Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków o jednakowych mianownikach

Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków o jednakowych mianownikach

1. Cele lekcji

1. Uczeń zna sposób odejmowania ułamków zwykłych o jednakowych mianownikach.

2. Uczeń rozumie, że odejmowanie jest działaniem odwrotnym do dodawania.

3. Uczeń rozumie pojęcie porównywania różnicowego.

b) Umiejętności

1. Uczeń potrafi odejmować ułamki zwykłe o tych samych mianownikach.

2. Uczeń potrafi odejmować ułamki od całości.

3. Uczeń potrafi odejmować liczby mieszane o tych samych mianownikach.

4. Uczeń oblicza brakujące elementy w działaniach odejmowania.

5. Uczeń rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem odejmowania ułamków zwykłych.

6. Uczeń rozwiązuje zadania tekstowe na porównywanie różnicowe.

c) Podstawy

1. Uczeń współpracuje w grupie.

2. Metoda i forma pracy

Metody

• Metoda czynnościowa Formy

• Praca z całą klasą

• Praca w grupach dwuosobowych

• Praca indywidualna

3. Środki dydaktyczne

1. Cztery koła podzielone na cztery, sześć, osiem, szesnaście równych części, z których wycięto po jednym wycinku

2. Cztery kartoniki z działaniami, w których niewiadomą jest jeden ze składników 3. Cztery kartoniki z działaniami, w których niewiadomą jest odjemnik

4. Kartki z zadaniami zgodnie z załącznikiem 1

5. Karteczki z działaniami typu: 2 – 1 ₁₀³ =, 5 – 2 ₇⁴ = , po jednej dla każdego ucznia 6. Karteczki z plusami

7. Plansza z napisem „Ułamki zwykłe”, z imionami uczniów i kolumnami kratek odpowiadających kolejnym lekcjom o ułamkach

4. Przebieg lekcji

Uczniowie piszą 10 minutową kartkówkę sprawdzającą umiejętność odejmowania ułamków.

a) Faza przygotowawcza N – nauczyciel, U – uczniowie

N – Wskazuje na przypięte do tablicy korkowej cztery koła podzielone na cztery, sześć, osiem, szesnaście równych części, z których wycięto po jednym wycinku. Prosi kolejnych czterech uczniów o wybranie odpowiednich równań i przypięcie ich pod kołami.

U – Wybierają i przypinają kolejno równania: 43 + x = 1, 65 + x = 1,

87 + x = 1, ₁₆¹⁵ + x = 1.

N – Pyta, jakie działanie trzeba wykonać, aby obliczyć brakujący w równaniach składnik.

U – Stwierdzają, że odejmowanie, w którym trzeba od jedności odjąć pierwszy składnik.

N – Potwierdza i informuje, że celem lekcji będzie doskonalenie umiejętności wykonywania działań odejmowania ułamków.

U – Zapisują temat lekcji: Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków o jednakowych mianownikach.

b) Faza realizacyjna

N – Prosi o przepisanie równań do zeszytu i obliczenie brakujących składników.

U – Wykonują działania: x = 1 – ₄³ , x = ₄⁴ – ₄³ , x = ₄¹ , itd.

N – Przypina kartoniki z działaniami odejmowania z niewiadomymi odjemnikami:

6₈⁷ – x = 4₈³ 3₅⁴ – x = 1₅¹, 8₇² – x = 3₇⁵ 10₉³ – x = 3₉⁷ pyta, jakie działanie trzeba wykonać, aby obliczyć odjemniki.

U – Zapisują i obliczają odjemnik: x = 3₅⁴ – 1₅¹, x = (3 – 1) + (₅⁴ – ₅¹) itd., a następnie wykonują działania sprawdzające.

N – Rozdaje na każdą ławkę kartki z zadaniami (załącznik 1), prosi o przypomnienie pytań stosowanych w porównywaniu różnicowym i rozwiązanie zadań.

