Nowiny Raciborskie. R. 1, nr 8.

Programy telewizyjne: TVP, TV-SAT, TV-CSRF BEZPARTYJNY MAGAZYN REGIONALNY

NOWINY

RACIBORSKIE

Rok I Nr 8 TYGODNIK NR INDEKSU 38254X cena 2000 zł

Krzyżówka * ^H

’ łowna nagroda

■

4

5

7

■ ■

13 9

w

18

23 24

26

■ ■

Firma

Instalacyjno - Budowlana Gliwice ul.Łabędzka

24 tel/fax 314454

zatrudni:

- inżynierów lub techników z uprawnieniami do prowadzenia zewnętrznych sieci wodno­

kanalizacyjnych, gazowych i cieplnych

- inżyniera lub technika budowlanego do prowadzenia robót drogowych

- spawaczy elektrycznych i gazowych z ważnymi uprawnieniami RS

- brukarzy

- robotników niewykwalifikowanych

- praca na terenie województw: katowickiego, opolskiego, częstochowskiego.

1

8

10

17

20

27

■

2.9

Krzyżówka nr 8

Poziomo:

1) dowcipny i sprytny szlachcic, 7) wyciąg z młodych pędów drzewa, 8) wyspa w grupie Wielkich Antyli, 9) wynaleziona przez Francuza, przyczyniła się do rozwoju XIX wiecznego przemysłu, 10) za wsią, 14) gatunek mocnego piwa bez chmielu, 17) stosowany w perfumerii jako utrwalacz zapachów, 18) utrwalona wypowiedź, 19) człon nazwisk arabskich, 20) nieszczery w postępowaniu, 25) ten kto ukończył uczelnię, 27) jaja ryb, 28) nazwa złego ducha i księcia piekieł, 29) przecięcie ponad naszymi głowami kierunku pionu ze sferą niebieską.

Pionowo:

1) gryzbń, nor nie kopie, łowny, 2) poprzedza wiolonczelę, 3) na konie, 4) naszyjnik pereł, 5) rzeczywisty lub utajony, 5) łatwo ścierny, złożony głównie ze skorupek morskich, 11) do leżenia, 12) podanie trzech kandydatów na jedno stanowisko, 13) stosowany w rzeźbiarstwie oraz do wyrobu naczyń i drobnych przedniotów ozdobnych, 15) gwiazdozbiór na równiku niebieskim, 16) dopływ Wisły, 20) na słupie, 21) miejsce gdzie się coś odbywa, 22) bóg słońca, który się własną mocą wynurzył z pierwotnego chaosu wodnego, 23) imię żeńskie, 24) zawody konne, 26) lejkowata, służąca do porozumiewania się na odległość.

Rozwiązanie krzyżówki nr 6 Hasło:

NAJKORZYSTNIEJSZA LOKATA TWOJEGO KAPITAŁU TO TYLKO GBG

r NOWINY

RACIBORSKIE

47-400 Racibórz ul. Kilińskiego 2 tel. 30-75

TYGODNIK, REDAGUJE ZESPÓŁ. Redaktor naczelny - Iwona Weryńska.

Materiałów nie zamówionych nie zwracamy. Ogłoszenia przyjmuje sekretariat re­

dakcji w godz. od 8 do 16 oraz punkt przyjmowania ogłoszeń przy ul. Słowackiego 52/

18 tel. 53-04 (codziennie do godz. 22).

Skład: PPUH "OMAN" Racibórz PI. Wolności 1.

Druk: PPP "Prodryn" Racibórz ul. Staszica 22

WYDAWCA:

NOWINY RACIBORSKIE Sp. z o.o.

47-400 Racibórz ul. Kilińskiego 2 Prezes Zarządu: Andrzej Derwisz ______________________________ >

Studium Nauczycielskie w likwidacji

SN wpisało się pozytywnie w obraz raciborskiej oświaty. Ukończyło w nim naukę wielu młodych ludzi, którzy znajdowali później pracę w szkołach podstawowych, przedszkolach, czy też kontynuowali naukę na wyższych uczelniach.

Niestety, Studium Nauczycielskie odchodzi do lamusa i to nie tylko w Raciborzu, ale i w całym kraju. Następuje to zgodnie z decyzją Ministra Edukacji Narodowej, a związane jest ze zmianą naszego systemu szkolnictwa. Likwidacji ulegną wszystkie placówki, kształcące przyszłych nauczycieli, które nie dają wykształcenia wyższego.

Tak więc już w roku akademickim 1992/

93 nie będzie do SN-u naboru na I rok.Wyjątkowo, I rok wychowania przedszkolnego rozpoczną absolwenci Liceum Pedagogicznego, składający w tym roku maturę.Poza tym możliwość ukończenia Studium będą oczywiście mieli obecni jej słuchacze , studiujący w sumie na 9 kierunkach. Do tej pory SN opuszczało rocznie około 300 studentów. Obecnie na I roku uczy się 297 studentów, a ogółem jest ich 792. W przyszłym roku w lutym, skończy też naukę 176 osób, studiujących trybem zaocznym.

Czy młodzież będzie miała szansę na

ROBOęZA DEBATA

9 marca w Raciborskim Domu Kultury odbyło się spotkanie posła z ramienia Porozumienia Centrum pana Czesława Sobierajskiego z członkami raciborskiego koła PC.

Dyskutowano na temat realizacji programu wyborczego oraz bieżących spraw partii. Duże zainteresowanie budziła praca posła w parlamencie. Ze względu na to, że członkami koła są w większości ludzie wyrobieni politycznie, śledzący na bieżąco wydarzenia w kraju, pytania dotyczyły głównie szczegółów programu gospodarczego rządu oraz prac nad budżetem. Poseł wyczerpująco wyjaśniał skomplikowane problemy finansów państwa oraz planowanych

Nie jesteśmy do bicia

Ta wypowiedź jednego z górników z kopalni «Wujek» stała się mottem wyst­

awy zorganizowanej w raciborskim Muzeum. Przedstawia ona wydarzenia Grudnia 1981 r. na Śląsku - w kopalni

«Manifest Lipcowy* /obecnie

«Zofiówka»/ i «Wujek». Wystawę urządziło kilku autorów związanych z rejonem Śląsko-Dąbrowskim «Soli- damość*, a Muzeum w Raciborzu otrzymało ją w zamian za wcześniej pla­

nowaną ekspozycję «Użyto broni*. «Nie jesteśmy do bicia* oddaje atmosferę tamtych wydarzeń poprzez zdjęcia, robi­

one zresztą z ukrycia, cytaty wypowiedzi uczestników, rekwizyty - milicyjny mun­

dur, kaski, tarcze i pałki oraz chełmy górnicze, śruby i pręty, które służyły do obrony kopalni.

Do wystawy przygotowany jest także podkład muzyczny z nagranymi relacjami górników i postronnych obserwatorów pacyfikacji kopalni.

W szatni można kupić książki «Garść wolności z kopalni «Wujek» /wiersze związane tematycznie z tymi wydarzeniami/, «Użyto broni* Jacka Cieszewskiego i ^Rozstrzelana kopal­

nia* Jana Dziadula. Dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na konto Społecznego Komitetu Budowy

dalszą naukę po maturze w Raciborzu?

Wydaje się, iż pewne szanse się rysują.

Już w tej chwili w budynku Studium Nauczycielskiego funkcjonuje Nauczycielskie Kolegium Języka Angielskiego. Jest to odrębna placówka oświatowa, nad którą opiekę naukową sprawuje Uniwersytet Śląski w Katowicach. Zajęcia z I (14 osób) i II (33 osoby) rokiem, prowadzą wykładowcy z USA i Wielkiej Brytanii.

Natomiast być może powołane zostanie w Raciborzu Nauczycielskie Kolegium Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego.

Studenci po ukończeniu mają wyższe wykształcenie i mogą uczyć się dalej na 2 letnich studiach magisterskich.

W województwie katowickim powinny być 4 kolegia nauczycielskie, jednakże Ministerstwo Edukacji wyraziło zgodę tylko na dwa.

Jeśli więc Kuratorium zdecyduje się i wyznaczy Racibórz, mający w budynku SN-u doskonałe zaplecze, to pierwszy nabór do Kolegium powinien odbyć się jeszcze w tym roku.

