Fauna brachiopodowa warstw przejściowych dewon-karbon z profilu Babilon 1 (Pomorze Zachodnie) (Komunikat wstępny)

(1)

Vol. 25, No. 4

HANNA MATYJA

geologlca polonica

Warszawa 1975

Fauna brachiopodowa warstUJ przejscioUJ!}ch deUJon-karbon z profilu Babilon 1

(Pomorze Zachodnie)

(Komunikat mstepng)

BRACHIOPODS FROM THE DEVONIAN-CARBONIFEROUS PAssAGE BEDS IN THE BABILON 1 COLUMN (WESTERN POMERANIA)

(pRELIMINARY REPORT)

STRElSZCZENlIE: Z wyzszy,C!h partLi famenu .i warstlw IPnejsC'iowych dewon-karbon proftilu Ba'bHon 1 OZIlla,CZIOOO 42 g·atunkd brachiopod6,w naleZqce do 29 rodzaj6w.

Przedstawdono .ich ~e w profilu i wyi'6ZniOlIlo w dch obr~bie dwa zespoly:

zesp61 "A" - z faunq ramiendooog6w typowo dewofiskich ;i zesp61 ,,.B" - charakie- ryzujqcy si~ wsp6Iwyst~wand.em form dewoiisk.ich, struiisklich i kar,boiiskich.

W obr~bie zespolu "B" wydZ'ielono ponadto trzy podzespoly.

WSTEjP

Opra'oowana fa-una brachliopodowa pochodz,i z profilu w.ieraenia Ba,lbilon' 1, wykonanego przez Przedsi~btiors;j;W\() Boszukiwaii Naftowych w PtLle, w latach 1966- 1967 na NW od Chojlll.ic~

W pro£ilu ,tyro, na gl~bolroSci 2618,7-3313,7 m pod osadami 'CleChsztyrnu s,twier- drono doSe mooo1Xmlllq sel"i.~ wapiend margl:istych, miejscamd piaszczySltych, przela- wlOOll1ych . ctenkimd wklaJdkami wapieni ~amistych, a pooizej gl~koSc:i. 3207,8 m wapdendami klryrnoddowymd. W 'calym profilu napotkano bardzo bogatq faun~ bTa- chiopod6w, obok kt6rej w WYZszych paa-tiJach wySt~pujq ['oWll1ie.z malile, sliroaki i trylobity (Korejwo 1975). Z rodkroor.ganizm6w dbecne Sq spory (Turnau 1975), a takze kooodooty i skolekodooty.

Straty~a£iC7JIlo-paleontologiczna roonografia najWYZs:z:ego dewonu d Illajn.iz.sze- go ikar.boIIlu z pl"Ofil6w iUZysk.anych wierceniami w rejoni-e Ch{)jnic, w tyro [ z profilu Ba'biLon 1,

me

^je5lt^jesIZ'CZepr:rez aUJbol'k~ zakoflczooa.

Za.zycrzliwe uwagd oi opiieik:~ w 1lraikcie iPl'Owadzell1da badaii autol"ka ba['dzo :serdecznie dzi~kuje dr hab. K. Korejw.o.

(2)

530 HANNA MATYJA

PRZYDATNOSC STRATYGRAFICZNA BRACHIOPODOW WARSTW PRZEJOCIOWYCH DEWON-KARBON

Na przelomie dewonu i karbonu wsrod ramienionog6w nastE;puje wyrazna zmiana w rozwoju nadrodzin Productacea i Spiriferacea (fide Bublichenko 1971). Productacea

pojawiaj~ si~

juz wprawdzie w dolnyro dewonie (Muir-Wood 1965), ale do

najwi~kszego

rozkwitu

dochodz~

w kar- bonie i w permie. W warstwach przejsciowych dewon-karbon pojawiajq .

si~

wsr6d tej nadrodziny formy

maj~ce

w zasadzie charakter dewonski, u kt6rych spotyka

si~

jednak pewne cechy przedstawicieli karbonskich (fide Bublichenko 1971). To

wsp6lwyst~powanie

dwojakichcech dotyczy rozmiar6w muszli oraz jej budowy

wewn~trznej

i

zewn~trznej.

