tel. 55 242 16 27, fax. 55 242 23 96, email: mgops_orneta@poczta.onet.pl,
www.orneta.naszops.pl
S P R A W O Z D A N I E
z działalności
Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Ornecie za rok 2019
2 SPIS TREŚCI
Wstęp 4
1. Organizacja działalności Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 4 1.1. Podstawy prawne działania Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 4 1.2. Struktura organizacyjna i kadrowa Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 6
1.3 Zatrudnienie w Miejsko Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej 7
1.4 Kwalifikacje zawodowe i wykształcenie pracowników Ośrodka 8
2. Klienci Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie 10
2.1. Dane liczbowe i charakterystyka 10
3. Udzielone świadczenia – zadania własne Gminy 15
3.1. Świadczenia z zakresu zadań własnych 15
3.2. Opis realizacji zadań pomocy społecznej 17
3.3. Świadczenia pieniężne 18
3.4. Świadczenia niepieniężne 20
3.5. Podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb Gminy
29
3.6. Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy 32
3.7. Opis realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny . 33
4. Realizacja zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę. 35 4.1 Organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami
psychicznymi
36
4.2. Wypłacanie wynagrodzenia za sprawowanie opieki 37
4.3. Prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psych 37 5. Wydatki na zadania realizowane przez Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 38 6. Realizacja zasiłków rodzinnych i dodatków oraz świadczeń pielęgnacyjnych 42
7. Realizacja świadczeń z funduszu alimentacyjnego 47
8. Realizacja świadczenia wychowawczego 50
9. Realizacja świadczenia Dobry start 51
10. Pozostała działalność Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 52 10.1. Realizacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko Mazurskiego
Europejskiego Funduszu Społecznego
52
3
10.2. Realizacja programu Teleopieka 54
10.3 Pomoc dla kombatantów i osób represjonowanych 55
10.4 Decyzje potwierdzające prawo do świadczeń opieki zdrowotnej 55 10.5. Współpraca z organizacjami pozarządowymi, innymi instytucjami i podmiotami 55
4 Wstęp
Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie zwany dalej „Ośrodkiem”
jest gminną jednostką organizacyjną, nie posiadającą osobowości prawnej, powołaną Uchwałą Nr X/40/90 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Ornecie z dnia 26 kwietnia 1990 roku w sprawie utworzenia Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie do realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej.
Ośrodek realizując zadania zgodnie z ustawą o pomocy społecznej ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości, wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Wypełniając swoje zadania Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej kieruje się zasadami równości, pomocniczości, solidarności oraz subsydiarności, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.
1. Organizacja działalności Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 1.1. Podstawy prawne działania Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
Ośrodek działa na podstawie:
1) Uchwały Nr X/40/90 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Ornecie z dnia 26 kwietnia 1990 roku w sprawie utworzenia Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie,
2) Ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2019r. , poz 1507 z późn. zm.),
3) ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 869 z późn. zm.),
4) ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 506 z późn. zm.).
5 5) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r.,
poz. 111)
6) ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2017 r. poz. 2092)
7) ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 670 z późn. zm.)
8) ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz.1111 z późń. zm.)
9) ustawy z 11 lutego 2016r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2407 z późn. zm)
10) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 2005 r. (t.j.
Dz. U. z 2020 r. poz. 218)
11) Ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1878)
12) ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1373 z późń. zm.),
13) uchwały nr 140 Rady Ministrów z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia programu osłonowego w oparciu o wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019 – 2023 (M.P z 2018 r., poz.1007),
14) ustawy z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 517),
15) ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.
Dz. U. z 2020 r., poz. 266 z późn. zm.),
16) 16. ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 35),
17) ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 688 z późń. zm.),
18) ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 176),
19) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1482 z późn. zm.)
6 20) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2277 z późn. zm.),
21) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani (t.j. Dz. U. 2019 r., poz. 852 z późn. zm.).
22) innych przepisów prawnych nakładających obowiązki i uprawnienia na Ośrodek, 23) Statutu Ośrodka
24) uchwał Rady Miejskiej w Ornecie,
25) porozumień zawartych z organami administracji rządowej i innymi podmiotami w celu wykonywania innych zadań gminy z zakresu pomocy społecznej.
Ważnym dokumentem stanowiącym podstawę podejmowanych działań w zakresie pomocy społecznej jest strategia rozwiązywania problemów społecznych, której opracowanie i realizacja należy do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym. W dniu 27 kwietnia 2016 r. Rada Miejska w Ornecie przyjęła uchwałą Nr BRM.0007.19.2016 Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Orneta na lata 20016-2025.
1.2 Struktura organizacyjna Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
Na dzień 31 grudnia 2019 r. wewnętrzny podział organizacyjny przedstawiał się następująco:
W skład Ośrodka wchodzą:
1. Dział Finansowo - Księgowy;
2. Dział Pomocy Środowiskowej;
3. Dział Aktywizacji Społeczno Zawodowej - KIS;
4. Dział Administracyjno – Biurowy, Analiz i Informatyki;
5. Dział Świadczeń Rodzinnych, Alimentacyjnych i Wychowawczych;
6. Dział Pomocy Półstacjonarnej;
7. Dział Obsługi.
7 W Ośrodku istnieją kierownicze i samodzielne stanowiska pracy:
1) Dyrektor i Zastępca Dyrektora 2) Główny Księgowy
3) Referent ds. administracyjnych (kadrowa, kasjer) 4) Referent ds. księgowych
5) Informatyk
6) Stanowiska ośmiu pracowników socjalnych – obsługa rejonów.
7) Stanowisko jednego pracownika socjalnego – obsługa usług opiekuńczych
8) Klub Integracji Społecznej – 2 stanowiska finansowane z programu RPOWiM:
pracownik socjalny i psycholog – praca przy realizacji 2 projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego
9) 2 Asystentów rodziny 1 1/2 etatu
10) Wychowawca 1/2 etatu w świetlicy socjoterapeutycznej 11) Inspektor ds. świadczeń rodzinnych
12) Podinspektor ds. świadczeń rodzinnych 13) Inspektor ds. świadczeń alimentacyjnych
14) 2 stanowiska samodzielny referent ds. świadczenia wychowawczego – 2 etaty 15) Sekretarka
16) Stanowisko opiekunki domowej – 1/2 etatu.
17) Stanowisko pomocy kuchennej – 1/2 etatu 18) Kierowca- konserwator
19) Sprzątaczka
1.3 Zatrudnienie w Miejsko Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej
Na dzień 31 grudnia 2019r. stan zatrudnienia pracowników wynosił 27 osób - 27 etatów.
Ponadto 9 osób w Dziale pomocy środowiskowej pracowało na umowę cywilno prawną:
Inne formy zatrudnienia w OPS poza umową o pracę:
1) Pielęgniarka neuropsychiatryczna – umowa zlecenie
2) Konsultant ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie – umowa zlecenie
8 3) Psycholog Punkt Interwencji Kryzysowej- umowa zlecenie
4) Psycholog (Niebieska karta) – umowa zlecenie 5) Prawnik w MGOPS – umowa zlecenie
6) Wychowawca w świetlicy socjoterapeutycznej – umowa zlecenie 7) Koordynator projektu – umowa zlecenie
8) Dwóch opiekunów noclegowni w sezonie zimowym.
