Stefan Moysa
"Der Laden des Goldschmieds :
Meditationen über das Sakrament
der Ehe die sich „vorübergehend ins
Drama wandeln”", Andrzej Jawień,
Karol Wojtyła, Freiburg i. Br. 1979 :
[recenzja]
Collectanea Theologica 50/2, 205-206
pewność idzie w parze z szerokim otw arciem się na człowieka, od którego się wiele wymaga, ale którem u też wiele się ufa.
Widać więc, że niem iecki teolog, w brew tu i tam odzywającym się k ry tykom , bardzo w ysoko ocenia pierwszą encyklikę J a n a P a w ł a II Re
dem ptor hominis.
ks. Stefa n Moysa SJ, Warszawa Dienst aus der grösseren Liebe zu Christus. Schreiben Papst Johannes Pauls II, an die Priester, kom entarzem opatrzył Hans Urs v o n B a l t h a s a r , F re i
burg-B asel-W ien 1979, V erlag H erder, s. 69.
Recenzowana broszurka zaw iera zarówno list Ojca świętego do biskupów, ja k też do kapłanów , które to listy zostały — jak wiadomo — napisane z okazji Wielkiego C zw artku roku 1979. K om entator koncentruje się na liście do kapłanów , co jest zrozumiałe, gdyż przede w szystkim ten ostatni zwrócił uwagę opinii publicznej w Kościele i poza nim.
V o n B a l t h a s a r zaznacza przede wszystkim, że pismo papieskie jest skoncentrow ane około jednej myśli, a m ianowicie miłości do Chrystusa i Koś cioła. Ta miłość stoi u początków urzędu kapłańskiego, którego jest jedy nym wytłum aczeniem . Miłość spraw ia, że k apłan składa ofiarę i oddaje życie za swoje owce. Język pisma papieskiego jest więc — ja k pisze kom entator — językiem źródeł i początków chrześcijaństwa.
Jest on nadal językiem samego Kościoła. Tu teolog szw ajcarski zwraca się przeciw tym, którzy zarzucają papieżowi, iż chce utrzym ać praw o celi batu niezależnie od całej wspólnoty kościelnej. V o n B a l t h a s a r wylicza pisma, do których papież naw iązuje i w których przejaw ia się głos Kościoła i jego kolegialność, bardziej niż w nielicznych protestach przeciw celibatowi. Jeżeli polska sytuacja mogła tu mieć jakiś wpływ, to — zdaniem kom enta tora — należy postaw ić pytanie, czy miłość do C hrystusa nie została zacho w ana w tym k ra ju w czystszej form ie niż w zachodnich kulturach.
Język pisma papieskiego jest też językiem wcielenia. Związek między kapłaństw em a celibatem nie ma nic wspólnego z jakąś pogardą dla ciała ludzkiego, czy dla m ałżeństwa. Przeciw nie — jest on św iadectw em wierności, jakie składa kapłan, w którym wciela się miłość do Kościoła. Świadectwo to zachęca również małżonków do w zajem nej wierności. Papież zachęca wreszcie kapłanów do tego, by za wzorem Dobrego Pasterza oddali życie za owce. Język pisma papieskiego jest więc też językiem czynu.
Może nas tylko cieszyć, że znaleźliśmy tu ta k głęboką i żywą in terp re tację myśli J a n a P a w ł a II, in terp retację k tó ra też w naszym k ra ju nie jest pozbawiona znaczenia.
ks. S tefan Moysa SJ, W arszawa
Andrzej JAWIEŃ — K arol WOJTYŁA, Der Laden des Goldschmieds. Me
ditationem über das Sakram ent de Ehe die sich vorübergehend ins Drama wandeln, Freiburg in Br. 1979, Verlag H erder, s. 112.
Jest to niemieckie tłum aczenie sztuki Przed sklepem jubilera napisanej przez obecnego papieża i w ydrukow anej w czasopiśmie „Znak” w roku 1960. Obecnie została w ydana w form ie książki przez L ibreria Editrice V aticana i nadana w radiu włoskim w m arcu, a w zachodnioniem ieckim — w lipcu 1979 roku. Posłowie do wydania niemieckiego orientuje nas, jak wydawca sztukę tę odczytuje.
