t a c y j n e g o ( z a w a ł / p o d s a d z k a ) , s t o p n i a z r u s z e n i a g ó r o t w o r u ( w i e l o k r o t n o ś c i e k s p l o a t a c j i ) o r a z l o k a l n e j s p e c y f i k i budow y g e o l o g i c z n e j p a r a m e t r y t e o r i i s ą z m ie n n e i w a h a j ą s i ę w d o ś ć d u ­ ż y c h g r a n i c a c h ;

a ) w p ó ł n o c n o - w s c h o d n i e j c z ę ś c i f i l a r a i d a l e j p o z a f i l a r e m n a o b s z a r z e g ó r n i c z y m KWK " M a n i f e s t L ip c o w y " , g d z i e p r o w a d z o n a b y ł a e k s p l o a t a c j a z z a w a łe m s t r o p u i p o d s a d z k ą s u c h ą - p n e u m a t y c z n ą n a g ł ę b o k o ś c i od 4 1 5 do 7 3 0 m i ś r e d n i m n a c h y l e n i u 1 0 ° o k r e ś l o n o n a s t ę p u j ą c e w a r t o ś c i p a r a m e t r ó w ( l i n i a o b s e r w a c y j n a V ) :

- p a r a m e t r r o z p r o s z e n i a w pływ ów tg B = 1 . 5 , - w s p ó ł c z y n n i k o b n i ż e n i a d l a z a w a ł u a s = 0.8,

- w s p ó ł c z y n n i k o b n i ż e n i a d l a p o d s a d z k i s u c h e j a „ = p s 0.4,

- w s p ó ł c z y n n i k d e w i a c j i w pływ ów z u w a g i n a n a c h y l e n i e p o k ł a d u k = 0.4? b ) w c e n t r a l n e j c z ę ś c i f i l a r a w o b s z a r z e g ó r n i c z y m KWK " M o s z c z e n i c a " ,

g d z i e b y ł a p r o w a d z o n a e k s p l o a t a c j a dw óch ś c i a n z z a w a łe m s t r o p u w p o k ł a ­ d z i e o n a c h y l e n i u o k . 1 5 ° n a g ł ę b o k o ś ć 2 6 0 -3 4 0 m p o d 4 0 -5 0 m ła w ą p i a s k o w c a i p o n a d 20 0 m w a r s t w ą n a d k ł a d u w g ó r o t w o r z e u p r z e d n i o n i e n a r u s z o n y m , u z y s k a n o n a s t ę p u j ą c e w a r t o ś c i p a r a m e t r ó w ( l i n i a o b s e r w a c y j n a X V I ) ; - p a r a m e t r r o z p r o s z e n i a w pływ ów tg B = 2 . 4 ,

- w s p ó ł c z y n n i k o b n i ż e n i a d l a z a w a ł u a z = 0.8, - w s p ó ł c z y n n i k d e w i a c j i k = 1.0} ;

c ) w c z ę ś c i p ó ł n o c n o - z a c h o d n i e j f i l a r a o c h r o n n e g o i d a l e j n a z a c h ó d p o z a f i l a r e m , g d z i e b y ł a p r o w a d z o n a e k s p l o a t a c j a z z a w a łe m s t r o p u w 6 p o k ł a ­ d a c h o z m ie n n y m n a c h y l e n i u + 1 0 - 1 5 ° n a g ł ę b o k o ś c i do 4 0 0 m p o d n a d ­ k ła d e m t r z e c i o r z ę d o w y m o k . 1 2 0 - 1 5 0 m, u z y s k a n o n a s t ę p u j ą c e w a r t o ś c i p a r a m e t r ó w ;

- p a r a m e t r r o z p r o s z e n i a w pływ ów ' tg B = 1 . 2 5 , - w s p ó ł c z y n n i k o b n i e ż e n i a d l a z a w a ł u a g = 0 .7 5 » - w s p ó ł c z y n n i k d e w i a c j i k = 0.7} '

(10)

251'

J . S to b iń s k i i i a .

d ) w r e j o n i e w pływ ów w y ł ą c z n i e e k s p l o a t a c j i z p o d s a d z k ą h y d r a u l i c z n a k o ­ p a l ń " J a s t r z ę b i e " i " M o s z c z e n i c a " ( c e n t r u m f i l a r a o c h r o n n e g o ) - w p ły w y e k s p l o a t a c j i we w s c h o d n i e j c z ę ś c i s i o d ł a J a s t r z ę b i e , u z y s k a n o n a s t ę p u ­ j ą c e w a r t o ś c i p a r a m e t r ó w z p o m ia r ó w o b n i ż e ń p u n k tó w r o z p r o s z o n y c h : - p a r a m e t r r o z p r o s z e n i a w pływ ów tg B = 1 . 0 ,

- w s p ó ł c z y n n i k o b n i e ż a n i a d l a p o d s . h y d r a u l i c z n e j a pfa = 0 . 2 5 .