1.4 Kwalifikacje zawodowe i wykształcenie pracowników Ośrodka
Niezbędnym warunkiem prawidłowej realizacji zadań pomocy społecznej jest posiadanie dobrego zespołu pracowników wyposażonego w specjalistyczną wiedzę i doświadczenie.
Ustawa o pomocy społecznej określa, kto może zostać pracownikiem socjalnym. Zgodnie z art.
116 ust. 1 może to być osoba, która posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych lub ukończyła studia wyższe na kierunku praca socjalna, lub do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: pedagogika, pedagogika specjalna, politologia, polityka społeczna, psychologia, socjologia lub nauki o rodzinie.
Tabela nr 1: Poziom wykształcenia pracowników Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie.
Lp. Poziom wykształcenia Liczba osób
1. wyższe 15
w tym licencjackie 5
w tym magisterskie 10
2. Średnie 4
3. Policealne 8
4. Zasadnicze zawodowe 0
5. Podstawowe 1
9 W ostatnich latach można obserwować stały wzrost liczby realizowanych przez pomoc społeczną zadań, co wiąże się z koniecznością stałego doskonalenia zawodowego, poszerzania posiadanej wiedzy i umiejętności. Rosnące wymagania w stosunku zarówno do pracowników socjalnych, jak i pracowników obsługi administracyjno - finansowej Ośrodka, zaowocowały wzrostem poziomu wykształcenia kadry w ostatnich latach. Wszyscy pracownicy socjalni z policealnym wykształceniem posiadają I stopień specjalizacji, jeden pracownik socjalny ukończył studia podyplomowe z zakresu socjoterapii oraz specjalizację II stopnia. Dwie pracownice socjalne ukończyły studia podyplomowe o kierunkach: pierwsza mediacje i negocjacje, druga zarządzanie i administracja. Asystentka rodziny posiada studia podyplomowe z zakresu oligofrenopedagogiki.
Pracownicy Ośrodka w 2019 r. uczestniczyli w różnego rodzaju kursach, szkoleniach, konferencjach oraz seminariach organizowanych przez firmy zewnętrzne. Ogółem w ubiegłym pracownicy wzięli udział w 17 szkoleniach zewnętrznych. Przeprowadzone szkolenia obejmowały swoim zakresem między innymi następujące tematy:
1) Ośrodek Twórczej Interwencji / temat: Fundusz alimentacyjny 2019.
2) Ośrodek Wspierania Administracji Lokalnej / temat: Rachunkowość i sprawozdawczość budżetowa od podstaw.
3) Profilaktyka KIER / temat: Praca z osobami chorymi psychicznie. Relacja socjalna z osobą chorą na schizofrenię.
4) Elbląskie Centrum Szkoleniowo - Konferencyjne / temat: Postępowanie w sprawie udzielania świadczeń pomocy społecznej.
5) Anna Rukowska – psycholog / temat: Wypalenie zawodowe – profilaktyka, analiza reakcji na sytuacje stresowe.
6) Ośrodek Twórczej Interwencji / temat: Świadczenia rodzinne, Świadczenia wychowawcze ,,500 PLUS”.
7) 7. SEKA S.A / temat: Kwalifikowalność wydatków w projektach EFS w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko – Mazurskiego na lata 2014-2020.
10 8) Pracownia Diagnostyki i Terapii Zaburzeń Rozwojowych / temat: ,,Zerwane więzi”
Problematyka zerwanych więzi jakie doświadcza rodzic biologiczny oraz dziecko w momencie przebywania dziecka w pieczy zastępczej.
9) Ośrodek Szkoleniowy EDYTOR / temat: Kadry po zmianach w maju 2019.
10) Private Corporate Consulting Sp. z o.o. / temat: Najbardziej problematyczne zagadnienia w księgowości Ośrodków Pomocy Społecznej.
11) Centrum Doradztwa i Kształcenia ,,Nowe Przetargi” / temat: Zamówienia publiczne dla
początkujących uwzględnieniem wydatków do 30 tyś. euro, elektronizacji, e-fakturowanie i RODO w zamówieniach publicznych .
12) Burmistrz Ornety / temat: Praktyczne aspekty funkcjonowania zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
13) Profilaktyka KIER / temat: Bezdomność jako globalny problem społeczny.
14) Elbląskie Centrum Szkoleniowo – Konferencyjne / temat: Świadczenia pomocy społecznej i tryb ich przyznawania.
15) Platforma Edukacyjna / temat: Zmiany w VAT dla JST.
16) Ośrodek Twórczej Interwencji / temat: Świadczenia Rodzinne – aktualne problemy.
17) Szkoła dla Rodziców i Wychowawców / temat: Szkoła dla rodziców i wychowawców
2. Klienci Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie 2.1. Dane liczbowe i charakterystyka
Obszarem działania Ośrodka Pomocy Społecznej jest teren miasta i gminy. Gmina ma charakter miejsko-wiejski, obejmując swoim zasięgiem miasto Orneta oraz 28 miejscowości podstawowych, wchodzących w skład 20 sołectw. Według danych Ewidencji ludności Urzędu Miejskiego w Ornecie, na dzień 31.12.2019 r. w Gminie Orneta zameldowanych było 11 255 osób, z czego miasto Orneta – 8 541 osób, gmina Orneta – 2 714 osób. W stosunku do 2018 r.
na terenie miasta i gminy Orneta zameldowanych było 697 osób mniej.
Powyższe dane nie odzwierciedlają w pełni faktycznej sytuacji demograficznej na terenie miasta i gminy Orneta, z uwagi na migracje ludności i mobilność przestrzenną. Część
11 osób zameldowanych w naszej Gminie fizycznie w niej nie przebywa, a jest spora grupa mieszkańców napływowych z okolicznych Gmin, które nie dokonały meldunku.
W 2019 roku z terenu miasta i gminy Orneta pomocą społeczną objęto łącznie 868 osób oraz 11 osób objęto wyłącznie pracą socjalną (bez świadczeń). W stosunku do liczby mieszkańców gminy Orneta (11 255 osób zameldowanych), 7,71% ogółu mieszkańców korzysta z pomocy społecznej w formie świadczeń.
W roku 2018 z pomocy naszego ośrodka skorzystało 939 osób co stanowi 7% ogółu mieszkańców (w 2017 940 osób - 7 % ogółu mieszkańców naszej gminy).
W 2019 r. dominującym powodem przyznawania świadczeń pomocy społecznej, podobnie jak w latach poprzednich, pozostawało bezrobocie, 372 rodziny zostało objętych wsparciem z tej właśnie przyczyny.
Zgodnie z danymi podanymi na stronie internetowej Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim., wg stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. stopa bezrobocia w powiecie wynosiła 12,8% (rok 2018 - 14,7 %, rok 2017 -16,9%), dla porównania w województwie Warmińsko - Mazurskim 9,0% %, w kraju 5,2%. Wskaźnik bezrobocia wśród beneficjentów pomocy społecznej w 2019 roku wyniósł 69% (rok 2018 - 70%). Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej z powodu bezrobocia do liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy ogółem.
