Prac. Pfomorz.
Biblioteka Główna UMK Toruń
■
ifl
C9 0 SO ¡A9
SPRAWOZDANIA
TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU
19
1 I 1965 — 31 XII 1965
T O R U Ń 1967
S
£
■cC7Z
.
a
o■Jl L o C3T>
- .
t
__________
SPRAWOZDANIA
TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU
19
1 I 1965 — 31 XII 1965
SPRAWOZDANIA
TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU
19
1 I 1965 — 51 XII 1965
T O R U Ń 1967
R ED A K T O R N A C Z E L N Y W Y D A W N IC T W TN T Artur Hutnikiewicz
K o m i t e t R e d a k c y j n y
Przewodniczący: Bożena Osmólska-Piskorska Członkowie:
Bronisław Włodarski, Rajmund Galon
WYDANE Z ZASIŁKU
WOJEWÓDZKIEJ RADY NARODOWEJ W BYDGOSZCZY
O 9 O iP O
»Yuo n o 'i n;■
P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O N A U K O W E - O D D Z I A Ł W P O Z N A N I U Wydanie I. Nakład 550 + 100 egz. Ark. wyd. 4,25. Ark. druk. 4,0. Papier druk. sat. ki. V 65 g, 70x 100. Oddano do składania 13. II 1967 r. Podpisano do druku 5 V 1967 r. Druk
ukończono w maja 1967 r. Zam. nr 83/224 A-3 Cena zł 12,—
D R U K A R N I A U N I W E R S Y T E T U im. A D A M A M I C K I E W I C Z A - POZNAŃ
SPRAWOZDANIA
T O W A R Z Y S T W A N A U K O W E G O W T O R U N I U
NR 19
1 I 1965 — 31 XII 1965
S P IS RZECZY
I. DOROCZNE WALNE ZEBRANIE TOWARZYSTWA str.
ERRATA
Strona Wiersz Jest Powinno być
47 14 od góry wspólnie z J. Krawczak wspólnie z J' Krawczakiem 51 8 od dołu wspólnie z J. Krawczykiem wspólnie z J- Krawczakiem 52 6 od dołu dojrzałości w latach dojrzałości, w latach
Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu, nr 19.
k o w s k i m ... 33
MAŁŁEK J., Geneza i powstanie ustawy „Regimentsnottel” (ref. Karol G ó r s k i ) ... 33
GULDON Z., Rozmieszczenie własności ziemskiej w ziemi dobrzyń skiej w końcu XVI wieku (ref. L. Żytkowicz)... 33
W Y D ZIA Ł II WITKOWSKI L., Elementy antyczne w polskiej zagadce literackiej i ludowej (ref. Z. Abramowicz)... 33
NARĘBSKI S., Sensacyjna ballada Jevdokii Rostopczinoj z roku 1846 o ujarzmionej P o ls c e ... 33
STYCZYŃSKA A., Realizm powieści Tomasza Hardy’ego (ref. Kon rad G ó r s k i ) ...34
Posiedzenia Komisji F ilologiczn ej... 34
Posiedzenia Komisji F ilozoficznej... 34
Posiedzenia Komisji Historii S z t u k i ...35
Posiedzenia Komisji Bibliografii i Bibliotekoznawstwa . . . . 35
Artur Hutnikiewicz
R ED A K T O R N A C Z E L N Y W Y D A W N IC T W T N T
K o m i t e t R e d a k c y j n y
Przewodniczący: Bożena Osmólska-Piskorska Członkowie:
Bronisław Włodarski, Rajmund Galon
WOJEWÓDZKIEJ RADY NARODOWEJ W BYDGOSZCZY
P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O N A U K O W E - O D D Z I A Ł W P O Z N A N I U Wydanie I. Nakład 550 + 100 egz. Ark. wyd. 4,25. A rk. druk. 4,0. Papier druk. sat. Id. V 65 g, 70x 100. Oddano do składania 13. II 1967 r. Podpisano do druku 5 V 1967 r. Druk
ukończono w maja 1967 r. Zam. nr 83/224 A-3 Cena zł 1 2 ,-
D R U K A R N I A U N I W E R S Y T E T U im. A D A M A M I C K I E W I C Z A - POZNAN
O 9 0 i P 0
m o Yicn y\
P r i n t e d in P o la n d
.
SPRAWOZDANIA
T O W A R Z Y S T W A N A U K O W E G O W T O R U N I U
NR 19
1 I 1965 — 31 XII 1965
S P IS RZECZY
I. DOROCZNE WALNE ZEBRANIE TOWARZYSTWA
Przemówienie prezesa Konrada G ó r s k i e g o ...
Protokół Walnego Zebrania Towarzystwa Naukowego w Toruniu z dnia 19 lutego 1966 ...
Sprawozdanie z czynności Towarzystwa za rok 1965 . . . . Sprawozdanie Skarbnika Towarzystwa za rok 1965 . . . . Protokół Komisji R e w iz y jn e j...
Zmiany w składzie Towarzystwa
I ' II. SPRAWOZDANIA Z POSIEDZEŃ
str.
13 15 27 29 30
W Y D ZIA Ł I
GÓRSKI K., Spór Kazimierza Jagiellończyka z Uniwersytetem Kra
kowskim ... ...
MAŁŁEK J., Geneza i powstanie ustawy „Regimentsnottel” (ref.
Karol G ó r s k i ) ...
GULDON Z., Rozmieszczenie własności ziemskiej w ziemi dobrzyń
skiej w końcu XVI wieku (ref. L. Żytkowicz)...
W Y D ZIA Ł II
WITKOWSKI L., Elementy antyczne w polskiej zagadce literackiej i ludowej (ref. Z. Abramowicz)...
ŃARĘBSKI S., Sensacyjna ballada Jevdokii Rostopczinoj z roku 1846 o ujarzmionej P o ls c e ...
STYCZYŃSKA A., Realizm powieści Tomasza Hardy’ego (ref. Kon
rad G ó r s k i ) ...
Posiedzenia Komisji F ilologiczn ej...
Posiedzenia Komisji F ilozoficznej...
Posiedzenia Komisji Historii S z t u k i ...
Posiedzenia Komisji Bibliografii i Bibliotekoznawstwa . . . .
33 33 33
33 33 34 34 34 35 35
HUPPENTHAL L., Wymiary i parametry termodynamiczne związ
ków wielkocząsteczkowych w roztworze (ref. A. Ulińska) . . 35 SIEROCKA M., Mechanizm otrzymywania zolu uwodnionego tlenku
żelazowego na jonitach (ref. A. B a s i ń s k i ) ...36 Posiedzenia Komisji Astronomicznej . . . . . . 37 Posiedzenia Komisji Geograficzno-G eologicznej...37
W Y D ZIA Ł IV
SZYSZKOWSKI W., Walka o prawa obywatelskie ludności murzyń
skiej w Stanach Zjednoczonych...39 BULSIEWICZ A., Postępowanie w przedmiocie odszkodowania za
niesłuszne skazanie i bezpodstawne aresztowanie (ref. W. Dasz
kiewicz) ... 4Q NOWAK K., System prezydencjalny w Stanach Zjednoczonych Ame
ryki P ó ł n o c n e j ... 40 GŁUCHOWSKI J., Lokaty budżetowe w Polsce Ludowej (ref. W. Da-
w i d o w i c z ) ... 40 KUNICKA-MICHALSKA B., Fałszywe oskarżenie w prawie karnym
PRL na tle prawnoporównawczym (ref. J. Śliwowski) . . . 40
Posiedzenia Komisji Prawniczej . . . . . . . 40
REGULAMIN WYDZIAŁÓW TOWARZYSTWA NAUKOWEGO
W TORUNIU ... ...
III. MATERIAŁY BIO- I BIBLIOGRAFICZNE CZŁONKÓW WYDZIAŁÓW W y d z i a ł I
Jaczynowska M a r i a ...
W y d z i a ł II
Kruszelnicki Z y g m u n t ...45 W y d z i a ł III
Janiszewski L e s z e k ...46 Jaworska H a l i n a ...48 Kępczyński K l e m e n s ...
Narębski J u liu s z ... ...
