1
2
Archiwum pomorskie Armii Krajowej
Tor u. i , Piekary 49
I Dane osobowe
1. Psarska z a. Cybulska izm.nazwiska 22.8,1952) Maria Emilia 2. 2.2.1923 Śmigiel pow.Kościan
3. Stanisław i Maria z łukomskicii
Oj ciec- inż.rolnik, administrator dóbr, v-prezes związku ziemian Leszno-Gostyń,działacz Kółek rolniczych. Matka- działaczka kół ziemianek, kół włościanek, akcji katolickiej*
4. 64-030 Śmigiel, św.Wita 33 II Dane środowiskowe
1. matura tajna - Tomaszów Maz. - 1941
Państwowa Szkoła Ogrodnictwa, Poznań - 1948 SGGW YJ-wa - egzamin inż.ogrodnik - 1955
2. nie zachodzi
3. ZHP - Poznań 1935-39
:il udział w kampanii wrześniowej nie zachodzi
IV Krótki życiorys tłcywilny” lat 1939-4?
Po wysiedleniu do Tomaszowa Maz.- tajna nauka i praca w charak
terze praktykantki w majątkach rolnyca powiatów Toaszowskiego, Brdjeckiego i Opoczyńskiego. ujazd, Błędów, Prymusowa Wola.
W latach 46-48 nauka w PSO w Poznaniu.
V Przebieg służby w latach 1939-45
1.V/43 Warszawa - PŻ -AK zwerbowana przez 'Tinę Majerowiez, szefową na pow.Grójec. Mój pseud, "Limba"
2. Nina Majerowiez i jeszcze ktoś - okoliczności nie pamiętam.
3. W czasie szkolenia sanitarnego nastąpiła wsypa i kontakty się urwały.
W 1/44 przeniosłam się do Prymusowej Woli pow,Opoczno, gdzie zostałam zwerbowana do fsra^y w WSK przez Wandę Stankowską, komen
dantkę WSK. przy Inspektoracie AK Piotrków Tryb. Zostałam miano
wana komendatką organizującej się WSK Obwodu Opoczno. Mój psemd.
v "Katarzyna”. Spełniałam ponadto funkcję łączniczki Inspektoratu Piotrków na trasie do Tomaszowa i Warszawy oraz przyjmowałam pra
sę do rozprowadzenia w Opocznie. I-Ta rozkaz kpt.Malwy" z Opoczna tworzyłam szpitaliki polowe i'punkty sanitarne w terenie.Prymusów;
3
' Wola,Kuźnica, Drzewica, Przysucńa i Białaczew. Od stagionujące.^o batalionu Węgrów dostawałam niemiecką broń i amunicję, które prze
kazywałam kpt»"Redz-ie” w Solcu k/Paradyża. Gdy w Opoczyńskim zaczą działać 25 PP A.K. mjr. "Romana”,"Leśniaka” w sierpniu 44 w ^ożen
ku zameldowałam się u d-cy pułku i postawiłam do dyspozycji sieć WSK. Rozpoczęło się melinowanie i pielęgnowanie rannych, zaopatry
wanie ich w żywność,odzież i leki. Organizowanie koniecznych ope
racji w szpitalach w Tomaszowie i Opocznie. Pełniłam też wtedy funkcję łączniczki pułku.
Zakończyłam służbę 16*1.45 po wkroczeniu Armii Czerwonej.
