Henryk Bogacki
"Hat unsere Glaube noch Chancen?",
Paulus Gerhard Wacker, Paderborn
1969 : [recenzja]
Collectanea Theologica 40/3, 179
R E C E N Z JE 179
PAULUS GERHARD WACKER OSA, Hat unser Glaube noch Chancen?, P a derborn 1969, Ferdinand Schöningh, s. 191.
Książka składa się z czterech obszernych artykułów zajm ujących stanowisko wobec aktualnych problemów kościelnych, jakie pow stają w związku z pro blemami nowego przem yślenia w iary. Pierwszy a rtykuł analizuje popularne epitety „konserw atyw ny” i „progresyw ny” stosowane na określenie postaw we współczesnym Kościele. A utor przeciwstawia się tej praktyce, gdyż Kościół musi zarówno zachować spuściznę przeszłości, jak stale przystosowywać się do swych aktualnych i przyszłych zadań. Z konieczności więc Kościół łączy cechy konserw atyw ne i progresywne, lecz między tym i dwoma aspektam i po w stają napięcia, a poszczególne osoby lub grupy w ykazują skłonność do jedno stronnego akcentow ania jednego z nich. Kościołowi potrzeba stałego odna w iania się, gdyż składa się z ludzi skłonnych do deform acji i grzechu.
Następnie W a c k e r zajm uje się problem em rozwoju dogmatów. Czy Koś ciół dla zachowania swej identyczności musi powtarzać nieustannie to samo? Form uły dogmatyczne, wypowiedzi urzędu nauczycielskiego są zawsze uw a runkow anym i historycznie wyrazam i przepow iadania Kościoła dokonującego się pod wpływem Ducha Świętego. W m iarę upływu czasu Kościół dla w y pełnienia swego posłannictw a w inien nie tylko ulepszyć poszczególne słowa czy pojęcia, lecz gruntow niej przemyśleć cały depozyt, aby nie sprzeniewie rzyć się poleceniu otrzym anem u od Boga. I tu znów — na szczegółowym przy kładzie — w ystępuje konieczność łączenia w Kościele elem entu „konserw a tywnego” i „progresywnego”.
Trzeci rozdział dotyczy możliwości w iary w zmieniającym się świecie. W iara w każdej nowej sytuacji poszukuje odpowiednich form swego uzew nętrznie nia, co staw ia nowe zadanie przed wierzącymi i pełniącym i posługę słowa. W a c k e r przedstaw ia najw ażniejsze problemy wiążące się z postawą w iary w dzisiejszym świecie.
O statnią część książki autor poświęca zagadnieniu stosunku Kościoła, a zwłaszcza teologii, do urzędu nauczycielskiego, co stanowi obecnie bardzo delikatne zagadnienie. W a c k e r analizuje granice zakreślone tem u urzędowi oraz stopień mocy wiążącej, jak a przysługuje jego rozstrzygnięciom. Rozwią zania problemu dopatruje się autor w w ew nętrznym powiązaniu urzędu nau czycielskiego z całym Kościołem i różnym i form am i uczestniczenia Kościoła w dojrzew aniu rozstrzygnięć doktrynalnym . W a c k e r czyni trafn ą obser wację, że urząd nauczycielski z n atury rzeczy skłania się do akcentow ania elem entu „konserwatywnego”, podczas gdy teologia reprezentuje raczej czyn niki „progresywne”. Synteza obu tych postaw dopiero umożliwia znalezienie odpowiednich do potrzeb chwili form przepowiadania praw dy objawionej.
Książka daje dobry przegląd dyskusji nad wymienionymi problemami. Ce chuje ją rzeczowa inform acja, dokładne rozeznanie traktow anych kwestii i wyważone propozycje ich rozwiązań.
Ks. H enryk Bogacki S J , W arszawa
ALBERT BRANDENBURG, M artin Luther gegenwärtig. Katholische L u th er
studien, München—P aderborn—Wien 1969, Verlag Ferdinand Schöningh, s. 159.
Zestawienia bibliograficzne w ykazują, że corocznie ukazuje się na tem at osoby i dzieła L utra ponad tysiąc książek i artykułów. F akt ten świadczy zarówno o zainteresow aniu m yślą teologiczną L u t r a , jak i o trudności jej poznania. W ostatnich latach teologia katolicka zwróciła szczególną uwagę na L u t r a podejm ując rewizję utartych poglądów pokutujących w niej od kilkuset lat. Rewizja ta jest szczególnie trudna, gdyż osobowość L u t r a była