J U L IO = S E P T E M B R O 1947 ■ T O M O X X III • N ° 3 <148>
P R O G R E S O
Progreso fondesis da Profesoro Louis Couturat, Coliege de France, en 1908. O1 konsakresas a la propago, a la libera diskuto ed a la konstanta per=
fektigo di laLinguoInternaciona. Progresoeditesas kom la oficala organo di la
UNIONO POR LA LINGUO INTERNACIONA
(IDO = ESPERANTO REEORMITA)
K om pletigez via „P rogreso"~ kofekturo e via Id o -b ib lio te k o !
Malgre la nuna ankore desfacila situeso en la postal e pago»relati, es itere posibla obtenar Ido=libri, inter qui es valoroza verki, qui devas tro=
vesar en la biblioteko di omna Idisti. Ni anke povas furnisar anciena numeri di nia oficala revuo. Pro ke omna ta materialo trovesas en plura landi ye divers editerii, ni decidis simpligar la procedo e centraligar la komendi die U LI e lua kasero, qua per la helpo dil agenti di „Progreso"
povas maxim efikive sorgar lo necesa.
De la anciena numeri di „Progreso" (editita da sro. Couturat> es rece»
vebla ankore la sequanta numeri:
P ro g reso
I a yaro 1908/09, no. 1—12:
2a yaro 1909/10, no. 13—24:
3a yaro 1910/11, no. 25—36:
4a yaro 1911/12, no. 37—48:
5a yaro 1912/13, no. 49—60:
6a yaro 1913/14, no. 61—72:
7a yaro 1914, no. 73—80: la
1 kompleta serio e la numeri 1, 3, 7, 10.
la numeri 13, 14, 16, 21—24.
la numeri 2 5 -2 8 , 3 0 -3 3 , 35, 36.
la numeri 38, 39, 41—44, 46—48.
1 kompleta serio e la numeri 49—60.
1 kompleta serio e la numeri 61—72.
numeri 74—80.
La kompleta serii vendesas po sFr. 25.— e la singla numeri po sFr. 2.—.
De la kayeri editita depos 1931 <no. 81 til nun> ni posedas ankore certena stoko. Li es vendebla po sFr. —.50 la simpla kayero e sFr. 1.—
la duopla kayero.
Ni anke povas livrar plura ,,Tabeli di kontenajo" koncerne la anciena serii di nia revuo. Linguala Suplemento, nri. 2 til 7 esas ankore obtenebla.
L ib ri e b ro sh u ri
Katafogo pri lernolibri e literaturo gratuita ye demando H auff, La K a n t i s t i n o ... sFr. —.50
Tiaux, Quale sucesar en la v i v o ... ,, —.50
Dr. Popescu, Makedonia al M a k e d o n ia n i...„ —.40
M otta=Hymans, Inaugural diskursi <En Ido, Angla, Franca e G erm ana>... „ —.50
Noet-zdi, Internaciona d o c o lib ro ...„ 1.—
de Beaufront, Kompleta gramatiko detaloza en Ido . . . . „ 1.80 TederCNordin, Internaciona Radio=Iexiko <en 6 lingui> . . „ 2.50 Esperanto-IdoAec/df.o, kun gramatiko di Ido en Esperanto . „ —.40 Ido, lernolibro por Esperantistoj ... „ —.40
Ido, elementala gramatiko por s t u d e n t i ... „ ■—.60
M i( vorti Ido, tradukuro di fre q u e so » listo ... ,, —.60
O tto Jespersen, his work for an I. L. e historio di nia linguo ,, 1.—• Haffenden, Europana en Ido ed A n g l a ...„ 1.—
Ridardson, Spaco e tempo,- Naturo ed arto / Fakti e fanta» ziuri / Deliberado e r e v a d o ...single „ —.60 — , Egiptia, v o y a jo » d e sk rip to ...„ —.60
— , Ulo pri p o e z i o ... „ —.50
Stveettove, Korokanti e k a n so n i... 1.—■
— , Proboflugi sur P e g a z o ... „ —.80
— , Al modern y u n i n o ... „ —.20
Jacoĥ, On the Choice of a Common L a n g u a g e ... „ 6.50 ■Strandguist, Ido»Sueda l e r n o l i b r o ... „ 5.—
P R O G R E S O
O ficala organo d il U n io n o p o r ia L in g u o In te r- naciona (Id o E speranto re fo rm ita ). K o n sa kra ta a !a propago, iib e ra d is k u to e ko n sta n ta p e rfe k tig o d i Ia L in g u o Internaciona. F o n d ita en 1908 da P ro fe s o ro L o u is C o u tu ra t, C oliege de Prance.
JIJL IO - S E P T E M U IIO 1 9 1 7 • TO M O X X I I I • X» 3 ( 1 4 8 )
La p r o b le m o <lŝ k o n s t r u k t it a l in g u o
A planned auxiliary Ianguage, da tlja c o b . London, Dennis Dobson Limited, 1947. 160 pag. Preco: lOs. 6d.
Ne longe pos la aparo di sua libro „On the Choice of a Comnton Language“ (kp. Progreso Okt./Dec. 1946, p. 52) Sioro Heinz Jacob publikigis nova libro pri nia problemo.
Icafoye nulo koaktis il egardar Basic English, mem ne la fakto, ke la Angla guvernerio spensis £27.000 por aquirar la auto- royuri. Konseque plu kam 150 pagini esis disponebla por exa- menar la kin konstruktita lingui Esperanto, Ido, Occidental, No- vial e Latino sine flexione, qui pruvis sua apteso parole e skribe.
(1. A.L.A. anke konsideris Esperanto II, ma nula del multa projeti da de Saussure rekrutis adheranti; formulante la principo di neceseso e sufico de Saussure influis Esperanto ipsa, e me kredas, ke Jacob esis justa, kande il mencionis de Saussure nur tarelate.)
Jacob ne intencas donar raporto pri la developo dil ideo di L. I. Lua libro volas konsideresar kom konsulto-libro, e kom tala ol esos extreme valoroza mem por li qui okupis su pri la problemo dum longa tempo. La libro kontenas kurta hislorio di singla del kin projeti mencionita, expozas lia gramatiko e sistemo di derivado, explikas Ia principi, segun qui olua vor- taro developesis, e montras la lingui ipsa per texti specimena.