W dalszym ciągu sytuacja na lokalnym rynku pracy w znaczącym stopniu wpływa na strukturę osób korzystających z pomocy Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie. Kolejnymi najczęściej występującymi w 2019 r. powodami udzielania świadczeń były:
ubóstwo 312 rodziny, długotrwała lub ciężka choroba 254 rodziny, niepełnosprawność 200 rodzin, alkoholizm 81 rodzin.
12 Tabela nr 2: Powody przyznawania pomocy w 2019 r.
Powód trudnej sytuacji życiowej Liczba rodzin Ogółem W tym:
na wsi
Ubóstwo 312 126
Sieroctwo 0 0
Bezdomność 7 1
Potrzeba ochrony macierzyństwa 37 8
W tym: Wielodzietność 14 3
Bezrobocie 372 123
Niepełnosprawność 200 59
Długotrwała lub ciężka choroba 254 64
Bezradność w sprawach opiek.-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego - ogółem
65 20
W tym: a) Rodziny niepełne 41 8
b) Rodziny wielodzietne 19 10
Przemoc w rodzinie 23 8
Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi 0 0
Alkoholizm 81 28
Narkomania 2 0
Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego 6 3 Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, ochronę
uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy
0 0
Zdarzenie losowe 1 0
Sytuacja kryzysowa 2 1
Klęska żywiołowa lub ekologiczna 0 0
*Powyżej zamieszczone zostały szczegółowe dane dotyczące liczby osób i rodzin w poszczególnych grupach.
Wymienione w ustawie dysfunkcje, z powodu których przyznawana była pomoc, mogły współwystępować ze sobą i z tego względu liczby osób i rodzin nie sumują się.
13 W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano spadek liczby świadczeniobiorców w grupie ryzyka socjalnego, a mianowicie było to: ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, przemoc w rodzinie i alkoholizm. Niewielki wzrost w grupie ryzyka: długotrwała i ciężka choroba, trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego, zdarzenie losowe. Bardzo zbliżony poziom w grupie ryzyka bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego w rodzinach w rodzinach wielodzietnych i niepełnych.
Tabela nr 3: Rzeczywista liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną w 2019 r.
Wyszczególnienie Liczba osób,
którym przyznano
decyzją świadczenie
Liczba rodzin Ogółem W tym:
na wsi
Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych OGÓŁEM
(bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania)
868 660 204
w tym: świadczenie pieniężne 517 508 179
świadczenia niepieniężne 439 343 76
Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę
i liczbę
6 6 2
Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę
867 659 204
Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej OGÓŁEM
X 312 139
w tym: wyłącznie w postaci pracy socjalnej X 11 2
Praca socjalna prowadzona w oparciu o: Liczba kontraktów/projektów socjalnych
Liczba osób objęta kontraktami
Kontrakt socjalny 50 66
Projekt socjalny 2 66
14 W 2019 r. ogólną liczbę klientów Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
stanowiły rodziny otrzymujące wsparcie przyznane decyzją administracyjną – 660 rodzin, o 41 rodzin mniej niż w roku 2018, oraz pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej dla 312
rodzin, ilość rodzin objętych tą formą pomocy znacznie zwiększyła się w porównaniu do roku 2018 (97 rodzin więcej).
Klientom Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wydano łącznie 868 decyzji administracyjnych, o 71 mniej niż w 2018 roku.
Tabela nr 4: Typy rodzin objętych pomocą społeczną w 2019 r.
Wyszczególnienie Liczba rodzin
Ogółem W tym:
na wsi
Rodziny ogółem 671 206
O liczbie osób 1 386 109
O liczbie osób 2 113 31
O liczbie osób 3 56 21
O liczbie osób 4 66 27
O liczbie osób 5 31 12
O liczbie osób 6 i więcej 19 6
W tym rodziny z dziećmi ogółem 193 69
O liczbie dzieci 1 73 26
O liczbie dzieci 2 72 26
O liczbie dzieci 3 36 14
O liczbie dzieci 4 9 2
O liczbie dzieci 5 3 1
O liczbie dzieci 6 0 0
O liczbie dzieci 7 i więcej 0 0
15
Rodziny niepełne ogółem 73 17
O liczbie dzieci 1 38 10
O liczbie dzieci 2 23 3
O liczbie dzieci 3 11 4
O liczbie dzieci 4 i więcej 1 0
Rodziny emerytów i rencistów ogółem 189 39
O liczbie osób 1 129 19
O liczbie osób 2 42 13
O liczbie osób 3 6 3
O liczbie osób 4 i więcej 12 4
Wśród korzystających z pomocy społecznej najwięcej jest rodzin prowadzących gospodarstwo jednoosobowe - osoby samotne. Wśród rodzin z dziećmi dominują rodziny z 1 lub 2 dzieci, nie ma rodzin z 6,7 i więcej dzieci. W stosunku do ubiegłego roku zmniejszyła się liczba rodzin z dziećmi (ogółem) - w 2018 roku było 225 rodzin z dziećmi, w 2019 roku - 193 rodziny z dziećmi (32 rodziny z dziećmi mniej niż w 2018 roku). Zwiększyła się o 2 liczba rodzin emerytów i rencistów.
3. Udzielone świadczenia – zadania własne Gminy 3.1 Świadczenia z zakresu zadań własnych gminy
1) Zasiłki stałe - 736 128 zł 2) Zasiłki okresowe - 917 613 zł
3) Zasiłki celowe razem - 214 600 zł (w tym: zasiłki celowe 207 685 zł, schronienie 6 115 zł, zasiłki celowe zdarzenia losowe 800 zł)
4) Posiłek - 243 346 zł (w tym: posiłek z programu „Posiłek w szkole i w domu”
241 591 zł, pomoc w formie posiłku nie wymagająca przeprowadzenia wywiadu środowiskowego 1 755 zł)
16 5) Usługi opiekuńcze - ogółem 1 075 050 zł (usługi 1 071 545 zł, z tego 1045 477
Spółdzielnia Socjalna Arka, 26 068 zł opiekunka + 3505 zł) 6) Sprawienie pogrzebu - 0
7) Odpłatność gminy za pobyt w domu pomocy społecznej - 717 706 zł
Tabela nr 5: Rodzaje świadczeń i środki finansowe przeznaczone na realizację zadań własnych
Formy pomocy Liczba osób, którym przyznano
decyzją świadczenia
Liczba świadczeń
Kwota świadczeń
w zł
Liczba rodzin
Liczba osób w rodzinach
Razem 867 X 3 181 477 659 1 292
Zasiłki stałe - ogółem 130 1 322 736 128 129 170
W tym przyznany dla osoby:
Samotnie gospodarującej
109 1 145 682 011 109 109
Pozostającej w rodzinie 22 177 54 117 21 62
Zasiłki okresowe - ogółem 343 2 382 917 613 339 804
W tym przyznane z powodu:
Bezrobocia
324 2 123 845 828 320 745
Długotrwałej choroby 31 102 31 877 31 65
Niepełnosprawności 24 157 39 908 24 70
Schronienie 2 13 6 115 2 2
Posiłek 316 42 053 241 591 220 641
W tym dla dzieci 221 26 378 141 779 135 548
Usługi opiekuńcze - ogółem 136 54 194 1 071 545 136 160
Zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego
1 1 800 1 3
Zasiłki celowe w formie biletu kredytowanego
0 0 0 0 0
Sprawienie pogrzebu X 0 0 0 0
17 Inne zasiłki celowe i w naturze
ogółem
316 X 207 685 311 640
W tym: Zasiłki specjalne celowe 76 181 46 043 76 112
Poradnictwo specjalistyczne (prawne, psychologiczne, rodzinne)
X X X 118 303
Interwencja kryzysowa X X X 2 3
Praca socjalna X X X 312 635
Odpłatność gminy za pobyt w domu pomocy społecznej
26 270 717 706 26 26
*Dane pozyskano ze sprawozdania MRPiPS-03 za 2019 rok
3.2 Opis realizacji zadań pomocy społecznej
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej od 1 października 2018 obowiązują następujące kwoty kryteriów dochodowych z pomocy społecznej:
a) dla osoby samotnie gospodarującej – 701 zł, b) dla osoby w rodzinie – 528 zł.
