Kazimierz Łatak
Jubileusz Profesora Bohdana
Ryszewskiego
Echa Przeszłości 5, 7-9
2004
ECHA PRZESZŁOŚCI V, 2004 PL ISSN 1509-9873
Kazimierz Łatak
In sty tu t H istorii i Stosunków Międzynarodowych UWM w Olsztynie
JUBILEUSZ PROFESORA BOHDANA RYSZEWSKIEGO
Każdy jubileusz profesora, czy dotyczy on lat życia, czy lat pracy, wpisuje się w życie Uczelni. Jubileusz 70 lat życia P a n a Profesora B ohdana Ryszews- kiego wpisuje się w życie naszego U niw ersytetu W arm ińsko-M azurskiego, jego W ydziału N auk H um anistycznych oraz In sty tu tu H istorii i Stosunków Mię dzynarodowych, w którym to Instytucie P a n Profesor jako naukowiec, wy chowawca i ostatnio dyrektor pracuje. Specjalnością P a n a Profesora je s t h isto ria obyczajów, archiw istyka, inform acja naukow a, inform atyka historycz n a i w tych dziedzinach objawia się bogactwo Jego twórczości - praca badaw cza, dydaktyka, pisarstw o naukow e i organizacja nauki. Ale zacznijmy od początku.
P a n Profesor Ryszewski urodził się 9 w rześnia 1934 roku we W łocławku i tam też pobierał początkowe nau k i szkolne. Potem była szkoła średnia i m a tu ra w Liceum Ziemi Kujawskiej w 1954 roku. N astępnie studiow ał n a Wydziale H um anistycznym U niw ersy tetu M ikołaja K opernika w T oruniu. S tudia w zakresie n a u k historycznych ukończył w 1958 roku. W latach 1958 - 1966 pracow ał jako archiw ista w archiw um w Kielcach. W 1966 roku został zatrudniony w Zakładzie Archiw istyki U niw ersytetu M ikołaja K oper nika. W 1970 ro k u uzyskał stopień doktora, a 14 lat później - doktora habilitowanego. T em atem pracy doktorskiej była A rchiw istyka - przedm iot,
zakres, p o dział (studia n a d problemem). Rozprawa habilitacyjna nosiła ty tu ł Problemy i metody badawcze archiw istyki. W 1986 rok u został m ianow any
docentem , a w 1990 ro k u profesorem nadzwyczajnym. W stru k tu ra c h U niw er sy tetu w T o ru niu P an Profesor był również dyrektorem Biblioteki
8 Kazimierz Ł atak
(1974 - 1986), zastępcą d yrektora i po. D yrektora In sty tu tu H istorii i Archiw is tyki (1 9 8 8 - 1995), kierow nikiem Z akładu Archiw istyki (1992 - 1998). U w ień czeniem działalności naukowej i adm inistracyjnej w T o runiu było otrzym anie z rą k P rezydenta RP w 1995 ro ku profesury tytularnej. W 1998 rok u P an Profesor związał się n a stałe z naszą w arm ińsko-m azurską Uczelnią. W 1999 rok u otrzym ał ty tu ł profesora zwyczajnego, w tym samym rok u powierzono m u kierownictwo K atedry Archiwistyki. Od 2002 roku je s t dyrektorem In sty tu tu H istorii i Stosunków Międzynarodowych.
