URZĄD STATYSTYCZNY WE WROCŁAWIU
NARODOWY
SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAŃ
/X20021
*
NARODOWY SPIS POWSZECHNY/
POWSZECHNY SPIS ROLNY
'iii ■ 6
GOSPODARSTWA DOMOWE I RODZINY
WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE
Wrocław 2003
OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH
Kreska (-) - zjawisko nie wystąpiło.
Zero: (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5;
(0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05.
Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych.
Znak x - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe.
Znak # - oznacza, że dane nie mogą być opublikowane ze względu ha ko
nieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.
„W tym” - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.
Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła.
URZĄD STATYSTYCZNY WE WROCŁAWIU
(iljjlp)
L NAROPOWY SPIS ) powszechny/GOSPODARSTWA DOMOWE I RODZINY
2002
WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE
WROCŁAW, październik 2003
ZESPÓŁ REDAKCYJNY URZĘDU STATYSTYCZNEGO WE WROCŁAWIU
PRZEWODNICZĄCY Bożena Kodeniec
CZŁONKOWIE
Sławomir Banaszak, Krystyna Kalichowicz, Wiesława Mazur, Alina Mieszczakowska, Marek Obrębalski, Helena Polak, Małgorzata Wysoczańska, Andrzej Żurakowski
SEKRETARZ Halina Urbanek
REDAKTOR TECHNICZNY Irena Makiej
Opracowanie publikacji
Aneta Madajczak, Helena Polak, Małgorzata Wysoczańska
Przetwarzanie danych
Wydział Informatyki pod kierunkiem Marii Pachołek
Skład komputerowy i grafika Anna Litewka
Druk i oprawa: Urząd Statystyczny we Wrocławiu - Wydział Poligrafii 59-220 Legnica, ul. Jaworzyńska 65.
Szanowni Państwo
Przekazuję Państwu kolejne opracowanie, zawierające wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 przeprowadzonego w dniach 21 maja - 8 czerwca 2002 r., łącznie z Powszechnym Spisem Rolnym.
Publikacja poświęcona jest charakterystyce demograficznej i społecznej:
- gospodarstw domowych, - rodzin,
- ludności w gospodarstwach domowych i rodzinach.
Opracowanie zawiera informacje o liczbie, wielkości, składzie rodzinnym i pokoleniowym gospodarstw domowych, o stosunku pokrewieństwa do głowy gospodarstwa oraz cechach demograficznych głowy gospodarstwa.
Spośród gospodarstw domowych wyłoniono rodziny. W publikacji zamieszczono dane o liczbie i typach rodzin, rodzinach z dziećmi. Szczegółowo scharakteryzowano rodziny z dziećmi do lat 24 pozostającymi na utrzymaniu.
Część tabelaryczną opracowania poprzedzają uwagi ogólne dotyczące m. in. podstaw prawnych, celu i zakresu tematycznego spisu, uwagi metodyczne z definicjami stosowanych pojęć i klasyfikacjami, a także część analityczna. W uwagach analitycznych w zakresie podstawowych wielkości odniesiono się także do poprzednich spisów.
Oddając do rąk Państwa tę publikację mam nadzieję, że zaprezentowane informacje okażą się dla Państwa interesujące i przydatne.
Jednocześnie dziękuję Wszystkim, którzy przyczynili się do przygotowania i przeprowadzenia Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 oraz opracowania jego wyników.
Dyrektor Urzędu Statystycznego we Wrocławiu
Bożena Kodeniec
Wrocław, październik 2003 r.
SPIS TREŚCI Przedmowa...
Uwagi ogólne...
Uwagi metodyczne Uwagi analityczne..
tabl.
x
X X X
str.