Niewiarowski W ła d y s ła w ...53 Strzelczyk E d m u n d ...54 Uzarewicz A r k a d iu s z ...56 W y d z i a ł IV
Szyszkowski W a c ł a w ... 57 IV. WSPOMNIENIA POŚMIERTNE
Stanisław H i l l e r ... ...
Stanisław J a ś k o w s k i...
Tadeusz R a k o w ie c k i...62 W Y D Z IA Ł III
6
I
DOROCZNE WALNE ZEBRANIE TOWARZYSTWA w dniu 19 lutego 1966 r.
PRZEMÓWIENIE PREZESA TOWARZYSTWA KONRADA GÓRSKIEGO
O tw ierając W alne Z eb ran ie TN T w 91 ro k u jego istnienia, zacznę — ja k to się stało naszym zw yczajem — od uczczenia p am ięci członków , k tó rz y odeszli od n a s w ciągu o sta tn ie g o roku. Są to: członek czynny I W ydziału p ro f. d r Ja d w ig a L echięka, członek czynny III W ydziału prof. d r S ta n isław Jaśko w ski, trz e j członkow ie zam iejscow i III W ydziału:
prof. d r S ta n isła w H iller, prof. d r Z y g m u n t L edóchow ski i d r T adeusz R akow iecki, w spółpracow nik K o m isji H isto rii S z tu k i prof. d r T ym on N iesiołow ski o raz w spółp racow n ik K om isji B ibliografii i B ibliotek o
zn aw stw a E m m a Skobejko.
P rof. d r S ta n isław H iller, członek zam iejscow y W y działu III TNT, u r. 1891 r. w Łodzi. T am też ukończył gim n azjum . Z p ro fe s ji b y ł lek a rzem . N a jp ie rw p rac o w ał n a U J jak o asy sten t, w 1921 r. uzy sk ał d o k to ra t, a n a stę p n ie w r. 1928 h a b ilito w a ł się. Od 1929 r. k iero w a ł K a te d rą H istologii i E m briologii USB w W ilnie. W 1938 r. o trz y m a ł n o m inację n a p ro fe so ra zw yczajnego. P o w o jn ie jak o jed e n z p ierw szy ch o rg an i
zow ał A kad em ię M edyczną w G d ań sk u i k iero w ał K a te d rą H istologii i E m briologii. W 1949 r. został członkiem k o resp o n d e n tem PA U . O p u b lik o w ał w iele p ra c ze sw ojej dziedziny, poza ty m w y chow ał liczną k a d rę n aukow ą, w spó łu czestn iczy ł rów nież w o praco w an iu k ilk u p od
ręczników z z ak resu em briologii i histologii. Z m a rł 5 V II 1965 r., budząc pow szechny żal w śró d kolegów i uczniów .
P rof. d r S ta n isław Jaśko w ski, członek W ydziału III TNT, ur. 1906 r.
w W arszaw ie. W 1932 r. uzy sk ał d o k to ra t filozofii n a UW w zakresie n a u k m atem aty czn y ch . Z ajm o w ał się p rze d e w szy stk im zagadnieniam i logiki m a te m a ty cz n e j. P ra co w a ł pod k ie ru n k ie m J. Ł ukasiew icza, S. L eśniew śkiego i A. T arśkiego. H ab ilito w ał się w r. 1945 n a U J. Od ch w ili po w stan ia UM K p rac o w ał tu jak o p ro fe so r n ad zw y czajn y i dzie
k a n W ydziału M atem aty czno -P rzy ro d niczego . W 1. 1960— 1963 b y ł R ek to re m UMK. Liczne p ra c e jego z z a k re su log iki m a te m a ty cz n e j u k a z y w a ły się w jęz y k u polskim , an g ielsk im i fra n c u sk im od r. 1934. W spół- 7
p raco w ał z w ie lu czasopism am i fachow ym i. O publiko w ał tak ż e p race p o p u larn o n a u k o w e dotyczące s y m e trii w zdobnictw ie i p rzy rod zie Z m a rł 16 X I 1965 r.
P ro f. d r Ja d w ig a Lechicka, członek W ydziału I TNT, ur. 1898 r.
w w oj. rzeszow skim . P o u k o ń c z en iu g im n azju m w Sam borze, stud iow ała h isto rię i geografię n a W ydziale filozoficznym U n iw e rsy te tu J a n a K azi
m ierza w e Lw ow ie. Tam że w 1. 1923— 1924 p rac o w ała jak o a sy ste n t, a n a stę p n ie a d iu n k t p rz y K a te d rz e H istorii N ow ożytnej. P ro w ad ziła rów n ież liczne b a d a n ia n a u k o w e za gran icą: w P a ry żu , B erlinie, D reźnie, L o tary n g ii. W 1931 r. została pow ołana n a stanow isko w iz y ta to ra okręgow ego szkół w Łodzi, a p otem w iz y ta to ra w M in isterstw ie W yznań R eligijnych i O św iecenia P u b licznego w W arszaw ie. W czasie w o jn y b ra ła ud ział w ta jn y m n a u c za n iu śre d n im i u n iw ersy teck im . W 1945 r. p rac o w ała jak o a d iu n k t n a U n iw ersy tecie Ł ódzkim , od r. 1946 n a U n iw ersy tecie M ikołaja K o p e rn ik a w T o runiu, gdzie się hab ilito w ała w 1947 r. w zak resie h isto rii n o w o ży tn ej i d y d a k ty k i. W 1950 r. o trz y m ała no m in ację n a etato w ego docenta, a w 1957 r. n a pro feso ra n a d z w y czajnego. W 1. 1954— 1955 b y ła p ro d ziek an em , a w 1. 1956— 1958 d zie
k an em W ydziału H um anistycznego. B yła członkiem szeregu to w a rz y stw n au k o w y ch : K om isji H isto ry czn ej PA U , K om isji G łów nej D y d ak tyczn ej o raz P re z y d iu m Z arząd u G łów nego PT H . G łów nym p rze d m io te m jej za
in te reso w ań b y ła d y d a k ty k a n au czan ia h isto rii o raz h isto ria now ożytna, p rze d e w szy stk im h isto ria P o lsk i X V III w . Z te j d zied zin y o pu b lik o w ała m. dn. m onog rafie o S tan isław ie L eszczyńskim i Józefie W ybickim , 0 O św ieceniu n a P om orzu. Z m arła 20 IV 1965 r.
P ro f. d r Z y g m u n t L edóchow ski, członek zam iejscow y W ydziału III TN T, u r. 1898 r. w W arce. P o skończeniu szkół śred n ich w W arszaw ie, o d b y w ał stu d ia chem iczne n a W ydziale M atem aty czn o -P rzy ro d n iczy m UW, gdzie w r. 1931 u zy śk ał d o k to ra t filozofii. W 1. 1918— 1928 p ra c o w ał w c h a ra k te rz e nauczyciela w szkolnictw ie w w oj. w arszaw sk im 1 w W arszaw ie. W o k resie 1929— 1934 p raco w ał jako chem ik w Dziale C hem ii Pań stw o w eg o Z a k ład u H ig ien y w W arszaw ie, n a stę p n ie w 1.
1934— 1939 rów nież w c h a ra k te rz e chem ika w O kręgow ej Izbie K o n tro li w W arszaw ie p rz y k o n tro li p rzem y sło w y ch zakładów chem icznych.