La lektero povas komparar la kin lingui, nam seciono ek „La novh vesti dil imperiestro“ da Andersen tradukesis aden omna kin lingui. Cetere ni trovas texti dal autori di Esperanlo, Occiden- tal, Novial e L. s. E., e por Ido da de Beaufront e Couturat. La
25
chapitro pri Ido anke kontenas la experimento facita en 1909, kande Coufurat tradukis Angla texlo da William James aden Ido e Hugon ritradukis ol aden Angla sen konocir la originala texto.
La deskripto dil kin lingui sequesas dal kriiiko da Jacob.
Ni ne bezonas riprodukfar lua kritiko di Esperanio; la diferi inter Esperanto ed Ido esas la vivanta kritiko dil plu olda sistemo. Jacob ne mankas admisar, ke ankore nun Esperanto havas la maxim multa adheranti, e ke multa personi ne-iniciita kredas, ke Esperanto esas Ia L.I. E sis fundamental eroro di Zamenhof, kompresar ia vortaro tro multe ed esforcar exteri- sar la signifiko dil radiki; ma ta defekto di Esperanto esus facile korektigebia. Rezumante Jacob deklaras, ke Esperanfo ne povas konsideresar kom la solvuro di nia problemo, ma ke ol kontributis multo al finala formo dil konstruktita linguo.
Ido repozas sur multe plu profunda studii kam Esperanfo.
Couturat e Leau examenis omna projefi di L.I. en sua His- toire de la Langue Universelle (1903) e suplementis fa verko en 1907 per duesma tomo Les Nouvelles Langues Internatio- nales. Ultre to, Couturat facis defaloza studio dil sistemo di derivado en Esperanto, e la rezultaji di ta studio uzesis por Ido. Du principi guvernas la derivado en Ido: unasenceso e renversebleso. La Ido-vorfaro konsistas ek plu kam 10000 vorfi, kompare kun la 2629 radiki dil Universala Vortaro di Esperanto; la nombro di Esperanto-vorti povas nun evaluesar a cirkume 6000. La 10000 vorti, quin Ido havas, igas ol kom- pleta linguo, kapabla expresar preske omna nuanci di altra lingui; komprenende, la vortaro di omna linguo, nacionaia od internaciona, nultempe esas parfinita, ed Ido developesos quale Ia nacionala lingui.
La kritiko di Ido dividesas da Jacob en quar grupi;
(1) Principi: Ido e sas tro logikala: Couturat selektis la principi di unasenceso e renversebleso a priorie, e fo kondem- nas li en la okuli dil adheranti dil naturatra skolo.
(2) Gramatiko: La ftnalo -s por la pluralo esas plu inter- naciona kam la -i di Ido. — La L.I. devus havar konjugado per *auxiliara verbi.
(3) Derivado: La sufixo -ation, tre frequa en la Europana lingui, ne trovesas en Ido. — La uzo dil sufixi -if-, -ig- ed -iz- prizentas desfacilaji. — Ido indijas direfa derivado.
(4) Vortaro: Pro manko di sufixo simila ad -afion Ido adop- tis *certena nombro di specala radiki. — La kompozuri deri-
vita segun la reguli di Ido kelkafoye diferas del vorti en la nacionala lingui.
Ido, qua!e Esperanto, intencas esar linguo aufonoma, kontre ke Occidental ed altra projeti naturatra devas havar reguli multe plu komplikita por obtenar derivuri simila al nacionala vorti.
Occidental erste publikigesis en 1922, ma lua autoro de Wahl submisis ja en 1907 la sequanta principi al Komitato dil Delegitaro: (1) Nula del existanfa lingui esas satisfacanta.
(2) La konstruktenda L. I. devas havar kom bazo la inter- naciona linguai materio. (3) La L. I. devas havar sua propra sistemo di derivado, t.e. vere infernaciona vorli devas obfe- nesar reguloze. (4) La gramatiko devas esar fala, ke nuia ne- naturala formi kreesas, f.e. formi diferanfa del nacionala Iingui.
(5) La ortografio devas esar internaciona.
Ta idei ne adoptesis dal Delegifaro, qua preferis la prin- cipi da Couturat. De Wahl atingis la realigodi sua idei atribuanfe a la afixi di Occidental plura senci ed aplikante kelke kom- plikita regulo di flexiono. Ta regulo esas simpla por personi, qui ja konocas du o tri Europana lingui, ma la maxim multa adheranti dii ideo di konstruktita linguo opinionas, kc la L.I.
devas esar facila anke por li qui konocas nur sua matrolinguo.
La „regulo de Wahl“ posibligas, ne sen ecepti, formacar naturatra vorti, ma la afixi ne sekurigas, ke la derivuri anke havas definita signifiko. E sas posibla en omna kazi, analizar Occidental-vorto, ma per savar la signifiko dil parlo on ne sempre anke savos la signifiko dil kompozuro.
Altra difero inter Occidental ed Esperanto/Ido esas, ke Occi- dental ne havas gramatikal finali. Nia finali -o, -a, -e edc. montras, ke vorto esas substantivo, adjektivo, adverbo edc. La questiono, ka fala finali kontribulas al facileso di L. I. por ne-linguisti, esas materio di disputo inter la naturatra ed autonoma Iinguo- skoli.
En sua Novial prof. Jespersen esforcis krear sistemo kom- binanta kelka traiti di Ido kun ti di Occidental. Origine (1928) Novial excluzis la litero c, ma ri-establisis ol en 1934. La Novial-vortaro konfenas Germanala radiki en multa kazi, ube Occiderital preferas Romanala, ma komprenende multa mili de vorti esas komuna ad Esperanto, Ido, Occidental e Novial, e ne povos selektesar altre por irga futura projeto di L. I.
Anke Novial abolisis Ia obligala finali gramatikal, e taie 27
esis kapabla adopfar originala sisfemo di direta derivado.
On darfas dubitar, ka ta sisfemo esas tam facila en praktiko kam oi esas eleganta en teorio, e Jacob montras kelka kazi, en qui ecepfi esas necesa por aplikar Ia Novial-reguli.
Latino sine flexione (lnferlingua), quale Occidenlal, esforcas atingar maxim granda naturaleso, ma ne sur la bazo dil mo- derna lingui, ma sur ta di klasika Latino. O1 ne posedas rigida gramatiko, ma Jacob dubitas, ka per to Interlinguo esas plu facile lernebla, e certe L.s.f. ne povas esar tam preciza kam la altra projeti di L.l. Anke por la derivado nul exakfa reguli existas. Interlingua esas facile komprenebla e fre agreabla por personi, qui lernis la Latina linguo, ma ol povas apene kon- sideresar kom praktikebla solvuro di nia problemo.