J ednak elementem najistotniejszym jest pojawienie

si~

nowych cech urzezbienia:

Guzki

okr~gle z~st~powane s~

wydluzonymi, a te

przechodz~

w zebra.

Opr6cz tego na powierzchrrl muszli

zaczyriaj~ si~

pojawiac wyrazne kon- centryczne zmarszczki.

Pod koniec dewonu

zanikaj~

m.in. rodzaje Productella, Agramatia i Praewaagenoconcha. W warstwach przejsciowych

pojawiaj~ si~

pierwsi przedstawiciele rodzaj6w Avonia, Pustula, Buxtonia, Ovatia, Cancrinella, a w najwyzszym famenie i w warstwach przejsciowych

pojawiaj~ si~

na kr6tko rodzaje HamlingeUa, Steinhagella, Whidbornella.

Pewne zmiany, chociaz mniej wyrame,

zachodz~

takZe w

obr~bie

nadrodziny Spiriferacea. Przede wszystkim

dotycz~

one charakteru urzez- bienia muszli .

Nast~puje

wyrazna jej komplikacja, zwlaszcza w sinusie i na siodle, a ponadto

zwi~ksza si~

liczba zeber, ktore

staj~ si~

r6wnoczes- nie drobniejsze (fide Bublichenko 1971). Zeberka

ulegaj~

przy tyro roz- dwojeniu albo

tworz~ p~czki,

co u form dewoitskich jest rzadkosci/,!.

Wprawdzie nieiiczne rodzaje dewoitskie

maj~

drobne i liczne zeberka, np.

Cyrtospirijer, Theodossia, Cyrtiopsis, Hunanospirijer, lecz rozdwojenia zeberek na bokach muszli u tych form nie obserwuje

si~.

Ten element rzezby masowo pojawia

si~

u form karboitskich, m. in. Spirijer, Imbrexia,.

Fusella. Znacznie rzadsze

s~

w karbonie formy

0

prostych i grubych ze- berkach (fide Bublichenko 1971).

Szeroko rozprzestrzeniony w dewonie rodzaj Mucrospirijer zanika, . a pojawia

si~

bardzo blisko z nim spokrewniony i typowy dla karbonu Tylothyris,

Wymieraj~

rowniez rodzaje Cyrtospirijer i Tenticospirijer.

a

pojawiaj~ si~

nowe Syringothyris, Spirijer, Imbrexia, Fusella.

FAUNA BRACHIOPODOWA WARSTW PRZEJSCIOWYCH DEWON-KARBON PROFILU BABILON 1

Wyst~puj~ca

w profllu Babilon 1 fauna brachiopodowa jest intere-

suj~ca

z uwagi na bogactwo form (stwierdzono 42 gatunki

nalez~ce

do

29 rodzaj6w), a takze bliskie

zwi~zki

z ramienionogami warstw przejScio-

(3)

wych dewon-karbon Europy zachodniej, szczegolnie zas z faunq warstw Etroeungt

(=

Tn1a) pn. Francji i Belgii (Dehee 1929), Renskich G6r Lup- kowych (Paeckelmann 1930, 1931; Gallwitz 1932; Paul 1939; Weyer 1967) i faunq warstw Pilton p6lnocnej

cz~sci

hrabstwa Devon (Whidborne 1896;

Goldring 1957, 1970). W mniejszym stopniu daje

si~

zauwazyc pokrewien- stwo z faunq analogicznego wieku niektorych obszar6w ZSRR.

Cechq charakterystycznq fauny brachiopodowej z profilu Babilon 1 jest znaczny udzial w jej skladzie dewonskich i dewonsko..,strunskich ro- dzaj6w nadrodziny Productacea (Productella, Agramatia, Hamlingella, Steinhagella, Whidbornella) i Spiriferacea (Mucrospirifer, Cyrtospirifer, Sphenospira, Tenticospirifer). Obok nich

wyst~pujq

rodzaje typowo kar- bonskie nalezqcedo nadrodziny Productacea (Avonia, Buxtonia, Ovatia, Cancrinella) i Spiriferacea (Tylothyris, Syringothyris, Spirifer, FuseZla). ' Pod

wzgl~dem

ilosci

wyst~pujqcych

rodzaj6w charakterystycznych dla dewonu,

wa~stw

przejsciowych dewon:-karbon

.i

karbonu, obserwuje

si~

w profilu Babilon 1 nieznacznq

przewag~

rodzaj6w karbonskich

.

