KONKURS POLONISTYCZNY
DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
I ETAP SZKOLNY 28 października 2014
Ważne informacje:
1. Masz 60 minut na rozwiązanie wszystkich zadań.
2. Pisz długopisem lub piórem, nie używaj ołówka ani korektora. Jeżeli się pomylisz, przekreśl błąd i napisz ponownie.
3. Pisz czytelnie i zamieszczaj odpowiedzi w miejscu na to przeznaczonym. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Życzymy powodzenia!
Maksymalna liczba punktów 40 100%
Uzyskana liczba punktów %
Podpis osoby sprawdzającej
2
CZĘŚĆ I. W ŚWIECIE NATURY
1. Uzupełnij wypowiedzenia, wpisując imiona postaci mitologicznych we właściwe miejsca. (0 - 2p.)
a. Zeus b. Hermes c. Tryptolemos d. Hades e. Hera f. Persefona g. Demeter h. Thanatos
1. Wóz zaprzężony w skrzydlate rumaki i ziarna zbóż podarowano ………...
2. Demeter została odnaleziona w zapadłej pieczarze gór arkadyjskich przez
……….
3. Owoc granatu i kwiat narcyza to atrybut ………
4. Nakaz oddania Persefony jej matce otrzymał Posejdon od ………..
5. Kłosy zbóż i kwiaty maku to atrybut ……….
6. Owoc granatu na pożegnanie otrzymała Persefona od ……….………...
3
2. Jan Parandowski, opisując Demeter, nazywa ją boginią odradzającej się przyrody. Jakie odgłosy przyrody można usłyszeć w koncercie nr 1 „Wiosna” cyklu „Cztery pory roku” Antonia Vivaldiego?
Podaj cztery przykłady. (0-2p.)
………
……….………
……….……….
………..…………
3. W książce Waldemara Łysiaka „Malarstwo białego człowieka” znajduje się następująca myśl:
Niemiecki filozof Romantyzmu Friedrich Schelling pisał: „Każde prawdziwe dzieło sztuki sugeruje bezbrzeżną liczbę znaczeń, zdaje się dawać niewyczerpane możliwości interpretowania, i trudno orzec, czy wspomniana multiznaczeniowość tkwiła w zamyśle artysty, czy tkwi jedynie w dziele artysty”
(1800). Tak właśnie jest tutaj. „Kredowe skały Rugii” były, są i będą źródłem interpretacji wszelkiego typu oraz mnóstwa pytajników bez odpowiedzi.1
1 Waldemar Łysiak, Malarstwo białego człowieka, Warszawa 2011,t. VIII, s.141
4
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ska%C5%82y_kredowe_na_Rugii
Przyjrzyj się obrazowi Caspara Davida Friedricha „Kredowe skały Rugii”. Zaproponuj własne odczytanie dzieła. Zwróć uwagę na kolorystykę, umiejscowienie postaci na obrazie i wykonywane gesty.(0-3p.)
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….………..
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
5 II. CZĘŚĆ MIĘDZY NATURĄ A KULTURĄ
Czesław Miłosz Dwór
Nie ma domu, jest park, choć stare drzewa wycięto I gąszcz porasta ślady dawnych ścieżek.
Rozebrano świren2, biały, zamczysty,
Ze sklepami, czyli piwnicami, w których stały półki na jabłka zimowe.
Takie jak dawniej koleiny drogi w dół:
Pamiętałem, gdzie skręcić, ale nie poznałem rzeki;
Jej kolor jak rdzawej samochodowej oliwy, Ani szuwarów, ani lilii wodnych.
Przeminęła lipowa aleja, niegdyś droga pszczołom, I sady, kraina os i szerszeni opitych słodyczą, Zmurszały i zapadły się w oset i pokrzywy.
To miejsce i ja, choć daleko stąd
Równocześnie, rok po roku, traciliśmy liście, Zasypywały nas śniegi, ubywało nas.
I znów razem jesteśmy, we wspólnej starości.
Interesuje mnie dymek, z rury zamiast komina,
Nad baraczkiem skleconym niezgrabnie z desek i cegły W zieleni chwastów i krzaków - poznaję sambucus nigra3 Chwała życiu, za to, że trwa, ubogo, byle jak.
Jedli te swoje kluski i kartofle
I mieli przynajmniej czym palić w nasze długie zimy.
(Czesław Miłosz, Poezje, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999)
4. Podkreśl terminy, które odnoszą się do tego liryku. (0-2p.)
2 Świren – spichlerz litewski, spiżarnia w oddzielnym budynku.
3 Sambucus nigra – dziki bez czarny, roślina popularna w całym kraju.
6
anafora, apostrofa, przerzutnia, oksymoron, metafora, pytanie retoryczne, rym, rym męski, rym żeński, zdrobnienie, zgrubienie, parabola, wiersz wolny, wiersz sylabiczny, personifikacja, opis, epifora, ballada, epitet
5. Przedstaw sytuację liryczną, w której znalazł się podmiot mówiący wiersza. (0-1p.)
………
………
………..
