Ewa Kuszyk-Peciak
Manipulowanie wymiarem
sprawiedliwości w latach
osiemdziesiątych przez lubelską
Służbę Bezpieczeństwa
Pamięć i Sprawiedliwość 3/1 (5), 357-372
2004
E w a Kuszyk-Peciak
M anipulowanie wymiarem
sprawiedliwości w latach
osiemdziesiątych przez lubelską
Służbę Bezpieczeństw a
W trakcie zbierania m ateriałó w archiw alnych do pracy o niezależnym ruchu w ydaw niczym w Lublinie w latach osiem dziesiątych1 odnalazłam do kum enty w skazujące n a m anipulow anie przez lubelską Służbę B ezpieczeństw a przeb ie giem głośnego w 1985 r. w Lublinie procesu sądow ego k o lp o rte ró w „In form a to ra N S Z Z »Solidarność« Region Ś rodkow o-W schodni” - Franciszka Bujaka i W acław a W asilewskiego2.
Lublin, ze swoim i pięciom a wyższymi uczelniam i i szerokim zapleczem in te lektualnym , stał się w latach osiem dziesiątych pow ażnym ośrodkiem w ydaw nictw niezależnych w regionie. W samym Lublinie i w Regionie Środkow o-W schodnim w okresie m iędzy 13 grudnia 1981 r. a czerw cem 1986 r. w ychodziło około 64 ty tu łó w prasow ych3. Oczywiście nie wszystkie w ydaw ane były regularnie, ale wiele z nich k olp orto w ano kanałam i „Inform atora”. Najważniejsze (obok „Inform ato ra ”), wychodzące z dużą częstotliwością, to: „Biuletyn Inform acyjny Tymczasowej Komisji Zakładow ej N S Z Z »Solidarność« F SC ”4, „»Grot«. Biuletyn Zastępczej Ko misji Zakładow ej W SK-PZL Św idnik”5, „»Solidarność Nauczycielska«. Biuletyn P racow ników Ośw iaty i W ychowania. Region Środkow o-W schodni N S Z Z »Soli- darność«”6 oraz „Biuletyn Inform acyjny Kolejarzy »Solidarność«”7.
Już w grudniu 1981 r. zaczął ukazyw ać się „Info rm ato r N S Z Z »Solidarność« R egion Ś rodkow o-W schodni”. Pierw sza ekipa w ydająca pism o składała się ze stu dentów U M CS, działaczy N iezależnego Zrzeszenia Studentów : Krzysztofa H a- riasza, A rkadiusza Kutkowskiego, Em ila W ardy i W iesław a Ruchlickiego, którzy
1 E. Kuszyk-Peciak, N iezależny ruch w ydaw niczy w Lublinie w latach 1983-1989. Wybrane w y daw nictwa książkowe, Lublin 2003, praca magisterska, mps (Archiwum UMCS), s. 18.
2 Archiwum Instytutu Pamięci N arodow ej O ddział w Lublinie, WUSW w Lublinie. Akta śledcze WUSW w Lublinie 19 4 4 -1 9 9 0 , 0220/369, Akta sprawy przeciwko Wacławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi [dalej: AIPN Lu, 0220/369].
3 J. Kamińska (właśc. W i W Chojnaccy), Bibliografia publikacji podziem nych w Polsce. 13 X II 1981-V I 1986, Paryż 1988.
4 Ibidem, s. 51, poz. 147. 5 Ibidem, s. 75, poz. 374. 6 Ibidem, s. 149, poz. 1065. 7 Ibidem, s. 46, poz. 107.
byli zgodni co do tego, ze dla przetrw an ia zw iązku, osłabionego in tern ow an iem w ielu działaczy, najw ażniejsza jest inform acja, czyli w ydaw anie prasy8. P oczątko w o publikow ano w niej listy osób zatrzym anych, w iadom ości z o b ozó w dla in tern ow anych, apele do społeczeństw a9. Po ukazaniu się 10. n um eru „In fo rm ato r a ” nastąpiła niespodziew ana w padka. W szyscy czterej studenci zostali 19 lutego 1982 r. in tern ow ani jako działacze N Z S. Identyfikacja czcionki z m aszyny nale żącej do K rzysztofa H ariasza stała się p o d staw ą do postaw ienia m u zarzutu. W raporcie SB czytamy: „W dn. 12 V 1982 r. W ojskowy Sąd G arnizonow y w L u blinie uznał w innym K[rzysztofa] H ariasza zarzucanego m u czynu, tj. sporządza nia, grom adzenia i przechow yw ania od 13 X II 1981 r. do 16 II 1982 r. w Lubli nie w celu rozpow szechniania pism i d ru k ó w zaw ierających fałszywe w iadom ości m ogące w yw ołać niepokój społeczny lub rozruchy i na zasadzie art. 48 ust. 3 d e kre tu z 12 X II 1981 r. skazał go na 1 ro k i 3 mies[iące] pozbaw ienia w o ln ości”10. W obec pozostałych studentów , tj. Wardy, Ruchlickiego i K utkow skiego, śledztw o zostało u m o rzo n e11.
Trzej pracow nicy A kadem ii Rolniczej, członkow ie „S olidarności” tej uczelni: J a n M agierski, A ndrzej Pleszczyński i K rzysztof G rudzień, postan ow ili stworzyć alibi dla aresztow anych stu d en tó w i konty nu ow ać w ydaw anie „In fo rm ato ra”, aby SB odn iosła w rażenie, iż zatrzym ała niew łaściw ych lu d zi12. Ukazujące się k o lejne num ery „In fo rm ato ra” (od n u m eru 11.) naśladow ały naw et form ę i styl czasopism a w ydaw anego przez stu d en tó w 13. C ała stru k tu ra „In fo rm ato ra” zosta ła przeorganizow ana, a właściw ie stw orzon a n a now o, gdyż studenci trak to w ali swą działalność w ydaw niczą z p ew ną nonszalancją i m im o że była o n a tajna, to n p. m ateriały do d ruku, co ujaw niła rewizja, trzym ali na stancji14.