Dum ke la unesma 89 pagini dil libro da Jacob detaloze expozas la historio e la traiti dil kin precipua sisfemi, la duesma parto diskutas ia problenti, quin ni renkontras en la konsfrukfo di L. I. Mankas la spaco por donar rezumo di ta diskuio, e ni devas saciesar per enumero dil problemi:
A priori o a posteriori?
Selekto dil radiki, neologismi e defino dil signifiko.
Direta e ne-direta derivado.
Kompozuri e lia signifiko.
Fonetika o historiala ortografio.
Logiko ed acepfita konvenciono.
Aufonomeso o nafurafreso.
Komprenende, fa chapitri repefas rnulto de to, quon ni ja lek.fis en la unesma parto dil libro, ma nte kredas, ke la duesnta parto esas specale inferesanta por ta lekteri, qui deziras kon- templar nia projeto de plu alla vidpunto e ponderar la meriti dil diversa sistemi una konfre 1’altra. Li frovos imporfanta ci- faji de eminenfa iinguisti, qui influis ed influos la developo dil L. I. Jespersen, exemple, konstatis, ke la nombro de neregulozaji, ecepti ed anomalaji esas plu granda en primitiva lingui kam en moderna-i, e se la L. I. devas sequar la developo-tendenco dil naturala lingui, la finala formo di L. I. devos esar sirnila al Esperanto-ido-tipo.
Lln del maxim desfacila problemi esas to dii vort-formado.
Pos profunda komparanta studii ti qui decidos la finala formo dil L. I. devos o developar la Ido-sisfemo kun la plubonigi, quin 40 yari de praktiko rekomendas, od adopfar sistemo segun la
principi di Occidental, sistemo, qua esos min preciza, ma ne-dependanta del komplikaji di sistemo logikala.
La principala difero inter la du skoli di L.l. (aufonoma e naturatra) permeas omna chapilri dil duesma parto. Jacob ex~
pozas la diferi kun tam multa objektaleso kam posibla por konvinkifa adheranto di autonoma sistemo. La vidpunti dil naturafristi explikesas detaloze tale ke anke ta lekteri, qui ne konkordas kun ia autoro, povas formacar sua propra opiniono sur singla problemo.
La verko finas per fri chapitri sur moderna movadi por L.I., ne-koheranta kun la projeti traktita en la unesma parto.
Jacob raporfas pri la labori dil Rusa Akademio di Cienco e di ISA (lnternaciona Federuro dil Nacionala Asociuri por Normigo) por la kreo di feknikala nomenklaturo, e pri IALA.
La maxim granda parfo dil materio kontenifa en la du chapifri pri teknikala nomenklaturo ne esis facile acesebla til nun, e Ia rezumajo da Jacob esas fre oportuna. La chapitro pri la labori di IALA ne nur donas ex!raktajo ek la Generala Raporto 1945 (cp. Progreso Jan./Marfo 1946, pag. 1), ma anke raportas, ke en 1946 IALA dissendis questionaro kontenanta 127 ques- fioni pri detali dil L. I., e ke broshuro kun komparanta texfi ed expliki en DEFRS publikigesos icayare.
Dr. Harold E. Palmer, quin multi de nia samideani konocas, introdukfas la libro da Jacob per prefaco pri la diversa voyi duktanta a nia problemo, la problemo di artificala linguo. La vorlo „artificala“ ne darfas signifikar, ke Ia L. I. esas ulo inferiora, nam ni ya anke vivas en artificala domi, uzas arti- ficala instrumenti, porfas artificala vesti edc. Palmer expresas sua konvinkeso, ke on povas lernar artificala linguo en multe plu kurta tempo kam naturala linguo, e ke Ido esas plu facila kam Esperanto. II montras, ke L. I. esas dezirinda por inter- naciona kongresi, por lernanti di lingui, instruktisti, ciencisti, komercisti, edc., omni qui ne bezonas konocar la bezonajo dil altra grupi ma deziras ke Linguo Internaciona generale adop- tesez. Me ne subitas, ke la verko da Jacob plugrandigos la cirklo di fi, qui laboras por ta skopo, e rekomendas a nia samideani, ke li ne nur tralektez la valoroza Iibro, ma anke igez ol lektesar da maxim multi de lia amiki.
5. Auerbach Recenso pri „Vijf Kunsitalen“ da Dro W.J. A. Manders aparos en la proxima numero.
28 29
La m aviin aniifjtia k u ltu r-lin g u o d i A m erik a
Un del maxim antiqua kultur-idiomi di la kontinento Amerikana es ta qua konocesis kom Azteka, ma quo nomizesis da la in- dijeni „Nahuatl“. E sas eroroza referar ad ica linguo kom Azteka, pro ke ico es vorto olqua ne exisfas en la anciena idiomo, es vorfo qua uzesis populare por deskripfar parti- kulara Mexikana kulturo de plu recenta origino.
Plusa motivo pro quo ica nomo es eroro, es ke la linguo ne esis sole ta di la Azteka habifanti, ma es la kulturala bazo di la plu ancien raso di Tolteki qui habitis Ia regiono Mexikana ante la Azteki, ed qui anke influis la idiomi di plura altra proxima indijeni. En la lingui dil indijeni di Amerika, de Ia suda parfo di LISA a cenfrala Amerika, exisfas vorfi qui es sendubite di „Nahuatla“ origino. Exemple, en ita regioni mulfa del nomi di urbi ed loki es sendubite de indijena ori- gino. Kande Mexiko konquesfesis da C ortes en 1519, la urbo Mexiko, lore urbo di plura mil habitanti, esis konocata da la indijeni kom Tenochitlan-Mexihco. O1 recevis ta nomo por ho- norizar lia importanfa chefo Tenoch, qua fondis la urbo, e lia Deo di Milito Mexihco. Un de lia chefi esis Mexitl, nomo qua koruptesis da la Llispana konquestanti de qua la vorto Mexiko originis.
