Stanisław Zimoch
Glosa do postanowienia Sąsu
Najwyższego z dnia 16 czerwca 1986
r., KZ 33
Palestra 31/5(353), 82-86
1987
82 O rzecznictwo Sądu N a jw y itztg o N r 5(353)
Z u z a s a d n ie n ia z a s k a r ż o n e g o o r z e c z e n ia w y n ik a , ż e S ą d D y s c y p lin a r n y w z u p e łn o ś c i p o d z ie lił s t a n o w is k o o b w in io n e g o , iż m ó g ł o n w k a ż d e j c h w ili i b e z ż a d n e j p r z y c z y n y o p u s z c z a ć s a lę r o z p r a w , n ie w y łą c z a j ą c m o m e n t u o g ła s z a n ia w y r o k u . O c e n a t a k a b y ła d o w o ln a , co s p o w o d o w a ło b łę d n ą in t e r p r e ta c ję z a c h o w a n ia s ię o b w in io n e g o n a r o z p r a w ie . W p r a w d z ie S ą d N a j w y ż s z y n ie p o d z ie lił p o g lą d u w y r a ż o n e g o w r e w iz j i n a d z w y c z a j n e j , ż e o b w in io n y m ia ł u s t a w o w y o b o w ią z e k p o z o s t a w a n ia n a s a li w c z a s ie o g ła s z a n ia w y r o k u , je d n a k ż e z a c h o w a n ie o b w in io n e g o n ie b y ło z g o d n e z z a s a d a m i e t y k i i g o d n o ś c i z a w o d u a d w o k a ta w r o z u m ie n iu a rt. 80 p r a w a o a d w o k a tu r z e . W e d łu g z a ję t e g o p r z e z S ą d N a j w y ż s z y s t a n o w is k a o p u s z c z e n ie s a li p r z e z o b r o ń c ę w c z a s ie o g ła s z a n ia p r z e z S ą d u z a s a d n ie n ia w y d a n e g o o r z e c z e n ia b ez p o d a n ia p r z y c z y n y lu b b e z w y s t ą p ie n ia p o je g o s t r o n ie s z c z e g ó ln y c h o k o lic z n o ś c i u z a s a d n ia ją c y c h o p u s z c z e n ie s a li o c e n ić n a le ż y j a k o n a r u s z e n ie p o w a g i s ą d u . M im o w ię c z ło ż e n ia u k ło n u p r z e d o p u s z c z e n ie m s a li u z n a ć n a le ż y , ż e o b w in io n y n ie z a c h o w a ł n a le ż y t e g o s z a c u n k u d la s ą d u , p r z e z co n a r u s z y ł z a s a d ę s f o r m u ło w a n ą w § 31 Z b io ru z a sa d e t y k i a d w o k a c k ie j i g o d n o ś c i z a w o d u . P o w y ż s z e u c h y b ie n ie p o w o d u je , ż e z a s k a r ż o n e o r z e c z e n ie w y d a n e z o s ta ło z p o g w a łc e n ie m p r z e p is u art. 80 p r a w a o a d w o k a tu r z e , c o b e z p o tr z e b y r o z w a ż a n ia d a ls z y c h z a r z u tó w rew riz j i n a d z w y c z a jn e j u z a s a d n ia je j u w z g lę d n ie n ie n a p o d s t a w ie a rt. 462, 386 § 2 i 387 p k t 1 i 383 i§ 1 z d a n ie d r u g ie k .p .k . w z w . z a rt. 91 p r a w a o a d w o k a tu r z e o r a z § 1 u st. 2 ro zp . M in is tr a S p r a w ie d liw o ś c i z d n ia 19 lis t o p a d a 1983 r. w s p r a w ie p o s t ę p o w a n ia d y s c y p lin a r n e g o p r z e c iw k o a d w o k a to m i a p lik a n to m a d w o k a c k im (D z. U . N r 68, p o z . 307).
O r z e c z n i c t w o S ą d u
IWg/wgźszego
GLOSA
do postanowienia Sqdu Najwyższego
z dnia 16 czerwca 1986 r.