Kryteria dochodowe dla świadczeń z pomocy społecznej podlegają weryfikacji co 3 lata.
Kolejna zmiana będzie miała zatem miejsce w 2021 r.
Środki na realizację zadań pomocy społecznej, które dzieli się odpowiednio na własne
i zlecone, pochodzą z: budżetu gminy, budżetu państwa, dotacji pozabudżetowych, z Europejskiego Funduszu Społecznego.
18 3.3 Świadczenia pieniężne
W 2019 r. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizował następujące świadczenia pieniężne:
1) zasiłek okresowy
Spośród świadczeń pieniężnych największe wydatki ponoszone są na zasiłki okresowe, które przyznawane są w podstawowej, gwarantowanej wysokości 50% różnicy między kryterium dochodowym, a dochodem. Wypłacane przede wszystkim z powodu bezrobocia oraz długotrwałej choroby i niepełnosprawności. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20,00 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. Wypłata zasiłku jest obligatoryjnym zadaniem własnym gminy, dotowanym z budżetu państwa.
W 2019 roku wypłacono 343 zasiłki okresowe na kwotę 917 613 zł, to jest o 25 mniej zasiłków okresowych niż w 2018, ale o wydatkowano na ten cel o 5 493,00 zł więcej. Jest to spowodowane tym, że od 1 października 2018 kryterium dla osoby samotnie gospodarującej zwiększyło się o 67,00 zł, a dla osoby w rodzinie – o 14,00 zł.
2) zasiłek celowy i pomoc w naturze ogółem
W 2019 r. z tej formy pomocy skorzystało 311 rodzin, łącznie dla 316 osób przyznano decyzją świadczenia, a wysokość przyznanych świadczeń wyniosła ogółem 207 685,00 zł. W tym: Specjalne zasiłki celowe przyznano dla 76 osób, liczba świadczeń łącznie 181 na kwotę 46 043,00zł. Były to zasiłki celowe na leki, leczenie, żywność, opłaty mieszkaniowe, opał, dojazdy dzieci do szkół, dopłaty do kursów dokształcających.
Na powyższą kwotę składają się także:
- zasiłki celowe przyznane dla 22 osób w ramach projektu "Aktywna rodzina" na kwotę 11 900 zł, oraz
- zasiłki celowe przyznane dla 25 osób w ramach projektu "Zmieniamy siebie" na kwotę 22 400 zł.
W 2019 roku przyznano zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego dla 1 osoby (3 osoby w rodzinie) na kwotę 800 zł.
19 Zasiłków celowych na pogrzeb sprawienie pogrzebu nie przyznano. Nie było potrzeb w tym zakresie.
Z zasiłków celowych i w naturze skorzystało w 2019 roku 8 rodzin mniej niż w roku 2018 roku lecz przeznaczono więcej środków o 8 727zł. Z zasiłków celowych specjalnych skorzystało w 2019 roku 14 rodzin mniej, lecz przeznaczono o 7 314 zł więcej, były to głównie zasiłki na leki i leczenie. Wśród korzystających z zasiłków celowych specjalnych przeważają osoby samotne.
3) zasiłek stały
W 2019 roku dla 130 osób na łączną kwotę 736 128 zł przyznano decyzją zasiłek stały, wypłacono o 10 zasiłków stałych mniej niż w 2018 roku i wydatkowano na ten cel o 8742 zł.
mniej. Przyczyną takiej sytuacji jest między innymi: kilka osób pobierających zasiłek stały nabyło uprawnienia do świadczeń emerytalnych, część osób nie otrzymało kontynuacji orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Wśród osób pobierających zasiłek stały przeważają osoby samotne tj. 83,85 % ogółu.
Maksymalna kwota zasiłku stałego to 645 zł, nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.
Omawiany zasiłek przysługuje pełnoletniej osobie albo samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej albo osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej zasiłek stały nie będzie przysługiwał jeżeli dojdzie do zbiegu uprawnień (zasiłku stałego z innym świadczeniem). Do uprawnień, o których mowa w zdaniu poprzednim należą:
• renta socjalna,
• świadczenie pielęgnacyjne,
• specjalny zasiłek opiekuńczy,
• dodatek z tytułu samotnego wychowywania,
• utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
20 3.4 Świadczenia niepieniężne
1) praca socjalna
Świadczenie pomocy w postaci pracy socjalnej jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym i nie jest uzależnione od posiadanego przez osobę, rodzinę dochodu. W 2019 r. pomocą w formie pracy socjalnej objętych zostało 312 rodzin, liczba osób w rodzinach – 635. Ilość rodzin objętych tą formą pomocy znacznie zwiększyła się porównaniu do roku 2018 (97 rodzin więcej).
Zawartych było 66 kontraktów z rodzinami w celu aktywizacji społeczno zawodowej.
1. Z osobami i rodzinami w celu rozwiązania lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej pracownicy socjalni prowadzą między innymi takie działania:
- pisma interwencyjne w sprawach zatrudnienia: pomoc w pisaniu CV, informowanie klientów o możliwość ubiegania się o prace interwencyjne i roboty publiczne w Urzędzie Miejskim w Ornecie, pisanie opinii popierających podania o roboty publiczne. Kontrakt socjalny z osobami zakwalifikowanymi do projektu "Aktywna Rodzina" oraz "Zmieniamy siebie" w ramach RPOWM realizowanego przez KIS w celu aktywizacji społeczno zawodowej klientów pomocy społecznej.