3 5 9 15 SPIS TABLIC
Ważniejsze dane o gospodarstwach domowych na podstawie spisów... 1
Gospodarstwa domowe i ludność według liczby osób oraz podregionów, powiatów i gmin imiennie ... 2
Gospodarstwa domowe według liczby osób i składu rodzinnego... 3
Ludność w gospodarstwach domowych według pokrewieństwa z głową gospodarstwa, płci i wieku... 4
Gospodarstwa domowe według liczby osób oraz płci i wieku głowy gospodarstwa ... 5
Ludność w gospodarstwach domowych rodzinnych według typów rodziny i składu rodzinnego... 6
Rodziny w gospodarstwach domowych według typów rodzin i składu rodzinnego ... 7
Rodziny w gospodarstwach domowych według typów rodzin i składu rodzinnego oraz podregionów, powiatów i gmin imiennie ... 8
Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według typów rodzin i liczby dzieci ... 9
Rodziny w gospodarstwach domowych według typów oraz liczby dzieci w wieku 0-24 lat ... 10
Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu oraz wieku matki (lub ojca w rodzinach niepełnych) ... 11
Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu oraz podregionów, powiatów i gmin imiennie ... 12
Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu oraz wykształcenia rodziców lub matki (ojca) w rodzinach niepełnych ... 13
Rodziny z dziećmi do lat 24 pozostającymi na utrzymaniu w gospodarstwach domowych według typów rodzin i wieku najmłodszego dziecka ... ... 14
Gospodarstwa domowe i ludność według liczby osób w gospodarstwie i ich aktywności ekonomicznej ... 15
Rodziny w gospodarstwach zbiorowych według typu rodziny, liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu oraz rodzaju obiektu zbiorowego zakwaterowania ... 16
Gospodarstwa domowe według głównego źródła utrzymania, podregionów, powiatów i gmin imiennie ... 17
Gospodarstwa domowe i ludność według liczby osób w gospodarstwie i głównego źródła utrzymania gospodarstwa ... 18
Gospodarstwa domowe i ludność według liczby osób w gospodarstwie i grupy społeczno- ekonomicznej gospodarstwa ... 19
Gospodarstwa domowe według liczby osób w gospodarstwie oraz źródeł utrzymania gospodarstwa według sektora własności ... 20
Gospodarstwa domowe i ludność według liczby rodzin i źródeł utrzymania gospodarstwa ... 21
Ludność w gospodarstwach domowych według ekonomicznych grup wieku, liczby osób oraz grupy społeczno-ekonomicznej gospodarstwa... 22
22 23 35 37 46 51 53 55 67 70 71 76 89 98 102 106 108 124 130 132 150 174 SPIS WYKRESÓW
Liczba gospodarstw domowych w latach 1970 - 2002...
Struktura gospodarstw domowych według liczby osób w latach 1970 - 2002...
Struktura gospodarstw domowych według składu rodzinnego i miejsca zamieszkania...
Struktura rodzin z dziećmi według liczby dzieci i miejsca zamieszkania...
Struktura rodzin z dziećmi według typów rodzin i liczby dzieci...
Struktura gospodarstw domowych utrzymujących się z niezarobkowego źródła utrzymania według rodzaju źródła i miejsca zamieszkania...
nr I II III IV V
str.
15 16 16 18 18
VI 21
UWAGI OGÓLNE
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 został wprowadzony ustawą i był przeprowadzany na terenie całego kraju w dniach od 21 maja do 8 czerwca 2002 roku razem z Powszechnym Spisem Rolnym - według stanu w dniu 20 maja 2002 r. o godz. 2400.
Doświadczenia polskie
W ostatnim stuleciu Polska przeprowadziła siedem spisów powszechnych ludności i mieszkań (1921, 1931, 1950, 1960, 1970, 1978 i 1988), jeden spis sumaryczny w 1946 r. oraz trzy spisy reprezentacyjne - (mikrospisy) - w latach: 1974, 1984 i 1995.
Znaczenie spisów ludności i mieszkań jest różne w poszczególnych krajach, w zależności od sprawności funkcjonowania systemów ewidencyjnych i rejestrów oraz od stopnia powiązania systemu badań statystycznych z administracyjnymi źródłami danych. W naszym kraju znaczenie spisu ludności jest nadal bardzo duże.
Podstawy prawne, termin i zakres podmiotowy spisu ludności i mieszkań 2002
Termin i zakres tematyczny spisów, zasady organizacji i realizacji prac spisowych, zobowiązanie ludności do udzielenia informacji i sposób zebrania informacji zostały określone w następujących aktach prawnych:
Q w ustawie z dnia 2 grudnia 1999 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r.
(Dz. U. z 2000 r., Nr 1, poz. 1) z późniejszą zmianą (Dz. U. z 2000 r., Nr 93, poz. 1026),
Q w ustawie z dnia 9 września 2000 r. o powszechnym spisie rolnym w 2002 r. (Dz. U. z 2000 r., Nr 99, poz. 1072) oraz
□ w ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 1995 r., Nr 88, poz. 439) z późniejszymi zmianami.
Narodowemu spisowi powszechnemu ludności i mieszkań 2002 podlegały:
• osoby stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach, obiektach i pomieszczeniach,
• mieszkania i budynki, w których znajdują się mieszkania zamieszkane lub niezamieszkane oraz zamieszkane obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia nie będące mieszkaniami,
• osoby nie mające miejsca zamieszkania.
Spis ludności i mieszkań przeprowadzony w 2002 roku nie obejmował:
• szefów i cudzoziemskiego personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych, członków rodzin tych osób oraz innych osób korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych (pozostali cudzoziemcy przebywający w Polsce będą spisywani na ogólnych zasadach),
• osób ubiegających się o azyl,
• mieszkań, budynków, obiektów i pomieszczeń będących własnością przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych.
W ramach spisu ludności zostały przeprowadzone dodatkowe badania:
1. migracji długookresowych.