Gatun- kowo i

osobnic~o

przewazajq jednak formydewonskie i struilskie nad

'karbonskimi.

Rozmieszc~enie

i

zasi~g

pionowy poszczeg6lnych form w profilu Ba- bilon 1 podano w tabeli l.

Analiza stwierdzonej fauny brachiopodowej pozwala wyr6znic dwa charakterystycine

'zespoly,

kt6re oznaczono jako "A" i "B", przy czym w

obr~bie

zespolu "B" wydzielono ponadto trzy podzespoly.

ZESIP~ "A"

Stwierdzono' gO w najn.iZszych partiach profilu. na gl~boiko~ci 3313.7-3207.8 m.

Charaktaryzuje sd~ on obeonJoSoill g'atunk6w typowo dewofls.kich. chooiaZ niektore Z 1Il1ch (omacmD.e gWliazdkV spoa:adycm:le cytowane sll z warstw przejscdoiwych dewoo-karbon.

"ProducteUa heTm£nae F,rec.h

"P. subaculeata (lM'IJl"ChlBan)

Agramatia agramatt (NalLi:vIk:IIn) 'Centrarh7lnchu8 tett.ens£s (~et)

Ath7lrts intermec1£a N.aJdVildJn

MucroBp£rifer poateru8 (HaiLl & C1arIke) Cyrtosptrtfer calcara.tus (Sawerby)

·C. verneuilt (MurchIIson)

·ZElSlPOl. "B"

Zesp61 ten stwJerd2lOIlo vi osadach z gl~bokoSci 3193.2....;26i8.7 m. a charaktery~

zujllC>e go ramdeniOfIlogi mane sll 'Z dewonlll. waa.-stw przejsciowYCh dewon-wbOn i karbonu dolnego Europy. Wyd.zi.elono w jego obr~bie trzy wyr6imdajlloo si~ podzespoly. zwillzane z kolejlIlymi liinterwalami.

(4)

532 ^HANNA^MATYJA

Tabe1a (T.able) 1

Rozpr.oostrzenienie ,i 'zas'i~gi :piOlllowe brachliopod6w w profilu BabiJ.on 1 Distribution and vertic·al ranges of ·brach~opods J.n the column Babilon 1

' ~;t~~OkOS6

_/Depth/

BllACHIOPODA¹

So.h1zophor1a resllp1nata' rotWldata ¹ ^: ^{_ - __}

I

. ---r---....

~ ~~~~~~;~~~i;aW~f~~~~;~gtonenS1S

~ ~ RugoBoohonetes malevkens1s 'ci ^F-I^Cl) Pliooohonetea trioorn1s

1 _~

1 :---.,...--"""---

I I.

'Cl 1:₀^{; ;} Chonet1pllstllla pl1cata

g H C; Ce,ncriDella Bp.

'" '" Ovatia s.Jl.