Likwidacja Studium Nauczycielskiego już spowodowała zwolnienie ponad 20 nauczycieli. Jeśli nie dojdzie do powstania Kolegium, dalsi nauczyciele stracą pracę... (d)

zmian w gospodarce. Omawiano także, stan prac nad projektami ustaw przygotowywanych w sejmie. Uczestnicy spotkania nie pominęli tematu rozmów kuluarowych, toczonych na Wiejskiej, które to zawsze budzą dużo emocji.

Spotkanie było typowo robocze, bez kwiecistych przemówień do publiczności, niewiele wnoszących, w które za to obfituje nasze życie polityczne.

Na zakończenie pan Czesław Sobierajski obiecał w najbliższym czasie udzielić wywiadu naszej gazecie, na który z powodu późnej pory nie było czasu po spotkaniu.

glena Pomnika Górników Kopalni «Wujek».

Ekspozycję można będzie zwiedzać do

końca kwietnia. /Jak/

OFERTYTPD na wakacje letnie 1992 r.

1. Złożeniec ( Jura Krakowsko - Częstochowska ) - 5 turnusów po 12 dni, dla dzieci od klasy V - VIII

2. Grotowice (woj. kieleckie ) - 2 turnusy po 26 dni, dla dzieci od klasy V - VIII 3. Geibło (Jura Krakowsko - Częstochowska) - 2 turnusy po 26 dni, jest to kolonia zdrowotna dla dzieci z niedoborem wagi i anemią, dla dzieci od klasy I - V

4. Podskaliste ( w Czechosłowacji, Tatry Wysokie k. Bańskej Bystrzycy) -1 turnus 21 dni, dla dzieci od klasy III - VII, koszt ok. 1.700.000 zł.

5. Ośrodek wycieczkowy w Raciborzu - wyjazdy kilkudniowe autokarem do Wisły.

Zgłoszenia TPD przyjmuje tylko na piśmie w terminie do 10 maja 1992r. na adres ZM TPD w Raciborzu - siedziba w Stowarzyszeniu PAX ul. Szewska 5. Jest to oferta dla dzieci z miasta i gmin pod raciborskich.

TPD poszukuje sponsorów dla dzieci niezamożnych - konto: Bank Śl.

Katowice o/Racibórz nr.konta 312712- 1182-132 z dopiskiem na jaki cel.

Piętnaście minut przed północą, w sobotę 7 marca pod przejście graniczne w Chałupkach podjechało pięć niezaładowanych TIR-ów z czecho­

słowackimi rejestracjami. Widać było, że kierowcom bardzo już pilno do domów.

Dziś wszystko wskazuje na to, że nieszybko spotkają ponownie swoje rodziny.

Ciężarówki należą do firmy spod Bratysławy, która świadczy usługi transportowe. Niedawno jedno z prywatnych czecho - słowackich zleciło jej przewóz towarów z Belgii do St.Petersburga. Taką też wersję podano w Świecku w czasie odprawy celnej.

Ponieważ obsługa samochodów deklarowała, iż Polska jest jedynie krajem tranzytowym, strona polska nie kwestionowała ładunku. Było nim 90 litrów spirytusu ROYAL.

Granicę w Świecku TIR-y przekroczyły 7 marca rano, dlatego dla funkcjonariusza Straży Granicznej w Chałupkach stało się oczywistym, że nie mogły one przebyć drogi z Polski do Rosji i z powrotem w jeden dzień. Jego podejrzenia potwierdziły się po dokładnym

sprawdzeniu dokumentów

KTO SIĘ BOI POLICJI SKARBOWEJ?

Na początku marca policjanci wraz z pracownikami Urzędu Skarbowego przeprowadzili kontrolę na miejskim targowisku. W jej wyniku ustalono, że nadal istnieją tam wypadki nielegalnego handlu. Na osoby przyłapane na tym nieuczciwym procederze nałożone zostaną stosowne grzywny. Od 7.12 ubiegłego roku ustalono wysokość grzywien: za występek skarbowy od 200 tys. zł. do 10 min. zł., natomiast za przestępstwo skarbowe kara może dojść nawet do pół miliarda złotych.

W wyniku wydzielenia wielu komórek ze struktury Izby Skarbowej powstał Urząd Kontroli Skarbowej (tzw.

Policja Skarbowa), której głównym zadaniem jest wykrywanie wszelkiego rodzaju przestępstw dokonywanych przeciwko skarbowi państwa. W jej kompetencjach leży więc szybkie reagowanie na sygnały dotyczące zarówno drobnych «kanciarzy», jak i wielkich oszustów.

Niezależnie od UKS, Urząd Skarbowy nadal będzie przeprowadzał kontrole w zakresie niezbędnym do ustalenia zobowiązań podatkowych.

(i)

przewoźników. Nie ulegało wątpliwości, że cały ładunek musiał pozostać w Polsce.

Natychmiast powiadomiono Pion Dochodzeniowo Śledczy Straży Granicznej, a następnie wszczęto dochodzenie przeciwko zatrzymanym nadzorowane przez Prokuraturę Rejonową w Raciborzu.

Wobec 10 kierowców zastosowano areszt tymczasowy. Śledztwo ujawniło, iż samochody zostały rozładowane w godzinach wieczornych na terenie Łodzi i jej okolicy. Ustalono już miejsca wyładunku trzech TIR-ów, odzyskano też część alkoholu. Istnieje podejrzenie, iż faktycznymi zleceniodawcami byli obywatele polscy, którzy także zorganizowali «obstawę» transportu na całej trasie z Belgii do Polski.

Polskie przepisy uniemożliwiają import spirytusu, stąd więc nie można obliczyć strat, jakie poniosło państwo w wyniku nie opłacenia cła za nielegalnie wwieziony towar. Nie wykluczone także, że nie była to pierwsza próba szmuglu spirytusu. Ze względu na dobro śledztwa nie podaje się wszystkich informacji dotyczących tej sprawy.

/wera/

Ponieważ miesięczne wynagrodzenie miesięczne w IV kwartale 1991r.

wynosiło 2.045.000 zł., zasiłki wychowawcze od marca do maja 1992r.

przysługują w wysokości 512.000 zł.

miesięcznie, a dla osoby samotnie

jedną osobę w rodzinie pracownicy w roku ubiegłym, ustalona dla celów przyznania prawa do zasiłku wychowawczego, wynosi 442.500 zł.

Zasiłki rodzinne wypłacane będą w wysokości 164.000 zł miesięcznie na każdą uprawnioną osobę. Dodatkowa kwota zwiększająca zasiłek rodzinny na dziecko wymagające ze względu na stan zdrowia zwiększonej normy spożycia mięsa, wynosi 82.000 zł. miesięcznie na każde uprawnione dziecko.

Natomiast zasiłek porodowy wynosi nadal 272.000 zł.

/<V

Anna, Krystyna, Witold, - ludzie w różnym wieku, z różnych środowisk.

Łączy ich jedno - niegdysiejsza chęć odebrania sobie życia. Każde z nich ma bowiem nieudaną próbę samobójstwa.

Zetknąłem się z nimi przypadkowo, na przestrzeni kilku ostatnich lat.

Niedawno postanowiłem ich odszukać, by dowiedzieć się, Jak ułożyli sobie to

«życie po życiu* ?

ANNA: Są ludzie, którzy już rodzą się ze skłonnościami samobójczymi i wystarczy jedna, trudniejsza chwila, by targnęli się na swoje życie. Zdają sobie sprawę, że właśnie do takich osób należą. Wszyscy myśleli, że chciałam popełnić samobójstwo, bo jestem samotną, starzejącą się kobietą. Ale to nieprawda.

Znam sporo kobiet niezamężnych, które znakomicie potrafią wypełnić sobie życie, rozwijają się zawodowo, udzielają społecznie. Ja nie potrafię. Przychodzę do domu i zadaję sobie pytanie - po co ? Czuję jakąś psychiczną nie moc.

Koleżanki z biura mówią: zaadoptuj dziecko, kup sobie psa, zapisz się na kurs kroju i szycia, zacznij uczyć się angielskiego. A ja nie widzę w tym sensu.

Tak było i przed pięciu laty. Wróciłam do domu, położyłam na stole siatkę z zakupami... Masło, ser, chleb... Po co ? Aby tylko utrzymać się przy życiu ? Świat - mój własny świat wydał mi się beznadziejny. Czy warto przedłużać tę beznadziejność ? I wtedy odkręciłam gaz.

