Barbara Koblik
"O poezji polskich ekspresjonistów",
Edward Polanowski, "Przegląd
Humanistyczny" nr 2 (1976) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/3 (61), 224
/11/ POLANOW SKI E d w ard : O p o e z ji p o lsk ic h e k s p re s jo n is tó w . " P r z e gląd H um anistyczny" 1976 n r 2 s . 29-4-6.
P o jaw ie n ie się e k sp re sjo n iz m u w p o lsk ie j lite r a tu r z e w iązało się z ' nową - u schyłku I wojny św iatow ej - sy tu a c ją k u ltu ro w ą , k tó r ą c h a r a k te ry z u je : pow szechne p o c z u cie k ry z y s u dotychczasow ych w a r to ś c i, epigo- nizm w s z tu c e , gw ałtow ne p rz e m ia n y sp o łe c z n o -p o lity c z n e . E k sp re sjo n iz m , w y ra s ta ją c z ty ch z ja w isk , był z a ra z em p ro p o z y c ją "now ej s z tu k i" , powo ła n e j dc ro z w ią z a n ia problem ów w sp ó łc z e s n o ś c i. N aczelnym jej zadaniem je s t odkryw anie "p raw d y n a jw y ż s z e j" , " is to ty ż y c ia " , "A b so lu tu ". Z a ło ż e n ia program ow e k o n fro n tu je a u to r z tw ó rc z o ś c ią e k s p re s jo n is tó w skupio nych wokół " Z d ro ju " . A nalizy z m ie rz a ją do w ydobycia p rz e w ija ją c y c h się w te j p o e z ji motywów tem atycznych i re a liz o w a n y ch sposobów e k s p r e s ji a r ty s ty c z n e j.
B P /6 1 /6 7 B .K .
/11/ POLANOW SKI E d w a rd : Z drojow cy wobec w sp ó łc z e s n o ś c i. "M ie się c z n ik L ite ra c k i" 1976 n r 3 s . 7 2 -7 7 .
K ontekst in te r p r e ta c y jn y ro z w a ż a ń stanow i te o r ia (w ypow iedzi p o z a li- te r a c k ie ) i p ra k ty k a p o e ty c k a Z drojow ców . W cen tru m z a in te re so w a n ia a u to ra z n a la z ły się kolejno p ro b lem y : sto su n e k "Z d ro ju " do n ie p o d le g ło śc i P o ls k i, bunt wobec r z e c z y w is to ś c i pozbaw ionej "p o ety ck iej w z n io sło śc i i s z la c h e tn o ś c i" , n iezg o d a n a b ru ta ln o ś ć i o k ru c ie ń stw o w ojny, d b a ło ść g ru p y o w ysoki poziom k ry ty k i lite r a c k ie j (n ie tylko we w łasnym p iś m ie ), w re s z c ie - b a ta lia w o b ro n ie P rz y b y sz e w sk ie g o , Iw a sz k ie w ic za c z y S t e r n a .