P a n Profesor był założycielem i redaktorem czterech serii wydawniczych z zakresu archiw istyki, inform atyki archiw alnej i historycznej oraz biblioteko znaw stw a; był też organizatorem wielu konferencji naukowych i szkół letnich; je s t członkiem kilku tow arzystw naukow ych polskich i zagranicznych, był członkiem K om itetu N auk Historycznych PAN, członkiem i przewodniczącym Sekcji KBN „Kwaśny p ap ier”. Do jego osiągnięć naukowych należy ustalenie przedm iotu i zakresu archiw istyki oraz jej m etod badawczych, opracowanie m etody badań procesów archiwotwórczych, przeniesienie n a g ru n t archiw is tyki problemów, zasad i m etod nau k informacyjnych i systemowych, opracowa nie podstaw teoretycznych kom puteryzacji archiwów, opracowanie m odelu s tru k tu ry polskiego zasobu archiw alnego oraz sta n d a rd u opisu archiwalnego FOPAR, prace z zakresu histo rii i procesów archiwotwórczych, archiwów rodzinno-m ajątkowych, rodzinnych i osobistych. Od 1968 rok u P a n Profesor prowadzi sem inaria m agisterskie, które opuściło 247 m agistrów, a od 1986 rok u sem inaria doktoranckie, z których wyszło 10 doktorów; był także wielo kro tnie proszony o recenzje p rac doktorskich oraz recenzje dorobku w przew o dach habilitacyjnych. Sam opublikował ponad 100 oryginalnych prac tw ór czych, w tym 5 książek i 2 podręczniki, a także kilkadziesiąt opracowań popularnonaukow ych, spraw ozdań i recenzji.
Z chwilą przyjścia n a św iat człowiek wdrożony zostaje w proces kultury. Rzeczywista zatem kondycja człowieka - to kondycja twórcy, twórcy kultury. Dlatego zwykło się uważać, że życie człowieka, m ierzone upływającymi latam i, to życie m ierzone przede w szystkim tym, co on stworzył, czyli k u lturą. Tw orzenie k u ltury, to najpierw tw orzenie środowiska, w którym człowiek żyje i działa. P a trz ą c n a życie P a n a Profesora z perspektyw y Jego jubileuszu, m ożna powiedzieć, że stworzył n a naszym U niw ersytecie swoją szkołę n au k o wą, z której U niw ersytet je s t dum ny. Ale k u ltu ra je s t nie tylko form ą stosunku człowieka do św iata, k u ltu ra je s t także form ą sto sunku człowieka do człowie ka. I tu trz e b a powiedzieć, że P a n Profesor tworzy w naszym Instytucie k u ltu rę szacunku dla człowieka. Naukowość nigdy nie przesłoniła P a n u Profesorowi człowieka - stu d enta, współpracownika, kolegi. Nie wypada nie zauważyć
Jubileusz profesora Bohdana Ryszewskiego 9 w końcu, że k u ltu ra , do której tw o rze n iaje st wezwany człowiek, to także form a tw orzenia siebie. I tu znów p atrząc z perspektyw y jubileuszu P an a Profesora n a te n w ym iar kultu ry , czyli tw orzenia siebie, m ożna powiedzieć, że stw orzył postać naukowca, uczonego, z którego wiedzy i m ądrości korzystają i będą korzystać pokolenia. T ak rozum iana twórczość P a n a Profesora wpisuje się w nasz U niw ersytet i nasz In sty tu t. H istoria bowiem U niw ersytetu i In sty tu tu , to przede wszystkim h isto ria ludzi, w tym jej profesorów w pierwszym rzędzie. Dlatego świętując jubileusz 70 rocznicy urodzin P a n a Profesora dziękujemy za wszystko: za pracę n a rzecz naszego U niw ersytetu i In sty tu tu , a przede w szystkim archiw istyki; za ogrom pracy dydaktycznej w Instytucie w formie wykładów, sem inariów, konsultacji; za pracę naukow o-pisarską, k tó ra je s t częścią dorobku naszego In sty tu tu ; za pracę wychowawczą; za kierowanie Instytutem . A dziękując, składam y P a n u Profesorowi także życzenia wielu lat życia, dobrego zdrowia i bogatej jeszcze twórczości naukowej. Albowiem ut ager
quam vis fertilis sine cultura fructuosus esse non potest, sic sine doctrina a n im u s (Cicero, Tusculanae disputations, II, 4).