Pamiętam błogość, czułam, że zasypiam, a z moja świadomością działy się niesłychane rzeczy. Z jednej strony zdawałam sobie sprawę, z tego co robię, ale równocześnie wszystko działo się poza mną ... Potem obudziłam się w szpitalu z potwornym bólem głowy.

Od tego czasu niewiele się w moim życiu zmieniło. Próba samobójstwa uczyniła ze mnie atrakcję towarzyską, ale na krótko. Przez kilka tygodni przychodziło do mnie sporo ludzi - sąsiadki, koleżanki z pracy. Niby okazywali troskę, ale chodziło im o sensację. Wiem o tym, przecież nie jestem głupia. A potem wszystko zaczęło się powoli ale systematyczne uspokajać.

siłypsychicznej trzech lat pracuję

dobrze, że i lobójstwa.

-JaH<abył<

■Hvżyc

kjwią. Odczułam jak Myślałam cały czas o rodzicach. Vkc*

zobaczyłam, gdjRk twarzami pochylali się na szpitalnym łózki^BI przedziwnego uczucia, h ż< jestem kilkuletnim i

przeniosłam się w czasy__ ___________

t< trwało jedynie chwilę. Gdy u wiadomiłam sobie, co się stało - s[ ytałam o Jurka - czy on już wie, czy może przyjdzie mnie odwiedzić ? Nie przyszedł.

—, W—rok—po—tym—wydarzeniu wyjechałam z rodzicami do Berlina

się ze zml

kujonem i łamał tak zbyt dobry ocen nie miałem. Potem zgodnie z w<

rodziców, usiłowałem studiów medycynę. Nic z tego nie wysz Próbowałem na Politechnice, ale też nie ukończyłem. Wreszcie ojciec dzii swoim znajomościom, załatwił mi prs w przedsiębiorstwie. Ale i tu jakoś n

mnie nie cenił. Ciągle były do mnie o coś pretensje. to masz nerwy - powiedział mi kiedyś jeden z kolegów - pyskują na ciebie, a ty nic. Wszystko spływa jak po kaczce. Ja to bym już dawno się wkurzył.

A guzik prawda. Ustawiczne poniżania znosiłem spokojnie tylko z pozoru. Bo w środku to aż się we mnie kotłowało. No i kiedyś, gdy szef mnie publicznie zwyzywał i zapowiedział, że mi obetnie premię, przyszło załamanie. Toż i skała ciągle drążona wreszcie pęknie.

Postanowiłem ze sobą skończyć i to jak najszybciej. Że teraz o tym opowiadam, świadczy jak bardzo się zmieniłem. Bo za żadne skarby bym się nie przyznał, że nawet samobójstwo spieprzyłem. W chwili gdy do haka na suficie przywiązałem sznur, na którym miałem się zaraz wieszać, spadłem z krzesła na podłogę. Pamiętam tylko przerażenie i okropny ból. Przytomności w prawdzie do końca nie straciłem, ale odbierałem wszystko jak za mgłą. Wiem, że mój potworny krzyk sprawił, że sąsiedzi wyłamali drzwi. W szpitalu okazało się, że uszkodziłem sobie kręgi szyjne. Miałem 30 lat, siedziałem w czterech ścianach i byłem wściekły. Nie, nie myślałem o powtórnym samobójstwie. To dziwne, ale jako kaleka pragnąłem żyć. Teraz mi się wydaje, że najsilniejszy instnkt życia mają kalecy i starcy. No ale mniejsza o to.

Wyprowadziłem się ze swego rodzinnego domu i miasta.

Kiedyś siedząc i gapiąc się przez okno, wziąłem od niechcenia ołówek i zacząłem szkicować. Nawet nieźle mi to wyszło. Potem zarysowałem całe stosy papieru. W gazecie przeczytałem, że do Polski przyjeżdża malarz z Holandii, który również jest inwalidą. I też będzie miał wystawę. Nawiązałem z nim kontakt.

Okazało się, że jest on założycielem towarzystwa ułomnych artystów.

Wciągnął mnie do ich grona. Moje prace były już na wystawie w Holandii, Belgii i Danii. Kilkanaście obrazów sprzedałem.

Nie czuję się już ludzką makulaturą i nawet mogę zaryzykować stwierdzenie, że jestem szczęśliwy.

spisał: Bolesław Wołk.

Niewidomi

nie poddają się kalectwu

Mur berliński, Okrągły Stół, WRON

• to niektóre z relifów Aleksandra Tomasza Bednarza które można zobaczyć na wystawie zorganizowanej z okazji XXX - lecia raciborskiego Koła Polskiego Związku Niewidomych.

Inspiracją do twórczości dla tego artysty - amatora są bowiem często aktualne wydarzenia społeczne, przysłowia czy krążące «w narodzie* dowcipy. Wiele jest także Relifówo tematyce historycznej i filozoficznej - jak te przedstawiające Archimedesa, Sokratesa, Platona, Matkę Teresę z Kalkuty lub obrazujące ^Przemijanie*,

« Zawiść*, «Zdradę*. Dowcipny jest rei jf przedstawiający «Odkrycie Ameryki* - podnoszona kurtyna odsłania stojącą w morzu kobietę w dwuczęściowym ( Ameryka Północna Południowa ) stroju kąpielowym. Aleksander Bednarz zaczął tracić wzrok w 1975 roku stając się inwalidą II grupy. Nie poddał się jednak i kontynuuje swoje różnorodne zainteresowania. Zajmuje się zielarstwem i różdżkarstwem, pisze wiersze w gwarze śląskiej ( choć sam pochodzi z Bukowska w Bieszczadach), śpiewa w chórze «Sygnał» w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, rzeźbi w drewnie relify. Przeznaczone są one zarówno dla widzących jak i

niewidomych. Są malowane - tworzą więc obraz, który można podziwiać wzrokiem.

Wyrzeźbione rylcem kształty pozwalają niewidomym «obejrzeć» relief palcami.

Aleksander Bednarz zaczął rzeźbić 12 lat temu i od tego czasu brał udział w wielu wystawach twórczości osób niepełnosprawnych. Zdobył wiele wyróżnień, a jeden z obrazów -

^Przemijanie* został nawet skradziony.

- Jestem więc coś wart jeśli moje obrazy kradną już za życia - żartuje pan Bednarz.

Jego działalność najlepiej ilustruje postawa członków raciborskiego Koła Polskiego Związku Niewidomych. Nie poddają się i starają być aktywni - zwiedzają zabytki, chodzą w góry, uprawiają sporty. Na przykład Aleksander Bednarz jeździ na nartach, łyżwach i sankach, pływa w basenie, uprawia także turystykę kolarską. Na rowerze jedzie za swoim synem, który zastępuje mu oczy. Razem wzięli udział w konkursie «dwa kółka* zorganizowanym przez program III Polskiego Radia.

Zwiedzali w rowerowym siodełku Ziemię Raciborską a sporządzona z tych tras kronika zdobyła wyróżnienie.

Raciborskie Koło Polskiego Związku Niewidomych jest bardzo aktywne. Za swoją działalność otrzymało bardzo wiele dyplomów uznania i

wyróżnień. Organizuje kursy rehabilitacyjne dla nowo ociemniałych, szkoły dokształcające dla telefonistek, masażystów i szczotkarzy. Niewidomi mogą się tu nauczyć orientacji w terenie, pisania i czytania pismem Braila czy gotowania. Organizowane są także rozgrywki szachowe, zawody pływackie, narciarskie czy rowerowe oraz wycieczki turystyczne. W prowadzonej społecznie świetlicy przy ul. Batorego 7 niewidomi mogą się spotkać, posłuchać radia i kaset z nagranymi dla niewidomych książkami.

W szkole zrzeszonych jest 105 niewidomych w tym 11 dzieci. Na obszarze jego działania obejmującym dawny powiat raciborski jest ponadto około 20 niewidomych niezrzeszonych.

