Polski Restaurator, 1937, R. 8, nr 5

POLSKI

RESTAURATOR

Organ Związku Restauratorów, Właśc. Kawiarń i Hoteli na Woj. Śląskie

Ukazuje się co miesiąc • Redakcja i Administracja: Katowice I, ulica Moniuszki 5, telefon 302-10 • Konto P. K. O. 307022

NR 5 e KATOWICE,

Treść Artykuły ogólne.

O podniesienie wartości umysłowych w przemyśle gastrono­

micznym.

Technika i organizacja przemysłu restauracyjnego:

IV Walne zebranie delegatów Związku restauratorów Woje­

wództwa Śląskiego.

Podatki i opłaty.

1. Z jakich potrąceń podatkowych korzystać będziemy w r. 1937?

2. Podstawa do wymiaru podatkowego za rok 1936 to wykaz zakupów i wydatków.

Prawo i ustawodawstwo.

1. Memorial w sprawie norm średniej dochodowości dla zakła­

dów gastronomicznych.

O MAJA 1937 • ROK VIII

zeszytu:

2. Kasa Chorych miasta Katowic podwyższa świadczenia.

Oświata i propaganda.

1. Uchwala z dnia 27 kwietnia 1937 r. obowiązuje: Kto wypełni próżnię?

2. Czym jest Lisków i kim ks. Bliziński?

3. Wydawnictwo w sprawie podatkowej „Ordynacja podatkowa“.

4. Paiagraf aryjski.

Przegląd organizacyjny.

Z polskiego Związku Buchalterów-Rzeczoznawców. — Zjazd delegatów przemysłu pensjonatowego, hotelowego. — Oso­

biste z filii chorzowskiej.

Artykuły ogólne

0 podniesienie wartości umysłowych w przemyśle gastronomicznym

W piśmie »naszym, którego obowiązkiem a równo­

cześnie staraniem jest informowanie członków naszego zawodu o potrzebach i postulatach, jakie ciągle w życiu tego zawodu powstają i narastają, równocześnie od czasu do czasu poruszaliśmy element t. zw. edukacji społecznej — wychowania zespołowego gromady ludzi pracujących na wspólnej płaszczyźnie przemysłu go-spo- dmio-restaurat-orskiego. Wielką jest rozpiętość zmysło­

wości wśród członków naszej profesji, na innym bowiem szczeblu osobistego dorobku intelektualnego stoi kolega prowadzący zakład gastronomiczny lub pierwszorzędny hotel w stolicy, łub mieście wojewódzkim, a na innym właściciel restauracji lub zajazdu na głębokiej prowincji osiadły, odcięty od stałego -dopływu tych wartości, które urabiają i kształtują -umysł nowoczesnego obywa­

tela. Olbrzymia ta różnica w poziomie intelektualnym czyni niestety z członków zawodu gastronomicznego i gospodniego »gromadę wysoce niejednolitą, a wskutek tego nieprzygotowaną do -odegrania tej roli w społeczeń­

stwie, jaka jej isię należy tak ze względu na specyficzną jej pozycję i stan posiadania.

A przecież stan taki trwać nie może ciągle i stale.

Żyjemy w Polsce w chwili -obecnej pod hasłem podcią­

gania w zwyż ludzi i jego potrzeb, nic przeto -dziwnego, że i -organizacyjne placówki zawodu gastronomicznego hasło to w całej m-ocy zastosować zamierzają na odcinku własnej działalności. Usiłowania ich zmierzać muszą w kierunku ukształtowania rodziny resta-uratorskiej o mniej wię-cej równym poziomie intelektualnym, w któ­

rego zasięgu rozwijać się będzie życie zawodu i jego -ludzi. Stopienie masy restauratorów w jednolitą pod względem intelektualnym komórkę społeczną, wytknię­

cie jej zasadniczych celów, do których ona zdarzać winna, to cel organizacji zawodowej.

Drugim z najważniejszych braków wewnętrznych, braków w ustroju psychicznym, to brak charakterów tak w społeczeństwie całym, a niestety i wśród człon­

ków naszego zawodu. Brak charakterów w narodzie polskim wytykali najwięksi tego narodu wychowawcy, i nie szczędził nam słusznych zarzutów i gorzkich słów prawdy w tej materii wielki Budowniczy życia narodu z ostatniej epoki, Marszałek Piłsudski. Tworzyć musimy charaktery od dołu. Wszak z tych indywidualnych nie­

dociągnięć, z tych małych poszczególnych braków w wychowaniu i ukształtowaniu charakteru, tworzą się i powstają przywary ii negatywne cechy. Wyrastają na złej glebie hodowane jednostki i jednostki te wielo­

krotnie, dzięki przerostom ambicji, przodować chcą spo­

łeczeństwu — siłą i przemocą wdzierają się w pierwsze jego szeregi. A nam, przemysłowi gastronomicznemu, liczącemu w Polsce około 30 tysięcy placówek, potrzeba jednostek, które dzięki charakterowi, dzięki nastawieniu intelektualnemu i wyrobieniu obywatelskiemu, przyczy­

nią się do umieszczenia zawodu w rzędzie pożytecznych i wartościowych funkcyj państwowotwórczych, których niezaprzeczalne wartości uznają wszystkie warstwy go­

spodarcze i grupy społeczne.

Na temat powyższy, na temat kształtowania psychiki gastronoma polskiego rzuciliśmy już szereg uwag i wska­

zań w „Polskim Restauratorze“. W pracy naszej zbio­

rowej, mającej na celu podniesienie poziomu umysło­

wego restauratora na odpowiednie wyżyny, nie -chcie­

liśmy jednakże kroczyć luzem — osamotnieni. Sięgnę­

liśmy i zaapelowaliśmy o pomoc -do innych ośrodków organizacyjnych, których na terenie Rzeczypospolitej Polskiej żyje -i pracuje -kilka, niestety nie doczekaliśmy się -odpowiedzi na nasze propozycje i koncepcje. Falkt ten, że nawet środowiska terytorialne, gdzie zgroma-

wmm ...

Piwo Grodziskie

to najszlachetniejszy napój stołowy. Przemawia za tym tradycja 4-wiekowa.

26

dziła się pewna świadomość zawodowa, nie spieszą, by przyłożyć rękę do realizacji rzuconych projektów świad­

czy, jak małą wagę do postulatów duchowych i inte­

lektualnych przywiązują przedstawiciele przemysłu gastronomicznego w Polsce. A przecież postulaty nasze precyzowaliśmy jasno i dotyczą one podstawowych ele­

mentów wychowalnia obywatelskiego. Że na płaszczy­

źnie tej chcemy być upartymi preceptorami, dlatego raz jeszcze wymieniamy kilka tych postulatów, których rea­

lizacja powinna stać się działaniem najbliższej przy­

szłości. 1. Rozbudować silną i zwartą organizację za­

wodową, świadomą swego zadania i celu, która sięga­

łaby do najodleglejszych zakątków naszej Ojczyzny, a która stałaby się szkołą dla rozwiązywania licznych zagadnień, związanych z życiem i rozwojem przemysłu gastronomicznego. 2. Dźwignąć poziom wiedzy fachowej wśród naszych kolegów, za pomocą prasy zawodowej i kursów zawodowych- oraz przez popieranie i własne zainicjowanie wydawnictw branżowych w jak najszer­

szym zakresie. 3. Rozbudować prasę zawodową do rozmiarów godnych znaczenia i potęgi 34 milionowego Państwa, oraz przystosować ją w zróżniczkowanym zasięgu do potrzeb 30 tysięcy placówek gastronomicz­

nych w Polsce. 4. Rozbudować szkolnictwo zawodowe do potrzeb naszego zawodu i przysposobić wyszkolony narybek do objęcia w przyszłości naszych placówek zawodowych.

Na płaszczyźnie rozwoju materialnego : 1. Wszelkimi siłami dążyć przede wszystkim do polepszenia dobro­

bytu naszych członków i przywrócić rentowność naszym placówkom zawodowym. 2. Wytępić radykalnie wszel­

kie przejawy, szkodzące istnieniu i rozwojowi naszych warsztatów pracy — i t. d.

Wymienione postulaty to drobna część naszego pro­

gramu, to też realizację ich prowadzić i kontynuować należy konsekwentnie, by z kolei przejść do rozwiązy­

wania zagadnień, które przynosi nam życie.

Technika i organizacja przemysłu

IV. Walne Zebranie deleg. Związku Restauratorów Woj. SI.

PROTOKÓŁ

z IV Walnego Zjazdu Delegatów Związku Restaurato­

rów, Właścicieli Kawiarń i Hoteli na Wojew. Śląskie w Katowicach z dnia 23 'kwietnia 1937 r., odbytego na sali „Domu -Ludowego“ w Katowicach II, Krakowska 45.

O godz. 11-ej nastąpiło otwarcie Zjazdu przez pre­

zesa Związku jp. Nowakowskiego, który z powodu nie­

dostatecznej ilości obecnych odroczył w myśl przepisów statutowych Zjazd na 30 minut.

Wznowiono obrady o godz. 11,30, i prezes Nowa­

kowski na wtstępie oznajmił, że Zjazd otwarty w drugim terminie jest prawomocny, bez względu na ilość obec­

nych.

Następnie powitał prezes wszystkich obecnych, dzię­

kując za przybycie, przy czym wyjaśnia, że z powodu niezatwierdzenia dotychczas przez władze administra­

cyjne ostatnich zmian statutowych, postanowienie co do 3-letniej (kadencji na razie nie może obowiązywać i wo­

bec tego składa wraz z całym Zarządem swój urząd.