6. W wierszu Czesława Miłosza możemy dostrzec szereg opozycji, jak choćby dzieciństwo i starość poety. Wskaż trzy inne opozycje występujące w tekście. (0-1p.)
7. Wyjaśnij sens dwóch opozycji wskazanych w zadaniu 7. (0-2p.)
...
...
...
...
7
8. Czesław Miłosz zatytułował swój wiersz „ Dwór”. Zaproponuj tekstowi własny tytuł i uzasadnij go.
(0 lub 2p.)
proponowany tytuł
………
………..………
uzasadnienie
………
………
………
………
……….………
………
………
………....………
III. CZĘŚĆ W ŚWIECIE PRZEDMIOTÓW
Bolesław Prus „Kamizelka”
Niektórzy ludzie mają pociąg do zbierania osobliwości kosztowniejszych lub mniej kosztownych, na jakie kogo stać. Ja także posiadam zbiorek, lecz skromny, jak zwykle w początkach.
Jest tam mój dramat, który pisałem, jeszcze w gimnazjum na lekcjach języka łacińskiego…
Jest kilka zasuszonych kwiatów, które trzeba będzie zastąpić nowymi, jest…
Zdaje się, że nie mam nic więcej oprócz pewnej bardzo starej i zniszczonej kamizelki. Oto ona.
Przód spłowiały, a tył przetarty. Dużo plam, brak guzików, na brzegu dziurka, wypalona zapewne papierosem. Ale najciekawsze są w niej ściągacze. Ten, na którym znajduje się sprzączka, jest skrócony i przyszyty do kamizelki wcale nie po krawiecku, a ten drugi, prawie na całej długości, jest pokłuty zębami sprzączki. (…)
Wyznaję, że dziś chętnie odstąpiłbym komu ten szmat sukna, który mi robi trochę kłopotu. Szaf na zbiory jeszcze nie mam, a nie chciałbym znowu trzymać chorej kamizelczyny między własnymi rzeczami. Był jednak czas, żem ją kupił za cenę znakomicie wyższą od wartości, a dałbym nawet i drożej, gdyby umiano się targować. Człowiek miewa w życiu takie chwile, że lubi otaczać się przedmiotami, które przypominają smutek.
8
9. Przeczytaj zamieszczone poniżej zdania i odpowiedz na pytania.
Jest tam mój dramat, który pisałem, jeszcze w gimnazjum na lekcjach języka łacińskiego… Jest kilka zasuszonych kwiatów, które trzeba będzie zastąpić nowymi, jest…
a. Które pojęcia opisują cechy składniowe i kompozycyjne tych zdań? Podkreśl właściwe. (0-1p.)
- paralelizm - elipsa - wyliczenie - porównanie - przeciwstawienie - wtrącenie
b. Przekształć tekst w taki sposób, aby uniknąć powtórzeń. (0-1p.)
………
………
………..
………..
c. Jaką funkcję pełnią w noweli liczne powtórzenia? (0-1p.)
………
………
………..……….
9
10. Na podstawie tekstu scharakteryzuj mówiącego w nim bohatera – narratora? (0-2p.)
………
………
………
………..………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..……….
11. Wyjaśnij, dlaczego - zdaniem narratora - najciekawsze w kamizelce są ściągacze?
(0-1p.)
………
………
………
………
………
………
………..…………
………
………
………
………
………….
12.a. Przeanalizuj budowę słowotwórczą wyrazu kamizelczyna. Wyodrębnij podstawę słowotwórczą i formant. (0-1p.)
...
10
b. Które kategorie wyrazowe tworzone są za pomocą formantu występującego w słowie kamizelczyna? Wymień dwie.(0-1p.)
………
………
………
………
………
………
………...
c. Wyjaśnij znaczenie słowa kamizelczyna. (0-1p.)
………
………
………..………
……….………
………..………
13. Narrator „Kamizelki” mówi: Człowiek miewa w życiu takie chwile, że lubi otaczać się przedmiotami, które przypominają smutek. Ustosunkuj się do tej myśli, analizując i interpretując ostatnią scenę filmu „Złodziejka książek”. Punkty otrzymasz za określenie swojego stanowiska, analizę i interpretacje sceny filmowej oraz poprawność językową wypowiedzi.(0-3p.)
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
11
14. Napisz recenzję filmu „Złodziejka książek”. Szczególną uwagę zwróć na muzykę, narrację filmową i grę aktorską. Twoja praca powinna zająć więcej niż połowę wyznaczonego miejsca. (0-13 p.)
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
12
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..……….…
………
………
………
………
………
………
13 Brudnopis:
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..………
………
………
………
………
………
………..………
……….………
………
………
………
………
………
………
………..………
………
………
………
………..……….
………
………
………
……….….
14
15
16 BRUDNOPIS
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