Na zorganizowanej społecznie z okazji jubileuszu XXX-lecia Koła wystawie oprócz reliefów Aleksandra Bednarza można obejrzeć zdjęcia ilustrujące życie niewidomych, ich pracę, rozrywkę, sport i rehabilitację. Zgromadzono także wiele przedmiotów codziennego użytku wyprodukowanych z myślą o niewidomych. Są więcspecjalnewarca by, kości i szachy, zegarek, maszyna do pisania pismem Braila, karty do gry z brajlowskimi napisami oraz urządzenie zabezpieczające talerz przed wylaniem.

Przy okazji wystawy zorganizowano zbiórkę pieniędzy na działalność Polskiego Związku Niewidomych.

Dotychczas zebrano 1 min 300 tys zł.- datki przekazywali jednak przeważnie sami członkowie PZN.

Koło musi utrzymać się samo, w tym roku nie dostało na swą działalność

żadnych dotacji. Przedtem poprzez Polski Związek Niewidomych otrzymywano pieniądze z Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na prowadzenie pracy wśród niewidomych.

Dziś fundusze są okrojone. Zarząd Okręgowy PZN w Katowicach zmuszony był zlikwidować etaty pracowników do spraw sportu, turystyki oraz kultury.

Trzeba liczyć tylko na siebie, szczodrość sponsorów i datki życzliwych ludzi.

Dotychczasowi sponsorzy

«Raciborzanka», «Rafamet», «Rafako», ZEW, Pollena, Wielobranżowa Spółdzielnia Pracy, Rafamet, i Zakłady Młynarskie obiecali dalszą pomoc w organizowaniu wycieczek rehabilitacyjnych i utrzymaniu świetlicy.

Urząd Miejski zwolnił PZN z opłat czynszowych.Pozyskiwani są również nowi sponsorzy- Waldemar Bednarz, Przedsiębiorstwo Usługowo- Handlowe

«Melalbud», Janusz Jeż, Piotr Dembniak i Chór Męski «Sygnał».

Wystawa zorganizowana z okazji XXX-lecia raciborskiego Koła Polskiego Związku Niewidomych będzie otwarta do końca marca w środy i czwartki od 10.00 do 13.00 w siedzibie Koła przy ul. Batorego 7.

Można ją także zwiedzać w innych terminach po wcześniejszym uzgodnieniu. Jeśli spotka się z zainteresowaniem będzie przedłużona na kwiecień. Po jej zamknięciu zorganizowane zostanie spotkanie z działaczmi Polskiego Związku Niewidomych, sponsorami i prasą

raciborską. (jak)

CO NOWEGO NA WIEJSKIEJ?

Z posłem Willibaldem Janem Fabianem rozmawia Iwona Weryńska.

- Bardzo trudno jest zastać Pana Posła w Raciborzu, czy to oznacza, że cały czas spędza Pan na Wiejskiej?

- Niezupełnie, choć rzeczywiście obowiązki poselskie są bardzo absorbujące. Znacznie bardziej, niż spodziewałem się tego przed pięcioma miesiącami. Najdotkliwiej odczuwam, nie jestem zresztą w tym odosobniony, nietegulamość posiedzeń plenarnych.

Podobno już wkrótce ma nastąpić uporządkowanie w tej materii, tak że przez jeden tydzień będziemy obradować, a drugi będzie można przeznaczyć na pracę w terenie.

Dotychczas kontakt z wyborcami był zachwiany. Trudno się temu dziwić, skoro miewałem już takie sytuacje, iż po moim powrocie z Warszawy, zastawałem w domu telegram wzywający mnie na obrady.

• Inna rzecz, że sporo Pan teraz podróżuje.

- Niedawno wróciłem z Bonn, dokąd wraz z 22 posłami zostaliśmy zaproszeni przez Fundację Conrada Adenauera. Obecni tam byli wszyscy posłowie oraz senatorowie z Mniejszości Niemieckiej i 15 posłów innych ugrupowań politycznych. W czasie naszej trzydniowej wizyty odwiedziliśmy Bundestag, gdzie zostaliśmy oficjalnie powitani jako delegacja polskich parlamentarzystów, mieliśmy także spotkanie w gabinecie rządu niemieckiego. Przyjął nas również Janusz Rajter, Ambasador Polski w Bonn.

Godnym odnotowania jest fakt, iż wzięliśmy udział, rzecz jasna bierny, w obradach CDU. Zdarzyło się po raz

ART HAIR STUDIOS

FRYZJER

VASCO

RACIBÓRZ

UL. OGRODOWA 27 TEL. 23-30

PROBLEMY Z WŁOSAMI?

Zakład, leczy strukturę włosa zniszczonego przez trwałą, farbowanie lub rozjaśnianie.

Leczymy również włosy od samych cebulek Sprawiamy, że włosy stają się grubsze, przestają wypadać.

Posiadamy środki zapobiegające nadmiernemu przetłuszczaniu się włosów, likwidujące łupież i sklejające rozdwojone końce.

ZAPRASZAMY!!!

pierwszy w jej historii, że wpuszczono na obrady kogoś spoza partii.

Przez cały pobyt każdy z nas towarzyszył jednemu z niemieckich posłów, aby móc zapoznać się ze specyfiką ich pracy. I tu ciekawostka. Ja zostałem .przydzielony* Helmutowi Sauer, którego matka urodziła się w Raciborzu!

Wracając jednak do ich pracy- zorganizowana jest z iście niemiecką dokładnością. Tam poseł może dokładnie zaplanować swoje spotkania, ponieważ z góry ma ustalone wszystkie terminy. Naprzemiennie z pracami w Bundestagu, co drugi tydzień może przeznaczyć na zajęcia w terenie. W poniedziałki odbywają się prace w podkomisjach, we wtorki w komisjach, środy przeznaczone są na spotkania we frakcjach, zaś czwartki i piątki na obrady plenarne, przy czym w piątki nie trwają one nigdy dłużej niż do godziny 12.00.

-Widzę, że bardzo odpowiadałaby Panu taka organizacja także i u nas. Czy istnieją szanse przeniesienia niemieckich doświadczeń?

-Mam nadzieję, że tak, i to nie tyłków tej dziedzinie. 11 marca z grupą posłów i senatorów wyjeżdżam znów do Bonn na dwudniowe seminarium, w czasie którego mam wygłosić referat dotyczący współpracy Polski z Niemcami. Chcę dołożyć wszelkich starań, i to nie tylko podczas tego spotkania, aby ta współpraca się ożywiła. Korzyści z niej będą przecież płynąć przede wszystkim dla nas.

W najbliższym numerze N.R.- W.J.Fabian opowie o dylematach poselskich i nie tylko...

Zbliża się siedemdziesiąta rocznica powstania po pierwszej wojnie światowej Paneuropejskiego Ruchu, zmierzającego do stworzenia politycznej i gospodarczej wspólnoty państw Europy. Twórcą takiego europejskiego myślenia jest Ryszard N.Coudenhove - Kalergi, który opublikował w 1922 r.

śmiały artykuł na ten temat, a wrok później wydał książkę pt.: .Pan - Europa*.

Młody, wtedy 29 letni prywatny człowiek, logiką swych wywodów oraz proroczą wizją rozwoju Europy, szybko zyskał rozgłos w wielu krajach oraz 'poparcie czołowych polityków Austrii,

Francji, Niemiec, Anglii i innych.

Teoretyczną podstawą

formułowanej przez

R.N.Coudenhove’na idei jednoczenia państw europejskich stanowi treść jego książki «Pan - Europa*, która do dziś nie straciła swego znaczenia i nadał jest

aktualna. Zmaterializowanym dowodem

słuszności poglądów

R.N.Coufienhove’na jest utworzenie Unii Paneuropejskiej' na pierwszym jej kongresie, odbytym we Wiedniu w 1926 r., w którym uczestniczyło ok. 2 000 przedstawicieli delegowanych przez 26 państw.

Siedemdziesięcioletnia historia Paneuropejskiego Ruchu potwierdza pogląd R.N.Coudenhove’na wyrażony w motcie do swej książki: .Każde wielkie historycznie wydarzenie rozpoczęło się od utopii, a kończyło się jako realna rzeczywistość*. Ten właśnie pogląd stał się dowodem konieczności zjednaczania się Europy, jest wyznacznikiem kierunków tych działań.