1 -I _ 1 _ I

1 - I

~. ~ Fllsella/?/ cf. ta1donens1s

r-_________

^{u __}~ PWlcto~p1r1fer SchuchertellA plan111scllla sp. 1 I

-

S. portlook1alle.

w Rugosochonetes lsguessianus

rg ~ Avonia nigra

' " 0 Athyr1s h1rsllta

Q.) ~ ~ Crurithyris urei :~ ~ Muarospir1fer roemerianus

'" H" Tylothyr1s laminoBa

~ ^'Cl1: Syringolby'r1s of. hann1balens1s '" ~ ~ Sp1r1fer pentagonus

~ U Fuselia/?/ tornacens1s

Q Toryn1fer cooperensis r-~~~----~--~ Sohellw1enella/?/ paul1

1:.> .... I "0 CD Hamlingella goerges1

~ " u :l'" H. plltqnens1B

I __ - _

. -

I I

_--.l....-- __ + __ ----_

I 1 ______ - - - _ _

-

1 - I

I I

--

-

_---~¹^I^{I -} ¹¹^I_I

-

r--

I

I 1

-

·1 - 1

,.. 1

I _

~~§~ ... C1J't1 Compoa1ta strun1ana

~ ~ : ~ ~ ~ ~ Sphenosp1ra ju111

---

~~ __ "'_'CI~.-___ "' __ ~ Kitakamithyr1s miorogemma

~".§ " Ste1nhagella sp.

~~ t.l Wh1dbornella cf caperata R ~'8 ·d:;'~

'"

^VI. palll1

~ ~~-§ ~~ ~ -g ~:~~~i~ap~!::~~~~~PUl~

re

^"it:.~-_~ ~ ~ ~..o Eobrachythyr1s st"runianUB

r-- .... -.

_",_,'CI::-.. _r.!_' --,:-::~ Toryn1:f!.erella ech1nulata

1 . "

⁹ ^.l!J ?roduQtella herm1nae' ., is'''' $ P. subaculeata

~(jl k ;S::!CLI Centrorh,ynohus let1ensis 85~~ ~g::SO Ath,yr1s ooncentrica

~ ~ ~ ~ '" ~ ~ ~ Cyrtosp1r1fer verneu1l1

t:I .r-! Po...:::! Cl Po. Tent1cosp1r1fer tenticulum

" Agrama t ia agrama t 1

§ ~ ~ ~ l~~~~:a~~~~~~~~:

sp

:~ g:~ lducrospir1fer posteruB

<=l '" p 2l g:r~~~~~;~i~; brod!

I I - - - -

I I

: I

I - I

1 - - - ,

1 _____ I. I - - - : , : - - - -

---... ----4---'--- :

: 1

I _ I

---t--: : -.

- ---l--- :

I - I

- - - -., - - - I

- I I

- ---~----=

1 R8IIDienil~ .zeibnllIle 61l w gt'Upy ,Clharaklter}"Zujll{:e posIZICzeg6!Jne jednostkli blldt 7!e6- poly jed.n.ostek stratyg~oh WIedtug dain.yoh z ~teratury, m. in.: (Boochllqpods are grouped in assemblages char~ Ithe !P8Il",tIicIulIa!r stra1lllg!'laplhd.c UIIlLts OIl' gro~ of uni<16 oocOJ:YdWg to data among others by) BaJ.ashova (1960), BrdJce (19'10), Bubllichenko (1971), Da'ViLdson (1864- 1865), DeMe (1&29)., iDemamet (19511), GaMw.L'bz (1932), Goldring (1957), Kandlnick (1887), MartyncMl (1981), NalIivk:dn (1987), Pa~a!lIIll. (,].930, iISCIl), Paw flAll39), SoIkolBk.aja (lM1, 1948, 1950, 1954), Weyer (1967), Whlidborne ~1896), Zakawa (1965).

(5)

Lnterwal 3193,2-3061,5 m chaJral!rteryzuje si~ pojawieniem pierws.zych ga¹tUlIlk6w karbofiBkich, Z1l:aI!lYc:h r6wnleZ z wa:rstw przej~ciowych. SIl to:

Atlonia nigra (IGOIsselet) TyZothyrtB Zaminosa (Mac Coy) Fusetza tornacensis ~KooinJIJnlclk)

OOOk ollIich obecna j'est ta'kz1:! forma typowa dla warstw przejSciowych dewon- . -~arbon - Sphenospira julii i{Dehee) oraz mana ^;z wYZszego famenu 1 WaI"stw

przej~ciowych Whidbornella of. caperata (Sower.by).

