BEZPŁATNY DODATEK DO „GŁOSU WĄBRZESKIEGO"
NR. 7 WĄBRZEŹNO, DNIA 15 LUTEGO 1936 ROKU ROK 6
Wiara
HGFEDCBA ! r z o n k i , n i b y m a ł e z ą b k i , p o t e m z a b i e - E w u n i a z a c h o r o w a ł a j e s i o n i ą . N l i a - J ap ZS P V e 5ł a l a t o s i e m , p r z y s t ą p i ł a j u ż d o p i e r w - ; • ^ l(‘ l i ś c i e , v s z e j K o m u n j i ś w . B y ł a t o c i ę ż k a c h o - T 1 1 1 . P 11? ,
r o b a . W y d a w a ło s i ę E w u n i , ż e z ę b y 2 c e b u l k i ł o d y ż k a k w i a t u , a y r e s z c i e m a o b ł o ż o n e ś n i e g i e m ; b o l a ł a j ą g ł o w a T D ^ u n ą l s i ę k w i a t . Z p o c z ą t k u b x l i r ę c e , i b o k , i n o g i , j a k P a n a J e z u s a .
N i e m i a ł a d o ś ć s i ł, b y s t a ć , g d y o w i j a n o j ą w k o ł d r ę p r z y p r z e ś c i e ła n i u ł ó ż e c z k a . T o z n ó w b y ł o j e j g o r ą c o . M i a ł a s t r a s z n e p r a g n i e n i e , p r o s i ł a o w o d ę z i m n ą j a k l ó d , a l e j e j n i e d o s t a w a ł a s p o w o d u g o r ą c z k i. N i e d a w a n o j e j t e ż p r z e r ó ż n y c h s m a c z n y c h r z e c z y , n a k t ó r e m i a ł a a p e t y t , j a k m a k a r o n u z a p i e k a n e g o , p i e c z o n e g o z a j ą c a . G d y o j c i e c b r a ł E w u n i ę n a r ę c e , n i e r a z d u s i ł w s o b i e p ł a c z : b a ł s i ę . a b y n i e u m a r ł a .
P S w u n i a b a r d z o k o c h a ł a P a n a B o g a . G d y c i e r p i e n i e p r z e c h o d z i ł o j e j s i ł y , p r z y c i s k a ł a d o b o l ą c e g o m i e j s c a m a ł y k r z y ż y k , k t ó r y j e j d a ł a m a m u s i a . I m ó w i ł a t a k c i c h o , ż e n i k t j e j n i e s ł y s z a ł:
— B o ż e , j e ś li c h c e s z , a b y m u m a r ła , a b y m z o s t a w i ł a t a t u s i a i m a m u s i ę , n i e c h s i ę d z i e j e w o l a T w o j a !
P e w n e g o d n i a t a t u ś p r z y n i ó s ł E w u n i m a ł ą , w ą s k ą k a r a f k ę z w o d ą i p o s t a w i ł n a n o c n y m s t o l i k u . W o t w o r z e t e j k a r a f i n k i s t e r c z a ło c o ś n i b y c e b u l a
T a tu ś p o w i e d z ia ł :
— M a s z t o , E w u n i u . S t a w i a m t o p r z y tw re m ł ó ż e c z k u . Z t e j c e b u l i w y j d z i e p i ę k n y k w i a t . N a j p i e r w k o r z o n k i , k t ó r e b i e li ć s i ę b ę d ą w w o d z i e , p o t e m l i ś c i e z a z i e l e n i ą s i ę w r p o w d e t r z u , w r e s z c i e p o k a ż e s i ę k w i a t i r o s n ą ć b ę d z i e w g ó r ę , k u n i e b u , b i e l u t e ń k i i ś l i c z n ie p a c h n ą c y .
— K i e d y w y r o ś n i e t e n k w i a t ?
— G d y s i ę s k o ń c z y z i m a .
— G z y t a k a r a f k a z c e b u l k ą , z k t ó r e j k w i a t w y r o ś n i e , c i ą g l e b ę d z i e t u s t a ł a ?
— l a k k o c h a n i e . C o j a k i ś c z a s d o l e w a ć s ię b ę d z ie w o d y .
E w u n i a n a d a l c i e r p i a ł a . C z a s e m p r z y n o s i ł j e j k s i ą d z K o m u n j ę ś w i ę tą . P e w n e g o d n i a p o w i e d z ia ł a P a n u J e z u s o w i , k t ó r y b y ł w j e j s e r c u :
— M o ż e j a u m r ę ? T y m o ż e n ie c h c e s z , J e z u , a b y m z o b a c z y ł a k w i a t , g d y s k o ń c z y s ię z i m a ? W i e r z ę w C i e b i e i c h c ę , c o T y c h c e s z .
N i e d ł u g o z a l ś n i ł y w w o d z ie k o -
ja k b y
Z p o c z ą tk u b y l b e z b a r w n y , p ó ź n i e j b i a ł y , n i b y p a c h n ą c y ś n ie g .
