ROK CZTERDZIESTY PIĄTY ZESZYT CZWARTY
RUCH PRAWNICZY
EKONOMICZNY
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I AKADEMII EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
KWARTAŁ CZWARTY — 1983
WARSZAWA—POZNAŃ 1984
KOMITET REDAKCYJNY
Prof. dr Alfred O h a n o w i c z
Honorowy Przewodniczący Komitetu Redakcyjnego R e d a k t o r z y
Andrzej Kwilecki (zast. redaktora naczelnego), Anna Michalska (se kretarz redakcji), Zbigniew Radwański (redaktor naczelny), Stanisław
Wierzchosławski C z ł o n k o w i e
Wiesław Daszkiewicz, Zygmunt Dulczewski, Bohdan. Gruchman, Wiktor Jaśkiewicz, Stanisław Kowalski, Adam Łopatka, Władysław Markie wicz, Teresa Rabska, Klemens Ratajczak, Stanisław Smoliński, Jacek Trojanek, Janusz Wierzbicki, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski
Tłumaczenia na język angielski: Jarosław Myjak
Adres Redakcji
ul. Czerwonej Armii 90, 60-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290
Printed in Poland
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE — ODDZIAŁ W POZNANIU
Wydanie pierwsze. N a k ł a d 1057+113 egz. Ark. wyd. 30,75. Ark. d r u k . 24,0. P a p i e r d r u k . sat. V kl. 70 g. 70X100. O d d a n o do s k ł a d a n i a 15 września 1983 r. P o d p i s a n o do d r u k u i d r u k u k o ń c z o n o w l u t y m 19.84 r. Z a m . nr 517/250. E-ll/999.
Cena zł 120,—
SPIS TREŚCI
I. ARTYKUŁYAndrzej C h o b o t (UAM Poznań), Skuteczność konwencji MOP w polskim .
prawie pracy . .
Czesław J a c k o w i a k (UG Gdańsk), Rewaloryzacja i waloryzacja świadczeń rentowych i emerytalnych w świetle reformy z grudnia 1982 r. . . . . Jacek N a p i e r a ł a (UAM Poznań), Z problematyki lucrum cessans w obro
cie uspołecznionym . . .
Andrzej K o m a r (UAM Poznań), Z problematyki prawa celnego... Jerzy M a ł e c k i (UAM Poznań), W sprawie opodatkowania osób zagranicznych
prowadzących na terytorium PRL działalność gospodarczą . . . Eugeniusz K u n z e (UAM Poznań), Przygotowanie przestępstwa w
jugosło-wiańskim prawie karnym . ....,.
Jan H o ł o w i ń s k i (AE Poznań), Eksploatacja dna morskiego i podglebia w świetle konwencji NZ o prawie morza . . . .
Tadeusz G a d k o w s k i (UAM Poznań), Międzynarodowa kontrola nierozprze strzeniania broni jądrowej . . . . . . Andrzej Ł a c h w a (UJ Kraków), Podział aktów normatywnych na dokumenty Zdzisław K r a s i ń s k i (AE Poznań), Polityka cen w Polsce w latach 1981 - 1983 . •Wacław W i l c z y ń s k i (AE Poznań), Współczesne procesy inflacyjne a „przy- .
padek" Polski (próba interpretacji teoretycznej) . . . . . Eugeniusz N a j l e p s z y (AE Poznań)., Kierunki przezwyciężania zewnętrznych
trudności gospodarczych Polski i innych krajów socjalistycznych w ramach systemu międzynarodowej współpracy gospodarczej RWPG . . . Marian B r z e z i ń s k i (UAM Poznań), Tadeusz K o w a l s k i (AE Poznań), Eksport EWG do Polski w latach 1968-1980. Uwarunkowania koniun-kturalne . . .
.Marek R a t a j c z a k (AE Poznań), Infrastruktura gospodarcza a rozwój eko~
nomiczny państw europejskich . •
Andrzej M a t y s i a k (AE Poznań), Mechanizm finansowania nakładów pracy w gospodarce socjalistycznej. (Niektóre uwarunkowania „twardego" finan sowania przedsiębiorstwa przez stosunki produkcji)
Hans R o s s l e r , Helmut S e i d e l (Uniwersytet M. Lutra Halle), Efektywność gospodarowania w socjalizmie
Józef P e n c (UŁ Łódź), Warunki przyswajania innowacji w przedsiębiorstwie Andrzej O l u b i ń s k i (UMK Toruń), Problematyka sił społecznych środowi
ska wychowawczego (Wprowadzenie do koncepcji) . . . . Piotr B u c z k o w s k i (PAN Poznań), J. K. Galbraith i D. Bell: ekonomisty
i socjologa wizja współczesnego społeczeństwa amerykańskiego . . .
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
Recenzje
A; Burda, U podstaw świadomości państwowej (rec. Jacek L e o ń s k i ) . K: Działocha, J. Trzciński, Gwarancje pozycji prawnoustrojowej i jedności
1 25 41 59 69 77 87 97 117 127 145 159-173 191 205 223 239 257 273 291
IV
działania organów przedstawicielskich stopnia podstawowego (rec. Lech M a ż e w s k i ) . . . .
