TRENING KONCENTRACJI
Zabawy rozwijające pamięć i uwagę
DETEKTYW
Zabawa w parach. Dobra do zastosowania w grupie.
Wprowadzenie:
Wszyscy uczestnicy zabawy przygotowują wcześniej mały, ciekawy przedmiot i trzymają go w zamkniętej dłoni. Siadają w kręgu na krzesłach i podłodze.
Dobierają się w pary. Jedno dziecko wciela się w role detektywa, drugie jest jego pomocnikiem.
Przebieg ćwiczenia:
Detektyw z zamkniętymi ( zawiązanymi) oczami wyciąga przed siebie dłonie.
Pomocnik wkłada w nie przygotowany wcześniej tajemniczy przedmiot.
Detektyw, dotykając przedmiotu i manipulując nim, stara się odgadnąć, co to jest. Pomocnik nie pomaga, czeka na werdykt detektywa, czyli jego ostateczną odpowiedź. Detektyw otwiera oczy i sprawdza, czy dobrze rozpoznał przedmiot w dłoni.
Przykładowe instrukcje:
a) Zgadnij, co to jest za przedmiot w Twoich dłoniach? Do czego jest podobny?
b) Co to jest i z jakiego materiału jest zrobione?
c) Co to jest? Z czego to jest? Jak inaczej można jeszcze wykorzystać ten przedmiot?
POCIĄG
Ćwiczenie przeznaczone dla co najmniej dwóch osób.
Wprowadzenie:
Uczestnicy zabawy siedzę w kręgu na krzesłach lub dywanie. Dobierają się w pary ( na przykład po odliczeniu do dwóch). W każdej parze pierwsza osoba wciela się w rolę maszynisty, druga zaś w rolę wagonu ciągniętego przez lokomotywę. Siedzą w parach, jeden za drugim, maszynista plecami do wagonu.
Przebieg ćwiczeń:
Dziecko będące „ wagonem” przesyła maszyniście sygnały, pisząc na jego plecach znaki. Dziecko w roli maszynisty odczytuje głośno te znaki „ wagon”
potwierdza- przyznając punkt za każde poprawne odczytanie. Po zakończeniu serii np. 5 znaków, dzieci zamieniają się rolami i aktywnością. Na zakończenie wszyscy chwalą się ilością uzyskanych punktów.
Przykładowe instrukcje:
a) Napisz na plecach koleżanki/ kolegi/rodzica przed tobą 5 cyfr po kolei.
b) Napisz na plecach koleżanki/ kolegi/ rodzica przed tobą 3 duże litery drukowane.
c) Napisz na plecach koleżanki/kolegi/ rodzica przed tobą wyraz złożony z 3 liter.
RODZINKA- W CZYM SĄ PODOBNE TE PRZEDMIOTY?
Ćwiczenie możliwe do wykonania w parach lub większej grupie.
Wprowadzenie:
Należy przygotować kilka przedmiotów o jakichś cechach wspólnych np. dwa przedmioty z drewna, 3 przedmioty okrągłe, 2 zabawki z pluszu.
Przebieg ćwiczenia: Jedno dziecko z zamkniętymi, zawiązanymi oczami otrzymuje od kolegi 2 lub 3 przedmioty. Bada je, dotykając i manipulując nimi. Jego zadaniem jest odpowiedź na pytanie: w czym te przedmioty są do siebie podobne?
Przedmioty do tego ćwiczenia powinny mieć co najmniej jedną cechę wspólną, dostępną poznaniu dotykowemu. Jeśli uczestnicy zabawy będą sobie dobrze radzić z zagadkami, można zaproponować każdemu dziecku nie tylko 1, ale 2 lub 3 zadania do rozwiązania.
ZNIKAJĄCE PRZEDMIOTY
Ćwiczenie do wykonania w parach lub w grupie.