KZ 33/86 •
T e z a g ło s o w a n e g o p o s t a n o w ie n ia m a b r z m ie n ie n a s tę p u ją c e :
Obowiązujące nadal przepisy § 3
1 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 8 sierpnia
1983 r. w sprawie zasad ponoszenia *
przez Skarb Państwa kosztów nie
opłaconej pomocy prawnej udzielo
nej z urzędu (Dz. U. Nr 51, poz.
230) nie przewidują w kosztach
* T e z a te g o p o s ta n o w ie n ia z o s ta ła o p u b lik o w a n a w „ G a z e c ie P ra w n ic z e j" n r 3 z 1987 r.N r 5(353) Orzecznictwo Sądu N a j w y i t z t g o 83
Skarbu Państwa, ponoszonych z ty
tułu nie opłaconej obrony z urzędu,
ryczałtu w wysokości 80% wyna
grodzenia adwokackiego, o którym
traktuje przepis § 1 ust. 1 rozpo
rządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 10 października 1985 r. w spra
wie opłat za czynności adwokackie
w postępowaniu przed organami
wymiaru sprawiedliwości (Dz.
U.Nr 51, poz. 226).
O p u b lik o w a n ie s a m e j ty lk o te z y n ie p o z w a la n a z a p o z n a n ie s ię z t r e ś c ią a r g u m e n t a c ji w y k o r z y s ta n e j p r z e z S ą d N a j w y ż s z y d o s f o r m u ło w a n ia z a p r e z e n to w a n e g o w p o s t a n o w ie n iu p o g lą d u . U tr u d n ia t o je d n o c z e ś n ie p o d ję c ie w s z e c h s tr o n n e j o c e n y z a s a d n o ś c i w y d a n e g o o r z e c z e n ia . W y m ie n io n e o k o lic z n o ś c i n ie w y łą c z a j ą je d n a k c a łk o w ic ie m o ż li w o ś c i z a p r e z e n to w a n ia d ia m e tr a ln ie o d m ie n n e g o s t a n o w is k a o d s t a n o w is k a z a ję t e g o w g ło s o w a n y m p o s t a n o w ie n iu . M o im z d a n ie m , p o w o ła n o w p o s t a n o w ie n iu a k t y p r a w n e — łą c z n ie z tr e ś c ią § 3 i 4 r o z p o r z ą d z e n ia M i n is tr a S p r a w ie d liw o ś c i z 18 s ie r p n ia 1983 r. w s p r a w ie z a s a d p o n o s z e n ia p r z e z S k a r b P a ń s t w a k o s z t ó w n ie o p ła c o n e j p o m o c y p r a w n e j u d z ie lo n e j z u r z ę d u 1 ( z w a n e g o d a lej: r o z p o r z ą d z e n ie m z 18 sie r p n ia ) — n ie u p o w a ż n ia ją d o w y e lim in o w a n ia z p o k r y w a n y c h p r z e z S k a rb P a ń s tw a k o s z t ó w p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u je d n e g o ich s k ła d n ik a w p o s ta c i r y c z a łt u w w y s o k o ś c i 80% n a le ż n e g o w y n a g r o d z e n ia . P r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia M in istr a S p r a w ie d liw o ś c i z 10 p a ź d z ie r n ik a 1985 r. w s p r a w ie o p ła t z a c z y n n o ś c i a d w o k a c k ie w p o s t ę p o w a n iu p r z e d o r g a n a m i w y m ia r u s p r a w ie d liw o ś c i 12
