Stefan Kosiński
Konferencja historyczna w Klubie
Adwokata w Krakowie
Palestra 32/4(364), 82-85
1988
b a z ie ź ró d ło w e j, rz e te ln o ś c i b a d a w c z e j i o b ie k ty w n e g o c h a ra k te ru w n io s k ó w . Z a s łu g ą a u to ra je s t ś m ia łe i k o m p le k s o w e u ję c ie te m a tu , k tó ry ro z w in ą ł z d u ż ą e ru d y c ją p ra w n ic z ą .
dr Ryszard A. Stefański
Z PRAC OŚRODKA BADA WCZEGO ADWOKATURY 1
II III
1
V Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy Aplikantów Adwokackich
W d n iu 4 g ru d n ia 19 8 7 r. w W a rs z a w ie o d b y ł się z o rg a n iz o w a n y p rze z O ś ro d e k B a d a w c z y A d w o k a tu ry V O g ó ln o p o ls k i K o n k u rs K ra s o m ó w c z y A p lik a n tó w A d w o k a c kich.
W K o n k u rs ie b ra ło u d z ia ł d z ie s ię c iu fin a lis tó w w y ło n io n y c h w e lim in a c ja c h p rz e p ro w a d z o n y c h p rz e z O k rę g o w e R a d y A d w o k a c k ie w W a rs z a w ie , W ro c ła w iu , P ozn an iu, K ra k o w ie i G d a ń s k u .
J u ry w s k ła d z ie : p rz e w o d n ic z ą c y — P re z e s N R A a d w .d r K a z im ie rz Ł o je w s k i, c z ło n k o w ie — K ry s ty n a M a z u r P W S T, d o c .d r hab. T a d e u s z E re ciń ski — W y d z ia ł P ra w a i A d m in is tra c ji U n iw e rs y te tu W a rs z a w s k ie g o , adw. W ito ld B a y e r — p rz e w o d n ic z ą c y R a d y N a u k o w e j O B A , ad w . H e n ry k P ie liń s k i i adw . d r W ie s ła w Ł u k a w s k i u s ta liło n a s tę p u ją c ą k o le jn o ś ć z w y c ię z c ó w K o n k u rs u :
I m ie js c e — a p l.a d w .Z b ig n ie w T e tk o w s k i z Izb y w a rs z a w s k ie j II m ie js c e — a p l.a d w .M iro s ła w K u b ic k i z Izb y c z ę s to c h o w s k ie j III m ie js c e — a p l.a d w .M a c ie j L o g a z Iz b y p o z n a ń s k ie j.
Z d o b y w c y trz e c h p ie rw s z y c h m ie js c o trz y m a li n a g ro d y p ie n ię ż n e , p rz y c zym apl. adw . Z b ig n ie w T e tk o w s k i o trz y m a ł p o n a d to n a g ro d ę p ie n ię ż n ą im .a d w .W ito ld a B aye - ra o ra z n a g ro d ę w p o s ta c i m a s z y n y d o p is a n ia . W s z y s c y u c z e s tn ic y K on ku rsu o trz y m ali d y p lo m y i k o m p le t S ło w n ik a B io g ra fic z n e g o A d w o k a tó w P o lskich . K on kurs, któ ry s ię o d b y ł z u d z ia łe m o k o ło stu s łu c h a c z y , g łó w n ie w y w o d z ą c y c h s ię ze ś ro d o w is k a a p lik a n tó w a d w o k a c k ic h Izb y w a rs z a w s k ie j, w z b u d z ił ż y w e z a in te re s o w a n ie .
