2012, nr 1 (8)
R
eforma edukacji, której jednym z elementów była zmiana systemu maturalnego, wprowadziła nową for- mę egzaminu ustnego z języka polskie- go, obejmującą przygotowanie przez abiturienta 15-minutowej prezentacji na określony temat. Uczniowie w pro- cesie przygotowywania się do egza- minu często po raz pierwszy stykają się z bibliografią, konspektem czy też przypisami. Aby ułatwić im to zadanie i pomóc nauczycielom w przygotowa- niu maturzystów do egzaminu, na po- czątku 2011 r. zorganizowano w Insty- tucie Informacji Naukowej i Bibliologii UMK (dalej: Instytut INiB) warsztaty bibliograficzne.Dodatkowym czynnikiem moty- wującym do przeprowadzenia projek- tu był fakt, że ostatnio daje się zaob- serwować wśród studentów pierwsze- go roku coraz słabsze przygotowanie w zakresie poprawnego redagowania bibliografii, a nawet samych tekstów.
Wydaje się, że jest to skutek okrojenia programów nauczania z języka pol- skiego, związanych ze skróceniem cza- su trwania edukacji na poziomie szko- ły średniej. W efekcie tego nauczy- ciele nie mają czasu, aby popracować z uczniami nad ich warsztatem nauko- wym. Dostrzegając te problemy, Insty- tut INiB postanowił wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom, tworząc projekt o nazwie „Prezentacja 20/20”.
Celem tego kursu było przybliże- nie uczniom, przygotowującym się do egzaminu maturalnego, m.in. zasad
redagowania konspektu, bibliografii, przypisów czy poprawnego przygo- towania tekstu w formacie MS Word i Open Office. Treści nauczania zosta- ły przewidziane tak, aby nie tylko wy- posażyć maturzystów w niezbędne im elementy pracy naukowej i odciążyć nauczycieli polonistów w przygotowa- niu uczniów do egzaminu, ale również po to, aby ułatwić uczestnikom wkro- czenie w pierwszy etap pisania prac naukowych w szkołach wyższych, na dalszych szczeblach edukacji.
Warsztaty zorganizowane przez dwie doktorantki Instytutu INiB, Joan- nę Edwarczyk i Milenę Śliwińską, obej- mowały zagadnienia aparatu nauko- wego – bibliografię i przypisy. W ich zakres weszły również zasady cyto- wań, informacje o plagiacie czy też tworzenie konspektu pracy do wybra- nej przez maturzystę tematyki. Na- uczyciele kierujący uczniów otrzyma- li listy słuchaczy, którzy ukończyli kurs
„Prezentacja 20/20”. Warsztaty były niekomercyjne.
Przed rozpoczęciem kursu biblio- graficznego dla maturzystów do to- ruńskich liceów rozesłano zaprosze- nia do udziału w projekcie. W piśmie tym organizatorki zawarły cele szko- lenia, przedstawiły jego potencjał,
„Prezentacja 20/20” –
uniwersytecka inicjatywa
dla maturzystów
172 Okolice bibliologii
zalety i umiejętności, które ucznio- wie będą mogli zdobyć w czasie spo- tkań. Położono nacisk na wyjaśnienie, że doświadczenie i wiedzę zdobyte w czasie zajęć uczestnicy kursu będą mogli wykorzystać w pełni w czasie studiów, gdyż sama prezentacja ma- turalna stwarza dopiero możliwość do wykazania się swoimi wiadomościa- mi. W zaproszeniu znalazły się rów- nież terminy zgłoszeń i spotkań. Szko- lenie zaplanowano w soboty, tak aby kurs nie kolidował z cotygodniowymi zajęciami młodzieży.
Chęć udziału w szkoleniu można było zgłaszać, wypełniając formularz na specjalnie uruchomionej stronie in- ternetowej1 w zakładce „Zapisy” lub wysyłając maila na adres organizato- rek. Chętni mogli rejestrować się tak- że grupowo. W tym przypadku należa- ło przesłać drogą mailową listę uczest- ników, zawierającą imiona i nazwiska, dane teleadresowe oraz adres macie- rzystej szkoły.
Na przygotowany kurs zapisały się 54 osoby. Zorganizowano dwa cy- kle spotkań w dwóch grupach, na któ- rych uczniowie dowiedzieli się m.in.:
– jak przeszukiwać katalogi bi- bliotek, strony internetowe, bibliogra- fie i bazy danych pod kątem odnalezie- nia materiałów do swojej prezentacji;
– jak zrobić konspekt prezentacji;
– co to jest bibliografia, jak ją ze- brać i zredagować;
– jak poprawnie redagować przy- pisy;
1 Prezentacja 20/20 [on-line] [dostęp 15 kwietnia 2012]. Dostępny w World Wide Web: http://www.prezentacja20na20.umk.pl/.