5. W 1/43 aresztowanie Ojca, którego Hlemcy zakatowali w więzieniu w Tomaszoweie Maz.
6. Cała młodzież wśród której się obracałam - kuzyni,przyjaciele,
znajomi - była zorganizowana w AK ^
VI. Działalność w org.45-47
VIII. Krótki życiorys powojenny
Od 1949 praca w charakterze ogrodnika w M w Poznaniu i od 1951 w CNOS Poznań i Iłówiec. W 1952 ślub z Wojciechem Psarskim, ekonomistą, żołnierzem AK. - 4 dzieci. Od 1963 - jako inwalidka po wypadku - prowędzę z mężem gospodarstwo ogrodnicze w Śmiglu, o esten członkiem Świat.Związku Żołnierzy A.K., awansowania rozka
zem Komendy Okręgu "Barka” nr 2S4/45 do stopnia ppor. jestem odznaczona Srebrnym Krzyżem __asługi z Mieczami, Medalem Wojska po raz I i 2, Krzyżem A.K,.i Krzyżem Partyzanckim. 0
nie zacnodzi
♦ »
VII. Przebieg innej służby wojskowej nie zacnodzi
Maria Psarska
4
5
6
7
8
9
10
11
12
- b
m
KOŁO BYŁYCH ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ
POLISH HOME ARMY EX-SERVICEM EN ASSOCIATION 240, KING S T R E E T , LONDON, W6 ORF
L. da. 3M5.7./.7.9 Londyn, o lutego, 1979 r.
O ur ref.
ZASWIA T) C Z EN IE W El! YFIKA CYJN^
/Wyciąg z akt pnrsonalnych/
PSARSK.A Maria, Emilia - itr.2.2.1923 r.
Górka Stanistai a i Marii.
Podporucznik A.K.
Ps . :"Limba" - "Katarzyna",
Przydział: Okrę,T A.K. Warszawa - Ł ó d ź .
Odbyła służbo wojskowa w szeref/acb A. . Przebieg; służby:
3 .1943 - Zaprzysiężona w Warszawie.
3.1943 _ 1.19^4 - Przydzielona do W.S.K. w i/nrszawlo
,fjdzlc nko.
czyła prznszkolenie.
1.1944 - 6.19^4
-Po spaleniu przeniesiona do W.S.K. Opoczno, pdzie pełniła funkcjo komendantki.
6
.1944 - 1 .194 5 - brała czynny udział w Akcji. "i'urz,- " - wcic I .
o m.?d o 2 5 o.o.
A.K .
Oręa n i z o w a 1 a : ł acz n ośo , s a i t i t a.r i a t , z a o n n t r z o r t aż do wkroczenia wojsk sowioc1 icb.
Odznaczona: Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
Medalem Wojska.
Krzyżem A.K.
Za zgodność:
CLOWNA KOMISJA WERYFIKACYJNA A.K.
C zeki i p rzekazy p ien ię żn e prosim y w y staw iać n a: P o lish H om e A rray E x-S ervieem en A ssociation
13
14
- ORZECZENIE KOMISJI WERYFIKACYJNEJ
ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ OKRĘG WIELKOPOLSKA W POZNANIU
Komisja działając na podstawie Statutu Ś .Z w .Ż .AK i obowiązują
cego regulaminu przyjmowania członków
dnia Łl'. .I : ! ' I1.0.*. ... 1 S90 r. rozpatrzyła deklarację
„ , M a r ii PSAUSKIBJ nea , "LIMBA-KATAIlZiNA"
K o l ... ... pse u d...
a / c ... ur. . . 2 A W . ... 19.2?..r.
w . ."/‘ i1.2.1.1:... zam. w G. 4.“0."0. & W * 1. % ??
i na podstawie przedłożonych dokumentów oraz po zapinaniu się o
z opinią Środowiska O R Z E K A u z n a ć , że w/wym. spełnia warunki - n±e::spełjrŁaxxaT.'Ujik35wx- przynależności do Światowego Związku Żoł
nierzy Armii Krajowej w charakterze członka zwyczajnego i usta
la następujące okresy działalności kombatanckiej:
. Olcr.Ytarszawa V.',2 .K. , III 194rr . I . 1944r
1 . • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • U d • • • • • • • • • • U. U • • • • • • • • • • •
2 01>w. A K Opoczno *,Y.S .I'. O k r . Łódź d I 1944r do V I .1944 r 2 25 <>n A K Ziemi PiotrkowsI.o-Opocz.Qd Y I . 1944r do 1.1945 r
U Z A S A D N I E N I E
I: zynależność w.w. do A Z- stwierdzono na podstawie
za;' v.i.aclo^rnio^_wery£iJ:^cy^ne"o__Koła_Ź.AK_\vJLcndynicj_
które nie budzi zastrzeżeń.