Droga do zjednoczenia Europy nie była, i nadal nie jest, łatwa. Pierwszą barierą było dojście do władzy Hitlera w Niemczech w 1933 r. Dyktator ten natychmiast zakazał działalności Paneuropy w tym kraju. A trzeba pamiętać, że Paneuropa bez Niemiec nie mogła mieć sensu, a z Hitlerem ze względów zasadniczych, ideowych łączyć się nie mogła. W tej sytuacji R.N.Coudenhove koncentrował się na utrzymaniu niezależności Austrii i Europy Środkowej. Starał się stworzyć szeroki alians przeciw Hitlerowi.

Kongresy i konferencje gospodarcze odbywały się w Wiedniu. .Anszluss*

Austrii przerwał te działania w 1938 r.

Lata 1938-1945, czyli okres drugiej wojny światowej, którą przepowiadał R.N.Coudenhove, dowiodły Europejczykom w sposób bardzo dramatyczny, że dylemat:* Paneuropa

albo nowa wojna światowa* nadal istnieje. Po raz kolejny potwierdziła się prawda, głoszona przez twórcę Paneuropy, że nacjonalizmy nie zawsze powodują konflikty, są często przyczyną wojen, zwłaszcza w Europie.

Po roku 1945 wybuchły ostre spory nowy kształt Europy. Ścierały się różne opcje. W sprawach tych zabierali głos także politycy amerykańscy. Warto bowiem pamiętać, że USA brały czynny udział w zwycięskiej wojnie 1939-1945 oraz i to że w czasie wojny w Ameryce schroniło się wielu działaczy Paneuropy, w tym Otto von Habsburg i R.N.Coudenhove, co nie pozostało bez wpływu idei paneuropejskiej wśród społeczeństwa amerykańskiego.

Alianci przegrali pierwszą wielką szansę zjednoczenia państw europejskich w Teheranie, Jałcie i Poczdamie. Zamiast jednoczyć Europę podzielono ją na dwa, jak się później

okazało, wrogie obozy. Bardzo szybko okazało się to wielkim, historycznym błędem. Liczba podziału biegła przecież przez serce Europy.

Początkowo wydawało się stworzenie nowych podstwa gospodarczych w wyniku planu Marszala pomoże państwom europejskim w prowadzeniu wspólnej gospodarki. Nie udało się wtedy utworzyć ani wspólnoty gospodarczej i politycznej, ani też unii celnej w skali całej Europy, gdyż b.

Związek Radziecki zakazał udziału w tym planie państwom będącym pod jego wpływem. Ówczesne nadzieje wielu państw mogą być realizowane dopiero dziś, w tym również Polski.

Nie ustawał w wysiłkach jednoczenia tego, co łączyć można było R.N.Coudenhove. Zakres swej idei musiał ograniczyć do Europy Zachodniej. Efektem jego działań oraz światłych polityków jest stopniowe tworzenie Wspólnego Rynku Europejskiego /EWG/oraz Europejskiej Agencji Atomowej /Euroatom/. Utopia staje się rzeczywistością.

Znakiem Unii Paneuropejskiej jest:

słońce /symbol Europy/ z wpisanym krzyżem /symbol chrześcijaństwa/ a wokół gwiazy, symbolizujące państwa członkowskie EWG /obecnie 12/.

Unia Paneuropejska jest nadzieją państw i narodów naszego kontynentu.

Jest także testamentem twórcy tej idei R.N.Coudenhove’na, którego dwudziestą rocznicę śmierci w tym roku obchodzimy.

Augustyn Leśnik.

j|||l .WARSZTA.O

^fcAR"

Racibórz ul. Katarzyny 6

(lecznica zwierząt)

MIASTO RACIBÓRZ (2)

W roku 1241 na wiosnę wtargnęli na Śląsk Mongołowie czyli Tatarzy, naród dziki, okrutny i wielce wojowniczy, który z dalekiej Azji wyruszył zbrojnie w celu rabowania i plądrowania ziemi i krajów zachodnich; wkroczyła ta dzicz do Europy wschodniej i zapuściła się ai na ziemie śląskie. Tu, jak wszędzie indziej, gdzie dotarli, Mongołowie rabowali, palili, mordowali, niszcząc i pustosząc kraj cały okropnie. Ówczesny książę raciborski Mieczysław wyruszył przeciw nieprzyjacielowi, lecz wściekłych hord tatarskich powstrzymać nie zdołał.

Dzielnie się bili Raciborzanie pod Opolem i Legnicą. Podczas gdy jeden oddział Tatarów pobił i niszczył okolicę Legnicy, inny ich zastęp, idąc prawym brzegiem Odry, zbliżył się nagle i niespodziewanie pod Racibórz. Miasto było obronne, otoczone było fosami czyli rowami, na których były mosty. Mocne bramy broniły wejścia do miasta. W chwili gdy Tatarzy zbliżyli się do miasta, mieszczanie zdołali zaledwie pozrywać mosty na rowach i pozamykać bramy.

Ujrzwszy bramy miasta zamknięte.

przeszli Tatarzy rzekę Odrę i spaliwszy sąsiednie wsie i przedmieścia, rozłożyli się pod miastem obozem, otaczając mury miejskie żywym łańcuchem. Najazd tatarski był tak nagły, że nie było się można do walki przygotować. Książę raciborski Mieszko był daleko ze swym rycerstwem. Miasto było pozostawione własnym siłom, a siły te były szczupłe w porównaniu z oblegającą szarańczą pogańską. Oprócz mieszkańców znajdowała się nieliczna garstka panów z okolicy, którzy przyszli schronić się do warownego miasta. Lecz Raciborzanie nie zasypiali gruszek w popiele.

Przystąpiono do walki krwawej i uciążliwej' Chodziło przecież o obronę miasta, własnej czci i wolności obywatelskiej. Na ustawicznych walkach z nieprzyjacielem upłynęło kilka tygodni.

Walka tyła straszna, straty po stronie Tatarów były znaczne. Ale i po stronie Raciborzan nie obyło się bez ofiar w dodatku dawał się odczuwać brak żywności.

Położenie Raciborzan stawało się z dniem każdym coraz groźniejsze. Od

dnia do dnia zwiększała się bieda w mieście. Niewiasty i dzieci biegały szarpane strasznym głodem po ulicach, wydając okropne jęki, które szczególnie w nocy rozbrzmiewały w daleką okolicę i Tatarów napęłniały otuchą, że Raciborznie niedługo otworzą bramy miasta. Wytrwalszym mężom serce się krajało na widok wijących się z głodu niewiast i dzieci. Byli tacy, którzy radzili poddać się na łaskę lub niełaskę Tatarów.

Inni znów plackiem leżeli w kościołach, prosząc Boga o pomoc, bo na pomoc ludzką liczyć już nie mogli.

Na ogół nie chcą ludzie wierzyć w cuda. A jednak nadeszła chwila cudownego oswobodzenia Raciborzan pobożnych, którzy z całą ufnością udali się do Boga o pomoc. Ta ufność w Boga nie zawiodła.

Wśród nędzy i rozpaczy zbliżał się dzień św. Marcelego. Po nocy, przepędzonej na ogólnej modlitwie, wydobywającej się jękami z piersi Raciborzan, ustąpił zmrok, a na niebie zajaśniała zorza niezwykłej jasności. Całe niebo zdawało się palić ogniem złocistym. Wśród tych obłoków pojawiła się nagle postać św.Marcelego, który unosząc się ponad miastem, zasłaniał je swą postacią, niby płaszczem, i groził Tatarom ogromną pałką ognistą. Serca najeźdźców zadrżały trwogą, podczas gdy w duszy dzielnych Raciborzan wstąpiła nowa otucha.

Raciborzanie ośmieleni świętym zjawiskiem na niebie, wypadli z miasta, by stoczyć z dziką hordą ostatni, ale zwycięski bój. Lecz Tatarów już pod miastem nie było. W ten sposób miasto ocalało, a radość opanowała mieszkańców. Przy ostatnich blaskach ginącej na niebie zorzy upadli wszyscy na

kolana, dziękując Bogu i św. Marcelemu za cudowne ocalenie. Odtąd postanowili Raciborzanie obchodzić corocznie dzień św. Marcelego nabożeństwem i uroczystą procesją, która po dziś dzień odbywa się 16 stycznia każdego roku. Wdzięczność i cześć okazywana przez ludność Raciborza św. Marcelemu przetrwała wszystkie wieki. Mnożyły się też coraz więcej nabożne fundacje, które potomkom miały ustawicznie przypominać cudowne ocalenie miasta i ojcowską opiekę św. Patrona. W dwieście lat po napadzie Tatarów zbudowano na cześć tegoż świętego w kościele famym osobną kaplicę, nazwaną kaplicą św.

