W numerze m.in.;
Baluch Hamada Kozera Krasicki Lis
Mateja Musielok Nicieja Piasecki Suchoński Wierciński
W górę birety! Świeżo upieczeni magistrowie politologii
świętują swój sukces.
Zybura
- prace studentów pracowni grafiki Instytutu Sztuki (JO
iT ir im a i'- Karolina Pocajto
Patrycja Kucik
Anna Dudek Anna Brzeżańska
Spis treści:
Kronika U O ... 3
Złoty Laur Nauki dla papieża ... 10
H onor dla u c z e ln i... 10
Nom inacje profesorskie - prof. dr hab. Jan K o p ie c ... 11
Nagroda J. Karskiego dla abpa A. N o s s o la ... 12
M edal im. F. Palackiego dla prof. Jana Seredyki ... 14
Jubileusz prof. A. Suchońskiego ... 14
Jubileusz prof. Z. Piaseckiego ... 16
Książki do n a p is a n ia ... 16
Dar k o n s u la ... 18
W dialogu z S o ło w jo w e m ... 19
Będę nadal z w a m i... 19
Rektor wśród noblistów ... 21
M im ozam i jesień się z a c z y n a ... 22
W łodzi Charona ... 23
W m ojej pracow ni - prof. dr hab. Jerzy L i s ... 28
W mojej pracowni - prof. dr hab. Adam Suchoński ... 33
W ierszyki dla p ro feso ró w ... 38
W itold G om brow icz i N ie m c y ... 39
Uniw ersytet w trybach p r a s y ... 33
Absolwenci: Solidarni i w y strzy żen i. . . 45
M row isko ... 48
Pam ięć zakuta w k a m ie n ia ch ... 49
Sztuka nagrodzona ... 51
Język kłam ie g ło s o w i... 51
T rzecie tysiąclecie - okiem filozofa (16) 52 Zapiski z ponow oczesności ... 53
U niw ersytet przychylny m łodym p o e to m ... 54
Przychodzi studentka ... 56
Sylw etki: Gen. Henry Le Rond ... 57
Sztuka nie zna g r a n ic ... 60
M alow any W schód po raz t r z e c i 62 W gabinecie sztuki p o lo n ijn e j... 63
Festiw al im. I. R e im a n n a ... 63
O pole - Krym raz je s z c z e ... 64
Pobożność ludowa na Ś l ą s k u ... 66
Konferencja katedr polityki ekonom icznej ... 69
M am a w u n iw e rsy te c ie ... 70
Być studentem ... 71
Agresji - s t o p ! ... 72
Student i paragraf ... 73
Etyka a p r a w o ... 74
N obel w dziedzinie m edycyny ... 74
M edycy na s t a r t !... 76
Posiedzenia Senatu U O ... 77
N ow ości w y d a w n ic z e ... 82
Indeks. Pismo UO
W ydaw ca: U niw ersytet Opolski R ektorat: C ollegium M aius 45-040 O pole, pl. Kopernika 11 R edakcja: pok. 217
tel. 541 60 17, fax 541 59 00 e-m ail: bezar@uni.opole.pl w w w .indeks.uni.opole.pl Zespół: Barbara Stankiewicz- -Buchow ska (red. naczelna), Beata Zarem ba-Lekki;
korekta: M arianna Drzyzga;
zdjęcia: Jerzy M okrzycki;
zdjęcie na okładce:
Sław om ir Stemplewski.
Skład: Jolanta Brodziak-Rajfur Druk: Drukarnia Św. Krzyża
grudzień 2003 - styczeń 2004 3
Kronika UO
Wręczenie Złotego Medalu im. F. Palackiego prof. Janowi Seredyce. Na zdjęciu od lewej : prof, dr Helena lllnerowa, laudator prof. dr Jaroslav Panek, prof. dr hab. Jan Se- redyka, prof, dr hab. Marceli Kosman.
8 października. W Pradze odbyła się uroczystość wręcze
nia Złotego Medalu im. Franci
szka Palackiego prof. Janowi Se
redyce (więcej na str. 13).
Prorektorzy prof. Adam Latała i prof. Janusz Słodczyk uczestniczyli w kolejnym posie
dzeniu zespołu opracowu
jącego strategię rozwoju woj.
opolskiego, przed przekaza
niem go do konsultacji społecz
nych. Przedmiotem obrad były też formy konsultacji.
9 października. Odbyło się uroczyste otwarcie Zamiejsco
wego Ośrodka Dydaktycznego Wydziału Teologicznego w Gli
wicach.
10 października. Rektor prof.
Józef Musielok uczestniczył w uroczystościach związanych z 90. rocznicą urodzin Zbyszka Bednorza.
14 października. Prorektor prof. Leszek Kuberski wziął udział w uroczystościach z oka
zji Dnia Edukacji Narodowej, zorganizowanych przez opol
skie kuratorium oświaty.
14-19 października. Rektor prof. Józef Musielok wziął udział w sympozjum fizyki ato
mowej w NIST w Gaithersbur- gu, w Maryland (USA), na któ
rym - obok Williama Phillipsa, noblisty z 1997 roku - wygłosił wykład pt. Pomiar prawdopo
dobieństw przejść z użyciem sta
bilizowanych luków (więcej na str. 21).
15 października. Prorektor prof. Adam Latała uczestniczył w Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola, w ramach którego uczestniczył w spotka
niu nt. funkcjonowania uczelni wyższych w warunkach człon
kostwa Polski w Unii Europej
skiej (organizatorem był wo
jewoda dolnośląski Stanisław Łopatowski).
Prorektorzy UO wzięli udział w promocji książki prof. Adama Suchońskiego pt. Papież Jan Paweł II w polskich i zagranicznych podrę
cznikach do nauczania historii, któ
ra odbyła się w przeddzień 25.
rocznicy pontyfikatu Ojca Świę
tego. Promocję prowadził ks. bp Jan Kopiec (więcej na str. 15).
16 października. Prorektor prof. Adam Latała uczestniczył w uroczystościach w sanktua
rium w Trzebnicy, zorganizo
wanych przez Archidiecezję Wrocławską w 25-lecie pontyfi
katu Ojca Świętego.