Lnterwal 3033,0-2880,5 m wyr6Z1nda &i~ cLzi~k1 masowemu pojawtiendu si~ w jego

obr~bre form 'char,akterY'styc.mych dla warstw przej~dJowych d1:!wOIIl-ka1"ibcm oraz typowych tdla do.1nego karbonu. Obok I!l:ich dstndejll j-eszcze gatunki dewonskie, stwder- dzone gl6wnlie w obr~bie ~u "A". O~ny zaaukfaUlIly typowo dewotiskiej obserwuje sd~ lIta gl~'bokosc!i 2880,5 m (tab. 1).

W ro~1lrywanym dnterwaLe moma wyr6Zini.c:

gatllJllk.i tYiPOwo deJwoIUik:ie ProducteZZa hermtnae Fl'ech Agramatta agramati ~N1a,lI1vk1iJn)

Athyris intermedta N.alIIiVIkdIIl· A . . concentrica' (1BUi<lh)

Cyrtogpt.rtfer brOilU (Venjl\lllrov) c. calooratus (SoWerlby)

c. verneuUi (MiUll'lChiiBoin)

TenticospiTi/.6T tenticulum CM1JiI'Iah., Vertn. '" Keys.)

gatunld 2lIII8IIle z g6:rnylc:b. pa!'ItId ~eIlIU 4 'WIaIr1ltiw :ptt-zej§cd,o,wych dewon-klld'lbon WhidbomeUa pault (GOldrtllIlIIO

MesopZica praetonga (\SOWer1by) TorynifereUa echinmata ;Br.l,ce

formy cytOlWaIIle ^dotej pory wyl~ z tW:afrlltlwpr.zejSc.iowych dewcm-kartJon HamltngeZZa goergesi (PI8e$elmaIm!.)

H. pUtone.nstB Goldl'lialg CompOBita struntana (neh~)

Sphenospira ;utii (lDehee)

gatlUtnki wystll,PUjljce w wa;rstIwia'C'h przejSclowyc:h dewan..kcbon i w dolnym klMIboniIe SchucherteUa pCamuscuZa (Sem. '" MoeLl)

Avonta nigra (tGo6seleIt) CTUrithyris uret(:Fl1em.1Jng) Spirtfer pentagonus ~)

FuselZa(?) tornacensts (KOIIlILnClk) T oryntfer cooperensts (IS'WIIIilil;oI

g8'tunlki ZDaIIle dOlt~ wylllcmie I!! dolInoegQ kairbonu S'chetZwteneUa (ScheUwleneUa) burU~gtonsnsis WeUer SchucherteUa w'6xjordensis \Sm;y'th

Rugosochonetes malevk~tB ~Som.:olsk,aja) Pt!cochonetes tricorntB (lSemeilllbv)

ChonettpustuZa pUcata .(smu:e& em. iKa~)

. Fuseua(?) cf. taidonensts ('l'IoIbnal!ev)

Ln:terw~ 2841,9-2618,7 m cha!l"akterywjesJ.~ brakiem .form dewonskich, a OIbec- noscill gatUlIlk6w iypowych dla wai-stw prrejsciowych deWOlll-ikarbon { dla karbonu.

Moma w mm wyr67mdc:

gatlmlJk6. ~.klaIne IW lII3ijlWYmzym tamen4e i w want;w,a;ch prEejAciIowyIch Buxtoma praescllibricula INl8ILI.vk!lin

Eobrachythyris stru'ntanus (GosseIlet)

gatunkJi rmane dotychc0as wylqczme z wall"S!iw przejicdowych ScheUwieneUa.(?) pautt (GaILlIwJItz)

SphenosptTa juUt l('DeMe)

Kita'kamithyrts 7n1.crogemma ~)

(6)

534 HANNA IMATY\JIA

fOI1lllY wystlWUjllce w. wantwachprzedSciowych· i ,w kalrlbonde dolny.m S.chucherteUa porttocktana ~enoV)

Athyrts htrBu,ta (HaU) Avonta mgra (Gois8e'let)

Mucrosptrtfer roemertanus (lKcmdJIIJcIk) Svringothyrts cif. hanntbalensts (SwIa1Llow) ga1>U/ll,ki Zlllallle wy1llcznie z lmrIbcmu dolnego

. Schizophorta resu,ptnata rotu.ndata iDema.net

ScheUwieneUa (ScheUwteneUa) bur!tngtonensts .WeJaer Rugosochonetes matevkenstB ~18

Chonettpu8tuta ]lticata (8aJru:es em . .KJayse:-)

Z

przytoczonych danych wynika, ze typowo dewonska fauna bra- cl:dopodowa. zespolu "A"

wyst~puje

Iia

gl~bokosci 3313,7':'-3207,8

m ite- prezentuje prawdopodobniewyzsie partie famenu. Wskazuje na to obec:"

nose gatunk6w Agramatia agramati (Nalivkin) i Athyris intermedia Na-

livkin. .

