Wybrane zagadnienia z mechaniki płynów Studia magisterskie ENERGETYKA
Ćwiczenia 3 Jan A. Szantyr
Wyznaczanie reakcji hydrodynamicznych II
Przykład 1
Do koła Segnera o średnicy D doprowadzona jest woda, której natężenie przepływu wynosi Q.
Pomijając opory tarcia oraz straty przepływu wyznaczyć prędkość kątową wirowania ω. Przyjąć
średnicę dysz wylotowych równą d.
Założyć, że wypadkowy moment na kole jest równy zero.
Koło Segnera obraca się w kierunku przeciwnym do wypływu wody, wobec czego absolutna prędkość wypływu c wynosi:
u w
c
Gdzie:
2
u D 0 , 5
24 2
2d
Q d
w Q
Moment reakcji hydrodynamicznej z zasady krętu wynosi:
w u
Q D D c
Q
M 2
2
Ponieważ pomijamy opory tarcia musi być M=0, co daje:
u w
u
w 0
Po podstawieniu do powyższego zależności na prędkości w i u otrzymujemy:
D d
Q D
d Q
2 2
4 2
2
Przykład 2
Napęd ścigacza stanowią dwa pędniki strumieniowe o sprawności η=0,82. Ich średnice wylotowe wynoszą d=0,5 [m]. Obliczyć siłę R działającą na ścigacz oraz całkowitą moc N pobierana przez silniki przy prędkości c=54 [km/godz.] i całkowitym natężeniu przepływu przez pędniki Q=8 [m**3/s]. Pominąć wszelkie straty.
Prędkość wypływu wody z
każdego pędnika wynosi:
m sd Q
c 20,4
5 , 0 14 , 3
2 4 8 4 2
2
1 2
Całkowita siła działająca na ścigacz:
c c N
R Q 43200
3600 54000 4
, 2 20
1000 8 2 2
2
1
Wysokość ciśnienia wytworzona przez jeden pędnik:
mg c
H c 9,74
81 , 9 2
3600 54000 4
, 20 2
2 2
2 2
1
Całkowita moc pobierana przez oba pędniki:
kWH Q
N g 932
82 , 0 1000
74 , 9 8 81 , 9 1000
1000
Przykład 3
W łopatkę turbiny Peltona obracającą się ze stałą prędkością obwodową u
uderza strumień wody o przekroju i gęstości ρ. Prędkość strumienia wynosi pomijając siły tarcia i ciężkości
wyznaczyć reakcję hydrodynamiczną.
A1
c1
Strumienie masowe i prędkości (w układzie ruchomym) wynoszą:
u c
c
1
1 c
2 c
2 u c
3 c
3 u
1 1
1 c A
m m2 c2 A2 m3
c3 A3Zgodnie z zasadą zachowania
pędu reakcja wynosi:
R m
1 c
1 m
2 c
2 m
3 c
3
2 2 3 3
1
1
c m c m c
m
R
lub skalarnie:
Przy założeniu równości ciśnień z równania Bernoulliego wynika równość prędkości: b
p p
p
p1 2 3
3 2
1 c c
c czyli: R c1
m1 m2 m3
z równania zachowania masy: m2 m3 m1 co prowadzi do: R 2m1 c1
ponieważ: c1 c1 u m1
c1 A1
A1
c1 u
ostatecznie:
1
22 A
1c u
R
Przykład 4
Wirnik promieniowej maszyny przepływowej o wymiarach:
i szerokości b wykonuje n
obrotów na sekundę. Zakładając model cieczy idealnej i
przepływu bez zawirowań wyznaczyć:
2 2
1
1
, , r , r
- prędkość cieczy dopływającej
- objętościowe natężenie przepływu Q
- składową obwodową i promieniową prędkości wypływu - moment obrotowy M
- moc teoretyczną N
c1
Wobec braku zawirowań na wlocie jest:
c
1 c
1mPonadto mamy: u1
r1 2
nr1 u2
r2 2
nr2 Z trójkąta prędkości na wlocie: c1 c1m u1tg
1 2
nr1 tg
1Z równania zachowania masy:
Q c
1 A
1Ponieważ: A1 2 br1 więc:
Q 4
2 r
12 b n tg
1Z równania zachowania masy: Q c1m A1 c2m A2 Czyli:
2 1 1
2 A
c A c m m
Ponieważ mamy:c1m c1 2 nr1 tg1 A1 2
r1 b b r A2 2
2 Otrzymujemy:2
1 2
1 2
2
r
tg r
c
m n
Z trójkąta prędkości
na wylocie wynika:
2 2 2
2 2
2 2
2
tg u c
c tg
c u
c
m
u
u
mPo podstawieniu uprzednio wyznaczonych wielkości:
2 1 2
2 2 1 2
2
2 1
tg tg r
r r n c
uMoment obrotowy na wale: M
Qr2 c2uPo podstawieniu:
2 1 2
2 2 1 1
2 2
2 2 1
3 1
8
tg
tg r
tg r n
b r
r M
Moc teoretyczna: N M
2
nM Po podstawieniu:
2 1 2
2 2 1 1
2 2 2 1 3
4 1
16
tg
tg r
tg r r
r b n
N