2. dzietności kobiet.
W czasie spisu wypełniane były następujące formularze:
• formularz A - przeznaczony do opisu mieszkania i budynku oraz do spisania osób w mieszkaniu, osób mieszkających w pomieszczeniu nie będącym mieszkaniem, osób w obiekcie zbiorowego zakwaterowania, a także osób bezdomnych,
-5-
• formularz M - przeznaczony do zebrania informacji o migracjach osób, które w latach 1989-2002 przebywały poza obecnym miejscem zamieszkania (w innej miejscowości w kraju lub za granicą) przez okres co najmniej 12 miesięcy,
• formularz D - przeznaczony do badania dzietności kobiet będących w wieku 16 lat i więcej, zamieszkałych w wylosowanych mieszkaniach.
Wzory formularzy zostały opublikowane jako załączniki do ustaw o spisach. Zgodnie z przepisami tych ustaw, udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w formularzach A i M było obowiązkowe, zaś w formularzu D - dobrowolne.
Osoby objęte spisem obowiązane były do udzielenia rachmistrzom spisowym ścisłych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi na pytania zawarte w wymienionych formularzach.
Szczegółowe zasady wypełniania formularzy A, M oraz D podane są w instrukcjach metodologicznych do spisu ludności i mieszkań. Formularze oraz instrukcje spisowe dostępne są na stronie internetowej GUS.
Podstawowe cele powszechnego spisu ludności i mieszkań 2002:
Q dostarczenie informacji o stanie i strukturze ludności, gospodarstw domowych i rodzin oraz informacji o mieszkaniach i warunkach mieszkaniowych - na najniższym poziomie podziału terytorialnego kraju;
0 możliwie szeroka charakterystyka zmian, jakie zaszły w czasie w podstawowych strukturach demograficzno-społecznych ludności, gospodarstw domowych i rodzin oraz zmian w wielkości i standardzie zasobów mieszkaniowych;
□ dostarczenie informacji niezbędnych do międzynarodowych porównań - poprzez uwzględnienie w opracowaniach standardów i zaleceń organizacji międzynarodowych (ONZ oraz Unii Europejskiej).
Zakres tematyczny powszechnego spisu ludności i mieszkań 2002
Lata dziewięćdziesiąte to okres przemian społeczno-ekonomicznych nie tylko w Polsce, ale także w wielu krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Lata te charakteryzowały się daleko idącą integracją międzynarodową, która znalazła swoje odbicie m.in. w procesie dostosowywania krajowych systemów statystycznych, w tym wyników spisów, do wymogów międzynarodowych. Biuro Statystyczne ONZ, Europejska Komisja Gospodarcza oraz Unia Europejska wspólnie przygotowały propozycje tematów rekomendowanych do uwzględnienia
w spisach powszechnych ok. 2000 r. Propozycje te biorą pod uwagę znaczenie konkretnych aspektów sytuacji ludnościowej oraz potrzeby informacyjne poszczególnych krajów, a także potrzeby organizacji międzynarodowych związane z monitorowaniem i rozwijaniem polityki społecznej i regionalnej.
Zalecenia międzynarodowe nie są bezwzględnie obowiązujące dla poszczególnych krajów, aczkolwiek należy się liczyć z tym, iż Polska - podobnie jak każde inne państwo - ma obowiązek dostarczania porównywalnych informacji statystycznych do międzynarodowych baz danych. Należy jednak mieć na uwadze, że każdy kraj ma pewne tematy ściśle powiązane ze swoją specyfiką, które muszą być bezwzględnie badane w kolejnych spisach 1 z tego względu powinny stanowić stały element tematyki spisowej.
Wyniki spisu pozwalają na ocenę ilościowych i jakościowych zmian, jakie zaszły w społeczeństwie w okresie od poprzedniego spisu, charakteryzując kolejny etap jego rozwoju. Spis powszechny ludności jest swoistą fotografią społeczeństwa, przedstawiającą w danym momencie stan, rozmieszczenie i różnorodne struktury ludności, zamieszkałej na terenie całego kraju.
Poprzez porównanie wyników obu spisów 2002 oraz 1988 - istnieje możliwość rozpoznania kierunków i natężenia zmian rozwoju demograficzno-społecznego oraz zmian w infrastrukturze mieszkaniowej i potrzebach mieszkaniowych - w miarę możliwości - na każdym szczeblu podziału terytorialnego kraju, tj. na poziomie regionalnym: województw, podregionów (NTS-3) oraz lokalnym (powiatów i gmin). Należy przypomnieć, że reforma administracyjna wprowadziła powiaty, jako wydzielone jednostki administracyjne, które nie istniały w spisie z 1988 r., jak również zmieniły się znacznie granice administracyjne województw. Dla potrzeb analizy zmian w czasie przeliczone zostały (w podstawowym zakresie) wyniki spisu 1988 według podziału administracyjnego obowiązującego aktualnie. Przeliczone dane po raz pierwszy zostały upowszechnione w raporcie z ogólnopolskimi wynikami spisu 2002, który został wydany w czerwcu 2003 roku.