A. Zoll, Okoliczności wyłączające bezprawność czynu (rec. Władysław M a c i o r )
J. Grajewski, Ściganie na wniosek w polskim procesie karnym (rec. Stani sław S t a c h o w i a k ) . . .
B. Adamiak, Odwołanie w polskim systemie postępowania administracyjnego (rec. Roman K o s t e c k i )
"T. Szymanowski, J. Górski, Wykonanie kary pozbawienia wolności w świetle wyników badań (rec. Piotr G o s i e n i e c k i )
G. Fassò, Scritti di filosofia del diritto, a cura di E. Pattaro, C. Faralli,
G. Zucchini (rec. Jerzy W r ó b l e w i s k i ) .
F. C. Palazzo, La recente legislazione penale; R. Bertoni, G. Lattanzi, E. Lupo, L. Violante, Modifiche al sistema penale (rec. Marian F i l a r ) .
R. Drai, Le pouvoir et la parole (rec. Roman S o w i ń s k i )
C. Harlow, Compensation and Government Torts (rec. Teresa R a b s k a ) . H. Roth, Haftungseinheiten bei § 254 BGB (rec. Leopold S t e c k i ) .
M. Kędelski, Szacowanie potencjału życiowego ludności w Polsce (rec. Kazi mierz Z a j ą c )
K. Dzienio, M. Latuch, Polityka ludnościowa europejskich krajów socjalistycz nych (rec. Andrzej J a g i e l s k i ) .
Koniunktura gospodarcza, red. Z. Kowalczyk (rec. Barbara P o l s z a k i e w i c z ) J. K. Galbraith, Pieniądz. Pochodzenie i losy. Przedmowa oraz tłumaczenie
z języka angielskiego S. Raczkowski (rec. Elżbieta M a l i n o w s k a ) . M. Klimczak, Kwalifikacje i technika w ekonomice kształcenia (rec. Józef
O r c z y k )
Wybrane problemy aktywizacji organów terenowych. Materiały z sesji nauko wej, Poznań 2 maja 1980 r., red. J. Wierzbicki (rec. Bohdan G r u c h m a n ) E. W. Kiriczenko, Korporacii SSZA w borbie za vniesznije rynki sbyta (rec.
Stanislław F l e j t e r s k i )
A. Szyfer, Społeczność i kultura małego miasta. Studium na przykładzie Rynu (rec. Andrzej S a k s o n )
Z. Zagórski, Drobnomieszczaństwo dolnośląskie. Studium socjologiczne (rec. Jacek T i t t e n b r u n )
A. Titkow, Miejsce dziecka w świecie wartości (rec. Barbara A d a m c z a k )
III. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE
Sprawozdanie: Problemy kryminologiczne Wielkopolski (Bogusław J a n i s z e w s k i ) . .
Metody badania efektywności handlu wewnętrznego. Polsko-niemieckie kolo kwium w Poznaniu (Stanisław W i e r z c h o s ł a w s k i ) . . Finansowe podstawy rozwoju samorządności organów terenowych. Konferen
cja środowiskowa (Halina W i l k )
Stan badań nad dziejami socjologii polskiej (Jacek L e o ń s k i ) .
Socjologia wsi w Polsce — stan badań a program nauczania w szkole wyższej (Zbigniew G a 1 o r . Wojciech L. J a n i k , Eugeniusz K o ś m i c k i ) . Kolokwium habilitacyjne doktor Marii Sławińskiej (Bogna P i l a r c z y k ) . Kolokwium habilitacyjne doktora Marka Rekowskiego (Ryszard B a r c z y k )
IV. NEKROLOGI
Kazimierz Kolańczyk 1915 - 1982 (Bogdan L e s i ń s k i ) . . . Gerard Kuleczka 1934 - 1983 (Władysław R o z w a d o w s k i ) . .
293 296 300 303 306 309 311 317 320 322 324 327 328 330 332 334 336 339 342 345 349 351 355 360 361 365 367 369 374
CONTENTS
I. ARTICLES
Andrzej C h o b o t (UAM Poznań), Effectiveness of the ILO conventions in
Polish labor law • • • •
Czesław J a c k o w i a k (UG Gdańsk), Revalorization and valorization of pen-sion benefits i n light o f the reform o f December 1982 . . . Jacek N a p i e r a ł a (UAM Poznań), On lucrum cessans problems in socialized
transactions
Andrzej K o m a r (UAM Poznań), From the duty issue
Jerzy M a ł e c k i (UAM Poznań), On the taxation of foreign persons con ducting business activities on a territory of Poland . . .
Eugeniusz K u n z e (UAM Poznań), Preparation for a crime in Yougoslav
penal law . . . .