2
Konferencja historyczna w Klubie Adwokata w Krakowie
K o m is ja W s p ó łp ra c y z O ś ro d k ie m B a d a w c z y m A d w o k a tu ry N R A p rzy O k rę g o w e j R a d z ie A d w o k a c k ie j w K ra k o w ie z o rg a n iz o w a ła 12 g ru d n ia 1 9 8 7 r. w K lu bie A d w o k a ta k o n fe re n c ję h is to ry c z n ą z d w o m a re fe re ta m i: ad w . d ra S te fa n a K o s i ń s k i e g o pt. „U k s z ta łto w a n ie s ię k ie ro w n ic tw a p o ls k ie g o p o d z ie m ia p o lity c z n e g o i w o js k o w e g o w o k re s ie o k u p a c ji” o ra z ad w . d ra E d w a rd a B r o ż k a pt. „W k ła d a d w o k a tó w w o je w ó d z tw a ta rn o w s k ie g o w d z ie ło P olski w a lc z ą c e j w la ta c h 1 9 3 9 -1 9 4 5 ” .
K o n fe re n c ję z a g a ił ad w . d r K a z im ie rz O s tro w s k i, p rz e w o d n ic z ą c y K om isji. P rz y p o m n ia ł, ż e k o n fe re n c ja o b e c n a je s t k o n ty n u a c ją in ic ja ty w y O B A , z m ie rz a ją c e j d o
u trw a le n ia p a trio ty c z n e j d z ia ła ln o ś c i a d w o k a tu ry p o ls k ie j w la ta c h 1 9 3 9 -1 9 4 5 i ż e w z w ią z k u z ty m o d b y ła s ię n a te n te m a t w d n ia c h 2 6 - 2 9 lis to p a d a 1 9 8 2 r. w sa li k o n fe re n c y jn e j R A w W a rs z a w ie s e s ja n a u k o w a , a w y n ik o m je j z o s ta ł w c a ło ś c i p o ś w ię c o n y n r 8 „P a le s try ” z 1 9 8 3 r.
A d w . K o s i ń s k i w s w o im re fe ra c ie p o d k re ś lił, że p ie rw s z e d e c y z je w s p ra w ie o r g a n iz o w a n ia p o ls k ie g o p o d z ie m ia z w ią z a n e g o z II w o jn ą ś w ia to w ą p o d e jm o w a n e b y ły ju ż w c z a s ie k o ń c o w y c h w a lk w e w rz e ś n iu i w p a ź d z ie rn ik u 1 9 3 9 r. (b itw a pod K o c k ie m s to c z o n a 5 p a ź d z ie rn ik a 1 9 3 9 r. p rz e z g ru p ę o p e ra c y jn ą „P o le s ie ” p o d d o w ó d z tw e m g e n . F ra n c is z k a K le e b e rg a je s t u w a ż a n a z a o s ta tn ią re g u la rn ą o p e ra c ję w o js k o w ą ). W ła ś n ie ju ż w te d y d o w ó d c y p o s z c z e g ó ln y c h je d n o s te k w o js k o w y c h , w o b lic z u o s ta te c z n e j k lę ski i d o s ta n ia s ię d o n ie w o li, z a le c a li s w y m p o d w ła d n y m p rz e c h o d z e n ie d o d z ia ła ń p a rty z a n c k ic h i d o o rg a n iz o w a n ia p o d z ie m n e g o ru c h u o p o ru . D z ia ła n ie ta k ie p o d ję ło , n a w e t s a m o rz u tn ie , s z e re g e n e rg ic z n y c h je d n o s te k , ja k np. m jr H e n ry k D o b rz a ń s k i-H u b a l (k tó ry p o le g ł w w a lc e z N ie m c a m i 2 0 k w ie tn ia 1 9 4 0 r.) lu b por. W ła d y s ła w Ja s iń s k i, ps. „J ę d ru ś ” . O fic ja ln ie te ż m a rsz. R y d z -Ś m ig ły , je s z c z e p rze d o p u s z c z e n ie m P o lski, w y d a ł w d n iu 17 w rz e ś n ia 19 3 9 r. w K o ło m yi ro z k a z u tw o rz e n ia n a z ie m ia c h p o ls k ic h p o d z ie m n e g o ruchu o p o ru d o w a lk i z o k u p a n te m . R o z k a z te n m jr E d m u n d G a lin a t p rz e w ió z ł