- 6 -
Spis ludności i mieszkań 2002 obejmował następujące tematy:
• geograficzne rozmieszczenie ludności według miejsca zamieszkania oraz przebywania;
• migracje wewnętrzne i zagraniczne ludności;
• demograficzną charakterystykę osób: płeć, wiek, stan cywilny (formalno-prawny i faktyczny);
• charakterystykę demograficzną gospodarstw domowych i rodzin: pozycję osób w gospodarstwie domowym i rodzinie, wielkość i skład gospodarstwa domowego i rodziny;
• charakterystykę społeczną osób: poziom wykształcenia oraz uczęszczanie do szkoły, kraj urodzenia, obywatelstwo, deklarowaną narodowość i język używany w rozmowach w domu;
• niepełnosprawność prawną i biologiczną;
• aktywność ekonomiczną ludności: pracujący, bezrobotni, bierni zawodowo, pracujący w indywidualnych gospodarstwach rolnych, zawód; rodzaj działalności zakładu pracy;
• główne i dodatkowe źródła utrzymania osób oraz pobieranie świadczeń społecznych;
• źródła utrzymania gospodarstwa domowego; samodzielność gospodarowania oraz;
• gospodarstwa zbiorowe i rodziny w tych gospodarstwach;
• mieszkania zamieszkane i niezamieszkane: stan zasobów mieszkaniowych;
• wielkość mieszkań i ich wyposażenie;
• samodzielność zamieszkiwania;
• charakterystykę budynków.
Tematyka ludnościowa została wzbogacona dzięki przeprowadzeniu dwóch badań towarzyszących spisowi, a mianowicie: badania dzietności oraz badania długookresowych migracji ludności, jakie miały miejsce w latach 1989-2002.
Badanie dzietności kobiet
Badania dzietności kobiet (reprezentacyjne) są już tradycją w polskich spisach ludności. Po raz pierwszy takie badanie przeprowadzono przy spisie ludności w 1970 roku. Badanie przeprowadzone w 2002 roku było badaniem szczególnie ważnym z następujących powodów:
• w latach dziewięćdziesiątych wystąpiła w naszym kraju głęboka depresja demograficzna, nie mająca precedensu w historii powojennej Polski,
• począwszy od 1989 r. reprodukcja ludności w naszym kraju nie gwarantuje prostej zastępowalności pokoleń; aktualne prognozy ludności nie wskazują na zmianę procesu zmniejszającej się dzietności w perspektywie najbliższych 20 lat,
• począwszy od 1999 roku ludność Polski zmniejsza się.
Badanie ankietowe zostało przeprowadzone na próbie prawie 350 tys. kobiet, będących w wieku powyżej 16 lat (bez względu na ich stan cywilny). Ankietowe badania dzietności są z założenia badaniami, w których uczestnictwo jest dobrowolne.
Badanie długookresowych migracji ludności w latach 1989 - 2002
W Polsce badaniem zostało objętych prawie 4 min osób, które zmieniały w latach 1989 - 2002 miejsce zamieszkania na pobyt stały lub na okres co najmniej 12 miesięcy. Badanie to obejmuje migracje wewnętrzne oraz migracje zagraniczne ludności.
Uzyskane w spisie informacje o migracjach pozwolą określić faktyczne rozmiary przemieszczeń, ich zasięg przestrzenny i główne kierunki mobilności ludności w latach 90-tych. Ustalenie rozmiarów takiej kategorii migracji i liczby osób migrujących w bieżących badaniach jest niezwykle trudne z uwagi na stosunkowo skromny zakres dostępnych informacji.
Formy upowszechniania wyników spisu
Wyniki Powszechnego Spisu Ludności i Mieszkań 2002 dostarczają podstawowych informacji o liczbie i strukturach demograficznych i społeczno-ekonomicznych ludności, gospodarstw domowych i rodzin, zamieszkujących lub przebywających w Polsce oraz o rozmiarach zasobów mieszkaniowych, o ich jakości i wykorzystaniu.
-7-
Można wyróżnić cztery podstawowe formy upowszechniania danych spisowych:
• publikowanie danych;
• udostępnianie danych na nośnikach informatycznych oraz poprzez bezpośredni dostęp do baz informacyjnych z wynikami spisu;
• dostępność podstawowych danych poprzez internet;
• udostępnianie danych poprzez Bank Danych Regionalnych.