La suftxo „tlan“ o „titlan“ esis mult-uzata sufixo en la in- dijena Iinguo ed signifikas kun, kune, inter, sub; o per exten- seso di senco, lando or regiono. Tenochitlan do signifikas la lando o regiono di Tenoch. Ita indijena idiomo donis la nun- komuna lingui di la regioni, nomi di animali e planti. Exemple, speco di nord-Amerikana Iupo es konocata da ambe la Angla e la Hispana habifanti kom „coyote“, qua es korupfajo di la indijenaia vorto „coyotl“, signifikanta lupo. Same, la indijena vorto „ocelotl“, divenis „ocelot“, animalo di la felina familio qua es komuna en ica regiono.
Watter Pannet
Mikra anunco
Deziras komprar: Couturat „L’Histoire“ e „Matem. Lexiko“, anciena serii di „Progreso“ prec. 1908—14, e nri 85/94, 96/8; Ouerard „His- tory“. Prof. R. Carnap, Universily of Chicago, Chicago, 111., USA.
L IN G U A L A S U P L E M E N T O
N U M E R O 11 * JU L IO -S E P T E M B R O 1947
Informo
Depos la redakto dil LS nr. 10 (ye Ia 13.4.47) arivis, regretinde kelke tro tarde, la remarki e voti da sioro dr. Laurent.
Nula respondi e voti arivis til nun dal akademiani siori Nakhla, Roze e Weber. La fakto ke depos la LS nr. 8 (26.4.46) omna suce- danta LS restis sen irga reakto, koaktas ni aplikar 1’artiklo 30 dil statuti („Komitatani ed akademiani qui ne respondizas tri sucedanta cirkuleri sen suficant exkuzo, es remplasenda“). Ni regretinde vidas nula posibleso explikar la laco dil tri siori, e nia konjekti ne chan- jas la fakti.
Sr. GouTx, la sekretario di ULI, do pregesas aranjar 1’elekto di tri nova membri dil akademio.
Segun art. 8 („La akademio konsistas ek adminime 8, ed adma- xime 15 m em bri...“) la nuna 8 membri formacas sendubite stalutale korekte I’Ido-akademio. Ma konvenas ne restar ye la minimo por havar ye la diskuti e decidi solida fundamento.
Bern, 24. 8. 47. La sekretario dil akademio:
H. C o rn io te y
DISKUTO, DECIDI
*acentregulo: Ia lasfa prekonsonanta vokalo havez 1’acento, ecepte la finalo -as. — Lasta votostando: 2 yes, 3 no. Laurent:
me ne aprobas la regulo oficala, komplikita pri 1’acento toni- ka, e propozas ke omna silabi dil vorti esez pronuncata kun forteso e neteso simila. M arcitla: me prizas anke la varie- meso di acentizo en mea Hispana linguo, quale en la Italiana ed altra Latinida lingui. Ma en Ido la propozita acentregulo donus a la vorti leda pronunco vice la harmonioza sono quan ol nun havas. Votostando: 2 yes, 3 no. La diskuto duras.
*acio/akutajo oftc ne akuta. — 1 yes, 5 no. Laurent: me repulsas ta radiko; la radiko oficala „aristo“ suficas. 1 yes, 4 no. La diskuto duras.
*-aciono/sufixo indikanta verbala substantivo. — Auerbach:
aprobinda. Betie: es repulsinda kom sistemala sufixo en Ido klasik. ,,-acion, -icion, -ucion, -cion, -ion“ es parti integra di vorti natural tote pronta segun la „Merksemai Principo“.
Bogard: no. Videz Paporto da Roze: -aciono e -iono. Kun tala libereso singla individuo darfas fabrikar vorti segunvole o segun finspireso dil instanto. Kompatinda Ido, tante sor- gita olim da sua genitori! Frederiksen: (sr. Frederiksen vo- luntez pardonar; se me ne publikigas sua iong artiklo pri ta propozo. Nia linguo ganus nulo e nuiu adoptante komplikita reguli nur pri ta punto. La kunlaboranti helpas la diskuto maxim bone, se li dicas yes o no kun kurta motivizo o se li prizentas nova propozi segun la procedo hike adoptata.) Laurent: me repulsas ta sufixo por expresar 1’ideo di ago.
Marcilla: on devus rezervar fa problemo til la diskuto dil vorti finanta per -ion. Richardson: la mulfa vorti tale finanta (anke -iciono, -uciono, -ciono, -iono) en Ia naturala lingui, se adoptita en Ido, plenigus Ia linguo de vorti naturala, ma la signifiko dil afixo ne esus konstanta, la signifiko esus min klara kam derivuri per -ur e -aj. Do me preferus linguo klara.
Strandguist: superflua. Cornioley: no. — 0 yes, 5 no, repul- sita (5/8 es 1’absoluta majorifato).
*adfrueste/ne anfee. — Auerbach: adoptinda. Beiie: nene- cesa pro I’existanta „maxim frue“ o „ne plu frue kam“: ve- nez maxim frue, venez ne plu frue kam ye 10 kloki. Bogard:
yes, se to ne duktas ni ad adoptar -est kom sufixo por su- perlativo, quo esus min facila kam la nuna. Laurent: me re- pulsas ta radiki. Marciiia: tre preciza, ol esas utila. Richard- son: se ni ne adoptas la -est kom superlativo, ca vorti es prefere ne adoptenda. Strandquist: superflua. Cornio!ey: no.
Ta vorfo celite od apertite konstruktesas per sufixo -est, qua ne exist en Ido. — 2 yes, 4 no. La diskuto duras.
*adjuntasiono/adjunto. — Auerbach: aprobinda. Belie: ne- natural formo. Bogard: ho no, certe no! Laurent: me apro-
bas ta derivuro. Marcilla: vorto longa e leda, „adjunto“ su- ficas, ol es derivuro simpla de „adjuntar“. Strandguist: su- perflua. Cornioley: no. — 1 yes, 4 no. La diskufo duras.
*adokimar deklarar ulu kom nekapabla administrar sua propra aferi. — Auerbach: ni ne havas Idovorto por ta noci- ono, ma la adopto di Greka radiki, quan Talmey propozis hike ed altraloke, bezonas plusa diskuto. Beiie: semblas a me nekonsilinda pruntar de la Greka exter la ciencala termini.
On procedez tarelate en Ido quale en omna altra lingui. Por la nociono expresenda Ido havas „desemancipar“. Bogard:
kad on ne trovus ulo plu bela ed internaciona? Laurent: me repulsas ta radiko barok e superflua. Marcilla: no, „deseman- cipar“ es plu internaciona e darfas uzesar sen plusa akade- mial decido. Richardson: de quo derivita? Strandquist: super- flua. Cornioiey: no, pro ke ne internaciona vorto. Ka segun la defino to ne es exakte nia „tutelar“ ? — 0 yes, 4 no. La diskuto duras.
