cz. 1

10

Nr 17/286 - 29.04.2009 r. www.portalpomorza.pl ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ Powiatu_{Wejherowskiego}

anorama

WAŻNY TEMAT

Na pocz¹tku marca za-mieœciliœmy artyku³ dr. Jaœ-kowskiego, który, delikat-nie mówi¹c, delikat-nie jest zwolen-nikiem budowy elektrowni atomowych. Obiecaliœmy wtedy, ¿e udostêpniamy nasze ³amy do szerszej dys-kusji na ten temat. Okaza-³o siê, ¿e sprawa spotka³a

POLEMIKA

Pan dr Jaœkowski, znany od dawna ze swych tenden-cyjnych i niezgodnych z prawd¹ twierdzeñ, zamieœci³ w czasopiœmie „Panorama Powiatu Wejherowskiego”, Nr 09278 - 04.03.2009 r artyku³ „Jak rozwija siê nuklearny biznes”, w którym kolejny raz próbuje rozbudziæ strach i zmobilizowaæ spo³eczeñstwo do wyst¹pieñ przeciw ener-getyce j¹drowej.

Korzystaj¹c z zatrzymania przed 15 laty budowy elek-trowni j¹drowej (EJ) ¯arnowiec, które przynios³o wielkie straty gospodarcze i spo³eczne, pan dr Jaœkowski pisze „ok. 4,5 miliarda ówczesnych dolarów z kasy pañstwowej wyparowa³o.” Nie pisze jednak, ¿e pieni¹dze te przepa-d³y wskutek dzia³añ takich w³aœnie ludzi jak on. Nie wyparowa³y one bowiem, lecz zosta³y wydane na przygo-towanie zaplecza dla procesu inwestycyjnego, wykonanie robót ziemnych i budowlanych z najwy¿sz¹ starannoœci¹ i dba³oœci¹ o œrodowisko, wyprodukowanie w naszych pol-skich fabrykach niemal ca³ego wyposa¿enia potrzebnego dla elektrowni j¹drowej i sprowadzenie z zak³adów Sko-da w Czechach zbiornika ciœnieniowego reaktora, którego nasz przemys³ nie by³ wtedy w stanie wyprodukowaæ, wdro¿enie systemu zapewnienia jakoœci w ca³ym prze-myœle polskim produkuj¹cym urz¹dzenia i elementy dla elektrowni w ¯arnowcu, wreszcie - na przeszkolenie ty-siêcy in¿ynierów i techników zgodnie z najwy¿szymi wy-maganiami jakoœci i bezpieczeñstwa. Budowa elektrow-ni j¹drowej w ¯arnowcu zosta³a daleko zaawansowana, a gdy zosta³a wstrzymana okaza³o siê, ¿e wysi³ek ludzi i wydanie pieniêdzy zosta³o zmarnowane.

W dwa lata póŸniej jako ekspert Miêdzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu prowadzi³em mi-sjê miêdzynarodow¹, oceniaj¹c¹ bezpieczeñstwo i mo¿li-woœci wznowienia budowy s³owackiej elektrowni j¹dro-wej Mochowce, której budowê wstrzymano w tym sa-mym czasie co i budowê ¯arnowca. EJ Mochowce by³a tego samego typu co i ¯arnowiec, nieco gorsza, bo budowê jej zaczêto o rok wczeœniej, realizowana wed³ug nieco star-szego, gorszego projektu. Mimo to nie ulega³o w¹tpliwo-œci, ¿e mo¿na do niej wprowadziæ wymagane wed³ug wy-magañ miêdzynarodowych niewielkie ulepszenia - i elek-trowniê uruchomiæ. W 4 lata póŸniej prowadzi³em drug¹ misjê do EJ Mochowce dla sprawdzenia stanu jej bloków przed rozruchem - okaza³o siê, ¿e S³owacy zrealizowali wszystkie zalecenia pierwszej misji i elektrownia ta mog³a byæ uruchomiona. Od 1999 roku dwa bloki o mocy 440 MWe ka¿dy w EJ Mochowce pracuj¹, dostarczaj¹c pr¹d o 30% tañszy ni¿ z innych Ÿróde³ energii w S³owacji. Praca ich jest tak dobra, ¿e elektrowniê tê zakupili W³osi i podjêli decyzjê o budowie dalszych dwóch bloków o tej samej konstrukcji, których budowê zamro¿ono, a teraz bêdzie kontynuowana z niewielkimi udoskonale-niami. W listopadzie 2008 r. bra³em udzia³ na zaprosze-nie rz¹du austriackiego w ocezaprosze-nie bezpieczeñstwa tych nowych bloków - okaza³o siê, ¿e spe³niaæ one bêd¹ wszystkie