W 1. 1940 1944 p raco w ał ponow nie jako c h e m ik -a sy ste n t w D ziale Chem ii P Z H w W arszaw ie. W r. 1945 o b ją ł fu n k cję k iero w n ik a O ddziału S p ecy fik ó w L eczniczych w P Z H w Łodzi, a w r. 1946 b y ł k iero w n ik iem D ziału Chem ii PZH . P ra co w a ł ta m do w rześn ia 1947 r. R ów nolegle z p ra c ą w P Z H w 1. 1945— 1947 p ro w ad ził w y k ła d y zlecone lz chem ii ogólnej na W ydziałach L e k a rsk im i Stom ato log iczn ym U n iw e rsy te tu Łódzkiego. W 1947 r. o bjął k iero w n ic tw o K a te d ry Technologii Środków Leczniczych P o lite c h n ik i G dańskiej, a w 1. 1950— 1953 k iero w a ł Zespo
łem K a te d r C hem ii i T echnologii O rganicznej. W 1. 1948__1949 był przew odniczącym O ddziału G dańskiego P olśkiego T o w arzy stw a C hem icz- 8
nego. W 1955 r. został członkiem Z arząd u G łów nego Pol. Tow. C hem icz
nego. W 1. 1950— 1951 b y ł członkiem P o d sekcji C hem ii i Technologii O rganicznej I K o n g resu N a u k i P o lskiej, a w 1951 r. członkiem K ongresu;
poza ty m był członkiem K o m ite tu Chem ii i Technologii O rganicznej PA N , a od 1954 ¡r. k iero w a ł p raco w n ią mr 8 Z ak ład u S y n tezy O rganicz
nej PA N . S pecjalizo w ał się p rze d e w szystkim w dziedzinie chem ii org aniczn ej w zastosow an iu do tech n ologii środków leczniczych. Z m arł 13 IX 1965 r.
D r T adeusz R akow iecki, członek zam iejscow y W ydziału III TNT, ur. 1878 r. w p o w iecie siedleckim . W W arszaw ie ukończył szkołę śre d nią i n a stę p n ie stu d ia m edyczne w 1902 r. Ja k o lek a rz p rac o w ał n a j
p ierw w szp italu w W arszaw ie do 1914 r„ z p rz e rw ą w 1. 1905 i 1906, k ied y słu ży ł jak o le k a rz re z e rw y w w o jsk u podczas w o jn y ro sy jsk o - - jap o ń sk iej. W 1914 r. został p o w tó rn ie p o w o ła n y do w ojska. W końcu 1915 r. d o sta ł się do n iew o li a u stria c k ie j, skąd w 1916 r. p ow rócił do L u blin a, gdzie p rac o w ał w sz p ita lu do 1918 r., a n a stę p n ie w B ychow ie pod L ublinem . W 1. 1920— 1921 b y ł w A rm ii P o lsk iej. Po zw olnieniu z w o jsk a p rac o w ał w szp italu w Ł ukow ie, a od 1925 r. w H ajnów ce.
Poza m ed y cy n ą in te re so w a ł się p ro b lem am i z dziedzin y astronom ii, p rzed e w sz y stk im zagadnieniem m ech an ik i ciał niebieskich. Jeg o p ie rw sze p u b lik a c je n au k o w e u k a z ały się w 1928 r. W ciągu 25 la t ogłosił
18 prac, z czego 12 p o fra n c u sk u . U k azy w ały się one d ru k ie m w n a stę p u ją cy c h w y d aw n ictw ach : P ra c e M atem atyczno-F izyczne, „W iado
m ości M atem aty czn e” , B u lletin d e la Société des A m is des Sciences de P o znań, B u lletin of th e A stro n om ical O b se rw a to ry in T oruń, S tu d ia S o cietatis S c ie n tia ru m T orunensis, S praw ozdania P olskiego T o w arzy stw a A stronom icznego, „ M a te m a ty k a ” . Z m arł 6 IV 1965 r.
P ro f. d r T ym on N iesiołow ski — w spó łp raco w n ik K o m isji H istorii S ztu k i TNT, a rty s ta m ala rz — u r. 1882 r. w e Lw ow ie. K a rie rę a r ty sty czn ą ja k o m a la rz rozpoczął w o k resie M łodej Polski. U czestniczył a k ty w n ie w ów czesnym życiu k u ltu ra ln y m . W spółpracow ał z „C hi
m e rą ”, u trz y m y w a ł b lisk ie k o n ta k ty z środow iskiem tw órczym . B ył w ielo letn im członkiem W ydziału S z tu k i USB. P o d ru g ie j w ojnie św iato w ej w spółorganizow ał W ydział S z tu k P ię k n y c h i został p o w o łan y na stanow isko p ro fe so ra UMK. B rał udział w działalno ści K o m isji H isto rii S z tu k i TNT. Z m arł 12 VI 1965 r. P o ch o w an y został w W arszaw ie na P o w ązk ach w A lei Z asłużonych.
E m m a S k obejko — w sp ó łp raco w n ik K o m isji B ibliografii i B ib liote
k o zn aw stw a TN T — p rac o w ała na stan o w isk u k u sto sz a K siążn icy M iej
skiej im. K o p ern ik a. B ezpośrednio po w ojnie, g d y TN T pow staw ało z gruzów , E. S kob ejko p e łn iła b e z in tere so w n ie fu n k c je a d m in istra c y jn e TNT. Z ajm o w ała się ta m k o resp o n d e n c ją i o rg an iz ac ją odczytów . O pie
ko w ała się też zbioram i bib lio teczn y m i TNT. Z m arła 28 X II 1965 r.
9
M in u tą m ilczenia uczcijm y pam ięć naszych Z m arłych.
T o w arzystw o N aukow e w T oru n iu, d ru g ie w kolejności chronologicz
nej (po P o zn ańskim T o w arzy stw ie P rz y ja c ió ł N auk) polskie to w arzy stw o nau ko w e, stw orzo ne p rzez społeczeństw o danego regionu, m a za sobą 90 la t ow ocnej działalności, k tó ra w dobie n a jsiln ie jsz e g o ucisku g er- m anizacy jn ego b u d ziła życie um ysłow e n a P om orzu i p rzy czy niła się do u trz y m a n ia polśkiej św iadom ości n aro d o w ej i tw órczości k u ltu ra ln e j n a ty m te re n ie . D ziałalność ta w y ra z iła się w bog aty m plonie w y d a w n i
czym i szerzen iu w iadom ości o polskiej 'k u ltu rze w n a jtru d n ie jsz y c h w a ru n k a c h o k re s u zaborów . W o k resie od 1878 do 1920 w y dało T ow a
rz y stw o 96 ty tu łó w p u b lik a c ji, głów nie z z a k re su h isto rii Pom orza, silnie p o d k re śla ją c polskość ty c h terenó w .
J e ś li do czasów d ru g ie j w o jn y św iatow ej działalność T ow arzy stw a N aukow ego w T o ru n iu b y ła skup io n a głów nie n a zagadnieniach zw iąza
n y c h z h isto rią i p rz y ro d ą Pom orza, to od chw ili u tw o rzen ia U n iw e rsy te tu M ikołaja K op ern ik a, działalność w ydaw nicza i o św iatow a naszego T o w arzy stw a o g a rn ę ła cały szereg pro b lem ó w n a u k i w spółczesnej w sk ali nie ty lk o p o lsk iej, ale i m iędzy narod ow ej. D orobek w y daw niczy T o w arzy stw a na p rz e s trz e n i 90 la t jego istn ie n ia n a jle p ie j ilu s tru ją n a stę p u ją c e d a n e liczbow e: w y d a n o 81 p o z y c ji Roczników , 55 tom ów F ontes, 206 zeszytów Zapisków H isto rycznych, 47 tom ów P ra c W ydziału Filologiczno-Filozoficznego, 10 pozycji S tu d ia lu rid ic a , 163 pozycje S tu d ia S ocietatis S c ie n tia ru m T orun ensis, 8 tom ów S u p lem en tu m , 3 to m y p ra c p reh isto ry c zn y c h , 8 p rac p o p u larn o n a u k o w y c h i 16 tom ów S p raw o zd ań TNT, tj. raz e m 597 p o zy cji o łącznej o b jętości 4611 arku szy . J e s t to p o w ażn y w k ła d T o w arzy stw a do n a u k i p olskiej i w ym o w n y ob raz d oro b k u n au ko w eg o jego członków na w szystkich po lach n au k i.
N ie w chodząc w dalsze szczegóły ro zw o ju h isto ryczn ego T o w arz y st
wa, p rze d staw ię dziś n a jw a żn ie jsz e p rz e ja w y jego działaln ości i jej w y n ik i w o k resie o sta tn ic h trz e ch la t ze w zględ u n a to, że 3-letn ia k a d e n c ja obecnego Z arząd u dobiegła końca.