E w u n i a p r z y t k n ę ł a s w ó j k r z y ż y k d o k w i a t u , t a k , b y P a n J e z u s m ó g ł g o p o c a ł o w a ć . T e g o d n i a r z e k ł d o k t ó r d o t a t u s i a i m a m u s i :
— D z i ś m o g ę j u ż p a ń s t w u p o w i e d z i e ć , ż e c ó r e c z k a w a s z a w y z d r o w i e j e . A le b y ł a b l i s k a ś m i e r c i ; m y ś l a ł e m , ż e j u ż n i e d o ż y j e c h w i l i , g d y t e n k w i a t z a k w it n i e .
T a tu ś z a p ła k a ł g ło ś n o z r a d o ś c i , a m a m u s ia z b l a d ł a .
A E w u n i a p o w i e d z ia ł a P a n u J e z u s o w i, k t ó r y b y ł w j e j s e r c u :
— I j a n i e w i e d z i a ł a m , c z y p o z w o lis z m i d o ż y ć , a ż k w i a t z a k w i tn i e . — A le w i e r z y ł a m w C i e b ie , w i e r z y ł a m , ż e t a k , j a k T y c h c e s z , b ę d z ie n a j l e - p i e .b
T a tu ś E w u n i p o s z e d ł s a m p o d z i ę k o w a ć B o g u z a j e j u z d r o w i e n i e . A g d y s i ę m o d l i ł, z d a ł o m u s ię , ż e m u P a n
J e z u s m ó w i :
— U z d r o w i łe m E w u n i ę , b ę d z ie ż y d a d ł u g o . B ę d z ie j a k t e n k w i a t , k t ó r y
j e j d a ł e ś ; d o b r o ć j e j — n i b y w o ń b i a łe g o k w i a tu — s t a n i e s ie b ł o g o s ł a w i e ń s t w e m d l a t y c h , k t ó r z y j ą o d c z u w a j ą . W i e r z y ł a w e w s z y s tk o , c z e g o j a c h c ę c h c i a łe m w ię c , a b y b y ł a z d r o w a .
K a to lic k ie z a k o n n ic e p r o w a d z ą w K u m a m o to ( J a p o n ja ) s p e c j a l n ą s z k o łę n a u k i p is a n ia n a m a s z y n ie , j e s t to n a u k a n a d e r
t r u d n a .
Jak powstała Addis Abeba stolica negusa abisyńskiego
N i e w i e l u E u r o p e jc z y k ó w z n a h i - s t o r j ę p o w s ta n ia A d d i s A ib e b y , k t ó r a o b e c n i e w z b u d z i ł a p o w s z e c h n e z a
i n t e r e s o w a n i e . - # |
P o d p a n o w a n i e m w i e lk i e g o M e m e - l i k a o d k r y t o w o b e c n e j s t o li c y E t j o p j i n a k t ó r e j m i e j s c u p r z e d 5 0 l a t y b y ł a p u s t y n i a — k i l k a ź r ó d e ł m i n e r a l n y c h . M e n e l i k z a in t e r e s o w a ł s ię b a r d z o t e - m i ź r ó d ł a m i i z a b r a ł k i e d y ś k r ó l o w ą , a b y j e j p o k a z a ć t e p i ę k n e ź r ó d ł a .
K r ó l o w ę z a c h w y c ił p i ę k n y w i d o k t r y s k a ją c e j n a d o ś ć z n a c z n ą w y s o k o ś ć f o n t a n n y n a t u r a l n e j — i u p r o s i ł a n e g u s a , a b y p o l e c ił w y b u d o w a ć w te r n m i e j s c u l e t n i ą r e z y d e n c j ę .
M o n a r c h a w y p e ł n i ł t o ż y c z e n i e , i ż o n a s p ę d z a ł a o d t ą d z n a c z n ą c z ę ś ć r o k u w t e j p i ę k n e j r e z y d e n c ji . P ó ź n i e j, z c z a s e m k r ó l o w a t a k s i ę p r z y w i ą z a ła d o t e j m i e j c o w o ś c i, ż e c h c ia - ł a w n i e j p o z o s t a ć n a s l a t e . W y b u d o w a n o w i ę c z a m i a s t n i e w i e l k i e j w i ll i
— p a ł a c k r ó l e w s k i , a w o k o ł o n i e g o s k u p i ł y s i ę d o m y d w o r z a n . W s z y s c y c i, k t ó r z y z a j m o w a l i j a k i e ś w y b i t
n i e j s z e s t a n o w i s k o s k u p i l i s i ę w o k o ł o w ł a d c z y n i .
N i e w i e l e l a t u p ł y n ę ł o , a w s e r c u p u s t y n i p o w s ta ł o d u ż e l u d n e m i a s t o . Z e w s z y s t k i c h s t r o n ś c i ą g a l i d o n i e g o h a n d l a r z e i s t o li c a z d n i a n a d z i e ń r o z r a s t a ł a s i ę n i e o m a l , ż e z s z y b k o ś c i ą m i a s t n o w e g o ś w i a t a .
S t r o n a 2 O P 1 E K U N D Z 1 A T W Y N r . 7 .
/ . '■
W y c i e c z k a e u r o p e j s k a z w i e d z a u r o c z ą M a d e r ę .