Jan H o ł o w i ń s k i (AE Poznań), See bed exploitation in the light of the United Nations Convention on the Law of the Sea
Tadeusz G a d k o w s k i (UAM Poznań), International controls on non-proli feration of nuclear weapons
Andrzej Ł a c h w a (UJ Kraków), Subdivision of statutory texts into documents Zdzisław K r a s i ń s k i (AE Poznań), Price policies in Poland in the years
of 1981-1983
Wacław W i l c z y ń s k i (AE Poznań), Contemporary inflationary processes and a „case" of Poland (an attempt at theoretical interpretation) .
Eugeniusz N a j l e p s z y (AE Poznań), Trends in overcoming external econo mic problems in Poland and other socialist states within the framework of international economic cooperation in the CMEA
Marian B r z e z i ń s k i (UAM Poznań), Tadeusz K o w a l s k i (AE Poznań), The EEC exports to Poland in 1968 -1980. Business cycle contingencies Marek R a t a j c z a k (AE Poznań), Economic infrastructure and economic
de-velopement of European socialist and capitalist states
Andrzej M a t y s i a k (AE Poznań), Financing of labor inputs mechanisms in socialist economy (some aspects of conditioning „tough" financing of en terprise by production relations)
Hans R o s s 1 e r , Helmut S e i d e l (University M. Luter, Halle), Effectiveness o f management i n socialism . . . .
Józef P e n c (UŁ Łódź), Conditions of adopting innovations in enterprise . Andrzej O l u b i ń s k i (UMK Toruń), Problems of social strength in educa
tional environment . . .
Piotr B u c z k o w s k i (Polish Acc. of Sc. Poznań), J. K. Galbraith and D. Bell: A vision of contemporary capitalism by an economist and sociologist . .
II. SURVEY OF LITERATURE . . . , . . . . I I I . NOTES AND INFORMATION . . . IV. NECROLOGIES 1 25 41 59 69 77 87 97 117 127 145 159 173 191 205 223 239 257 273 291 349 369
СОДЕРЖАНИЕ
I. СТАТЬИ Анджей Х о б о т (Университет им. А. Мицкевича Познань), Действенность кон венции Международной организации труба в польском трубовом праве . Чеслав Я н к о в я к (Гданьский Университет Гданьск), Ревалоризация и валори зация выплат пенсий по инвалидности и по старости на фоне декабрьской реформы 1982 г. Яцэк Н а п е р а л а (Университет им. А. Мицкевича Познань), Из проблематики Хисгит сеззапз в обобществлённом обороте . . Анджей К о м а р (Университет им. А. Мицкевича Познань), Из проблематики таможенного права . . . Ежи М а л е ц к и (Университет им. А. Мицкевича Познань), По вопросу налогов обложения иностранных лиц, занимающихся на территории ПНР хозяйствен ной деятельностью . . . , . . . Эугениуш К у н ц э (Университет им. А. Мицкевича Познань), Подготовка пре ступления в югославском уголовном праве . . Ян X о л о в и н ь с к к (Экономическая академия Познань), Эксплуатация мор ского дна и подпочвы на фоне конвенции ООН о морском праве . Тадэуш Г а д к о в е к и (Университет им. А. Мицкевича Познань), Международ ный контроль за нераспространением ядерного оружия Анджей Л а х в а (Ягеллонекий Университет Краков), Деление нормативных актов на документы Здзислав К р а с и н ь с к и (Экономическая академия Познань), Политика цен в Польше в 1981-1983 гг Вацлав В и л ь ч ы н ь с к и (Экономическая академия Познань), Современные инфляционные процессы и „случай" Польши (попытка теоретической интер претации) Эугениуш Н а й л е п ш и (Экономическая академия Познань), Направления прео доления внешних экономических трудностей Польши и других социалист-, ческих стран в рамках системы международного экономического сотрудни чества СЭВ . . . . Марьян Б ж е з и н ь с к и (Университет им. А. Мицкевича Познань), Тадэуш К о-в а л ь с к и (Экономическая академия Познань), Экспорт ЕЭС о-в Польшу в 1968 -1980 гг Марэк Р а т а й ч а к (Экономическая академия Познань), Экономическая инфра структура и экономическое развитие европейских государств . . . Анджей М а т ы с а к (Экономическая академия Познань), Механизм финансиро вания трудовых затрат в социалистическом хозяйстве Ганс Р ё с с л е р , Гэльмут З а й д е л ь (Университет М. Лютера Халле), Эффек тивность хозяйствования при социализме . . . Юзэф П э н ц (Лодзинский Университет Лодзь), Условия 'усвоения нововведе ний на предприятии . . .' Анджей О л ю б и н ь с к и (Университет им. М. Коперника Торунь), Проблематика общественных сил среды воспитания. Введение в концепцию . . . . 1 25 41 59 69 77 87 97 .117 127 145 159 173 191 205 223 239 257Пётр Б у ч к о в с к и (ПАН Познань), Д. /О Гальбрайт и Д. Белль: современ ное американское общество в глазах экономиста и социолога . . . . II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ . . . IV. НЕКРОЛОГИ I VII 273 291 349 369