Po krótkiej dyskusji oświadczenie to zostało przyjęte do wiadomości, wobec czego nastąpił wybór prezydium, do którego na wniosek prezesa jako marszałka wybrano kol. Biniszkiewicza, na wicemarszałków pp. Ogórka, prezesa filii rybnickiej, i p. Steiera Jana, wiceprezesa filii chorzowskiej. Na protokolanta' powołano koi. Grab­

ca. Nadeszły IM prezesa honorowego kol. Szefera prze­

czytano i treść wyrażającą życzenie pomyślnych obrad nagrodzono oklaskami. Utworzono Komisję Skrutacyjną i Mandatową, do której wybrano kolegów: Strużynę, Łukaszka i Bartkowiaka.

(Marszałek Biniszkiewicz obejmując urzędowanie w krótkich słowach apeluje do delegatów i delegatek o po­

moc w przeprowadzeniu dzisiejszego Zjazdu, jak rów­

nież, by obrady toczyły się w atmosferze spokojnej i bez przeciągłych dyskusyj. Z kolei kol. Biniszkiewicz udzielił głosu sekretarzowi Grabcowi celem przeczytania protokołu, który przyjęty został bez dyskusji. Następnie poszczególni członkowie Zarządu ścisłego złożyli spra­

wozdania roczne. Jako pierwszy zabrał w tym przed­

miocie głos- prezes kol. Nowakowski.

Sprawozdanie to wykazuje, że Zarząd' Główny w ostatnim roku poczynił bardzo wiele dla członków i całego Związku Restauratorów, jak również że jego administracja została znacznie ulepszoną, tak że obecnie każdy z naszych członków może mieć pewność, że znajdzie poradę i pomoc w biurze Zarządu Głównego we wszystkich przejawach życia zawodowego. Prze­

mówienie prezesa zostało nagrodzone hucznymi okla­

skami. Następnie wygłosił swoje sprawozdanie urzędu­

jący sekretarz Zarządu Głównego kol. Grabiec. Ze sprawozdania tego wynika, że czynnych było w r. 1936 na terenie województw,a śląskiego 14 filij, poza tym utworzono w tym. czasie 2 sekcje specjalne, a to sekcję Hotelarzy i sekcję Biegłych. Restauratorzy dworcowi mają w Zarządzie Głównym dwóch delegatów. Stale urzędowały: Komisja prasowa i taryfowa. Stan człon­

ków według ewidencji wynosi 1.223, jednakowoż stwier­

dzić należy, że płacenie składek odbywa się bardzo nieregularnie. W ostatnim kwartale przystąpiło do Związku 93 nowych członków. Zarząd Główny w roku 1936 odbył 8 zebrań a ponadto odbyły się 2 Walne

Zjazdy Delegatów. Zebrań prezesów filijnycli odbyło się 3, a ponadto kilka zebrań biegłych-ipodatko wych, komisji taryfowej i sekcji hotelarskiej. Protokół podaw- czy sekretariatu z r. 1936 wykazuje, że z centralnego biura wyszło i doń wpłynęło 1.080 piism, przy czym zaznaczyć należy, że pod jedną liczbą załatwiano bardzo często killka pism. Okólników wydano 14, poza tym umieszczaliśmy liczne komunikaty i informacje w na­

szym miesięczniku „Polski Restaurator". Dla członków wygotowano około 860 różnych wniosków, jakoteż przeprowadzono cały szereg osobistych interwencyj w urzędach. Na wszystkie niemal zebrania tilijne wy­

syłano przedstawiciela Zarządu Głównego. Godziny urzędowania w sekretariacie ustalono w czasie od go-dz.

9—15, z wyjątkiem niedziel i świąt.

Zebrani sprawozdanie to nagrodzili oklaskami.

Z kolei zabrał głois skarbnik kol. Wyczyszczok, przed­

kładając sprawozdanie kasowe. Dochody w roku 1936 wynosiły razem 22.192,06 zł, rozchody 20.610,78 zł, stan kasy wobec tego w dniu 1 stycznia 1937 r. wyrażał się dodatnim saldem w kwocie 2.077,75 zł.

W dochodach -należy wyróżnić pozycje następujące:

Stan ka:sy na dzień 1 stycznia 1936 r. . . 604,75 zł Dochody za ogłoszenia ... 15.349,38 zł Dochody ze składek... 4.447,75 zł Za wnioski i inne... 990,18 zł Dochody nadzwyczajne... 800,— zł Razem: 22.192,06 zł Rozchody przedstawiają się następująco:

Druk gazety... 3.367,51 zł Akwizycja... 3.664,25 zł Port orla gazety... 242,05 zł Redakcja i administracja gazety .... 4.267,60 zł Razem rozchody :z gazety: 11.541,41 zł Na administrację Zarządu Głównego przypadają na­

stępujące rozchody:

Biuro, światło, czynisz, telefon, opał itp. . 1.812,— zł Stenotypistka i świadczenia socjalne . . . 1.633,20 zł Diety i podróże... 1.703,50 zł Inwentarz ... 92,50 zł Składki do centrali... 457,— zł Portom i wydatki administracyjne . . . 3.371,17 zł 9.069,37 zł czyli ogólny rozchód wynosił 20.610,78 zł.

Zaległości Zarządu Głównego wśród dłużników wy­

noszą kwotę 810,85 zł.

Wartość inwentarza przeniesiono na r. 1937 w wyso­

kości 1.525,05 zł. Cały majątek Zarządu Głównego wy­

nosił w dniu 1 stycznia 1937 r. kwotę 4.813,65 zł.

Sprawozdanie skarbnika delegaci przyjęli z pełnym uznaniem. Przewodniczący komisji rewizyjnej kol Fni­

kole w całej pełni potwierdził wywody skarbnika, do­

dając przy tym, że Zarząd Główny prowadził kasowość i biuro wzorowo i przyczynił się do znacznego upłyn­

nienia agend ikasowości. Wszelkie dochody i rozchody

mieściły się w ramach uchwalonego preliminarza, a za-.

tern preliminarz był zbudowany na podstawach realnych.

Poza tym komisja rewizyjna z uznaniem stwierdza, że w czasie obecnym biura nasze jak również i organizacja zostały znacznie ulepszone, i to dzięki wytężonej pracy Zarządu ścisłego. W konkluzji kol. Fliihołe -imieniem komisji rewizyjnej stawia wniosek o udzielenie Zarzą­

dowi ustępującemu absolutorium.

Następnie złożył sprawozdanie przewodniczący ko­

misji prasowej sekretarz Grabiec i podkreślił, że poza pracami bieżącymi i posiedzeniami zajmowała się ko­

misja przede wszystkim reorganizacją miesięcznika oraz pracami nad ulepszeniem jego treści. Akwizycja dała bardzo dobre -rezultaty a to dzięki tem-u, że zajął się nią sam kol. prezes Now,akowski. Z dochodów gazety utrzymywano nieomal całą organizację Zarządu Głów­

nego, gdyż składki członkowskie tych wydatków pokryć nie mogły.

Po złożeniu tych sprawozdań otworzono nad nimi dyskusję, w której zabierało głos bardzo wielka ilość delegatów. Z przemówień tych kolegów wybijało się na pierwszy plan uznanie dla prac i. trudów Zarządu Głów­

nego, oraz szczere dlań podziękowania.

Na wyróżnienie zasługuje również krótkie przemó­

wienie przewodniczącego sądu koleżeńskiego,, który w serdecznych słowach apelował do wszystkich kolegów o zgodną 1 solidarną Współpracę, która jedynie umoż­

liwić m-oże należyte funkcjonowanie wszystkich komórek związkowych. Że na tym polu nastąpiła już pewna poprawa świadczy fakt, że sąd koleżeński w tym roku nie miał do załatwienia żadnego sporu. Zarzut podnie­

siony w tej sprawie przez kol. Knopa został należycie wyjaśniony. Równocześnie wyjaśniony został zarzut co do niezgodności salda kasowego podanego w sprawo­

zdaniu, gdyż saldo to- zostało ujęte na dzień 1 stycznia 1936 -r. a nie na dzień odbyć się mającego Walnego Zjazdu Ddlegatów w roku ubiegłym-. Po przeprowadze­

niu dyskusji uchwalono jednogłośnie absolutorium dla ustępującego Zarządu. Marszałek Biniszkiewicz dzięku­

jąc za wygłoszone sprawozdania i udzielone Zarządowi absolutorium, -przystąpił z kolei do omówienia składu osobowego komisji-matki. Na przewodniczącego -komisji- matki proponuje kol. Paczyńskiego, któremu z kolei przysługuje prawo dobrania sobie poszczególnych człon­

ków komisji. Zebrani zgodzili się jednogłośnie na kol.

Paczyńskiego jako przewodniczącego-, jednakże w kwe­

stii doboru członków komisji zgłosił kol. Stopczyńsk;

wniosek, aby na członków powołać wszystkich preze­

sów filij. Po- krótkiej dyskusji wniosek ten przyjęto z tym, że za nieobecnego- prezesa wyznacza sję na­

stępcę. Ostatecznie ustalono następujący skład komisji- matki : przewodniczący kol. Paczyński (Chorzów); człon­

kowie: Biniszkiewicz (Katowice), Ste-ier (Chorzów), Galbas (Mysłowice), Szewczyk (Lipiny), Siwek (Siemia­

nowice), Ogórek (Rybnik), Kluge (Lubliniec), Knapik (Mikołów), Gier lotka (Imielin), Knop (Piekary), Kapu­

ścisk (Tarnowskie Góry).