Początkow o drukiem i k olp o rtażem zajął się Ja n M agierski, ale sam nie był w stanie p o d o ła ć ogrom nej liczbie zad ań zw iązanych z zo rg an izo w a n ie m p o m ieszczeń n a d ru k a rn ie , zd o b y w an iem i tra n sp o rto w a n ie m h u rto w y c h ilości pap ieru i farby, kolp o rtażem n akładu w lubelskich zakładach pracy. U tw orzono redakcję, k tó ra m iała za zadanie zbieranie i opracow yw anie tek stó w oraz p rzy gotow yw anie m atryc do d ru ku. W jej skład weszli Andrzej Pleszczyński, Krzysz to f G rud zień i dw ie red ak to rk i z W ydaw nictw a A kadem ii Rolniczej - W anda Baj i Ew a Różycka (po ich odejściu ekipę zasiliły B arbara Pleszczyńska - żo na A n drzeja Pleszczyńskiego - i G rażyna Z iółkow ska). Pod koniec 1982 r. do redakcji dołączył Józef Krzyżanow ski, jako form alny przedstaw iciel podziem nego Z a rz ą du R egionu15. „In fo rm a to r” uzyskał status o rganu prasow ego regionu, ale w ią zała się z tym konieczność rozbud ow y struktury, a przede wszystkim zorganizo w an ia now ych druk arn i. Z dobycie now ych pow ielaczy pozw oliło n a utw orzenie
8 E. Kuszyk-Peciak, op. cit., s. 2 2 -2 3 .
9 A. Kutkowski, Relacja z 14 III 2003 r. [w:] ibidem, s. 162-168.
10 AIPN Lu, WUSW w Lublinie. M ateriały śledcze 19 4 4 -1 9 9 0 , 023/271, Akta kontrolne śledztwa w sprawie przeciwko Krzysztofowi H ariaszowi, t. 1, k. 167-168.
11 E. Kuszyk-Peciak, op. cit., s. 2 5 -2 6 . 12 Ibidem, s. 27.
13 A. i B. Pleszczyńscy, Relacja z 5 XI 2002 r. [w:] ibidem, s. 188-190.
14 AIPN Lu, WUSW w Lublinie. Inspektorat Kierownictwa SB KW M O w Lublinie 1 9 6 3-1983, 0135/29, Informacja sytuacyjna nr 50/82, 19 II 1982 r., k. 202.
drugiej, a p o tem i trzeciej d ru k a rn i (ta p rzetrw ała k ró tk o i nie stanow iła istotnej pom ocy w d ruku gazetki). N a k ła d z 1,5 tys. w zrastał periodycznie do 8 tys. eg zemplarzy, w iększa była tez objętość „In fo rm ato ra”16.
C ała stru k tu ra działała w ten sposób, ze tylko Jan M agierski m iał k o n tak t ze w szystkim i ogniwam i: redakcją, d rukarniam i i głów nym k olpo rterem , one zaś nie m iały styczności pom iędzy sobą, z w yjątkiem m o m en tu o db ioru nakładu przez k o lp o rtera od przedstaw iciela drukarni. Tak ustaw iona stru k tu ra m inim alizow ała ryzyko w padki. W razie dekonspiracji narażone były najwyżej dwie osoby i jeśli w trakcie śledztw a nie m ów iły zbyt wiele, innych uczestników podziem ia nie d o tykały represje17. G łów ny k o lp o rter odbierał cały nakład podzielony n a paczki oraz listę adresów, p o d k tóre m iał je dostarczyć. Franciszek Bujak, zajmujący się k o lportażem od 1983 r. do m aja 1985 r., relacjonow ał, że było to 1 0 0 -1 5 0 kg gazetek oraz książki. K olportow ane publikacje książkow e pochodziły zarów no z w ydaw nictw lubelskich, jak i z innych m iast w Polsce, a naw et z zagranicy. Bu jak dostarczał je do w ielkich zakładów pracy w Lublinie (m.in. do Fabryki Sam o cho dów C iężarow ych, Lubelskich Z ak ład ó w N apraw y Sam ochodów ), ale także do Kraśnika, C hełm a, Z am ościa i Tom aszow a Lubelskiego18.
D ruk i k o lportaż były najczulszymi p u nktam i podziem nej działalności w ydaw niczej, dlatego SB podejm ow ała częste działania mające n a celu zw alczanie k o n spiracyjnych wydawnictw. Sama SB określała je jako działania „profilaktyczno-re- presyjne” lub „represyjno-profilaktyczne”. Polegały one na przeszukaniach, rozm ow ach ostrzegawczych, zatrzym aniach na 48 godzin19. W Lublinie SB nie m iała w latach osiem dziesiątych, m im o wielkiego w kładu pracy, dużych sukcesów w zw alczaniu podziem ia w ydaw niczego. N ie zlikw idow ano w tym okresie żadnej d rukarni, a jedynym w iększym osiągnięciem było przejęcie w sierpniu 1983 r. p o w ielacza offsetow ego przysłanego z Belgii. Powielacz ten był p raw d o p o d o b n ie n a m ierzony przez polskich agentów już w Belgii, a lubelska SB tylko dokończyła dzieła20. Podczas k olportażu zdarzały się dekonspiracje i w padki, ale działo się to zwykle na szczeblu zakładu pracy. W 1982 r. rozbito siatkę k o lp o rteró w w Przed siębiorstwie Państw ow ym „Polm ozbyt”, w Lubelskiej Fabryce Wag i w K om bina cie M aszyn Rolniczych „A grom et”. Z atrzym anym p racow nikom zajm ującym się kolportażem w ydaw nictw solidarnościow ych w ytoczono procesy. W latach 1983 i 1984 p rzeprow adzono także wiele akcji zw alczania podziem ia w ydaw niczego, m .in. w zw iązku ze zbliżającą się w izytą Jan a Pawła II w Polsce, ale przyniosły one m ierne rezultaty21. C zynnikiem obniżającym m orale funkcjonariuszy SB były am nestie (np. ogłoszona 22 lipca 1984 r.), poniew aż w ielokrotnie zam ykano spra wy, których zakończenie było bliskie. Częste stosow anie ro zm ó w ostrzegawczych także, zdaniem agentów, niweczyło ich pracę. R ozpracow yw ana osoba dostaw ała w ten sposób inform ację o tym , że interesuje się nią SB22.
16 J. Magierski, Relacja z 12 VI 2000 r. [w:] ibidem, s. 169-170. 17 Ibidem, s. 28.
18 F. Bujak, Relacja z 6 II 2003 r. [w:] ibidem, s. 135-136.
19 W. Roszkowski, H istoria Polski 1 9 1 4 -1 9 9 7 , Warszawa 1998, s. 393. 20 E. Kuszyk-Peciak, op. cit., s. 38-39.
21 Ibidem, s. 110-117.
360
„Wielka w p a d k a” k o lp orterów : Franciszka Bujaka i W acław a W asilewskiego była w ięc dla SB długo oczekiw anym sukcesem . P oprzedziła ją dekonspiracja Ko misji Z akładow ej w FSC, do której prasę zw iązkow ą dostarczał Bujak. W sp o m i nał on, że po N o w y m Roku (1985) SB p row adziła w obec niego tak nasiloną in wigilację, iż w m aju m usiał zrezygnow ać z k o lp ortażu. Jego obow iązki przejął W acław W asilewski23, któ ry został zatrzym any 13 m aja 1985 r.