JESZCZE O „ATOMÓWCE”

Temat budowy elektrowni atomowej nad jez. ¯arnowieckim wywo³uje spore

zainteresowanie nie tylko wœród mieszkañców powiatu wejherowskiego.

Temat wa¿ny nie tylko dla przysz³oœci mieszkañców powiatu, ale te¿ dla

ca³ego kraju. Dowodem tego jest artyku³ polemiczny autorstwa eksperta

w dziedzinie energii atomowej i ekologii, który zamieszczamy poni¿ej.

siê z zainteresowaniem po-wa¿nych œrodowisk nauko-wych, czego dowodem jest obszerny artyku³ doc. dr. Andrzeja Strupczewskie-go polemizuj¹cy z tezami przedstawionymi przez dr. Jaœkowskiego. Publikujemy go w ca³oœci wraz z listem do redakcji.

NOWE OSZCZERSTWA I NIEPRAWDZIWE

INFORMACJE PANA DR JAŚKOWSKIEGO

europejskie normy bezpieczeñstwa obowi¹zuj¹ce w XXI wieku!

Tak¹ elektrowniê mogliœmy mieæ i my w ¯arnowcu. Gorzko mi by³o, gdy patrzy³em jak S³owacy a obecnie i W³osi czerpi¹ zyski ze swojej elektrowni, podczas gdy w Polsce zmarnowano dorobek ciê¿kiej pracy polskich in¿y-nierów i robotników.

Decyzjê o likwidacji ¯arnowca podjêto wskutek fali spo³ecznego niepokoju, uzasadnionego awari¹ w Czarno-bylu, której skutki oceniano z wielk¹ przesad¹. Do sze-rzenia trwogi w naszym spo³eczeñstwie przyczyni³ siê w³aœnie pan dr Jaœkowski, którego twierdzenia w cza-sach dyskusji o ¯arnowiec tak dalece odbiega³y od praw-dy, ¿e Zarz¹d G³ówny Polskiego Towarzystwa Fizyki Me-dycznej (PTFM) wyda³ 24.4.1990 roku specjalne oœwiad-czenie piêtnuj¹ce jego postêpowanie. W tym oœwiadcze-niu czytamy miêdzy innymi, ¿e twierdzenia p. dr Jaœkow-skiego „stanowi¹ dowód braku kompetencji i rzetel-noœci naukowej ich autora”, ¿e „s¹ zafa³szowane in plus 100 milionów razy”, ¿e podaj¹ informacje o rzeko-mym wzroœcie liczby martwych urodzeñ o oko³o 30 000, gdy w rzeczywistoœci wyst¹pi³ spadek martwych urodzeñ itd. O kompletnej ignorancji p. dr Jaœkowskiego œwiadczy fakt, ¿e ca³kowita liczba martwych urodzeñ zarówno przed Czarnobylem jak i po Czarnobylu by³a o rz¹d mniejsza ni¿ rzekomy wzrost podany przez dr Jaœkowskiego.

Ale jego twierdzenia by³y tak szokuj¹ce, ¿e przyci¹ga-³y uwagê Czytelników, wiêc drukowaprzyci¹ga-³y je chêtnie nawet powa¿ne czasopisma, ciesz¹c siê wzrostem liczby sprze-dawanych egzemplarzy. Surowa krytyka naukowców by-wa³a te¿ publikowana, ale nie powstrzymyby-wa³a p. dr Jaœ-kowskiego przed dalszymi nieprawdopodobnymi wymy-s³ami. Warto zajrzeæ do cytowanego oœwiadczenia zarz¹-du PTFM by przekonaæ siê jak dalekie od prawdy s¹ twierdzenia pana dr Jaœkowskiego. Oœwiadczenie to znajd¹ Pañstwo przez proste klikniêcie w internecie na adres http://www.atom.edu.pl/images/stories/atomo- we/bezpieczenstwo/czarnobyl/zarzad_ptfm_orygi-nal_oswiadczenia_o_jaskowskim.pdf