(z w a n e g o d a le j: r o z p o r z ą d z e n ie m z 10 p a ź d z ie r n ik a ) n ie p o s łu g u ją s ię o k r e ś le n ie m k o s z t ó w p o m o c y p r a w n e j. W § 1 u s t. 1 m o w a je s t o o p ła c ie , n a k tó r ą s k ła d a s ię z a w s z e r u c h o m e w y n a g r o d z e n ie w k w o c ie o d — d o, a ta k ż e r y c z a łt w s t a łe j w y s o k o ś c i 80% t e g o w y n a g r o d z e n ia . P o n a d to n a p o d s t a w ie § 7 te g o r o z p o r z ą d z e n ia z e s p o ło w i a d w o k a c k ie m u p r z y s łu g u je z w r o t k w o t w y p ła c o n y c h n a p o k r y c ie w y d a tk ó w p o n ie s io n y c h w z w ią z k u z w y k o n y w a n ie m p o m o c y p r a w n e j. P o z a k w o ta m i w y d a t k o w a n y m i n a p o k r y c ie k o s z tó w s ą d o w y c h i o p ła t s k a r b o w y c h w c h o d z ą w r a c h u b ę k o s z ty d e le g a c j i, p r z e p is y w a n ie i k o p io w a n ie a k t o r a z in n e c e lo w e i u d o k u m e n to w a n e w y d a tk i. A r ty k u ł 29 u s t a w y z 26 m a j a 1982 r .-P r a w o o a d w o k a t u r z e3
o ra z p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia , p o s łu g u ją c s ię p o ję c ie m k o s z t ó w n ie o p ła c o n e j p o m o c y p r a w n e j u d z ie la n e j z u rzęd u , n ie w s k a z u j ą e x p r e s - s is v e r b is , ja k ie k o n k r e tn e s k ła d n ik i s t a n o w ią t e k o sz ty . J e d n o c z e ś n ie n ie w p r o w a d z a ją o n e ż a d n y c h in n y c h s k ła d n ik ó w w s t o s u n k u d o w y m ie n io n y c h w r o z p o r z ą d z e n iu z 10 p a ź d z ie r n ik a , ja k r ó w n ie ż n ie w y łą c z a ją ż a d n e g o z n ic h . G d y b y w ię c u s t a w o d a w c a r z e c z y w iś c ie z a m ie r z a ł o g r a n ic z y ć k o s z t y n ie o p ła co n ej p o m o c y p r a w n e j u d z ie lo n e j z u r z ę d u j e d y n ie d o w y n a g r o d z e n ia i z w r o tu w y d a t k ó w , tj . b e z r y c z a łtu o d w y n a g r o d z e n ia , t o m ó g ł to p r z e c ie ż u c z y n ić w o m a w ia n e j 1 D z. U . N r SI, poz. 230. 2 D z. U . N r 51, p o z. 266. I Dz. U . N r 16, p o z. 136 1 N r 38, poz. 117.84 Orzecznictwo Sądu Najwyższego u s t a w ie c o n a j m n ie j w c y t. r o z p o r z ą d z e n iu z 18 s ie r p n ia . S k o r o je d n a k n ie u c z y n ił t e g o , to d a ł ty m d o s ta te c z n ie z d e c y d o w a n y w y r a z , że o b e jm u ją o n e w s z y s t k ie s k ła d n ik i, tj. w y n a g r o d z e n ie , r y c z a łt o d w y n a g r o d z e n ia i w y d a t k i, s t a n o w ią c e c a ło ś ć n a le ż n o ś c i z e s p o łó w a d w o k a c k ic h za u d z ie le n ie p o m o c y p r a w n e j. P r z y j ę t e u n o r m o w a n ie n ie p o z w a la w ię c n a u to ż s a m ia n ie k o s z tó w o b r o n y z u r z ę d u t y lk o z w y n a g r o d z e n ie m , a le b e z r y c z a łtu , i ze z w r o te m w y d a t k ó w . E w e n t u a ln e w y łą c z e n ie r y c z a łtu b y ło b y n ie o d z o w n e r ó w n ie ż d la te g o , że p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a n ie p r z e w id u