WINA gar9=ano we poleca IgABCY F Ü TSt

———

——— Hurtowny Handel Win

Wielkie Hajduki, ul. Marsz. Piłsudskiego — Telef. 40-317

Z DOBByCH MBÄEPSZE- Z PRRIIUDZIWVCH MBJTBÖIZI

Po przerwie przystąpiono do najważniejszego punktu obrad, tj. wyboru nowego Zarządu; przed aktem tym marszałek apeluje, by zebrani akt ten potraktowali rze­

czowo i poważnie. Imieniem komisji-matki przewodni­

czący kol. Paczyński przedkłada listę następujących kandydatów: Na I prezesa ponownie kol. Nowakow­

skiego. Przedłożoną kandydaturę przyjęli zebrani przez aklamację, witając nowego prezesa hucznymi oklaskami.

Na wiceprezesów wybrano również przez aklamację w myśl ipropoizycyj komisji-matki kolegów: pp. Bimisz- kiewicza, Steiera, Ogórka i Kopuścioka, którzy wybór

przyjęli.

Jako kandydata na I sekretarza Zarządu Głównego

■zgłosiła komisja-matka kol. Grabca, na zastępcę kol.

Strużynę. Przeciw kandydaturze tej zgłasza kol. Stop- czyński sprzeciw, gdyż swego czasu filia Tarnowskie Góry powzięła uchwałę przeciwną kandydaturze sekre­

tarza Grabca; proponuje od siebie kol. Biniszkiewicza, który jednakże propozycji tej ze względu na już doko­

nany wybór jego osoby na wiceprezesa nie przyjmuje.

Wobec tego stanu rzeczy stawia kol. Stqpczynski sprawę na ostrzu miecza, że jeżeli sekretarzem Zarządu Głów­

nego wybranym zostanie kol. Grabiec, filia Tarnowskie Góry wyciągnie z faktu tego odpowiednie konsekwencje.

Replikuje na jednostronne te wywody kol. Hampel z Li­

pin, gorąco opowiadając się za ,kol. Grabcem i podnosząc wszystkie jego dotychczasowe interwencje i prace na korzyść wszystkich członków. Zebrani wywody te potwierdzili aplauzem. Ponieważ jednakże przeciwko wyborowi sekretarza przez aklamację opowiadają się przepisy statutowe, nastąpił wybór ,na kartki. Komisja Skrutacyjna stwierdziła liczbę 69 delegatów uprawnio­

nych do głosowania. Oddano 69 kartek, z czego 4 kartki czyste, 6 kartek z nazwiskiem kol. Biniszkiewicza, a 59 kartek oddano za kandydaturą dotychczasowego sekre­

tarza kol. Grabca. Wybór ten zebrani przyjęli hucznymi oklaskami. Na zastępcę sekretarza powołano przez aklamację kol. Strużynę. Na ‘skarbnika komisja-matka podaje kandydatury kol. Warchala i Singera, gdyż do­

tychczasowy skarbnik kol. Wyczyszczok prosił o nie- podawanie jego kandydatury. Ponieważ jednak i zgło­

szeni przez komisję obydwaj kandydaci odmówili przy­

jęcia kandydatur, wobec tego kol. Stopczyński proponuje na skarbnika kol. Łukaszka, obecnego skarbnika filii Katowice. W przeprowadzonym przy pomocy kartek wyborze otrzymał, kol. Łukaszek 48 głosów, kol. War- chał 11 głosów, kol. Singer 7 i kol. Wyczyszczok 1;

jedną kartkę oddano białą.

Kol. Łukaszek wybór na skarbnika przyjął i podzię­

kował za wyrażone mu zaufanie.

Ławnikami wybrani zostali następujący koledzy:

Korzonek Karol, Mysłowice; Lore Franciszek, Piekary;

Grzonka Józef, Pszów; Stebel Paweł, Lipiny; Siwek Ludwik, Siemianowice; Knapik Stefan, Mikołów; Singer Ernest, Ka to wic e -B ryn ów.

-Do komisji rewizyjnej wybrano : na przewodniczącego kol. Firiiholea Jerzego, na członków i zastępców kolegów Knopa Jana, O alb as a Wilhelmai, Szopę Mikołaja i War­

choła Gustawa.

Do sądu koleżeńskiego wybrano kolegów: Paczyń­

skiego Teofila, Stańczyka Zygmunta, Szewczyka Maksy­

miliana, Oczkę Adolfa i Wyczyszczoka Józefa.

Do komisji prasowej wybrano kolegów: Grabca Jana, Biniszkiewicza Józefa i Stańczyka Zygmunta.

Po dokonanym wyborze apeluje marszałek Zjazdu kol. BiniszEciewicz do wszystkich zebranych o dalszą wytrwałą i życzliwą współpracę z Zarządem Głównym i wyraża żal, że dotychczas restauratorzy w swoich prawach obywatelskich jak również i w sprawach za­

wodowych są upośledzeni. Składając przewodnictwo dalszych obrad do rąk prezesa Nowakowskiego, życzy kol. Biniszkiewicz tak jemu jakoteż Zarządowi owocnej dalszej pracy dla dobra naszego Związku i zawodu.

Objąwszy przewodnictwo- kol. Nowakowski w imie­

niu Zarządu Głównego podaje wniosek, złożony już na piśmie przez Filię Restauratorów w Katowicach, o na­

danie -długoletniemu członkowi filii i Zarządu Głównego kol. Ernestowi Singerowi godności członka honorowego Zwązku, .a to za zasługi i prace położone około rozwoju naszej organizacji w -okresie 35-letniiej pracy zawodowej.

Po krótkiej dyskusji wniosek ten został przyjęty. Pismo filii Siemiaio-wice w sprawie nadania godności prezesa honorowego -filii k-o-l. Piszcz ekowi Pawłowi ze Siemia­

nowic zebrani odesłali do kompetencji tarnt, filii, i -to w myśl statutu. Kolega Stańczyk stawił nagły wniosek, aby w przyszłości sprawozdania kasowe były odbite w kilkudziesięciu egzemplarzach, tak, aby każdy z dele­

gatów miał możność zapoznać się z nimi już przed przedłożeniem ich przez skarbnika. Poza tym sprawo­

zdanie winno obejmować jas-no- i wyraźnie tak sumę poszczególnych źródeł dochodu, jak i rozchodu. Wniosek ten został przyjęty, a ścisłe jego wykonanie poruczo-no Zarządowi Głównemu.

Następnie odczytano cały szereg postulatów, zgło­

szonych przez filie: Katowice, Chorzów i inne, które w toku dyskusji opatrzono- odpowiednimi uzupełnieniami.

Z -postulatów tych na pierwszy plan wybijały się sprawy kiosków, jak sprawa uzgodnienia go-dzin handlowych dla składów ,-i kiosków, jako też sprawa urządzania zabaw w szkołach. Kolega Oczko poruszył sprawę Rodziny Kolejowej w Tarnowskich -Górach i zaznaczył, że insty­

tucja ta nadal krzywdzi restauratorów przez swoje po­

stępowanie. Sprawy wydawania koncesji oraz sposobów stosowanych przez handlowych hurtowników piwa, po­

ruszają kolejno koledzy Łukaszek, Wieloch i inni. Kol.

Knop stawia wniosek, ażeby Zarząd Główny interwe­

niował u miarodajnych władz, celem przydzielenia Piekar do rejonu hurtowni monopolowej w Tarnowskich Górach, względnie by otworzono tam podhurtownię.

Poza tym prosił o poparcie wniosku filii Piekary co do ustanowienia posterunku Policji Państwowej w Pieka­

rach, gdyż obecny komisariat znajduje się zbyt daleko, a to w Szarleju. Kończąc swe przemówienie zaprasza kol. Knop delegatów na uroczystości, jakie odbędą się w filii w Piekarach śl. w październiku br. z okazji 15-leeia ,istnienia „Polskiego Związku", jak również z okazji 35-lecia założenia Związku Restauratorów.

Wszystkie te postulaty i wnioski ujęto we formie rezolucyj, których wykonanie poruczono Zarządowi Głównemu.

'Na zakończenie Zjazdu przemówił prezes Nowakow­

ski, który dziękował wszystkim zebranym za utrzyma-

nie powagi Zjazdu i za sprężyste przeprowadzenie Zjazdu przez kol. Biniszkiewicza. Wspominając krótko o dotychczas doznanych przykrościach, które sani puszcza w niepamięć, prosi o obdarzenie go jak naj­

większym zaufaniem i o ścisłą i zgodną współpracę wszystkich filia z Zarządem Głównym. Wyjaśnia rów­

nież po krotce sprawę waśni, jaka zaszła pomiędzy nim a kol. Stopczyńskim, i wyraża pod nieobecność kolegi Stopczyńskiego, który uprzednio już Zjazd musiał opu­

ścić, do rąk prezesa Kapuścioka swe ubolewanie nad powstałym nieporozumieniem. Czyniąc to udowodnił

■kol. Nowakowski, że jako główny prezes Związku nie może i nie chce mieć żadnych wrogów, gdyż natenczas praca jego stałaby się niemożliwą.

Na zakończenie zaprosił koi. prezes imieniem Zarządu Głównego wszystkich obecnych kolegów na wspólny obiad i pogawędkę koleżeńską. Okrzykiem na cześć Ojczyzny, zawodu j Związku zakończono obrady.

Podatki i opłały

Z jakich potrąceń podatkowych korzystać będziemy w r. 1937

W związku z przypadającym obecnie okresem wy­

miaru p. p. doch, na r. 1937 podajemy poniżej dane, wy­

jęte z szeregu orzeczeń Najwyższego Trybunału Admi­

nistracyjnego, dotyczące spraw potrącenia kosztów dochodu.

1. Potrącalność kosztów gruntownego odnowienia za­

leży od tego, czy chodzi o wydatek na zwiększenie lub ulepszenie źródła dochodu (wówczas wydatek nie jest potrącalny), czy też na utrzymanie jego sprawności na dawnym poziomie (wówczas wydatek jest potrącalny).

2. Koszta leczenia płatnika, jak również koszta po­

grzebu członków rodziny płatnika nie należą do wydat­

ków potrącalnych.