Przy W asilewskim znaleziono, w ed łu g inform acji SB, 4 0 5 0 egzem plarzy „In fo rm a to ra N S Z Z »Solidarność« R egion Ś ro dk ow o -W sch odn i”, 14 egzem plarzy broszury R o zm o w y polskie latem 1983 r., jeden egzem plarz czasopism a „S po tk a n ia ” z 1980 r., 20 egzem plarzy „B iuletynu Inform acyjnego Kolejarzy »Soli d arność«” n r 16 z kw ietnia 1985 r. i inne pojedyncze egzem plarze prasy i u lo te k 24. 14 m aja 1985 r. p ro k u ra to r rejono w y dla m iasta L ublina zastosow ał w obec W asilewskiego areszt tym czasow y n a 3 m iesiące25. D o k o n a n o licznych przeszukań, przede w szystkim w śró d p ra co w n ik ó w Lubelskich Z ak ła d ó w N a praw y S am ochodów 26.
Franciszek Bujak relacjonow ał, że zatrzym ano go 11 lipca 1985 r. w jego w łasnym m ieszkaniu przy ul. G linianej. Po rewizji, w czasie której niczego nie znaleziono, został przew ieziony do K om endy W ojew ódzkiej M O , a p o tem do aresztu przy ul. P ółnocnej27. W aktach śledztw a p rzeciw ko W acław ow i W asilew skiem u i F ranciszkow i B ujakow i znajduje się „P ro to k ó ł p rzeszukania o so b y ”, potw ierdzający, że „w trak c ie p rz eszu k a n ia nie z a k w estio n o w an o żad ny ch p rz e d m io tó w ”28. M im o to p ro k u ra to r rejonow y dla m iasta L ublina zastosow ał w obec niego areszt n a okres 3 m iesięcy i p rzew iezio no go do zakładu karnego przy ul. Południow ej w L ublinie29. 12 lipca 1985 r. SB inform ow ała, że: „W dniu 11 bm . Franciszkow i Bujakowi, adiun ktow i In stytutu M edycyny W si w Lublinie, przedstaw iono zarzuty z art. 45 ustaw y z dnia 26 I 1984 r. - p raw o prasow e (Dz.U. nr 5 z 7 II 1984 r.)30 i art. 2 8 2 a § 1 kk 31 w zw iązku z art. 10 § 2 kk. W y m ieniony podejrzany jest o to, że od jesieni 1983 r. do kw ietnia 1985 r. ro z p o w szechniał bez w ym aganego zezw olenia pism a sygnow ane przez b[yłą] N S Z Z
23 F. Bujak, Relacja...
24 E. Kuszyk-Peciak, op. cit., s. 45.
25 AIPN Lu, WUSW w Lublinie - m ateriały administracyjne. Kierownictwo SB WUSW w Lublinie 198 3 -1 9 8 7 , 0143/4, Informacja sytuacyjna nr 128/85, 14 V 1985 r., k. 102.
26 AIPN Lu, 0220/369, Protokół wskazania miejsc, do których dostarczano nielegalne wydawnic tw a byłej N SZ Z „Solidarność”, k. 13.
27 F. Bujak, Relacja...
28 AIPN Lu, 0220/369, Protokół przeszukania osoby, k. 110. 29 F. Bujak, Relacja...
30 Artykuł ten brzmi: „Kto bez wymaganego zezwolenia wydaje albo rozpow szechnia dziennik, cza sopismo lub inną publikację - podlega karze pozbawienia w olności do roku, ograniczenia wolności albo grzywny”.
31 Po zawieszeniu 31 XII 1982 r. stanu wojennego niezależna działalność wydawnicza była ścigana na mocy ustawy z 18 XII 1982 r. o szczególnej regulacji prawnej w okresie zawieszenia stanu w ojenne go (DzU 1982, nr 41, poz. 273), a potem na mocy słynnego art. 282a kk (Ustawa z 28 VII 1983 r. o zmianie niektórych przepisów z zakresu praw a karnego i praw a o wykroczeniach, DzU 1983, nr 44, poz. 203), którego par. 1 brzmiał: „Kto podejmuje działanie w celu wywołania niepokoju publiczne go lub rozruchów, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 ” ; a par. 2: „Tej samej karze podlega, kto organizuje lub kieruje akcją protestacyjną przeprow adzoną wbrew przepisom praw a”.
»S«, mające na celu w yw ołanie niepokoju publicznego. Z arzu t został w w ysokim stopniu u p ra w d o p o d o b n io n y zebranym m ateriałem do w o do w y m w spraw ie, a zwłaszcza pom ówieniam i innych współpodejrzanych [podkreślenie - E.K.P.]. F[ranciszek] Bujak do zarzutów nie przyznał się i odm ów ił składania wyjaśnień. W obec Bujaka P ro k u ra to r R ejonow y w Lublinie zastosow ał areszt tym czasow y na okres 3 m iesięcy”32.
Ju ż 22 m aja 1985 r. zeb rała się R ada W ydziału B iologii i N a u k o Z iem i U M C S i p o d jęła uchw ałę p o stu lu jącą zw olnienie z aresztu śledczego dr. W acła w a W asilew skiego, k tó ry był p ra co w n ik iem tegoż w ydziału. P oręczenie sp o łeczne przyjął n a siebie jego dziekan, prof. d r hab. Eugeniusz G ą sio r33. W sp ra w ie F ranciszka B ujaka in te rw e n io w a ła prof. dr hab . H a lin a K ozniew ska, d y re k to r In sty tu tu N e u ro c h iru rg ii A kadem ii M edycznej w L ublinie i członek R ady P aństw a34.
SB i P ro k u ra tu ra R ejonow a dla m iasta L ublina były tą spraw ą żywo zain tere sow ane, prow adził ją p ro k u ra to r Julian Bluj35. R ozpraw a przeciw ko W asilew skiem u i Bujakowi m iała odbyć się 19 w rześnia 1985 r. w Sądzie R ejonow ym w Lublinie, ale została o d ro czo n a bez p o d an ia term in u następnej. Pow odem b y ło niedow iezienie z aresztu w spółoskarżonego Franciszka Bujaka, co oznaczało przedłużenie okresu zatrzym ania obu oskarżonych co najm niej do m o m en tu w y znaczenia następnego term in u rozpraw y. P onadto p ro k u ra to r w niósł odw ołanie od decyzji Sądu R ejonow ego w Lublinie o uchyleniu w obec Franciszka Bujaka aresztu tym czasow ego36. Z w olnienie Bujaka z aresztu nastąpiło do p iero 19 listo p ad a 1985 r. w ram ach „stosow ania indyw idualnych ak tó w łaski w obec osób aresztow anych za przestępstw a przeciw ko p ań stw u ”37. Z o n a Bujaka spodziew a ła się piątego dziecka38.