- pisma interwencyjne w sprawie mieszkania: pomoc w wyszukiwaniu mieszkania na wynajem, pomoc w wypełnianiu wniosków przydział lokalu socjalnego, kierowanie i pomoc w wypełnieniu wniosku o dodatek mieszkaniowy, informowanie i pisanie wniosków o możliwość odrobienia zadłużenia za czynsz mieszkaniowy w TBS i zimną wodę w PWIK, pozyskiwanie odzieży, sprzętu AGD, mebli, materiałów budowlanych, opału, współorganizowanie Dni Rodziny, pisma do Nadleśnictwa o drewno opałowe, pomoc w załatwianiu doprowadzenia wody do budynku,
- pomoc dla niepełnosprawnych: mobilizowanie i pomoc w pisaniu wniosków o stopień niepełnosprawności, reprezentowanie osób niepełnosprawnych w różnych instytucjach, dowóz do lekarzy, szpitali i na komisje lekarskie, pomoc w odnowieniu mieszkania, wstawieniu okna, zakupie łóżka, pokierowanie w uzyskaniu ulg, uprawnień i innych należnych im świadczeń, kierowanie do uczestnictwa w zajęciach ŚDS i WTZ,
21 - rozwiązywania problemów alkoholowych: kierowanie i pisanie wniosków do GKRPA dot.
leczenia uzależnionych i współuzależnionych, pomoc w prawidłowym wydatkowaniu środków finansowych (zakupy, opłaty mieszkaniowe i energia, opał, odzież, środki czystości),
- w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (sąd rodzinny, kurator sądowy, szkoła itp.):
kierowanie wniosków do sądu o wgląd w sytuację rodziny małoletnich, wymiana informacji i ustalanie wspólnego działania z kuratorami sądowymi, współpraca z asystentem rodziny, pedagogami w szkołach, policją, kierowanie i współpraca z wychowawcami w świetlicy socjoterapeutycznej, wyszukiwanie i kierowanie dzieci na kolonie, kierowanie do specjalistów (prawnik, psycholog, pedagog), pozyskiwanie nowej i używanej odzieży, artykułów szkolnych, współpraca z sołtysami na wsiach w celu wypracowania wspólnej pomocy potrzebującym rodzinom,
- w sprawach zdrowotnych (współpraca z lekarzami rodzinnymi, lekarzami poradni specjalistycznych – umawianie wizyt, poszukiwanie specjalistów) współpraca z pielęgniarką środowiskową, współpraca ze stacją Joannitów w celu w celu zaopatrzenia w leki, środki opatrunkowe, sprzęt rehabilitacyjny,
2. Współpraca ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokojenia potrzeb członków społeczności: praca w zespole interdyscyplinarnym – współpraca z przedstawicielami różnych grup zawodowych pracujących w Ornecie w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, współpraca z przedsiębiorcami w celu pozyskiwania miejsc pracy.
2) poradnictwo specjalistyczne
Obejmuje w szczególności poradnictwo prawne (udzielanie informacji z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego i ochrony praw lokatorów), psychologiczne (realizowane przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii) oraz rodzinne (obejmuje problemy funkcjonowania rodzin, opieki nad osobą niepełnosprawną). Poradnictwo jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód. Realizacją tego typu wsparcia zajmują się głównie pracownicy tut. Ośrodka przy współpracy z pedagogami szkolnymi, terapeutami oraz Pełnomocnik ds. Profilaktyki Uzależnień.
22 W 2019 r. prowadzona była działalność konsultacyjno – doradcza w zakresie:
1) przekazywania informacji o istniejących możliwościach uzyskania pomocy lub wsparcia;
2) wspierania rodzin w prawidłowym realizowaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczej;
3) wsparcia psychologicznego w sytuacjach kryzysowych;
4) udzielania porad z zakresu prawa;
5) poradnictwa i pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie oraz uzależnionym.
3) Interwencja Kryzysowa
Jest to zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. W tym wypadku dochód nie stanowi kryterium, od którego uzależnia się korzystanie z interwencji. Jej celem jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej. W ramach tej pomocy udziela się w szczególności poradnictwa specjalistycznego oraz schronienia. Poradnictwem specjalistycznym i interwencją kryzysową w naszej gminie zajmuje się :
Punkt Interwencji Kryzysowej dla osób doświadczających przemocy w rodzinie Prowadzenie Punktu trwa nieprzerwanie od 2005 roku, Zespołu Interdyscyplinarnego ds.
przemocy w rodzinie od 2011r.
Podstawowym celem działalności Punkt Interwencji Kryzysowej dla osób doświadczających przemocy w rodzinie jest udzielanie wszechstronnej pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej dla osób i rodzin będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej. W 2019 roku konsultant ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie udzielił 140 porad, konsultacji, wsparcia w sprawach związanych z problemami rodzinnymi, wychowawczymi, w tym 41 porad i konsultacji dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Psycholog udzielił 50 konsultacji, w tym 21 dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Prawnik w 2019 roku udzielił 16 konsultacji, z czego 6 dotyczyło przemocy.
23 W 2019 roku (od stycznia do sierpnia) do pomocy przy realizacji procedury Niebieskiej Karty pracował 12 godzin w miesiącu, 2 razy po 6 godz. psycholog koordynator. Od 8.30 do 12.30 - interwencja kryzysowa w grupie roboczej NK, od 12.30 do 14.30 – udzielał krótkoterminowej pomocy psychologicznej dla osób doświadczających przemocy w rodzinie.
Pomoc psychologa w procedurze NK, zarówno w stosunku do osób pokrzywdzonych przemocą ale jakże bardzo ważne dla sprawców przemocy podnosi jakość udzielanej pomocy potrzebującym rodzinom.
Specjaliści zatrudnieni są na umowę zlecenie ze środków GKRPA na wniosek złożony przez M-GOPS. Koszt prowadzenia Punktu w 2019 roku wyniósł 18 760,00 ( 2018 rok - koszt 24 240,00 zł).
4) Działalność Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Ornecie w roku 2019
Zespół Interdyscyplinarny został powołany Zarządzeniem Nr 125/2011 z dnia 28.09.2011 r. Burmistrza Miasta Orneta na mocy ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Zespół Interdyscyplinarny realizuje działania określone w Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: Miejsko – Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Służby Zdrowia, Policji, Oświaty, Organizacji Pozarządowej, Kuratorskiej Służby Sądowej.
Posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego odbywają się w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak, niż raz na trzy miesiące.
W 2019 roku odbyły się cztery posiedzenia w dniach: 26 marca, 18 czerwca, 20 września, 16 grudnia. W trakcie posiedzeń omawiano szczegóły współpracy pomiędzy przedstawicielami instytucji uczestniczących w pracach grup roboczych, powoływanych w ramach procedury Niebieskie Karty, następowała wymiana doświadczeń dotyczących pracy z rodzinami, w których zdiagnozowano problem przemocy w rodzinie, omawiano również założenia oraz propozycje do Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2020.
24 W 2019 r. do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 28 formularzy Niebieska Karta – A, Karty zostały sporządzone przez przedstawicieli:
- Policji - 25 kart A - GKRPA - 2 karty A
- M-GOPS w Ornecie - 1 karta A
W roku 2019 r. ilość procedowanych Niebieskich Kart z lat poprzednich wyniosła 6.
Powołanych zostało 25 grup roboczych. Członkowie grup roboczych powołanych w ramach wszczętych procedur dokonując analizy sytuacji rodziny, w obecności osób zaproszonych, bądź wezwanych sporządzili:
- 23 formularze Niebieska Karta – C z osobami, co do których istniało podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie;
- 12 formularzy Niebieska Karta – D z osobami, co do których istniało podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie.