Wprowadzenie:
Do ćwiczenia potrzebne są małe przedmioty: zabawki, pomoce szkolne, rzeczy z codziennego otoczenia dziecka, w ilości od 3 do 8 w zależności od wieku i stopnia uwagi dziecka. Układamy je na niskim stoliku lub podłodze ( dywanie), pośrodku kręgu zgromadzonych uczestników.
Uwaga! Bardzo ważne, aby przedmioty znajdowały się na jednolitym, jednobarwnym tle. Można użyć arkusza papieru lub tkaniny, aby wyeliminować zakłócenia percepcyjne w postaci np. wzorków na dywanie.
Przebieg ćwiczenia:
Dwoje dzieci siada naprzeciw siebie, obok ułożonych w kole przedmiotów.
Prowadzący najpierw ustala z uczestnikami nazwy przedmiotów, sprawdza, czy wszystkie dzieci je znają. Dzieci chwilę przyglądają się przedmiotom i starają się je zapamiętać. Prowadzący podaje instrukcję: „ Popatrzcie uważnie i zapamiętajcie te przedmioty, będą znikać, a wy musicie powiedzieć, co zniknęło. Jedna osoba zamyka oczy, a druga zbiera i chowa dowolny przedmiot. Gotowi! Zaczynamy!
Po odgadnięciu schowany przedmiot wraca na swoje początkowe miejsce”.
Przykładowe instrukcje:
a) Jedna osoba zamyka oczy, a druga chowa za plecy jeden dowolny przedmiot.
b) Teraz chowamy dwa przedmioty.
c) Widzę, że świetnie wam idzie. Chowamy trzy przedmioty.
d) Teraz oprócz chowania przedmiotu, zmieniamy miejsca pozostałych.
CIĄGI PERCEPCYJNE
Ćwiczenie o charakterze terapeutycznym. Zabawa w parach.
Wprowadzenie:
Najlepszym materiałem do tego ćwiczenia są klocki różnych kolorów, kształtów i wielkości. Mogą to być również przedmioty codziennego użytku podobne do siebie, różniące się niewielkimi detalami. Jednak koniecznie możliwymi do zauważenia. Każdy z pary ma taką samą ilość przedmiotów.
Przebieg ćwiczenia:
Osoba prowadząca ćwiczenie zaczyna układać przed sobą klocki w dowolnej kolejności, np. niebieski kwadrat, czerwone koło… Rozpoczyna od swojej lewej strony. Dziecko proszone jest, by obok już zbudowanego ciągu ułożyło identyczny. Następnie prowadzący dodaje kolejne elementy i prosi dziecko o dalszą współpracę. Początkowe szeregowanie w poziomie może następnie przejść w układanie elementów jeden na drugim.
Inna wersja tego ćwiczenia to tworzenie lustrzanego odbicia wzoru ułożonego przez prowadzącego zabawę. Dziecko obserwuje układanie elementów w określonej kolejności, a potem proszone jest o ich odwzorowanie.
BLIŹNIAKI CZYLI DOBIERANIE W PARY
Ćwiczenie możliwe do wykonania w parach lub na forum grupy.
Wprowadzenie:
Do tego ćwiczenia potrzebne będą przedmioty zasadniczo do siebie podobne, jednak różniące się w detalach, np. kawałki tkanin różnej grubości i faktury, kulki tej samej wielkości, lecz z różnych materiałów, guziki różnej wielkości.
Przebieg ćwiczenia:
Dziecko biorące udział jako zgadujący, siedzi z zamkniętymi lub zawiązanymi oczami. Przed nim znajdują się dwa koszyczki/ pudełka, w których są np. kulki ( w każdym pojemniku po takiej samej ilości tych samych przedmiotów).
Dziecko sięga po kulkę z prawego koszyczka. Bada ją dotykiem, a potem w lewym koszyczku, również tylko za pomocą dotyku, próbuje odnaleźć taką samą kulkę. Dziecko kolejno dobiera w pary kulki z obydwu koszyczków.
Bibliografia
I.Sikorska „ Trening koncentracji- jak rozwijać pamięć i uwagę dziecka?”, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2010