3. Wydatek na zburzenie istniejącego urządzenia w celu wykorzystania miejsca, na którym się ono znaj­

dowało, lub też w celu wykorzystania pozostałego materiału dla celów nowej budowli, nie ulega potrąceniu z przychodu.

4^. Kwota uiszczona na poczet komornego za rok następny nie stanowi wydatku potrącalnego w roku operacyjnym, w którym została wypłacona.

5. Wydatek na przyjęcie dla członków władz spółki akcyjnej nadaje się do potrącenia jako koszta handlowe,

jeżeli fakt poniesienia tego wydatku w interesie tego przedsiębiorstwa nie ulega zakwestionowaniu.

6. Uskutecznione w bilansie ,spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością choćby prawidłowe odpisy na straty w udziałach w obcym przedsiębior­

stwie, winny być doliczone do zysku bilansowego spółki.

7.i Okoliczność, że spółka akcyjna wątpliwe należno­

ści spisała na straty, uznając rachunek sum przechodnich a nie rachunek osobisty dłużników, sama przez się nie uzasadnia wniosku o stworzenie funduszu rezerwowego.

8. Odpisanie 'za zużycie inwentarza żywego nie mie­

ści się w ramach przepisu art. 6 ustawy o podatku dochodowym.

9. W kwestii potrącalności wydatków na koszta pro­

cesu obowiązuje zasada, że nadają się do potrącenia koszta związane z uzyskaniem dochodu, natomiast nie nadają się do potrącenia wydatki związane ze źródłem dochodu.

10. Wydatki na reklamę należą zasadniczo, w czyn­

nym już przedsiębiorstwie, do potrącalnych kosztów.

11. Przy kwalifikacji wydatku jako potrącalnego kosztu decyduje przede wszystkim jego przeznaczenie,

x lakjcńct

a nie grają istotnej roli jego celowość ani skuteczność, jako elementy jego przydatności.

12. Sprostowanie przez władze bilansu dla celów wymiaru podatku dochodowego przez zakwalifikowanie wydatków spisanych w bilansie handlowym na straty jako inwestycyj, pociąga za sobą dla władzy obowiązek uwzględnienia, na żądanie podatnika, w następnych okre­

sach wymiarowych, prawidłowych odpisów na zużycie tych, wprowadzonych przez nią do t. zw. bilansu podat­

kowego aktywów przedsiębiorstwa, bez względu na to, czy i kiedy płatnik sprostuje swe zamknięcie i księgi zgodnie z bilansem podatkowym.

13. Nieprzedstawiernie, mimo żądania, dowodów na związek t. zw. dyskretnych wydatków z osiągnięciem dochodu, uzasadnia doliczenie tej pozycji do podstaw wymiaru.

14. Wydatki mające na celu ilościowe powiększenie istniejącego stanu elementów źródeł dochodu nie są potrącalne.

15. Okoliczność, że fundusz emerytalny spółki akcyj­

nej, na którego oprocentowanie dokonywane są przez spółkę periodyczne wpłaty, nie posiada odrębnej osobo­

wości prawnej, nie wyklucza uznania tych wpłat na pozycje potrącalne.

16. Jeżeli władza wymiarowa kwestionuje związek wydatku na prywatne dyskonto weksli z osiągnięciem dochodu, to powinna wątpliwości swoje w tym kierunku wyraźnie skonkretyzować.

17. Niepodanie nazwisk prywatnych dyskonterów przez podatnika opodatkowanego na zasadzie art. 21 ustawy nie uzasadnia samo przez się doliczenie kosztów dyskonta do zysków bilansowych.

Okazyjna sprzedaż

Nowocześnie urządzona i dobrze zaprowadzona restau­

racja i kawiarnia w centrum miasta przemysłowego Górnego Śląska na korzystnych warunkach natych­

miast do objęcia. Wymagany kapitał 5.500,— złotych.

31 Bliższych informacji udzieli Administracja.

18. Przy kwalifikacji wydatku na prowizję zapłaconą firmie zagranicznej, władze wymiarowe nie są obowią­

zane poprzestać na treści przedłożonej przez płatnika umowy, lecz mają prawo badać rodzaj i rozmiar spe­

cjalnych przez firmę zagraniczną na rzecz płatnika świadczeń i związek tych świadczeń z jej dochodem.

19. Umowy, które wysokość uposażenia służbowego względnie wynagrodzenia za najemną pracę normują w procentowym stosunku do rocznych zysków przed­

siębiorstwa, jako niemieszc:zącego się w ramach umów służbowych względnie umów najmu pracy, nie uzasad­

niają potrącenia wypłaconych w ten sposób sum, jako kosztów przedsiębiorstwa.

20. 'Odwołanie prokury, choćby ono było wiadome władzy skarbowej, nie jest miarodajne dla oceny wy­

bieranego wynagrodzenia pod kątem widzenia art. 21 ustawy o podatku dochodowym, póki nie nastąpi wy­

kreślenie prokury ,z rejestru handlowego. Zasadę tą na­

leży analogicznie stosować do członków zarządu spółki akcyjnej.

21. Władzy wymiarowej nie służy prawo kwestio­

nowania wydatków dobrowolnych poniesionych przez przedsiębiorstwo w granicach zwyczajnych celem za­

bezpieczenia dobra własnych pracowników tak w czasie jak i po ustaniu najmu pracy.

22. Koszta organizacyjne nie ulegają potrąceniu z przychodu.

23. Fakt .zaciągnięcia pożyczki na spłatę długów hi­

potecznych, obciążających nieruchomość spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie wy­

klucza prawa dowodzenia przez płatnika, że koszty zaciągnięcia tej pożyczki należą do wydatków potrącal- nych.

24. Przepis ustawy o podatku dochodowym, zezwa­

lający na coroczne prawidłowe odpisanie na zużycie budynków i maszyn, może mieć zastosowanie tylko do tego podatnika, który z użytkowanej nieruchomości czerpie i wykazuje dochód do opodatkowania, względnie u którego źródło dochodowe jest włączone do podstaw wymiaru.

25. Par. 16 rozporządzenia wykonawczego do ustawy o podatku dochodowym, .podający normy odpisań na użycie, nie nakłada na władzę wymiarową obowiązku przyjmowania amortyzacji w granicach norm podanych w tym przepisie bez przeprowadzenia dochodzeń, ani nie wyklucza przekroczenia tych granic w przypadkach faktycznie wyższego zużycia przedmiotu.,

26. Dopuszczalną miarą prawidłowych odpisów amor­

tyzacyjnych jest faktycznie zużycie amortyzowanych przedmiotów w okresie gospodarczym, poprzedzającym rok podatkowy. Prawidłowym odpisem jest suma od­

pisów, z których każdy wykazuje stopień rzeczywistego zużycia poszczególnych przedmiotów majątkowych; nad­

mierna amortyzacja, dokonana w jednej pozycji, nie może być kompensowana niższą od faktycznego zużycia amortyzacją w innej pozycji.

Podstawa do wymiaru podatkowego za rok 1936

to wykaz zakupów i wydatków

Poznańska Izba Przemysłowo-Handlowa w celu do­

kładnego poinformowania drobnych przedsiębiorców w sprawie ustalenia wymiaru podatkowego za rok 1936, podaje zainteresowanym wyczerpujące wskazówki i wy­

jaśnienia, które jako użyteczne i od siebie podajemy do wiadomości członków przemysłu gastronomicznego wo­

jewództwa śląskiego.

Izba Przemysłowo-Handlowa w Poznaniu od dłuż­

szego czasu poświęca- baczną uwagę zagadnieniom zwią­

zanym z akcją wymiarową podatków dla drobnych płatników, którzy nie są w możności prowadzić prawi­

dłowych względnie uproszczonych ksiąg handlowych.

Od dłuższego czasu prowadzona jest akcja w tym kie­

runku, aby ilość przedsiębiorstw prowadzących księgi handlowe wzrosła ; leży to przede wszystkim w interesie

■samych płatników. iNie wszystkie jednak przedsiębior­

stwa ze względu ma stan ich organizacji są w możności prowadzić prawidłowe księgi handlowe; system upro­

szczonej księgowości nastręcza niektórym płatnikom także trudności w ich prowadzeniu. iMimo że każda osoba prowadząca przemysł względnie handel winna dokumentować stan swoich interesów księgami handlo­

wymi, to jednak pogodzić się należy z faktem, że dużo przedsiębiorstw ksiąg handlowych jeszcze nie zaprowa­

dziło, względnie rozpoczęło księgi te prowadzić, ale .potem, ze względu na trudności techniczne związane z prowadzeniem ksiąg, od ich prowadzenia odstąpiło.

O interesy tych drobnych podatników Izbie Przemy­

słowo-Handlowej w szczególności chodzi i w tej sprawie na ostatniej konferencji w marcu rb. z p. dyrektorem Izby Skarbowej szczególna poświęcona została uwaga.

Izba Przemysłowo-Handlowa na konferencji tej z ca­

łym naciskiem podkreślała, że znaczna część kupców jej okręgu prowadzi księgi handlowe, mimo że nie jest do tego zobowiązana, i że stale wykazuje gotowość współ­

pracy z władzami skarbowymi w zakresie wymiaru podatków. Jeśli więc przedsiębiorstwo ksiąg handlo­

wych nie prowadzi, to zwykle nie dzieje się to z powodu niedoceniania znaczenia ksiąg, ale .ze względu na trud­

ności finansowe i organizacyjne takich przedsiębiorstw.