Ale krytyka profesorów musia³a pana dr Jaœkowskiego zaboleæ, bo do dziœ pisze o nich z najwy¿sz¹ niechêci¹, u¿ywaj¹c cudzys³owu przy s³owie „naukowcy” i nie wy-mieniaj¹c nawet tytu³ów naukowych owych krytykowa-nych przezeñ osób. Uwa¿am jednak, ¿e czytelnicy powin-ni wiedzieæ, ¿e owi naukowcy tak lekcewa¿epowin-ni przez dr J. Jaœkowskiego to cz³onkowie Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejêtnoœci, profesorowie doktorzy habilitowani Politechniki Gdañskiej, Uniwersytetu Ja-gielloñskiego, Instytutu Energii Atomowej, Instytutu Fi-zyki J¹drowej, Akademii Medycznej z £odzi i cz³onkowie miêdzynarodowych organizacji o najwy¿szym autoryte-cie, jak np ICRP - Miêdzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej, eksperci prowadz¹cy dziesi¹tki misji miê-dzynarodowych do ró¿nych elektrowni j¹drowych,

zapra-szani na miêdzynarodowe sympozja, redaguj¹cy raporty dla ONZ i dla Komisji Europejskiej, ucz¹cy setki studen-tów i doktoranstuden-tów. Trzeba wyj¹tkowego zarozumialstwa, by bêd¹c samemu napiêtnowanym z powodu fa³szowa-nia informacji na nies³ychan¹ skalê wyra¿aæ siê o takich ludziach bez szacunku.

Pan dr Jaœkowski podaje szereg nieprawdziwych wia-domoœci i w tym artykule. Nie zamierzam babraæ siê w archiwach personalnych prowadzonych przez oficerów SB, natomiast poka¿ê fa³sz w tych twierdzeniach p. dr Jaœ-kowskiego, które dotycz¹ spraw miêdzynarodowych. I tak p. dr Jaœkowski pisze, ¿e „Unia Europejska wyda³a w 1995 r. dyrektywê o zakazie budowy elektrowni j¹drowych w granicach Unii”. Jest to nieprawda, nigdy takiej dyrek-tywy nie by³o. Energetyka j¹drowa jest w krajach Unii Europejskiej najwiêkszym Ÿród³em energii elektrycznej, dostarcza jej 31%, wiêcej ni¿ wêgiel czy gaz. I rola energe-tyki j¹drowej w Unii Europejskiej bêdzie ros³a. W dniu 24.10.2007 Parlament Europejski uchwali³ rezolucjê go-r¹co popieraj¹c¹ rozwój energetyki j¹drowej, jako taniej, bezpiecznej i przyjaznej dla œrodowiska [1].

Dania rzeczywiœcie nie ma energetyki j¹drowej, ale Czytelnicy zapewne nie bêd¹ chêtni do pójœcia w jej œlady, bo cena energii elektrycznej w Danii p³acona przez od-biorców indywidualnych jest najwy¿sza w Unii Europej-skiej. [2] Natomiast pr¹d z elektrowni j¹drowych we Francji jest najtañszym Ÿród³em czystej energii, nie za-nieczyszczaj¹cej okolicy i nie zagro¿aj¹cej zdrowiu ludzi. W przypadku Wielkiej Brytanii pan dr Jaœkowski pisze „decyzja rz¹du JKM z 2003 r. zakazuje budowy nowych elektrowni j¹drowych”. Jest to nieprawda - w dniu 10 stycznia 2008 r. rz¹d JKM opublikowa³ Bia³¹ Ksiêgê [3] uzasadniaj¹c¹ koniecznoœæ budowy nowych elektrow-ni j¹drowych w Wielkiej Brytaelektrow-nii, a 17 grudelektrow-nia 2008 og³oszono, ¿e planowane jest zbudowanie dwóch EJ po dwa reaktory EPR o mocy 1600 MWe w elektrowniach nale¿¹cych do firmy EDF, dalszych dwóch w elektrow-niach firmy EON, dalszych bloków z reaktorami AP 1000 firmy Westinghouse, w sumie elektrowni o mocy 14000 MWe. [4]