Itiiemstica
pocItotSzeiHa uitabatis M
P o c h o d z e n i e a l f a b e t u , t y c h d w u - j _ _ „ _
d z i e s t u k i l k u l i t e r , k t ó r e p o w s z e c h n i e : b ] i jny e x o d u s w y j ś c i a z E g i p t z o s t a ł y p r z y j ę t e , — p r z e z n a r o d y b i a - j ’
l e j r a s y , a o b e c n i e p r z e z c a ł y ś w i a t — i j e s t o s ł o n i ę t e d o t ą d t a j e m n i c ą . W i e l u u c z o n y c h s t a r a ł o s i ę j ą p r z e n i k n ą ć , n a r a z i e j e d n a k b e z p o w o d z e n i a . — O s t a t n i o w y d a ł F r a n c u z L u c j a n E t i e n n e b r o s z u r ę n a t e n t e m a t , z a o p a t r z o n ą w o r y g i n a l n e t a b l i c e .
J u ż w s z k o l e i n t e r e s o w a ł a g o k w e - s t j a a l f a b e t u . P ó ź n i e j z n a l a z ł w a n t y k w a m i d z i e ł o , z a w i e r a j ą c e a l f a b e t y
‘w s z y s t k i c h n a r o d ó w i c z a s ó w . — T a k s i ą ż k a w ł a ś n i e p c h n ę ł a g o w k i e r u n -
• k u b a d a ń w t e j d z i e d z i n i e . Z a t r z y m a ł s i ę d ł u g o , j a k w s z y s c y b a d a c z e n a p r a a l f a b e c i e . a m i a n o w i c i e n a 2 2 l i t e r a c h a l f a b e t u f e n i c k i e g o . P o t e m z a c z ą ł g o p o r ó w n y w a ć z h i e r o g l i f a m i e g i p s k i e m i . s z u k a j ą c p r z e d e w - s z y s t - k i e m z n a k u e g i p s k i e g o , k t ó r y b y o d p o w i a d a ł f e n i c k i e m u , n i e t y l e f o n e t y c z
n i e , i l e w z r o k o w o .
W r e s z c i e z n a l a z ł p o d o b i e ń s t w o d o
„ a " w e g i p s k i e m o k r e ś l e n i u m ę ż c z y z n y , d o „ b " z a ś w o k r e ś l e n i u k o b i e t y . W t e d y n a s u n ę ł o m u s i ę p r z y p u s z c z e n i e , ż e a l f a b e t n i e j e s t d z i e ł e m p r z y p a d k u , a l e p o s i a d a p e w n ą w e w n ę t r z n ą
o g i k ę . T r z y n a s t ę p n e l i t e r y z a m y k a - y s i ę w „ z “ . „ w “ , „ g “ ,
j a r z m o , k t ó r e , z a m i e n i ł o s i ę w „ c " i
„ x“ . N a s t ę p n i e „ d ' p o w s t a ł o z e g i p s k i e g o o b r a z o w e g o p r z e d s t a w i e n i a
k r o c z ą c y c h n ó g , „ e “ z a ś d l a o k r e ś l e - x u _ _ _ _ _ _
n i a k r o k o d y l o w e g o o g o n a . . W t e n s p o - d z i e m y d o d o m u . C o n a m z t e g o s ó b p i e r w s z e p i ę ć l i t e r f e n i c k i c h o z n a - ' p r z y j d z i e , ż e s i ę w m i e s z a m y p o m i ę -
i d z y b i j ą c y c h s i ę c h ł o p c ó w ? — n i c n a t e m n i e z y s k a m y , c o n a j w y ż e j o b e r - w i e m y g u z a !
L e c z S t a ś n i e u s ł u c h a ł k o l e g i : z a p e r z o n y k r z y k n ą ł :
— J e s t e ś t c h ó r z e m , l ę k a s z s i ę t y l k o o w ł a s n ą s k ó r ę ! — i p o b i e g ł d o n i - j ą c y c h s i ę c h ł o p c ó w .
A n t o ś w o ł a ł n a n i e g o , p r o s i ł , a ł e S t a ś n i e s ł u c h a ł . P r z e z c h w i l ę A n t o ś c z e k a ł n a n i e g o , m y ś l ą c , ż e z o b a c z y w s z y b i j a t y k ę , p o w r ó c i , a l e g d y S t a ś n i e w r a c a ł , p o s z e d ł d o d o m u i z j a d ł s z y o b i a d , z a j ą ł s i ę o d r a b i a n i e m l e k c y j .
N a z a j u t r z , z a l e d w i e p r z e s t ą p i ł p r ó g s w e j k l a s y , k o l e d z y p r z y w i t a l i g o ś m i e c h e m i d r w i n a m i .
— W s t y d ź s i ę b y ć t a k i m t c h ó r z e m !
— m ó w i l i j e d n i .
— T c h ó r z , t c h ó r z ! — k r z y c z e l i i n n i .
A n t o ś d o m y ś l i ł s i ę , ż e S t a ś z d ą ż y ł j u ż o p o w i e d z i e ć , c o z a s z ł o w c z o r a j : n i e o d r z e k ł j e d n a k a n i s ł o w a n a n i e z a s ł u ż o n e z a r z u t y , l e c z z a j ą ł s i ę s w o j ą p r a c ą .