Przewiduje się, że w 2003 roku zostaną wydane następujące publikacje tabelaryczne, zawierające wyniki NSP Ludności i Mieszkań 2002 na poziomie ogólnokrajowym z jednoczesną prezentacją przekrojów regionalnych:
> Raport z wyników
> Ludność. Stan i struktura demograficzne - społeczna
> Gospodarstwa domowe i rodziny
> Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno - ekonomiczna
> Migracje wewnętrzne ludności
> Migracje zagraniczne ludności
> Ludność i gospodarstwa domowe związane z rolnictwem
> Osoby niepełnosprawne oraz ich gospodarstwa domowe
> Aktywność ekonomiczna ludności Polski
> Metodologia
> Warunki mieszkaniowe gospodarstw domowych i rodzin
> Mieszkania
> Mieszkania niezamieszkane
> Zamieszkane budynki
> Organizacja Narodowych Spisów Powszechnych 2002
Jednocześnie z wydawaniem publikacji ogólnokrajowych będą wydawane opracowania wojewódzkie, a także po jednej publikacji dla każdej gminy zawierającej wyniki obu spisów.
W 2003 r. zostaną wydane następujące publikacje na poziomie wojewódzkim:
> Narodowy spis powszechny ludności i mieszkań 2002. Raport z wyników
> Ludność. Stan i struktura demograficzna i społeczno-ekonomiczna
> Gospodarstwa domowe i rodziny
> Ludność i gospodarstwa domowe związane z rolnictwem
> Zamieszkane budynki
> Mieszkania
Przygotowywany w postaci tablic wynikowych zakres opracowania wyników spisu, nie wyczerpuje wszystkich możliwości wykorzystania danych spisowych. Wdrożony system informatyczny, w tym szeroki program symbolizacji automatycznej oraz automatycznego “wyprowadzania” wielu informacji (zmiennych), pozwoli na opracowywanie wyników spisu również w innych niż proponowane układach korelacyjnych i przestrzennych. Potencjalni odbiorcy takich danych spisowych, które wykraczają poza dane ujęte we wspomnianych tablicach wynikowych, muszą jednak liczyć się z tym, że zamówienia będą realizowane w późniejszym czasie.
Uwagi techniczne
Wszystkie tablice zawarte w aneksie tabelarycznym zostały opracowane w formacie Excel.
W tablicach, zarówno w tekście jak i w aneksie, wprowadzono automatyczne zaokrąglenia, co niekiedy może powodować drobne rozbieżności w sumowaniu danych na wyższych poziomach agregacji.
-8-
UWAGI METODYCZNE
Podstawowe definicje pojęć i klasyfikacje - niezbędne do właściwej interpretacji wyników spisu - będą zamieszczane w każdej z publikacji z wynikami spisu.
Z uwagi na fakt, że dla części mieszkańców niemożliwe było przeprowadzenie spisu z udziałem rachmistrza spisowego (z różnych powodów), podstawowe informacje dla takich osób, takie jak: imię i nazwisko, data urodzenia oraz płeć - zostały spisane z ewidencji. Wszystkie pozostałe pytania na formularzu spisowym - w przypadku spisywanych z ewidencji - pozostały bez odpowiedzi. Szacuje się, że z ewidencji spisano w woj. dolnośląskim ponad 50 tys. osób, tj. 1,9% stałych mieszkańców województwa (w kraju ponad 730 tys. osób, tj. ponad 2% ogółu ludności). Bezpośrednią konsekwencją spisywania z ewidencji są braki odpowiedzi (nieustalone), podawane w poszczególnych tablicach.
POJĘCIA I DEFINICJE SPISOWE KATEGORIE LUDNOŚCI
Na podstawie wyników spisu ludności i mieszkań z 2002 (NSP’2002) zostały wyodrębnione trzy podstawowe kategorie ludności:
1. ludność stała (stale zamieszkała);
2. ludność faktycznie zamieszkała;
3. rezydenci (ludność rezydująca).
We wszystkich tablicach tej publikacji informacje dotyczą kategorii ludności faktycznie zamieszkałej - dalej określanej jako “ludność”.
Ludność stała (stale zamieszkała)
Kategoria obejmuje osoby mieszkające stale (z reguły zameldowane na pobyt stały) oraz:
• obecne w czasie spisu, a dokładnie w momencie krytycznym spisu,
• nieobecne w momencie spisu, bez względu na miejsce przebywania i czas trwania tej nieobecności.
Ludność faktycznie zamieszkała
Kategoria obejmuje następujące grupy osób:
1. Mieszkające stale, które:
• były obecne w momencie spisu;
• były nieobecne w momencie spisu, ale ich nieobecność trwała krócej niż 2 miesiące;
• były nieobecne w momencie spisu przez okres dłuższy niż 2 miesiące, ale ich nieobecność wynikała z następujących powodów:
► odbywania zasadniczej służby wojskowej lub innej w systemie skoszarowanym oraz uczestniczenia w misjach wojskowych;
► przebywania w zakładzie karnym lub śledczym;
► pobytu za granicą.
