Czasopismo Właścicieli Realności. 1925, nr 74

N a le ż y t o ś ć p o c z t o w a o p ła c o n a r y c z a ł t e m .

N r . 7 4 .

U W A G A . W razie zmiany właściciela realności, oddać obecnemu właścicielowi lub administratorowi realności.

K r a k ó w , K w ie c ie ń 1 9 2 5 . R o c z n i k X III.

CZASOPISMO WŁAŚCICIELI REALNOŚCI

ORGAN TOWARZYSTWA KATOL. WŁAŚCICIELI REALNOŚCI M. KRAKOWA I GMIN PRZYŁĄCZONYCH.

Prenumerata kosztuje rocznie Zł. 3-60.

Numer pojedynczy 30 gr.

Członkowie Tow. katol. właść. realn., w Krakowie, którzy zapłacą całoro­

czną wkładkę, otrzymują Czasopismo bezpłatnie, gdyż należytość za prenu­

meratę mieści się w opłacanej przez członków rocznej wkładce.

R e d a k c ja i A d m in is tr a c ja :

U L . K A R M E L I C K A 1 5 , I. P.

Telefon Nr. 1 3 4 0 b.

R edaktor o d p o w ie d zia ln y ; D r . F R A N C I S Z E K M U S S I L .

Ogłoszenia przyjmuje administracja, Kraków, ul. Karmelicka L. 15, I. p.

CENY OGŁOSZEŃ:

Cała strona 200 zł., 72 str. 110 zł., 1U str. 55 zł., ‘/s str. 30 zł., 1/10 str. 15 zł.

Ńadesłane 25 gr. Drobne ogłoszenia za słowo 6 gr. (najmniej 10 słów).

Biuro Tow arzystw a katol. w łaścicieli realności

znajduje się p rz y ulicy

o tw arte jest dla członków , k tóry m udziela się inform acji codziennie od godz. 9— 12 przed południem i od godz. 4—6 po południu z w yjątkiem niedziel i dni św iątecznych. —

od 4 —6 po poł. — Telefon 1340 b.

TREŚĆ NUMERU ; Akcja budowlana. — W sprawie dozorców domowych. — Projekt ustawy o poparciu budowy domów w miastach. — Podatek od nieruchomości. — O rekwizycji mieszkań dla wojskowych. — Zgromadzenie właścicieli realności w Podgórzu. — Jeszcze słów kilka w sprawie latarń, do oświetlania numerów orjentacyjnych domów. — O ułatwienia kredytowe dla właścicieli realności. — Uwaga : w sprawie latarń do oświetlania numerów domów. — Nie lekceważyć ubezpieczenia realności od odpo­

wiedzialności prawno-cywilnej. — Skutki zaniedbania ubezpieczenia realności od odpowiedzialności prawno-cywilnej. — W sprawie odwołań od orzeczeń Urzędu Rozjemczego dla spraw najmu. — Podatek od szyldów. — Rozliczanie opłaty nale- żytości za nadmiar zużytej wody. — Porada techniczna. — Nekrologja. — Do wiadomości członków. — Do Szan. Członków. — Pod­

wyższenie rycz. opłat dod. — Reklamacje. --- Szan. Członkowie. — Baczność. — Rab. dla członków. — Dział infor. — Ogłoszenia

W łaściciele realności popierajcie swój organ „Czasopismo właścicieli realności"

S i l n a o r g a n i z a c j a d z is ia j j e s t b a r d z ie j n iż k i e d y k o l w i e k p o t r z e b n ą ! C zło n k o w ie zapłaćcie zaraz zaleg łe w k ła d k i.

AKCJA BUDOWLANA.

Dużo mówi się o rozbudow ie miast, o wzmorze- niu ruchu budowlanego. O inicjatywie prywatnej mowy być nie może, gdyż wobec przepisów ustawy o ochro­

nie lokatorów, wobec różnych niespodzianek, na jakie własność realna narażoną być może, — prywatny ka­

pitał szuka sobie wszelkich innych sposobów lokaty, do akcji budowlanej wciągnąć się nie da.

W obec tego myśli się o akcji Rządu i gm in miej­

skich, lecz i ta akcja możliwa byłaby jedynie wtedy, gdyby na to były pieniądze, a u nas w Polsce nie­

stety na akcję taką pieniędzy niema i zdaje się wiele, bardzo wiele czasu upłynie, zanim pieniądze się znajdą.

Dopóki nie będzie pieniędzy, kredyt będzie drogi, a tern samem i koszta budow y będą zbyt drogie. Musimy się więc rozglądać za obcemi pieniądzmi. Pieniędzy zagra­

nicą jest dosyć, lecz jak długo istnieć będą ogranicze­

nia własności realnej, ustawa o ochronie lokatorów itp., tak długo z pewnością ani pieniądze amerykańskie, ani żadne inne do nas nie nadejdą. Dopóki zagranica nie będzie miała tej pewności i gwarancji, że w Polsce

praw o własności prywatnej jest i będzie uszanowane, tak długo wszelka akcja budow lana pozostanie tylko marzeniem i złudą. Dr. F. M .

W SPRAWIE DOZORCÓW DOMOWYCH.

Orzeczenie Nadzwyczajnej Komisji Rozjemczej, wydane na czas od 1-go grudnia 1924 r. do 30-go li­

stopada 1925 r., którego głów ne przepisy podaliśmy w Nr. 73 „Czasopisma", jest niesprawiedliwe, głęboko krzywdzące właścicieli realności.

Nadzwyczajna Komisja nie uwzględniła w zupeł­

ności żądań przedstawionych przez Towarzystwo na­

sze przychylając się w zupełności do, zdaniem naszem nieuzasadnionych postulatów dozorców domowych.

W poprzednim numerze wspomnieliśmy o krzyw- dzącem postanowieniu dotyczącem aż 6-cio miesię­

cznego term inu rozwiązania stosunku służbowego, oraz o zbyt wysokich stawkach płac, jak na tutejsze sto­

sunki i kwalifikacje stróżów.