Członkowie grup roboczych po przeprowadzonych diagnozach sytuacji w poszczególnych rodzinach omawiali możliwości udzielenia odpowiedniego wsparcia rodzinie dotkniętej przemocą opracowując indywidualny plan pomocy rodzinie. W 2019 r. odbyło się 77 spotkań Grup Roboczych.
W 2019 r. pomocą grup roboczych objętych było 29 rodzin z terenu Miasta i Gminy Orneta.
Z powodu ustania przemocy, po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy rodzinie grupy robocze zadecydowały o zakończeniu procedury Niebieskiej Karty w przypadku 15 rodzin, natomiast w wyniku rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań zakończono procedury w 3 rodzinach.
Rodziny wobec, których została uruchomiona procedura Niebieskie Karty były systematycznie monitorowane przez pracowników socjalnych MGOPS w Ornecie oraz dzielnicowych Komisariatu Policji w Ornecie. Dzieci oraz młodzież z rodzin, w których występuje problem przemocy były objęte pomocą pedagogów szkolnych.
W efekcie pracy Zespołu Interdyscyplinarnego osoby dotknięte przemocą oraz sprawcy przemocy w rodzinie skorzystały z pomocy specjalistycznej: socjalnej, specjalisty ds.
uzależnień i współuzależnień, psychologa, pedagoga, prawnika, konsultanta ds.
przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
25 5) Zapewnienie posiłku – realizacja programu wieloletniego "Posiłek w szkole
i w domu"
Zadaniem pomocy społecznej o charakterze obligatoryjnym jest zapewnienie jednego gorącego posiłku dziennie osobom tego pozbawionym. Realizacja zadania dla osób dorosłych odbywa się w stołówce MGOPS, która znajduje się w budynku Ośrodka oraz dla osób starszych obiady noszone są do domu, a dla dzieci poprzez prowadzenie dożywiania w szkołach. Obiady do stołówki w MGOPS dostarczane są w formie cateringu. Pomoc w formie posiłku jest przyznana bezpłatnie, jeżeli dochód osoby nie przekracza 150% kryterium dochodowego, czyli podwyższonego w stosunku do ogólnych zapisów ustawy o pomocy społecznej. Pomoc w formie posiłku jest udzielana ze szczególnym uwzględnieniem posiłku gorącego w celu zapewnienia zdrowego żywienia. Na terenie Gminy Orneta dożywianie było prowadzone w szkołach podstawowych, 2 przedszkolach. Jedna szkoła - SP nr 1 prowadziła dożywianie w formie pełnego obiadu, szkoła w Bażynach w formie posiłku jednodaniowego, pozostałe szkoły w formie jednodaniowego cateringu. Na realizację zadania w roku 2019 wydatkowano kwotę 243 345,99 zł. („Posiłek w szkole i w domu” 241 591 zł, pomoc w formie posiłku nie wymagająca przeprowadzenia wywiadu środowiskowego 1 755 zł) Wkład własny gminy wyniósł 108 000,00 zł, a 135 345,99 zł pochodziło z dotacji celowej z budżetu państwa. Liczba osób korzystająca z posiłku ogółem 316 w tym dzieci 228.
6) Usługi opiekuńcze Ważne pod względem sytuacji społecznej jest zjawisko starzejącego się społeczeństwa i singularyzacja starości (samotne zamieszkiwanie osób starszych). Osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze świadczone w środowisku. Obejmują one pomoc w zaspakajaniu codziennych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Usługi opiekuńcze są zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym.
Usługi opiekuńcze w Gminie Orneta świadczy Ornecka Spółdzielnia Socjalna „Arka”,
wyłoniona w drodze otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej pod nazwą „Świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osób
26 uprawnionych do świadczeń, na terenie Gminy Orneta w okresie od dnia 01.01.2016 do dnia 31.12.2020”. Takie rozwiązanie realizacji zadania dało nam możliwość świadczenia usług opiekuńczych w godzinach popołudniowych, wieczornych, w dni wolne od pracy i święta.
Objęcie podopiecznych zwiększoną liczbą godzin pozwala na utrzymanie ich w środowisku i nie umieszczanie w DPS. W minionym roku usługi były świadczone również przez zatrudnioną w ośrodku na 1/2 etatu opiekunkę domową.
W 2019 roku pomocy w formie usług opiekuńczych udzielono 136 osobom (rok 2018 – 130 osób objętych usługami opiekuńczymi, rok 2017 - 127 osób, rok 2016 - 127 osób). W ramach usług opiekuńczych w porównaniu do 2018 roku 6 osób więcej objętych było tą formą pomocy. Średnio w miesiącu zlecamy wykonanie usług na poziomie 103 osób.
Koszt świadczenia usług w 2019 roku wyniósł 1 071 545 zł, w tym liczba świadczeń 54 194. Na w/w kwotę składa się 1 045 477 zł Spółdzielnia Socjalna „Arka”, 26 068 zł opiekunka MGOPS.
Koszt świadczenia usług w 2018 roku wyniósł 1 031 765 zł, w tym liczba świadczeń 55 785. Na w/w kwotę składało się 1 010 854 zł Spółdzielnia Socjalna „Arka”, 20 911 zł opiekunka MGOPS.
Odpłatność za usługi w roku 2018 wyniosła 194 459,50 zł, średnio 16 204 zł miesięcznie; w roku 2019 wyniosła 204 204,56 zł, średnio 17 017 zł miesięcznie.
Wysokość odpłatności za 1 godzinę usługi wynika z wydanej decyzji. Miesięczna kwota odpłatności jest naliczana po rozliczeniu przez OSS Arka wypracowanych godzin. Karty pracy opiekunek muszą być skontrolowane przez pracownika socjalnego i pod tym kątem zostaje zatwierdzone rozliczenie przepracowanych godzin. Na podstawie rozliczenia zostają naliczone indywidualne koszty dla wszystkich klientów. Comiesięczne informacje o wysokości odpłatności sporządza pracownik socjalny, a opiekunki roznoszą je do swoich klientów. Wpłata dokonywana jest na konto MGOPS.
Pogarszający się stan zdrowia osób objętych usługami, wymaga zwiększonej liczby godzin usług, są to w większości osoby samotne w wieku 70 – 90 lat. Na 136 rodzin objętych pomocą usług, ponad 80 % to osoby samotne.
W Ośrodku usługi opiekuńcze prowadzi 1 pracownik socjalny.
27 7) Domy Pomocy Społecznej
Kierowanie do domów pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym.
Umieszczenie w domu pomocy społecznej jest ostatnią formą pomocy stosowaną tylko w przypadku braku możliwości rozwiązywania problemów innymi sposobami.
Opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej ponoszą w kolejności:
1) mieszkaniec domu w wysokości 70% swojego dochodu,
2) małżonek, zstępni przed wstępnymi (jeżeli dochód na osobę jest wyższy niż 300%
kryterium dochodowego, z tym, że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie),
3) gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – do wysokości pełnego kosztu pobytu.