2. Przebywające czasowo przez okres powyżej 2 miesięcy. Dotyczy to osób, które mieszkają na stałe w innym miejscu (są tam zameldowane na pobyt stały), natomiast w miejscu spisania przebywają czasowo z następujących powodów: nauka, praca, warunki rodzinne lub mieszkaniowe, leczenie lub rehabilitacja, przebywanie w domu opieki.
Jako czas okresowej nieobecności lub przebywania przyjęty został czas faktyczny, a nie zamierzony.
Kategoria ludności faktycznie zamieszkałej nie uwzględnia osób przybyłych z zagranicy na pobyt czasowy, tj. tych, które nie posiadają stałego pobytu w Polsce (pozwolenia na osiedlenie się).
3. Rezydenci (ludność rezydująca) - nowa kategoria ludności Do rezydentów zalicza się:
• stałych mieszkańców, z wyjątkiem osób przebywających poza miejscem zamieszkania przez okres co najmniej 12 miesięcy - bez względu na ich miejsce przebywania (w kraju czy za granicą);
• osoby przebywające czasowo przez okres co najmniej 12 miesięcy, przybyłe z innego miejsca w kraju lub z zagranicy (cudzoziemcy).
-9-
Jako kryterium przemieszczania się ludności przy wyodrębnianiu tej kategorii przyjmuje się: naukę, pracę, warunki rodzinne i mieszkaniowe, leczenie i rehabilitację, pobyt w domu opieki. Oznacza to, że osoby odbywające zasadniczą służbę wojskową (w systemie skoszarowanym) lub przebywające w zakładach karnych czy aresztach - bez względu na czas nieobecności - są zaliczane do rezydentów miejscowości, w których zamieszkiwali przed jej “przymusowym" opuszczeniem.
Wyniki spisu dla kategorii ludności rezydującej będą przedstawione w odrębnej publikacji.
WIEK
Wiek osób - określony liczbą lat ukończonych - ustalono poprzez porównanie pełnej daty urodzenia z dniem przeprowadzenia spisu (tzw. dniem krytycznym, tj. 20 maja 2002 roku).
W tablicach - obok roczników wieku (pięcioletnich lub innych) także grupy pokoleniowe ludności:
• młodzi - osoby w wieku 0-29 lat,
• w średnim wieku - osoby w wieku 30-59 lat,
• starsi - osoby w wieku 60 lat i więcej.
STAN CYWILNY PRAWNY
W spisie ludności 2002 po raz pierwszy badany był (zgodnie z rekomendacjami międzynarodowymi) stan cywilny prawny osób - zdefiniowany jako stan cywilny według obowiązującego w danym kraju prawa.
Dla każdej osoby w wieku 15 lat i więcej ustalono stan cywilny prawny według następujących kategorii:
• kawaler, panna;
• żonaty, zamężna;
• wdowiec, wdowa;
• rozwiedziony, rozwiedziona;
• separowany, separowana (separacja prawna została w Polsce wprowadzona w końcu 1999 r.).
Dla pełniejszej charakterystyki sytuacji rodzinnej osoby o statusie prawnym zamężna/żonaty podzielono na:
• pozostające w związku małżeńskim - niezależnie od tego, czy współmałżonkowie zostali spisani razem czy też oddzielnie (np. nieobecność spowodowana była nauką, pracą, brakiem własnego mieszkania),
• nie pozostające w związku małżeńskim - osoby, które decyzją jednego lub obojga małżonków nie tworzyły wspólnoty małżeńskiej, ale rozpad ich związku nie został usankcjonowany decyzją sądu, tzn. osoby te nie miały sądowego orzeczenia rozwodu czy też separacji.
STAN CYWILNY FAKTYCZNY
Stan cywilny faktyczny osób został określony wtórnie, na podstawie charakteru związku, w jakim żyje dana osoba, tj. w oparciu o informacje dotyczące relacji z głową gospodarstwa domowego, stanu cywilnego prawnego oraz wzajemnych powiązań między osobami spisanymi.
Ustalono następujące kategorie faktycznego stanu cywilnego:
• kawaler, panna;
• żonaty, zamężna - w świetle prawa świeckiego lub kanonicznego i pozostający w faktycznym małżeństwie;
• partner, partnerka (partnerów wyodrębniano w ramach tego samego gospodarstwa domowego - bez względu na ich stan cywilny prawny);
• wdowiec/wdowa;
• rozwiedziony/rozwiedziona;
• separowany/separowana; kategoria ta dotyczyła osób:
► pozostających w separacji prawnej i nie tworzących formalnych związków (partnerskich) z innymi osobami;
► stanie cywilnym prawnym źonaty/zamężna - nie pozostających w związku małżeńskim i nie tworzących formalnych związków (partnerskich) z innymi osobami.