T ow arzystw o liczyło p rz y rozpoczęciu k a d e n c ji p rze z obecny Z arząd 275 członków , zaś p rzy k o ń cu 1965 r. — 304, zatem o 29 członków w ięcej. S w oje sta tu to w e zadanie ro zw ijan ia i p o p ieran ia tw órczości nau k o w ej pełn iło T ow arzy stw o n ad al za pośred n ictw em W ydziałów , K o m isji i K o m itetó w R ed ak cy jn y ch . Do m arc a 1965 r. p ra c o w a ły 3 W y
działy, a po ty m te rm in ie 4 W ydziały, gdyż W ydział I, N au k H isto ry cz
nych, P ra w n icz y c h i Społecznych, podzielony został n a dw a: W ydział I
— H isto ry czn y i W ydział IV — P raw n o -S połeczny. K o m isji d z ia ła ją cych p rz y Z arządzie i p rz y W ydziałach było 13, a K o m itetó w R e d a k c y j
n y ch 8.
Z asadniczym k ie ru n k ie m działalności T o w arzystw a b yła n a d a l akcja w ydaw nicza p ra c n au k o w y ch i p o p u larn o n au k o w y ch . N a p rz e s trz e n i o sta tn ic h trz e c h la t w ydano:
10
w 1963 r. — 34 poz. o objęto ści 341,25 ark . w 1964 r. — 24 poz. o objęto ści 266,— ark.
w 1965 r. — 17 poz. o objęto ści 213,80 ark.
raz e m 75 poz. o o bjętości 821,05 arii.
Udział poszczególnych W ydziałów w tej p ro d u k cji przed staw ia się, ja k n a stę p u je:
W ydział I — 35 poz. o objęto ści 523,75 ark . W ydział II — 9 poz. o o b jętości 119,— ark . W ydział III — 23 poz. o o bjęto ści 101,25 ark.
W ydział IV — 1 poz. o objętości 4,50 ark . W yd aw n ictw a
ogólne — 2 poz. o objętości 7,75 ark.
W ydaw nic tw a p o p u la rn o
n au k o w e — 5 poz. o o bjęto ści 64,80 ark.
razem — 75 poz. o objętości 821,05 ark.
Z m niejszen ie się o bjęto ści ark u szo w ej p ro d u k c ji w y daw n iczej, od r. 1964 począw szy, spow odow ane zostało zm niejszen iem lim itu n a akcję w ydaw niczą, choć głów ną p rzy c z y n ą w y d a n ia w 1965 r. ograniczonej ilości p o zycji je st n iew y k o n an ie n a czas p rzez d ru k a rn ie 8 pozycji z p la n u n a te n rok. P o zycje te w y szły dopiero w styczniu 1966 r., zatem o b ję te b ęd ą sp raw o zd an iem za ro k 1966.
Z w iązana z a k cją w ydaw niczą jest działalność P raco w n i M ik ro fil
m ow ej, po leg ająca n a p ow ielan iu m eto d ą fotograficzną i zabezpieczaniu sta ro d ru k ó w , m ate ria łó w a rc h iw a ln y c h i in n y ch d la p o trzeb nauk i.
W okresie trz y le tn ie j k a d e n cji obecnego Z arządu P raco w n ia M ikrofilm o
w a w y k o n ała 172 489 m ik ro film ó w (negatyw y i pozytyw y), pow iększeń i przeźroczy. P osiada ona bo gate arch iw u m , w k tó ry m g rom ad zi w m i
k ro film a ch lub w o d b itk a c h cenne m a te ria ły arc h iw a ln e i d o k u m en ty , u d o stęp n iając je bad aczom w k r a ju i za granicą. W d ro d ze w y m ian y sprow adza z zag ran icy m ik ro film y cen n iejszych d la to ru ń sk ieg o ośrod ka n auk ow eg o m a te ria łó w h isto ry czn y ch . B ardzo żyw e b y ły i są n a d a l k o n ta k ty w y m ien n e T o w arzystw a z in sty tu c ja m i k ra jo w y m i i zag ranicz
ny m i, n a k tó ry to cel przezn acza się około 30°/o w y d a w n ic tw T o w arz y st
w a. K o n ta k ty u trz y m u je T ow arzystw o p rze c ię tn ie z 50 in sty tu c ja m i k ra jo w y m i i 185 in sty tu c ja m i zagran icznym i w 30 k ra ja c h . W okresie o sta tn ic h trz e ch la t T ow arzy stw o o trz y m ało w d ro d ze w y m ian y :
od in s ty tu c ji k ra jo w y c h 1030 egz. w y d a w n ic tw od in s ty tu c ji zag ran iczn ych 5286 „ „
razem 6316 egz. w y d a w n ic tw
11
W ysłano: do in s ty tu c ji k ra jo w y c h 637 egz. w y d aw n ictw do in s ty tu c ji zagranicznych 5073 „ „
razem 5710 egz. w y d aw n ictw A kcja w y m ia n y w y d a w n ic tw — zw łaszcza z in sty tu c ja m i zag ran icz- n y m i — je s t b a rd z o k o rz y stn a d la T ow arzystw a, gdyż b ez konieczności w y d aw an ia dew iz TN T o trz y m u je rocznie około 1600 egz. dzieł n a u k o w ych zagranicznych, b ard zo cennych d la to ru ń sk ieg o o śro d k a n a u k o wego.
A k cję upow szechniania w iedzy p row ad zi T o w arzy stw o głów nie p rzez sw oje w y d a w n ic tw a n au k o w e i p o p u larn o n au k o w e, o czym b y ła m ow a w yżej. Poza ty m w czasie k a d e n c ji obecnego Z arząd u od by ła się 1 sesja n au k o w a i 3 w ieczornice (w Inow rocław iu, G ru d ziąd zu i T oruniu) o raz w ygłoszono 27 re fe ra tó w . W W y działach i w K o m isjach T o w arzy stw a refe ro w a n o p ra c e lub w ygłaszano re f e ra ty — raz e m w liczbie 165.
C elem dalszego u a k ty w n ie n ia te re n u zapoczątkow ało T ow arzystw o w 1965 r. no w ą form ę up o w szechniania w iedzy, m ianow icie zorganizo
w ano w jed n y m z m iast pow iatow y ch woj. bydgoskiego (w W ąbrzeźnie) S tu d iu m w iedzy o regionie, z cyklem o d b y w ający ch się w ok reślo n y ch te rm in a c h w ykładów . Z d an iem u stęp u jąceg o Z arząd u, S tu d iu m to n a leży k o lejn o p rzen ieść n a te re n in n y ch pow iatów .
T ak b y się p rze d staw ia ł w o g ó lnych zary sach obecny sta n TN T i o b raz jego działalności. Je śli jest on d a le k i od tego, ja k b y go chciały w idzieć nasze am b icje i p rag n ie n ia , to p rzy c z y n y tego n a le ż a ło b y jed n a k szukać poza nam i. P ra g n ęlib y śm y n a d a l p row adzić i rozw ijać akcję w ydaw niczą, d a ją c p ierw szeństw o pracom k o ncep cyjnym , tw órczy m i m onograficznym , ja k rów nież um o żliw iać m łodym p racow n iko m n a u k i ogłaszanie p rac, m ają cy c h się stać p o d staw ą ich dalszej k a rie ry n a u kow ej .
K ończąc, p rag n ę podziękow ać ty m o rg an izacjo m i osobom, dzięki k tó ry m działalność T o w arzy stw a m ogła rozw ijać się p om yślnie. S k ła d a m więc serd eczn e pod ziękow anie P olskiej A kadem ii N auk, k tó ra n ad al fin a n su je nasze w y d aw n ictw o i zam ierza m ocno poprzeć d e c y d u ją c ą ro lę TN T w R oku K opernikow skim , P rezy d iu m W ojew ódzkiej R ady N aro dow ej w Bydgoszczy, k tó re w ciągu r. 1965 p rze jęło zad an ie fin an so w an ia a d m in istra c ji i ak cji w ydaw niczej, d ziękuję P re z y d iu m Miejiskiej R ad y N arodow ej w T o ru n iu za w iele dow odów życzliw ości i zrozum ie
nia, d z ię k u ję P ań stw o w e m u W y d aw n ictw u N aukow em u — Oddz. w P o
zn an iu i E k sp o zy tu rze w T o ru n iu za zaw sze życzliw e odnoszenie się do naszych życzeń. D zięk u ję d ru k a rn io m to ru ń sk im za p ełen życzliw ości i sta ra n n o śc i sto su n ek do zleconej im p ro d u k c ji naszych w yd aw n ictw . W śród członków Z arząd u o grom na w iększość bieżącej p ra c y ¡spadała na b a rk i d w u osób: S e k re ta rz a G eneralnego i N aczelnego R ed aktora. W i
dzim y to w szyscy i u m iem y ocenić. G orące podziękow anie p rag n ę też
12
u
w y razić person elow i a d m in istra c y jn e m u TN T z d y re k to re m A lojzym K irste in e m n a czele za p ełn ą ipoświęcenia i praw dziw ie ideow ą d z ia łal
ność, w reszcie w sz y stk im p o zostały m C złonkom Z arząd u za czynny i ow ocny udział w o b rad a c h Z arząd u TNT.
