PRAWO ADMINISTRACYJNE

PRAWO

ADMINISTRACYJNE

■ e-mail: patrycja.przybyla@uwr.edu.pl

■ pokój: 522A

■ Konsultacje:

Poniedziałki 16:30-18:30

Zaliczenie

■ ostatnie zajęcia– 12. grudnia

■ test wielokrotnego wyboru, 25 pytań

■ 40 minut

■ aktywność na zajęciach

■ niezapowiedziane kartkówki

■ jedna nieobecność

■ każda nadprogramowa nieobecność podlega zaliczeniu na konsultacjach

Literatura

■ J. Boć (red.), Prawo administracyjne, Wrocław 2010

■ J. Zimmermann, Prawo administracyjne, Warszawa 2018

■ M. Miemiec (redakcja naukowa), Materialne prawo administracyjne, Wrocław 2019

Administracja

■ Nowoczesne rozumienie administracji – przełom XVIII i XIX w.

■ Zasada ustawowego związania administracji

■ Problem z definiowaniem

■ W najprostszym ujęciu:

• wydzielone w państwie struktury organizacyjne powołane specjalnie do realizacji określonych celów o charakterze zadań publicznych

• określona działalność o specjalnych cechach, podejmowana w ramach realizacji celów o charakterze publicznym

• zatrudnieni ludzie (powołani, nominowani, wybierani, przyjęci do pracy w oparciu o umowę cywilną) w strukturach wyodrębnionych w pierwszym znaczeniu

Administracja

■ Negatywno-przedmiotowa:

administracja jest to podejmowana w publicznym celu

działalność państwa (i związków publicznoprawnych) poza ustawodawstwem i sądownictwem

■ Negatywno-podmiotowe

Administracja jest to działalność tych organów publicznych (państwowych), które nie są organami ustawodawczymi i sądowymi

■ Pozytywno-podmiotowe

Administracja jest to działalność organów administracyjnych

Administracja

■ Administracja publiczna jest to przyjęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe

organy, a także przez organy samorządu terytorialnego zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli,

wynikających ze współżycia ludzi w społecznościach (J. Boć)

Administracja

■ Administracja publiczna jest sprawowana przez państwo (lub przez wyodrębnione podmioty działające z upoważnienia państwa) i

realizuje dobro wspólne, czyli interes publiczny po to, aby przynieść jakąś korzyść ogółowi (wspólnocie, państwu) albo też dba o interes indywidualny, reprezentując interesy całego społeczeństwa lub

wspólnoty, lub ze względu na wyznawane powszechnie wartości (J.

Zimmermann)

■ zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i

wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje na podstawie ustawy i w określonych prawem formach (H. Izdebski, M. Kulesza)

Administracja - cechy

■ Działa w imieniu państwa i na jego rachunek

■ Władztwo administracyjne

• Władztwo – możliwość jednostronnego rozstrzygania sytuacji indywidualnych, rozstrzygania trwałego i obowiązującego wszystkie podmioty prawne w państwie oraz zabezpieczone przymusem państwowym, w razie gdy treścią rozstrzygnięcia jest nałożenie obowiązku

• Władztwo jest to zdolność do jednostronnego ustalania sytuacji prawnej adresata (jego praw i obowiązków) zewnętrznego działania administracji, zabezpieczone przymusem państwowym

■ Działa w interesie publicznym

• dający się potencjalnie odnieść do wielu niezindywidualizowanych adresatów traktowanych jako wspólny podmiot

■ Działanie na podstawie i w granicach prawa (związanie prawem)

Administracja – cechy

■ Wykonawczy charakter

■ Trwałość

■ Działanie w sposób ciągły i stabilny

■ Działanie przez zawodowy personel

■ Charakter monopolistyczny

Funkcje a sfery ingerencji

administracji

Administracja – funkcje

■ Funkcja porządkowo-reglamentacyjna

■ Funkcja administracji świadczącej

■ Funkcja kierująca

■ Funkcja właścicielska

Sfery ingerencji administracji

■ Policja administracyjna

■ Reglamentacja

■ Administracja regulacyjna

■ Świadczenia materialne

■ Świadczenia niematerialne

■ Zakaz ingerencji

Sfery ingerencji administracji

■ Policja administracyjna – ochrona bezpieczeństwa, porządku i spokoju publicznego, w szczególności życia, zdrowia i mienia