Na Wydziale Teologicznym odbyła się uroczysta immatry
kulacja studentów pierwszych lat oraz wręczenie dyplomów absolwentom.
Prorektor prof. Leszek Kuber
ski uczestniczył w obchodach Regionalnego Święta Edukacji, podczas których trzech stu
dentów UO otrzymało stypen
dia marszałka województwa opolskiego.
Prorektor prof. Adam Latała (czwarty z lewej) przed sanktuarium w Trzebnicy.
17 października. Prorektorzy Adam Latała i Leszek Kuberski uczestniczyli w uroczystościach związanych z otwarciem i pierw
szą inauguracją roku akademic
kiego w Państwowej Wyższej Szkoły Medycznej w Opolu (więcej na str. 76).
W imieniu władz UO prore
ktor prof. Leszek Kuberski wrę
czył statuetkę i nagrodę rekto
ra UO laureatom Ogólnopol
skiego Konkursu Poetyckiego
„O gałązkę oliwną", zorgani
zowanego przez Stowarzysze
nie Młodych Poetów (więcej na str. 54).
18-19 października. Prorek
tor prof. Adam Latała reprezen
tował opolskie środowisko aka
demickie na inauguracji roku akademickiego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
20-21 października. W Ka
mieniu Śląskim trwała konfe
rencja naukowa pt. Język, prawo, społeczeństwo, zorganizowana przez Komisję Stylistyczną Ko
mitetu Językoznawstwa PAN i Komisję Języka Prawnego Rady Języka Polskiego przy prezy
dium PAN, a także Instytut Fi
lologii Polskiej UO. Było to pier
wsze spotkanie językoznawców i prawników interesujących się zagadnieniami języka.
21 października. Rektor prof.
Józef Musielok otworzył sesję naukową pt. 230-lecie KEN, zor
ganizowaną przez Liceum Ogól
nokształcące w Strzelcach Opol
skich, którego rektor jest absol
wentem.
Prorektor prof. Adam Latała uczestniczył w Gali Jubileuszo
wej, która odbyła się w Teatrze im. Jana Kochanowskiego z okazji 200-lecia ubezpieczeń w Polsce.
W auli UO odbyły się otrzęsi
ny dla studentów pierwszego roku studiów.
22 października. Prorektor prof. Janusz Słodczyk, na zapro
szenie przewodniczącego Sej
miku Samorządowego W oje
wództwa Opolskiego, wziął udział w spotkaniu poświęco
nym współpracy z uczelniami regionów Burgundii (Dijon), Nad- renii-Palatynatu (Maisz, Kob- lentz, Kaiserslauten, Trier) i Kra
ju Środkowo-Czeskiego (Praga, Mlada Boleslav), z którymi władze województwa opolskie
go podpisały umowę o współ
pracy. Celem spotkania było ustalenie kierunków współpra
cy oraz identyfikacja istnie
jących umów i powiązań z ucze
lniami współpracujących regio
nów, a także omówienie możli
wości objęcia współpracą ko
lejnych uczelni z tych regio
nów. W spotkaniu wzięli udział rektorzy wszystkich opolskich uczelni oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie.
Prof. Janusz Słodczyk spot
kał się z prof. Thomasem Bonar- tem z Fachhochschule w Trier.
Tematem spotkania było pod
sumowanie tegorocznego kursu języka polskiego dla obcokrajo
wców, który oceniony został bardzo wysoko. Rozmawiano także o zasadach współpracy w organizacji i finansowaniu ta
kich kursów w latach następ
nych oraz formach rozszerzenia tego rodzaju współpracy.
23 października. W Kamie
niu Śląskim prorektor Janusz Słodczyk otworzył konferencję zorganizowaną przez prof. dr hab. Józefę Brągiel z Katedry Pedagogiki Społecznej Instytu
tu Nauk Pedagogicznych pt.
Praca socjalna wobec wyzwań tera
źniejszości i przyszłości.
24 października. Prorektor Leszek Kuberski wziął udział w posiedzeniu UKA w Poznaniu, poświęconym zasadom naucza
nia języka angielskiego.
27 października. Prorektor prof. Adam Latała wziął udział w obradach Regionalnej Kon
ferencji Rektorów Uczelni Aka
demickich w Katowicach. Gos
podarzem konferencji była Śląska Akademia Medyczna, a jej prezydentem - prof. Tadeusz Wilczok.
27-29 października. W Insty
tucie Psychologii UO przeby
wali członkowie Polskiej Komi
sji Akredytacyjnej.
28 października. Gościem władz rektorskich była radna prowincjonalna Zgromadzenia Sióstr Szkolnych de Notre Dame Teresa Orzeł.
Religie narodów - Krym. Tak brzmiał tytuł wykładu otwar
tego prof. Jurija Babinowa z Uniwersytetu w Sewastopolu, wygłoszonego dla studentów naszego uniwersytetu.
Na zdjęciu od lewej: marszałek Senatu RP prof. Longin Pastusiak, kanclerz Austrii dr Wolfgang Schissel i senator prof. Stanisław S. Nicieja podczas wizyty polskich parlamentarzystów w Austrii.
grudzień 2003 - styczeń 2004 5
Pożegnanie prof. Wiesława Lesiuka.
29 października. Wykład otwarty wygłosił prof. Ludger Kühnhardt z Centrum Integra
cji Europejskiej Uniwersytetu w Bonn.
30 października. Obradował Senat UO.
3 -7 listopada. W Instytucie Nauk Społecznych UO gościli pracownicy naukowi z Fundacji Richarda Montaga.
5 listopada. W Ośrodku Villa Académica, w ramach Opol
skiego Salonu Literackiego, odbyło się spotkanie z pisarzem Henrykiem Wańkiem, w któ
rym uczestniczył rektor prof. Jó
zef Musielok.
7 listopada. Władze Uniwer
sytetu Opolskiego, pracownicy i studenci uczestniczyli w po
grzebie śp. prof. Wiesława Le
siuka (sylwetka prof. Wiesława Lesiuka na str. 23).
13-14 listopada. Państwowa Komisja Akredytacyjna wizyto
wała kierunek informatyka.