ją w o g ó le m o ż liw o ś c i o - g r a n ic z e n ia n a le ż n o ś c i z e s p o łó w do s a m e g o t y lk o w y n a g r o d z e n ia (tj. b el r y c z a łtu ) i e w e n t u a ln ie d o w y n a g r o d z e n ia i z w r o tu p o n ie s io n y c h w y d a t k ó w w y m ie n io n y c h w § 7. W s y t u a c ja c h o k r e ś lo n y c h w § i u st. 5 i § 4 o r a z w § 5 u st. 1 r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a w y n a g r o d z e n ie m o ż e b y ć p o d w y ż s z o n e lu b o b n iż o n e . K ie r o w n ik z e sp o łu m o ż e z w o ln ić k lie n t a w o g ó le
oi
o b o w ią z k u u is z c z e n ia o p ła ty (§ 3 u s t. 2). N ie w c h o d z i n a to m ia s t w r a c h u b ę o b n iż e n ie p o d w y ż s z o n e g o r y c z a łtu lu b w o g ó le z w o ln ie n ie od n ie g o . W p r z e c iw ie ń s t w ie d o w y n a g r o d z e n ia , k tó r e w k a ż d y m w y p a d k u p o w in n o b y ć u s t a la n e z a w s z e in d y w id u a ln ie w g r a n ic a c h o b o w ią z u ją c y c h s t a w e k o d — d o, r y c z a łt je s t w ie lk o ś c ią s t a łą w w y s o k o ś c i 80% u s t a lo n e g o w y n a g r o d z e n ia . O b n iż e n ie lu b p o d w y ż s z e n ie w y n a g r o d z e n ia p o c ią g n ie za so b ą a u to m a ty c z n ie k w o t o w e , a le n ie p r o c e n to w e o b n iż e n ie lu b p o d w y ż s z e n ie r y c z a łtu . Z p r z y to c z o n y c h w z g lę d ó w r y c z a łtu N r 5(353) n ie o k r e ś la się, p o n ie w a ż o k r e ś le n ia te g o d o k o n a ł s a m u s t a w o d a w c a . P o d m io ty u p r a w n io n e d o u s t a le n ia w y s o k o ś c i o p ła t y n ie o k r e ś la ją r y c z a łtu , n a to m ia s t o k r e ś la ją w y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n ia w g r a n ic a c h o - b o w ią z u ją c y c h s t a w e k . P o je g o o - k r e ś le n iu p r z y s tę p u ją d o k w o to w e g o o b lic z e n ia r y c z a łtu , b io r ą c za p o d s t a w ę je g o p r o c e n to w o u s t a lo n ą s t a w k ę i w y s o k o ś ć o k r e ś lo n e g o w c z e ś n ie j w y n a g r o d z e n ia . O ty m , że u s ta la s ię i o k r e ś la t y lk o w y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n ia , a n ie w y s o k o ś ć r y c z a łtu , ś w ia d c z ą n a s tę p u ją c e z w r o ty u ż y te w p r z e p i sa c h r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a : — w y n a g r o d z e n ie a d w o k a ta u s ta la s ię (...) — § 1 u st. 2, — w y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n ia (...) o - k r e ś la u m o w a m ię d z y z e s p o łe m r e p r e z e n to w a n y m p r z e z k ie r o w n ik a z e s p o łu a k lie n t e m — § 1 u st. 3, — p r z y o k r e ś la n iu w y s o k o ś c i w y n a g r o d z e n ia (...)' — § 1 u st. 5, — w y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n ia u s ta la (...) k ie r o w n ik z e s p o łu (...) — §2 ust. 1.