W Holandii 10 wrzeœnia 2008 przedsiêbiorstwo ener-getyczne Delta oznajmi³o, ¿e rozpoczê³o proces licencjono-wania dwóch do czterech nowych reaktorów w EJ Borsse-le, bo energia odnawialna nie wystarcza dla zaspokoje-nia potrzeb Holandii. [5] W Szwecji 4 lutego 2009 pra-wicowy rz¹d zniós³ zakaz budowy elektrowni j¹drowych [6] i planowane jest wybudowanie nowych reaktorów o mocy 14 000 MWe na miejsce obecnie pracuj¹cych elek-trowni o mocy 9000 MWe. W Szwajcarii 4 grudnia 2008 Firmy Axpo Group I BKW FMB Energy z³o¿y³y podania o zezwolenie na budowê nowych reaktorów energetycz-nych w EJ Beznau i Mühleberg, co okreœla siê jako strza³ startowy do budowy nowych elektrowni j¹drowych. [7]

We W³oszech minister gospodarki i prezydent oœwiad-czyli, ¿e decyzja o przerwaniu rozwoju energetyki j¹dro-wej by³a tragicznym b³êdem, ¿e wskutek tego W³ochy straci³y ponad 50 miliardów euro i 20 lat [8], a ceny energii elektrycznej wzros³y do poziomu tak wysokiego, ¿e wiêksze s¹ tylko w Danii. [9] W lutym 2009 r. W³ochy utworzy³y ministerstwo energii nuklearnej i odnawialnej, a 24 lutego 2009 W³ochy podpisa³y z Francj¹ umowê o budowie nowych reaktorów EPR we W³oszech.[10] W USA z³o¿ono ju¿ wnioski o budowê 30 reaktorów energe-tycznych. Informacja, jakoby „rz¹d Busha wyrazi³ zgodê na budowê elektrowni j¹drowych, ale tylko na eksport” jest nieprawdziwa, podobnie jak ogromna wiêkszoœæ zdañ w artykule p. dr Jaœkowskiego.

Pan dr Jaœkowski na przyk³ad pisze o Francji, ¿e jest to „najwiêkszy truciciel CO2 w Europie”. W rzeczywisto-œci, emisja CO2 na mieszkañca we Francji wynosi³a w 2003 roku 6.8 ton rocznie, zaœ w Danii - wys³awianej jako kraj przoduj¹cy w energetyce odnawialnej - wynio-s³a w tym samym roku 10.94 ton CO2 na mieszkañca. [11] Podobnie w przoduj¹cych we wprowadzaniu wiatra-ków Niemczech emisje CO2 wynios³y w 2003 r. 10.21 ton na mieszkañca. I jak z tym „najwiêkszym trucicielem?”

Pan dr Jaœkowski pisze „generalnie na œwiecie w okre-sie od 1990 do 2007 r. zamkniêto/zlikwidowano 107 elek-trowni j¹drowych”. Sugeruje to zanik mocy elekelek-trowni j¹drowych. Rzeczywistoœæ zaœ jest taka, ¿e na miejsce zamykanych powstawa³y nowe, o wiêkszej mocy, a wspó³-czynniki wykorzystania mocy zainstalowanej stale ros³y.

Dok. na str. 11 „Szanowna P. Redaktor,

Pan dr Jaœkowski, zna-ny od dawna ze swych ten-dencyjnych i niezgodnych z prawd¹ twierdzeñ, zamieœci³ w czasopiœmie „Panorama Powiatu Wejherowskiego”, Nr 09278 - 04.03.2009 r. artyku³ „Jak rozwija siê nuklearny biznes”, w którym

kolejny raz próbuje rozbu-dziæ strach i zmobilizowaæ spo³eczeñstwo do wyst¹pieñ przeciw energetyce j¹drowej. Wyliczanie w liœcie e-mailo-wym wszystkich punktów, w których pan dr Jaœkowski mija siê z prawd¹ by³oby niemo¿liwe, przedstawi³em wiêc moje uwagi w formie repliki, któr¹ za³¹czam. Za-praszam Pani¹ Redaktor do jej przeczytania i uprzejmie proszê o jej zamieszczenie

Z powa¿aniem Doc. dr in¿. Andrzej Strupczewski”