13-15 listopada. W posiedze
niu Konferencji Rektorów Uni
wersytetów Polskich w Gdań
sku naszą uczelnię reprezento
wał prorektor Leszek Kuberski.
Omawiano m.in. sprawę algo
rytmu funkcjonowania studiów doktoranckich.
13-16 listopada. W Pradze odbyło się pierwsze spotkanie z trzyetapowego międzynarodo
wego programu warsztatów organizowanych przez Civic Education Projekt Central Euro
pe. Głównym tematem spotka
nia było kontynuowanie rozwo
ju w metodyce procesu dyda
ktycznego oraz propagowanie idei, celów i wytycznych Kon
wencji Bolońskiej. W warszta
tach brali udział przedstawicie
le pięciu polskich uniwersyte
tów, w tym cztery osoby z Wy-
działu Ekonomicznego Uni
wersytetu Opolskiego: dr Ag
nieszka Krawczyk, mgr Bartosz Fortuński, mgr Renata Klimek, mgr Joost Platje.
14 listopada. Instytut Historii był organizatorem konferencji naukowej Edukacja historyczna a współczesność. Konferencja po
łączona była z jubileuszem 40-le- cia pracy naukowej i 70. roczni
cy urodzin prof. Adama Sucho- ńskiego (rozmowa z prof. Ada
mem Suchońskim na str. 33).
14-15 listopada. Rektor UO prof. Józef Musielok uczestni
czył w uroczystościach związa
nych ze Świętem Nauki Wroc
ławskiej.
17 listopada. Współczesne pro
blemy ekonomii - tak brzmiał tytuł wykładu dr. Roberta Gwiazdowskiego, eksperta Cen
trum Adama Smitha, który odbył się na Wydziale Ekono
micznym UO w ramach cyklu wykładów otwartych, a doty
czył założeń reformy finansów publicznych, ujętych w projek
cie ustawy o likwidacji bezrobo
cia i reformie finansów publicz
nych, przygotowanym przez ekspertów Centrum Adama Smitha.
Członkowie zespołu Państwowej Komisji Akredytacyjnej wizytującego kierunek informatyka. W środku, obok rektora Józefa Musieloka, przewodnicząca zespołu dr Maria Baster-Grząślewicz, obok - prof. Józef Kusz. Pierwsza z lewej - prof. Katarzy
na Hałkowska.
Gościem władz UO była radna pro
wincjonalna Zgromadzenia Sióstr Szkol
nych de Notre Damme Teresa Orzeł.
17 listopada. Prorektor Ja
nusz Słodczyk otworzył konfe
rencję pt. Urzeczywistnianie praw człowieka w XXI wieku. Prawo i etyka, zorganizowaną przez Za
kład Prawa Ustrojowego i Praw Człowieka Międzywydziałowe
go Instytutu Prawa i Admini
stracji, Centrum Dokumentacji Europejskiej MIPiA UO oraz Katedrę Teologii Moralnej i Ety
ki Społecznej Wydziału Teolo
gicznego UO. Konferencja zgro
madziła czołowych przedstawi
cieli nauk prawnych różnych ośrodków, etyków i teologów.
W sesji plenarnej referaty wy
głosili m.in. prof. Leszek Lesz
czyński (UMCS), prof. Barbara Chyrowicz (KUL), prof. Artur
Nowak-Far i prof. Jan Barcz (AGH) oraz ks. prof. Helmut Ju- ros (UKSW). Prelegentem był też prof. Lech Gardocki, I prezes Sądu Najwyższego.
17-18 listopada. Prorektor UO prof. Janusz Słodczyk wziął udział w otwarciu tradycyjnego Colloquium Opole 2003. Przystą
pienie do Unii Europejskiej. Szanse dla regionów, którego współor
ganizatorem był Uniwersytet Opolski. Obok badaczy i sa
morządowców z Opola w kon
ferencji udział wzięli przedsta
wiciele uczelni z Górlitz, Opa
wy, Pragi, Berlina i Duisburga.
Jak co roku, uczestnicy konfe
rencji złożyli kwiaty pod pom
nikiem upamiętniającym spa
loną przez nazistów synagogę i ofiary „nocy kryształowej".
18 listopada. Prorektor Ja
nusz Słodczyk wziął udział w otwartych konsultacjach doty
czących strategii rozwoju Opo
la, w trakcie których - jako je
den z reprezentantów zespołu, który przygotowywał strategię - odpowiadał na pytania do
tyczące obszaru nauki.
19 listopada. Społeczeństwa w obliczu klęsk żywiołowych, kata
strof technologicznych i ataków terrorystycznych: zjednoczeni czy podzieleni? - tak brzmiał tytuł wykładu otwartego prof. Krzy
sztofa Kaniastego z Uniwersy
tetu w Pennsylvanii, zorgani
zowanego przez Instytut Psy
chologii UO.
19-20 listopada. Katedra Li
turgii i Hagiografii oraz Zakła
dy Muzyki Kościelnej i Sztuki Sakralnej Wydziału Teologicz
nego UO, a także Katedra Kul- turoznawstwa i Folklorystyki Wydziału Filologicznego UO - to organizatorzy międzywydzia
łowego sympozjum pt. Poboż
ność ludowa w życiu liturgiczno- -religijnym i w kulturze na Śląsku, zorganizowanego z okazji 40.
rocznicy konstytucji liturgicznej II Soboru Watykańskiego. Sym pozjum otworzył rektor prof.
Józef Musielok (więcej na str. 66).
20 listopada. Prorektor prof.
Józef Musielok wspólnie z pro
rektorem prof. Leszkiem Kuber
skim uczestniczyli w Konferen
cji Uniwersytetów Śląskich, któ
ra odbyła się w Uniwersytecie Śląskim w Opawie. Podczas spotkania rektorzy Uniwersyte
tu Ostrawskiego, Uniwersytetu Śląskiego w Opawie, Uniwersy
tetu Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Opolskiego, Uni
wersytetu Wrocławskiego oraz Akademii Ekonomicznej w Ka
towicach podpisali deklarację o współpracy.