s a m o lo te m d o o b lę ż o n e j W a rs z a w y i w rę c z y ł d o w ó d c y o b ro n y s to lic y g e n . J u liu s z o w i R ó m m lo w i w n o c y z 2 6 n a 2 7 w rz e ś n ia 1 9 3 9 r. P o n ie w a ż ge n. R ó m m e l p rz e w id y w a ł k o n ie c z n o ś ć k a p itu la c ji, a sa m z a m ie rz a ł p ó jś ć ra z e m z ż o łn ie rz a m i d o n ie w o li, ro z k a z te n p rz e k a z a ł g e n . M ic h a ło w i K a ra - s z e w ic z -T o k a rz e w s k ie m u i p rz e n ió s ł n a nie g o , ja k o k ie ro w n ik a a k c ji k o n s p ira c y jn e j, ta k ż e s w o je p e łn o m o c n ic tw a . G e n . T o k a rz e w s k i tw o rz o n e j o rg a n iz a c ji n a d a ł n a z w ę „S łu ż b a Z w y c ię s tw u P o ls k i” (S Z P ). D o w s p ó łp ra c y z g e n . T o k a rz e w s k im z g ło s ili się n a ty c h m ia s t p p łk L e o p o ld O k u lic k i i p łk S te fa n R o w e c k i, ps. „G ro t". N a p o c z ą tk u p a ź d z ie rn ik a 1 9 3 9 r. ja k o z a p le c z e s p o łe c z n o -p o lity c z n e S Z P p o w s ta ła „R a d a G łó w n a ” , w s k ła d k tó re j w e s z li: M ie c z y s ła w N ie d z ia łk o w s k i z PPS, M a c ie j R a ta j z S L i L e o n N o w o d w o rs k i. W m ie s ią c p ó ź n ie j, n a m o c y u c h w a ły p o w s ta łe g o w e F ra n c ji rz ą d u g e n . S ik o rs k ie g o , p o w o ła n y z o s ta ł d o ż y c ia — ja k o k o n s p ira c y jn a o rg a n iz a c ja w o js k o w a — Z w ią z e k W a lk i Z b ro jn e j (Z W Z ), o k tó ry m b ę d z ie je s z c z e m o w a niżej.
W R u m u n ii i n a W ę g rz e c h p o w s ta ł w ty m c z a s ie i d z ia ła ł „K o m ite t S ie d m iu ” ( K -7 ), a w roku 1941 — z je g o ra m ie n ia — „K o n w e n t O rg a n iz a c ji N ie p o d le g ło ś c io w y c h ” (K O N ).
N a z a c h ó d o d Bugu i S a n u d z ia ła ła o d 2 0 w rz e ś n ia 19 39 r. „O rg a n iz a c ja O rła B ia łe g o ” (O O B ).
P o w s ta w a ły p o z a ty m je s z c z e in n e o rg a n iz a c je w o js k o w e , np. „O rg a n iz a c ja W o js k o w a K ra k o w a ” z m jr. dyp l. re z. B. G ro c h o ls k im , „T a jn a A rm ia P o ls k a ź płk. T a d e u s z e m K o m o ro w s k im i pp łk. d y p l. K a z im ie rz e m R u d n ic k im . T a jn e o rg a n iz a c je w o js k o w e p o w o ły w a ły ta k ż e s tro n n ic tw a p o lity c z n e , o p o z y c y jn e w s to s u n k u d o rz ą d ó w p rz e d w rz e ś n io w y c h . I ta k np . P o ls k a P a rtia S o c ja lis ty c z n a (P P S ) u tw o rz y ła „ W o l no ść, R ó w n o ś ć , N ie p o d le g ło ś ć ” (W R N ), S tro n n ic tw o L u d o w e (S L) — „C h ło p s k ą S tra ż ” (w s k ró c ie : „C h ło s tra ") p o d d o w ó d z tw e m F. K a m iń s k ie g o , S tro n n ic tw o N a ro d o w e (S N ) — „N a ro d o w ą O rg a n iz a c ję W o js k o w ą ” (N O W ) z płk. J. R o k ic k im i płk. O z ie w ic z e m , z k tó re j z c z a s e m w y ła m a ły s ię „N a ro d o w e S iły Z b ro jn e ” (N S Z ), z ło ż o n e ze z w o le n n ik ó w n a ro d o w e g o ra d y k a liz m u i s z o w in iz m u .