O to je s t ogólnikow y i sk ró to w y obraz życia naszego TN T w obecnym sta d iu m jego rozw oju. M iejm y n ad zieję, że rozw ój te n w przy szło ści nie ty lk o n ie u legnie zaham ow aniu, ale będzie n a d a l coraz pom yśln iejszy .
P R O T O K Ó Ł
DOROCZNEGO WALNEGO ZEBRANIA TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU
Z DNIA 19 LUTEGO 1966 R.
P o r z ą d e k o b r a d Część I — p u b liczn a
1. Z agajen ie i om ów ienie działalności T o w arzystw a — p rezes.
2. W ykład: ,,Z zagadnień u stro jo w o -p o lity czn y ch K o n g a” — prof. d r K . B iskupski.
Część II — zam k n ięta 3. W ybór P re z y d iu m Z ebran ia.
4. O dczytanie i p rz y ję c ie p ro to k o łu z zeszłorocznego W alnego Z e b ra nia.
5. S praw o zdanie Z arząd u za ro k 1965: a) S e k re ta rz a G eneralnego, b) S k arb n ik a.
6. S p raw o zd anie K o m isji R ew izy jn ej.
7. D y sk u sja n a d spraw ozdaniam i.
8. Pow zięcie u ch w ały co do a b so lu to riu m d la Z arząd u.
9. W ybór Z arządu: p rezesa, w iceprezesa, se k re ta rz a generalnego, s k a rb n ika, re d a k to ra naczelnego oraz trz e ch członków .
10. W ybór K om isji R ew izyjn ej.
11. U stalen ie składek członkow skich n a ro k 1966.
12. O głoszenie nazw isk now y ch członków W ydziałów i członków zw y czajnych.
13. W olne w nioski.
A d 3. N a w niosek P rezesa, prof. d ra K o n ra d a G órskiego, w y b ra n o na przew odniczącego o brad doc. d ra W ik to ra K ornatow sk iego . Na se k re ta rz a W alnego Z grom adzenia pow ołano d ra A ntoniego C zacharow skiego.
A d 4. O d czy tan y p ro to k ó ł z zeszłorocznego zeb ran ia p rz y ję to jed n o m yślnie.
13
Ad 5. S praw o zd anie Z arząd u z działalności w 1965 r. p rz e d sta w ił p rof.
d r M arian B iskup. S p raw o zd an ie z działalności finan so w ej TNT złożył sk a rb n ik d r S te fa n D em biński.
Ad 6. S praw ozdan ie K o m isji R ew izy jn ej o d czytał przew odniczący K o m isji p ro f. d r W ojciech H ejnosz, a n a stę p n ie p rze d staw ił ze
b ran y m w niosek o ud zielenie Z arządow i absolu torium . Ad 7. W obec b ra k u ch ętn y ch do za b ra n ia głosu nie było d y sk u sji.
A d 8. W niosek o udzielenie Z arządow i a b so lu to riu m uchw alono jed n o głośnie. W strz y m a li się od głosow ania członkow ie Z arządu.
Ad 9. P rzew o d n iczący Z eb ran ia p rz e d sta w ił listę k a n d y d a tó w do w ład z TNT, zapro po n o w an ą p rzez u s tę p u ją c y Z arząd. W głoso
w a n iu ja w n y m w y b ra n o jednogłośnie n o w y Z arząd TNT w n a
stę p u ją c y m składzie:
1. P ro f. d r K o n ra d G órski — p rezes
2. P ro f. d r A n to n i S w in a rsk i — w iceprezes
3. P ro f. d r M arian B iskup — s e k re ta rz g e n e ra ln y 4. D r S te fa n D em biński — Skarbnik
5. P ro f. d r A rtu r H u tn ik iew iez — re d a k to r n aczeln y w y d aw n ic tw
6. Członkow ie:
prof. d r H e n ry k S zarsk i doc. d r T adeusz G ru d z iń sk i doe. d r W ik to r K o m a to w sk i Ad 10. K o m isja R ew izy jn a w składzie:
prof. d r W ojciech H ejnosz — przew od niczący prof. d r L eonid Ż ytkow icz
pro f. d r W ilh elm in a Iw anow ska
w y b ra n a została w głosow aniu jaw n y m jednogłośnie.
Ad 11. P rz y ję to zgodnie z p ro p o zy cją Z arząd u w ysokość skład ki: d la członków m iejscow ych W ydziałów w kw ocie 60 zł rocznie, z ty m że członkow ie o trz y m u ją n ie o d p ła tn ie w ycho dzący w d a
n y m ro k u n u m e r S p raw o zd ań TNT, d la p ozostałych członków 20 zł rocznie.
Ad 12. P rzew o d niczący W alnego Z grom ad zenia ogłosił listę now ych członków W ydziałów i członków zw yczajnych.
A d 13. P ro f. d r M. Z n a m ie ro w sk a-P ru ffe ro w a zap y tała, czy istn ie je m ożliw ość zgłaszania k a n d y d a tu r n a członków zag ranicznych TNT. W odpow iedzi S e k re ta rz G e n e ra ln y p ro sił o p isem ne zw ró cenie się w te j sp ra w ie d o Z a rzą d u TNT.
W obec b ra k u dalszy ch w o ln y ch w niosków P rzew od niczący doc.
d r W ik to r K o m a to w sk i zam knął posiedzenie, d zięk ując obec
n y m za udział w o b radach .
( ) Antoni Czachorowski (—) Wiktor K om atow ski
Sekretarz Zebrania Przewodniczący Zebrania
14
____
S P R A W O Z D A N I E
Z CZYNNOŚCI TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU ZA ROK 1965
T o w arzy stw o N au k ow e w T o ru n iu liczyło w d n iu 31 X II 1965 r. 304 członków , w ty m 129 członków W ydziałów .
Z a r z ą d T o w a r z y s t w a p rac o w ał w składzie: p re z e s — K o n ra d G órski, w iceprezes — A ntoni S w in arsk i, se k re ta rz g e n e ra ln y M arian M ichniew icz do 13 IV 1965 r., a n a stę p n ie M arian B iskup, s k a rb n ik — S te fa n D em biński, re d a k to r n a czeln y — A rtu r H utnikiew icz, członkow ie Z arząd u: K azim ierz B iskupski, H e n ry k S zarsk i i M arian M i
chniew icz od 14 IV 1965 r. o ra z przew odniczący W ydziałów : K a ro l G ó r
ski, T adeusz Czeżowski i J a n Zabłocki.