I tak np. z dom u II. piętrowego płacić się ma Zł. 15. Nadzwyczajna Komisja nie wzięła pod uwagę, że dom y II. piętrowe są różne, może być dom II. p.

np. o 2-óch oknach, w którym mieszka 3-ech lokato­

rów, a są dom y II. p. duże, w których mieszkać może np. kilkunastu lokatorów, dlaczego więc obydwaj wła­

ściciele realności mają płacić tę samą stawkę stróżowi, czyż to sprawiedliwe i logiczne. Uw ag podobnych możnaby bardzo wiele przytoczyć.

W ostatnich dniach zwrócił się Inspektorat Pracy do naszego W ydziału z żądaniem wyznaczenia delega­

tów, celem powołania do życia Komisji Rozjemczej.

W ydział na posiedzeniu dnia 20-go marca br. odby­

tem, po obszernej dyskusji, uchwalił jednogłośnie za­

wiadomić Inspektorat Pracy, że ze względu na bardzo niekorzystne dla właścicieli realności orzeczenie Komi­

sji Nadzwyczajnej, nieuwzględniającej zupełnie żądań Towarzystw realnościowych, nie wyznacza żadnych d e ­ legatów do Komisji Rozjemczej.

Zarazem wybrał Wydział ze swego łona K om i­

sję; która ma poczynić u właściwych władz odpow ie­

dnie starania, mające na celu zmianę tak niekorzy­

stnego orzeczenia Komisji Nadzwyczajnej. Fem.

PROJEKT USTAWY 0 POPARCIU BUDOWY DOMÓW W MIASTACH.

W n u m e r z e 11 Czasopisma „Miasto Polskie"

umieszczono „Projekt ustawy o poparciu budow y do­

mów w miastach". Z uwagi na aktualność projektu tego, oraz, że znajomość projektu ustawy zainteresuje Szan. Członków, projekt ten z Czasopisma „Miasto Polskie" do wiadomości podajemy.

G w a r a n c j e s k a r b u .

Min. Skarbu opracowało projekt ustawy o popie­

raniu budow y dom ów mieszkalnych w miastach, który został uchwalony na posiedzeniu Rady M inistrów dnia 10 b. m. Projekt upoważnia Ministra Skarbu do udzie­

lenia gwarancyj Skarbu Państwa dla obligacyj, które będą wydawane przez instytucje finansowe, wskazane przez Ministra Skarbu wyłącznie na cele budowy, nad­

budow y i odbudow y dom ów mieszkalnych w miastach do wysokości nominalnej sumy 500 miljonów złotych.

P o ż y c z k i .

Z funduszów, które będą osiągnięte drogą reali­

zacji obligacyj, udzielane będą zrzeszeniom budow la­

nym, osobom fizycznym i prawrtym i terytorjalnym związkom samorządowym pożyczki długoterm inowe na cele budow y domów.

Pożyczki będą amortyzacyjne i nie m ogą prze­

wyższać 80 proc. ceny kosztorysowej budynku łącznie z wartością placu.

Podział pożyczek pomiędzy poszczególne miejsco­

wości, okresy i stopę amortyzacji, stopę oprocentowania, sposoby i warunki zabezpieczenia, sposoby i warunki

wypłaty i spłaty pożyczek dla różnych kategorji d o ­ mów mieszkalnych, określi rozporządzenie Ministra Skarbu.

F u n d u s z b u d o w l a n y .

Dla udzielenia przy budowie dom ów mieszkalnych ulg, któreby przyczyniły się do potanienia kom ornego utworzony będzie osobny fundusz budowlany.

Jako głów ne źródło dochodów funduszu- budow ­ lanego wprowadzony będzie państwowy podatek od lokali i państwowy podatek od placów budowlanych, niezabudowanych lub niedostatecznie zabudowanych.

Państwowy podatek od lokali pobierany będzie na obszarze gm in miejskich od wszelkiego rodzaju lo­

kali wynajętych, a podlegających ustawie z dnia 1 1 -go kwietnia 1924 r. o ochronie lokatorów.

Podstawę podatku stanowić będzie przedwojenne kom orne płacone w czerwcu 1914 r.

Stopa państw owego podatku od lokali wynosić będzie 10 proc. podstawy wymiaru.

Stopa podatku od lokali na rzecz gmin miejskich nie może przewyższać 5 proc. tej podstawy wymiaru.

P o d a t k i o d p l a c ó w .

Państwowy podatek od placów budowlanych, nie­

zabudowanych lub niedostatecznie zabudowanych w wy­

sokości do 2 proc., wartości szacunkowej tych placów, pobierany będzie do czasu wprowadzenia podatku od przyrostu wartości.

O d podatku wolne będą place stanowiące w ła­

sność Skarbu Państwa lub terytorjalnych związków sa­

morządowych.

Stopa podatku od placów budowlanych na rzecz gm in miejskich nie może przewyższać 1 proc. wartości szacunkowej tych placów.

S z c z e g ó ł o w e p r z e p i s y

o wymiarze, poborze i przymusowem ściąganiu pań­

stwowego podatku od lokali oraz podatku od placów niezabudowanych, zawierać będzie rozporządzenie Mi­

nisterstwa Skarbu, wydane w porozum ieniu z Ministrem Spraw W ewnętrznych i Robót Publicznych.

Oprócz podatku od lokali j podatku od placów budow lanych do funduszu budow lanego wpływać będą także spłaty pożyczek udzielonych z funduszów Skarbu Państwa na cele budowlano-mieszkaniowe.

U l g i .