Większość przedsiębiorstw jednak nie prowadzących prawidłowej księgowości, polegającej przede wszystkim na systematycznym ujęciu wszystkich zaszłości handlo­

wych, jest w posiadaniu różnych bieżących zapisków, rachunków 1-ub zestawień otrzymanych od dostawców

♦ Upragnionym napojem dla sportowców jest

prawie bezalkoholowe

Piwo Grodziskie

i dowodów na wydatki, przy pomocy których może wykazać swoje przychody i rozchody.

To mając na uwadze Izba Przemysłowo-Handlowa domagała się, by dowody, przedstawiane przez płatni­

ków na obroty i wydatki, ą w szczególności bieżące i rzetelnie prowadzone zapiski, były przez władze skar­

bowe honorowane i uznawane. Po dłuższej dyskusji dyrektor Izby Skarbowej oświadczył, że przychyli się do prośby Izby Przemysłowo-Handlowej i wyda w tej sprawie odpowiednie zarządzenie. P. dyr. Izby Skar­

bowej, wnikając w interesy płatników, docenia znaczenie dowodów, posiadanych przez płatników na przychody 1 rozchody i podzielił słuszność twierdzenia, że wymiary podatkowe, oparte ma rzetelnie prowadzonych zapiskach względnie wyczerpujących dowodach, będą bardziej sprawiedliwe aniżeli wymiary oparte na szacowaniu, dokonanym przez osoby postronne (biegłych) względnie przy zastosowaniu norm obrotów i norm średniej do­

chodowości.

W wyniku tych starań Izba Skarbowa' poleciła urzędom skarbowym wysłanie do drobnych i średnich płatników odpowiednich wezwań, celem zebrania do­

kładnych materiałów, potrzebnych do wymiaru podatku przemysłowego -i dochodowego.

Arkusz, zawierający odnośne dane, należy w wyzna­

czonym przez władze skarbowe terminie przedłożyć w urzędzie skarbowym, gdzie płatnik na ustnej konfe­

rencji będzie miał możność udzielić wyjaśnień na nasu­

wające się w związku z wymiarem podatku wątpliwości, a z drugiej będzie mógł od przedstawiciela urzędu skarbowego uzyskać odpowiednie informacje co do wy­

datków potrącalnych od dochodu, zniżek podatku itp.

Kontakt osobisty z przedstawicielami władzy skarbowej przy wymiarze podatków należy uznać za wysoce po­

żądany i celowy. Przygotowaniem do takiej osobistej rozmowy mają być właśnie dane, podane przez płatnika w formularzu, który Izba Skarbowa prześle zaintereso­

wanym przedsiębiorstwom.

Termin do wypełnienia tych formularzy wynosić będzie około 10 dni. Gdyby termin ten był za krótki, płatnik może prosić Urząd skarbowy o przedłużenie tego terminu o kilka dni. Łącznie z formularzem, odpo­

wiednio wypełnionym, ma płatnik przedłożyć dowody na przychód i rozchód. Ze względu na to, że płatnicy nie posiadają danych na przychody (na utargi dzienne), we formularzu przewiduje się konieczność przedłożenia faktur na zakupy. Faktury te należy zebrać w odnie­

sieniu do każdego dostawcy i podać ogólną sumę' za­

kupu, uskutecznionego u danego dostawcy w ciągu 1936 roku. Jeżeli przedsiębiorstwo nie brało faktur na po­

szczególne transakcje, to wtedy winno wykazać zakupy wyciągiem z konta za cały rok 1936. Jeśli na niektóre zakupy podatnik nie będzie mógł przedstawić dowodów, np. zakupił towar przygodnie z wozu względnie na targu, to winien w miarę możności podać nazwisko osoby, od której towar kupował i za jaką cenę w ciągu roku. W ten sposób wykaz zakupionych towarów będzie w poszczególnych rubrykach podawał, jakie to­

wary, u kogo i :za jaką ogólną cenę zakupiono w tym roku. W pierwszej części wykazu podać należy ogół zakupów, a więc w tym także towary scalone. Osobno

I Pozwalamy sobie zwrócić uwagę naszych Czytelników na załączony prospekt

Fabryki Likierów „ZAGŁOBA“ Sp. z o. o. Chorzów II, 3 Maja 23/25

która poleca swoje znane z dobroci wyroby 10 i

należy zliczyć, za jaką cenę ogólną zakupiono- w 1936 r.

artykułów scalonych (artykuły monopolowe, spirytualia itp.), podając już tylko ogólne cyfry tych artykułów, a nie cyfry zakupu, dokonanego u poszczególnych do­

stawców. Cyfry ogólnych zakupów i cyfry przypada­

jące na artykuły scalone należy osobno zestawić w od­

powiednich rubrykach, jako sumy końcowe.

W formularzu trzeba również uwidocznić zapas to­

warów na początku roku i na końcu roku, uwzględniając, ile z tego przypada na artykuły scalone. Cyfry te są ważne, gdyż często przedsiębiorstwa na końcu roku mają dość duży remanent towarów i dlatego przy usta­

laniu obrotów z danego roku względnie dochodów, sumy zapasów towarowych na początku i na końcu roku mają dla wymiaru podatkowego duże znaczenie.

Nie wszystkie jednak przedsiębiorstwa robiły spisy zapasów towarowych na początku -i końcu roku. Jeżeli taki spis na początku i na końcu roku sporządzany nie był, to należy to na formularzu podać i, jeżeli to moż­

liwe, podać jaka mniej więcej wartość przypada na zapas towaru na początku i na końcu roku. Jeżeli spisy towarów były sorządzane, to -należy to również zazna­

czyć ii spis taki dołączyć do wypełnionego formularza.

Ceny zakupu łącznie z zarobkiem -brutto dadzą w przy­

bliżeniu przychód ze sprzedaży towarów w ciągu roku 1936, przy czym uwzględnić należy jeszcze zapas towa­

rów na początku i na końcu roku. Tą drogą ustali się z drobnymi może odchyleniami faktyczny przychód danego roku. Ogólna suma przychodu z potrąceniem artykułów scalonych da nam podstawę do wymiaru podatku obrotowego. Jeżeli od sumy przychodu ogól­

nego, t. zn. łącznie z artykułami scalonymi, odejmiemy ceny zakupu, otrzymamy zysk brutto z danego roku; od tego ostatniego wypada odjąć wydatki, aby otrzymać dochód, podlegający podatkowi dochodowemu.

W formularzu podane są wszystkie te rubryki, -które należy uwzględnić przy wymiarze podatku dochodo­

wego. Nie podano jedynie t. zw. ulg rodzinnych, powo­

dujących obniżenie podatku dochodowego o dwa stopnie na -każdego dalszego członka rodziny. Np. na utrzyma­

niu płatnika jest żona i dwoje dzieci. Obniżka podatku następuje wówczas o cztery -stopnie. Ilość członków rodziny, pozostających na utrzymaniu płatnika, należy podać do protokółu urzędnikowi, z którym odbywać się będzie konferencja dla ustalenia wymiaru podatku na podstawie danych, zawartych w formularzu, wypełnio­

nym przez płatnika. Do protokółu winien także podatnik zgłosić te okoliczności, które uzasadniać mogą obniżenie wymiaru podatkowego, np. z powodu choroby, z po­

wodu klęski żywiołowej, jak pożar, powódź itp.

Przechodząc do wydatków naprowadzonych w for­

mularzu, należy podkreślić, że potrącalne są tylko te wydatki, które służą na o-siągnięcie dochodu względnie utrzymania źródła dochodu w -należytym stanie, np.

płatnik ma -sklep i ponosi wydatek wskutek zbicia szyby, naprawienia podłogi, regałów itp.

Przechodząc kolejno poszczególne pozycje wydatków trzeba wyjaśnić, że czynsz -dzierżawny jest tylko o tyle

potrącalny od dochodu, o ile został zapłacony za lokale przedsiębiorstwa. Czy/nsz zapłacony za mieszkanie, oczywiście potrącalny od dochodu nie jest. Jeżeli w jed­

nej umowie -podany jest czynsz dzierżawny w łącznej sumie za lokal handlo-wy i za mieszkanie, to wówczas należy wydzielić z tej sumy kwotę, która przypada na czynsz dzierżawny za lokal handlowy i ten w formu­

larzu podać. Ta sama zasada odnosi się do wydatków na opał i oświetlenie.

Wynagrodzenie pracowników należy podać według tych pozycyj, jak to naprowadza formularz. Świadcze­

nia so-cjalne, płacone za personel, należy osobno podać obok zapłaconych podatków. Wydatek na służbę -do­

mową (służącą) nie jest potrącalny z dochodu, chyba że osoba ta jest stale zatrudniona w przedsiębiorstwie.

Należy również podać faktyczną wartość wyżywie­

nia pracowników, o ile osoby te stołują się u podatnika, przy tym podać należy wartość faktyczną, tj. taką, jaką wyżywienie danego pracownika wzgl. członka r-o-dziny faktycznie kosztuje.

Jeżeli chodzi o wartość wyżywienia członków -ro­

dziny, to podkreślić należy, że potrącalne są tylko ko-szty wyżywienia tych członków rodziny, którzy stale są czynni w przedsiębiorstwie, a nie tylko- dorywczo.

Pod „inne wydatki" należy szczegółowo- wyszczegól­

nić takie wydatki, które związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a więc np. koszty zwózki towaru, wprawienie zbitych -szyb, zakup opakowań, materiałów piśmiennych, ubezpieczenie przedsiębiorstwa od kra­

dzieży itp.

Jeżeli przedsiębiorstwo ma urządzenia składowe względnie samochód, to można na faktyczne zużycie tych przedmiotów potrącić amortyzację. -Należy wów­

czas podać, za jaką cenę przedmiot nabyto- i jaki procent przypada na zużycie w roku 1936, a następnie wyliczyć odpowiednią kwotę amortyzacji: np. kupiono repozyto­

rium do sklepu za 500 zł. Urządzenie sklepu zużywa się rocznie 50/o, a więc amortyzacja za r. 1936 wynosi 25 zł.