Prorektor Janusz Słodczyk i mgr Anna Kuczyńska - kierow
nik działu ds. badań i współ
pracy z zagranicą wzięli udział w krajowej konferencji poświę
conej procesowi bolońskiemu, zorganizowanej przez M inister
stwo Edukacji Narodowej i Spor
tu. W programie konferencji głos zabrali: minister edukacji naro
dowej i sportu, podsekretarze stanu w MENiS Ewa Freyberg i Tadeusz Szulc, przewodni
czący KRASP prof. Franciszek Ziejka, przewodniczący Pań
stwowej Komisji Akredytacyj
nej prof. Andrzej Jamiołkowski oraz przewodniczący Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego prof. Jerzy Błażejowski. Przed
miotem dyskusji był udział polskich uczelni w tworzeniu Europejskiego Obszaru Szkol
nictwa.
Uczestnicy Konferencji Uniwersytetów Śląskich w Opawie.
grudzień 2003 - styczeń 2004 7
H. Gośćmi rektora UO prof. Musieloka byli konsul generalny USA w Krakowie Ke- neth Fairfax (na zdjęciu obok rektora) oraz pracownicy konsulatu.
20-21 listopada. Państwowa Komisja Akredytacyjna wizyto
wała kierunek matematyka.
21 listopada. Prorektor prof.
Adam Latała uczestniczył w uroczystościach dziesięciolecia działalności klubu na rzecz ochrony środowiska Opolsz
czyzny.
22 listopada. Rektor prof. Jó
zef Musielok uczestniczył w po
siedzeniu Rady Naukowej Kra
jowego Laboratorium FAMO.
23 listopada. 217 studentów politologii odebrało dyplomy magistrów - uroczystość od
była się w Auli Błękitnej Colle
gium Maius, władze rektorskie reprezentował prorektor prof.
Leszek Kuberski. Przy tej okazji wręczono nagrodę im. Józefa Kokota za najlepszą pracę magi
sterską o tematyce śląskiej i nie
mcoznawczej - otrzymał ją Łukasz Śmierciak, za pracę do
tyczącą tendencji populistycz
nych w polityce polskiej.
24 listopada. Na zaproszenie Instytutu Filologii Angielskiej, w Uniwersytecie Opolskim go
ścił konsul generalny USA w Krakowie Keneth Fairfax oraz pracownicy konsulatu, którzy złożyli również wizytę rektoro
wi (więcej na str. 18).
Gośćmi studentów Instytutu Historii UO byli młodzi Żydzi ze Stowarzyszenia „Izrael w Se
rcu".
Prorektor prof. Adam Latała uczestniczył w spotkaniu zor
ganizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębior
czości i Dom Współpracy Pol
sko-Niemieckiej pt. Tworzenie lokalnych paktów na rzecz zatrud
nienia w powiatach województwa opolskiego.
24-27 listopada. Trwała Opol
ska Jesień Kulturalna. W Miej
skiej Bibliotece Publicznej pre
lekcję o Stanisławie Wasylew- skim i jego pisarstwie wygłosił dr Adam Wierciński, dr hab.
Jacek Gutorow prowadził spotkanie z poetą Tomaszem Różyckim, w MOK-u swoje
wiersze prezentowali też człon
kowie Stowarzyszenia Młodych Poetów.
25 listopada. Na Uniwersy
tecie Opolskim odbyła się Konferencja Rektorów Wrocła
wia i Opola. Spotkanie doty
czyło inicjatywy władz wroc
ławskich uczelni, aby na początku maja przyszłego roku zorganizować konferencję do
ktorów honorowych środowi
ska wrocławskiego i opolskie
go. Uzgodniono, że w organiza
cji tak dużego i drogiego przed
sięwzięcia (jego koszt oszaco
wano na 750 tys. zł) będą brały
także władze rządowe i samo
rządowe, które sfinansują kon
ferencję. Udział w spotkaniu ma wziąć ponad 300 doktorów ho
norowych.
Kolegium zdecydowało rów
nież o przyznaniu Ojcu Święte
mu Złotego Lauru Akademic
kiego, m.in. w związku z przy
padającą w tym roku 50. rocz
nicą jego habilitacji.
Studenckie Koło Naukowe Slawistów było organizatorem Tygodnia z film em słowiańskim, w trakcie którego odbyły się proje
kcje filmów, m.in. serbskiego, czeskiego i macedońskiego.
Na Uniwersytecie Opolskim obradowała Konferencja Rektorów Wrocławia i Opola.
1
Doktorem h.c. wrocławskiej AR został Günter Verheugen - na zdjęciu z lewej.
W głębi (od lewej): prof. Tadeusz Koszczyc, rektor wrocławskiej AWF, prof. Marian Noga, rektor wrocławskiej Akademii Ekonomicznej; ks. prof. Józef Pater z Papieskie
go Wydziału Teologicznego we Wrocławiu; prof. Józef Musielok, rektor Uniwersytetu Opolskiego.
26 listopada. Prorektor prof.
Adam Latała uczestniczył w konferencji samorządowej.
Prorektor UO prof. Janusz Słodczyk wziął udział w zor
ganizowanej przez Urząd Mar
szałkowski i Politechnikę Wro
cławską konferencji pt. Rola małych regionów w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju i in
tegracji europejskiej. W trakcie konferencji badacze z różnych ośrodków w Polsce oraz działacze samorządowi rozwa
żali problemy związane z kon
kurencyjną pozycją regionu opolskiego i możliwościami jej poprawy.
27 listopada. Rozliczne „dziw
ności" czeszczyzny - tak brzmiał tytuł odczytu prof. dra hab. Jire- go Damborskiego, który odbył się w Collegium Maius UO z inicjatywy Instytutu Filologii Polskiej.
Obradował Senat UO.
Dr Stanisława Włoch uczest
niczyła w pracach Rady Kształ
cenia Ustawicznego Urzędu Marszałkowskiego.
W Villi Académica odbyła się uroczystość jubileuszowa prof.
dra hab. Zdzisława Piaseckiego
w 40-lecie pracy naukowej, w której wzięli rektor i prorekto
rzy (więcej na str. 16).
31 listopada. Podczas posie
dzenia UKA w Poznaniu, w któ
rym uczestniczył prorektor Le
szek Kuberski dokonano m.in.
akredytacji kierunku historia.