U – Przypominają pytania stosowane w porównywaniu różnicowym, analizują treść zadań,

przypominają pojęcia brutto, netto i tara, konsultują rozwiązania.

N – Wręcza każdemu uczniowi kartkę z wyrażeniem wielodziałaniowym:

12₅² – (7₅⁴ – 5₅³) – (5₅¹ – 2₅² ) =

Poleca przypomnieć kolejność wykonywania działań.

U – Ustalają kolejność wykonywania działań, wklejają kartki do zeszytu, samodzielnie wykonują obliczenia:

1. 7₅⁴ – 5₅³ = (7 – 5) + (₅⁴ – ₅³) = 2₅¹

2. 5₅¹ – 2₅² = 4₅⁶ – 2 ₅² = 2₅⁴

3. 12₅² – 2¹₅ = (12 – 2) + (₅² – ₅¹) = 10₅¹

4. 10₅¹ – 2₅⁴ = 9₅⁶ – 2₅⁴ = (9 – 2) + (₅⁶ – ₅⁴ ) = 7₅²

N – Zapisuje wyrażenie: (15₇⁶ – 3₇³) – (4₇⁴ –2 ) = Poleca ustalić kolejność działań.

U – Ustalają kolejność działań, numerują je, zapisują rozwiązanie bez rozbijania na poszczególne działania.

(15₇⁶ – 3₇³) – (4₇⁴ –2) = 12₇³ – 2₇⁴ = 11¹⁰₇ – 2₇⁴ = 9₇⁶

c) Faza podsumowująca

N – Wręcza losowo każdemu uczniowi kartkę z działaniem typu: 2 – 1₁₀³ =, 5 – 2₇⁴ = . Poleca obliczyć w pamięci różnicę i porównać w ławkach otrzymane wyniki.

U – Obliczają w pamięci różnicę, podają głośno wynik, porównują liczby mieszane w parach.

N – Ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadaje pracę domową. Prosi, aby uczniowie, którzy umieją odejmować ułamki i będą umieć samodzielnie wykonać pracę domową, przykleili kolorowy kwadracik przy swoim nazwisku na planszy „Ułamki zwykłe”, w kolumnie

„Odejmowanie ułamków”.

5. Bibliografia

1. H. Lewicka, E. Rosłon, Matematyka wokół nas. Podręcznik dla klasy czwartej, WSiP, Warszawa 2000.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia załącznik1

1. Na bluzkę z długimi rękawami zużyto 1₅³ m materiału, a na bluzkę z krótkimi rękawami o ₅⁴ m mniej. Oblicz, ile metrów materiału potrzeba na uszycie bluzki z krótkimi rękawami.

2. Turysta przeszedł pierwszego dnia 15₂₀³ km, a drugiego o 3₂₀⁷ km mniej. Oblicz, ile kilometrów przeszedł turysta drugiego dnia? Jaką trasę pokonał w dwa dni?

3. Masa pustej skrzynki jest równa 1₄³ kg, a masa towaru brutto wynosi 16¹₄ kg. Ile wynosi masa towaru netto?

b) Zadanie domowe

Zadania 4, 5, 6, 9, 10/216 zamieszczone w poz.[1] bibliografii.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz lekcji matematyki „Ćwiczenia w odejmowaniu ułamków o jednakowych

mianownikach ” z działu „Ułamki zwykłe” jest przeznaczony do realizacji w klasie czwartej szkoły podstawowej, pracującej z podręcznikiem H. Lewickiej i E. Rosłon Matematyka wokół nas.

Nauczyciel w trakcie lekcji stosuje ocenianie cząstkowe, wręczając uczniom karteczki z

„plusem”. Dziesięć karteczek uczeń może wymienić na ocenę bardzo dobrą.

Uczniowie pracujący w szybszym od innych tempie rozwiązują kwadrat magiczny z zadania 13 ze strony 216 zamieszczony w poz.[1] bibliografii.