Marcelego. W pierwszych czasach służyła niemieckim mieszkańcom Raciborza do odprawiania nabożeństwa, później zaś, zbiegiem okoliczności, nazwana została kaplicą polską. W tejże kaplicy znajduje się obraz pod wezwaniem św. Marcelego. Wizerunek tegoż świętego Patrona znajdujesię także i na wielkim dzwonie w kościele famym, który odlanowroku 1726.1 na wspaniałej figurze Najświętszej Maryi Panny, postawionej na środku wielkiego Rynku, wznosi się obok posągów dwóch innych patronów raciborskich św. Floryana i Sebastyana, posąg św. Marcelego. Mamy w Raciborzu plac obszerny, zwany placem św. Marcelego, który także znany jest pod nazwą placu masarskiego. Był to przed laty cmentarz protestancki i dopiero w zeszłym stuleciu zmieniony na plac miejski.

c.d.n.

Opracował i do druku podał Władysław Płonka.

Wspólny cel

DZIECI SPECJALNEJ TROSKI

W naszym mieście działa wiele grup, stowarzyszeń i organizacji zajmujących się pomocą dla dzieci czorych, niepełnosprawnych czy biednych. Nie zawsze jednak ich działania są na tyle skoordynowane, by umożliwić przyznawanie miejskich dotacji tym najbardziej potrzebującym, nie zaś tym, którzy najlepiej potrafią się zareklamować.Bez względu pod jakim działają patronatem, i z czyjej inicjatywy powstały, wszystkie skupiają prawdziwych przyjaciół,rozumiejących dramat dziecka specjalnej troski i często wielką bezradność jego rodziców.

Wśród tych grup są zarówno zespoły charytatywne, działające przy parafiach, społeczne ciała istniejące już od wielu lat

i małe grupki powstałe z inicjatywy (B.W.)

RACIBORSKI

INFORMATOR KULTURALNY

DOM KULTURY.STRZECHA*

20.03

godz.8.30.- Występ Zespołów Tańca Nowoczesnego z Czechosłowacji ■ godz.10.00. - występ Duetu Gitar Klasycznych i Akustycznych .Pizcar- raldo*.

21.03

godz.17.00., - Recital Andrzeja Afa­

nasjewa z .Piwnicy pod Baranami*

23.03

godz.9.30. i 11.00 - Program poetycko- muzyczny wg.E.Stachury

30.03.

godz.10.30 i 11.45. - program poetycki (J.Kochanowski/)

samych rodziców, wspierane przez sponsorów.Cel jest wspólny, ale środki czerpane z różnych źródeł Jednym z nich jest fundusz miejski, który dotychczas wspomagał tę działalność trochę «na wyczucie*. Spontaniczność nie jest najlepszą metodą, gdy w grę wchodzą finanse. Nie raz praktyka potwierdzała potrzebę pewnej ramowej choćby koordynacji wszystkich grup, których zadaniem jest pomoc dzieciom. Zarząd Miejski Towarzystw Dzieci w Raciborzu proponuje wszystkim spotkanie i wspólną dyskusję. Zebranie grup nieformalnych, poświęcających się opiece nad dziećmi, odbędzie się 25 marca o godzinie 17.00 w lokalu Pax-u przy ul. Szewskiej 5.

RACIBORSKI DOM KULTURY 21.03

17.00

- Występ zespołu «LA NOVIA» - Tańce indiańskie i muzyka andyjska

27.03 - MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ TEATRU

Koncert z udziałem J.Kamasa Monodram w wyk. J.Dębiny

Występ laureatów konkursu recyta­

torskiego D.K.F.

20.03

godz. 18.00 - .Wielki Szu», film prod, polskiej, po projekcji spotkanie z J.Nowickim

25.03

godz. 18.00 - «Miłość Adeli H.»

Czy warto się ogłaszać ? Zapytajcie zrozpaczonej pani, która niedawno przyszła do redakcji z prośbą o pomoc w znalezieniu jej pracy. Zamieściliśmy notatkę i po kilku dniach pracę znalazła.

O czym świadczy ten fakt. Po pierwsze - i to najważniejsze - że człowiek znalazł zatrudnienie. Ale również dowód, że czytają naszą gazetę. Nie piszemy. Nie piszemy, aby się chwalić. Choć cieszy nas, że «Nowiny Raciborskie* mają wzięcie u czytelników, a także że z satysfakcją obserwujemy stały wzrost zamieszczanych ogłoszeń.

Reklama jest dostępna zarówno dla

«rekinów», którzy wydają ciężkie miliony na całostronicowe ogłoszenia, jak i tzw.

•szarego człowieka* zamieszczającego drobne anonse. Zacznijmy od drobnych ogłoszeń. Ktoś nazwał poetycznie tę rubrykę « zwierciadłem życia*.

Charakterystyczne, że najmniej tu ofert matrymonialnych. Widocznie raciborzanie radzą sobie bez pośredników.

Jak układać ogłoszenie ? Możliwie najkrócej. Nie tylko dlatego, że płaci się za każde słowo. Krótki tekst szybciej dociera do czytelnika i łatwiej zapada w pamięć. Najlepiej po napisaniu ogłoszenia skreślić zbędne słowa, pozostawiając tylko to, co konieczne.

Zalecam telegraficzny styl.

OGŁOSZENIA DROBNE

Biuro Poselsko-Senatorskie KPN Żory informuje że unieważnia pieczątkę o treści: .Kier.Biura Poselskiego KPN Bożena Czcińska*

Sprzedam jamniki miniaturowe krótkowłose z rodowodem. Reńska Wieś koło Koźla ul. Harcerska 4 tel: 233-96 Józefowi G. w dniu 19.03 szczęścia zdrowia życzą: Sylwia, Marianna i Rafałek.

"Nowiny Raciborskie"

z reklamą (1)

Małe jest piękne - czyli o «drobnych

ogłoszeniach*

Najważniejszy jest nagłówek: jedno lub parę słów przyciągających uwagę. Na przykład: KSIĘGOWY przyjmie dodatkową pracę ... i dalej dane dla nawiązania kontaktu.

DUŻE M-4 zamienię na mniejsze ...

GARSONIERĘ sprzedam w centrum ...

POKÓJ umeblowany do wynajęcia ...

Trzeba wczuć się w czytelnika, przewidzieć, co go zainteresuje.

Ogłoszenie powinno być rzetelne, podawać prawdę. Kłamstwo ma krótki nigi, daleko nie zajdzie.

Jak się, załatwia ? Wystarczy przyjść do sekretariatu redakcji ul.Kilińskiego 2, telefon 30-75, czynnego od poniedziałku do piątku w godzinach 8-16 oraz naszego punktu przyjmowania ogłoszeń przy ul.Słowackiego 52/18 tel.53-04 / codziennie do godziny 22/. W razie potrzeby można liczyć na poradę i

pomoc. B.Wołk

Pracownik administracyjno-biurowy poszukuje pracy.