O statecznie ro zp raw a w Sądzie R ejonow ym w Lublinie odbyła się 27 grud nia 1985 r., a p o przedziła ją zm iana sędziego prow adzącego ro z p raw ę39. Sędziego M ichalskiego, któ ry wcześniej w niósł o uchylenie aresztu w obec Bujaka, zastąpił m łody kolega z Białej Podlaskiej40. Sąd, uznając w inę obydw u, skazał W acława W asilewskiego na 2 lata pozbaw ienia w olności i p rzepadek sam ochodu o sobow e go Fiat 126p, Franciszka Bujaka zaś na 2 lata pozbaw ienia w olności w zaw iesze niu n a 4 lata.
C o praw d a, w inform acji SB dotyczącej sytuacji społeczno-politycznej pisano,
że „rozpraw a przebiegała bez zakłóceń. Uczestniczyło w niej ok. 80 osób, w tym
361
32 AIPN Lu, WUSW w Lublinie - m ateriały administracyjne. Wydział „C ” WUSW w Lublinie 1 9 7 8-1985, 0141/2, Informacja dotycząca sytuacji społeczno-politycznej z 12 VII 1985 r. [dalej: AIPN Lu, 0141/2], k. 12.
33 Ibidem, 0141/1, b.p.
34 Ibidem, 0141/2, Informacja dotycząca sytuacji społeczno-politycznej z 20 VII 1985 r., k. 36-37. 35 F. Bujak, Relacja...
36 AIPN Lu, 0141/2, Informacja dotycząca sytuacji społeczno-politycznej z 19 IX 1985 r., k. 167. 37 Ibidem, WUSW w Lublinie - materiały administracyjne. Kierownictwo SB WUSW w Lublinie 1 9 8 3-1987, 0143/6, Informacja sytuacyjna nr 290/85, 19 XI 1985 r., k. 148v.
38 F. Bujak, Relacja...
39 AIPN Lu, WUSW w Lublinie - materiały administracyjne. Kierownictwo SB WUSW w Lublinie 1 9 8 3-1987, 0143/3, Informacja dotycząca sytuacji społeczno-politycznej z 24 XII 1985 r., b.p. 40 F. Bujak, Relacja...
m .in. am nestionow ani aktyw ni działacze byłej »S« jak Blajerski W łodzim ierz, M azurek Jan u sz”41, lecz w aktach spraw y W acław a W asilewskiego znajduje się adnotacja: „rozpraw a przeciw ko W [acław ow i] W asilewskiem u i F[ranciszkowi] B ujakow i p rzed sądem I instancji była zabezpieczona n iepraw idłow o, czego efek tem była obecność n a niej niektórych działaczy podziem nych stru k tu r »S«, p rz e kazanie kw iatów oskarżonym i ich p o zd raw ian ie”42.
Było to pow ażne zaniedbanie ze strony SB, tym bardziej że 29 kw ietnia 1986 r. Sąd W ojew ódzki w Lublinie uchylił w yrok Sądu R ejonow ego, uzasadnia jąc to uchybieniam i proceduralny m i, i przekazał spraw ę do po no w n ego ro z p o znania przez sąd pierwszej instancji. 29 kw ietnia 1986 r., za poręczeniem re k to ra U M C S, W acław W asilewski opuścił areszt43.
Z aró w n o lubelska SB, jak i M SW były zaskoczone takim o b ro tem sprawy. D y re k to r B iura Śledczego M SW w ystosow ał 4 (lub 14) m aja 1986 r. pism o do za stępcy szefa W USW w Lublinie płk. A leksandra C hochorow skiego. Z aw ierało ono inform ację o tym , że w spraw ie W asilewskiego i Bujaka „podjęte zostały sto sow ne konsultacje w M inisterstw ie Spraw iedliw ości”44. N ie określono ich ro d z a ju i zakresu, ale nazw ano uchylenie w yro ku niep raw id ło w o ścią orzecznictw a Są du W ojew ódzkiego w Lublinie. Z dalszej treści pism a w ynikało, że było ono odpo w iedzią na inform ację o uchyleniu w yro ku przez Sąd W ojew ódzki, przesła n ą przez C hochorow skiego do MSW. Pism o z M SW w ytykało też lubelskiej SB uchybienia w zabezpieczeniu rozpraw y (obecność n a sali działaczy opozycyj nych) oraz w yrażało zdziw ienie z p o w o d u orzeczenia Sądu W ojew ódzkiego, m i m o że „kierow nictw o W USW p odjęło rów nież konsultacje z Sądem W ojew ódz kim w L ublinie”45. W ram ach pom ocy ze strony M SW naczelnik W ydziału Inspekcji B iura Śledczego M SW m iał przeprow adzić konsultacje z naczelnikiem W ydziału Śledczego W USW w Lublinie „na tem at dośw iadczeń w praktyce w spółdziałania z tam tejszym sądem ”46. Pism o nie zaw ierało szczegółow ego w y jaśnienia, co ow e konsultacje z sądem m iałyby oznaczać, jednakże z jego treści w ynikało, że zarów no w MSW, jak i w W USW w Lublinie w iedziano, jaki jest ich zakres i charakter.
D odatk o w o do d y rek to ra B iura Śledczego M SW ppłk. Jerzego K arpacza zo stał w ydelegow any lub też w ezw any naczelnik W ydziału Śledczego W U SW w L u blinie m jr m gr Jerzy Kwasek. Jego n o ta tk a z przebiegu wizyty dostarczyła infor-
362
m acji o rodzaju w spom inanych wyżej konsultacji. M jr Kwasek przedstaw ił w niej „fakt osobistego konsultowania rozstrzygnięcia rewizyjnego [podkreślenie - E.K.P] spraw y przez Z [astęp]cę Szefa W U SW w Lublinie płk. m gr. A [leksandra] Cho-41 AIPN Lu, WUSW w Lublinie - materiały administracyjne. Wydział „C ” WUSW w Lublinie 197 8 -1 9 8 5 , 0141/3, Informacja dotycząca sytuacji społeczno-politycznej z 27 XII 1985 r., k. 260. 42 AIPN Lu, 0220/369, N otatka służbowa dotycząca sprawy karnej III Kr 597/86 przeciwko Wacła w owi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi o kolportaż literatury byłej N S Z Z „Solidarność”, 28 V 1986 r., k. 238.