Domy mieszkalne lub ich części nowozabudowane albo wykończone w sposób, czyniący dom zdatnym do zamieszkania, korzystać będą niezależnie od ulg prze­

widzianych w ustawie z dnia 22 września 1922 r. o ul­

gach dla nowowznoszonych budowli z ulg następu­

jących :

C Z A S O P IS M O W Ł A Ś C IC IE L I R E A L N O Ś C I

3 a) zwolnienie dochodów od obciążenia podatkiem

dochodowym od chwili ukończenia budowy do końca dziesiątego roku podatkow ego po jej ukończeniu;

b) prawo potrącenia z ogólnego dochodu podle­

gającego podatkowi dochodow em u osobom tak fizy­

cznym jak i prawnym, które w okresie 1925 do 1930 wybudują domy mieszkalne, kosztów budow y (z wyłą­

czeniem jednak pożyczek przewidzianych w niniejszej ustawie) potrącenia te m ogą być uskutecznione, zale­

żnie od życzenia płatnika, jednorazowo lub najdłużej w ciągu pięciu lat, poczynając od roku następnego po ukończeniu budowy.

c) zwolnienie od opłat stemplowych, obligacyj budowlanych, obligów, stwierdzających otrzymanie po­

życzek oraz innych dokum entów, tyczących się zabez­

pieczenia lub wykreślenia pożyczek budow lanych;

d) zwolnienie od opłat stemplowych i samorzą­

dowych umów, na mocy których Państwo lub gm ina odstępuje grunty na cele budowy dom ów m ieszkalnych;

Zwalniane będą od podatku na rzecz gm in miej­

skich podstawowe materjały b u d o w lan e: drzewo bu­

dulcowe, cegła, dachówka, wapno, cement, żwir i piasek P l a c e p o d b u d o w ę .

Rada M inistrów zostaje upoważniona :

a) do bezpłatnego odstępow ania gm inom miej­

skim gruntów zbędnych dla potrzeb państwowych a nie­

zbędnych na ogólne potrzeby miasta;

b) do odstępow ania zrzeszeniom budowlanym, osobom fizycznym i prawnym i gm inom miejskim zbędnych dla potrzeb państwowych gruntów, położo­

nych w obrębie miasta, tudzież w sferze jego interesów na cele budow y dom ów mieszkalnych, drogą sprzedaży oddania w wieczystą albo czasową dzierżawę lub na podstawie prawa zabudowy (prawa budowli) dziedzicz­

nego prawa do budowy) na warunkach ulgowych.

Gm iny miejskie otrzymają zezwolenie na odstę­

powanie należących do nich gruntów na cele budowy dom ów mieszkalnych.

K o m i t e t y b u d o w l a n e .

W gm inach miejskich mają być utworzone kom i­

tety budowlane, złożone z 4 do 12 członków, w ybra­

nych przez Radę miejską z liczby osób posiadających odpow iednie wiadomości fachowe, z prezydenta (bur­

mistrza) lub jego zastępcy, jako przewodniczącego i z jednego lub więcej przedstawicieli Rządu,

Zadaniem Komitetów budowlanych b ę d z ie : a) inicjowanie i przeprowadzenie akcji budowy dom ów mieszkalnych przez gm inę miejską;

b) obmyślanie i realizowanie środków, mających na celu ułatwienie osobom prywatnym, zrzeszeniom i instytucjom budow y dom ów mieszkalnych;

c) udzielanie właścicielom dom ów zniszczonych lub zapuszczonych na ich rem ont pożyczek z sum, przy­

znanych gm inom miejskim zgodnie z art. 2 niniejszej ustawy, jakoteż przeprowadzanie przymusowego re­

m ontu na koszt właścicieli w granicach, zapewniających gm inie zwrot wyłożonych kosztów.

Rozporządzenie Ministra Skarbu, wydane w p o ­ rozumieniu z Ministrem Spr. W ewnętrznych i Ministrem Rob. Publicznych ustali wykaz miast, w których mają być utworzone komitety budow lane i określi' szczegó­

łowo tok ich urzędowania.

Pożyczki, udzielane z funduszów państwowych na cele budowlano-mieszkaniowe, będą zamienione na po ­ życzki długoterminowe,, z zastosowaniem do nich p o ­ stanowień niniejszej ustawy.

Rząd projektował początkowo uzyskać dla w yko­

nania powyższego projektu specjalne pełnomocnictwa od ciał prawodawczych. Jak się dowiadujemy, po na­

radzie, odbytej z przedstawicielami stronnictw, Rząd odstąpił od swego pierwotnego zamierzenia i projekt wniesiony będzie do Sejmu w normalnej drodze usta­

wodawczej. __________

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI.

Moc obowiązująca rozporządzenia z dnia 17-go marca 1924 r. Nr. 51 Dz. ust. p. 523 o podatku od nieruchomości, wydanego na 1924 r., została na posie­

dzeniu Sejmu dnia 17-go mąrca br. przedłużona.

Jak wiadomo podatek ten wynosił w 1924 r.

20°/o ogólnej sumy czynszu względnie wartości czyn­

szowej ustalonej w myśl przepisów ust. o ochr. lokat, z wyłączeniem opłat dodatkowych. Podatek ten zby­

tnio obciążał własność realną.

W edług uchwalonej obecnie przez Sejm ustawy, podatek ten wyniesie:

a) w 1925 roku — 12% ; b) w 1926 roku — 10°/o ; ć) w 1927 roku — 8°/0;

d) w 1928 roku — 7% . Rząd proponow ał wyższe stawki.

W 1924 r. wnieśliśmy do Rządu podanie, w któ- rem żądaliśmy zupełnego zaprzestania poboru tego podatku, aż do czasu, gdy czynsze dojdą do pełnej przedwojennej wysokości, względnie choćby znaczne zniżenie stopy tego podatku.

Starania nasze chociaż częściowo zostały przez

Sejm uwzględnione. Fem.

0 REKWIZYCJI MIESZKAŃ DLA WOJSKOWYCH.

W ojewództwo krakowskie w wykonaniu zarzą­

dzenia Ministerstwa Spraw W ewnętrznych, zwróciło

się do Magistratu z żądaniem rekwirowania niezaję-

tych lub nienależycie wykorzystanych mieszkań dla

pp. wojskowych. Tego rodzaju rekwizycję należy uw a­

żać za bezprawie, gdyż dotąd niema ustawy, norm u­

jącej tę sprawę. M agistrat w zupełności uznaje to bez prawie, jednak wskutek polecenia Władzy wyższej usi­

łował w 2-ch wypadkach zająć mieszkania rzekomo niezajęte. Okazało się jednak, że w obu wypadkach (lokatorzy) tylko chwilowo wyjechali, pozostawiając atoli mieszkania w zupełności urządzone.