BURAKI PASTEWNE SPRZEDAM OKAZYJNIE PO PRZYSTĘPNEJ

CENIE Antoni Lukoszek - Racibórz -ul.Kozielska 58

□o

PROGRAM TELEWIZJI POLSKIEJ

Program 1

8.00 «Dzień dobry* - poranny magazyn rozmaitości 9.00 Wiadomości poranne 9.10 «Domowe przedszkole* 9.40 Pro­

gram dnia 9.45 «Szkoła dla rodziców* A/

10.00 «Dziedzictwo Guldenburgów* - (3) - serial produkcji niemieckiej 10.45

•Szkoła dla rodziców* (2) 11.45 Moja modlitwa 12.00 Wiadomości 12.10 Pro­

gram dnia 12.15 - 16.10 Telewizja Edukacyjna 12.15 Agroszkoła - Pszenżyto 12.35 Agroszkoła - rolnictwo biodynamiczne 12.45 Ekstra (9) - ang­

ielski serial dokument. 13.25 Muzeum XX wieku - Czas dyktatorów - Stalin 13.45 ABC ekonomii /5/ - Ubezpieczenia 13.50 «A1-Kibla - kierunek na Mekkę*

(3) - «Przestrzeń miasta w kraju Islamu*

- serial dokumentalny prod, hiszpańskiej 14.20 Teleplastikon 14.45 Jeśli nie Ox­

ford to co? - program dla ośmioklasistów 15.05 Telewizja edukacyjna zaprasza 15.20 Szkołażon-Bądżatrakcyjna 15.40 Uniwersytet Nauczycielski - Ojczyzna - Polszczyzna-o poezji z... 16.10 Program dnia 16.15 Dla najmłodszych: Ciuchcia 17.05 Język angielski dla dzieci (20) 17.15 Teleexpres 17.35 «Laboratorium*

- «Świat mikro* 17.55 Za kierownicę 18.00 «Dziedzictwo Guldenburgów* (3) - serial prod, niemieckiej 18.45 «Tele - Audio - Video* 19.15 Dobranoc «Bouli*

19.30 Wiadomości 20.05 «Irlandczycy»

(1) - serial prod, francusko-irlandzkiej (1981 r. 50 min.) - reż. Joseph Sargent - wyk. Pierce Brosman, Anthony Quayle, Londa Purl 21.00 «Polskie zoo*

(powtórzenie) 21.15 Studio Publi­

cystyczne «Jedynki» 21.50 Targi Muzyczne - Frankfurt,92 - reportaż 22.20 «Raport* - publicystyka międzynarodowa 22.45 Wiadomości wieczorne 23.00 Wieczór baletowy

•Siódemka* w «Jedynce» - «Carmen»

tańczą: Zizi Jeanmaira, Michel Barysch- inikoff, Denys Ganio 23.45

•Zdobywczym krokiem* - wg.

M.Zoszczenki - wyk. Jan Kobuszewski 23.55 «Noc z gwiazdami* - Program rozrywkowy za Szczecina

Program 2

7.30 Panorama 7.40 «Rano» 8.00

•Telewizja biznes* 8.15 «Pif i Herkules*

-serial animowany produkcji francuskiej 8.40 «Świat kobiet* - magazyn 9.00 Transmisja obrad Sejmu RP 15.45 Pow­

itanie 15.50 l"Pif i Herkules* - serial animowany prod, francuskiej 16.15 «Z kart krakowskiego archiwum* -«Wolne Miasto Kraków* 16.30 Panorama 16.40

«Benny Hill* - program rozrywkowy 17.05 «Warsztaty filmowe Roberta Red- forda* - film dokumentalny produkcji angielskiej reż Kim Favans 18.00-21.00 Program regionalny 21.00 Panorama 21.30 Sport 21.40 «Tam -tamy dudnią wzdłuż rzeki* - film prod, angielskiej / 1966,80 min/reż Lawrence Huntingdon 23.00 «Benny Hill* - program rozrywkowy 23.05 10 lat «Rocknoc» ill - magazyn 24.00 Panorama 0.10

•Rocknoc* 121

Program 1

7.25 Program dnia 7.30 «Wieści* - pro­

gram redakcji rolnej 7.55 «Wszystko o działce* 8.20 «Rynek - agro* 9.00 Wiadomości poranne 9.10 «Ziarno» - program redakcji katolickiej dla dzieci i rodziców 9.35 «5 -10 -15* - program dla dzieci i młodzieży 10.30 Język angielski dla dzieci (18) 10.35 «Wojownicze żółwie Ninja* - serial animowany prod.USA 11.00 «Świątynie przyrody* -

•Kalashary* - film dok. prod, franc. 1130 Telewizyjny Koncert Życzeń 12.00 Wiadomości 12.10 Program dnia 12.15 Podróże na celuloidzie Piotra Parandow- skiego - «Siena» 12.45 «Czy po drodze nam z EWG* - «Tak» 13.00 «Armie świata* - wojskowy program publi­

cystyczny 1330 «My i świat* 14.00 Walt Disney przedstawia - «Kacze opowieści*

- «Przygody Davida Crocketta* (4) 15.10 Telewizyjny Teatr Rozmaitości - Włodzimierz Petzyńsld «Lekarz miłości*

/66 min/ reż Barbara Borys - Damięcka 17.15 Teleekspres 1735 «Butik* - Mag­

azyn Grażyny Szczęśniak 18.00 «W 80 dni dookoła świata* (3) - serial prod.

USA (1988r. 6 ode.) reż. Buzz Kulik 18.50 Z kamerą wśród zwierząt* - czas narodzin 121 19.00 Małe wiadomości - program informacyjny dla dzieci 19.10 Dobranoc «Wodniaczki» 19.30 Wiadomości 20.00 «Polskie zoo* 20.20

•Przypadkowy turysta* - komedia obyczjowa produkcji USA/1988,92min/

21.55 Przegląd Wiadomości Tygodnia 22.05 Jubileusz Gustawa Holoubka - re­

lacja z teatru «Ateneum», gdzie odbyły się obchody 45-lecia pracy artystycznej aktora 23.05 Sportowa Sobota 23.55

•Martwa cisza* - film fabularny prod.

USA/92 min/

Program 2

7.30 Panorama 735 «Peryskop» - mag­

azyn wojskowy 8.00 Halo «dwójka» 8.20

•Mała księżniczka* - 4/ - ekskluzywna pensja dla dziewcząt Pani Minohin « - serial animowany prod. Japońskiej 8.45

•Ona* - magazyn dla kobiet 9.10

•Tygiel* - zagraniczny magazyn kultu­

ralny 9.40 «Tacy sami* - program w języku migowym 10.00 «Z ziemi polskiej* /II - «wśród odkrywców, osadników i poszukiwaczy złota* film dokumentalny Andrzeja Chiczewskiego 10.30 «Magazyn przechodnia* 10.40 Gość dwójki - Jerzy Stawiński 11.00 Polska Kronika Filmowa 11.10 Akade­

mia Polskiego Filmu «Zezowate szczęście* - komedia satyryczna 4960, 110 min./ reż Andrzej Munk wyk. Bo­

gumił Kobiela, Wojciech Siemion, Ed­

ward Dziewoński 13.00 Zwierzęta świata: «W krainie Orla* - «Oko w oko z dziką przyrodą «- film dokumentalny prod, angielskiej 13.30 «Seans filmowy* - program Ewy Banaszkiewicz 14.00

•Wzrokowa lista przebojów* Marka Niedżwieckiego 14.30 «Rody polskie* - Radziwiłłowie 4/ 15.00 Studio sport - koszykówka zawodowa NBA 16.00 Pro­

gram dnia 16.05 Zakopiańskie świętowanie - reportaż z uroczystości siódmych urodzin teatru Witkacego 16.25 Losowanie zakładów gier liczbowych Totalizatora Sportowego 16.30 Panorama 16.40 «Za chwilę dalszy ciąg programu* - program Wojciecha Manna i Krzysztofa Materny 17.00

•Nędznicy* (3) - serial prod, franc, wg.

powieści Wiktora Hugo ( 4 ode. r. prod.

1983) reż. Robert Hossein wyk.: Lino Ventura, Jean Carmet, Michel Bouyuet 18.00 Program lokalny 18.30 «Wielka gra* - teleturniej 19.20 Gość «Dwójki»

19.30 Galeria «Dwójki» - Waldemar Świerży 20.00 Gala 25-lecia Metropoli­

tan Opery w Lincoln Center G.Verdi -

•Rigoletto akt 3 wyk.: Orkiestra Metro­

politan Opera w Nowym Jorku dyrygent:

James Levine: soliści Lea Vucci, Cheryl Studer, Luciano Pavarotti 21.00 Pano­

rama 21.30 «Camerata 2* - magazyn muzyczny22.20«Człowiekzhotelu Ritz*

(3) - serial prod. USA (r.prod. 1988 - 4 ode) reż. Desmond Davis wyk.: Perry King, Leslee Caron, Cherie Lungh 23.15 XIII przegląd piosenki aktorskiej - Wrocław 1992 - koncert laureatów konkursu 1992 24.00 Panorama 0.10

XIII przegląd piosenki aktorskiej - Wrocław 1992 - laureaci 12/

Program 1

7.55 Program dnia 8.00 Rolnictwo na świecie 8.15 «Dylematy* - program re­

dakcji rolnej 8.35 Notowania 9.00 «Tel- eranek* 9.55 Język angielski dla dzieci 10.00 «Operacja Mozart* (5) - serial prod, francusko - niemieckiej 10.30