43 Ibidem, WUSW w Lublinie - m ateriały administracyjne. Kierownictwo SB WUSW w Lublinie 198 3 -1 9 8 7 , 0143/7, Informacja sytuacyjna nr 103/86, 29 IV 1986 r.
44 AIPN Lu, 0220/369, Pismo dyrektora Biura Śledczego M SW do zastępcy szefa WUSW w Lubli nie płk. Aleksandra Chochorow skiego, k. 236.
45 Ibidem. 46 Ibidem.
chorow skiego z Prezesem Sądu W ojew ódzkiego w Lublinie mgr. Z . M ark o w skim ”, d o d atk o w o naczelnik W ydziału Śledczego W U SW w Lublinie p o in fo rm o w ał d y rek to ra B iura Śledczego M SW ppłk. Jerzego K arpacza o sytuacji kadrow ej w lubelskim sądow nictw ie, „podkreślając zaangażow anie się w przeszłości jego części w działalność N S Z Z S olidarność”47.
Franciszek Bujak w spom niał w swojej relacji o zm ianie sędziego p row ad zące go spraw ę n a bardziej dyspozycyjnego48. P otw ierdzeniem jego d o m niem ania jest charakterystyka sędziego zaw arta w „Planie przedsięw zięć operacyjnych m ają cych na celu zabezpieczenie rozpraw y rewizyjnej W [acław a] W asilewskiego i F[ranciszka] Bujaka - p rzed Sądem R ejonow ym w L ublinie”, k tó rą w a rto tu przytoczyć: „R ozpraw ie przew odniczył będzie sędzia: M atw iejczuk M ieczysław, ur. 1 IX 1920 r. M ajdan, członek PZPR , cieszący się pozytyw ną oceną pracy za w odow ej i w łaściw ą p ostaw ą polity czną”49. Taka reko m endacja ze strony SB m u si pozostać bez k om entarza. N a to m iast fakt zm iany sędziego i w sp o m n ian a w y żej opinia w ydana przez SB lubelskiem u środow isku sędziow skiem u wskazuje, że nie wszyscy sędziow ie byli dyspozycyjni w obec SB.
W spom niany wyżej „Plan przedsięw zięć...” w śró d celów działań n a pierw szym miejscu p od ał „Uzyskanie właściw ego w yrokow ania w wym ienionej spraw ie”, w ram ach „Przedsięwzięć operacyjnych” zaś polecił „Przeprow adzić rozm ow ę z Prezesem Sądu W ojew ódzkiego, której celem będzie uzyskanie właściw ego skła du orzekającego (zarów no sędziego, jak i ław ników ) oraz uczulenie prow adzące go rozpraw ę sędziego na m ożliwe, negatyw ne zachow anie oskarżonych i publicz ności, k tóre w inny być zdecydow anie p rzecinane”50. O prócz tych dyrektyw sędzia otrzym ał zabezpieczenie ze strony SB w postaci: do b o ru publiczności, k tó ra m ia ła składać się z em erytów M O , działaczy PZPR i funkcjonariuszy SB nieznanych członkom opozycji (pracow nicy W ydziału „ C ” i W ydziału Paszportów ), n ied o puszczenia do uczestnictw a w rozpraw ie kolegów W asilewskiego i Bujaka z p ra cy, uniem ożliw ienia ukrytego nagryw ania rozprawy, obecności um und urow an ych patroli funkcjonariuszy M O przed gm achem sądu51.
N ajbardziej w yrazistym przejaw em presji w yw ieranej przez SB n a Sąd W oje w ódzki w Lublinie było pism o naczelnika W ydziału Śledczego W U SW w Lubli nie w ystosow ane do d y rek to ra Biura Śledczego M SW ppłk. Jerzego K arpacza, w ysłane na k ró tk o przed w yznaczonym n a 11 czerw ca 1986 r. term in em p o n o w
nej rozpraw y przed Sądem R ejonow ym . Inform ow ało ono, że 4 czerw ca 1986 r.
363
C hochoro w sk i w raz z naczelnikiem W ydziału Śledczego W USW w Lublinie zło żyli raz jeszcze w izytę prezesow i Sądu W ojew ódzkiego M arkow skiem u oraz za stępcy p ro k u ra to ra w ojew ódzkiego E. B erzyńskiem u. W p o d sum o w an iu d o d a no: „Powyższe działania stanow ią [...] przesłankę gwarancji wydania wyroku odzwierciedlającego rzeczywisty charakter i zakres przestępczej działalności
47 Ibidem , k. 238. 48 F. Bujak, Relacja...
49 AIPN Lu, 0220/369, Plan przedsięwzięć operacyjnych mających na celu zabezpieczenie rozpra wy rewizyjnej Wacława Wasilewskiego i Franciszka Bujaka przed Sądem Rejonowym w Lublinie, k. 241.
50 Ibidem. 51 Ibidem.
W [acława] Wasilewskiego i F[ranciszka] Bujaka i praw idłow ego zabezpieczenia rozprawy” [podkreślenie - E.K.P.]52.
Przytoczone przykłady w skazują w yraźnie, że zarów no na szczeblu cen tral nym - M SW i M inisterstw a Spraw iedliw ości, jak n a szczeblu w ojew ódzkim - lo kalnej Służby B ezpieczeństw a oraz sądów i p ro k u ra tu ry - istniały przypadki m a nipu lo w an ia sędziam i, w yrokam i, a naw et reżyserow ania ro z p raw sądow ych po d d yk tan do SB. Problem ten, nierozpoznany w odniesieniu do ostatniego okresu funkcjonow ania PRL, w ym aga pogłębionych b ad ań źródłow ych.
364
52 AIPN Lu, 0220/369, Pismo naczelnika Wydziału Śledczego WUSW w Lublinie do dyrektora Biu ra Śledczego M SW ppłk. dr. Jerzego Karpacza w sprawie procesu Wacława Wasilewskiego i Fran ciszka Bujaka, k. 240. Pismo to podpisane jest przez naczelnika Wydziału Śledczego, ale narracja wskazuje na autorstw o zastępcy szefa WUSW ds. SB w Lublinie płk. Aleksandra Chochorow skiego.