W skutek interwencji prezesa Dra M u s s i l a o d ­ stąpił Magistrat od zamierzonej rekwizycji. Wydział Towarzystwa wybrał osobną Komisję z kilku człon­

ków Wydziału, która w razie zamierzonej w przyszło­

ści bezprawnie rekwizycji, ma zaraz podjąć właściwe przeciw tem u środki.

Upraszamy tedy na wypadek, gdyby w dom u którego z członków podobny wypadek zaszedł, aby zaraz się zwracali do biura Towarzystwa.

W ydział Towarzystwa zdaje sobie w zupełności sprawę z fatalnego położenia, w jakiem się znajdują wojskowi, z pow odu braku mieszkań i z pow odu za niedbania właściwych czynników, że do takiego roz­

paczliwego położenia dopuściły.

W podobnym położeniu znajdują się nie tylko wojskowi, ale także cywilni.

Chcąc choć w drobnej części ulżyć temu poło­

żeniu, zwracamy się do Szan. Członków z gorącym apelem, aby o ile w ich dom ach znajdują się wolne mieszkania, choćby częściowo, zechcieli o tern zawia­

damiać Wydział V. Magistratu. Rekwizycja w takim wypadku nie zostanie narzuconą, lecz można sobie wybrać wojskowego w edług upodobania i ułożyć się

co do warunków najmu. Fem.

ZGROMADZENIE

WŁAŚCICIELI REALNOŚCI W PODGÓRZU.

Dnia 22-go marca br. odbyło się Zgromadzenie członków Towarzystwa chrześcijańskich właścicieli real­

ności w Podgórzu, w dom u Cechu Chrzęść, w Rynku, przy licznym udziale właścicieli realności. Zebranie za­

gaił prezes tamtejszego Towarzystwa, radca W o j a s . Po om ówieniu spraw bieżących, organizacyjnych itp., udzielił głosu zaproszonemu prezesowi Towarzystwa katolickich właścicieli realności m. Krakowa i gm in przyłączonych w Krakowie, Drowi M u s s i 1 o w i, który w przeszło godzinnym referacie przedstawił opłakany stan właścicieli realności, om ówił ujem ne strony ustawy o ochronie lokatorów, przedstawił skierowane do Rządu żądania zmiany niektórych postanowień tej ustawy. Dalej poruszył referent sprawę zamierzonego zaprowadzenia kurków, zamykających dopływ gazu do domów, sprawę zamiatania przez stróżów ulic, niefor­

tunny pomysł wprowadzenia latarń mających oświe­

tlać num ery orjentacyjne domów.

Zapoznał obecnych z krzywdzącem właścicieli realności orzeczeniem Komisji Nadzwyczajnej w spra­

wie term inu rozwiązania stosunku służbowego i płac dozorców domowych. Zwrócił uwagę na Towarzystwo ubezpieczeń od wypadków „VESTA“ i skutki zaniedba­

nia ubezpieczeń dom ów od odpowiedzialności prawno- cywilnej. Na zakończenie apelował do właścicieli real­

ności, aby licznie do tamtejszego Towarzystwa przy­

stępowali, bez silnej bowiem organizacji Towarzystwa realnościowe, nie potrafią postulatów przeprowadzić.

Referat nagromadzili zebrani licznemi oklaskami, a prezes W o j a s serdecznie podziękował referentowi za tak wyczerpujący referat, zaznaczył, że prezes Dr M u s s i 1 nigdy nie odm awia swej życzliwości wzglę dem Towarzystwa chrześcijańskich właścicieli realności w Podgórzu, i ilekroć razy zostanie zaproszony, zawsze przybywa na Zebrania.

Następnie zabrał głos wiceprezes D y r c z , który poruszył szereg spraw i kwestji przez Dra M u s s i l a omawianych. Rozwinęła się ożywiona dyskusja, w któ­

rej brało udział kilku właścicieli realności. Uchwalono jednogłośnie rezolucję z protestem przeciw zaprow a­

dzeniu wyżej wspom nianych latarń. Kilkunastu właści­

cieli realności zaprenumerowało „Czasopismo właści­

cieli realności". Po wyczerpaniu porządku dziennego, prezes W o j a s zamknął posiedzenie.

JESZCZE SŁÓW KILKA W SPRAWIE LATARŃ DO OŚWIETLANIA NUMERÓW ORJENTAC. DOMÓW.

Z pow odu artykułów umieszczonych w „Ilustro­

wanym Kurjerze Codziennym" z dnia 21 go lutego 1925 r. Nr. 53 i w „Nowej Reformie z dnia 21-go lu ­ tego 1925 r. Nr. 43 o rzekomej wysokiej nielojalności naszego Towarzystwa wobec autonom ji gminy, widział się Wydział zmuszonym do wyjaśnienia swego stano­

wiska w tej sprawie.

Podajemy treść artykułu, o umieszczenie którego zwróciliśmy się do redakcji wszystkich miejscowych dzienników. Nadmieniamy, że redakcje „Głosu N a­

rodu" i „Czasu" artykuł ten dosłownie umieściły i tu musimy zauważyć, że redakcje powyższych 2-ch pism, ilekroć razy się tam zwrócimy z prośbą o umieszcze­

nie wyjaśnień w sprawach dotyczących własności real­

nej, nigdy prośbie naszej nie odm awiają i bezintere­

sownie artykuły nasze umieszczają. Pozwalamy sobie z tego miejsca wyrazić nasze podziękowanie. Redakcje

„Ilustrowanego Kurjera Codziennego" i „Nowej Re­

formy" nie chciały wyjaśnienia naszego umieścić.

T r e ś ć a r t y k u ł u .

W projektowanem zaprowadzeniu latarń na d o ­

mach, nie chodzi o oświetlanie num erów domów, bo

do tego nie potrzeba żarówki 50-cio świecowej, lecz

wystarczyłoby użycie żarówki 10-cio świecowej, wzglę­

C Z A S O P IS M O W Ł A Ś C IC IE L I R E A L N O Ś C I

5 dnie kawałka wstawionej świeczki (jak w Warszawie).

Chodzi tu najwyraźniej o wzmocnienie oświetlenia ulic.