• formułowanie ograniczeń w interesie publicznym

• Cel: zagwarantowanie nienaruszalności dotychczasowego stanu

■ Reglamentacja – różnorodna sfera działalności administracji, której istotą jest ograniczenie w dziedzinie wykorzystania składników

procesu wytwarzania, świadczenia usług i obrotu towarowego, swobody działalności podmiotów gospodarujących w imię

szeroko pojętego interesu społeczno-ekonomicznego

■ Regulacja – działania służące zapewnieniu podmiotom usług

użyteczności publicznej, których dostarczanie uznawane jest za tradycyjne zadanie państwa – wiążą się z rezygnacją państwa z bezpośredniego świadczenia określonych usług publicznych

Sfery ingerencji administracji - przykłady

■ Art. 40 ust. 3 u.s.g. W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa

publicznego.

■ Art. 88 Prawo farmaceutyczne W aptece ogólnodostępnej musi być

ustanowiony farmaceuta, o którym mowa w art. 2b ust. 1 pkt 1, 2 i 5–7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (Dz. U. z 2016 r. poz. 1496), odpowiedzialny za prowadzenie apteki, zwany dalej „kierownikiem apteki”;

można być kierownikiem tylko jednej apteki.

2. Kierownikiem apteki może być farmaceuta, o którym mowa w ust. 1, który ma co najmniej 5-letni staż pracy w aptece lub 3-letni staż pracy w aptece, w przypadku gdy posiada specjalizację z zakresu farmacji aptecznej.

Sfery ingerencji administracji przykłady

■ Art. 10 ust. 1 Prawo o broni i amunicji - Właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.

■ Art. 10. 1. Pr.Energ. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła jest

obowiązane utrzymywać zapasy paliw w ilości zapewniającej utrzymanie ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła do odbiorców, z zastrzeżeniem ust. 1a–1d

■ Zatwierdzanie taryf oraz zasady rozliczeń za zbiorowe zaopat rzenie w wodę

Sfery ingerencji administracji

■ Świadczenia materialne –działania polegające na zapewnianiu materialnych warunków życia w

społeczeństwie

■ Świadczenia niematerialne – działania polegające na regulacji niematerialnych warunków życia w

społeczeństwie

• Decyzje administracyjne

• Z mocy samego prawa

■ Zakaz ingerencji administracji

Sfery ingerencji administracji – przykłady

■ Art. 5 ust. 1 ust. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci - Świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie

■ Program Taxi 75+

■ Darmowe żłobki

■ Art. 35 ust. 1 Prawo oświatowe - Nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18. roku życia

Prawo administracyjne

■ Brak definicji legalnej

■ Prawo administracyjne dotyczy administracji publicznej

(pojętej jako pewna dziedzina kultury społecznej) i jest dla niej swoiste, tj. obejmuje to, co jest wytworzone właśnie dla organizacji i działania administracji publicznej, a nie zarazem dla innych dziedzin kultury społecznej

■ Prawem administracyjnym jest zbiór norm prawnych,

których racją obowiązywania jest bezpośrednia realizacja przez podmioty administrujące wartości wyróżnionych ze względu na dobro wspólne

Prawo administracyjne - cechy

■ prawo publiczne

■ Bezwzględnie obowiązujące (ius cogens)

■ zawiera element władztwa

■ Reguluje stosunki między obywatelami a administracją

■ nie jest skodyfikowane

Prawo administracyjne

■ Normy prawa ustrojowego – dotyczą tworzenia i obsadzania organów administracyjnych i ich urzędów, budowy wewnętrznej, wzajemnych relacji poszczególnych struktur organizacji – kto robi

■ Normy prawa materialnego – określają:

• w przypadku, gdy realizacja prawa następuje przez wydanie decyzji, organy właściwe do jej wydania, treść decyzji (prawa i obowiązki)

• w przypadku, gdy stosunki prawne powstają z mocy prawa – skutki jego nieprzestrzegania – co robi

■ Normy prawa procesowego – regulują tok czynności podejmowanych przez organy określone prawem ustrojowym w celu realizacji norm

prawa materialnego (regulują wydawanie i kontrolowanie decyzji administracyjnych; tok czynności podejmowanych w celu

przymusowego wykonania decyzji administracyjnych) – jak robi

Prawo administracyjne

■ Normy prawa ustrojowego – organizacja i funkcjonowanie administracji:

- Tworzenie organów i podmiotów administracji publicznej - Wewnętrzna struktura organizacyjna systemu/podmiotów - Zakres działania podmiotów administracji publicznej

- Zakres właściwości i kompetencje tych organów

- Kierowanie i nadzór w systemie administracji publicznej - Kierowanie wewnątrz podmiotów administracji publicznej

Prawo administracyjne

■ Normy prawa materialnego:

- Obejmuje rzeczowo wyodrębnione dziedziny aktywności administracji

- Reguluje uprawnienia i obowiązki adresatów norm prawa materialnego

■ Normy prawa procesowego:

- Reguluje postępowanie organów administracji publicznej, którego celem jest wydanie aktów administracyjnych

- Reguluje kontrolowanie prawidłowości tych aktów oraz przymusowe ich wykonywanie

Przykłady

■ Art. 33b u.s.p. Powiatową administrację zespoloną stanowią: 1) starostwo powiatowe; 2) powiatowy urząd pracy, będący

jednostką organizacyjną powiatu; 3) jednostki organizacyjne

stanowiące aparat pomocniczy kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży.

■ Art. 35 ust. 2 u.s.p. Starosta jest kierownikiem starostwa powiatowego oraz zwierzchnikiem służbowym pracowników

starostwa i kierowników jednostek organizacyjnych powiatu oraz zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji i straży.

■ Art. 6 ust. 1 u.a.r.w. Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Przykłady

■ Art. 12. ustawy o samorządzie powiatowym Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy:

1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,

2) wybór i odwołanie zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodniczącego (…)

Przykłady

■ Art. 27c ust 1 ust. o PIS W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że produkt stwarza zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, właściwy państwowy inspektor sanitarny wstrzymuje, w drodze decyzji, jego wytwarzanie lub wprowadzanie do obrotu lub nakazuje wycofanie produktu z obrotu na czas niezbędny do

przeprowadzenia oceny i badań jego bezpieczeństwa, nie dłuższy jednak niż 18 miesięcy

■ Art. 29.ustawy - Prawo wodne 1. Właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może: 1) zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego

gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze

szkodą dla gruntów sąsiednich; 2) odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.

Przykłady

■ Art.. 46 ust 3 u.s.w. Od decyzji, o których mowa w ust. 1, służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego, a w

sprawach powierzonych na podstawie porozumienia z wojewodą – do właściwego ministra.

■ Art. 114 ust. 1 u.g.n. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3, należy poprzedzić rokowaniami o nabycie w drodze umowy praw określonych w art. 112 ust. 3,

przeprowadzonymi między starostą, wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej, a właścicielem lub użytkownikiem

wieczystym nieruchomości, a także osobą, której przysługuje do

nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe. W trakcie prowadzenia rokowań może być zaoferowana nieruchomość zamienna.

01. Wskaż normę prawa administracyjnego materialnego:

■ A. Sołtys jest inkasentem podatku rolnego

■ B. Pozwolenie na budowę domu mieszkalnego wydaje starosta

■ C. Student składa odwołanie od decyzji dziekana do rektora

■ D. Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa

03. Normy ustrojowego prawa administracyjnego nie mogą mieć charakteru:

■ A. Wewnętrznego

■ B. Powszechnie obowiązującego

■ C. Dyspozytywnego

■ D. Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa

Dziękuję za uwagę