Z arząd odbył w ro k u spraw ozdaw czym 6 posiedzeń, p o d e jm u ją c 61 uchw ał. P rz y Z arządzie działało 5 k o m isji o raz b y ły czynne 2 k o m ite ty re d a k c y jn e i R e d a k c ja N aczelna W y d aw n ictw TNT. K o m isja do S praw Z leconych P ra c N au k o w y ch p rac o w ała w składzie: K aro l G órski, J e rz y Śliw ow ski, B a rb a ra Józefow iczow a, S te fa n N arębski, Ju liu s z Czopek i A lin a U lińska. K o m isja opiniow ała w szystkie um ow y -zlecen ia n a w y k o nanie p ra c n au k o w y ch w zakresie ak c ji w y d aw n iczej, a k c ji o d czyto w ej i p lan em ob jęty ch b a d a ń naukow ych. K om isja do Z leconych P ra c N ienaukow ych, w składzie: K ry s ty n a P o rębska, A m alia R osińska i M aria C hełm icka, opin iow ała u m ow y-zlecenia n a p ra c e n ie m ające c h a ra k te ru p ra c n au kow y ch . K o m isja O dczytow a, w składzie: B ron isław N adolski, W anda S tę ślick a -M y d la rsk a i J e rz y Śliw ow ski, zorganizow ała 2 odczyty w C hełm nie i 1 odczyt n au k o w ca zagranicznego w T o ru n iu . K o m isja U pow szechnienia N auki, p o w o łan a do życia w ro k u spraw ozdaw czym , w składzie: W ład ysław N iew iaro w sk i — przew od niczący i S ław o m ir K alem b k a — sek retarz, zorganizow ała „ S tu d iu m w ied zy o reg io n ie ”
w W ąbrzeźnie z cy k lem 9 w ykładów , rozłożonych n a o k re s od listop ad a 1965 r. do k w ie tn ia 1966 r. W y k ła d y te, pośw ięcone tem a ty c e ziem i ch ełm iń sk iej, ze szczególnym uw zględnieniem regio nu w ąbrzeskiego, cieszą się w ie lk im - zain tereso w aniem . W ro k u spraw ozdaw czym w y głoszono w ra m a c h tego S tu d iu m 3 w y k ła d y . K om isja K o p e m ik a ń sk a liczyła 9 członków i 12 w spółpracow ników . P rzew odniczącą b y ła W. Iw a now ska, se k re ta rz e m B. N adolski. K om isja od by ła 3 posiedzenia robocze o raz k o n fe re n c ję k o o rd y n a c y jn ą z p rze d staw ic iela m i in n y ch ośrodków k o p ern ikow sk ich : K rak o w a, O lsztyna i F ro m b o rk a.
P ra c e K o m isji ro zw ija ły się w pięciu g ru p ac h o p eracy jn y ch :
1. G ru p a H isto rii (prof. K a ro l G órsk i i p ro f. M. B iskup) p ro w adziła p rac e bad aw cze z z a k resu h isto rii zw iązanej z d ziałaln o ścią M. K o p e r
nika, w szczególności k o n ty n u o w a n o p ra c e n a d m o no grafią o Ł u k aszu W atzen ro d e (prof. K a ro l G órski) o raz n a d w y d a n ie m IV t. A k tó w S ta n ów P rus K ró le w sk ic h (prof. M. B iskup).
15
2. G ru p a B ibliografii (M. P u c iato w a i H. B aranow ski), w sp ó łp ra c u jąca z g ru p ą I, k o n ty n u o w a ła p ra c e nad b ib lio g ra fią k o p e rn ik a ń sk ą (H.
B aranow ski) o raz zapoczątkow ała p race w stę p n e n a d opracow an iem sp i
su k siążek w yw iezio n ych z W arm ii do Szw ecji (L. Jarzębow ski).
3. G ru p a W y daw n ictw (B. N adolski i M. B iskup) opracow ała p ro je k t k o n k u rsu n a p ra c ę p o p u larn o n a u k o w ą p t. „M ikołaj K o p ern ik — czło
w iek i uczony epoki O d rod zen ia” . P o n a d to o p racow ano p la n w y d an ia 15-tom ow ej p o p u la rn e j bib lio teczk i k o p e rn ik a ń sk ie j, realizo w an ej sto p niow o w lata ch 1966— 1972 i o b e jm u ją c e j w k ró tk ic h p ra c a c h całość za
g ad n ień dotyczący ch biografii, osoby i dzieła K o p e rn ik a oraz jego k u ltu . 4. G ru p a M uzeum (J. R em er i J. M azurkiew icz) rozpoczęła prace w stę p n e n a d w y d a n ie m alb um ó w i p rac ilu stro w an y c h , d oty czący ch iko n o g rafii K o p ern ik a, k ra jo b ra z u i z ab y tk ó w szlaku K opern ika.
5. G ru p a A stro n om ii (prof. W. Iw anow ska i d r A. W oszczyk) p ro w a d ziła m eto d ą s e m in a ry jn ą w zespole liczącym 10 osób, stu d ia n a d dzie
łem K o p e rn ik a De revo lu tio n ib u s w celu p rzygotow ania n a rocznicę ko
p e rn ik o w sk ą k a d ry a stro n o m ó w zn ających g ru n to w n ie dzieło W ielkiego A stronom a. W c h a ra k te rz e k o n s u lta n ta b ierz e udział w ty c h sem in ariach d r J. D obrzycki. O dbyło się 7 p osiedzeń sem in a ry jn y ch .
K o m ite t R e d a k c y jn y S praw o zdań TNT, w składzie: przew odniczący
— W alerian P re is n e r, członkow ie — B ronisław W łodarski i R a jm u n d G alon, odbył 3 posiedzenia robocze, na k tó ry c h opraco w y w an o S p ra w o zdania TN T p rzed ich p u b lik a c ją . P rzy g o to w an o do d r u k u S p raw ozdania TN T n r 17 za ro k 1963 o ra z Skorygow ano i p rze k a z an o R ed ak cji TN T S p raw o zd an ia za ro k 1964. K o m ite t R e d a k c y jn y P ra c P o p u la rn o n a u k o w ych, w składzie: p rzew od n iczący — Ja d w ig a L echicka do k w ie tn ia 1965 r., a n a stę p n ie — A n d rzej Tom czak, członkow ie: W anda Zabłocka, W a le ria n P re isn e r, odbył 1 posiedzenie 4 X I. W ydano p ra c e p o p u la rn o n aukow e:
1) J. W a 1 a s: Ś w ia t ro ślin n y n a szych w ód i ich brzegów . 2) A. H u t n i k i e w i c z : Od c z y s te j fo r m y do lite r a tu r y fa k tu . 3) J. R e m e r : T oruń. H istoria — L u d zie — S ztu k a .
4) P ra c a zbiorow a: K ru szw ic a — za rys m onograficzny.
R ed ak cja N aczelna sk ład ała się z re d a k to ra naczelnego i sześciu, a od 9 III 1965 r. ośm iu członków — p rze d staw ic ieli poszczególnych w y dzia
łów TNT, a m ianow icie: W ojciecha H ejnosza, T adeusza G rudzińskiego, H a lin y T u rsk ie j, B ronisław a NadolSkiego, A lin y U lińSkiej, Józefa M ik u l
skiego, K azim ierza B iskupskiego i A lek san d ra K unickiego. P ra c a m i w y daw n iczy m i k iero w a ł re d a k to r n a c ze ln y p rz y w sp ó łp racy członków R e
d a k c ji N aczelnej i se k re ta rz a red a k c ji. R ed ak cja odbyła w ro k u s p ra w ozdaw czym 2 posiedzenia, n a k tó ry c h zapoznano członków z p rze b ie giem bieżącej p ro d u k c ji w yd aw n iczej, przygotow ano p la n w yd aw n iczy na rok 1966 i 1967, k w a lifik u ją c p ra c e d la p la n u A i B, o raz załatw ian o in ne zw iązane z a k c ją w ydaw niczą sp raw y . N ad cało k ształtem sp ra w ić
nego p rze b ieg u p rac zw iązanych z a k cją w ydaw niczą czuw ał i p rac a m i ty m i k iero w ał re d a k to r n aczeln y A. H utnikiew iez.
K om isja R ew izyjn a, w składzie: członkow ie W. H ejnosz i W. Iw ano w ska, zastęp cy L. Ż ytkow icz i E. SłusZkiew icz — o d by ła 1 posiedzenie i p rzep ro w ad ziła k o n tro lę d ziałalności finansow o-gospodarczej Tow a
rzy stw a .
O kreślone s ta tu te m zadanie: u p raw ia n ie n a u k i i upow szechnianie jej w yników , a w szczególności p o p iera n ie n auk ow eg o b a d a n ia P om orza o raz ziem h isto ry czn ie z nim zw iązanych -— sp ełn iało T ow arzystw o poprzez pracę w czte re c h W ydziałach i istn ie ją c y c h p rz y n ic h 8 K om isjach i 6 K o
m ite ta c h R edak cy jn y ch .