Towarzystwo uznaje potrzebę wzmocnienia oświetlania wielu ulic, jednakowoż nie może zgodzić się na to, aby koszta oświetlenia miasta przerzucano na właści­

cieli dom ów. Oświetlanie bowiem ulic służy nie tylko pięciu tysiącom właścicieli domów, ale 200.000 mie­

szkańców miasta.

Mylnem jest zapatrywanie, że ten koszt nowy oświetlenia, rozłoży się na wszystkich lokatorów, gdyż w ustawie o ochronie lokatorów, wydatek ten na oświe­

tlenie miasta nie jest naturalnie przewidziany. Koszt zaś oświetlenia nie ogranicza się do ustanow ionego na ra­

zie ryczałtu Zł. 50 rocznie, gdyż do tego dochodzi jeszcze sprawianie żarówek i konserwacja latarń. P ro­

jektowane latarnie są w dodatku zdumiewająco nie­

praktycznie pom yślane; podczas gdy bowiem latarnie uliczne gasi się jednem przekręceniem kontaktu w ele­

ktrowni, to do gaszenia latarń na domach z wyjątkiem miesięcy zimowych, musiałoby przez resztę roku wsta­

wać w nocy 5.600 ludzi, co jest wprost niewykonal- nem i niemożliwem do skontrolowania przez właści­

ciela, który za to żadnej odpowiedzialności ponosić nie może. Rezultatem będzie to, że latarnie będą się świe­

cić nieraz przez parę godzin zupełnie niepotrzebnie, pow odując bezużyteczne marnowanie węgla, co znowu podroży i tak już bardzo wygórowaną cenę prądu, opłacaną przez konsumentów. Obowiązek gaszenia jest o wiele większym ciężarem dla właścicieli i stróżów, niż koszta prądu i konserwacji.

Kraków ma o wiele pilniejsze zadania do speł­

nienia, niż wprowadzać tak luksusowe urządzenia, na jakie nawet najzamożniejsze miasta sobie nie pozwalają.

UŁATWIENIA KREDYTOWE DLA WŁAŚCICIELI REALNOŚCI.

Jeszcze przed wojną poruszano często na Zebra­

niach właścicieli realności myśl stworzenia instytucji finansowej, któraby udzielała dla właścicieli realności taniego kredytu, długoterm inow ego hipotecznego.

Różne projekta okazywały się zawsze jako nie­

możliwe do zrealizowania, a to ze względu na brak odpow iednich funduszów.

Założenie małej instytucji, cży to banku, czy To­

warzystwa zaliczkowego lub tp. powstałej z funduszów, względnie udziałów członków, nie odpow iadałoby ce­

lowi, gdyż nie możnaby uzyskać w ten sposób dużych kapitałów i to w tej wysokości, aby zaspokoić potrzeby właścicieli realności. Oparcie się o inne instytucje, ró ­ wnież chybiłoby celu, gdyż pożyczki w ten sposób uzyskane, nie mogłyby być odpow iednio nisko opro­

centowane. Przed wojną udzielały pożyczek długoter­

minowych hipotecznych różne instytycje finansowe;

banki, kasy itp. W szczególności Kasa Oszczędności

miasta Krakowa bardzo silnie zaspakajała potrzeby kre­

dytu hipotecznego. W czasie wojny i po wojnie ustał tego rodzaju kredyt, a własność realna pozbawiona dochodów, nie m ogąc uzyskać pożyczki, z dniem ka­

żdym niszczeje i ginie.

Obecnie nie czas jeszcze czynić starania o wła­

sną instytucję finansową. Konieczną jest jednak pomoc materjalna dla własności realnej, wymagającej nieodzo­

wnego remontu. Rozchodzi się o to, aby umożliwić właścicielom realności otrzymanie na razie drobnego kredytu kilkuset do kilku tysięcy złotych, celem prze­

prowadzenia w swoich realnościach koniecznego re­

montu, jak przedewszystkiem naprawy dachów, by za- pobiedz w ten sposób bodaj gniciu wiązania dacho­

wego, niszczeniu m urów itp., aby uratować dom y od zupełnej zagłady. W tym względzie bardzo dodatnio zapisała się w czasie wojny i obecnie Kasa Oszczędno­

ści miasta Krakowa, która w miarę możności właści­

cielom realności udzielała pożyczek wekslowych z za­

bezpieczeniem hipotecznem, a obecnie wobec wzmo rzonego ruchu wkładkowego w większej mierze poży­

czek tych udziela. Nie podoła jednak Kasa Oszczędności miasta Krakowa na razie zaspokojeniu wszystkich po­

trzeb właścicieli realności i dlatego Wydział Towarzy­

stwa nawiązał stosunki z chrześcijańską instytucją w Kra­

kowie, a mianowicie z Bankiem Mieszczańsko-Ludowym.

Spółdzielnia, który właścicielom realności udziela poży­

czki krótkoterminowe wekslowe. Bliższych informacyj udziela biuro Towarzystwa przy ul. Karmelickiej L. 15, w godzinach od 4 —6 po południu. Ferti.

UWAGA: W SPRAWIE LATARŃ DO OŚWIETLANIA NUMERÓW DOMÓW.

W prawdzie Wydział Towarzystwa nie otrzymał dotąd z Tymczasowego W ydziału Samorządowego o d ­ powiedzi w sprawie załatwienia wniesionego protestu (o czem pisaliśmy w Nr. 72 i 73 „Czasopisma"), d o ­ chodzą nas jednak wieści, że Magistrat, względnie Elektrownia miejska podobno z polecenia Tymczaso­

wego Wydziału Sam orządowego wstrzymała dalszą in ­ stalację tych latarń.

Z tego powodu i z uwagi, że sprawa nie jest jeszcze definitywnie załatwiona, radzimy Szan. Człon­

kom, aby nie podpisywali żadnych ewentualnie dorę­

czyć się mających deklaracji itp. W razie zaś doręcze­

nia polecenia na zezwolenie na instalację, zechcą Szan.

Członkowie zanotować sobie dzień doręczenia i bez­

zwłocznie przynieść odnośne pismo do biura Tow a­

rzystwa, celem wniesienia na czas środka prawnego.