I d e n t y c z n e lu b b a r d z o p o d o b n e z w r o ty w y s t ę p u j ą w p r z e p is a c h d a l s z y c h r o z d z ia łó w r o z p o r z ą d z e n ia . W b r e w te m u , co z o s t a ło s t w ie r d z o n e w g ło s o w a n y m p o s t a n o w ie n iu , p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia (łą c z n ie z §, 3 i 4 u st. 1) n ie u s u n ę ły a n i te ż n ie z m ie n iły p o d s t a w o w y c h za sa d d o ty c z ą c y c h k o s z t ó w p o m o c y p r a w n e j u ję ty c h w r o z p o r z ą d z e n iu z 10 p a ź d z ie r n ik a . T r e ś ć § 3 o b lig u je s ą d d o s t o s o w a n ia t e g o o s t a tn ie g o r o z p o r z ą d z e n ia p r z y o r z e k a n iu w s p r a w ie k o s z t ó w za u d z ie le n ie p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u . O zn a cza to , ż e j e ż e li r ó w N r 5 (353) Orzecznictwo Sądu Najwyższego 85 n ie ż p o z o s t a łe p a r a g r a fy n ie w p r o w a d z iły z m ia n , w y łą c z e ń lu b u z u p e łn ie ń , to p r z y u s t a la n iu w y s o k o ś c i k o s z t ó w n a le ż y s t o s o w a ć p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a . P r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia r z e c z y w iś c ie o g r a n ic z y ły s t o s o w a n ie w p e łn y m z a k r e s ie p r z e p is ó w r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a . O g r a n ic z e n ia t e w ż a d n y m je d n a k r a z ie n ie w y e lim in o w a ły r y c z a łt u ja k o je d n e g o z n ie z b ę d n y c h s k ła d n ik ó w k o s z t ó w n ie o p ła c o n e j p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u . P r z e d o m ó w ie n ie m ty c h o g r a n ic z e ń n a le ż y z c a łą m o c ą p o d k r e ś lić , że tr e ś ć § 4 n ie w y łą c z a r y c z a łtu . G d y b y m ia ło b y ć in a c z e j, tj . z g o d n ie ze s t a n o w is k ie m z a ję t y m p r z e z S ą d N a j w y ż s z y , to w ó w c ź a s n a le ż a ło b y p r z y ją ć , ż e r y c z a łt od w y n a g r o d z e n ia n ie w c h o d z i r ó w n ie ż w sk ła d o p ła t p o b ie r a n y c h za u d z ie le n ie p o m o c y p r a w n e j n a p o d s t a w ie u m o w y z a w a r te j p o m ię d z y k ie r o w n ik ie m z e s p o łu a k lie n te m . T r e ś ć § 4 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia je s t co d o is t o t y id e n t y c z n a z tr e ś c ią § 1 u st. 2 r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a . W p ie r w s z y m z ty c h p r z e p is ó w c z y t a m y b o w ie m : ..w y s o k o ś ć w y n a g r o d z e n ia u s t a la są d n a p o d s t a w ie (...)”, a w d r u g im — „ w y n a g r o d z e n ie a d w o k a ta u s t a la s ię n a p o d s t a w ie (...)”. K a ż d y z ty c h p r z e p is ó w n ie z a w ie r a ż a d n e j w z m ia n k i o r y c z a łc ie , a t o d la t e g o , ż e n o r m u je j e d y n ie k w e s t ie z w ią z a n e z w y s o k o ś c ią w y n a g r o d z e n ia , a n ie c a łe j o p ła t y c z y te ż p e łn y c h k o s z tó w p o m o c y p r a w n e j. P r z y o r z e k a n iu o k o s z t a c h są d — n a p o d s t a w ie § 3 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia — o b o w ią z a n y je s t s t o s o w a ć p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z l ó p a ź d z ie r n ik a p o d w a r u n k ie m , ż e b y p r z e p is y p ie r w s z e g o ro z p o r z ą d z e n ia n ie s t a n o w iły in a c z e j. W o d n ie s ie n iu d o s k ła d n ik ó w k o s z t ó w i ic h w y s o k o ś c i o w o „ in a c z e j” o d n o si s ię w y łą c z n ie d o w y s o k o ś c i w y n a g r o d z e n ia o r a z d o z a o str z o n e j k o n tr o li c e lo w o ś c i i z a s a d n o ś c i p o n ie s io n y c h w y d a tk ó w . N a p o d s t a w ie § 1 u s t. 2 i 3 r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a k ie r o w n ik z e s p o łu a d w o k a c k ie g o u s t a la w u m o w ie w y n a g r o d z e n ie n a p o d s t a w ie p r z e w id z ia n y c h w ty m r o z p o r z ą d z e n iu s t a w e k , tj . od— do, ja k n p . w s p r a w ie k a r n e j za ob ro n ę p r z e d s ą d e m r e jo n o w y m w p o s t ę p o w a n iu z w y c z a jn y m od 500 d o 2.100 z ł (§ 22 u st. 2 £ k t 2).4 N a p o d s t a w ie § 4 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia to s a m o c z y n i są d , z t ą t y lk o r ó ż n ic ą , ż e u s t a la w y n a g r o d z e n ie n ie w w y s o k o ś c i od 500 d o 2.100 zł, le c z w e d łu g s t a w k i n a jn iż s z e j, tj. 500 zł. S t a w k a ta m o ż e (a le n ie m u s i) b y ć w y ż s z a , a le t y lk o w ó w c z a s , g d y n a k ła d p r a c y a d w o k a ta b y ł s z c z e g ó ln ie d u ży .