Dla umożliwienia porównania zmian zachodzących w czasie w tablicach przedstawiono zarówno stan cywilny prawny jak i faktyczny; w poprzednich spisach ludności badany był wyłącznie stan cywilny faktyczny.
- 10 -
POZIOM WYKSZTAŁCENIA
Poziom wykształcenia jest to najwyższy ukończony cykl kształcenia w szkole lub szkolenia w innym trybie i formie, uznany zgodnie z obowiązującym systemem szkolnictwa. Podstawą zaliczenia wykształcenia do określonego poziomu było uzyskane świadectwo (dyplom) ukończenia odpowiedniej szkoły: dziennej, wieczorowej, zaocznej czy eksternistycznej. W 2002 roku, po reformie szkolnictwa z 1999 r., wprowadzającej 6-letnią szkołę podstawową i 3-letnie gimnazjum, badaniem poziomu wykształcenia objęto osoby w wieku 13 lat i więcej. W spisie zastosowano szczegółową klasyfikację, za pomocą której badano czy osoby 0 wykształceniu wyższym miały tytuł naukowy, magisterium lub licencjat, a osoby o wykształceniu średnim 1 policealnym czy miały maturę.
Należy również zaznaczyć, że dane spisu 2002 roku - ze względu na termin jego przeprowadzenia (maj 2002 r., podczas gdy w 1988 r. był to grudzień) - nie w pełni obrazują sytuację. W momencie przeprowadzania spisu (maj 2002 r.) uczniowie ostatnich klas, we wszystkich typach szkół, nie posiadali jeszcze świadectwa ukończenia szkoły, tym samym został im określony niższy poziom wykształcenia. Dane spisowe dotyczą zatem raczej sytuacji z początku roku szkolnego (lub z końca roku kalendarzowego 2001).
W publikacji zastosowano następującą klasyfikację poziomu wykształcenia:
• wyższe,
• policealne,
• średnie zawodowe,
• średnie ogólnokształcące,
• zasadnicze zawodowe,
• podstawowe ukończone,
• podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego.
GOSPODARSTWA DOMOWE
Osoby mieszkające w mieszkaniach lub zamieszkanych pomieszczeniach nie będących mieszkaniami (np. strych, barakowóz, przyczepa kempingowa, barka) tworzą gospodarstwa domowe.
Przez gospodarstwo domowe rozumie się zespół osób spokrewnionych lub niespokrewnionych, mieszkających razem i wspólnie utrzymujących się. Jeżeli któraś z osób mieszkających razem utrzymuje się oddzielnie, osoba ta tworzy oddzielne jednoosobowe gospodarstwo domowe.
W spisywanym pomieszczeniu mogło mieszkać jedno, dwa, trzy lub więcej gospodarstw domowych.
W każdym gospodarstwie domowym wyodrębniano „głowę” gospodarstwa, wobec której ustalano stosunek pokrewieństwa (powinowactwa) wszystkich pozostałych członków gospodarstwa domowego.
Głową gospodarstwa domowego w rozumieniu spisu jest ta osoba, która całkowicie lub w przeważającej części dostarcza środków utrzymania danemu gospodarstwu domowemu. Jeżeli dwie lub więcej osób dostarczają środków utrzymania w jednakowym stopniu, za głowę gospodarstwa domowego uznaje się tę osobę, która tymi środkami rozporządza.
Na podstawie stosunku pokrewieństwa każdej osoby z głową gospodarstwa domowego oraz dodatkowych informacji: daty zawarcia związku małżeńskiego, informacji czyje jest dziecko lub czyim partnerem jest osoba żyjąca w związku nieformalnym ustalano skład rodzinny gospodarstwa domowego, tzn. liczbę i typy rodzin.
Ze względu na liczbę oraz stosunek pokrewieństwa osób wyróżniono następujące typy gospodarstw domowych:
• rodzinne: jednorodzinne dwurodzinne
trzy i więcej rodzinne;
• nierodzinne: jednoosobowe wieloosobowe.
W gospodarstwach domowych wyróżniono grupy pokoleniowe: osoby młode - w przedziale wieku 0-29 lat, w średnim wieku - 30-59 lat i starsze - 60 lat i więcej.
Gospodarstwo domowe z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego (działki rolnej) jest to gospodarstwo, w którym jeden z członków jest użytkownikiem gospodarstwa rolnego, działki rolnej lub właścicielem zwierząt gospodarskich.
- 11 -
RODZINA
Spośród osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego wyodrębnia się rodziny.
Rodzina (biologiczna) w spisie definiowana jest jako dwie lub większa liczba osób, które są związane jako mąż i żona, wspólnie żyjący partnerzy (kohabitanci) - osoby płci przeciwnej lub jako rodzic i dziecko. Tak więc, rodzina obejmuje parę bez dzieci lub parę z jednym łub większą liczbą dzieci, albo też samotnego rodzica z jednym bądź większą liczbą dzieci.