Fauna brachiopodowa zespolu "B", z

gl~bokosci 3193,2-2618,7

m, charakteryzuje

^si~

natomiast ·

wsp6lwyst~powaniemzar6wno

form typo- wych dla najwyzszego dewonu, strunu, jak i najnizszego karbonu. Pod- zesp61 z interwalu

3193,2-3061,5

m wykazuje jeszcze wyrazny zwi/:izek z dewonem, mimo obecnoSci pierwszych nielicznych gatunk6w karbon- skich. Natomiast podzesp61 interwahi ·

3033,0~2880,5

m wyr6Znia

si~

ma- . sowym

pojaWieilH~m · si~

zar6wno . gatunk6w charakterystycznych dla

warstw przejsciowych dewon-karbon jak i dla karbonu, przy jednoczes- nym trwaniu jeszcze form dewoilskich. W - najwyzszej cZE}sci profilu

(interwal

2841;9~2618.7 ro)-

obecnesl\gatunki strunskie

i

karbonskie, a brak calkowicie form typowo dewonskich.

Polska Akademia N.auk Zaklod NawkGeologicznyc,h -.

Pracown.iaStratygrafii

At Zwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa Warszawa, w lutym 1975 r.

LITERATURA CYTOW ANA

BALASHQ'V1A E. A. 1960. Spkdleridae tumejslkitkih otLozhenij:serohog'1M"a(M~z

hary). Voprosy palecmtologii, 3. Lendngraci. _

BRICE D. 1970. l!:tude paleontologlique et Ilitrattgraphique du Devonien de l'Af,gha- nistan. ,Oontributioo

a

la COIIl!IlaiSlSalllCe. des BrachJiopodes et _ dES Polyipiers

'.,

_':a.ug.u~UX.Not!i8et ~Mem. Moyenf-Orient,li. Pads. . . . "

BUBL:tCHENkO N.

it. :197:t Brakhiorpody nizhnego Karbona Rudnogo AZtaja (tark~

hanskaja svita). Izd. "NaJUlka" Kooachstkoj SISR. Alma-Alta.

DAVIDSON T. >1864-HI651. A· InCltIlOgJ:aph of British fossil Brachiopocis, Devon.ian BrachiOipoda. 3 (6). Paleontogr. Soc. London.

DEHl!:E R. 10019. Description de la faUlne d'Ebroe~. Mem. Soc. Geol. France, N.

sex.,

11. Paris.

DEMANET F. 1958. OontmbutiOlll

a

^l'etudedu Dinootien de la Bel~ue. Inst. Roy.

Sct. Natur. BeZg., 141. Bruxelles.

(7)

GALLWlTZ H. 11913~. Die Fa-UlIlia' des deutschen UnterkarbOns. 3. Tail: Die Orthiden, Strophomenitlen und Choneten des Unteren Unterlkall::bons (Etroeungt). A,bh.

Preuss. GeoZ. Landesanst., N. F., 141. Berlin.

GOLDRING R. 1957. The lalSlt toothed Productellinae dn Europe (BracMopoda, Upper DevOlllian). PaZiiont. Z., 31 {3/4). Stuttgart ..

1970. The sf/;ra1igraphy about the Devon.ian-Caribaniferous boundary in the Barnstaple area o! North Devon, England. C. R. 6e Congres intern. Stratigr.

G€oZ. Carbon., SheffieZd 1967, 2. Maasta:lcht.

I{ONINCK L. G. 18817. Faune du <:alcal!re ccWbonUere de la Belgdque. Sixieme pa,l'Itie.