N r 1
[1985, Lublin] - Plan czynności śledczych w sprawie przeciw ko W acław ow i Wa silew skiem u i in n ym
W ydział Śledczy
W [ojew ódzkiego] U [rzędu] S[praw] W [ew nętrznych] w Lublinie
Plan czynności śledczych w spraw ie n r 1 Ds 729/85/S p[rzeciw ]ko W acław o w i W asilewskiem u i innym
I. O pis sprawy
Z aró w n o w czasie w stępnej rozm ow y, jak i później w czasie przesłuchania w charakterze podejrzanego W [acław ] W asilewski po dał, że przed zatrzym aniem spotkał w pobliżu PD T -u1 znanego sobie jedynie z w idzenia m ężczyznę, którego poznał przed 13 X II 1981 r. n a zebraniu „S olidarności”, i tenże m ężczyzna p ro sił go o podw iezienie neseserów n a ul. Skibińską 21. Z god nie z u m o w ą W [acław ] W asilewski m iał czekać n a tego m ężczyznę w bram ie tego b udynku. Ponadto ośw iadczył on, że nie w iedział, co znajduje się w neseserach i torbie, a tego r o dzaju przysługę wyświadczył po raz pierwszy. W yjaśnienia W [acław a] W asilew skiego pozostają w sprzeczności z zeznaniam i p raco w n ik ó w W ydz[iału] „B”, k tó rzy zeznają, że bezpośrednio p o wyjściu z dom u pojechał n a ul. Skibińską. N ie stw ierdzili oni, kiedy i w jaki sposób W [acław ] W asilewski w szedł w posiadanie neseserów z nielegalnym i w ydaw nictw am i. N a jednej z b roszur (luzem um iesz czonych w neseserach) znajdują się (wg w stępnej opinii W ydziału K rym inalisty ki) odciski palców należące do W [acław a] W asilewskiego.
II. Z ad a n ia i cele śledztw a
Prow adzone śledztw o zm ierzać będzie do ustalenia:
1. a u to ró w i re d a k to ró w nielegalnych w ydaw nictw , w tym głów nie „Inform a to ra ”,
2. osób drukujących te w ydaw nictw a i śro dk ów poligraficznych,
3. kolporterów ,
365
4. źródeł uzyskiw ania środk ów finansow ych n a te cele. III. C zynności do w ykonania
Zważywszy, że dotychczasow e w yniki śledztw a dop ro w ad ziły jedynie do usta lenia n iektórych kolporterów , w inn i oni stanow ić źró d ło inform acji co do zam ie rzeń zaw artych w p k t II - 1 -2 . D latego też planuje się:
1. W drodze przeszukania i prac operacyjnych uzyskać od W [acław a] W asi lew skiego dane co do pocho d zen ia k o lp o rto w an y ch przez niego pism .
2. O kazać tablice rozpoznaw cze K. Z ającow i oraz m ałżo nk om G rądzielew - skim celem w skazania F[ranciszka] Bujaka jako osoby, o d której otrzym yw ali do dalszego rozpow szechniania „In fo rm ato ry ”.
3. W ystąpić do P ro k u ratu ry z w nioskiem o d o k o nan ie przeszukania, p rzed sta w ienie zarzutów i zastosow anie tym czasow ego aresztow ania w stosunku do F[ranciszka] Bujaka, azam[ieszkałego] Lublin ul. G liniana 2 3 /3 9 a
W d rodze czynności operacyjno-śledczych dążyć do uzyskania od F ra n c is z ka] Bujaka inform acji jak w p k t 1.
Źródło: AIPN Lu, W U SW w Lublinie, A kta śledcze W USW w Lublinie 1944-1990, 0220/369, A kta sprawy przeciwko W acławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi, k. 76, m ikrofilm.
3 6 6
N r 2
1986 m aj 4 [lub 14], W arszawa - Pismo dyrektora Biura Śledczego M S W do z a stępcy szefa W U SW w L ublin ie pik. Aleksandra C hochorowskiego
D yrektor B iura Śledczego M SW W arszawa, dn. 4 [lub 14] V 1986 r. L.dz. J014/91/III/86
Z astępca Szefa W ojew ódzkiego U rzędu S praw W ew nętrznych ds. Służby B ezpieczeństw a w Lublinie
Towarzysz płk m gr A [leksander] C ho cho ro w sk i
W zw iązku z n adesłaną m i inform acją dot[yczącą] niepraw idłow ości orzecz nictw a Sądu W ojew ódzkiego w Lublinie w p ostępo w aniu rew izyjnym przeciw ko W [acław ow i] W asilew skiem u i F[ranciszkow i] B ujakow i p o w iadam iam , iż w spraw ie tej podjęte zostały stosow ne konsultacje w M inisterstw ie Spraw iedli wości.
Jednocześnie jednak pragnę zw rócić uw agę, iż niezależnie od wysoce k o n tro w ersyjnego, rów nież m oim zdaniem , rozstrzygnięcia sądu II instancji w tej sp ra wie, nasuw ają się następujące uwagi:
- fakt, iż na sali ro z p raw przebyw ała tak liczna grupa osób znanych z działal ności antypaństw ow ej wskazuje, iż ro z p raw a ta nie była w sposób właściw y za bezpieczona, i uw ażam , że dośw iadczenia te w inny być odp ow iedn io w ykorzy stane w przyszłości;
- nie jest zrozum iałe, czym należy uzasadnić rozstrzygnięcie sądu II instancji, jeśli zważyć, iż - jak w ynika z treści w spom nianej inform acji - kierow nictw o W USW p odjęło rów nież konsultacje z Sądem W ojew ódzkim w Lublinie.
Pragnę też p o inform ow ać Towarzysza Szefa, że w ydałem polecenie N aczelni kow i W ydziału Inspekcji Biura Śledczego M SW przep ro w ad zen ia konsultacji z N aczelnikiem W ydziału Śledczego W USW w Lublinie n a tem at dotychczaso w ych dośw iadczeń w praktyce w spółdziałania z tam tejszym sądem .a
367
Źródło: AIPN Lu, W USW w Lublinie, A kta śledcze W U SW w Lublinie 1944-1990, 0220/369, Akta sprawy przeciwko W acławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi, k. 236, m ikrofilm .
a Poniżej pieczęć w pływ u: Woj[ewódzki] Urząd Spraw Wewn[ętrznych] w Lublinie. W pł[ynęło] 19 V [19]86. N r 6-0131/85.