W roku 2019 w domach pomocy społecznej przebywało 26 mieszkańców z Gminy Orneta (2018 rok - 23 osoby, 2017 rok - 17 osób). Łączny koszt poniesiony przez Gminę wyniósł w 2019 roku 717 706,00 (w roku 2018 koszt gminy wyniósł 585 186 zł). W 2019 roku zwiększyła się o 3 liczba osób przebywających w DPS, były to osoby skierowane z wyrokami sądowymi o przymuszonym umieszczeniu w DPS ze względu na stan zdrowia. O takie wyroki wystąpiły rodziny osób umieszczonych. Kwota wydatkowana na ten cel wzrosła o 132 520,00 zł. W każdym roku wzrasta koszt utrzymania jednej osoby w domach pomocy, w 2019 roku koszt utrzymania w domach pomocy, w których przebywają mieszkańcy z Gminy Orneta kształtował się od 2 700,00 zł miesięcznie do 4 495,00 zł, natomiast średni miesięczny koszt wyniósł w 2019 roku- 3 573,77 zł (2018 - 3 413,23 zł). W gminie Orneta funkcjonują dwa mieszkania chronione, w których świadczone są usługi opiekuńcze zlecone Spółdzielni socjalnej „Arka”. Gdyby nie duży poziom świadczonych usług w mieszkaniach chronionych tj.
od 6.00 do 22.00 również w niedzielę i święta oraz dyżury nocne - sporą liczbę osób należało by umieścić w domach pomocy społecznej co wiąże się z ogromnymi kosztami po stronie gminy, ponieważ są to często osoby z bardzo niskimi emeryturami lub całkowicie bez dochodu.
Kierowanie i umieszczanie w DPS dotyczy nie tylko ludzi starszych posiadających własne dochody (renta, emerytura). Problem kierowania i umieszczania w tych placówkach
28 dotyczy też osób młodych (z niepełnosprawnościami), nieposiadających jakichkolwiek dochodów własnych.
Na wzrost liczby osób przebywających w DPS będą wpływać następujące czynniki:
- starzenie się społeczeństwa;
- niechęć lub nieumiejętność zaopiekowania się najbliższymi przez najbliższych członków rodziny i przerzucenie tego obowiązku na samorząd;
- emigracja zarobkowa młodego pokolenia, co spowoduje, że rodzice lub inne osoby z rodziny zostaną osobami samotnymi, niezdolnymi do samodzielnej egzystencji;
- wzrost liczby osób zaburzeniami psychicznymi, uniemożliwiającymi zapewnienie im usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania;
Można wnioskować, że z każdym rokiem będzie przybywać osób, które będą musiały być umieszczone w DPS. Brak pracy, niskie zarobki spowodują, że osoby zobowiązane nie będą zobligowane do współpłacenia za pobyt wDPS. Obowiązek ten spadnie na gminę.
8) sprawienie pogrzebu
Pomoc społeczna obejmuje obowiązek sprawienia pogrzebu w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego. Sprawienie pogrzebu przysługuje osobom zmarłym zamieszkałym lub przebywającym na terenie gminy, w stosunku do których nie ustalono osób zobowiązanych do sprawienia pogrzebu lub gdy osoby zobowiązane nie mają takich możliwości. Sprawienie pogrzebu jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym. W roku 2019 i 2018 nie było wydatków na sprawienie pogrzebu (w 2017 sprawiono 2 pogrzeby na kwotę 2 410 zł).
9) Mieszkanie chronione
Prowadzenie mieszkań chronionych jest zadaniem obowiązkowym gminy.
Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej od października 2010 r. prowadzi mieszkanie chronione na ul. Kopernika. Od stycznia 2018 działa drugie mieszkanie chronione wspomagane dla osób starszych na ul. Braniewskiej. Umożliwienie osobom starszym pozostanie w miejscu zamieszkania zwiększa im poczucie bezpieczeństwa psychicznego i
29 bezpieczeństwo fizyczne a po stronie Gminy obniżamy koszty związane z kierowaniem osób do DPS- ów.
Mieszkańcy ponoszą odpłatność za pobyt w mieszkaniu zgodnie z przyjętą uchwałą Rady Miejskiej w Ornecie z dnia 26 października 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniach chronionych.
Wydatki poniesione na utrzymanie mieszkań chronionych w 2019 wyniosły 47 128, 13 zł na koszt składają się: czynsz w lokalach, opłata za wodę, energię, usługi, zakup wyposażenia itp. Wpłaty mieszkańców były na kwotę 34 775,02 zł. Koszt gminy 12 353,11 zł związany jest z zwolnieniem poszczególnych mieszkańców z opłaty za czynsz z powodu niskiego dochodu, zakupem wyposażenia do mieszkań chronionych.
3.5 Podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb Gminy
1) Całoroczne lokale socjalne dla osób bezdomnych z terenu gminy Orneta.
Gmina Orneta rozwiązuje problem bezdomności przydzielając jednopokojowe lokale w budynku wolnostojącym nr 62 we wsi Opin, nad którymi sprawuje nadzór OPS.
Z 7 lokali korzystało w ubiegłym roku 9 osób.
Koszt prowadzenia lokali socjalnych w 2019 roku wyniósł 4 278,25 zł MGOPS pokrywa koszty związane z wywozem nieczystości, opłata za zużytą wodę, zakup materiałów remontowych i wyposażenia. Za energię elektryczną płacą mieszkańcy mobilizowani przez pracownika socjalnego. Mieszkańcy korzystają z posiłku spożywanego w stołówce MGOPS oraz z pomocy rzeczowej w postaci żywności i ubrań. Taka forma pomocy została przyjęta ze względu na marnotrawienie środków poprzez mieszkańców przeznaczając przyznane zasiłki na alkohol.
30 2) Noclegownia
Noclegownia funkcjonuje od grudnia 2014 r. w lokalu nr 11 w budynku 62 we wsi Opin.
Jest to lokal składający się z dwóch sypialni razem na 5 osób, świetlica z aneksem kuchennym, łazienka z kabiną WC i miejscem na pralkę automatyczną oraz pomieszczenie gospodarcze. Nieduża noclegownia w zupełności zaspokaja potrzeby naszej gminy. W 2019 z noclegowni skorzystało 10 osób bezdomnych.
W roku 2019 na organizację i utrzymanie noclegowni wydatkowano 33 314,91 zł w tym płace i pochodne dla 2 pracowników, energia, woda, telefon, zakup wyposażenia, opał, środki czystości.
3) Punkt pomocowy- Stacja Johannitów
Stacja Johannitów funkcjonuje w strukturze Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ornecie Ul. 1 Maja 6. Jest otwarta w poniedziałki od 13.30 do 15.30. Udziela pomocy o charakterze rzeczowym, w postaci środków medycznych, opatrunkowych, higienicznych. Posiada sprzęt rehabilitacyjny i pomocniczy z którego co roku korzysta
kilkadziesiąt osób. W 2019 roku mieściła się w budynku starej straży pożarnej ul. Mickiewicza.
Stacja dysponuje sprzętem medycznym, rehabilitacyjnym i 3 łóżkami rehabilitacyjnymi.
Stacja dysponuje bezpłatnym użyczeniem sprzętu tj. chodziki, balkoniki, kule łokciowe, ortezy kończyny dolnej i kończyny górnej. Osoby zainteresowane mogą skorzystać z pomocy w postaci
- opatrunków: bandaży bawełnianych, bandaży elastycznych, plastrów mocujących.
opatrunków jałowych,
- leków przeciwbólowych, maści, kremów przeciwzapalnych,
- pampersów, pieluchomajtek, podkładów na łóżko, wkładek, jednorazowych majtek, jednorazowych rękawiczek. Stacja Joannitów rozdysponowała wśród klientów produkty żywnościowe tj. płatki, musli, kawę, słodycze.