8. PROFILAKTYKA GÓRNICZA I BUDOWLANA

P r o f i l a k t y k a g ó r n i c z a p o l e g a n a o g r a n i c z e n i u r u c h ó w g ó r o t w o r u , a t a k ­ ż e p o p r z e z o d p o w i e d n i e w z a je m n e u s y t u o w a n i e p ó l e k s p l o a t a c y j n y c h - k o m p en ­ s o w a n i e n i e k t ó r y c h w s k a ź n ik ó w d e f o r m a c j i ( t y c h , k t ó r y c h w a r t o ś c i m ogą p o ­ s i a d a ć r ó ż n e z n a k i ) . W f i l a r z e o c h r o n n y m m i a s t a J a s t r z ę b i e p r o f i l a k t y k a g ó r n i c k a p o l e g a ł s n a :

a ) s t o s o w a n i u p o d s a d z k i : h y d r a u l i c z n e j ( p i a s k o w e j ) , s u c h e j ( p n e u m a t y c z n e j ) o r a z t z w . s a m o z e s t a l a j ą c e j ( m i e s z a n i n a p y łó w d y m n ic o w y c h i o d p a d ó w p o f l o t a c y j n y c h ) ,

b ) s t o s o w a n i u t a k i e g o u k ł a d u f r o n t ó w , b y n i e d o p u ś c i ć d o s u m o w a n ia s i ę w pływ ów e k s p l o a t a c j i k i l k u p p k ł a d ó w ,

c ) o g r a n i c z e n i u p r ę d k o ś c i f r o n t ó w e k s p l o a t a c y j n y c h .

Z u w a g i n a w a r u n k i g e o l o g i c z n e ( u s k o k i , n a o h y l e n i e p o k ł a d u 1 5 ° “ 4 5 ° n a o b u s k r z y d ł a c h s i o d ł a J a s t r z ę b i e ) o r a z m o d e le k o p a l ń ( p o z io m y : 2 6 0 , 3 8 0 , 5 0 0 - k o p . " J a s t r z ę b i e " i " M o s z c z e n i c a " , p o z io m 6 6 0 - k o p . " J a s t r z ę ­ b i e " , p o z io m 5 8 0 - i 7 0 5 - k o p . ( " M a n i f e s t L i p c o w y " ) , a t a k ż e r o z c i ę c i e z ł o ż a r o b o t a m i u d o s t ę p n i a j ą c y m i ( r ó w n o l e ż n i k o w e k i e r u n k i p r z e k o p ó w ) u t r u d n i o n e j e s t s t o s o w a n i e p r o f i l a k t y k i g ó r n i c z e j p o l e g a j ą c e j n a : - c z y s ty m w y b i e r a n i u p o k ł a d ó w ,

- d o b o r z e f r o n t ó w e k s p l o a t a c y j n y c h z g o d n y c h z o s i a m i o b i e k t ó w .

P r o f i l a k t y k a b u d o w la n a s t o s o w a n a w g r a n i c a c h t e r e n u c h r o n i o n e g o f i l a ­ re m ( t a k ż e p o z a j e g o g r a n i c a m i ) b y ł a z r ó ż n i c o w a n a w z a l e ż n o ś c i od r o d z a j u o b i e k t u . C z ę ś ć b u d y n k ó w w z n i e s i o n y c h p r z e d p o d j ę c i e m e k s p l o a t a c j i g ó r n i ­ c z e j w ty m r e j o n i e n i e b y ł a w o g ó l e p r z y s t o s o w a n a d o p r z y j ę c i a d e f o r m a c j i p o d ł o ż a b u d y n k u . D la t y c h b u d y n k ó w p r o f i l a k t y k a b u d o w l a n a p o l e g a ł a n a : - k o t w i e n i u w p o z io m a c h s t r o p ó w ( g łó w n e b u d y n k i j e d n o r o d z i n n e ) ,

- s t o s o w a n i u o p a s e k ż e l b e t o w y c h ( n p . z a b y t k o w y k o ś c i ó ł w J a s t r z ę b i u G ó r­

n y m ) .