W k i l k a d n i p o t e m c h ł o p c y u d a l i s i ę d o k ą p i e l i . S t a ś , n i e u w a ż n y j a k z w y k l e , u d a w a ł z u c h a , s k a k a ł , n i b y p ł y w a ł i c h o c i a ż i n n i c h ł o p c y p r z e s t r z e g a l i g o , ż e n i e d a l e k o j e s t g ł ę b i a ,
| c z a : m ę ż c z y z n ę k o b i e t ę , j a r z m o , o d e j - o g0 n k r o k o d y l a , ( s y m b o l E g i p t u ) c z y l i m ę ż c z y z n a i k o b i e t a , u c i s k a n i j a r z m e m o p u ś c i l i E g i p t . S ł o w e m b i -
. ’ ‘ t u .
I d ą c d a l e j w k i e r u n k u t e j t e o r j i , z ł o ż y ł E t i e n n e n a s t ę p u j ą c e z d a n i e : ,
„ M ę ż c z y z n a i k o b i e t a , u c i s k a n i j a r z - ' o n w c a l e n i e z w a ż a ł n a p r z e s t r o g i , m e m , — o p u ś c i l i E g i p t w k i e r u n k u .
w s c h o d n i m , p o ł ą c z y l i s i ę w m i e ś c i e ś w i ę t e m ( n a d m o r z e m C z e r w o n e m ) i n a p r z ó d z o s t a l i p o b i c i , a l e p o t e m p o w s t a l i p e ł n e j o d w a g i i l u d p r z e k r o c z y ł m o r z e , p r z y p e ł n i k s i ę ż y c a . W o j s k a z a ś , k t ó r e g o ś c i g a ł y u t o n ę ł y . W t e d y ś p i e w a l i w s z y s c y n a c h w a ł ę B o g a “ .
W t e n s p o s ó b z o s t a ł y o p i s a n e w a l f a b e c i e f e n i c k i m n a j w a ż n i e j s z e z d a r z e n i a o w y c h c z a s ó w . N a z w y 2 2 h i e r o g l i f ó w , z k t ó r y c h o d c z y t a ł E t i e n n e t ę h i - s t o r j ę , z a c z y n a j ą s i ę d ź w i ę k a m i , z k t ó r y c h s k ł a d a s i ę j ę z y k h e b r a j s k i . P r a a l f a b e t , k o ń c z y b a d a c z , z o s t a ł w i ę c o p a r t y n a d w u z d a n i a c h : i d e o g r a f i c z - n e m ( o p o w i a d a n i e o w y j ś c i u z E g i p t u ) i a k r o f o n i c z n e m .
S t a ś i A n t o ś w r a c a l i w p o ł u d n i e z e s z k o ł y . N a g l e s p o s t r z e g l i , ż e n a r o g u u l i c y k i l k u c h ł o p a k ó w w s z c z ę ł o k ł ó t n i ę i b ó j k ę .
— P ó j d z i e m y t a m , z o b a c z y m y , o r a z s t o j ą c e a w a n t u r ę , z a w o ł a ł S t a ś , w i e l k i z a -
L e c z A n t o ś , c h ł o p i e c s p o k o j n y i r o z s ą d n y , o d p o w i e d z i a ł :
— D a l e k o l e p i e j z r o b i m y , g d y p ó j -
— T c h ó r z e j e s t e ś c i e ! w o ł a — b o - i c i e s i ę w s z y s t k i e g o , j a t a m ż a d n e j g ł ę b i s i ę n i e b o j ę !
W t e m p o s u n ą ł s i ę z a d a l e k o i , i s t o t n i e n a t r a f i w s z y n a g ł ę b i ę , z a c z ą ł t o n ą ć .
P o w s t a ł k r z y k ! f o w a r z y s z e j e g o , z a m i a s t g o r a t o w a ć , n a w p ó ł u b r a n i , u c i e k a l i .
Z o s t a ł t y l k o A n t o ś . W i d z ą c , ż e S t a ś z a n u r z a s i ę c o r a z b a r d z i e j , r z u c i ł s i ę c z e m p r ę d z e j d o w o d y , a u m i e j ą c d o b r z e p ł y w a ć , p o s p i e s z y ł t o n ą c e m u z p o m o c ą . U c h w y c i ł g o i , p o m a g a j ą c s o b i e t y l k o j e d n ą r ę k ą , p o w i e l u t r u d a c h z n a r a ż e n i e m w ł a s n e g o ż y c i a , p r z y c i ą g n ą ł S t a s i a n a p ł y t k ą w ó d ę , s k ą d p r a w i e n i e p r z y t o m n e g o w y p r o w a d z i ł n a b r z e g i u ł o ż y ł n a t r a w i e .
G d y S t a ś p r z y s z e d ł d o s i e b i e i p r z e k o n a ł s i ę , k t o b y ł j e g o w y b a w c ą , z e ł z a m i w o c z a c h z a w o ł a ł :
— D z i ę k u j ę c i , k o c h a n y A n t o s i u , z a o c a l e n i e m i ż y c i a ! O , d a r u j m i k r z y w d ę , k t ó r ą c i w y r z ą d z i ł e m ! D z i ś d o p i e r o n a u c z y ł e m s i ę o d r ó ż n i a ć o d w a g ę o d t c h ó r z o s t w a !