-Należy podać również odsetki o-d -długów zaciągnię­

tych na prowadzenie przedsiębiorstwa. Pożyczki na zakup przedmiotów, które -nie służą do prowadzenia przedsiębiorstwa, nie -będą oczywiście potrącalne od -dochodu, np. wydatek na kupno mebli -domowy-ch, nato­

miast pożyczka na k-upno urządzenia składowego-, na zakup towarów itp. będzie potrąealna od dochodu. Od­

setki od kapitału własnego podatnika względnie kapitału żony lub -małoletnich dzieci, nie -są potrącalne od do­

chodu.

Dalej -należy uwidocznić „renty i trwałe ciężary", ciążące -na przedsiębiorstwie. Należeć będą tu np. wy­

datki takie jak świadczenia -na rzecz rodziców, którzy zdali dzieciom przedsiębiorstwo (t. zw. wymiar, doży­

wocie względnie -chlebówka). Jeżeli świadczenia te mają miejsce w naturze, to ówczas -należy podać odpowiednią wartość pieniężną tych świadczeń.

Popierajcie Firmy ogłaszające się w „Polskim Restauratorze*4

Wreszcie należy wpisać wydatki na ubezpieczenie osobowe, w związku z czym należy przedłożyć polisy ubezpieczeniowe i kwity na zapłacone premie względnie opłaty. Będzie tu chodziło przede wszystkim o ubezpie­

czenia dobrowolne płatnika i jego członków rodziny.

Świadczenia socjalne, płacone za personel, należy osobno uwidocznić obok podatków bezpośrednich, czy to na rzecz Skarbu Państwa, czy to na rzecz komun, a więc np. podatek dochodowy, podatek przemysłowy i to wydatek na świadectwo przemysłowe i podatek od obrotu, podatek od lokali w części przypadającej na lokal handlowy i składnice, podatek wyrównawczy, podatek drogowy, ewentuamny podatek od szyldów i reklam, dodatek komunalny do państwowego podatku dochodo­

wego dtp.

Jeżeli płatnik ma wątpliwość, czy wydatek jest po- trącalny, czy nie, powinien przedstawić wątpliwość tę

urzędnikowi skarbowemu. Na wszystkie wydatki winny być rzedłożone kwity. Jeżeli kwitów nie ma, to należy wydatek ten uprawdopodobnić, np. umową, dodatkowym potwierdzeniem dtp.

*

Jak się dowiadujemy, na razie wezwania wyżej omówione zostaną skierowane do przedsiębiorstw han­

dlu towarowego, księgarń, zakładów gastronomicznych, przedsiębiorstw skupu zawodowego dtp.

Do skrupulatnego wypełnienia odnośnych formularzy przywiązuje Izba bardzo duże znaczenie, gdyż zależy jej ma tym, żeby tę korzystną dla odatników praktykę utrzymać i rozbudować.

Gdyby w związku z tą kwestią powstać miały jakie­

kolwiek wątpliwości, Izba za pośrednictwem naszego Związku udzieli chętnie dalszych wyjaśnień.

(„Przegląd rest, i hotel.“ — 4. V. 1937.)

Prawo i ustawodawstwo

Memoriał w sprawie norm średniej dochodowości dla zakładów gastronomicznych.

Do

Izby Przemysłowo-Handlowej

w Katowicach.

ad 345/37 G. B.

W załatwieniu pisma P. T. Izby z dnia 19. V. 1937 r., znak 10.698/37/Go, w sprawie nadesłania Jej wniosków popartych wyciągami ksiąg handlowych lub opiniami biegłych ewtl. ści­

słych kałkulacyj co do norm średniej dochodowości dla zakładów gastronomicznych na rok 1937 dla Komisji Odwoławczej — podajemy co następuje:

Zwołaliśmy na dzień 25 bm. specjalne zebranie bieglych- zaprzysiężonych dla spraw przemysłu gastronomicznego na Woje w. Śląskie, poświęcone wyłącznie ustaleniu norm średniej dochodowości na rok 1937. W posiedzeniu tym brali udział następujący biegli zaprzysiężeni:

Nowakowski Wojciech, Katowice; Grabiec Jan, Łagiewniki SI.; Ogórek Emil, Rybnik; Kozyra Paweł, Murcki; Osiecki Henryk, Rybnik; Singer Ernest, Katowice-Brynów; Galbas Wil­

helm, Mysłowice; Sembol Józef, Siemianowice SI.; Kapuściok Juliusz, Tarn. Góry; Hampel Juliusz, Lipiny SI., oraz cały szereg

IHI0TIEIL M€N€P€I

KATOWICE

❖

UL DWORCOWA 7

29

podanych przez nas kandydatów na biegłych, jak również sekre­

tarze poszczególnych filij.

Zebranie to upoważniło prezydium Zarządu Głównego w osobach biegłych-zaprzysiężonych prezesa Wojciecha Nowa­

kowskiego i sekretarza Grabca Jana do wydania imieniem wszystkich biegłych opinii w charakterze biegłych-zaprzysiężo­

nych co do ustalonych przez zebranie norm średniej zyskow- ności na rok 1937. Ustalono następujące normy dla poszczegól- nych kategoryj przedsiębiorstw:

Restauracje I-rzędne... 8—12%

Restauracje II-rzędne...7—10%

Restauracje III-rzędne...6—8%

Gospody i oberże... 6—8%

Lokale nocne (z występami artystycznymi,

t. zw. kabarety)... 20—25%

Kawiarnie I-rzędne...15%

Kawiarnie II-rzędne... 10%

Cukiernie z wyszynkiem wódek... 15%

Cukiernie bez wyszynku wódek... 10%

Hotele prowadzone przez właściciela . . . 10%

Hotele prowadzone przez dzierżawcę . . . 8%

Uzasadnienie formalne.

Zebrani-biegli po dłuższej dyskusji przyszli do przekonania, że dotychczasowy wykaz norm średniej dochodowości nie uwzględniał faktu, że na terenie Województwa Śląskiego nie ma 50% wszystkich restauracyj, nie nosi charakteru restauracyj drugorzędnych i że powstała w tym wypadku luka, gdyż restau­

racje znajdujące się w gminach wiejskich, oraz na dalekich peryferiach miast, opierają swoją sprzedaż niemal wyłącznie na sprzedaży butelkowej piwa i wyrobów alkoholowych z bardzo małym zyskiem brutto. Urzędy skarbowe dotychczas pozba­

wione były możliwości uwzględnienia tego faktu i to jedynie dlatego, że wykaz norm nie wykazywał takich norm dla restau­

racyj trzeciorzędnych, co spowodowało wielkie żale wśród restauratorów, liczne odwołania i nadmierne powoływanie bie­

głych w takich wypadkach indywidualnie, co niezmiernie obcią-

R. Ritschewald - Mleczarnia

# Katowice, ul. Mielęckiego 8 — Telefon nr 316-29 32

żaJo pracami poszczególne Urzędy skarbowe. Wobec lego w propozycji naszej stawiliśmy pozycję restauracyj trzecio­

rzędnych, aby brak ten uzupełnić.

Poza tym zebranie biegłych posługiwało się następującym materiałem formalnym:

W okresie zeznań podatkowych w roku bieżącym wypraco­

wał Zarząd Główny dla każdej miejscowości szczegółowe wy­

kazy zysków brutto dla trzech kategoryj restauracyj, podzielone na wszystkie rodzaje artykułów sprzedawanych w tych restau­

racjach. Dla informacji załączamy przy niniejszym jeden komplet tych zestawień. Zestawienia te zostały rozesłane swego czasu do wszystkich pp. biegłych, jak również do wszystkich zarządów filijnych naszej organizacji na terenie Województwa Śląskiego.

Z tych pojedyńczych norm zyskowności brutto wyciągnęliśmy średnicę, która przedstawia się jak następuje':

1. dla miejscowości 1 klasy, stosownie do ust. o państw, pod.

przem., kategoria 1 39,3%, kategoria 11 36,9%, kategoria III 34,1%;

2. dla miejscowości II klasy: kategoria I 35,11%, kategoria II 32,4%, kategoria III 30,8%;

3. dla miejscowości III klasy: kategoria 1 31,6%, kategoria II 27,9%, kategoria III 26,6%.

Są to oczywiście tylko teoretycznie obliczone normy zy­

skowności brutto, które zależnie od rodzaju sprzedawanych artykułów, np. gdy przewyższa sprzedaż piwa beczkowego wzgl. wódek gatunkowych do spożycia w lokalu, albo odwrot­

nie, gdy przewyższa sprzedaż napojów monopolowych wzgl.

potraw z kuchni, to oczywiście zyskowność brutto w tym samym stosunku będzie się wahać.

Na tej podstawie opieraliśmy się przy wypracowaniu wnio­

sku co do ustalenia zyskowności netto, przy czym uwzględni­

liśmy przy każdej kategorii dwie liczby, jedną mniejszą i jedną większą, z których większa stanowi normę średniej dochodo­

wości w przedsiębiorstwach prowadzonych w domu własnym, zaś liczba mniejsza dla przedsiębiorstw prowadzonych w loka­

lach wynajętych, opierając się przy tym także na przepisach

§ 30 rozporządzenia wykonawczego do ordynacji podatkowej z dnia 7 maja 1937 r., Dz. U. R. P. nr 35 poz. 270.