– jak poprawnie edytować tekst w MS Word;
– co to jest plagiat;
– jak cytować.
W pierwszej części kursu ucznio- wie obejrzeli prezentację multimedial- ną dotyczącą wyszukiwania informa- cji, poprawnych zasad tworzenia przy- pisów, bibliografii, cytowania. Druga część spotkania miała charakter prak- tyczny i polegała na:
– samodzielnym sporządzeniu przez uczestników konspektów pre- zentacji, edycji tekstu, przypisów i bi- bliografii;
– przeszukiwaniu dostępnych źródeł informacji (bibliografii literac- kich: Polskiej Bibliografii Literackiej, Bibliografii literatury polskiej Nowy Kobrut, Bibliografii polskiej Estreiche- ra, elektronicznej „Bibliografii staro- polskiej”; słowników pisarzy polskich i obcych; baz danych, w tym JStor, baz bibliograficznych Biblioteki Narodo- wej, „Kartoteki Bibliografii Literac- kiej Zawartości Czasopism Polskich XIX i XX wieku”, „Obrazu bibliogra- ficzno-historycznego literatury i nauk w Polsce” Adama Benedykta Jochera,
„Tradycji biblijnej w literaturze pol- skiej” Grzegorza Kramarka; Internetu:
Google Book Search, Google Scho- lar; katalogów bibliotecznych: NUKat, KaRo; bibliotek cyfrowych i zasobów Federacji Bibliotek Cyfrowych);
– realizacji kwerendy dotyczącej wybranego przez ucznia tematu pre- zentacji.
Zajęcia zakończyły się spotka- niem z prof. Januszem Tondelem – dyrektorem Instytutu INiB i znawcą
173
Okolice bibliologii
„Sieciowe inicjatywy studenckie”
– pierwszy panel dyskusyjny kół naukowych Instytutu Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
historii książki, oraz z mgr. Przemy- sławem Krysińskim – specjalistą do spraw technologii informatycznych w Instytucie INiB, którzy opowie- dzieli uczniom o Instytucie, o możli- wościach studiowania i o problemach badawczych, poruszanych w ramach studiów. Zaproszeni goście przeko- nywali, że informacja we współcze- snym świecie odgrywa olbrzymią rolę, a fachowcy z zakresu jej zarzą- dzania, gromadzenia i przetwarzania są potrzebni w licznych dziedzinach, nie tylko związanych ze światem na- uki, ale także gospodarki czy admini- stracji. Ponadto wskazywali możliwo- ści wyboru ścieżek specjalizacyjnych (informacja naukowa, bibliotera- pia, prasoznawstwo, wiedza o książ- ce dawnej i księgarstwie) i przedsta- wili realizowane w ich ramach treści kształcenia.
Duże zainteresowanie kursem utwierdziło organizatorki w decyzji
o zorganizowaniu drugiej edycji kur- su. Postanowiono rozszerzyć formu- łę i tym razem zaprosić do udziału nie tylko młodzież licealną, ale rów- nież tę uczącą się w technikach. O roz- szerzeniu kursu zdecydowano z uwa- gi na fakt, że po rozesłaniu zaproszeń do szkół do sekretariatu Instytutu INiB docierało wiele głosów rozcza- rowania, że kurs pominął bardzo waż- ną i dużą grupę odbiorców, jakimi są uczniowie techników. Stało się tak dla- tego, że była to pierwsza edycja spo- tkań z maturzystami i nie można było przewidzieć, jaki będzie odzew z ich strony. Kolejna edycja spotkań obej- mie całe województwo i wszystkie ka- tegorie maturzystów.
Milena Śliwińska
uczestniczka studiów doktoranckich z zakresu bibliologii, prowadzonych na Wydziale Nauk Historycznych Uniwer- sytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
D
ziałające przy Instytucie Informa- cji Naukowej i Bibliologii Uniwer- sytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (dalej: INiB UMK) Prasoznawcze Koło Naukowe (dalej: PKN) wraz z Kołem Naukowym Specjalistów Informacji w dniu 7 kwietnia 2011 r. zorganizo- wało pierwszy z serii spotkań dysku- syjnych „Media studenckie, wczoraj, dziś i jutro” panel pod nazwą „Siecio- we inicjatywy studenckie (serwisy WWW, blogi, fora)”.Ze specjalnym referatem w tym dniu wystąpił mgr inż. Mariusz Jarocki (INiB UMK), który przedstawił histo-
rię mediów studenckich na Uniwersy- tecie Mikołaja Kopernika w Toruniu;
zaliczył do nich: czasopisma, radio, te- lewizję oraz Internet. Gość swoje wy- stąpienie podzielił na dwie części.
W pierwszej scharakteryzował media