N ie p o w in n o w ię c b u d z ić w ą t p li w o ś c i to , ż e w o b u w y p a d k a c h , p o u s t a le n iu w y s o k o ś c i w y n a g r o d z e n ia , n a le ż y p r z y s t ą p ić d o o b lic z e n ia r y c z a łtu , a n a s t ę p n ie p o z s u m o w a n iu o b u p o z y c ji u z y s k u j e s ię p r z y s łu g u ją c ą z e s p o ło w i o p ła tę . C o s ię t y c z y w n io s k u a d w o k a ta o z w r o t w y d a t k ó w , to t r e ś ć § 5 u st. 2 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia o b lig u je s ą d d o n ie u w z g lę d n ie n ia w n io s k u , „ je ż e li u zn a , ż e p o
< O c z y w iśc ie z m o ż liw o śc ią Jego p o d w y ż s z e n ia ($ S) lu b m o ż liw o śc ią b ą d ź k o n ie c z n o śc ią o b n iż e n ia (§ i u s t. 5 i 8 i>.
86 Orzecznictwo Sądu Najwyższego N r 5(353) n ie s ie n i e ic h n ie b y ło n ie z b ę d n e d la p r a w id ło w e g o p r z e p r o w a d z e n ia s p r a w y ”. P o n a d to k a ż d y w y d a t e k o b j ę t y w n io s k ie m m u s i b y ć u d o k u m e n t o w a n y p r z e d s t a w io n y m i d o w o d a m i i r a c h u n k a m i. T e g o r o d z a j u o g r a n ic z e ń i r y g o r ó w m ie z a w ie r a j ą p r z e p is y r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a . N ie z a le ż n ie od p o w y ż s z y c h w y w o d ó w n a le ż y m ie ć n a w z g lę d z ie to , ż e r y c z a łt n ie je s t d o c h o d e m z a p is y w a n y m ja k o h o n o r a r iu m n a k o n c ie p r z y c h o d ó w c z ło n k ó w z e s p o ł ó w a d w o k a c k ic h . Z g o d n ie z tr e ś c ią § 11 r o z p o r z ą d z e n ia z 10 p a ź d z ie r n ik a i z g o d n ie z w y d a n y m p r z e z N a c z e ln ą R a d ę A d w o k a c k ą r e g u la m in e m r y c z a łtu je s t p r z e z n a c z o n y n a p o k r y c ie o g ó ln y c h w y d a t k ó w z w ią z a n y c h z d z ia ła ln o ś c ią d a n e g o z e s p o łu j a d w o k a tu r y ja k o c a ło ś c i. W k o n s e k w e n c j i, w r a z ie z a s ą d z e n ia n a r z e c z z e s p o łu za u d z ie le n ie p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u s a m e g o t y l k o w y n a g r o d z e n ia (tj. b e z r y c z a łt u ), n p . z a o b ro n ę p r z e d są d e m r e j o n o w y m w p o s t ę p o w a n iu z w y c z a jn y m k w o t y 500 z ł, n a k o n to d a n e g o a d w o k a ta z e s p ó ł z a lic z y 20% t e j k w o t y , tj . 