D ram at jest — według niego — przykładem specyficznie chrześcijańskiej literatu ry wyrosłej na gruncie polskim, gdzie związki między chrześcijań
stw em ;a k u ltu rą są tak ścisłe. W yrosła ona także z trad y cji T eatru Rapso dycznego, który z powodu w arunków okupacyjnych koncentrow ał się przede wszystkim na słowie. Sztuka jest więc przede w szystkim dram atem słow nym o wielkiej etycznej i ludzkiej intensywności. Można ją uważać za coś w rodzaju współczesnego m isterium wykazującego pew ne podobieństwo z m i steriam i greckimi.
Tem atyką sztuki jest miłość i małżeństwo. Trzy pary spotykają się ko lejno przed sklepem jubilera i w monologach oraz w dialogach opow iadają historię swoich małżeństw. Ju b iler jest węzłową postacią; tłumaczy on zna czenie związków ludzkich, miłości i odpowiedzialności, których obrączka m ałżeńska jest symbolem. Ju b ile r stał się więc doradcą tych trzech p ar i nie tylko ich, ale też i innych, które poszły tą sam ą drogą.
Sztuka Przed sklepem jubilera jest dziełem literackim , w którym prze kazane są w artości filozoficzne i etyczne najwyższego gatunku i k tóra za sługuje na szersze rozpowszechnienie.
ks. Stefa n Moysa SJ, W arszawa
Stefan K ardinal WYSZYŃSKI, Der Primas von Polen über den Papst aus
Krakau, Regensburg 1979, Verlag Friedrich Pustet, s. 126.
Przem ów ienia prym asa Polski o J a n i e P a w l e II wygłoszone do róż nych grup w iernych zostały tu przetłum aczone na język niemiecki i w ydane w całości. K rótką przedm owę do książki napisał k ardynał H ö f f n e r, prze wodniczący konferencji episkopatu zachodnioniemieckiego. W książce można śledzić zasadnicze pow tarzające się motywy, myśli i uczucia, które są nie tylko m yślam i księdza kardynała W y s z y ń s k i e g o . W ielokroć mowa jest 0 szlachetnej dumie, jaką naród odczuwa z powodu w yboru kardynała W o j t y ł y i o jego związkach z ojczyzną. Duma ta jest nieodłączna od odpowie-
działalności, k tóra w inna się ujaw nić zarówno w m odlitwie, jak też w prow a dzeniu życia moralnego, godnego rodaków papieża.
Prym as Polski odczytuje ostatnie w ydarzenia jako w ielkie zwycięstwo M atki Bożej. Pow raca on wielokroć do znaczenia M atki Najświętszej w życiu religijnym Polski i uważa, że wybór był potw ierdzeniem słuszności linii, jak ą obrał Kościół w Polsce. Po tej linii poszedł też obecny Papież, którego już nazyw ają papieżem m aryjnym .
Dużo też m iejsca poświęca ksiądz k ardynał na nakreślenie sylw etki obecnego Ojca świętego. Mówi o jego drodze życiowej, zainteresow aniach 1 osiągnięciach w dziedzinie filozofii, o działalności duszpasterskiej, k tórą upraw iał jako arcybiskup krakow ski. Z tych przem ów ień ukazuje się nie tylko w yraźna sylw etka K arola W o j t y ł y , ale przede wszystkim drogi Opatrzności, które go zaprow adziły na Stolicę Piotrow ą.
Na rynku czytelniczym niem ieckim książka będzie na pewno w ażną po zycją, i pozwoli zrozumieć nie tylko J a n a P a w ł a II, ale też religijność polską, k tóra także Zachodowi ma coś do powiedzenia.
ks. S tefan Moysa SJ, W arszaιυα
W alter KASPER, Gottes Zeit fü r Menschen. Besinnungen zum K irchen
jahr, Freiburg-B asel-W ien 1978, V erlag H erder, s. 96.
' Książka zaw iera 9 przem ówień autora wygłoszonych do różnych wspól not chrześcijańskich i ułożonych według następstw a roku liturgicznego. W przedm owie K a s p e r zaznacza, że jako główne swoje zadanie uważa wykazanie jedności, jak a istnieje między teologią i przepow iadaniem chrześci jańskim , które choć muszą być od siebie ściśle odróżnione i pozostawać