Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę I, edukacja polonistyczna
Temat: Już w szkole
Treści kształcenia:
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują;
komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia.
Dodatkowe:
Edukacja polonistyczna
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
d) posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie.
e) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela.
Edukacja plastyczna
2) ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
● Słuchać ze zrozumieniem,
● Komunikować w jasny sposób swoje spostrzeżenia i odczucia,
● Ilustrować sytuacje inspirowane treścią wiersza oraz wyobraźnią,
● Posługiwać się pojęciami: wyraz, głoska, sylaba, zdanie,
● Wskazać głównego bohatera w wierszu.
Nabywane umiejętności:
● Słuchania ze zrozumieniem,
● Komunikowania się w jasny i zrozumiały sposób,
● Wypowiadania się takimi środkami wyrazu, jak: linia, kształt, barwa,
● Skupiania uwagi podczas oglądania filmów i prezentacji,
● Posługiwania się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, sylaba, zdanie, ilustracja.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Umiejętność uczenia się,
● Świadomość i ekspresja kulturalna.
1
Środki dydaktyczne:
● Zasób multimedialny: film „A jak będę dorosła”,
● Sprzęt multimedialny: rzutnik, ekran, tablica interaktywna,
● Kartki z bloku rysunkowego, kredki, flamastry,
● Zdjęcia uczniów z okresu niemowlęctwa i współczesne (dzieci powinny przynieść je na zajęcia odpowiednio wcześniej), powiększone kserokopie aktualnego zdjęcia,
● Tekst wiersza Danuty Wawiłow pt. „A jak będę dorosła”1.
Metody nauczania:
● Eksponujące: film, pokaz połączony z przeżyciem,
● Praktyczne: metoda przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe,
● Waloryzacyjne: ekspresyjne.
Formy pracy:
● Zbiorowa,
● Indywidualna jednolita
Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Dwa dni przed zajęciami nauczyciel prosi uczniów o przyniesienie do szkoły dwóch zdjęć:
wykonanego po urodzinach lub w okresie wczesnego dzieciństwa oraz wykonanego współcześnie. Zdjęcia aktualne nauczyciel powinien skopiować w nieco większym formacie.
Etap wstępny
Nauczyciel wita dzieci. Zapoznaje ich z tematem lekcji, tłumacząc, że nawiązuje on do dorastania: pyta uczniów, co robili, zanim znaleźli się w pierwszej klasie szkoły podstawowej (dzieci prawdopodobnie opowiedzą o przedszkolu, żłobku, pozostawaniu w domu z opiekunami). Następnie zaprasza ich do obejrzenia filmu (zasób multimedialny), który pokazuje w żartobliwy sposób transformację małego człowieka w wyobrażenie dorosłej osoby. Przed emisją prosi, by dzieci zwróciły uwagę na to, jak „dorasta” postać przedstawiona w filmie.
Po obejrzeniu materiału nauczyciel pozwala uczniom na spontaniczne wypowiedzi związane z przedstawioną sytuacją. Po chwili zadaje pytanie:
● Czy w rzeczywistości człowiek rośnie tak szybko? Dlaczego?
Po zakończeniu rozmowy uczniowie naśladują ruchy zaobserwowane podczas oglądania filmu.
Etap realizacji
Uczniowie przygotowują przyniesione zdjęcia (także powiększone, otrzymane od nauczyciela), a nauczyciel rysuje „linię czasu” na tablicy magnetycznej lub podłodze.
Zaznacza na niej dwa punkty. Pod pierwszym wpisuje rok/lata urodzenia dzieci, a nad nim rysuje dużą chmurkę, w której uczniowie umieszczają swoje pierwsze fotografie. Pod drugim 1 Proponowane źródło: Danuta Wawiłow, Jak będę dorosła [w:] Taż, Rupaki. Wiersze dla dzieci, Wydawnictwo Martel, Kalisz 2010.
2
punktem chętny uczeń, wspomagany przez nauczyciela, wpisuje aktualny rok, a w narysowanej chmurce dzieci umieszczają swoje aktualne zdjęcia.
Uczniowie obserwują „oś czasu”, która przedstawia, jak zmienili się od urodzenia do rozpoczęcia nauki w szkole. Podają, ile czasu zajęła ta metamorfoza. Nauczyciel zadaje pytania:
● Co robiliście w tym czasie?
● Co teraz robicie?
● Kim teraz jesteście?
Działanie to ma uświadomić uczniom, że w filmie może się zdarzyć wszystko, natomiast w rzeczywistości jest inaczej: dorastanie i zmiany wymagają upływu czasu.
Po zakończeniu rozmowy nauczyciel wraca do wiersza Wawiłow (z filmu, może odtworzyć film ponownie lub po prostu przeczytać tekst). Poleca uczniom, żeby uważnie wysłuchali wiersza, i zadaje przykładowe pytania:
● O kim jest ten wiersz?
● Skąd wiecie, że jest to dziewczynka?
● Kim chce zostać bohaterka wiersza?
Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie kartek oraz kredek. Następnie proponuje im ponowne wysłuchanie wiersza i narysowanie ilustracji do najciekawszego, zdaniem dzieci, fragmentu utworu (prowadzący zajęcia powinien upewnić się, czy dzieci wiedzą, co znaczy słowo „ilustracja”).
Po części „rysunkowej” uczniowie siadają w kręgu i w ustalonej kolejności prezentują swoje prace, uzupełniając je komentarzem autorskim (krąg służy do tego, żeby rozmawiający mogli mówić do siebie, utrzymywać kontakt wzrokowy).
Kolejnym zadaniem uczniów jest dokończenie zdania: „A jak będę dorosła/dorosły, to zostanę…” (ostatni wyraz uczniowie podają z podziałem na głoski lub sylaby, np.: „A kiedy będę dorosły, to zostanę p – i – l – o – t – e – m” lub „pi – lo - tem”). Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania dotyczące podanego zawodu, np. „Dlaczego chciałbyś być pilotem?”,
„Jakimi samolotami chciałbyś latać?” itp. Uczniowie powinni zapisać w zeszytach swój wymarzony zawód, jaki chcieliby wykonywać w przyszłości.
Etap końcowy
Uczniowie otrzymują ksero aktualnego zdjęcia i za pomocą flamastrów „przerabiają” swoje podobizny na takie, które będą żartobliwie przedstawiać ich za kilka lat – kiedy będą dorośli.
Na zakończenie nauczyciel zachęca uczniów do refleksji: „Który fragment zajęć był najciekawszy?”, „Który najtrudniejszy? Dlaczego?”.
Dodatkowo:
Realizując proponowany scenariusz, nauczyciel ma możliwość zaobserwowania, czy dziecko:
● Potrafi skupić uwagę podczas oglądania filmu,
● Rozumie przekazywane informacje,
● Potrafi odpowiadać na pytania,
3
● Potrafi uważnie słuchać,
● Potrafi opowiedzieć przedstawioną na obrazku historyjkę,
● Potrafi narysować ilustrację do wysłuchanego fragmentu wiersza,
● Potrafi dzielić wyrazy na głoski lub sylaby,
● Jest śmiałe,
● Sprawnie posługuje się kredką.
4