*adtardeste/ne plu tarde. — Auerbach: aprobinda. Beiie:
videz *adfrueste: venez maxim tarde, venez ne plu tarde kam ye 10 kloki. Bogard: videz *adfrueste. Laurent: videz *adfru- este. Marcilia: utila ed adoptinda. Richardson: videz *adfru- este. Strandquist: superflua. Cornioiey: no, videz *adfrueste.
2 yes, 4 no. La diskuto duras.
*adunato/grand-amasa asemblo. — Auerbach: superflua.
Betie: ?? bona defino es dezirinda. Bogard.- no, on uzez
„asemblego“, se necesa! Laurent: me repulsas fa radiko su- perflua. Marcilla: pro ke en Italiana ol havas sama senco kam
„asemblo“ ed ica es plu internaciona, me konsideras ol kom superflua. Richardson: se derivita de „un“, „unigo“ suficus.
Strandquist: superflua. Cornioley: no. Italiana vorlaro (Melzi 1920) indikas: adunata = - adunanza assemblea. Nia „asem- blo“ od „asemblego“ suficos. — 0 yes, 4 no. La diskuto duras.
*afolar/presar, shovar esante en densa turbo. — Auerbach:
no, ni ne specaligez ni tante ke Ia sama ago postulas dife- ranta verbi, se la aganti diferas. Belie: verbo transitiva. Bo~
gard: no, Ia Franci komprenos „affoler“ ( folesar). Laurent:
me repulsas fa radiko superflua. Marcilla: aprobinda, Richard- s o n .- nur Ifaliana vorfo. Strandquist: superflua. Cornioiey: no, superflua. — 1 yes, 3 no. La diskufo duras.
*~ai/pluralo di -a, se necesa. — Auerbach: aprobinda.
Belie: kontrea al Ido-principi, qui foleras nul ecepto. En KoKoPro me propozas simpla moyeno adequate tradukar E
„(the) whife o n es“: „(Ia) ’i blanka". La apostrofo en Ido es elizionilo. Hike elizionesas fota radiko e konservesas nur I’in- dikilo dil pluralo. B ogard: nur kande esas necesa, ma me preferas se posibla uzar 1’artiklo „le“: le blanka, mulfe plu bela. Laurent: me aceptas ta pluralo di -a, kand ol es nece- sa. Marcilia: utila, ma nur en kazo di dubifo. Richardson:
yes. Strandquist: superflua. Cornioley: no, pro ke me ne ja vidas la neceseso. — 3 yes, 2 no. La diskuto duras.
*aiono/Bib!al epoko. — Auerbach: „eterneso“ suficas. Be- lie: yes. Bogard: ka necesa? Laurent: me repulsas ta radiko superflua. M arcilla.- ne necesa, „eferneso“ suficas. Richard- s o n : yes. Strandquist: superflua. Cornioley: no, „eferneso“
suficas. — 2 yes, 3 no. La diskuto duras.
*ajuna/sen manjar o drinkar ulo depos la noktomezo. — Auerbach: aprobinda. Belie: yes, alternalivo esus *ayuna (S eri ayunas). La akademio decidez inter *ajuna ed *ayuna.
*Ayuna es forsan preferinda pro esar tote natural. Bogard:
yes. Laurent: me aceptas ta radiko. Marciiia: aceptinda. Ri~
chardson: yes, komparez „dejunar“. Strandquist: superflua.
Cornioley: yes. — 6 yes, 0 no, aprobifa.
*Akheron/fIuvio en Suba Mondo. — Auerbach: me ne kom- prenas, pro quo ni invifesas adoptar propra nomo kom Ido- vorto. Ni uzez „Akheron“ quale ni uzas „OIympos“ o „Pe- g a su s“. Beiie: propra nomo, ne bezonas sanciono. Laurent:
me aceptas ta radiko. Marcilla: yes, ma sen la Iitero h: Ake- ron. Richardson: yes, ma „Akherono“ permisebla, mem pre- ferinda. Strandquist: superflua. Cornioley: akademiala decido nenecesa. — 1 yes, 2 no. La diskuto duras.
Redaklero: H. Cornioley, sekr. dil akademio,Schu!weg2, Bern,Suisia.
MIKRA ENCIKLOPEDIO MONDLINGUALA
da Hans Corniotey, Bern (Suisia)
(Sequo. La verki kun * trovesas en la Mondlingual Arkivo dil Suisa Nacionala Biblioieko en Bern.)
Schmid, Jakob, Suiso, prez. 1913 1’Esperanfokongreso en Bern, skr. 1928 Esperanfo-Lehrbriefe, prez. 1939 1’Esperanto- kongreso en Bern.
Schmid, Mario, Suiso, prez. 1922-24, 1926-28 la Suis Ido- societo.
Schmidt, skr. 1816 Pasigraphia.
Schmidt, C„ Suiso, red. Volapŭkaflen jveizik.
Schmidt, Christian, Germano, red. 1884-94 Esperantisto.
Schmitt, Villem, Chekoslovakiano, prez. 1921-23 la Cheko- slovakian Idosocieto, v. Noetjli.
Schneeberger, Friedrich, Suiso, 1875-1926, prez. 1903-08 la Suis Esperantosocieto, skr. 1905 Detala raporfo, prez. 1906 I’Esperanfokongreso en Geneve, skr. 1906 Lingvo internacia Esperanto, red. 1908 Flugila stelo, skr. 1909 Kurzer Lehrgang der VVeltsprache Ido*, red. 1910-1912 ldano*, prez. 1911-1926 1’Idoakademio, red. 1912-14 Die Weltsprache*, prez. 1921 1’Idokongreso en Wien, skr. 1921 Tatigkeitsberichf uber die Geschaftsperiode 1913 bis 1920 des Verbandes zur Schaffung eines Weltspracheamtes*, prez. 1924-26 la Suis Idosocieto, v. Ahlberg & Feder.
Schneider, H. A„ Franco, red. 1928 Libereso.
Schoia et vita, revuo por Interlingua, Milano 1926-42*.
Schdnherr, Karl, Germano, skr. 1926 Ausfuhrliches metho- disches Lehr- und Uebungsbuch des Esperanfo*.
Schoofs, Fre., Belgo, red. 1924 Belga Esperantisfo, prez.