Utrudnia nam poparcie naszego wniosku wyciągami z ksiąg handlowych fakt, że cały szereg restauratorów średnich i mniej­

szych nie prowadzi ksiąg, i to z tego powodu, że niezmiernie trudne jest zebranie dostatecznych dowodów na utargi dzienne ze względu na bardzo drobne kwoty, w jakich sprzedaż napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych się odbywa. Poza tym też szczególnie na terenie Województwa Śląskiego jeszcze jako przebytek z dawniejszych czasów istnieje sprzedaż kredytowa, i to w tak drobnych ilościach, że te pozycje w księgach handlo­

wych dochodziłyby codziennie do liczby kilkudziesięciu. Z tych też powodów w ostatnich latach książki prowadzone przez restauratorów bywały w przeważnej mierze przez Urzędy skar­

bowe odrzucane i restauratorzy w konsekwencji tego zaniechali dalszego prowadzenia ksiąg handlowych. Z własnej praktyki

Biuro Pośrednictwa Pracy dla Artystów i Muzyków W. Reiss zn. Różański

Współpr. J. Müller

Katowice, ulica Kochanowskiego nr 2 m. 1 Adr. telegr.: „Impresario“ Katowice, tel. 331-82 i 310 44

_____________________________________________________________________ 30

jednak biegli naszego zawodu znają fakta, że kiedy w Urzędach skarbowych przedkładano im w celach wydania opinii, protokoły badań ksiąg wzgl. bilanse, to albo stwierdzili wynik czystego dochodu — nieprzekraczającego stopy 8%, a w licznych wy­

padkach nawet stratę. Przytoczyćby tu należało, że kiedy wła­

ściciel Hotelu Polskiego w Chorzowie, tj. Magistrat miasta Chorzowa, prowadził przez jeden rok przedsiębiorstwo we własnym zarządzie, to okres ten zakończony został bardzo po­

ważnym deficytem. To samo dotyczy przedsiębiorstwa „Dom Polski“ w Mikołowie, gdzie deficyt wzrósł do kwoty około 80.000 złotych. Przytoczone przedsiębiorstwa należą do kate­

gorii drugorzędnych, a mimo różnych udogodnień, którymi dysponowali właściciele jako instytucje publiczne, nie mogli się dorobić żadnego zysku. Świadczy to niezmiernie o obecnej trudnej sytuacji w przemyśle restauracyjnym.

Uzasadnienie merytoryczne.

1. Do restauracyj pierwszorzędnych zaliczyć można jedynie niektóre przedsiębiorstwa w Katowicach, a to tylko te, które je prowadzą na podstawie przemysłowego świadectwa 1 kategorii.

O ile nam wiadomo, liczba tych przedsiębiorstw jest bardzo znikoma, a zysk, jaki osiągają te przedsiębiorstwa, jest bardzo wątpliwy, gdyż obroty ich przeważnie opierają się na potra­

wach kuchennych, na których, jak obecnie z powodu szalejącej fali drożyźnianej na wszystkie artykuły spożywcze, z drugiej strony zaś na poziom pobieranych cen w restauracjach, które od szeregu lat pozostały na poziomie lat najtańszych pod tym względem, niemal nic się nie zarabia, a poza tym prawie że te restauracje zatrudniać muszą najliczniejszy i najdroższy per­

sonel, to ustalona przez nas stawka normy średniej dochodo­

wości w wysokości 8—12%, zależnie od tego czy prowadzi się przedsiębiorstwo w domu własnym czy w lokalu wynajętym, jest najzupełniej uzasadnioną.

2. Do restauracyj drugorzędnych zaliczamy wszystkie re­

stauracje prowadzone na podstawie świadectwa przemysłowego II kategorii, a położonych we większych miastach Województwa Śląskiego. Jako osłabiający moment uwypuklić tu należy, że te restauracje opierają swoje obroty przede wszystkim na sprze­

daży wódek monopolowych i potrawach kuchennych, przy któ­

rych zarobki są tak niskie, że nie pozwalają na osiągnięcie wyższego zysku jak 7—10%, zależnie od lokalu własnego czy też wynajętego. W ostatnim czasie stwierdziliśmy, że właśnie ta kategoria przedsiębiorstw najsilniej ucierpiała z powodu zmniejszenia się frekwencji gości, jak również z powodu nad­

miernie wysokich kosztów sztywnych. Lokale te, zbudowane w czasach bardzo wysokiej frekwencji, mają lokale obszerne, mieszczące się przeważnie w kilku pomieszczeniach, wymaga­

jących bez względu na to czy goście są czy też nie, wysokich kosztów oświetlenia, czyszczenia i opalania, co oczywiście bardzo znacznie wpływa na zmniejszenie się zyskowności. Duża ilość tych przedsiębiorstw wegetuje jeszcze tylko dzięki tej okoliczności, że korzysta z dalekoidących kredytów swoich do­

stawców. Wobec tego podaną przez nas normę uważamy za odpowiednią.

3. Do restauracyj trzeciorzędnych zaliczamy te wszystkie lokale gastronomiczne, które prowadzą je na podstawie świa­

dectw III. kategorii handlowej, a znajdujące się w gminach wiejskich ijak równie na peryferiach miast.

Lokale te obroty swoje opierają niemal wyłącznie na sprze­

daży towarów poza dom po cenach bardzo niskich. W stosunku do innych towarów prowadzonych w tych lokalach przewyższa

sprzedaż piwa w butelkach, jak również i wyrobów monopolu spirytusowego i tytoniowego. Mieliśmy możność stwierdzić np. w Siemianowicach na podstawie ksiąg handlowych, że zy- skowność .brutto nie przewyższa 25°/o, a koszty prowadzenia lokalu są bardzo znaczne, zaś globalna suma tych obrotów nie przewyższa kwoty 25—30.000 złotych rocznie, co w zupełności uzasadnia ustalenie dla tej kategorii przedsiębiorstw stawki 6—8% netto, zależnie od stosunku właściciela czy też najemcy.

4. Gospody i oberże zastąpione są na terenie Województwa Śląskiego tylko w niektórych gminach wiejskich, wobec tego i w tym wypadku zaliczyć musimy te przedsiębiorstwa do kate- goryj zyskowności tej samej wysokości jak restauracje trzecio­

rzędne, tj. 6—8%.

5. Do lokali nocnych zaliczamy tylko lokale z występami artystycznymi, t. zw. kabarety, a bezwzględnie do tej kategorii nie można zaliczyć — jak to dotychczas w niektórych wypad­

kach miało miejsce — restauracje z orkiestrą, gdyż fakt ten nigdy jeszcze nie może uzasadnić zaliczenia takiego przedsię­

biorstwa do rodzaju lokali nocnych, i to ze względu na lakt, że ceny pobierane w restauracjach z orkiestrą są normalne i nie­

znacznie tylko różniące się ze względu na wyższy koszt spowo­

dowany przez orkiestrę od restauracyj zwykłego typu. Aczkol­

wiek ceny w kabaretach są stosunkowo wysokie, to jednak musieliśmy uwzględnić tu normę nieco niższą od normy zeszło­

rocznej, ze względu na fakt, że frekwencja w tych lokalach rozpoczyna się dopiero w godzinach późno-wieczornych, zaś rodzaj skonsumowanych przez gości towarów stoi obecnie na tak niskim poziomie, że zyskowność tych przedsiębiorstw się znacznie obniżyła. Przyczyniła się do tego także wysoka płaca, jaką pobiera zespół artystyczny.

6. Kawiarnie i cukiernie podzieliliśmy także na dwie kate­

gorie — zależnie z jednej strony od prowadzenia ich w domu własnym, czy też w lokalu wynajętym, jak również z drugiej strony od prowadzonych w nich sprzedaży napojów alkoholo­

wych. Zaznaczyć tu należy, że surowiec potrzebny do wyprodu­

kowania sprzedawanych w tych przedsiębiorstwach artykułów

jest przeważnie zagraniczny i przez to ostatnio bardzo wysoko poszedł z ceną w górę, przy niezmienionych cenach sprzedaż­

nych gotowych produktów. Z tego względu uważamy ustalenie norm średnich dochodowości w wysokości 10 wzgl. 15"/n dla tej kategorii lokali za uzasadnioną.

7. Sytuacja w hotelach na terenie Województwa Śląskiego jest obecnie tak pogorszona, że zyskowność stała się w ogóle wątpliwą. Przyczynił się do tego [akt, że hotele w dni po­

wszechne niemal w całości świecą pustkami, zaś ceny pobierane za pokoje są bardzo niskie i często gospodarz przymuszony jest do dalekoidących ustępstw, co powoduje bardzo wielką obniżkę zyskowność!.

Poza tym wpływa na obniżenie zyskowność! w hotelach fakt istnienia t. z w. przymusowego oddawania pokoi kwaterun­

kowych dla wojska, za które opłaca się tylko 1,18 zl na dobę od osoby i pokoju. Ponieważ, jak to stwierdziliśmy, obowiązek ten w tak rygorystycznej mierze istnieje tylko na terenie Woje­

wództwa Śląskiego, a poza tym obowiązek odstąpienia przez hotelarzy w Katowicach np. takich pokoi kwaterunkowych po cenie wyżej wymienionej sięga liczby przeszło 1000 pokoi wzgl.

dób dla pojedynczego zakładu hotelowego, to łatwo obliczyć można, jak wysokie w tym wypadku ponosić muszą hotelarze straty. Wobec tego uważamy podane przez nas stawki norm średniej dochodowości w wysokości 8 i 10%, zależnie od pro­

wadzenia hotelu przez właściciela albo przez dzieżawcę, za zupełnie uzasadnione.

Reasumując powyższe wywody śmiemy twierdzić, że wnio­

sek nasz dotyczący norm średniej dochodowości na rok 1937 jest zupełnie uzasadniony i poparty oświadczeniami biegłych zawodu restauracyjno-hotelowego, w imieniu których wniosek niniejszy został podpisany.

Z poważaniem Za Zarząd Główny:

(—) Nowakowski, (—) Grabiec,

prezes. sekretarz.