K o m ite t W y k o n a w c z y M ię d z y n a ro d ó w k i (K O M IN T E R N ). D o p ie ro w ro k p o w y b u c h u w o jn y n ie m ie c k o -ra d z ie c k ie j (22 c z e rw c a 1941 r.), m ia n o w ic ie n a w io s n ę 1 9 4 2 r . f k o m u n iś c i z a c z ę li tw o rz y ć s w o ją o rg a n iz a c ję „G w a rd ię L u d o w ą ” (G L ) z F ra n c is z k ie m J ó ź w ia k ie m i M a ria n e m S p y c h a ls k im n a c z e le , k tó ra w lip cu 1 9 4 3 r. z o s ta ła p rz e k s z ta łc o n a w „A rm ię L u d o w ą ” (A L ), a je j d o w ó d c ą z o s ta ł M ic h a ł R o la -Ż y m ie rs k i. A r m ia L u d o w a b y ła p o d p o rz ą d k o w a n a P o ls k ie j P artii R o b o tn ic z e j (P P R ), p o w o ła n e j d o ż y c ia 5 s ty c z n ia 1 9 4 2 r., Z w ią z k o w i P a trio tó w P o ls k ic h (Z P P ) z a w ią z a n e m u w lu tym 1 9 4 3 r. w Z S R R i K ra jo w e j R a d z ie N a ro d o w e j (K R N ), u tw o rz o n e j w W a rs z a w ie 31 g ru d n ia 19 4 3 r.
T a k p o w s ta ły c h o rg a n iz a c ji p o d z ie m n y c h b yło w P o ls c e pod k o n ie c 19 40 r. o k o ło 138. O d p o c z ą tk u sw o je j d z ia ła ln o ś c i g e n .T o k a rz e w s k i d ą ż y ł d o s c a le n ia ty c h o rg a n i z a c ji, c o m u s ię w w ię k s z o ś c i udało.
E m ig ra c y jn y rz ą d p o ls k i w e F ra n cji z g e n .W ła d y s ła w e m S ik o rs k im ja k o n a c z e ln y m w o d z e m n a c z e le p o w o ła ł 8 lis to p a d a 19 3 9 r. d o ż y c ia K o m ite t M in is tró w d la S p ra w K ra ju (K M S K ) z u p ra w n ie n ia m i p o lity c z n y m i d la kra ju I je g o z b ro jn e g o p o d z ie m ia . Do K o m ite tu w e s z li: ge n. K. S o s n k o w s k i, ja k o p rz e w o d n ic z ą c y i m in is tro w ie : A. Ł a d o ś (S L ), M. S e y d a (S N ) i J. S ta ń c z y k (P P S ). D n ia 13 lis to p a d a 1 9 3 9 r. g e n . S ik o rs k i z a rz ą d z ił p rz e k s z ta łc e n ie S Z P w Z w ią z e k W a lk i Z b ro jn e j (Z W Z ) z k o m e n d a n te m g łó w n y m g e n . S o s n k o w s k im ja k o z a s tę p c ą N a c z e ln e g o W o d z a z s ie d z ib ą w P a ryżu . Z a s tę p c ą k o m e n d a n ta g łó w n e g o w kra ju z o s ta ł m ia n o w a n y o s ta te c z n ie — p o ró ż n y c h p rz e k s z ta łc e n ia c h te ry to ria ln y c h — p łk (m ia n o w a n y 3 m a ja 1 9 4 0 r. g e n e ra łe m ) S te fa n R o w e c k i. G en. K a ra s z e w ic z -T o k a rz e w s k i z o s ta ł w n o c y z 6 n a 7 m a rc a 19 40 r. p rz y p rz e k ra c z a n iu linii d e m a rk a c y jn e j n ie m ie c k o -ra d z ie c k ie j p o d M u n in ą a re s z to w a n y p rz e z p a tro l rad zie cki.