1928 la Belg Esperantosocieto, 1928 1’Esperantokongreso en Antwerpen.
Schoor, ). van, Belgo, red. 1929 Flandra Esperantisto.
Schrag, dr. Arnold, Suiso, m. 1938?, skr. 1914 Ido, Lehr- buch der Weltsprache*, v. Aschwanden.
Schrey, Ferdinand, Germano, skr. 1932 Koresteno, honor- prez. 1936 la German Idosocieto.
Schrijnen, prof. dr. Jos., skr. 1921 EinfUhrung in das Studium der indogermanischen Sprachwissenschaft.
Schuchardt, prof. dr. Hugo, Germano, m. 1927, skr. 1888 Auf Anlass des Volapuks, 1894 'vVellsprache und Weltsprachen („ton, quon Ia Iinguo volis, la Iingui destruklis“).
Scienca revuo, por Esperanto, 1904-18.
Searight, Kenneth, Anglo, skr. 1935 Sona, an auxiliary language.
Seidei, A„ Germano, skr. 1908 Weg frei fŭr das Esperanfo!
Sennaciulo, revuo por Esperanto, Paris 1928.
Servin, Franco, v. Lengyel.
Shapiro, J„ skr. 1927 Slosilo de Esperanto en judgermana lingvo.
Shaw , George Bernard, Anglo, salutis 1931 la mondlinguo.
Shenton, Herbert Newhard, Usaano, skr. 1933 Cosmopoli- tan conversation.
Simon, prof. Otfo, v. Christaiier.
Simplat, sistemo da ? 1930: nui indiqa mascul en femin per -o en -a same qam Novial.
Simplo, sistemo da Ferranti 1911: internatione lingo.
Sintesal, sistemo da Rubinin 1931: me correspond a vos in mei linguesistem „sintesal“.
Sivartha, dr„ skr. 1887 Visona.
Sjostedt, dr. C. E„ Suedo, skr. 1928 Occidental, de inter- nationella ordens sprak. 1930 Dubbel Occidental-ordbok.
Skentkereszty, Sigmond, Hungaro, m. 1925, skr. Madyara Ido-gramatiki e vortolibri.
Skold, Suedo, v. Lindkvist.
Skrabec, Stanislav, Austriano, skr. 1908 Eulalia.
Slonim ski, J„ skr. 1910 Linguo romane universale, 1925 Lingua neoromani.
Solresol, sistemo da Sudre 1817 (1866?), aprioriala: si
= yes, do = no, re = e, mi — ube, sol = se, dore = me, domi
= tu, doredo = tempo, doremi = jorno.
Sona, sisfemo da Searighf 1935, aprioriala: so = helpanta>
na = neutrala.
Deziras korespondar ...
Sro Aldo Polarolo, Via Vittoria 23, Alessandria (Italia), deziras korespondar kun studenti universitatala por kambiar literaturala verki Ilaliana po verki en Germana, Franca, Angla, Portugalana, e hiispana, ed anke postmarki.
Paul Bohne, Eduardstrasse 14, Kothen (Anhall), Germania, dezi- ras korespondar pri ri-organizo dil Ido-movado.
Pierre Notaerts, BoTte postale 1039, Bruxelles I, deziras korespon- dar kun sdi ek omna landi. Lu kompilas vorlaro del vivanta lingui Europana ed extra-Europana. Lu korespondas en Ido, Esperanto, Occidental, Mondi Linguo, Latino sine flexione, Franca, Angla, Ger- mana, Nederlanda, Norvega, Dana, Sueda, ltala e Rusa.
Oficala informi
La D. K. di ULI elektis sro Leonardo Raiteri (Inverigo, Como, Italia) kom vice-sekretario dil Uniono. Lu remplasas sro Henri Vinez (Donzenac, Correze, Francia), qua nun ne deziras aceptar ica fun- ciono pro ke lu departis a Papeete (Taliiti).
Kom landal agento di Progreso en Suedia funcionas itere: Sro T. V. Backstrdm, kasero dil Sueda Ido-Federuro, Gotgatan 79, Stock- holm. La adreso indikila en la kovrilo di Progreso do ne plus es valida.
Kroniko internaciona
A nglia: Sro Clement Robertson (London, Lewisham) grantesis la diplomo di doco pos exameno da tri doceri diplomizita ye la 15-a aprilo 1947.
B elgia: Bruxelles.— La tre konocata semanala revuo „Pourquoi p a s? “ en sua numero dil 2-a di Mayo publikigis interesant artiklo da „Aprido“ (nia sdo O. Chalon) pri la precizeso dil LI Ido, specale en la uzo dil posedal adjektivi „lua“ e „sua“.
Francia: O rleans.— La monatala jurnalo „L’Unique“, 22, Cite St-Joseph, Orleans (Loiret) korespondas en IDO e reguloze publi- kigas la kunvoki dil „Grupo libertaria idista" di Paris.
Colmar. — Sro Ed. Waterkotle editas nova revuo „La blanka stelo", revuo por la propagado di la LI Ido, buletino interna dil „Ido-lnstituto Internaciona". Kontenajo: Kordial saluto; Por la memoro di nia mor- tinti; Ka valoras laborar por la LI ?; Pro quo me kreis mea Ido-In- stituto; Preavizo pri Adresaro.
32 33
Ca imprimita quarpagina buletino es plena de promisi. Ni deziras a nia sdo multa suceso en sua meritoza entraprezo, esperante ke lu durigos lua laboro en la kadro di ULI.
Ta qua dezirus recevor ica revuo skribez a sro Ed. Waterkotte, 2, rue des Clefs, Colmar (Haut-Rhin) Francia.
G e rm a n ia : Berlin. —- Anciena e fidela Idisti Germana iniciis pre- paranta komitato (sekretario: Kurt Linde, Manleuffelstr, 6 (I), Berlin S. O. 36) por riorganizar la Ido-movado.
La taski di ca komitato es: 1. Obtenar la legala bazo del federita guvernerio militala por la fondo di Ido-Federuro en Germania; 2. Fi- xigar statuti; 3. Formacar direktanta komitato; 4. Interkorespondar kun exterlandana sdi; 5. Studiar la moyeni por rikomencar la doco di Ido.
Ni deziras multa suceso a nia Germana sdi en lia entraprezo.
Omtiu helpez lam bone kam posible.