1 grudnia. Rektor prof. Józef Musielok uczestniczył w uro
czystości nadania tytułu dokto
ra honoris causa Akademii Rol
niczej we Wrocławiu Gun
terowi Verheugenowi.
1 -2 grudnia. Instytut Stu
diów Edukacyjnych UO był organizatorem międzynarodo
wej konferencji pt. Edukacja przedszkolna dziś i jutro, poświę
conej m.in. wychowaniu przed
szkolnemu w Polsce i na świę
cie, kompetencjom nauczyciela przedszkola, wspieraniu roz
woju dziecka przedszkolnego oraz wyrównywaniu szans edu
kacyjnych dzieci ze specjalnymi potrzebami. Konferencję otwo
rzył prorektor Leszek Kuberski.
Prorektor prof. Adam Latała przebywał w Uniwersytecie Gdańskim na spotkaniu prore
ktorów odpowiedzialnych za sprawy finansowe i organizacy
jne uczelni.
1-4 grudnia. Prorektor prof.
Janusz Słodczyk wraz z dzieka
nem Wydziału Ekonomiczne
go prof. Urszulą Łangowską- -Szczęśniak i dr Sabiną Kauf przebywali na Uniwersytecie w Poczdamie. Efektem wizyty było podpisanie ramowego pla
nu współpracy Wydziału Eko
nomicznego UO z Wydziałem Gospodarki i Nauk Społecz
nych Uniwersytetu w Poczda
mie na lata 2004-2007 oraz pod
pisanie planu wzajemnych kon
taktów na rok 2004.
Od lewej stoją: prof. Gerhard Strohe, prof. Dieter Wagner, prof. Janusz Słodczyk, prof. Urszula Łangowska-Szcześniak.
grudzień 2003 - styczeń 2004 9
Przewidziano m.in. studenc
kie seminarium polsko-niemiec
kie w Poczdamie na tematy po
lityki regionalnej i rozwoju re
gionów przygranicznych w kon
tekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i semestralne studia dla studentów Wydziału Ekonomicznego, wizyty wykła
dowców oraz udział w konfe
rencjach organizowanych przez obie strony. Delegacja polska odbyła szereg spotkań, m.in. z prof. Gerardem Strohe odpo
wiedzialnym za współpracę z zagranicą, z prorektorem Uni
wersytetu w Poczdamie prof.
Dieterem Wagnerem, z dzieka
nem Wydziału Gospodarki i Nauk Społecznych prof. Detle- fem Mummelem oraz z prof.
Klausem Scholerem, który ko
ordynuje współpracę z UO. Jed
nym z tematów omawianych w czasie kolejnych spotkań było uczestnictwo studentów z Pocz
damu w semestralnym kształce
niu dla studentów zagranicz
nych, które chce uruchomić Wydział Ekonomiczny UO.
Trwały IV Dni Kultury Stu
denckiej, których organizatorem był Samorząd Studencki UO.
4 grudnia. W Konsulacie Ge
neralnym RP w Nowym Jorku odbyło się spotkanie z okazji wydania książki pod redakcją dr Wiesławy Piątkowskiej-Ste- paniak Autoportret zbiorowy.
Wspomnienia dziennikarzy pol
skich na emigracji z lat 1945-2002.
Prorektor prof. Janusz Słodczyk z Thomasem Bonartem.
5 -8 grudnia. Prorektor Janusz Słodczyk był gościem Fach
hochschule w Trier. Rozmowy z prof. Thomasem Bonartem do
tyczyły przede wszystkim szczegółów organizacji letniej szkoły dla studentów niemiec
kich w Opolu oraz oceny doty
chczasowego funkcjonowania i kontynuacji współpracy polega
jącej na możliwości uzyskania dyplomu dwóch uczelni part
nerskich w wyniku uznania przedmiotów zaliczanych w uczelni macierzystej i rocznych studiów w uczelni partnerskiej.
5 grudnia. Kierownicy jedno
stek organizacyjnych UO ucze
stniczyli z szkoleniu prowadzo
nym przez przedstawicieli ME- NiS nt. Zamówienia publiczne i
Gośćmi uniwersytetu byli szefowie misji dyplomatycznych akredytowani w Polsce.
odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansowej.
6 grudnia. Gośćmi uniwersy
tetu byli szefowie misji dyp
lomatycznych akredytowani w Polsce. W imieniu rektorów uczelni Opolszczyzny potencjał naukowy naszego regionu za
prezentował rektor prof. Józef Musielok.
9 grudnia. Prorektor prof. Ja
nusz Słodczyk został powołany przez prezydenta Opola w skład miejskiej komisji architektoni
czno-urbanistycznej. Na pier
wszym posiedzeniu omówiono regulamin pracy, a także wyni
kający z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen
nym zakres zainteresowań oraz obowiązków komisji.
10 grudnia. Rektor prof. Józef Musielok wziął udział w spot
kaniu zorganizowanym przez Urząd Marszałkowski, którego celem był wybór przedstawicie
la uczelni wyższych i instytucji badawczo-naukowych do Re
gionalnego Komitetu Steru
jącego oraz w posiedzeniu grup roboczych, zorganizowanym również przez Urząd Mar
szałkowski, dotyczącym proje
ktu RITTS INBO Innowacje dla Północnych Czech i Opola.
11 grudnia. W Auli Błękitnej Collegium Maius odbyła się kon
ferencja zorganizowana przez Urząd Marszałkowski, Uniwer
Złoty Laur Nauki dla papieża
sytet Opolski oraz Forum Akade- micko-Gospodarcze Śląska Opol
skiego pn. Innowacyjna Opolsz
czyzna pomostem do Europy. Kon
ferencję otworzył prorektor prof.
Adam Latała, który wygłosił również wykład dotyczący nowoczesnych metod utylizacji odpadów organicznych.
Na zaproszenie Zakładu Biało- rutenistyki i Ukrainistyki Insty
tutu Filologii Wschodniosłowiań- skiej w UO gościł prof, dr hab.
Jan Orłowski z UMCS w Lubli
nie, który wygłosił wykład pt.
Z dziejów polonofilstwa w poezji rosyjskiej.