B u d y n k i n o w s z e , W z n i e s i o n e w l a t a c h s i e d e m d z i e s i ą t y c h w i e l o k o n d y g n a c y j ­ n e i w i e lo s e g m e n t o w e ( w i e l k a p ł y t a ) , p r z y s t o s o w a n e z o s t a ł y n a p r z y j ę c i e w pływ ów I I I k a t e g o r i i (E 6 6 mm/m, T s i 1 0 mm/m) p o p r z e z o d p o w i e d n i e i c h f u n d a m e n t o w a n i e , , j e d n a k w t r a k c i e i c h m o n ta ż u w i e l e s z c z e l i n t y c h b u d y ń -

(11)

Problemy e k s p lo a t a c j i g ó r n ic z e j p o d . . .

252

ków o s z e r o k o ś c i 1 0 - 1 5 om z o s t a ł o z a n i e c z y s z c z o n y c h r e s z t k a m i z a p r a w y b e ­ t o n o w e j , P o d c z a s e k s p l o a t a c j i g ó r n i c z e j p r o w a d z o n e j b e z p o ś r e d n i o p o d t a ­ k i m i b u d y n k a m i p r z e z k o p . " M a n i f e s t l i p c o w y " ( o s i e d l e I V ) s t w i e r d z o n o z n a c z n e u s z k o d z e n i a ś c i a n p r z y d y l a t a c y j n y c b .

W c e l u p r z y w r ó c e n i a w ł a ś c i w e j f u n k c j i s z c z e l i n d y l a t a c y j n y c h - u m o ż l i ­ w i e n i e z b l i ż a n i a s i ę p o s z c z e g ó l n y c h s e g m e n tó w i i c h p r z e c h y l a n i a - z e s p ó ł u c z e l n i a n o - p r z e m y s ł o w y p o d k i e r u n k i e m d o c ^ d r h a b . i n ż . A n t o n i e g o M o t y c z k i o p r a c o w a ł i w d r o ż y ł u r z ą d z e n i e d o c z y s z c z e n i a s z c z e l i n d y l a t a c y j n y c h . Do t e j p o r y w y c z y s z c z o n o 7 6 s z c z e l i n d y l a t a c y j n y c h w 2 3 b u d y n k a c h , a 53 s z c z e l i n y p o z o s t a j ą d o w y c z y s z c z e n i a .

Z d z i e d z i n y p r o f i l a k t y k i i m e to d u s u w a n i a s z k ó d g ó r n i c z y c h n a w z m ia n k ę z a s ł u g u j ą ( z a s t o s o w a n e w p r a w d z ie p o z a t e r e n e m c h r o n i o n y m ) :

1 . D r e n a ż w g ł ę b n y , j a k o m e to d a p r z e c i w d z i a ł a n i a n a p r ę ż e n i o m w g r u n c i e i p o w s ta w a n i u z a l e w i s k n a t e r e n a c h w pływ ów e k s p l o a t a c j i . g ó r n i c z e j , p o l e g a n a w y k o n a n i u n a o d p o w i e d n i ą g ł ę b o k o ś ć ( p o n i ż e j f u n d a m e n tó w ) w ykopów i wy­

p e ł n i e n i u i c h ż u ż l e m . D z i ę k i z n a c z n e j ś c i ś l i w o ś c i m a t e r i a ł u w y p e ł n i a j ą c e ­ g o d r e n a ż k o m p e n s u je ( z m n i e j s z a ) o d k s z t a ł c e n i a p o z io m e ( g ł ó w n i e ś c i s k a n i a ) - p o w s t a ł e w w y n ik u n i e j e d n o r o d n y c h p r z e s u n i ę ć p o z io m y c h . Z p o m ia ró w g e o ­ d e z y j n y c h p r z e p r o w a d z o n y c h w o k ó ł 1 2 b u d y n k ó w , g d z i e z a s t o s o w a n o t ę m e t o d ę , s t w i e r d z o n o ś r e d n i o 5 0 $ k o m p e n s a c j ę ( z m n i e j s z e n i e ) o d k s z t a ł c e ń p o z io m y c h ś c i s k a j ą c y c h .

D z i ę k i d u ż e m u w s p ó ł c z y n n i k o w i f i l t r a c j i ż u ż l a , w o d a o p a d o w a i g r u n t o w a o d p r o w a d z a n a j e s t ł a t w o d o d n a w y k o p u , a d a l e j z a p o m o c ą c ią g ó w d r e n a r s ­ k i c h o o d p o w i e d n i c h s p a d k a c h d o z b i o r n i k ó w i c ie k ó w p o w i e r z c h n io w y c h z n a j ­ d u j ą c y c h s i ę w p o b l i ż u i l e ż ą c y c h n i ż e j . W w a r u n k a c h k o p . " M o s z c z e n i c a " - s z y b y z a c h . - z a s t o s o w a n o s t a c j ę pomp i o b n i ż o n o w s p o s ó b s z t u c z n y p o z io m wód w u t w o r z o n e j p o e k s p l o a t a c y j n e j n i e c c e o b n i ż e n i o w e j .