R ó w n o le g le z p o d z ie m ie m w o js k o w y m o rg a n iz o w a ło s ię ta jn e k ie ro w n ic tw o p o lity c z n e . J u ż p rz y S Z P d z ia ła ła R a d a G łó w n a , a p o te m p rz y Z W Z — d e le g a t i p e łn o m o c n ik rz ą d u n a kraj. T y m c z a s o w o b y ł n im p łk w st. sp o cz. J. S k o ro b o h a ty J a k u b o w s k i, po n im C y ry l R a ta jski, n a s tę p n ie pro f. J a n P ie k a łk ie w ic z , a po je g o a re s z to w a n iu i z a m o rd o w a n iu — J a n S ta n is ła w J a n k o w s k i. P od p rz e w o d n ic tw e m d e le g a ta rz ą d u d z ia ła ła „R a d a O b ro n y N a ro d o w e j” , p o te m „P o lity c z n y K o m ite t P o ro z u m ie w a w c z y p rz y Z W Z " (P K P ), w s kła d k tó re g o w c h o d z ili: p łk S te fa n R o w e cki, K a z im ie rz P u ża k (P P S ) ja k o p rz e w o d n ic z ą c y , S te fa n K o rb o ń ski. (S L) i A le k s a n d e r D ę b s k i (S N ). P K P p rz e k s z ta łc ił s ię 2 8 c z e rw c a 19 4 0 r. w G łó w n y K o m ite t P o lityczn y.
Z W Z z o s ta ł 14 lu te g o 1 9 4 2 r. p rz e m ia n o w a n y p rz e z ge n. S ik o rs k ie g o n a A rm ię K ra jo w ą (A K ).
W 19 4 3 r. s p a d ły n a p o ls k ie p o d z ie m ie w o js k o w o -p o lity c z n e d w a c io sy: 3 0 c z e r w c a z o s ta ł a re s z to w a n y p rz e z g e s ta p o w W a rs z a w ie ge n. S te fa n R o w e c k i (p o w y b u c h u p o w s ta n ia w a rs z a w s k ie g o ro z s trz e la n y w n o c y 2 s ie rp n ia 1 9 4 4 r. n a ro z k a z H im - le ra w o b o z ie konc. w S a c h s e n h a u s e n ), a 4 lip c a z g in ą ł w k a ta s tro fie g ib ra lta rs k ie j g e n . W ła d y s ła w S iko rski. N a s tę p c ą ge n. R o w e c k ie g o z o s ta ł g e n . T a d e u s z B ó r-K o - m o ro w s k i, a n a c z e ln y m w o d z e m n a e m ig ra c ji — ge n. K a z im ie rz S o s n k o w s k i. G e n . B ó r-K o m o ro w s k i p rz e k a z a ł d z ia ł o rg a n iz a c y jn y g e n . P e łc z y ń s k ie m u , a d z ia ł o p e ra c y jn y — płk. T a ta ro w i. G łó w n y m z a d a n ie m p o ls k ie g o p o d z ie m ia było p rz y g o to w a n ie p o w s ta n ia z b ro jn e g o p rz e c iw k o N ie m c o m w k o ń c o w e j fa z ie w o jn y , a le d o c z e rw c a 1 9 4 4 r. w y k o n a ło o n o ta k ż e 5 .7 3 3 z a m a c h y w a kc ja c h s a b o ta ż o w o -d y w e rs y jn o -b o jo w y c h . P o w s ta ły w te d y