W y d z i a ł I — H i s t o r y c z n y liczy ł p rzy końcu 1965 r. 34 człon
ków , w ty m 19 m iejscow ych i 15 zam iejscow ych. P rzew od niczący m b y ł K a ro l G órski, zastępcą przew odniczącego W ojciech H ejnosz, a s e k re ta rze m Z bigniew Z drójkow ski. W ydział odbył w 1965 r. trz y posiedzenia n au k o w e o raz c z te ry posiedzenia a d m in is tra c y jn e (9 I, 1 VI, 26 X i 18 XI), n a k tó ry c h dokonano w y b o ru k a n d y d a tó w na członków W ydziału, p rz e d y sk u to w a n o i u stalon o p la n w yd aw n iczy n a ro k 1967. W 1965 r. zm arł członek W ydziału prof. Ja d w ig a L echicka. W ro k u spraw ozdaw czym przep ro w ad zo n o podział dotychczasow ego W ydziału I — N au k H isto
ryczny ch, Społecznych i P ra w n icz y c h n a dw a W ydziały, m ianow icie W y
d ział I — H isto ry czn y i W ydział IV — N au k Społecznych i P raw niczych.
Z eb ran ie k o n sty tu c y jn e W ydziału IV odbyło się 9 III 1965 r. W d n iu 31 X II 1965 r. W ydział I liczył 19 członków m iejscow ych i 15 członków zam iejscow ych. P rz y W ydziale I istn ie je 1 K om isja, a m ianow icie K o m isja H istoryczna, k tó ra liczyła 16 członków i 28 w spółpracow ników . J e j przew odniczącym ibył K azim ierz Jasiń sk i, a s e k re ta rz e m H elena P i
skorska. K om isja n ie organ izo w ała osobnych posiedzeń n au k o w y ch i ad m in istra c y jn y c h , lecz b ra ła udział w p rac a c h T o ruńsk iego O ddziału To
w a rz y stw a H istorycznego, z k tó ry m od b y w ała w spólne posiedzenia. P rz y W ydziale d z ia łały 3 k o m ite ty red ak cy jn e.
K o m itet R e d a k c y jn y R oczników TN T p raco w ał w składzie: T adeusz G ru d ziń śk i — przew odniczący, Ja d w ig a L echicka (do 20 IV 1965 r.), Z bi
gn iew Z drójko w ski i D onald S te y e r — członkow ie. K o m ite t od by ł 2 po
sied zenia (2 III i 12 X II). W serii R oczników w ydano d ru k ie m :
1) I. J a n o s z - B i s k u p o w a: Rola T orunia w Z w ią z k u P ru sk im i w o jn ie 13-letniej w latach 1440— 1466.
2) J. S t a s z e w s k i : S to su n k i A u g u sta I I z K u rią R z y m s k ą w la
tach 1704— 1706.
K o m ite t R e d a k c y jn y F o ntes TNT, w składzie: p rzew o d n iczący — W ojciech H ejnosz, członkow ie: K a ro l G órski i B ro nisław W łodarski, o d b y ł 1 posiedzenie. W serii te j w y d a n o p racę: B. P a w ł o w s k i i T.
M e n c e l : P ro to ko ły R a d y S ta n u K się stw a W arszaw skieg o , t o m 2, cz. 2.
2 S p ra w o zd a n ia TN T nr 19
UNIWERSYTECKA
17
K o m ite t R e d a k c y jn y Z apisek H isto rycznych p raco w ał w składzie:
przew odniczący: M arian B iskup, członkow ie: K azim ierz Ja siń sk i, W itold Ł ukaszew icz, L eonid Ż ytkow icz i M ieczysław W ojciechow ski — s e k re ta rz . W serii te j w ydan o to m X X X zeszyt 1—4 o raz p rzy g o to w an o 4 ze
sz y ty to m u X X X I n a ro k 1966.
W y d z i a ł II — F i l o l o g i c z n o - F i l o z o f i c z n y liczył 32 członków , w ty m 22 m iejscow ych i 10 zam iejscow ych. P rzew od niczącym b y ł T adeusz Czeżowski, zastęp cą przew odniczącego Zofia A b ram o w i- czówna, a se k re ta rz e m A r tu r H utn ik iew icz. W ydział odbył 2 posiedzenia a d m in istra c y jn e (12 1 i 19 XI), n a k tó ry c h dokonano w y b o ru k a n d y d a tó w na członków W ydziału. W obrębie W ydziału d z ia łały 4 k o m isje n a u kow e oraz K o m ite t R e d a k c y jn y P ra c W ydziału Filologiczno-Filozoficz- nego. K om isja Filozoficzna liczyła 13 członków i 7 w spółpracow ników . P rzew o dn iczącym b y ł H e n ry k E lzenberg, a se k re tarz em S ta n isław G e rst- m an n . K om isja o d b y ła (w spólnie z O ddziałem T o ru ń sk im Polskiego To
w a rz y stw a Filozoficznego) 6 posiedzeń nau ko w ych , na k tó ry c h w ygło
szono 5 refe ra tó w . K om isja Filologiczna liczyła 17 członków i 14 w spó ł
p racow ników . P rzew od n iczący m b y ł B ronisław N adolśki, zastęp cą p rz e w odniczącego E ugeniusz Słuszkiew icz, a se k re ta rz e m — Bożena O sm ól- ska-PiskorS ka. K o m isja odbyła 4 posiedzenia naukow e, n a k tó ry c h z re fero w ano 9 p rac . K o m isja H isto rii S z tu k i liczyła 11 członków i 22 w spół
pracow ników . P rzew o d niczący m jej b y ła Jad w ig a Puciata-P aw łow S k a, a s e k re ta rz e m Z y g m u n t K ru szeln ick i. K o m isja odbyła 2 posiedzenia n a ukow e, n a k tó ry c h w ygłoszono 2 re fe ra ty .
K om isja B ib liog rafii i B ib lio teko znaw stw a liczyła 7 członków i 17 w spółpracow ników . P rzew o d niczący m b y ł S te fa n B u rh a rd t, se k re ta rz e m L eopold R ozenthal. K o m sija odbyła 1 posiedzenie nauk o w e.
K o m ite t R e d a k c y jn y P ra c W ydziału Filologiczno-Filozoficznego d zia
łał w n a stę p u ją c y m składzie: H a lin a T u rsk a — przew odniczący, T adeusz Czeżowski, B ronisław N adolśki, Ja d w ig a P uciata-P aw ło w S k a — człon
kow ie. K o m ite t o d b y ł 1 posiedzenie.
W se rii P ra c W ydziału Filologiczno-Filozoficznego w yd ano d ru k ie m : 1) J. S p e i n a: P ow ieści S ta n isła w a Ignacego W itk ie w ic za .
2) Z. D o k u r n o : K o m p o zyc ja u tw o ró w K .C . N orw ida do ro ku 1852.
W y d z i a ł III — M a t e m a t y c z n o - P r z y r o d n i c z y liczył z k o ńcem ro k u spraw ozdaw czego 54 członków , w ty m 36 m iejscow ych i 18 zam iejscow ych. P re zy d iu m W ydziału p raco w ało w składzie: p rz e
w odniczący — J a n Zabłocki, zast. przew odniczącego — W itold Z achare
wicz, s e k re ta rz — A lin a U lińska. W ydział o d b y ł 1 posiedzenie n au k ow e i 2 posiedzenia a d m in istra c y jn e . N a po siedzeniu n a u k o w y m w d n iu 15 XI p rzed staw io n o i p rze d y sk u to w a n o o raz p rz y ję to do d r u k u do p la n u w y- 18
daw niczego n a 1967 r. 22 p race, a m ianow icie: 5 p rac z k ie ru n k u b o ta niki, 5 p ra c z k ie ru n k u chem ii, 3 p rac e z k ie r u n k u fizjologii, 2 p race z k ie ru n k u geografii i 7 p ra c z k ie ru n k u zoologii. N a posiedzeniach adm i
n istrac y jn eg o przed staw ion o spraw ozdanie prof. W. Iw anow skiej ze stanu przyg oto w ań do R ocznicy K op ern ik o w sk iej o raz dokonano w y b o ru 9 k a n d y d a tó w n a m iejscow ych członków W ydziału. W ro k u 1965 zm arł czło
n ek m iejscow y pro f. S ta n isław Jaśkow Ski i członek zam iejscow y pro f.