N r . 7 . O P I E K U N D Z 1 A T W Y S tr o n a 3
O Mcad&ju roLbójniku
B y l la s c z a r n y , a w ty m le s ie M a d e j z b ó j b y ł s r o g i, z s tr a s z n ą p a łk ą ja b ło n io w ą s ia d a ł 'w e d le d r o g i; k to w la s je c h a ł, ju ż n ie w r a c a ł, ś m ia ło ś ć p ła c ił d r o g o . M a d e j o jc a , m a tk ę z a b ił n ie b a l s ię n ik o g o . R o k z a r o k ie m s iła lu d z i p o tr a c iło ż y c ie , n ik t n ie w ie d z ia ł g d z ie z n ik n ę li, ta k g in ę li s k r y c ie . A w ja s k in i w w ie lk ie j s k r z y n i, iM a d e j s k ła d a k o ś c i, s ą ta m b ia łe , s ą i s ta re p o b u tw ia łe k o ś c i. — S z u m ią la s y , c ie m n e b o r y i r y c z ą n ie d ź w ie d z ie , d z w To n k i d z w o n ią u w Tó - z e c z k a , k to ś ta m la s e m je d z ie . S ły s z y M a d e j w a ż y p a łk ę , n a p a lc e s ię w s p i
n a , a ż tu je d z ie k r ę tą d r o g ą ja k iś k s ią d z c h u d z in a . T r w o g a p a d ła n a M a d e ja , r z u c ił p a łk ę s k r y c ie , s k o c z y ł z k r z a k ó w : „ s łu c h a j k s ię ż ę , je ś li m iłe ż y c ie ! J e s te m M a d e j z b ó j n a d z b ó je , j u ż m i w p ie k le ło ż e , ju ż m i c z a rc i w y ś c ie ła ją w s a m e b r z y tw y , i n o ż e . C h c ę s ię to b ie w y s p o w ia d a ć ; c ię ż k ie m o je g r z e c h y ! B a r d z o s m u tn ie s tr a s z n e ż y c ie p ę d z ę b e z p o c ie c h y , ta k m i tę s k n o , ta k m i d u s z n o z a ty m m ło d y m w ie k ie m , g d y m k r w i lu d z k ie j je s z c z e n ie p ił, k ie d y m b y ł c z ło w ie k ie m “ .
1 z a p ła k a ł g o r z k o M a d e j, p o r a z p ie r w s z y m o ż e , i z e s k r u c h ą w r s e r c u k lę k n ą ł i m ó w ił w p o k o r z e , m ó w ił, m ó w ił d łu g ie s p r a w y , z b r o d n ie s tr a s z n e , k r w ra w e , a k s ią d z s łu c h a ł z a tr w o ż o n y i o c z y m ia ł łz a w e . S k o r o s k o ń c z y ł s p o w ie d ź o n ą , r z e k ł k s ią d z : —
„ c ię ż k ie g r z e c h y , i p o k u ty w ie c z n e j tr z e b a d la d u s z n e j p o c ie c h y ; r o z g r z e s z e n ia d a ć n ie m o g ę , m o ż e k a p ła n in n y o d p u ś c i c i z B o g ie m z b r o d n ie , k tó r y c h je s te ś w in n y . Z a ś p o k u ta b ę d z ie ta k a : z a tą s k a łą w le s ie , p o to k le c i p o d o lin ie , c z y s te w o d y n ie s ie , z n ie g o w u s ta c h n a k o la n a c h , b ę d z ie s z n o s ił w o d ę , a ż ta z e s c h ła p a łk a tw o ja p u ś c i lis tk i m ło d e . G d y o k w itn ie b ia ły m k w ia te m i j a b ł k a u r o d z i, w te d y m ó d l s ię , a ju ż w ie lk i B ó g c ię o s w o -
■b o d z i“ . R z e k ł i z a tk n ą ł p a łk ę w z ie m ię i p o je c h a ł d a l e j ; i b e z p ie c z n ie o d tą d lu d z ie p r z e z ó w la s c h a d z a li.
R o k z a r o k ie m , d łu g ie la ta M a d e j w o d z ę n o s ił w u s ta c h sw To ic h , n a k o la n a c h P a n a B o g a p r o s ił; p o p a s b r o d a m u u r o s ła , w y s c h ły r ę c e , n o g i, i z a k w itła ja b ło ń b ia ła , d a ła o w o c d r o g i.
S z u m ią la s y , c ie m n e b o r y i r y c z ą n ie d ź w ie d z ie , w z ło ty m w o z ie p r z e z la s g ę s ty s ta r y b is k u p je d z ie . J e d z ie b is k u p , a tu s k w a rn o , w o d y n i k r o p e lk i,w te m g o z la s u g d z ie ś d o le c i j a b łe k z a p a c h w ie lk i. Ś le k s ią d z b i
s k u p w la s w o ź n ic ę : „ p r z y n ie ś ć j a b łe k p a r ę “ , s z e d ł w o ź n ic a , w r a c a z n i- c z e m , d z iw i o c z y s ta r e . C u d a p r a w i:
„ je s t ta m ja b ło ń z ło ta ja k o ż y w o , p o d
F r a g m e n t z. z a p r z y s ię ż e n ia G w a rd ji P a p ie s k ie j.
ja b ło n ią k lę c z y d z ia d u ś z b r o d ą p o i e S J E l t c r f f Be X.C ŚnieęgU
tr z y , d z ia d u ś ja k iś ś w ię ty , ja k b y m ia ł I 'lie s z k a m a z e s m o g u ? J a k te o n e b y ć d z is ia j je s z c z e ż y w c e m w n ie b o * i * * *p u s Z ll b y c n ie d o g o d n e , j a k z im n e .