„Z w ią z e k O d w e tu ” i „K ie ro w n ic tw o D y w e rs ji” (K E D Y W ) z p łk . E m ile m F ie ld o rfe m (ps. „ M a j” , „ N il” ), p ro w a d z o n o „m a ły s a b o ta ż ” , „s a b o ta ż d y w e rs y jn o -b o jo w y ” , w o jn ę n e r w ó w z N ie m ca m i, u trz y m y w a n o łą c z n o ś ć w e w n ę trz n ą i z e w n ę trz n ą p o p rz e z „B iu ro In fo rm a c ji i P ro p a g a n d y ” (B IP ) ta k ż e z P o la ka m i z e s ła n y m i n a ro b o ty p rz y m u s o w e do R ze szy, p ro w a d z o n o w y w ia d (d a n e o p ro d u k c ji p o c is k ó w V -1 I V - 2, o b a z ie ło d z i p o d w o d n y c h , o k o n c e n tra c ja c h w o js k n ie m ie c k ic h p rz e c iw k o J u g o s ła w ii i Z S R R , z ła m a n ie ta jn y c h s z y fró w n ie m ie c k ic h i ja p o ń s k ic h ), z o rg a n iz o w a n o ta jn e n a u c z a n ie ś re d nie i w y ż s z e , w s p o m a g a n o „Ż y d o w s k ą O rg a n iz a c ję B o jo w ą " (Ż O B ) p o w s ta łą w lip c u 19 42 r. z 2 4 -ie tn im M o rd e c h a je m A n ie le w ic z e m n a c z e le , ta k ż e po w y b u c h u p o w s ta n ia w g e tc ie w a rs z a w s k im .
N a s tę p n ie adw. d r E d w a rd B ro ż e k p rz e d s ta w ił s łu c h a c z o m , ja k i b y ł w k ła d a d w o k a tó w w o je w ó d z tw a ta rn o w s k ie g o w d z ie ło P olski w a lc z ą c e j w la ta ch 1 9 3 9 -1 9 4 5 . — S a m b ra ł u d z ia ł w w a lk a c h n a fro n c ie p o łu d n io w y m w 3 8 pp , w c h o d z ą c y m w s k ła d 24 D P i A rm ii P o łu d n ie d o w o d z o n e j p rz e z ge n. S o s n k o w s k ie g o . P o u c ie c z c e z n ie w o li u c z e s tn ic z y ł w ru ch u o p o ru . — M a rian D e m e s w a lc z y ł w e F ra n c ji, d o s ta ł s ię d o n ie w o li n ie m ie c k ie j, z k tó re j u c ie k ł d o S z w a jc a rii, a sta m tą d d o s ta ł s ię d o b ry g a d y ge n. K o p a ń s k ie g o . W d a ls z y c h w a lk a c h z o s ta ł c ię ż k o ra n n y. P o w ró c ił d o kra ju 2 0 s ie rp n ia 19 47 r. — D r M a rian S p ó ln ik b y ł z a s tę p c ą k o m e n d a n ta o b w o d u A K . Z o s ta ł a re s z to w a n y 7 lis to p a d a 1 9 4 0 r. p rz e z g e s ta p o i z a m o rd o w a n y w w ię z ie n iu ta rn o w s k im . — A n n a P ie c h o w ic z , c ó rk a a d w .d ra M .S p ó ln ik a , b y ła łą c z n ic z k ą i k o lp o rte rk ą p ra s y p o d z ie m n e j. Z o s ta ła a re s z to w a n a 14 w rz e ś n ia 1941 r. i z e s ła n a d o o b o z u k o n c e n tra c y j n e g o w R a v e n s b ru c k , g d z ie p o d d a w a n a b yła z a b ie g o m p s e u d o le k a rs k im . — D r W a n d a W ró b le w s k a u c z e s tn ic z y ła w akcji w y w ia d u d o ty c z ą c e g o ta jn e j bro ni n ie m ie c k ie j V -1 i V - 2 . — A le k s a n d e r Ż m ig ró d z o s ta ł ro z s trz e la n y p rz e