12 grudnia. Po co nam Gałczy
ński ? - tak brzmiał tytuł sesji na
ukowej, zorganizowanej przez Katedrę Kulturoznawstwa i Fol
klorystyki UO.
Rektor UO prof. Józef Musielok wziął udział w otwarciu nowych laboratoriów w PAN w Gliwicach i dyskusji panelowej pt. Internatio
nal Graduate Colleges as a Factor o f Integration z udziałem prezesa PAN prof. Andrzeja Legockiego.
Prorektor UO prof. Janusz Słodczyk wziął udział w spot
kaniu International Student Convention. Spotkanie zorgani
zowali: Samorząd Studencki UO, AIESEC Opole, samodziel
na sekcja ds. nauki i współpracy z zagranicą, Kuratorium Oświa
ty w Opolu i Zrzeszenie Studen
tów Polskich Wrocław - Opole.
Celem spotkania było zapozna
nie studentów opolskiej uczelni z możliwościami wyjazdu na stypendia i praktyki oraz pozy
skiwanie środków finansowych przed wyjazdem i podczas po
bytu za granicą.
16 grudnia. Prorektor Janusz Słodczyk wziął udział w spot
kaniu prorektorów ds. badań i współpracy z zagranicą uczelni Wrocławia i Opola. Obrady do
tyczyły korzystania z zasobów bibliotecznych szkół wyższych Wrocławia i Opola, możliwości wspólnej prenumeraty niektó
rych zagranicznych czasopism naukowych, Centrum Zaawan
sowanych Technologii i umowy konsorcjum sieci PIONIER.
8 stycznia br. papież Jan Paweł II przyjął rektorów jede
nastu wyższych uczelni Wroc
ławia i Opola, którym towarzy
szył metropolita wrocławski kardynał Henryk Gulbinowicz.
Uniwersytet Opolski reprezen
tował rektor prof. dr hab. Józef M usielok, obecny był też rektor Politechniki Opolskiej prof.
dr hab. Piotr Wach. W trakcie wizyty papież przyjął z ich rąk Złoty Laur Nauki, wręczo
ny w 50. rocznicę uzyskania przez niego habilitacji na W y
dziale Teologicznym Uniwersy
tetu Jagiellońskiego, a wykona
ny przez zespół profesorów wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem re
ktora tej uczelni, prof. Zbignie
wa Horbowego.
Z inicjatywą uhonorowania papieża wystąpił rektor Poli-
Decyzję o przyznaniu Janowi Pawłowi II tytułu doktora ho
noris causa podjął Wydział Teo
logiczny UO, a jednym z jej po
wodów było uznanie papieża Jana Pawła II za współtwórcę Uniwersytetu Opolskiego. Pa
pież wydał bowiem zgodę na połączenie Diecezjalnego Insty
tutu Teologiczno-Pastoralnego, filii KUL w Opolu z Wyższą Szkołą Pedagogiczną.
27 listopada, podczas obrad Senatu UO, prof. dr hab. Tade
usz Dola, dziekan Wydziału Teologicznego powiadomił se
natorów UO, że papież Jan Paweł II zgodził się przyjąć do
ktorat honorowy Uniwersytetu Opolskiego, poinformował rów
nież, że recenzentami będą:
techniki Wrocławskiej prof. Ta
deusz Luty. W uzasadnieniu tego wyróżnienia napisano m.in.: Środowisko akademickie Wrocławia i Opola czuje się szcze
gólnie odpowiedzialne za pielęgno
wanie tradycji akademickich i wy
jątkowy szacunek dla Twórców, którzy w trudnych latach powojen
nych tworzyli naukę i odbudowy
wali polskie środowisko naukowe.
Autorzy uzasadnienia - przed
stawiciele środowiska akade
mickiego Wrocławia i Opola - podkreślili wielki wpływ na ich środowisko obecności Kościoła, a w szczególności autorytetu Jana Pawła I I , nazywając papieża orę
downikiem badań naukowych i aka
demickiego kształcenia dla poszuki
wania prawdy oraz formowania lu
dzkich osobowości.
prof. dr hab. bp Tadeusz Piero
nek, rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i prof.
dr hab. Andrzej Szostek, rektor KUL, a laudację przygotuje prof. dr hab. ks. Helmut Sobe- czko z Wydziału Teologicznego UO. Podczas posiedzenia Sena
tu UO prof. dr hab. Krystyna Czaja, dyrektor Instytutu Che
mii UO, w imieniu środowiska akademickiego podkreśliła, że nadanie papieżowi Janowi Pawłowi II tytułu doktora ho
noris causa Uniwersytetu Opol
skiego jest przede wszystkim zaszczytem dla naszej uczelni:
Nadajemy ten tytuł człowiekowi o form acie światowym.
BEZ (bas)
Honor dla uczelni
Papież Jan Paweł II otrzym a honorowy doktorat Uniwersytetu Opolskiego.
grudzień 2003 - styczeń 2004 11
NOMINACJE PROFESORSKIE
Prof. dr hab. Jan Kopiec
Urodził się 18 grudnia 1947 r.
w Zabrzu w rodzinie robotni
czej. Od 1948 r. mieszkał w By- tomiu-Szombierkach, gdzie uczę
szczał do szkoły podstawowej.
Maturę zdał w 1965 r., po czym wstąpił do Wyższego Semina
rium Duchownego Śląska Opol
skiego z siedzibą w Nysie. Świę
cenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa opolskiego Franciszka Jopa 30 kwietnia 1972 r., w kate
drze opolskiej.
Przez sześć lat pracował jako wikariusz, najpierw w parafii św. Franciszka w Zabrzu (1972- -1974), a następnie w Zabrzu- -Rokitnicy (1974-1978). W 1977 r.
uzyskał magisterium z teologii na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lu
belskiego na podstawie pracy pt. Służba Boża w dekanacie by
tomskim w latach 1598-1665 w świetle wizytacji, pisanej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab.