N r 3
198 6 m aj 28, L ublin - N o ta tk a służbo w a naczelnika W ydziału Śledczego W U SW w L ublinie mjr. mgr. Jerzego K w aska z przebiegu spotkania z dyrektorem Biura Śledczego M S W ppłk. Jerzym Karpaczem dotyczącego spraw y karnej przeciw ko W acław ow i W asilew skiem u i Franciszkowi B ujakow i
Lublin, 28 V 1986 r. N o ta tk a służbow a
dot[ycząca] spraw y karnej sygn[atura] III Kr 5 9 7 /8 6 przeciw ko W [acław ow i] W asilewskiem u i F[ranciszkow i] Bujakowi, oskarżonym o k o lp o rtaż literatu ry
b[yłej] NsZz „S olidarność”
Z g od nie z poleceniem w dniu 26 V 1986 r. w W arszawie przedstaw iłem D y re k to ro w i B iura Śledczego M SW p p łk . dr. J[erzem u ] K arpaczow i cało k ształt okoliczności zw iązanych z uchyleniem przez Sąd W ojew ódzki w Lublinie w y ro ku Sądu R ejonow ego dot[yczącego] W [acław a] W asilewskiego i F[ranciszka] Bu jaka, zw olnieniem pierw szego z nich z aresztu i przekazaniem spraw y do p o n o w nego ro zp o zn an ia przez sąd I instancji.
O m aw iając tę spraw ę, p rz ed staw iłem D y re k to ro w i d o w o d y przestępczej działalności obu o skarżonych i sposób ich w y k orzy stan ia w to k u p rz ew o d u są dow ego w I instancji, ro lę P ro k u ra to ra - m gr. St[anisław a] C h o d a k a w trakcie ro z p raw y rew izyjnej, a także fakt osobistego k o n su lto w an ia rozstrzy gn ięcia re w izyjnego spraw y p rzez Z [astęp]cę Szefa W U SW p łk. m gr. A [leksandra] C h o chorow skiego z P rezesem Sądu W ojew ódzkiego w L ublinie m gr. Z . M a rk o w skim.
P onadto zapoznałem D y rek to ra z sytuacją k ad ro w ą w lubelskim sądow nic tw ie - podkreślając zaangażow anie się w przeszłości jego części w działalność b[yłego] N S Z Z „Solidarność”.
N ie p otrafiłem wyjaśnić D y rektorow i przyczyn, dla któ ry ch w rozpraw ie re wizyjnej uczestniczył nieprzygotow any do niej w ice p ro k u ra to r w ojew ódzki m gr
3 6 8
St[anisław] C hodak, a nie nadzorujący śledztw o dr J[ulian] Bluj z P ro ku ratu ry Rejonowej dla m. Lublina.N ie po trafiłem też odpow iedzieć na pytanie D yrektora, czy uchylenie w y ro ku I instancji było spow odow ane uchybieniam i p ro ced uraln ym i p o pełnion ym i przez Sąd R ejonow y w Lublinie, czy też złożyły się na to przyczyny procesow e.
D y rektor zobow iązał m nie do przekazania obu py tań Szefowi W U SW w L u blinie i przesłania stosow nej inform acji, k tó ra m oże stanow ić podstaw ę do in te r w encji w tej spraw ie. Z dan iem D y rek to ra odpow iedzi n a drugie pytanie w inno udzielić ro zpracow anie operacyjne podjęte przez W ydział III.
W to k u rozm ow y D yrektor B iura Śledczego w yraził pogląd, że rozpraw a przeciw ko W [acław ow i] W asilewskiem u i F[ranciszkow i] Bujakowi p rzed sądem I instancji była zabezpieczona niepraw id łow o , czego efektem była obecność na niej niektórych działaczy podziem nych stru k tu r „S[olidarności]”, przekazanie kw iatów oskarżonym i ich pozdraw ianie.
R ozpraw y tego typu w inny odbyw ać się w m ałych salach, a publiczność o gra niczać się do członków najbliższej rodziny oskarżonego i aktyw u społecznego. W inny być zabezpieczone operacyjnie i technicznie.
Podzielając pogląd D yrek to ra w kw estii zabezpieczenia rozpraw , złożyłem jednocześnie zapew nienie, że p o n o w n a ro zp raw a przeciw ko W [acław ow i] W asi lew skiem u i F[ranciszkow i] Bujakowi, a także inne tego typu, b ęd ą zabezpieczo ne zgodnie z tym i zasadam i.
N aczelnik W ydziału Śledczego W ojew ódzkiego U rzędu S[praw] W [ew nętrz- nych] w Lublinie
m jr m gr J[erzy] Kwasek
Źródło: AIPN Lu, W USW w Lublinie, A kta śledcze W U SW w Lublinie 1944-1990, 0220/369, Akta sprawy przeciwko W acławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi, k. 238, m ikrofilm .
370
N r 4
1986, przed 11 czerwca, L ublin - Pismo naczelnika W ydziału Śledczego W U SW w L ublinie do dyrektora Biura Śledczego M S W ppłk. Jerzego Karpacza w sprawie procesu W acława W asilewskiego i Franciszka Bujaka
Lublin VI 1986 r.a D yrekto r B iura Śledczego M SW
Tow. P płk d r J[erzy] K arpacz w W arszawie W naw iązaniu do inform acji N r R -0597/8 6 z dn ia 2 V 1986 [r.] dot[yczącej] W [acław a] W asilewskiego i F[ranciszka] Bujaka, oskarżonych o k o lp o rtaż lite ra tu ry b[yłego] N S Z Z „S olidarność” i p oleceń w ydanych w tej spraw ie przez To w arzysza D y rek to ra N aczelnikow i W ydziału Śledczego tut[ejszego] WUSW, uprzejm ie inform uję, iż pod staw ą uchylenia w obec ww. w y ro k ó w skazujących były uchybienia proced u raln e sądu I instancji.
W dniu 11 czerw ca br. spraw a ta będzie po no w n ie ro zpo znaw an a przez Sąd R ejonow y w Lublinie.
Podzielając w pełni pogląd Towarzysza D yrek to ra w kw estii zasad zabezpie czania ro z p raw w spraw ach o przestępstw a p o p ełn io n e z m o tyw ów politycz nych, 4 bm . przy udziale N aczelnika W ydziału Śledczego W USW om ów iłem z Prezesem Sądu W ojew ódzkiego mgr. Z. M arko w sk im i Z [astęp]cą P ro k u ra to ra W ojew ódzkiego mgr. E. Berzyńskim stan dow o do w y przedm iotow ej spraw y i problem atykę jej zabezpieczenia.
Będzie o n a realizow ana w oparciu o odrębny plan operacyjno-technicznego zabezpieczenia rozpraw y.
N iezależnie od tego, zasady zabezpieczania ro z p raw politycznych om ów ione zostały na szkoleniu zaw odow ym aktyw u kierow niczego SB W USW w Lublinie. Jed n o stk i teren o w e SB o obow iązujących zasadach w tym zakresie d o d atko w o p o in fo rm o w a n o pisem nie.