Na razie wskazanem jest, jak na to zwracaliśmy uwagę w Nr. 73 „Czasopisma" na instalacje nie ze­

zwalać. Radzimy Szan. Członkom w sprawie tej we

wszelkich wypadkach zwracać się do biura Towarzystwa

NIE LEKCEWAŻYĆ UBEZPIECZENIA REALNOŚCI OD ODPOWIEDZIALNOŚCI PRAWNO-CYWILNEJ.

(Zwracamy uwagę na artykuł na stronie 7 Nr. 72 i strona 7 Nr. 73 „Czasopisma").

SKUTKI ZANIEDBANIA UBEZPIECZENIA REALNOŚCI OD ODPOWIEDZIALNOŚCI PRAWNO-CYWILNEJ.

W ostatnich czasach zdarzyły się znowu wypadki, które naraziły właścicieli dom ów na dotkliwe skutki i znaczne koszta. I tak: 1. W realności przy ul. A m ­ brożego Grabowskiego wywrócił się parkan, który przygniótł przechodzącą kobietę, co spowodow ało uszko­

dzenie oka i wybicie zębów. Koszta leczenia już dotąd wyniosły przeszło Zł. 400.

łl. W jednej realności przy ul. Karmelickiej, lo­

kator schodząc ze schodów, potknął się na ruszającej się kostce posadzki kamiennej, wskutek czego potłukł poważnie kolano i zniszczył ubranie. Właściciel zm u­

szony był zapłacić koszta leczenia i odszkodowanie za zniszczone ubranie. Tak w jednym jak i w drugim wypadku byliby właściciele uniknęli tych wydatków, gdyby byli realności ubezpieczyli od wypadków ko­

sztem może Zl. 30—40 rocznie. Fem.

W SPRAWIE ODWOŁAŃ OD ORZECZEŃ URZĘDU ROZJEMCZEGO DLA SPRAW NAJMU.

Zwracamy uwagę, że w myśl art. 20 ustawy o ochronie lokatorów od orzeczeń Urzędu Rozjem­

czego odwołać się można do Sądu okręgow ego cy­

wilnego, jako apelacyjnego w przeciągu dni 14-tu od dnia o g ł o s z e n i a orzeczenia, a nie od dnia doręcze­

nia na piśmie tego orzeczenia. Zdarza się, że strony czekają na doręczenie i dopiero od tego dnia liczą 14-dniowy termin. W niesione po upływie w spom nia­

nego term inu odwołania, odrzucane zostają z urzędu Odw ołania wnosi się przez Urząd Rozjemczy.

Fem.

PODATEK OD SZYLDÓW.

W edług ogłoszenia Magistratu stoł. król. miasta Krakowa z dnia 21-go stycznia 1925 r. L. 15.502/11/25, obowiązuje w Krakowie, począwszy od 1-go stycznia 1925 r. podatek od szyldów. Podatek ten wynosi za­

leżnie od wielkości szyldu od Zł. 10'— do Zł. 60-—

rocznie. Płatny jest w 2-ch ratach, a m ianowicie: do 3 1-go marca i do 30-go września, bez osobnego we­

zwania. Podatek oblicza sobie strona sama i na p o d ­ stawie takiego obliczenia wpłaca w głównej Kasie Miej­

skiej.

Równocześnie z opłatą obowiązaną jest strona złożyć deklarację, w której ma podać długość i sze-' rokość szyldu, siedzibę przedsiębiorstwa, biura itp., miejsce, gdzie szyld jest umieszczony. Podatek ten opłacają osoby fizyczne i prawne (Spółki akcyjne, Sto­

warzyszenia), zawody wolne (lekarze, adwokaci, archi­

tekci itp.). Z uwagi, że wielu naszych członków obo­

wiązanych będzie podatek ten opłacać, podajem y po­

wyżej głów ne postanowienia tego rozporządzenia.

Fem.

ROZLICZANIE OPŁATY

NALEŹYT0ŚCI ZA NADMIAR ZUŻYTEJ WODY.

W „Czasopiśmie" Nr. 72 podaliśmy na stronie 3 tabelę ze sposobem rozliczania opłaty przez lokatorów należytości za nadm iar zużytej wody. Radzimy człon­

kom, którym z Zarządu W odociągu Miejskiego dorę­

czono wezwania płatnicze na nadwyżkę wody, sko­

rzystać z podanej tabelki, i według niej nadwyżkę rozliczać. Zauważamy, że jeżeli lokator dobrowolnie przypadającej na niego nadwyżki nie zapłaci, wtedy o ile właściciel realności we właściwym czasie o tern Zarząd W odociągu Miejskiego zawiadomi, w takim razie Zarząd W odociągu Miejskiego zarządzi ściągnię­

cie nadwyżki wprost od lokatorów, w drodze egze­

kucji (zwracamy uwagę na odnośny artykuł w „Czaso­

piśmie" Nr. 72 strona 3).

Na życzenie stron przeprowadza biuro Towarzy­

stwa rozliczanie nadwyżki za skromną opłatą.

Fem.

PORADA TECHNICZNA.

Z pow odu śmierci budowniczego ś. p. Józefa SIWKA, który w razie dopuszczenia przez Urząd Roz­

jemczy dla spraw najmu dow odu z rzeczoznawców, dla ocenienia wartości mieszkań i lokali z czerwca 1914 r., występował jako rzeczoznawca — porozumiał się W y­

dział z budowniczym p. inż. Stanisławem WALCEM, który oświadczył gotow ość występowania przed Urzę­

dem Rozjemczym dla spraw najmu na życzenie Szan.

Członków, jako rzeczoznawca, który zarazem udziela członkom w swem biurze przy ulicy Dunajewskiego, Hotel Krakowski codziennie od godz. 9 —1 i 5 '/2—7 ‘/s ewentualnie za poprzedniem porozumieniem się tełe- fonicznem Nr. 1557 porady technicznej w sprawach budowy, nadbudowy, przebudowy, oraz rem ontu d o ­ mów, podejm uje się oszacowania dom ów w razie za­

m ieni kupna i t. p.

NEKR0L0GJA.