W. Schenka.
W 1978 r. biskup opolski prof.
dr hab. Alfons Nossol skierował go na studia specjalistyczne w Instytucie Flistorii Kościoła Katolickiego Uniwersytetu Lu
belskiego w zakresie nauk po
mocniczych historii (archiwi
styki), które ukończył w 1982 r.
ze stopniem doktora teologii w zakresie historii Kościoła na podstawie pracy pt. Historiogra
fia diecezji wrocławskiej do roku 1821, pisanej na seminarium na
ukowym ks. prof. dra hab. S. Lib- rowskiego.
Po powrocie do diecezji pod
jął wykłady z historii Kościoła w Wyższym Seminarium Du
chownym Śląska Opolskiego w Nysie, a od 1986 r. w Diece
zjalnym Instytucie Teologiczno- -Pastoralnym w Opolu (filia Wydziału Teologicznego KUL), dodatkowo w latach 1985-1993
prowadził zajęcia z tego przed
miotu w Misyjnym Wyższym Seminarium Duchownym Księ
ży Werbistów w Nysie. W la
tach 1982-1984 był prefektem w Wyższym Seminarium Ducho
wnym, w roku akademickim 1985/86 - wicedyrektorem.
W 1986 r. otrzymał nominację na dyrektora Archiwum Diece
zjalnego w Opolu.
Rok akademicki 1984/85 spę
dził w Rzymie na kwerendzie w Archiwum Watykańskim, po
głębiając równocześnie studia z zakresu archiwistyki kościelnej w Scuola Vaticana di Paleogra
fía, Diplomática ed Archivistica.
5 grudnia 1992 r. został miano
wany przez Ojca św. Jana Pawła II biskupem pomocniczym die
cezji opolskiej, a święcenia bis
kupie otrzymał 6 stycznia 1993 r.
w bazylice watykańskiej z rąk papieża. Biskup Alfons Nossol mianował go wikariuszem ge
neralnym, członkiem Kolegium Konsultorów Diecezjalnych i Ra
dy Kapłańskiej.
Od chwili utworzenia pań
stwowego Uniwersytetu Opol
skiego z Wydziałem Teolo
gicznym, w 1994 r. pracował w Katedrze Historii Kościoła i Pa
trologii jako adiunkt. W 1998 r.
przeprowadził przewód habi
litacyjny na Wydziale Teologi
cznym Katolickiego Uniwersy
tetu Lubelskiego na podstawie dorobku i przedstawionej roz
prawy pt. Między Altransztadem a Połtawą. Stolica Apostolska wo
bec obsady tronu polskiego w latach 1706-1709 (druk: Opole 1997), wraz z dwoma tomami edycji źródeł jako integralną całością.
Kolokwium habilitacyjne od
było się 18 maja 1998 r. 7 lipca 2000 r. mianowany został profe
sorem nadzwyczajnym na Wy
dziale Teologicznym Uniwer
sytetu Opolskiego (od 1 paź
dziernika 2000 r. do 30 września 2005 r.).
17 listopada 2003 r. prezy
dent Rzeczpospolitej Polskiej nadał biskupowi Kopcowi tytuł profesora nauk teologicznych na podstawie dorobku i pracy pt.: Biskup Henryk Grzondziel (1897-1968). W służbie Kościoła na Śłąsku, Opole 2002.
Nagroda Karskiego dla abpa A. Nossola
Jest członkiem Rady Nauko
wej Episkopatu (od 1996 r.) oraz towarzystw naukowych: Towa
rzystwa Naukowego KUL (od 1983 r.); Görres-Gesellschaft zur Pflege der Wissenschaft z sie
dzibą w Kolonii (od 1989 r.) oraz Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego (od 1991 r.).
Zainteresowania naukowe biskupa koncentrują się wokół trzech płaszczyzn badawczych:
Kościół katolicki na Śląsku w XVI-XVIII wieku w okresie re
formy trydenckiej; dzieje Koś
cioła na Śląsku Opolskim; nun
cjatura papieska w Polsce w XVII i XVIII wieku - dzieje i edycja akt nuncjuszy papieskich w Polsce.
Jest autorem ok. 300 prac na
ukowych w postaci artykułów, haseł w encyklopediach specja
listycznych (Encyklopedia kato
licka, Lexikon für Theologie und Kirche, Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1198-1803) i publikowanych re
feratów. Spośród prac zwartych (poza wspomnianą już rozpra
wą habilitacyjną i książką „pro
fesorską") na uwagę zasługuje edycja akt nuncjusza J. Piazzy - Acta nuntiaturae Polonae. Mo- deratore: Henryk Damian Woj- tyska CP. T. 41: Julius Piazza (1706-1708). Vol. 1-3, Romae 1991-1998, wydane przez Polski Instytut Historyczny prof.
K. Lanckorońskiej; pierwszy wolumin nuncjusza M. Spinoli - Acta nuntiaturae Polonae. T. 42:
Nicolaus Spinola (1707-1712).
Romae 2002. Vol. 1: (20 V III1707 - 30 VI 1708). Dzieje Kościoła ka
tolickiego na Śląsku Opolskim, Opole 1991, wydane przez In
stytut Śląski w Opolu. Diecezja gliwicka. Dzieje i współczesność, przedmowa: bp Jan Wieczorek, Gliwice - Wydawnictwo Św.
Krzyża w Opolu 1999. Kościół śłąski w swoim miłenium. Cykl pogadanek historycznych na ante
nie opolskiego Radia PLUS - 1999, Opole - Wydawnictwo Św.
Krzyża 2000.
BEZ
Ks. arcybiskup A lfons Nos- sol, ordynariusz opolski, Wielki Kanclerz Wydziału Teologicz
nego UO, otrzymał Nagrodę Ja
na Karskiego, przyznaną mu - za „wizję Polski w jedności Eu
ropy" - przez kapitułę, w skład której wchodzą m.in. rabin Ja- cob Baker i Jacek Kuroń. Nagro
dę Jana Karskiego przyznano także byłemu premierowi Tade
uszowi Mazowieckiemu.
W ubiegłym roku laureatami nagrody byli: ks. prałat Grze
gorz Pawłowski z Jaffy i dr Ma
rek Edelman, kardiochirurg, przywódca Żydowskiej Organi
zacji Bojowej w getcie warsza
wskim.