S ta n isław H ille r z G dańska. Z p o w od u w y ja z d u z T o ru n ia prof. J a n K rupow icz został p rz e su n ię ty n a członka zam iejscow ego. W ram a ch W y
działu p racow ały a k ty w n ie 2 kom isje i 1 K o m itet R ed ak cy jn y . K om isja A stro n om iczna liczyła 15 członków . P rzew o dn iczącym b y ła W. Iw ano w ska, a s e k re ta rz e m S. G ru d ziń sk a. K o m isja odbyła 6 posiedzeń n a u k o w ych, n a k tó ry c h członkow ie i zaproszeni goście z re fe ro w ali 6 w łas
n y c h p ra c badaw czych. K o m isja G eograficzno-G eologiczna liczyła 5 członków i 26 w spółpracow ników . P rzew odniczącym b y ł R a jm u n d G a
lon, zastępcam i przew odniczącego J. W ojciechow ski i Z. P rusin kiew icz, a se k re ta rz e m J. S zup ry czyń sk i. K o m isja od by ła 1 posiedzenie n auk ow e (11 X I 1965 r.), n a k tó ry m w ygłoszono 2 re fe ra ty . Poza ty m w ram ach p ra c d łu g o falo w ych K om isja n a d a l z a jm u je się p rzy go tow an iem m ono
g rafii ziem i ch ełm ińskiej. W stan ie lik w id acji b yła K om isja C hem iczna i K o m isja do B adań P om orza i P o jezierza M azurskiego.
K o m ite t R e d a k c y jn y S tu d ia S o cietatis S c ie n tia ru m T orunensis, k tó rego przew odniczącym b y ł J. M ikulski, d zielił się na n a stę p u jąc e se k cje: A (M atem aty ka-F izy k a) — re d a k to r S. Jaśkow ski, B (Chemia) — r e d a k to r A. B asiński, C (G eografia-G eologia) — re d a k to r R. G alon, D (Bo
tan ika) — re d a k to r J. Zabłocki, E (Zoologia) — re d a k to r I. M ikulska, F (A stronom ia) — re d a k to r W. Iw anow ska, G (Fizjologia) — re d a k to r J. H urynow icz. W serii S tu d ia S o cietatis S c ien tia ru m T orun ensis w y d ano w ro k u 1965:
1) H. B a s i ń s k a i w spółprac.: Badania nad sk ła d e m szczaw ianów b ism u tu (Sectio B, vol. V n r 5).
2) ,S. G r u d z i ń s k a : Id e n ty fik a c ja linii e m isy jn y c h w za kresie od 4800 Â do 8840 Â w w id m ie g w ia zd y o Ceti (Sectio F, vol. IV, n r 2).
W y d z i a ł I V — P r a w n o - S p o ł e c z n y liczył w k o ń cu ro k u spraw ozdaw czego 9 członków m iejscow ych. P rzew odniczący m b y ł K azi
m ierz B iskupski, w iceprzew odniczącym — J e rz y Sliw ow ski, a s e k re tarz em W acław Szyszkow ski. W ydział odbył 3 'posiedzenia n au k o w e oraz 4 posiedzenia a d m in istra c y jn e. P rz y W ydziale działa 1 K om isja i K om i
te t R ed a k c y jn y S tu d ia Iu rid ica. K o m isja P raw nicza, w składzie: przew o d
niczący — W ojciech H ejnosz, i s e k re ta rz — Z bigniew Z drójkow ski, liczy
ła w koń cu ro k u spraw ozdaw czego 9 członków i 21 w spółpracow ników . K om isja o db yła 3 posiedzenia nau ko w e, n a k tó ry c h w ygłoszono 3 re fe ra ty .
K o m ite t R e d a k c y jn y S tu d ia Iu rid ica p raco w ał w składzie: przew od
niczący K azim ierz B iskupski, członkow ie W acław D aszkiew icz i W ik to r
2* 19
K o rn ato w sk i. W ram a ch te j se rii w yszła p rac a : J . W o j c i e c h o w s k a : P rze stę p c y h itlero w scy przed S p e c ja ln y m S ą d e m K a r n y m w Toruniu.
Z asadniczym k ie ru n k ie m d ziałalności T o w arzystw a w ro k u 1965 b y ły nad al: a) a k cja w ydaw nicza p u b lik a c ji n au k o w y c h i p o p u larn o n a u k o w ych, b) p rze p ro w a d z an ie b a d a ń naukow ych, c) p ro d u k c ja m ik ro film o wa, d) a k cja w y m ia n y w y d a w n ic tw i g rom adzenia księgozbioru dzieł n a ukow ych, e) p o p u la ry z a c ja w iedzy.
Je d n y m z zasadniczych p rzejaw ó w działalności T o w arzy stw a w ro k u spraw ozdaw czym b y ła n a d a l a k cja w ydaw nicza. P la n w y daw n iczy To
w a rz y stw a n a ro k 1965 o b ejm ow ał 22 p o zy cje o o bjęto ści 240 arku szy . W ydano w ram a ch teg o p la n u 15 p ozycji o o b jętości 155,75 arkuszy, a z poślizgu z u b iegły ch la t 3 pozycje o objętości 64,30 a rk u sz y (Teka K o m isji H istorii S z tu k i, K ru szw ica i Toruń) z atem 18 pozycji o objętości 220,05 ark uszy.
Z p la n u w ydaw niczego na ro k 1965 n ie u k azało się w ro k u sp raw o zdaw czym 7 pozycji o objętości 84,25 ark uszy, a w inę za te n sta n rzeczy ponoszą d ru k a rn ie , k tó re o d k ład a ły sta le Skład i d ru k m ałonak ład ow ych p rac T o w arzy stw a, d a ją c p ierw szeń stw o pozycjom du żonakładow ym , w y d a w a n y m przez inn e in sty tu c je . Z nie w y dan y ch w ro k u sp raw o zd aw czym p lan o w a n y ch 7 pozycji w yszło w sty c z n iu 1966 r. ju ż 5 pozycji, k tó re zostan ą o b jęte sp raw o zd an iem za ro k 1966. Poza ty m w styczn iu
1966 r. w y szły już 3 p ra c e z p la n u n a ro k 1966.
U dział poszczególnych W ydziałów w w y d a n y c h w ro k u 1965 pozyc
jac h p rz e d sta w ia się n a stę p u jąc o :
W ydział I (łącznie z Z apiskam i) . — poz. 7 o łącznej obj. 96,25 ark . W ydział II ... — » 3 „ „ 50,50 „ W ydział I I I ... — „ 3 „ „ 13,75 „ W ydział I V ... — „ 1 „ „ 4,50 „
Pod w zględem tec h n ik i w y k o n an ia p rac w ydano:
M etodą ty p o g raficzn ą . . . — poz. 15 o łącznej obj. 205,30 ark.
T echn ik ą o ffseto w ą . . . . — poz. 3 o łącznej obj. 14,75 ark.
N a p ro d u k cję w y d aw n iczą w ydano w ro k u 1965 ogółem : 1 081 055 zł p rzy o trz y m a n iu n a te n cel pom ocy finanso w ej:
a) z PA N (na zlecone pozycje w ydaw nicze) . . 911 891 zł b) z P re z y d iu m PR N C hełm no (zaliczka n a zle
coną p ra c ę w y d a w n ic z ą ) ... 20 000 zł c) z P re zy d iu m W RN Bydgoszcz (d otacja na
1 pozycję w y d a w n i c z ą ) ... 58 100 zł 989 991 zł Z a tem n a k ła d y finansow e T o w arzy stw a w ro k u sp ra
w ozdaw czym b y ły w yższe od o trz y m a n e j n a te n cel pom ocy
fin a n so w e j... 91 064 zł W y d aw n ictw a P o p u la rn o n a u k o w e .
raz e m poz.
55,05 „ 220,05 ark.
20