L u d z a m ie s z k a ły w G r e n la n d ji z n a n y p o d n a z w ą E s k im o s ó w 7, b u d u je s o b ie c h a ty z e ś n ie g u . N ie m a ta m a n i o k ie n , a n i k o m in a , ty lk o o tw ó r u g ó r y d la w y p u s z c z e n ia d y m u z r o z p a lo n e g o w 7e w n ą tr z o g n is k a . P r z y o g n i-
|s k u te r n w y ta p ia s ię tłu s z c z , s u s z ą i w ę d z ą r y b y , k tó r y c h c z ę ś ć r o z w ie s z a j ą n a p o w ie tr z u o k o ło c h a ty . D y m , w y z ie w y r y b c z ę s to n ie ś w ie ż y c h , i z tłu s z c z u , k tó r y m k r a jo w c y z w y k le n a m a z u ją s w e c ia ło i o d z ie ż , w s z y s tk o to w p o łą c z e n iu , c z y n i p o w ie trz e w c h a c ie n ie p o d o b n e d o z n ie s ie n ia d la E u r o p e jc z y k a .
E s k im o s i, c h o ć n ie w s z y s c y je s z c z e , w y z n a w a ją r e lig ję c h r z e ś c ija ń s k ą , z u s p o s o b ie n ia s ą d o b r o d u s z n i i ła g o d n i. T r u d n ią s ię r y b o łó w s tw e m i p o lo w a n ie m . U m y s ł ic h j e s t b a r d z o m a ło r o z w in ię ty , b u d o w a c ia ła i r y s y n ie z m ie r n ie n ie k s z ta łtn e , w z r o s t z a ś n ie w ie lk i. U b o ż s i m ie s z k a ją p o w s z e c h n ie w c h a ta c h u le p io n y c h z e ś n ie g u , k t ó r y p r z y m r o z a c h j a k i e ta m p a n u ją , n a b ie r a tw a r d o ś c i k a m ie n ia . Z a m o ż n ie js i je d n a k ż e k r a jo w c y i m i
s jo n a r z e m a ją d o m y d r e w n ia n e , z b u d o w a n e n a w z ó r e u r o p e js k i.
w z ię ty ; n a d n im ja b łk a , ś lic z n e j a b l - ’A je d n a k ż e s ą lu d z ie , k tó r z y m ie s z k a - k a , a g d y m r w a ć s ię w a d z ił, g ło s z j a - |^ w m c h r ó w n ie ż s w o b o d n ie j a k m y b ło n i d o m n ie m ó w i: „ te n u r w ie , c o ! w ^ s z y c h m u r o w a n y c h i d r e w m a -
s a d z ił“ 'n y c h d o m a c h . W ie lk a p r a w d a , ż e d o
Z a d u m a ł s ię s ta r y b is k u p , s c h y lił P ? R o b i n i e j a k d o d o b r e g o n a - g ło w ę s iw ą , ja k b y m ło d o ś ć c h c ia ł 'v > k n ą c m o ż n a .
p r z y p o m n ie ć , c o u b ie g ła ż y w o , i z a w o ła ł: „ w ie lk i B o ż e ? to ć w te r n r ę k a T w o ja ! j a s a d z iłe m ja b ło ń z ło tą , w ię c to ja b ło ń m o ja ! 4’ 1 p r z y s tą p ił d o j a b ło n i, p o d n ią d z ia d e k k lę c z y , b r o d a p o p a s w y s c h ły r ę c e , a le w z r o k m ło d z ie ń c z y . P a tr z a ł w n ie b o , n ic n ie m ó w ił, ta k i z d a ł s ię ś w ię ty , ja k b y je s z c z e o te j p o r z e m ia ł b y ć w n ie b o w z ię ty . Ś lic z n a ja b ło ń r o ś n ie p r z e d n im ; w g ó r z e n a ja b ło n i, m ie js c e w m ie js c e z ło te j a b ł k a o p r z e ś lic z n e j w o n i, o j n ie ja b łk a c i to z ło te , to d u s z y c z k i o w e , c o je z c ia ła w y p ło s z y ły r ę c e M a d e jo w e . S ta n ą ł b is k u p i d o s ta r c a w y r z e k ł k lę c z ą c e g o : „ m iło s ie r n y B ó g n a n ie b ie , ta jn e s ą d y J e g o ! n a jw ię k s z e m u g r z e s z n ik o w i p r z e b ła g a ć s ię d a je , je ś li p r z e d n im z s z c z e rą s k r u c h ą i p o k u tą s ta je . S n ą ć p r z e b a c z y ł, w id z ę ja s n o , g d y w y s łu c h a ł c ie b ie , c z a s r o z w ią z a ł i n a z ie m i, c o r o z w ią z a ł w 7 n ie b ie ! W ię c o d p u s z c z a m !“
R z e k ł i r ę k ą g d y tk n ą ł s ta rc a lic a , w p r o c h g o r o z w ia ł, le c i w n ie b o b ia ła g o łę b ic a . A z e w s z y s tk ic h z ło ty c h ja b łe k b ia łe d u s z e g o n ią , d w ie j a k g w ia z d y r o z e tla ły w g ó r z e n a d ja b ło n ią ; o jc a m a tk i to d u s z y c z k i, c o ta k ja s n o ś w ie c ą , r a z e m z c z y s tą d u s z ą s y n a w ś lic z n e n ie b o le c ą .