Obecnie w punkcie założone są 232 karty wydawanej pomocy. Udzielana jest dodatkowo pomoc finansowa dla wskazanych rodzin.
31 W roku 2019 przedstawiciel Zakonu Joannitów Dr Chrystian Meyl przekazał 850 euro.
Pomoc rzeczowa i finansowa na rzecz najbardziej potrzebujących klientów została rozdysponowana na niezbędne wg nas zadania i potrzeby.
Rodziny otrzymały pomoc na zakup leków, rehabilitację, żywność oraz zaległe opłaty za media. Pomoc w wysokości 825 euro otrzymały rodziny:
1) mężczyzna z przewlekłą niepełnosprawnością, 2) matka samotnie wychowującą chore dziecko, 3) samotna niepełnosprawna kobieta,
4) rodzina sześcioosobowa z niepełnosprawnością intelektualną z czworgiem dzieci, 5) rodzina z dwojgiem dzieci, członek rodziny z chorobą nowotworową
6) samotna kobieta z niepełnosprawnością
7) rodzina z dwojgiem małoletnich z niepełnosprawnością intelektualną
8) rodzina z niepełnosprawnym dzieckiem i członkiem rodziny chorym na nowotwór.
Do punktu pomocowego stacji Joannitów zostały dostarczone dwukrotnie paczki świąteczne dla rodzin najbardziej potrzebujących. Z tej formy pomocy skorzystały rodziny wielodzietne, osoby samotne i niepełnosprawne. Członkowie zakonu podarowali stacji okulary korekcyjne, pościel, koce, proszki i płyny do prania, odzież dla dzieci która została rozdysponowana pośród podopiecznych. Przedstawiciele Zakonu Johannitów odwiedzają w roku ok. 15 rodzin z Ornety.
Prowadzenie stacji 6 261 zł.
4) Punkt odzieży używanej i punkt sanitarno higieniczny
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej od 14 lat prowadzi punkt odzieży używanej, mebli i artykułów gospodarstwa domowego. Rzeczy pozyskujemy z różnych źródeł, głównie w postaci darowizn rzeczowych od mieszkańców Ornety. Punkt cieszy się dużym powodzeniem wśród naszych klientów. Cały rok również w ośrodku czynny jest punkt sanitarno- higieniczny, w którym potrzebujące osoby mogą skorzystać z kąpieli pod prysznicem.
32 5) Współpraca z Bankiem Żywności w Olsztynie w zakresie PO PŻ
Ośrodek koordynuje na terenie gminy Orneta realizowany Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014 - 2020 w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Arkadia. Koszt Gminy w 2019 roku to 13 669,80 zł w tym 9 600 zł roczna opłata za żywność do Banku Żywności, 3 920,95 zł koszt wynajmu magazynu, 180 zł umowa o dzieło – montaż podlicznika, zakupy 135,17 zł.
W 2019 roku pomoc otrzymało 1250 mieszkańców. Stowarzyszenie pozyskało 64 134 ton żywności na kwotę 322 231 zł.
W 2018 roku pomoc otrzymało 1 250 osób. Stowarzyszenie pozyskało 67 395 ton żywności na kwotę 416 848 zł.
W każdym roku przeprowadzane są kontrole Agencji Rynku Rolnego. Nie stwierdzono żadnych uchybień w dystrybucji żywności. Nadal osoby korzystające z żywności nie pobierają pełnego asortymentu produktów, zostawiają czasami makaron i kasze. Pozostawione produkty biorą inne potrzebujące rodziny. Współpracujemy ze Stowarzyszeniem Arkadia w organizowanych zbiórkach żywności. W 2019 r. jak co roku odbyły się dwie zbiórki:
Wielkanocna, Świąteczna Bożonarodzeniowa. Artykuły żywnościowe pozyskane w wyniku tych akcji są rozdawane wśród dzieci młodzieży szkolnej.
3.6 Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy
Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie współpracuje z Powiatowym Urzędem Pracy w Lidzbarku Warmińskim Filia w Ornecie w zakresie realizacji programów mających na celu aktywizację bezrobotnych świadczeniobiorców pomocy społecznej. W 2019 r. był to program prac społecznie użytecznych. Systematycznie prowadzona jest współpraca polegająca na wymianie opinii, informacji, doświadczeń między pracownikami Ośrodka a pracownikami Urzędu Pracy celem na rzecz aktywizowania osób bezrobotnych. W ramach Porozumienia z PUP regulującego zasady i zakres udostępniania danych dotyczących wspólnych beneficjentów obszaru rynku pracy i pomocy społecznej, pracownicy socjalni drogą elektroniczną pozyskują zaświadczenia dla osób bezrobotnych ubiegających się o pomoc finansową w MGOPS w Ornecie ( Program SEPI ).
33 Prace społecznie użyteczne
Program Prac Społecznie Użytecznych jest skierowany do osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. Głównym celem programu jest aktywizacja społeczno - zawodowa osób bezrobotnych korzystających jednocześnie z pomocy społecznej.
W 2019 roku 26 osób skorzystało z możliwości czasowego zatrudnienia w ramach prac społecznie użytecznych. Okres wykonywania prac 1 osoby wynosił 4 miesiące. Były to osoby długotrwale bezrobotne, świadczeniobiorcy pomocy społecznej. Zatrudnione w ten sposób osoby wykonywały proste prace w miejscu swego zamieszkania oraz w jednostkach gminnych.
Prace te obejmowały m.in. utrzymanie zieleni, sprzątanie chodników i poboczy dróg, likwidowanie dzikich wysypisk, malowanie, wykonywanie drobnych prac remontowych i konserwatorskich, opiekę nad osobami starszymi. Prace społecznie użyteczne trwały od maja do listopada. Bezrobotni zobowiązani byli do przepracowania 10 godzin w tygodniu (40 w m- cu), a za każdą godzinę otrzymywali w kwietniu i maju 8,30 zł., od czerwca do listopada 8,50 zł. Liczba przepracowanych godzin łącznie 4 045. Łączna kwota świadczeń pieniężnych przeznaczonych na realizację prac społecznie użytecznych dla 26 osób wyniosła 34 174,50 zł, kwota refundowana ze środków Funduszu Pracy - PUP Lidzbark Warmiński – 20 504,70 zł, środki własne – 13 669,80 zł.
Prace Społecznie użyteczne spotykają się z pozytywnym odbiorem nie tylko ze strony samych bezrobotnych, ale również instytucji i sołectw uczestniczących w przedsięwzięciu.
3.7 Opis realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny
1) Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej.
W 2019 roku koszt gminy Orneta wyniósł 102 871,48 zł łącznie - odpłatność za umieszczenie dzieci w placówkach opiekuńczo - wychowawczych oraz w rodzinach zastępczych.
- 37 946,19 zł koszt gminy poniesiony w rozdziale 85508 za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych,