13-14 września w Poczdamie i w Berlinie przebywała delega
cja pracowników katedry tech
nologii Wydziału Przyrodni- czo-Technicznego pod kierow
nictwem prof. dra hab. inż. Vik- tora Vlasenki. W ramach bilate
ralnych rozmów poszerzono krąg tematyczny dotychczaso
wej współpracy z Instytutem Pracy/Techniki Uniwersytetu Poczdamskiego, prowadzonej w ramach DAAD, o zagadnie
nia technologiczne związane z obróbką sygnałów i rejestracją obrazów. Podczas rozmów stro
na niemiecka wyraziła mocno swoje zainteresowanie wy
mianą studentów polegającą na
Twórca i patron nagrody, Jan Karski, był w czasie wojny łącznikiem między Armią Kra
jową i rządem londyńskim. Jako pierwszy poinformował An
glików i Amerykanów o zagła
dzie polskich Żydów. Nagrodę swojego imienia ustanowił w 2002 r. - dla ludzi, „którzy po
trafią się godnie Polską zafraso
wać".
Uroczystość wręczenia na
gród odbyła się w Uniwersyte
cie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 20 listopada - ks. arcy
biskup, z powodu choroby, nie mógł odebrać statuetki „Orła Karskiego" osobiście.
kilkudniowym uczestniczeniu w zajęciach partnerskiej uczelni.
Rozwiązanie tego problemu przesunięto na rok 2004, ze względu na dopięte budżety obu jednostek organizacyjnych.
Podsumowaniem wizyty na Uniwersytecie Poczdamskim było złożenie sprawozdania z dotychczasowej współpracy i określenie tematów wspólnych publikacji na rok 2004. Kolej
nym celem wizyty był udział w konferencji zorganizowanej przez Instytut Techniki Polite
chniki Berlińskiej, dotyczącej kształcenia nauczycieli techniki, pracy i przedsiębiorczości.
W ładysław Pierański (bas)
O polscy naukow cy w kom itetach PAN
W poprzednim numerze „Indeksu" w tekście pt. „Opolscy na
ukowcy w komitetach PAN", wśród nazwisk profesorów powo
łanych w skład komitetów PAN zabrakło nazwiska prof. dr hab.
inż. Krystyny Czai, dyrektor Instytutu Chemii UO, która została członkiem Komitetu Chemii PAN w kadencji 2003-2006.
1 grudnia br. prof. dr hab. Stanisław a Sochacka weszła w skład Komisji Onomastycznej Komitetu Językoznawstwa PAN.
Poszerzono współpracę
grudzień 2003 - styczeń 2004 13
Medal im. F. Palackiego dla prof. Jana Seredyki
W przypadającą na 8 paź
dziernika 75. rocznicę urodzin profesora zw. dr. hab. Jana Sere
dyki odbyła się w Pradze uro
czystość wręczenia mu Złotego Medalu im. Franciszka Palac
kiego. Ten medal jest najwyższym honorowym od
znaczeniem przyznawanym od 1968 roku przez Czeską Akademię Nauk za szczególne osiągnięcia w dziedzinie nauk społecznych. Wśród wyróż
nionych nim dotychczas 22 uczonych zagranicznych zna
lazło się jedynie trzech Po
laków.
Medal wręczyła prezydent Czeskiej Akademii Nauk - prof.
dr Helena Illnerowa. Laudację wygłosił dyrektor Instytutu Hi
storii Akademii - prof. dr h.c. Ja
roslav Panek.
Z naszej strony obecny był ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Czeskiej dr Andrzej Krawczyk. W swoim wystąpieniu wyraził on wielką satysfakcję z tak wysokiej oceny przez Akademię nie tylko osiągnięć naukowych profeso
ra Seredyki, ale także efektów jego współpracy z czeskimi ba
daczami. Podkreślił przy tym przodującą pozycję Uniwersy
tetu Opolskiego w tym zakre
sie, wyrażającą się m.in. ist
nieniem (w Instytucie Slawisty
ki) unikatowej w naszym kra
ju specjalizacji bohemistycznej.
Ambasador zgodził się również z poglądem profesora Seredyki o nadal niedostatecznej zna
jomości wśród społeczeństw naszych krajów wzajemnej przeszłości i teraźniejszości. Po
parł propozycję profesora reaktywowania w polsko-cze
skiej komisji podręcznikowej
prac nad wytycznymi dla auto- Prezydent Czeskiej Akademii Nauk prof. dr Helena lllnerova wręcza prof. Janowi rów, wydawców i nauczycieli Seredyce Złoty Medal im. Franciszka Palackiego.
szkół podstawowych i gimna
zjalnych, dotyczących przeka
zywania młodzieży polskiej i czeskiej niezbędnej wiedzy z tej dziedziny.
Poza ambasadorem Kraw
czykiem w praskiej uroczysto
ści uczestniczył prof. zw. dr hab. Marceli Kosman, w latach 1983-1993 profesor opolskiej WSP, obecnie profesor Uniwer
sytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i rektor poznańskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji, w której Insty
tucie Historii Politycznej za
trudniony jest - od 1999 roku - profesor Jan Seredyka. Profe
sor Kosman należy do elity historyków polskich i legity
muje się ogromnym dorobkiem naukowym, od średniowiecza do współczesności. Przyznany mu również przez Czeską Aka
demię Nauk Złoty Medal im.
Palackiego jest wyróżnieniem
także dla naszej uczelni, z którą profesor utrzymuje nadal oży
wione kontakty naukowe.
Uniwersytet Opolski repre
zentował w Pradze także prof.
dr hab. Włodzimierz Kaczo
rowski, aktualnie - po przejściu na emeryturę profesora Sere
dyki - kierownik jedynej w kraju Katedry Historii Parla
mentaryzmu. Przy tej okazji uzyskał on ze strony Uniwer
sytetu im. Karola w Pradze propozycję udziału w kierowa
nym przez prof. dr. h.c. Kare- la Małego międzynarodowym zespole badawczym, reali
zującym grant pt. Dzieje kon
stytucjonalizmu w Europie Środ
kowej XVII-X1X w.
Uroczystość zakończyła się złożeniem kwiatów pod pomni
kiem Franciszka Palackiego.
prof. dr hab. W łodzim ierz Kaczorowski