(Segun I-a cirkulero dissendita dal preparanta komitato.) P o r paco e ta b o ro ! Ja de kelka yar-deki la I-esma di mayo esas la dio di la internaciona solidareso Iaborista e festesas da la laborisii en ornna landi. Ica festo-dio naskis ek la nalurala bezono di la klaso-koncia laboristi por montrar ia komuneso di lia interesi en la kombato kontre kapitalista supreso ed explotado; pluse ol devas konocigar la potenteso dil internaciona proletara solidareso. Tale 1’1-esma di mayo quaze divenis la revuo dil kreanti en omna landi.
En ica yaro la kreanti omnalanda festis la mayo-festo duesma- foye en paco pos fino dil maxim sangoza e maxim nihiliginta milito.
Quankatn la milito finis preske ante du yari, la definitiva paco ne ja eventis. La reaktema povi probas durigar lia mashinaci dop la kulisi e volas realigar lia egoista intenci. Pro ica cirkonstanci esos la lasko di omna veta progresemi en ia 'tota mondo retropulsar la reaklemi e helpar krear stabila e duriva mondo-paco. La m ilioni de simpla homi ne darfas esar deceptata pri ke lia futuro sekurigesis da la vinkeso dil atakema stati e da la frakaseso dil fashismo. Vice 1’ene- mikeso e des-konkordo devas esar amikala relati e fratala laboro- junto inter la populi demokrata. La establisado di stabila e duriva paco esas vivo-problemo por la milioni-amasi de kreanti en omna
landi. Trad. P. B.
H is p a n ia : Barcelona.— En Hispania, la Ido-grupi es stagnania pro mala cirkonstanci polilikala.
Tamen, individuale, la movado kreskas. Sro Valentinus Gomez studias fervoroze Ido e ganos adepti. Sro Julianus Ruilopez docas Ido a sua filio. Sro Robertus Castello, qua habitas Vilianueva y Geltru (50 km. de Barcelona) fondis Ido-grupo familiala „Arm onio“ , kompozita da 4 membri, qui sempre interparolas Ido; ca grupeto ya florifos kande la expektita tempi venesos. En Sabadell, damzelo
Candida Pairo multe laboras por Ido e' havas sat multa dicipuli.
Fine, en Barcelona, sro Marcilla laboras sencese, preparanta lernili por la venonta dii, qui ya esos opdrtuna a nia komuna idealo.
(Longa raporto sendita da J. Ferreres, kuriigita.) S u e d ia : Pos kelka neaktiveso dum la milito la mondolinguaia movado semblas itere divenar vivanta. Letri, jurnali e komunikaji de diversa landi monlras ke Ido vivas. Anke en Suedia la inlereso por Ido kreskis.
La diskuti ye la yarkunveno 16/2 1947 dil Sueda Ido-federuro duris tante longa tempo ke on mustis ajornar ol tii la 30/3. Lore on elektis nova komitato, konsistanta ek la sequanta personi: Prez. Ola Nord- strom, Stockholm, v. prez. Axel Rylander, Stockholm, sekr. P. Eriks- son, Tranas, v. sekr. Hellmut Rohnisch, Oerebro, kasisto T. V. Back- strom, Stockholm, cetera membri David Staberg, Goteborg, A. Aker- lund, Lulea e kun Bror Eliasson, Goteborg, kom supleanto. La yar- kunveno descharjis la komitato por la yari 1945 e 1946.
La jurnalo „La Sueda Idisto” ne plus esos Ia organo dil Sueda Federuro, vice to Dro H. Brismark kun Hellmut Rohnisch kom re- daktero itere editos Svensk Varldssprakstidning „La Sueda Mondo- Iinguala Revuo“ .
Por sua multyara ed energioza laboro por Ido la yarkunveno elektis Dro Hans Brismark kom honora Prezidanto dil Federuro ed Algot Holmgren kom honora niembro.
La yaral membro-kontributo dum 1947 esas Sueda kroni 2.—.
Anke ia Mondolinguala Societo di Stockholm havis yarkunveno ed elektis kom prezidanto sro Axel Rylander.
Esas mencionenda ke inj. E. Jarnstad komencis tre interesanta Ido- propago en la Sueda jurnalo Verdandisten. En ca jurnalo mencio- nesis inter altro ke la Idisti en Goteborg ibe organizis nova Ido- klubo kun Instruktisto Erland Bengtsson kom prezidanto e sro David Staberg kom v. prez. e kun sro K. Oisson kom sekretario.
Semblas ke la Sueda Idisti nun itere divenos agema e ni raportos pluse en la Mondolinguala Revuo, qua balde aparos. P. Eriksson
S u is ia : Prof. Albert Leon Guerard pledis por la solvo dil inter- linguala problemo en delaloza artiklo en „Europa“ , Ia monatal organo dil Europa-Uniono, Basel, nro di aprilo 1947.
B ih lio g ra fio
Revui e jurnali
Pito, marto 1947. Inter ni — Toxariso o Pri Amikeso — De Kau- chuko natural — Antiqua kultur-lingui en Amerika, edc. Aprilo 1947, Pri Basic — La lasta chanco — Letro a Marcilla da Fr. Honore — Korespondaji.
La Sueda Idiato, jan.-marto 1947. 1907—1947 — Saluto al Idisti — Ido-pioniri — Internaciona helpado — IALA od Ido — De la labor- feldo — Ido-rubriko — lnformi.
La iangve internationale, nro 5, 1947. Quale on divenas propa- gisto dil LI da E. Philippe — Kelka remarki e propozi pri la futura developo di nia SIF da E. VVaterkotte, edc. Abonebla che sro E. Phi- lippe, 12 rue Porte Jaune, Bourges (Cher).
Les jeunes amis de ta LI, Aprilo 1947. Nia idealo progresas - Ido, la yuni e la sporto — Proverbi — Poezio e Shako — Grama- tiko di Ido. Redakteri Paul Melconian e Daniel Richard.
Suisa Ido buletino, jan.-marto 1947. Komuniki diversa.
Ido-Ietro, red. Tom Lang, 10 Eaglescliffe Drive, Newcastle-on- Tyne 7, Anglia. jan.-feb., Nia taski — Neceseso por koopero — ko- muniki; marto-apr., Mondo-paco e LI — Ido e UNESCO — Diskuti
— Poezio, edc.
La Blanka Stelo, nro I, 1947, red. Ed. VVaterkotte, 2, rue des Clefs, Colmar, Francia. Detali pri Ia nova Ido-Instituto, adresaro, Katalogo de ldo-Iibri, ed explikiva arlikli.