Brachdopodes. Ann. Mus. Bist. Natur. BeZg., 14. Bruxelles.

KOREJ'WO K. '1976. UtWlOll'y najniZisZ1ego dinantuz profilu Babilon 1 - Pomorze Zachodnde (The lowerlllOlSt Dinantian from the Bab:i.Loil 1 pro:f.i.le - Western Pomerania). Acta GeoZ. PoZ., 25 (4). Warszawa.

MARTYNOVA M. V. 1961. Stlratigrafia 1 brakhdopody famensGtogo jarusa. zapadnlOj

·chas.ti CentraJnogo Kazakhstana. Mat. po geol. Centr. Kazachst., 2. Mookva.

MUIR-WOOD H. 'M. 119650. PIroductddlina. In: R. C. MOORE (Ed.) Treatise on Inver- tebrate PaZecmtoZogy, Part H (Brach:iOipoda), 1. LaWll'ence. . NALIVKIN D. 1937. Ba:akMqpody vel'lkihlnego i srednego devOl!la i nimnego karbcma

severo-vostochno,go Kazaikhstana. Trudy 'CNIGRI, 99. Moskva.

PAECKELMANN W. 1930. Die FaUlI1a des deutschen Unterkarbon. 1. Teil: Die Orthdden, Strophomeniden UII1d Choneten des Mittleren und Ober·en Unter- k&b:m.s. Abh. Preuss. Geol. Lamdesanst., N. F;, 122. Berlin.

19~. Die Fa'una des deul5chen Unwkarban. 2. Teil: Die ProduCJllirriae und Piroductus-ahnldchen Chooetiala-e. Abh. Preuss. GeoZ. Landesanst., N. F., 136.

Berlin.

PAUL H, 1939. Die Etroeungt-Sohiohten des BergischenLandes. Jb. Preuss. Geo!.

L.-A., 59. Berlin.

SOKOLSKAJA A. N. 1'94'1. Brakhdopody oSll1ovanija podmoskovnogo karbona i pe- xekhodnykh deVlOns·ko-kli/IIlemlOugolnykh otlozhenij (chemyshdnskie, upnn'Skie i malevlro-mura·evn;inS'kae '8100). Spiriferidae. Trudy PaZeont. Inst. Akad. Nauk SSSR, 12.(21). Moskva-Leln!ingJrad.

- HI48. ENC:;Iucij;a roda ProducteZZa Hall i sroezbnykh s mm form vpaleozoe PodmoskovnO'jkotJovdny. Trudy PaZeont. Inst. Akad. Nauk SSSR, 14(3).

Moskva.

11)50. ChonetiJnae RusSlkoj platformy. Trudy PaZeont. Inst. Akad. Nauk SSSR, 27.

191514. Strofomenidy Russkoj platfOlrmy. TrudyPaZeont. Ins( Akad. Nauk SSSR,51.

TURNA U E. ,197.5. Mic:roflora of the Fam"E!'llltlliatn and 1'oumaisiandepoSits from

·boreholes of Northern Poland. Acta GeoZ. Pal., 25 (4). WarSlZawa.

WEYER D. 1007. Kitakamithyris MiDato 195t (Brachdopoda, Spirifer'.ida) aus de-m E1lroeUJn.gt (Oberd.evon) und Toumad (Unlj;erkarbon) des RheiDliscl1en Schiefer- .gebirges. GeoZogie, 16(4).

Berlin.

WHIDBORNE G. F. 1896. A. monograph of the Devonlian FaUlI1Ja of the South of En.glarul. HI. The fauna:of ;the Marwood and .PdJ1lon Beds of North DeViOIl and

. Somerset. Palaeo.ntogr. Soc. London.

ZAKOWA H. 1~. Nowa fa-UII1a g6mego dewonu okolic Krakowa (New

u.pper

Devonian faUlIla in the vicinities of Cracow). KwartaZnik GeoZ., 9 (3). Wa'r- szawa.