2 . P r o s t o w a n i e b u d y n k u m e to d ą p o d c i n a n i a . M e to d a t a z a s t o s o w a n a z o s t a ­ ł a d l a 2 b u d y n k ó w n a o b s z a r z e g ó r n i c z y m KWK " M o s z c z e n i c a " p r z e c h y l o n y c h o 1 0 6 mm/m i 61 mm/m. P o l e g a o n a n a w y b i e r a n i u s p o d b u d y n k u g r u n t u z a p o ­ m ocą ł a ń c u c h a b e z k o ń c a n a p ę d z a n e g o dwoma s i l n i k a m i , p o r u s z a j ą c y m i s i ę w w y k o p a c h w y k o n a n y c h w z d ł u ż b u d y n k u .

- -I KODCOWE

1 . E k s p l o a t a c j a g ó r n i c z a w f i l a r z e o c h r o n n y m m i a s t a J a s t r z ę b i e p r o w a - d z i o n a j e s t z g o d n i e z " P ro g ra m e m e k s p l o a t a c j i g ó r n i c z e j w f i l a r z e o c h r o n ­ nym d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e " z a o p in io w a n y m p o z y ty w n ie p r z e z K o m is ję O c h ro n y P o w i e r z c h n i p r z e d S z k o d a m i G ó r n i c z y m i p r z y W yższym U r z ę d z i e G ó rn ic z y m w K a t o w i c a c h .

2 . E k s p l o a t a c j a w r e j o n i e w y s o k ie g o b u d o w n ic tw a p r o w a d z o n a j e s t w y ł ą c z ­ n i e s y s te m e m n a p o d s a d z k ę h y d r a u l i c z n ą ( k o p a l n i a " J a s t r z ę b i e " , " M o s z c z e ­ n i c a " i " M a n i f e s t L ip c o w y " ) o r a z n a p o d s a d z k ę p n e u m a t y c z n ą ( k o p a l n i a

(12)

260 J . S t o b iń s k li l n .

" M a n i f e s t l i p c o w y " ) . E k s p l o a t a c j a z a w a ło w a p r o w a d z o n a i p r o j e k t o w a n a j e s t j e d y n i e w r e j o n i e n ie z a b u d o w a n y m l u b o z a b u d o w i e r o z p r o s z o n e j - n i s k i e b u d o w n i c tw o .

3 . R o b o t y p r o f i l a k t y c z n e i r e m o n to w e w f i l a r z e o c h r o n n y m d l a m i a s t a J a s t r z ę b i e s ą p r o w a d z o n e n a b i e ż ą c o . Z w a ż n i e j s z y c h w y m i e n i ć n a l e ż y s - c z y s z c z e n i e s z c z e l i n d y l a t a c y j n y c h ,

- b u d o w n ic tw o z a s t ę p c z e z a s t a r e k i n o .

4. K o n ty n u o w a n e p o w in n y b y ć p r a c e n a u k o w o - b a d a w c z e n a d s

- d a ls z y m u ś c i ś l a n i e m w i e l k o ś c i p a r a m e t r ó w p r z y j ę t y c h d o o b l i c z e ń p r o g n o ­ z o w a n y c h w pływ ów e k s p l o a t a c j i ,

- m e t o d ą s u m o w a n ia w pływ ów e k s p l o a t a c j i w i e l o k r o t n e j , - w e r y f i k a c j ą m e to d p r o g n o z y z a g r o ż e ń o s u w is k o w y c h , - m e t o d ą p r o s t o w a n i a b u d y n k ó w w i e l o k o n d y g n a c y j n y c h .

5 . Z u w a g i n a s z e r o k i z a k r e s o b s e r w a c j i g e o d e z y j n y c h , s p e c j a l i s t y c z ­ n y c h i p r o w a d z e n i e b a d a ń o r a z s k o m p l ik o w a n e w a r u n k i g e o l o g i c z n o - g ó r n i c z e w f i l a r z e o c h r o n n y m p r o w a d z i s i ę :

- ś c i s ł ą k o o r d y n a c j ę r o b ó t g ó r n i c z y c h i p r o f i l a k t y c z n o - r e m o n t o w y c h , - b i e ż ą c ą a n a l i z ę i k o n t r o l ę z g o d n o ś c i w a r t o ś c i p o m ie r z o n y c h w s k a ź n ik ó w

d e f o r m a c j i z p r o g n o z o w a n y m i.