Cosmoglotta, jan., feb., marto 1947. A1 tendencal recenso di re- centa libro me devas replikar ke la verko Histoire de Ia LU es fakte obtenebla e lektebla libere en British Museum.
Interlinguiste novas, jan.-feb. 1947. Prof. Meillet — Labori di IALA — Kompariva texti. Marto-aprilo, mayo-iunio.
Svens Varldsprakstidning, nro 1, julio 1947. Kroniko, Nia programo, Vers plu lumoza lempi, Ido ed 1ALA, Novaji de Germania.
Cosmoglotta, junio e julio. Defenso dil naturaleso, 12-pagina kritiko dil libro „A Planned Auxiliary Language11.
Libri e b ro sh u ri
Variantes de le Lingua Internationale, specimena texli di quar varianti di LI redaktata da IALA kun supleinento Presentation des
Variantes.
Projekte de un inter-sistema! gramatike de auksilar lingues da Paul Mitrovich. 24 pagini.
Ling, A ĴVew Language, da Anders Olson. Nova projeto de kurt- silaba vorti.
Rektifiko
Me skriptis erore ye Progreso 1946, julio-sept., pagino 58, e same en la ri-imprimuro broshura. Ne esis Pope ma Keats qua desprizis Boileau. Videz Pope „Essay on Criticism" lineo 714, e Keats „Sleep and Poetry“ Iineo 206. Gilbert H. Richardson
Omna kotnendi e pagi por Iibri povas sendesar direte al landal agenti di Progreso (videz infre> qui aranjos lo necesa kun la kasero di ULI. La sendo»
kusti inkluzesas en la preco. Por obtenar la preco en landala pekunio, volun- tez multiplikar la sumo obtenita en suisa franki per la sequanta kambio-valoro:
Angla sh.: 1.15, Belga franki: 10.—, Chekoslovaka kroni: 11.50, Dana kroni:
1.10, Franca fr.: 28.—, Hisp. Pesetas: 2.50, Italiana Lire: 50.—, Holandana fl.: —.62, Sueda kr.: —.85, Usana dolari: —.23.
K on trib u ta ji p or la i n io n o
M em bri ab o n a n ta kolektiva od individuala, tninim a k o n trib u ta jo 3.— S F r.
M em bri su sten an ta adminime 6.— SFr.
A boni o rd in a ra 4.— S F r.
M eceni pagas segun volo e recevas gratuite plura exempleri di Progreso, se ta deziro sat frue indikesas.
On povas pagar en nacionala pekunio po 1'oficala kambio-valoro al sequanta landal agenti:
A n g fia : DIo. E. C. Haslam, I. L.S. kasero, 3, Spareleaze Hill, Lougĥton (Essex>
A u stria : K. M. Polan, Oswaldgasse 14/VI/io, Wien X I I
Befgia: Victor Gouix, Av. P. Deschanel, 254, Bruxetfes 3 (Postgiro- konto no. 1589.10)
Brazifia: Dr. Faust Tenfuss, Caixa postal, 147 Mirassol, E . S. Paufo
Cĥefosfovafiia: Karel Neumeister, Vratislavova 5, Praĥa FZ-Ĵ5 D ania: E. Thomsen, Sjaellandsgade 57, Tredericia
Trancia: C. Papillon, 52, Rue Petit, Paris 19e (Postchekokonto 317.32 Paris)
E. Philippe, iz, Rue Porte Jaune, Bourges (Cher> Postdieko-
konto 989.70 Paris> )
N ederfando: P. Wegmann, Deurningerstraat 153, Enscĥede H isp a n ia : Petrus Marcilla, Marques del Duero, 84, Barcefona H ungaria: Dr. Arpad Vigh, paroko, Vecsey-u. 3, Pestszenterzseĥet Itafia-. Leonardo Raiteri, Inverigo (Como)
Suedia: Erik Jarnstad, Prez. dil Sueda Ido-Federuro, Postfako 18042, Stockĥofm 18.
En 1'altra landi on povas sendar la pagi ad un dil supra adresi o direte al kasero di U L I: J . Kreis*Scĥneeĥerger, Case Champel 27, G eneve (Suisia).
Postdieko-Konto I/7202 (ULI). Banko-konto: Societe de Banque Suisse, G eneve (Uniono por la L. I.)
36
U n io n o p o p la L in g u o I n t e r n a c io n a
(Ido = Esperanto reformita) D irefctanta K o m ita to :
Prezidero Hans Cornioley (Suisia)
Viceprezidero J. Warren Baxter (Anglia)
Sefretario Victor Gouix (Belgia)
Vicesebretario Henri Vinez (Francia)
Kasero
J. Kreis-Schneeberger (Suisia) Reprezentero cĥe I A L A Dro S. Auerbach (Anglia) C e te ra m em bri dil fcom itato:
Kanoniko E . B ogard (Francia) D ro H a n s Brismarĥ (Suedia) P. E rifsso n (Suedia)
Jo a g u in Terreres (Hispania) H e in z Ja c o ĥ (Anglia)
KarefNeumeister(C\\Aca,\o\'dd\f) C. Papiffon (Francia)
E . Pĥifippe (Francia) Leonardo Raiteri (Italia) E . Tĥomsen (Dania)
A kadem io di Ido:
Prezidero G. H. Ridiardson (Anglia)
Sefretario Hans Cornioley (Suisia)
Kasero E. Bogard (Francia)
C e te ra m em bri dil afcademio A . de Befie (Belgia)
D r o je a n Laurent (Francia) Pedro Marciffa (Hispania) Patro N a fĥ fa (Siria)
D ro M . A . O 'R egan (Irlando) L eftoro J a n is R oze (Latvia) A rp a d Vigĥ (Hungaria) L eonardW eĥer (Polonia)
P R O G R E S O es 1'ofical organo dil Uniono R e d a k t e r o : Heinz Jacob,
3, Spareleaze Hill, L oug h to n (Essex), Anglia A d m i n i s t r e r o : J. Kreis-Sdineeberger,
Case Champel Z7, G eneve, Suisia
La korespondo pri la movado es sendenda al sekretario dil Uniono:
Victor Gouix, 254, av. Paul Desdianel, B ruxelles 3, Belgia
Imprimata da J. Kleiner, Monbijoustrasse tzi, Bern. (Membro dil Uniono.)