100 zł, a p o z o s ta łą c z ę ś ć w w y s o k o ś c i 400 z ł b ę d z ie m ia ł p r a w o p o tr a k t o w a ć j a k o 80% r y c z a łt i z a lic z y ć g o n a k o n to r e g u la m in o w y c h w y d a t k ó w ze sp o łu . W t y c h w a r u n k a c h h o n o r a r iu m w t a k ie j w y s o k o ś c i m ia ło b y je d y n ie s y m b o lic z n y c h a r a k te r , i t o n ie t y l k o w s u b ie k t y w n y m o d c z u c iu a d w o k a t ó w , a le r ó w n ie ż i o b ie k t y w n ie m o g ło b y u c h o d z ić p r a w ie za r ó w n o z n a c z n e z g r a tis o w y m u d z ie le n ie m p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u . W r a z ie z a a k c e p to w a n ia p o g lą d u S ą d u N a j w y ż s z e g o p r z e z p r a k ty k ę w y m ia r u s p r a w ie d liw o ś c i o k a z a ło b y się , ż e s y t u a c ja z w ią z a n a z p o k r y w a n ie m p r z e z S k a r b P a ń s t w a k o s z t ó w n ie o p ła c o n e j p o m o c y p r a w n e j z u r z ę d u b y ła b y m n ie j k o r z y s tn a d la z e s p o łó w a d w o k a c k ic h n iż d a w n ie j, tj. p r z e d w e j ś c ie m w ż y c ie p r a w a o a d w o k a t u r z e i r o z p o r z ą d z e n ia z d n ia 18 s ie r p n ia . Ś w ia d c z y o t y m c h o c ia ż b y tr e ś ć u - c h y lo n e g o ty m p ie r w s z y m a k te m a r ty k u łu 550 k .p .k . N a p o d s t a w ie t e g o p r z e p is u są d w r a z ie w y d a n ia w y r o k u s k a z u j ą c e g o z a s ą d z ił od o s k a r ż o n e g o n a r z e c z z e s p o łu a d w o k a c k ie g o o p ła t y (a n ie t y lk o w y n a g r o d z e n ie !) p r z e w id z ia n e w p r z e p is a c h o o p ła ta c h z a c z y n n o ś c i z e s p o łó w a d w o k a c k ic h . D o k o n a n a p r z e z S ą d N a jw y ż s z y w y k ła d n ia tr e ś c i ■§ 4 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia p o z o s t a je c h y b a wT r a ż ą c e j sp r z e c z n o ś c i z n a d a l o b o w ią z u ją c y m u n o r m o w a n ie m u ję ty m w a rt. 549 § 1 p k t 2 k .p .k . W r a z ie w y d a n ia w y r o k u u n ie w in n ia j ą c e g o lu b u m a r z a j ą c e g o p o s t ę p o w a n ie , j e ż e li w s p r a w ie w y s t ę p o w a ł o b r o ń c a z u rzęd u , n a le ż a ło i n a d a l n a le ż y n a p o d s t a w ie t e g o p r z e p is u z a są d z a ć od S k a r b u P a ń s tw a n a r z e c z z e s p o łu a d w o k a c k ie g o n a le ż n ą o p ła tę , a n ie t y lk o n a le ż n e w y n a g r o d z e n ie . W o m a w ia n e j p r o b le m a ty c e n ie b e z z n a c z e n ia je s t f a k t , że to , c o w s p r a w a c h k a r n y c h z o s t a ło z a s ą d z o n e z t y t u łu k o s z t ó w od S k a r b u P a ń s tw a n a r z e c z z e s p o łu a d w o k a c k ie g o , w c h o d z i n a p o d s t a w ie art. 544 § 2 k .p .k . w z w ią z k u z § 9 r o z p o r z ą d z e n ia z 18 s ie r p n ia w s k ła d k o s z tó w p o s t ę p o w a n ia , k tó r y m i są d o b c ią ż a sk a z a n e g o .