TTPOK J M A ronHOfl PA3PAEOTKH HCTIMIEE:

P e a b b e

UpeACiaBJieH o xapaKTepHC-ïHKy 3 a c ip o iiK H xpaHHeHOË n o B ep x H O cm ąjik ro p o w a HcTmaMCne., a s a x e ro p H o n n a 3 £ a6 o T K y T p e x maxT b n p e aoxpaH H T e a b ho m neAHKy.

KpoMne T o ro y x a 3 a H 0 nporpaM M y re o A e3 H ae cK H x BaCniOAaHHHii, a onpeA e-neH - Hbiiïe 3Ha«eHHa n a p a u e i p o B r e o ph h KHOTe-EyApmc Ha o c - s o B a H M p e 3 y jiia T 0 B HaCinoAaHHii paiSoHa r o p o w a H cTm ew Se. SaK A ïonaa, npeA C TaB Jieno pa3M uep npHM esneH

h h < ? : : h o k r o p a o k z c T p o H îex b H o fî npoÿBJiaKTHKB a s a x e npexnpHHH Ta k npoAOJixeïnix' ropnoM p asraflo T K H b n p e a o x p a n n t e j i łh o m ueJiHKe aah ro p o A a H cim eM ôe,

(13)

Problemy e k s p lo a t a c j i g ó r n ic z e j pod.

261

PROBLEMS OP COAL EXCAVATION UNDER THE CITY OP JA STRZĘBIE ZDRÓJ

S u m m a r y

C b a r a c t e r i z a t i o n o f t h e p r o t e c t e d a r e a o f J a s t r z ę b i e Z d r ó j to w n a n d m i n i n g a c t i v i t i e s o f t h r e e c o l l i e r i e s ( " J a s t r z ę b i e ’’ , " M o s z c z e n i c a " , "Ma­

n i f e s t L ip c o w y " ) i n t h e p r o t e c t i n g p i l l a r .

T he p ro g ra m m o f g e o d e t i c o b s e r v a t i o n s a n d s p e c i f i e d f a c t o r s ( a c c o r d i n g t o K n o t b e - B u d r y k t h e o r y ) c a l c u l a t e d o n t h e g r o u n d s o f f i e l d o b s e r v a t i o n s a t J a s t r z ę b i e Z d r ó j a r e d i s c u s s e d . I n c o n c l u s i o n s t h e r a n g e o f a p p l i e d p r e v e n t i v e m i n i n g a n d c o n s t r u c t i o n a l w o r k s a r e p r e s e n t e d . T h e f u r t h e r d i r e c t i o n s o f a c t i v i t i e s t o c o n t i n u e s a f e e x c a v a t i o n i n t h e p r o t e c t i n g p i l l a r a r e s u g g e s t e d .

R e c e n z e n t : D o e . d r h a b . i n ż . B e r n a r d D r Z ę ź l a

Cytaty

Powiązane dokumenty

Badania na modelu numerycznym najkorzystniej jest prowadzić metodą symulacji komputerowej przemieszczeń bloków pod wpływem.. oddziaływania zamoaelowanych wyrobisk

Poziomą sieć kontrolną tworzą ciągi poligonizacji precyzyjnej i punkty wyznaczone metodą wcięcia w przód z punktów odniesienia Przeciętna odległość punktów

ANALIZA MOMENTU NAJWIĘKSZEJ PRĘDKOŚCI OSIADANIA PUNKTU NA POWIERZCHNI TERENU POD WPŁYWEM EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ NA PODSTAWIE WYNIKÓW POMIARÓW GEODEZYJNYCH.. Streszczenie!

ją całkowicie obudowy szybów oraz coraz częściej projektowana ii prmwmfi»®- na jest eksploatacja pokładów uwięzionych w filarach ochronnych* zadbeoteŁ potrzeba

kowane i obsługiwane w warunkach normalnych dla systemu eksploatacji bez ingerencji badającego... Problemy optymalizacji eksploatacji maszyn__________________________ 55 V

[r]

Utrzymanie obiektów budowlanych zajmuje bardzo ważne miejsce w procesie ich eksploatacji i stanowi bardzo ważny problem, który powinien być rozwiązywany

2. Wartość 1 tego parametru oznacza, że parametr rozpatrywanej teorii ruchów górotworu jest jednakowy dla wszystkich parcel eksploatacji...