Podpisy Komisji Weryfikacyjnej:
Przemysław BYSTRZYCKI Tadeusz WIŚNIEWSKI
Piotr RAWICZ-OLĘDZKI 1. Przewodniczący
2. Członkowie maren
_ - ( ~ t ' > i i i i . O J . I ■- \
Poznań, ... 1990 r.
D E C Y Z J A
PREZYDIUM ZARZĄDU ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ OKRĘG WIELKOPOLSKA W POZNANIU
Po zapoznaniu się z orzeczeniem Komisji Weryfikacyjnej Ś.Zw.Ż.
AK Okr. Wielkopolska z dnia 2 ” marca 1990 r. Prezydium posta
nawia przyjąć - a - w szeregi członków zwyczaj
nych Związku
Kol. Marię PSAASILf :ś.c . Stanisława i Marii
Od niniejszej decyzji zainteresowanemu służy odwołanie do Zarządu Głównego Ś.Zw.Ż. AK w Warszawie, za pośrednictwem tut. Zarządu w terminie 14 dni.
Nr ewid.
Poznań, dnia
244 . p. p a? 2 E C
2 " kwietni;' 1900r
SEKRETARZ ZARZĄDU PREZES ZARZĄDU
15
16
RZECZPOSPOLITA PO LSK A POSTANOWIENIEM
X dnia.9..mal a ..19 9 0 r .
LEGITYMACJA
N r 2 9 4 ~ 9 ° - 6 7
WARSZAWA
9 maja 1990 r.
dnia ___
PSARSKA
Maria c. Stanisława
odznaczony/a został/a
KRZYŻEM PARTYZANCKIM
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
17
18
19
20
21
Decyzję Ministra Obrony Narodowej Nr 33/Kadr z dnia 18 kwietnia 1995 r. niżej wymienieni żołnierze - kombatanci II wojny światowej zostali mianowani na stopień:
P O R U C Z N I K A 1. ppor.rez. PSARSKA Maria c.Stanisława
MINISTER OBRONY NARODOWEJ /-/ Zbigniew Wojciech OKOŃSKI Za zgodność:
KIEROWNIK ^EiCCai OFICERSKI EO W Ru \L
ppłk; Eugbńii^^ % . L
\\1A
22
23
24
25
26
ruń 3 XII 2001 r.
Wiwilflri f;i *■ j ‘
. : ip P'ani M aria Psarska l! I
I ul. Św. W ita 33
! ' j j l
■ $14-030 Śmigiel
e|slanifc| zdjęcia i Jkśerokopii dokum entów związanych z Pani osobą 'liv ę iri* ® ; I fifj lilji - I
n“J j|te<siki osobowej ‘(nr inw. 2539/W SK ). Stanow ią cenne
ponow ić prośbę i o''rozszerzenie relacji z przebiegu Pani
ł s g p f w f 1
ęńdąntki WSK Obwodu Opoczno, proszę napisać o tym
■UH •
dala Pani; przysięgę, gdy wstąpiła Pani do
fi# ijj ■ f 4
kim
Jeszcze raz dzię tuję za przesłane’materiały. Cieszę się kontakt. Załączam serdeczny pozdrowienia.
że zechciała Pani nawiązać z nami
Z wyrazami szacunku
D orota Kromp 7
D okupięntalistka Archiw um WSK
27
.
Lista przekazanych materiałów:
1) Odpis skrócony aktu urodzenia.
2) M ianowanie na stopień porucznika.
