1. Otyłość – choroba naszego wieku
a. 1. Cele lekcji
Cel ogólny: Akceptacja własnego ciała.
i. a) Wiadomości
• Uczeń wie, co to jest otyłość.
• Uczeń wie, co to jest BMI.
• Uczeń zna przyczyny otyłości.
• Uczeń zna skutki otyłości.
ii. b) Umiejętności
• Uczeń potrafi obliczyć swój wskaźnik wagowo-wzrostowy.
b. 2. Metoda i forma pracy
Metoda pracy:
• Zdania niedokończone
• Wykład Forma pracy:
• Indywidualna
• Zbiorowa
c. 3. Środki dydaktyczne
Kalkulator
d. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza Rundka wstepna:
Uczniowie określają swoja gotowość do zajęć w skali od 1 do 10.
Zdania niedokończone:
Każdy uczeń kończy zdanie wypowiedziane przez nauczyciela: Lubię siebie, bo…
ii. b) Faza realizacyjna
1. Praca indywidualna – Obliczamy BMI (załącznik 1).
Nauczyciel rozdaje każdemu uczniowi kartkę z wzorem do obliczenia BMI. Tłumaczy uczniom, że BMI to (skrót od ang. Body Mass Index) po polsku wskaźnik wagowo-wzrostowy masy ciała. Oblicza się go według prostego wzoru: BMI = waga\wzrost2. Wagę podajemy w kilogramach, a wzrost w
metrach. Następnie uczniowie przy użyciu kalkulatora samodzielnie obliczają swoje BMI. Swoimi wynikami nie muszą dzielić się na forum klasy.
Zakres BMI:
Mniej niż 15 wychudzenie
15,0-16,9 znaczna niedowaga
17,0-18,9 niedowaga
19,0-24,9 normowaga
25,0-29,9 nadwaga
30,0-39,9 otyłość
40,0 i więcej otyłość znacznego stopnia (otyłość chorobliwa) 2. Wykład – Otyłość (załącznik 2).
iii. c) Faza podsumowująca Zdania niedokończone:
Uczniowie kolejno kończą zdania wypowiadane przez nauczyciela:
• Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem (-am) się, że …
• Dzisiaj na zajęciach ważne dla mnie było …
• Na dzisiejszych zajęciach nowe dla mnie było …
• Na dzisiejszych zajęciach najbardziej zainteresowało mnie to, że …
e. 5. Bibliografia
1. Abraham S., Llewellyn-Jones D., Anoreksja Bulimia Otyłość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
2. http://pl.wikipedia.org/wiki/BMI
3. http://pl.wikipedia.org/wiki/Oty%C5%82o%C5%9B%C4%87
f. 6. Załączniki
i. a) Karta pracy ucznia Załącznik 1.
Obliczamy BMI
Waga – podajemy w kilogramach Wzrost – podajemy w metrach
Moja waga to ……….. . Mój wzrost to ………. . Mój BMI to ……… .
ii. b) Wykład nauczyciela Załącznik 2.
Otyłość w krajach wysokorozwiniętych stanowi problem społeczny. Dostępna gama różnych rodzajów żywności i napojów, a także reklama, zwłaszcza telewizyjna, ma znaczny wpływ na kształtowanie preferencji. Dużo ludzi wykazuje skłonność do jedzenia więcej, niż wymagają ich organizmy, a więc dostarczają nadmiaru energii. Ta dodatkowa energia jest przekształcana w tłuszcz. Otyłość w
przyszłości może przyjąć rozmiary epidemii i uważana jest za jedno z zagrożeń cywilizacyjnych rozwiniętych społeczeństw.
Otyłość to patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne. Otyłość stwierdza się, jeżeli tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 20% całkowitej masy u mężczyzn i 25% u kobiet. Nie tylko ilość, ale również rozmieszczenie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej ma znaczenie. Zgromadzenie tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej nazywa się otyłością brzuszną. Ma ona większe znaczenie patologiczne niż
równomierne rozłożenie lub podskórne zgromadzenie tkanki tłuszczowej.
Otyłość występuje wtedy, gdy wartość wskaźnika wagowo-wzrostowego (BMI) przekracza 30. Gdy BMI danej osoby przekroczy 30, ma ona zwiększone ryzyko zgonu, np. z powodu choroby układu krążenia lub cukrzycy. Jeśli BMI danej osoby równa się więcej 40 albo więcej, osoba taka jest określana jako chorobliwie otyła i ma znacznie podwyższone ryzyko śmierci.
Przyczyny otyłości: Powody, dla których ludzie stają się otyli, są ciągle niejasne. Istnieje teoria, że skłonności do otyłości może być dziedziczna. Osoby otyłe prawdopodobnie zawsze były grube i miały grubych krewnych. Inna teoria mówi, że osoby otyłe można podzielić na dwie grupy. Pierwszą grupę stanowią osoby, które lubią jeść i stają się grube, bo jedzą za dużo. Innymi słowy, ich otyłość ma podłoże żywieniowe. Drugą grupę stanowią osoby z zaburzeniami odżywiania się. Wpadają one w nawyk przejadania się w reakcjach na jakiś problem psychologiczny. Tylko nauczenie się panowanie nad tym, co i jak się je, ma krytyczne znaczenie w zapobieganiu otyłości.
U osób o znacznej otyłości występuje trzykrotnie większe ryzyko śmierci, niż u osób o przeciętnej wadze. Im większy stopień otyłości, tym bardziej wzrasta ryzyko śmierci. Osoby otyłe często umierają młodo, otyłość skraca życie. Otyłość także zwiększa ryzyko, że człowiek zachoruje na takie choroby jak:
• cukrzyca, która występuje pięciokrotnie częściej u osób otyłych i często ustępuje, gdy chory chudnie,
• kamica żółciowa,
• nowotwór jelita, którego ryzyko zachorowania zwiększa się dwukrotnie u otyłych kobiet,
• zapalenie kostno-stawowe, szczególnie stawów biodrowych, kolan i kręgosłupa,
• trudności w oddychaniu (zadyszka),
• nadciśnienie tętnicze,
• wylewy krwi do mózgu, które zdarzają się dwukrotnie częściej u osób otyłych,
• choroba wieńcowa,
• zaburzenia w miesiączkowaniu, które nasilają się w miarę, jak waga wzrasta.
Otyłość nieleczona prowadzi do przedwczesnej śmierci.
g. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz lekcji godziny wychowawczej jest przeznaczony dla klasy drugiej gimnazjum.