(8)

536 HiANNA iMlATYJA

SUMMARY

42 bracltiopod s,pecdes belongin,g to 29 genera have been determined from the hi'gher memlbers of the Famennian and 1he DevOllllian-Car'boniferous passage beds of :the BabiWn 1 oolumn. Their dis,tr:iIbution in the profile is shown aTIid two asem- blages distingcished, namely assemblage "A" - of ~the Devonianbrachiopods and

"B" - oontainin.gDevonian, S1lrundan and Carboniferous forms. Three sub~sem

blages have been distinguished within the "B~' assemblage.

, '

The Ibrach:iopod faUllla here desor.iibed comes from the Babilon 1 column pierced by the

on

ProspeotilThg IDnterpnise a't PH:a diUJI".ing the years 1966-1967. The borehole has been &Ituated .NW of Chojn.iee in Western Pomerania.

A raJther manotanous series of marly limestone, partly arenaceous :in.ter!bedded with thin slreletal.1imestone has .been pierced at depth of 2618.7-3313.7 m UlIlder the 2.echs·tein sed!iments. Down the depth of 3207.8 m there oocur encrimte interbeds in dt. A very richbraclliQpOd fauna OCCUIl"S throughout the proffie which in the upper portions ds as:sociated with pelecypods, gastropods and ,trllQbites (Korejwo 1975). Other fossiJs aa:e spores (Tumau 1975), canodants and scoleoOdon.ts.

The brachdopod fauna at Balbilon 1 column .is ilThteresti.!I1Jg because of its vatt"ia:- bilJi!ty (42 species belJongdng to 29 genera have been des,crlbed) aoo close connections with that of the DeV'onJian-Car.boniferous passage heW; of W€Stern. EIl!l'O'pE!. COIIlSide- rable share of Devonia!ll and Devondan-8trunian genera of the Productaoea super- fam.ily (ProductelZa, Agramatia, HamlingelZa, SteinhagelZa, WhidbomelZa), and of SpWiferacea family {MucrospiTifer, Cyrtospirifer, Sphenospira, Tentioospirtfer) is a charaClteris.1lic feature of th!i:s faU!lla. ,There axe typicaJ. Ca.rtxmiiferous gen.era be- longing to Ptroductacea superfamily (Avonia, Buxtcm.ia, Ovatia, CancTineUa) 3IIld to Spiriferacea (Tylothyris, Syrlngothyrls, Spirifer, Fusella). There is a slright preva- lence of C&'boIIlliIferous genera over those characteristic fOIl' !the DeV'Ollllian, Devon:ian- -Cwboniferous passage beds. What cancems species and individuals' the DevOllliian 'and Sbrunian ones prevadl. DistributilOln and s1lra¹tigraphiic ranges of the particular

forms are prese!llted 'in Table 1.

The analysjs of the brachliopod fauna allows to d~stIDg1Ilish two characterismc assemlblages, namely "A" and "B". The former oom,prises Devonian fornis OCC"UllU'-

ing at depth or' 3313.7-3207.8 m ,and representing most probably higher members of the Famenman. This ;ig proved Iby 'the presence of Agramatia agramati (NaliV'kin) and Athyris intermedia NaldvkiID..

The "B" assemblage from rthe depbh O!f 3193.2-2618.7 m is chall'acterdzed by the occurrence of the Devonian, StrunJian, and Lowermost Ca:riboniferous tfOl'lInS. Three subassemblages have been dlistinguiShed 1n d·t which are OOO1!llected with the SI\lbse- quent intervals. A subas.soem'blage occUl"ll."lilng don the .interval of 3193.~3061.5 m shows disti!llct oonnecticm wJ/th the DeV'Onian system despite of eXJistence of few Carboni.- ferouS species. The suJbassemblage of interval 3033.0-2880.5 m shows abUllldance of species ch&'acterdstic for the DeV'imian-carbonifurous i>asBagte beds and for the CarbonJiferous wi,th simultaneous exdS'tem.ce of the DeV'Onian iiorms. The highest pa:r:tofthe p~f.ile '(dnterval 2841.9-2618.7 m) shows presence of the S1IrWlia!ll and CarbOOifemus species without Dev<m.ian ones. "