3) Legitym acja M edalu Wojska.
4) Legitym acja Odznaki W eterana Walk o N iepodległość.
5) Legitym acja Odznaki Pamiątkowej ..Akcji Burza”
6) Legitym acja Odznaki Pułkowej 7) Legitymacja Krzyża Partyzanckiego 8) Legitym acja Krzyża Armii Krajowej 9) O rzeczenie K om isji Weryfikacyjnej
10) Zaśw iadczenie Dyplom inżyniera 11) Odpis skrócony aktu małżeństwa
28
isp r-
Maria Psarska z d.Cybulska 64-030 Śmigiel, sw.Wita 33
Śmigiel, 14,11.2001
£
Arokiwum Pomorskie Armii Krajowej Memoriał Generał Marii Wittek
87-100 T o r u ń W.Garkary 2
dot. teczka osobowa nr. 2539/WSK
W związku z pismem z dn.11.10.ar o uzupełnienie moich akt - przesyłam to co jeszsze posiadam
ksero aktu urodzenia aktu ślubu
dyp1omu i nż.ogr odnika
zaświadczenia weryfikacyjnego Koła A.K. z Londynu zaśw.weryfik. Sw.Zw.Żołn.A.K. -Okręg Wielkopolska
legitymacji Krzyża A.K,,Krzyża Partyzanckiego, Srebrnego Krzyża Zasługi z Mieczami, Medalu Wojska, Odznaki Weterana Walk o Niepodległość, Odznaki "Akcji Burza", Odznaki puł
kowej 25 PP A.K.Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej zaświadczenia o mianowan u na stopień porucznika fotografia z 1944
Od 1945 3? mieszkam w Wielkopolsce i nie mam wiadomości o in
nych kobietach - żołnierzach A.K. z tamtych czasów.
serdeczne pozdrowienia
Maria Psarska
I
29
MEMORI AŁ
Generał Ń arii Wittek
relacji zdjęcia (z lat1 40-tyćh lub ws Pani służbą (np. legitymacje; odzna zawpdowym (np. me rylca urodzeni;
■ • 11 n * i i i j S i r i i
itp.). Poza tym, jeśli posicda Pani
.
! i M M l .
Archiwum są dla nas b
1) Ulotka informacyjna 2) Ulotka wydawnicza.
Toruń 11 X 2001 r.
Pani M aria Psarska . ul. Św. W ita 33
% 1 64-030 Śmigiel
Informujemy, że w Dziale Wojenriej Służby Kobiet naszego Archiw um została zaio/.ona teczka osobow a na Pani nazw isko o num erze inw entarza 2539/W SK.
i , j
W relacji piszę Pani, że była kom endantką W SK Obwodu Opoczno. Czy nie zechciałaby Pani bardziej szczegółow o,opisać przebiegu Pani służby w konspiracji? Prosimy o dołączenie do
:ółezesnego), a taicie w szelkich dokum entów związanych z
||. Ił
ty m a c je jo d z n a :z & ;fóświadczeńiajjś\viadków itp.), z życiem prywatnym i u r6 d z e n i|jif|J4 |le ę tw a szkolne, świadectwo ślubu, św iadectw a pracy
sic
d a Pani inform acje o innych kobietach-żołnierzach, ich adresv. to isJ !'W |z|sj^ie nowe mąferiały, które w zbogacą zbiory naszego :0 cenne.
I * * • '
Szanow na Pani, przesyłamy m ateriały na temat Fundacji, załączam y serdeczne pozdrow ienia i mamy nadzieję, że zechce Pani z nami współpracować.
' szacunku
Kromp
Archiw um WSK
30
i i i * ' V i r i ' , / v V
A F M IT K ^ ‘ X > W f i I O K I " > < A
' —> ’«— '< -> f '••; i ; 0 02-008 Warszawa, ul. Koszykowa 82 B
-2-