•Rzeka żółta* - (4) - «W dół rzeki* - serial prod, japońskiej 11.20 Telewizyjny Koncert Życzeń 11.50 «Szkoła pod żaglami* 12.20 «Tydzień» - magazyn rolniczy 13.00 ^eatr dla dzieci: Urszula z Wiśniowieckich Radziwiłłowa

•Opatrzności boskiej dzieło* - reż. To­

masz Jaworski 14.00 W starym Kinie

•Książątko* film prod, polskiej 4937,84 min/ reż Konrad Tom , Stanisław Sze- bego 15.20 Studio sport - mistrzostwa świata w lotach narciarskich 16.20

•Pieprz i wanilia - W krainach zielonego smoka i śpiewających syren* - «Z miasta do miasta* 17.00 Zaproszenie do teatru telewizji «Moralność Pani Dulskiej* w reż. Tomasza Zygadły 17.15 Teleexpres 17.35 «7 dni - świat* 18.05 «Paradise - znaczy raj* (12) - (Podróżnik* - serial produkcji USA 19.00 Wieczorynka: Walt Disney przedstawia (Przygody Kubusia Puchatka* 4/ 19.30 Wiadomości 20.05

•Rodzina Straussów* (3) - serial prod.

USA (1991r. - 12 ode) reż. Marvin J.

Chomsky 21.05 Sportowa Niedziela 21.35 Piosenki San Remo,92 121 22.35 Kino animowane 23.0Teatr czyli świat - Teresa Budzisz Krzyżanowska rozmawia Andrzej Żurowski 23.30 Zakończenie programu

Program 2

7.30 «Przegląd tygodnia* (dla niesłyszących) 8.00 Film dla niesłyszących: «Rodzina Straussów*

ode. 2 - serial prod. USA 8.55 Słowo na niedzielę 9.00 Powitanie 9.10 Rebusy - teleturniej 9.30 Program lokalny 10.30

•Ulica Sezamkowa* - program dla dzieci 11.30 «Róbta co chceta* - rockowe spotkania, czyli muzyczna jazda bez trzy­

mania - program Jerzego Owsiaka 11.50

•Zwierzęta wokół nas* - (Podaj łapę*

12.20 Przecież to znamy - program Wal­

demara Malickiego 12.40 Podróże w czasie i przestrzeni:«Wspaniała maszyn­

eria » (4) - serial dok. prod, włoskiej 13.30 Magazyn Moto 14.00 «Klub Yuppies?* - program dla młodzieży 14.25 Studio sport 15.10 Spięcie 15.25 Kino Familijne

•Kapitan Johnno* 121 serial prod, aus­

tralijskiej 16.20 Program dnia 16.30 Panorama 16.40 Bogusław Kaczyński zaprasza dzieci: «Pan Twardowski* film baletowy Stefana Szlachtycza wyk.:

Witold Gruca, Barbara Bittnerówna, Stanisław Szymański: balet t.w. w Warszawie 17.10 Kabaret «potem» /2/

18.10 «Bliżej świata* - przegląd telewizji satelitarnych 19.00 Gala 25-lecia Metro­

politan Opery 121 19.45 (Antoniusz i Kleopatra* w teatrze programu

•Wybrzeże* 20.00«Godzina szczerości*

21.00 Panorama 21.30 Goście «Dwójki*

21.40 «Mój chłopak wrócił* film fabu­

larny prod. USA4989,90 min/raż. Paul Schneider 23.10 Klub jazzowy «dwójki*

24.00 Panorama

Program l

13.30 Wiadomości 13.40 Program dnia - promocja programu 13.45-16.10 Tele­

wizja edukacyjna 13.45 Język francuski ■ (21) - impresje francuskie 14.25 Język

niemiecki (26) - impresje niemiecki 15.00 Język angielski (26) - impresje angielskie 15.30 Uniwersytet Nauczycielski - prezentacje,oblicze szkoły - Kopernik w Leżajsku 16.10 Program dnia 16.15 «Luz» - program nastolatków 17.15 Teleexpres 1735

•Antena* 18.00 «Alf» - serial prod. USA 18.30 Kraje, narody, wydarzenia 19.00 Młodzieżowy magazyn katolicki 19.15 Dobranoc «Reksio» 1930 Wiadomości 20.05 Teatr Telewizji - Gabriela ża polska

•Moralność Pani Dulskiej* reż. Tomasz Zygadło wyk. Anna Seniuk, Janusz Michałowski, Grzegorz Damięcki, Magdalena Komornicka, Iwona Marcin- iec /PWST/, Bożena Miller-Małecka, Danuta Stenka, Małgorzata Pieńkowska, Elżbieta Kępińska 22.00 (Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej* 22.45 Wiadomości wieczorne 23.00 «Czas egzaminów* - dramat obyczajowy prod.

Czechosłowackiej reż. Zdenek Troska 0.25 (Zdobywczym Krokiem* - wg.

M.Zoszczenki wyk: Jan Kobuszewski

Program 2

16.25 Powitanie 16.30 Panorama 16.40

•Sonda* - Rakietowe szlaki - (Historia podboju przestrzeni kosmicznej* 17.10

•Artysta i jego świat* - (Rafael* (4) - serial dok. prod. ang. 17.40 «Ojczyzna - polszczyzna* -« Sidło, sidły, sidło, sidła*

18.00 Program lokalny 18.30 « Biuro, biuro* (14) - serial prod, niemieckiej 19.00 Pokolenia - serial prod. USA 19.20 Fotel «Dwójki* 19.30 Język niemiecki (24) 20.00 Wielka piłka 20.30 «Sąsiedzi»

21.00 Panorama 21.30 Sport 21.40 «Stan rzeczy* 22.00 «Król olimpiad* - Opowieść o życiu i miłości Avar/ego Drundage - serial prod. USA reż. Lee Philips /4/23.00 Prawo wyboru -granice patriotyzmu : Emigracja 24.00 Pano­

rama

Program 1

8.00 «Dzień dobry* - poranny magazyn rozmaitości 9.00 Wiadomości poranne 9.10 «Domowe przedszkole* 9.40 Pro­

gram dnia 9.45 Gotowanie na ekranie 4/

10.00 Dynastia - serial prod. USA 10.50 Gotowanie na ekranie 12111.05 Kwad­

rans na kawę 11.20 (Gwiazdy estrady* - Hanka Bielicka 12.00 Wiadomości 12.10 Program dnia 12.15 - 16.10 Telewizja edukacyjna 12.15 Agroszkoła - typy i rasy bydła 12.50 Film dokumentalny - «Al­

fabet* /4/ pisanie jest sztuką każdego z nas 13.20 Fizyka - fale elektromagne­

tyczne cz. 2 13.50 «Co, jak i dlaczego ?»

- dlaczego nie zawsze zaufać możemy naszym zmysłom 14.00 Chemia - estry, tłuszcze, mydła 14.35 «Świadkowie przeszłości* 14.55 Przygody Kapitana Nemo 15.15 Sezam - magazyn popular­

nonaukowy 1530 «Świat chemii* - serial popularnonaukowy prod. USA 16.00 Co, jak i dlaczego - dlaczego latawiec lata 16.10 Program dnia 16.15 Dla dzieci:

«Tik - tak « oraz «Denis - zawadiaka,, /6/

serial prod franc. 17.05 Język angielski dla dzieci 46/ 17.15 Teleexpres 1735 Królik Bugs przedstawia - serial animow­

any prod. USA 18.00 «Li rosyjska re­

wolucja* 4/ - film dokum. prod. ang.

19.00 Co do grosza 19.15 Dobranoc

•Mały pingwin Pik - Pok* 19.30 Wiadomości 20.05 Dynastia -serial prod.

USA 21.05 Studio publicystyczne

•Jedynki* 22.15 Rokendroler - magazyn polskiej muzyki rockowej 22.45 Wiadomości wieczorne 23.00 Family album - amerykański kurs języka ang­

ielskiego 23.25 «Siódemka w Jedynce - czas piosenki : Idole film dok. prod, francuskiej /piosenka francuska lat 60 - tych/ 0.15 Poezja na dobranoc - wiersz