z g e s ta p o . — S ta n is ła w C h m ie l z g in ą ł ja k o d z ia ła c z lu d o w y w o b o z ie k o n c e n tra c y jn y m w O ś w ię c im iu . — K a rol K u s ia rs k i b y ł a re s z to w a n y ja k o z a k ła d n ik . — D r J u lia n K ry p le w s k i b y ł c z ło n k ie m A K i G łó w n e j R a dy O p ie k u ń c z e j w T a rn o w ie . — D r T a d e u s z L u b ie n ie c k i b y ł o s a d z o n y w o b o z ie k o n c e n tra c y jn y m w O ś w ię c im iu , z k tó re g o p o w ró c ił w 1941 r. — D r W ła d y s ła w K o z ło w s k i z g in ą ł ja k o ż o łn ie rz A K z rąk g e s ta p o . — F ra n c is z e k T ra c z b y ł ż o łn ie rzem A K i w s p ó łre d a g o w a ł p o d z ie m n e p is m o „P o b u d k i” . — J a n P o d o ls k i (ps. „ L is ” , „R e m ” i „S o s n a ” ) b y ł c z ło n k ie m Z W Z , A K , i BC h. — M ie c z y s ła w B a d y la k (ps. „A p a s z ” ) b y ł ż o łn ie rz e m AK.
A o to a d w o k a c i z B rz e s k a : J a n J a p a b y ł c z ło n k ie m B C h I n a le ż a ł d o ta jn e j „ T ró jk i” g m in n e j S L „R o c h ” . — D r J a k u b W ite k z o s ta ł a re s z to w a n y ja k o d z ia ła c z lu d o w y w 1941 r. i z g in ą ł w o b o z ie k o n c e n tra c y jn y m w O ś w ię c im iu . — W ło d z im ie rz M a c h la j, a re s z to w a n y w 1941 r., z g in ą ł w o b o z ie k o n c e n tra c y jn y m w O ś w ię c im iu . — D r H e n ry k B lo ch b y ł d z ia ła c z e m ru c h u o p o ru . — A p l.a d w . E d m u n d S tra u b e rg z o s ta ł z a s trz e lo n y na u lic y w c z a s ie akcji e k s te rm in a c y jn e j p rz e c iw k o Ż y d o m . — K a z im ie rz P rz y b y ś b ra ł u d z ia ł w p o w s ta n iu w a rs z a w s k im i b y ł In te rn o w a n y w o b o z ie w P ru szko w ie .
W 1 9 3 9 r. b yło w T a rn o w ie 3 4 a d w o k a tó w Ż y d ó w . Z te j lic z b y z g in ę ło w c z a s ie o k u pacji 6 0 % .
P o re fe ra ta c h ro z w in ę ła s ię o ż y w io n a d y s k u s ja . W z ię li w n ie j u d z ia ł p rz e w a ż n ie , ci adw okaci, którzy sam i byli za a ng ażo w an i w ruchu oporu. W n ie śli bardzo w ie le u z u p e ł nień d o o p ra c o w a n y c h z a g a d n ie ń , c z ę s to w y k ra c z a ją c d a le k o p o z a te m a ty k ę re fe ra tó w . W y s tą p ili w te j d y s k u s ji: d r K. O s tro w s k i, d z ie k a n M. A n c z y k , W . K o s tu re k , E. K a le ta , M. W ie n e r, J. S z m ig ie ls k i i in ni. F re k w e n c ja b y ła d u ża , a le rz u c a ł s ię w o c z y m a ły u d z ia ł a d w o k a tó w n a jm ło d s z e j g e n e ra c ji i c a łk o w ity b ra k a p lik a n tó w a d w o k a c k ic h .