0 1 0 4 9
stro n a 4 O P I E K U N D Z I A T W Y N r,
7
HGFEDCBAW S Z K O L E .
N a u c z y c ie l o strz e g a u c z n ió w , a ż e b y n ie c a ło w a li z w ie rz ą t, b o to je s t n ie b e z p ie c z n e .
— C z y k tó ry m o ż e m i d a ć ja k iś p rz y k ła d ?
— Ja , p a n ie p ro fe so rz e . M o ja sio stra c a ło w a ła z a w sz e sw e g o p sa .
— W ła śn ie . N o i c o ?
— P ie s z d e c h ł, p a n ie p ro fe so rz e .
Z N A W C A .
— - Z e g a re k m ó j id z ie 4 0 g o d z in b e z n a k rę c a n ia .
— N a d z w y c z a jn e . A ile b y o n sz e d ł, g d y b y g o n a k rę c ić ?
llrz ę d iu u y c e iu i n a n a rta c h , o k ry c i b ia łe m i p ła sz c z a m i, c h ro n ią c e m i ic h p rz e d o k ie m p rz e m y tn ik ó w
ta 63 ■««««
EJ
R E L I G J A P O S T Ę P O W A .
— J a k ie jż e p a n re lig ji? — p y ta śm ia ło g o sp o d a rz je d n e g o p a n k a , co m u p ló tł n i to n i o w o .
— Ja — rz e k ł m ę d re k — w y z n a ję re lig ję p o stę p o w ą , ż e c z ło w ie k ż y je n a to , ż e b y ja d ł w ie le , d o b rz e się w y sp a ł, m iał k ą c ik w y g o d n y .
— A to p ię k n a re lig ja — rz e c z e g o sp o d a rz z e śm iec h e m — ta k ic h re lig ja n tó w m a m d w ie s z tu k i w c h le w ie .
M Ą D R A O D P O W I E D Ź .
flocfjo cffo
R Y B Y E L E K T R Y C Z N E ( P o g a d a n k a )
Z n a n y a u to r c ie k a w y c h p o g a d a n ek p rz y ro d n ic z y c h , p ro f. D r M ic h a ł S ie d le c k i z a p o z n a n a s d n ia 1 7 l u t e g o o g o d z . 1 7 S O z je d n ą o so b liw o śc ią ś w ia ta z w ie rz ę c e g o , m ian o w ic ie z r y b a m i e le k try c z n e m i, o ra z z z a sa d a m i k ie - ru ją c e m i w y tw a rz a n ie m e le k try c z n o ś c i z w ie r z ę c e j .
K T O Z N A S P O T R Z E B N I E J S Z Y ? ( O b r a z e k s ł u c h o w i s k o w y ) .
W e w t o r e k d n i a 1 8 l u t e g o o g o d z . 1 2 , 1 5 n a d a P o lsk ie R a d jo o b ra z e k słu c h o w isk o w y p . t . „ K to z n a s p o trz e b n ie js z y ?“ — T re ś c ią te j h is to ry jk i je s t z a b a w n y sp ó r m ię d z y sto -j l a r z e m , k o w a le m , sz e w c e m , k ra w c e m i p ie k ą - ' r z e m . K t o z n ic h p o trz e b n ie js z y? K to w a ż n i e j s z y ? B e z k o g o lu d z ie m o g lib y się o b e jść ?
R O D Z I N A I N S T R U M E N T Ó W . ( P o r a n e k m u z y c z n y d l a m ł o d z i e ż y ) . N ie z m ie rn ie in s tru k ty w n ą a u d y c ję n a d a - j e P o lsk ie R a d jo d n ia 2 0 l u t e g o o g o d z . 1 2 , 1 5 . A u d y c j a ta p rz e d sta w i ra d jo słu c h a c z o m p o sz c z e g ó ln e in s tru m e n ty m u z y c z n i' w ic h n a j
b a rd z ie j c h a ra k te ry s ty c z n e j ro li. N a p o sz c z e g ó ln y c h in stru m e n ta c h z o stan ą w y k o n a n e s o l o , fra g m e n ty z u tw o ró w ro z m a ity c h , a s łu c h a j ą c a p o ra n k u m ło d z ie ż n a u c z y się w sp o só b ja k n a jh a rd z ie j p la s ty c z n y ro z ró ż n ia ć b a r
w ę i d ź w ię k in s tru m e n tó w , k tó ry c h n ic je s t w s ta n ie p o z n a ć p o z a z b io ro w y m d ź w ię k ie m o r k i e s t r y .
| O P O W I E Ś C I R U D Y A R D A K I P L I N G A , i ( D l a d z i e c i s t a r s z y c h ) .