Dnia 2-go marca br. um arł długoletni członek Towarzystwa i W ydziału ś. p. J ó z e f S i w e k . Był je­

dnym z najpilniejszych członków, szczerze oddany To­

warzystwu, nader czynny. Jako budowniczy w ystępo­

wał często jako rzeczoznawca w Urzędzie Rozjemczym dla spraw najmu. Niespodziewana, nagła śmierć wy­

wołała ogólny żal wśród członków Towarzystwa i W y­

działu. Cześć Jego pam ięci!

DO WIADOMOŚCI CZŁONKÓW.

Niniejszem zawiadamia się Szan. Członków, że

do inkasowania wkładek od Członków, do zbierania

ogłoszeń do „Czasopisma" i inkasowania należytości

za ogłoszenia, jak również do przyjmowania zgłoszeń

na ubezpieczenia realności od odpowiedzialności p r a ­

wno cywilnej w Towarzystwie „VESTA“ upoważniony

jest j e d y n i e p. F 1 o r j a n W a r d a s , zaopatrzony

w odpow iednie legitymacje. — P. K o z y r a do tego

rodzaju czynności nie jest więcej uprawniony.

C Z A S O P IS M O W Ł A Ś C IC IE L I R E A L N O Ś C I 7

DO SZAN. CZŁONKÓW.

W sprawie 50% procentowych zniżek do teatrów, uzyskaliśmy dla Szan. Członków dalsze udogodnienia, a m ianowicie: dotychczas można było kupować bilety zniżkowe dopiero w dniu przedstawienia i to dopiero po godzinie 6 ej wieczorem przy kasach teatralnych, obecnie bilety do teatru operetki „Nowości" przy ul.

Rajskiej można wcześniej kupować w sklepie p. R u d ­ n i c k i e g o w Rynku głównym A —B., zaś do teatru

„Bagatela" przy kasie teatralnej. Do teatru miejskiego można na przedstawienia piątkowe kupować bilety już od poniedziałku do czwartku w sklepie „Zespołu" za okazaniem legitymacji członka Towarzystwa. Do kina

„Reduty" wystarczy okazanie legitymacji członka T o­

warzystwa, celem uzyskania biletu zniżkowego (50°/0), do kina „Warszawa" wydaje biuro Towarzystwa oso­

bne, stałe roczne legitymacje. Inne kina na razie zni­

żek nie przyznają. _______ ,

PODWYŻSZENIE

RYCZAŁTU OPŁAT DODATKOWYCH.

W ostatniej chwili dowiadujemy się, że na kon­

ferencji asesorów Urzędu Rozjemczego dla spraw najmu w dniu 27-go marca br. odbytej, ustalono od 1-go kwietnia 1925 r. ryczałt opłat dodatkowych na:

1) Z lokali sklepowych na . . . . 5%

2) Z mieszkań n a ... 7%

W domach, w których niem a połączenia z kana­

łem miejskim, ryczałt podwyższa się o 1 %.

REKLAMACJE.

K i l k u c z ł o n k ó w ż a l i ł o s i ę, że n i e o t r z y ­ m a l i o s t a t n i e g o n u m e r u „ C z a s o p i s m a " . W n i e ś l i ś m y z a r a z z a ż a l e n i e d o U r z ę d u p o c z t o w e g o . P r o s i m y w r a z i e n i e o t r z y m a ­ n i a k t ó r e g o k o l w i e k n u m e r u b e z z w ł o c z n i e o t e r n n a s z a w i a d o m i ć .

SZANOWNI CZŁONKOWIE

p o p i e r a j c i e firmy c h r z e ś c i j a ń s k i e , umieszczane w dziale „ R a b a t y d l a C z ł o n k ó w " i w dziale

d n s e r a t o w y m " . __________

BACZNOŚĆ!

Zwracamy uwagę, że do inkasowania wkładek od członków upoważniony jest jedynie p. F l o r j a n W a r d a s , zaopatrzony w legitymację z firmą Tow a­

rzystwa i podpisaną przez prezesa Dra M u s s i 1 a. Pła­

cenie wkładki komu innemu jest nieważne. Zdarzało się podobno, że jakaś inkasentka zgłaszała się do Szan.

Członków, przedstawiając się fałszywie za inkasentkę na­

szego Towarzystwa i wprowadzając Członków w błąd.

RABATY DLA CZŁONKÓW.

Następujące sklepy udzielają Członkom Towarzy­

stwa,

przy zakupach rabaty:

1) S. W o j c i e c h o w s k i , skład farb i mate- rjałów, Karmelicka 21 — 3°/0 do 10°/0;

2) J a n R e b s z, magazyn obuwia męskiego i dam ­ skiego, Florjańska 27 — 5 % ;

3) J ó z e f R u d n i c k i , sklep galanteryjny, Ry­

nek gł. Linia A-B — 10°/o;

4) W ł a d y s ł a w G r y g l e w s k i , instalator wodociągów i zakład blacharski, Garbarska 2 6 - 1 0 % ;

5) W i n c e n t y G r a f f , zakład tapicersko- dekoracyjny i meblowy, Florjańska 57, I. p. wejście od ul. Pijarskiej L. 10 — 10°/0;

6) T o m a s z M ę ż y k , handel materjałów (farby, lakiery, nafta, benzyna i t. p., (plac Szczepański róg ul.

św. Tomasza — 5°/0;

7) ł a n S a j a k, zakład krawiecki, Karmejicka 39 — 5°/0 do 10% ;

8) Ja n M uż, zakład elektrotechniczny, Pańska 10 — 5 % ;

9) St e f a n S a jak , magazyn obuwia, Długa 27 —

5°/o i

10) F-ma Ś l i m a k o w s k i , Rynek gł. A — B - 3 % ; 11) S t a n i s ł a w D u d z i k , konc. zakład szklar­

ski, (roboty szklarskie, oraz reperacje), Kraków, ul. Flo­

rjańska L. 38 w podw orcu — 3 % do 5°/0.