Kasa Chorych m. Katowic podwyższa świadczenia

Dnia 10 maja odbyło się posiedzenie Wydziału Ogólno-Miejscowej Kasy Chorych na m. Katowice.

Na wstępie posiedzenia przewodniczący zebrania za­

komunikował, iż Wyższy Urząd Ubezpieczeń zawiesił posła Kapuścińskiego tak w czynnościach przewodniczą­

cego Wydziału jako też członka Wydziału na mocy tej, iż — jak dochodzenia wykazały — wybór posła Kapu­

ścińskiego był nieformalnie przeprowadzony i nie od­

powiadał przepisom ustawowym.

Z kolei przystąpiono do kwestii podwyższenia świad­

czeń dla członków Kasy. Jasną jest rzeczą, że reforma ta w znacznym stopniu obciąża pracodawców.

Zmiany statutu w kwestii podwyższenia świadczeń przedstawiają się następująco:

§ 19 ust. I statutu otrzymuje następujące brzmienie:

„Gotówkowe świadczenia Kasy oblicza się na podstawie płacy ustawowej, za którą uważa się rzeczywisty za­

robek poszczególnych ubezpieczonych do wysokości 12,— zł za dzień roboczy. U pracowników zgłoszonych z zarobkiem dziennym i tygodniowym liczy się jeden tydzień za 6 dni, względnie 7 dni u tych, którzy pracują także w niedzielę; u pracowników, zgłoszonych z płacą miesięczną, liczy się jeden miesiąc za 30 dni.“

§ 34 ust. I otrzymuje następujące brzmienie: „W razie śmierci ubezpieczonego Kasa wypłaca zasiłek pogrze­

bowy na koszta pogrzebu w wysokości trzydziestokrot­

nej kwoty płacy ustawowej, jednak nie mniej jak 60,—

zł (złotych sześćdziesiąt).“

§ 36 statutu Kasy otrzymuje następujące brzmienie:

„Kasa przyznaje członkom rodziny ubezpieczonego, nie mającym w ogóle prawa do świadczeń z tytułu przy­

musowego ubezpieczenia na wypadek choroby w myśl przepisów Ordynacji Ubezpieczeniowej, tj. żonie i dzie­

ciom, pomóc rodzinną w zakresie niżej podanym:

1. Opiekę lekarską: a) przez lekarzy praktycznych, lekarzy-dentystów i lekarzy specjalistów każdego ro­

dzaju, wyznaczonych przez Kasę, przez 26 tygodni;

b) leczenie w szpitalu przez 8 tygodni za poprzednią pisemną zgodą Kasy, po wysłuchaniu opinii lekarza zaufanego Kasy; c) lekarstwa za dopłatą 20 proc. ich kosztów oraz mniejsze pomocnicze środki lecznicze do kwoty 15,— zł.

Kasa ponosi koszta przewozu członka rodziny do szpitala według norm kasowych. Natomiast nie ponosi Kasa Chorych kosztów przewozu lekarza do chorego członka rodziny i członka rodziny do lekarza, jak rów­

nież kosztów za stratę czasu lekarza.

Świadczenia powyższe przyznaje się wyłącznie człon­

kom rodziny ubezpieczonego, żyjącym z nim w wspól­

nym gospodarstwie domowym, dzieciom do ukończenia 16 roku życia, pod warunkiem, że ubezpieczony posiada 6-tygodniowe nieprzerwane członkostwo w Kasie lub też 26-tygodn. członkostwo w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Korzyści świadczeń społecznych

1. Przyznanie świadczeń od wypadków.

Jak wyjaśnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych, o każ­

dym wypadku w zatrudnieniu pracodawca obowiązany jest zawiadomić 'ubezpieczałoię społeczną w ciągu 5 dni od dnia wypadku, lub od dnia zawiadomienia go o wy­

padku przez poszkodowanego lub jego otoczenie.

Na podstawie doniesienia pracodawcy, ewentualnie zawiadomienia, dokonanego przez lekarza ubezpieczalni lub władze (inspektor pracy, policji itd.), ubezpieczalnia społeczna wszczyna dochodzenia, mające na celu -stwier­

dzenie następujących okoliczności: Czy poszkodowany podlega obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków, czy prawo do świadczeń nie zostało przedawnione; czy okoliczności wypadku (data, godzina, miejsce, przebieg i przyczyna wypadku) odpowiadają warunkom niezbęd­

nym dla przyznania świadczeń; rodzaje obrażeń, dozna­

nych przez poszkodowanego; przebieg leczenia i czas trwania niezdolności do pracy; wysokość .zarobku, który ma być przyjęty za podstawę wymiaru świadczeń;

stopień niezdolności do zarobkowania.

Jeżeli przy ustalaniu tych okoliczności powstaną roz­

bieżności, które mogą mieć wpływ na ustalenie prawa do świadczeń, lub wysokości świadczeń, ubezpieczalnia społeczna obowiązana jest usunąć te wątpliwości albo przez uzyskane wiarygodnych dokumentów, albo przez przesłuchanie świadków w drodze administracyjnej na­

wet pod przysięgą.

2. Dalsze podwyższenie zasiłku od choroby.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podał do wiado­

mości wszystkich ubezpieczalni społecznych reskrypt ministerstwa Opieki Społecznej wyrażający zgodę na wprowadzenie przez ubezpieczalnie społeczne, poczyna­

jąc od 1 maja 1937 r. dodatkowych świadczeń, a miano­

wicie podwyższenie zasiłku chorobowego do 60 proc.

przeciętnego wynagrodzenia, zasiłku połogowego do 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Podwyższenie zasiłku chorobowego powoduje auto­

matycznie podwyższenie zasiłku domowego do 30 proc., a szpitalnego do 12 proc. Zasiłek chorobowy łącznie z dodatkami dla dzieci został podwyższony ma 75 proc.

przeciętnego wynagrodzenia.

Oświata i propaganda

Uchwała z dnia 27 kwietnia 1937 obowiqzuje:

Kio wypełni próżnię?

Partie polityczne w Polsce mają wyraźne oblicze polskie, pomijając oczywiście mniejszości narodowo­

ściowe, oraz P. P. S. i K. P. P., które to grupy wyraźnie faworyzują żydów i stoją w obronie rzekomo prześlado­

wanej „biedoty żydowskiej“.

W organizacjach gospodarczych ,i zawodowych działo się dotąd inaczej. Bez najmniejszych zastrzeżeń należeli i mogli wstępować żydzi do organizacyj. adwokatów, lekarzy i wielu innych.

Również do różnych organizacyj gospodmio-szymkar- skich, restauratorskich i hotelarskich należeli i należą żydzi, a poszczególne te organizacje należały, niestety nie wszystkie, do centrali warszawskiej.

Od kilku już lat odbywają sę w tych mieszanych organizacjach niemiłe tarcia, a często wybuchały na zjazdach burze i awantury.

W rezultacie dokonuje się wszędzie czystka i nasze organizacje zawodowe przyjmują oblicze czysto aryj­

skie. Przewrót taki nastąpił wśród kupców, wśród adwokatów, a ostatnio również wśród lekarzy.

Skoro więc ruszyła lawina aryjska, nie mogła ona pominąć zawodu gastronomicznego. Zaczęły się sponta­

nicznie odzywać pojedyńcze głosy, domagające się zmiany stanu dotychczasowego. Za głosami tymi sta­

nęły całe grupy Związku Restauratorów, na czele z ko­

legami województw: lwowskiego, poznańskiego i po­

morskiego. Koledzy województwa krakowskiego wypo­

wiedzieli się ostro przeciwko wnioskowi aryjskiemu, co spowodowało secesję w organizacji krakowskiej. Zarząd Ułówmy Związku Restauratorów na Województwo Ślą­

skie zajął stanowisko wyczekujące, a Zarząd centrali warszawskiej zajął stanowisko negatywne, popierając Kraków.

W organizacjach poszczególnych województw zapa­

nował rozgwardiasz, z tym rezultatem, że Poznańcizycy i Pomorzanie oderwali (się od centrali warszawskiej.

W tej beznadziejnej sytuacji zrodził się jeszcze jeden

„cud nad Wisłą“. Zupełnie niespodziewanie zwołała warszawska centrala na dzień 27 i 28 kwietnia Walny Zjazd delegatów i zaraz w podanym porządku obrad przedłożył Główlny Zarząd wniosek o zmianę statutu w tym kierunku, że do centrali mogą należeć tylko zrzeszenia chrześcijańskie.

Na zjazd zjawili się członkowie ciał centralnych oraz delegaci województw: warszawskiego, łódzkiego, wileń­

skiego, białostockiego, lwowskiego i śląskiego. Stara organizacja krakowska zastąpioną nie była, natomiast zjawili się dwaj delegaci secesji. Województwo śląskie jest niestety podzielone. Częśćbielsko-cieszyńską repre­

zentowało czterech delegatów, w tym jeden kolega mojżeszowego wyznania. Górnośląską część wojewódz­

twa śląskiego .reprezentowali koledzy Biniszkiewicz i Grabiec, którzy wedle statutu mieli 10 głosów.

-Dyskusja nad wnioskiem aryjskim była nad wyraz rzeczową i kulturalną, czuć było bowiem, że przyszło się nam pożegnać z niejedną wartościową i ideową jed­

nostką.

Zmianę statutu uchwalono, tak jak ją zaproponował Zarząd centrali, jednogłośnie. Delegaci bielscy wstrzy­

mali się od głosowania.

Formalności stało się więc zadość. Ale co dalej?

Województwo poznańskie i pomorskie oraz górnośląska część województwa śląskiego pozbędą się kilku jedno­

stek wcale nieruchliwych i mają wolną drogę i twardy obowiązek zorganizować resztę restauratorów Polaków,