Powyższe działania stanow ią, m oim zdaniem , przesłankę gw arancji w ydania w y ro k u odzw ierciedlającego rzeczywisty charakter i zakres przestępczej działal ności W [acław a] W asilewskiego i F[ranciszka] Bujaka i praw idłow ego zabezpie czenia rozpraw y.
Inform ując o powyższym , jednocześnie nadm ieniam , iż uczestnictw o w ice p ro k u ra to ra w ojew ódzkiego mgr. St[anisława] C ho d ak a w ro zp raw ie rewizyjnej w ym ienionych było zgodne z p rak ty k ą stosow aną w tym w zględzie w lubelskiej p ro k u ratu rze.
O w yniku rozpraw y i jej przebiegu pow iadom ię Towarzysza D yrektora. N aczelnik W ydziału Śledczego W USW w Lublinie
Źródło: AIPN Lu, W U SW w Lublinie, A kta śledcze W USW w Lublinie 1944-1990, 0220/369, A kta sprawy przeciwko W acławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi, k. 240, m ikrofilm.
N r 5
1986 czerwiec 6, L ublin - Plan przedsięw zięć operacyjnych m ających na celu z a bezpieczenie rozpraw y rew izyjnej W acława Wasilewskiego i Franciszka Bujaka przed Sądem R ejo n o w ym w L ublinie
Lublin, 6 VI 1986 Tajne spec[jalnego] znaczenia Egz. nr 1 Plan przedsięw zięć operacyjnych
m ających n a celu zabezpieczenie rozpraw y rewizyjnej W [acław a] W asilewskiego i F[ranciszka] Bujaka - przed Sądem R ejonow ym w Lublinie
I. Sytuacja operacyjna
W dniu 11 VI 1986, o godz. 10.00, w sali n r 6 Sądu R ejonow ego w Lublinie odbędzie się ro z p raw a rew izyjna p[rzeciw ]ko W [acław ow i] W asilewskiem u 1 F[ranciszkow i] Bujakowi.
W yrokiem Sądu W ojew ódzkiego w Lublinie - II instancji rozstrzygnięcie są du I instancji zostało uchylone i spraw a została przek azan a do p on o w n eg o ro z patrzenia. Przebiegi dotychczasow ych ro z p raw wskazują, że n iektórzy działacze podziem nych stru k tu r „S[olidarności]” w ezm ą w niej udział i zachow aniem sw o im akcentow ać b ęd ą swoje poglądy (wręczanie kwiatów, p o zd row ien ia itp.).
R ozpraw ie przew odniczył będzie sędzia:
M atw iejczuk M ieczysław, ur. 1 IX 1920 r. M ajdan, członek PZPR , cieszący się pozytyw ną oceną pracy zaw odow ej i w łaściw ą p ostaw ą polityczną.
II. K ierunki działań M ając na celu:
1. Uzyskanie w łaściw ego w yrok ow ania w w ym ienionej spraw ie
2. K ształtow anie odpow iedniego przebiegu rozpraw y i niedopuszczenia do m anifestacyjnych zachow ań poszczególnych osób, planuje się poniższe przedsię wzięcia.
III. Przedsięw zięcia operacyjne
371
1. P rzeprow adzić rozm ow ę z prezesem Sądu W ojew ódzkiego, której celem b ę dzie uzyskanie właściw ego składu orzekającego (zarów no sędziego, jak i ław ni ków) oraz uczulenie prow adzącego rozpraw ę sędziego n a m ożliw e, negatyw ne za chow anie oskarżonych i publiczności, k tóre w inny być zdecydow anie przecinane. O dpow iedzialny: N [aczelni]k W ydz[iału] III por. Z . M yszala, w yk[onane] 2 VI 1986.
2. Zabezpieczyć właściw y skład publiczności w trakcie rozpraw y poprzez w pro w ad zenie na salę rozpraw :
- em erytów M O ,
- działaczy PZ PR (w po rozum ieniu z KM PZPR),
- funkcjonariuszy SB, nieznanych członkom opozycji (Wydz[iału] C, W y d z ia łu] Paszportów ).
3. W celu niedopuszczenia do aktyw nego udziału w rozpraw ie sym patyków F[ranciszka] Bujaka z m iejsca pracy, przeprow ad zić rozm ow ę z D yr[ektorem ] In stytutu M edycyny W si w Lublinie - prof. dr. M [aciejem ] Latalskim , w której za inspirow ać go do podjęcia zw iększonych [a] dyscyplinujących praco w n ik ó w in stytutu [a] sprawy, jak i dzień p rzed i po.
O dpow iedzialny: kpt. M [arian] Brzuska.
4. Analogicznie jak w p k t 3 w odniesieniu do W [acław a] W asilewskiego p rz e prow adzić rozm ow ę z re k to rem UM CS bądź D ziekanem W ydziału B iN o Z 1.
O dpow iedzialny: ppor. A. Kaczm arczyk.
5. W celu niedopuszczenia do udziału w rozpraw ie stałych kibiców - słuchaczy ro zpraw politycznych, a będących członkam i opozycji, podjąć działania poprzez wydziały, których osoby te są figurantam i, zmierzające do przestrzegania dyscypli ny pracy w odpow iednich instytucjach. Osoby te wytypuje W ydział Śledczy.
O dpow iedzialny: por. Z . M yszala.
6. W poro zum ieniu z kierow nictw em sądu podjąć działanie zapobiegające in nym negatyw nym zdarzeniom , np. w yelim inow anie ukrytego nagryw ania n a ta śmę m ag neto fo n o w ą przez publiczność.
O dpow iedzialny: por. Z . M yszala.
7. Z astosow ać m ożliw ości W ydziału B w celu zabezpieczenia i u d o k u m e n to w ania osób biorących udział w rozpraw ie.
O dpow iedzialny: N [aczelni]k W ydz[iału] III.
8. W celach profilaktycznych zastosow ać zew nętrzne p atro le u m u n d u ro w a nych funkcjonariuszy M O przed gm achem Sądu R ejonow ego w Lublinie.
O dpow iedzialny: N [aczelni]k W ydz[iału] III.
Źródło: AIPN Lu, W U SW w Lublinie, A kta śledcze W USW w Lublinie 1944-1990, 0220/369, A kta sprawy przeciwko W acławowi Wasilewskiemu i Franciszkowi Bujakowi, k. 241, m ikrofilm.
372
a Fragment tekstu nieczytelny. 1 Biologii i N auk o Ziemi.