12) K a z i m i e r z B o c z a r s k i , malarz dekora­

cyjny i lakiernik, Kraków, Dz. IX. ul Sw oboda L. 9 3 - 5 % ;

13) H e l e n a R o p k ó w n a , pracownia m odniar- ska (najnowsze fasony), Kraków, ui. Karmelicka L. 30, 3 - 1 0 % ;

14) A n t o n i J a r o s z , skład kapeluszy męskich krajowych i zagranicznych, Kraków, ul. Sławkowska L. 24 - 5 % ;

15) J a n S t a n o , pracownia kostjumów, płaszczy damskich i amazonek, Kraków, ul. Smoleńska L 17, I p. telef. 577 — 3 - 1 0 % ;

16) A d a m B ł a ż e k , Pracownia blacharska, Kra­

ków, ul. Florjańska L. 26 — 5 —10%.

DZIAŁ INFORMACYJNY.

K u p n o -s p rz e d a ż

d o m ó w , w ill i t. p., n a je m m ie s z k a ń i lo k a li W iadom ość w biurze Towarzystwa Karmelicka 15, I. p.

od 4 —6 po południu.

N a s p r z e d a ż : 1) Dom w Krakowie II. pię­

trowy, z ogrodem w Dz. IV., częściowy, komfort, po­

trzebna gotówka Zł. 25.000'— ; 2) Dom w Krakowie III. piętrowy, w Dz. VI., komfort, potrzebna gotówka doi. 8.000 — ; 3) Dom w Podgórzu II. piętrowy, z ofi­

cyną II. piętrową, 47 pokoi, nowy, potrzebna gotówka Zł. 35.000 — ; 4) G runta 94 m orgi w jednym kawałku (54 roli). Dorn mieszkalny, 4 pokoje itd., stajnia, sto­

doła. Cena kupna na wypłat w edług umowy, możliwa pożyczka na 20 lat do połowy ceny kupna.

D o w y n a j ę c i a : 1) Lokal przemysłowy (ewen­

tualnie mieszkanie) 2 pokoje frontowe w Dz. V, wraz z urządzeniem biu row em ; 2) Do wydzierżawienia w Kra­

kowie w Dz. V. na lat 5 — 6 ładny dom, 9 pokoi z przynależytościami, stajnia,wozownia itd., ogród ow o­

cowo - kwiatowo -warzywny (4 morgi) intratny; 3) Przy ul. Batorego do wynajęcia bardzo duży pokój frontowy o 2 -ch oknach na parterze, na 2 osoby, z całem utrzy­

maniem.

P o s z u k i w a n e : Mieszkanie 2 — 3 pokoi z przy­

należytościami.

K O N C E SJO N O W A N Y

ZAKŁAD E L E K T R O T E C H N I C Z N Y

JANA MUŻA

W KRAKOW IE, UL. PA Ń SK A 10. — TEL. 3415.

naprawia i urządza dzwonki elektryczne, światło, telefony, g r o m o c h r o n y , szybko i dobrze, po cenach bardzo przystępnych.

Obejmuje również k o n s e r w a c j ę tychże w abonamencie miesięcznym.

■ E H

WŁ AD Y S ŁA W G R Y G L E W S K I

konc. instalator urządzeń wodociągowych

oraz

Z a k ła d blacharski budowlano - galanteryjny K r a k ó w , G a r b a r s k a L. 2 6

w ykonuje w szelkie roboty w zakres bla- charstwa w ch od zące now e, i naprawy.

Poleca się P. T. Właścicielom realn. i Administratorom.

ADAM BŁAŻEK

KONCES. ZAKŁAD INSTALACJI WODOCIĄG.

P R A C O W N I A B L A C H A R S K A

Kraków , Floriańska L. 26

urządza wodociągi, łaźnie, klozety, muszle i t. p.

Pokrywa dachy wszelkiemi materiałami. — Wykonuje wszelkie reperacje w zakres blacharstwa i instalatorstwa wchodzące.

Ceny u m iark o w a n e.

Nowoczesne

g o s p o d a r s t w o d o m o w e n ie m o ż e istn ieć b es-g a su i ó e z c e n tr a ln e g o o g r z e ­ w a n ia k o k se m g a zo w y m

ł ł ł ł

Kuchnia g a ie w a

to ta n i i s m a c z n y p o s iłe k

Łazienka gazo w a

to h y g je n a i z d ro w ie

Żelazko gazo w e

to ta n ie i w y tw o rn e p ra s o w a n ie

Centralne ogrzew an ie

k o ks em g a z o w y m — to c zy s to ś ć i w y g o d a .

K R A K O W S K A G A Z O W N IA M IE J S K A

u d z ie la p o ra d , w y p ra c o w u je b e z p ła tn ie k o szto rys y, w y k o n u je in s ta la c je g a z o w e n a d o g o d n y c h w a r u n ­

kach s p ła t.

Stale na sk ład zie:

kuchnie, / naczynia kuchenne, / piece k ąp ielo w e, / żelazka, / / a p a ra ty dla przemysłu i t. d. /

r rs.Trast r~Tssrxrar

( T %

%

Elegancki świat

nosi w ykw intne s tro je wykonane tylko u firm y

Jan SAJAK

Kraków , Karm elicka 39

P. T. Członkom Tow. kat. właścicieli realności znaczny opust.

' t e

1/17C T A m b a n k i t o w a r z y s t w o Ł l J I / V WZAJEMNYCH UBEZPIECZEŃ

W POZNANIU

Oddział w KRAKOWIE, ul, Straszewskiego 28. Tel. 139.

P rzy jm uje ubezpieczen ia w łaścicieli realności od odpow iedzialności praw no-cyw ilnej z ty tu łu posiadania realności oraz u bezpieczenia od ognia i kradzieży.

P . T . C z ło n k o m T o w a r z y s tw a k a to l. w ła ś c ic ie li re a ln o ś c i w K ra k o w ie u d z ie la s ię p rz y

■ — ■ u b e z p ie c z e n ia c h od o d p o w ie d z ia ln o ś c i p r a w n o -c y w iln e j z n a c z n e g o o p u s tu . ■ —— ■

Nakładem Towarzystwa kat. właścicieli realności m. Krakowa i Gmin przyłączonych. — Drukarnia Związkowa w Krakowie, pod zarządem J. Dziubanowskiego.