Z tw ó rc zo śc ią z m a rłe g o n ie d a w n o ■w ielk ie
g o p is a rz a a n g ie lsk ie g o — R u d y a rd a K ip lin g a z a z n a jo m i d z ie ci a u d y c ja ra d jo w a k tó rą n a d a ro z g ło śn ia lw o w sk ą , d n ia 1 9 l u t e g o o g o d z i n i e 1 6 - t e j . B ę d z ie t o o p o w ie ść m u z y c z n a , ilu stru ją c a w y ją tk i z „.K sięg i D ż u n g li" , a m ia n o w ic ie : „ T a n ie c s ło n i" i „ R ik i T ik i T a w i w a lc z y z w ę ż e m ". O p o w ie ść o p a trz o n a b ę d z ie k ró tk im w stę p e m o R u d y a rd z ie K ip lin g u , k tó ry w y g ło si A d a A rz t. W a u d y c ji b ie rz e u d z ia ł C e lin a N a h lik , p rz y fo rte p ian ie Z o fja S z a fra n o w a .
O B I A D P R O S Z O N Y ( S ł u c h o w i s k o )
i „ T E 4“ w a u d y c j i d l a d z i e c i . D n i a 2 1 l u t e g o o g o d z . 1 2 , 1 5 n a d a je P o l
sk ie R a d jo a u d y c ję d la s ta rs z y c h d z iec i s z k o l
n y c h , k tó ra s k ła d a ć się b ę d z ie z d w ó c h c z ę śc i. W p ie rw sz e j n a d a n y z o sta n ie o b ra z e k słu c h o w isk o w y B e n e d y k ta H e rtz a p . t. „ O b ia d p ro sz o n y " , o p ra c o w a n y w e d łu g z n a n e j b a jk i L a F o n ta in e ‘a, o p rz e b ie g ły m i s k ą p y m lisie , k tó ry z a p ro sił b o c ia n a n a o b ia d . W d ru g ie j c z ę śc i p ro g ra m u z e sp ó ł śp ie w a c z y „ T e 4 “ o d ś p ie w a k ilk a p io se n e k d z ie cię c y ch d o słó w J u lja n a T u w im a i J a n in y P o ra z iń sk ie j.
— C z e g o ta k p lą c z e sz , m a ły ?
— B o o jc iec p rz y c ią ł so b ie p a lc e ...
— P o c z c iw e d z ie c k o l
— A ja się śm iałe m ... i d o sta łe m p o rz ą - d e w sk ó rę !
S ie rż a n t d o re k ru ta : — W y o b ra ź c ie so b ie , re k ru t W a lig ó ra , ż e je ste śc ie k a p ra le n u M a c ie p o d so b ą o d d z ia ł ż o łn ie rz y n a fro n c ie . N a g le w id z ic ie , że z p rz o d u a ta k u je w a s p ie c h o ta , z ty łu k a w a le rja , z b o k u c z o łg i, a z g ó ry sa m o lo ty ... J a k i w te d y ro z k a z d a c ie ?
— G o to w a ć się n a d ru g i św ia t!
G D Z I E S I Ę S P O T K A J Ą ? N a u c zy c ie l d a je z a d a n ie ra c h u n k o w e :
— N a sz o sie o d łu g o śc i 5 0 k im je d z ą c - d w ó c h m o to cy k listó w n a p rz e c iw . Je d e n z s z y b k o ś c ią 1 0 0 k im , a d ru g i 1 5 0 k im n a g o d z in ę . Jó z iu , g d z ie się s p o tk a ją ?
— W s z p ita lu , p a n ie p ro fe so rz e , — o d p o w ia d a m a ły z n a w c a .
C Z E M S I Ę Ż Y W I L E W ? Jó zio : — C z e m się ż y w i le w ? Ja sio : — T e rn c o u p o lu je .
Jó zio : — A je ż e li u ic n ie u p o lu je ? Ja sio : — N o , n o — to c z e m in n em .
D o b r z e z r o z u m i a j
N a u c z y c ie l z w ra c a u w a g ę u c z n ió w n a p e w n e p rz y k a z a n ia z P ism a Ś w ., k tó re n a le ży sta le sto so w a ć w ży ciu .
— W e ź m y n a p rz y k ła d ślic zn e z d a n ie : D a w ać c z y n i c z ło w iek a sz c z ę śliw sz y m , n iż o trz y m y w ać...
N a to m a ły K a ro le k p o d n o si w g ó rę p a l
ce.
— T a k je st, p a n ie p ro fe so rz e . O jciec m ó j trz y m a się z a w sz e te j z a sa d y .
— • T a k ? — p o w ia d a z a d o w o lo n y n a u c z y ciel. — A ctzem że je st tw ó j o jc ie c , c h ło p c z e ?
— Z a w o d o w y m b o k se re m ...
K;aj-;P(Tnik.ańBka w Toruniu