Wyróżnia się następujące typy rodzin:
• małżeństwo bez dzieci,
• małżeństwo z dziećmi,
• partnerzy bez dzieci,
• partnerzy z dziećmi,
• samotna matka z dziećmi,
• samotny ojciec z dziećmi.
Innowacją w spisie 2002 jest wyodrębnienie partnerów jako odrębnego typu rodziny. W poprzednich spisach pary kohabitanckie wykazywano łącznie z małżeństwami.
Rodzina pełna jest to rodzina z obojgiem rodziców (naturalnych lub innych) z dziećmi, natomiast rodzina niepełna jest to rodzina z jednym tylko rodzicem i dziećmi, tzn. samotna matka z dziećmi lub samotny ojciec z dziećmi.
Rodzina zrekonstruowana to rodzina składająca się z małżeństwa lub związku partnerskiego z jednym lub większą liczbą dzieci, z których co najmniej jedno nie jest wspólnym dzieckiem małżonków (partnerów), tzn. jest naturalnym lub adoptowanym dzieckiem tylko jednego z nich.
Rodzina rozszerzona jest to rodzina biologiczna z osobą (lub z większą liczbą osób) spokrewnioną (w linii prostej lub bocznej) przynajmniej z jednym członkiem rodziny biologicznej, np. małżeństwo i brat żony;
mąż, żona, dzieci i ojciec żony; dziadkowie z wnuczką.
Młoda rodzina - to rodzina, w której matka była w momencie spisu w wieku poniżej 30 lat, a ojciec poniżej 35 lat; w przypadku małżeństw (związków partnerskich) brano pod uwagę jednocześnie wiek obojga małżonków/partnerów.
W spisie wyróżnia się następujące pozycje osób w rodzinie:
• mąż,
• żona,
• partner,
• partnerka,
• samotny ojciec,
• samotna matka,
• dziecko,
• osoba spokrewniona w linii prostej z kimkolwiek z członków rodziny,
• osoba spokrewniona, ale nie w linii prostej z kimkolwiek z członków rodziny,
• osoba obca.
Jako dziecko określa się osobę w każdym wieku, która pozostaje w gospodarstwie domowym (lub przebywa w gospodarstwie zbiorowym) wraz. z obojgiem lub jednym z rodziców. Do dzieci zalicza się również pasierbów oraz dzieci przysposobione.
Dziecko do lat 24 pozostające na utrzymaniu jest to dziecko w wieku 0-24 lata, które nie posiada własnego źródła utrzymania i pozostaje na utrzymaniu innej osoby wchodzącej w skład gospodarstwa domowego.
W NSP 2002 wyodrębniono także rodziny spośród osób przebywających w niektórych obiektach zbiorowego zakwaterowania. Osoby te wchodzą w skład gospodarstwa zbiorowego. Gospodarstwo zbiorowe stanowi zespół osób zamieszkujących w obiekcie zbiorowego zakwaterowania w związku np. z pracą, nauką, leczeniem lub opieką społeczną.
- 12-
AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI
Zgodnie z międzynarodowymi standardami ludność w wieku 15 lat i więcej można podzielić na trzy podstawowe kategorie:
1. pracujących, 2. bezrobotnych, 3. biernych zawodowo.
Pracujący i bezrobotni tworzą grupę aktywnych zawodowo.
Do pracujących zaliczono wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które w okresie badanego tygodnia:
• wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek lub dochód, tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (lub dzierżawionym) gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem,
• nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku), ale formalnie miały pracę jako pracownicy najemni bądź pracujący na własny rachunek.
Bezrobotni są to osoby w wieku 15-74 lata, które spełniły jednocześnie trzy warunki:
• w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi,
• aktywnie poszukiwały pracy, tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni tydzień badany), aby znaleźć pracę,
• były gotowe (zdolne) podjąć pracę w tygodniu badanym i następnym.
Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie.
Ludność bierną zawodowo (tzn. pozostającą poza siłą roboczą) stanowią osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne, tzn. osoby, które w badanym tygodniu:
• nie pracowały, nie miały pracy i jej nie poszukiwały,
• nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w tygodniu badanym i następnym.
Jako biernych zawodowo traktowano osoby posiadające wyłącznie własne niezarobkowe źródło utrzymania oraz wszystkie osoby pozostające na utrzymaniu.
ŹRÓDŁA UTRZYMANIA OSOBY
Źródła utrzymania osoby są to źródła, z których pochodzą środki na finansowanie konsumpcyjnych i innych życiowych potrzeb uzyskiwane w ciągu całego roku (12 miesięcy) poprzedzającego spis.
Wyróżnia się następujące grupy źródeł utrzymania:
• dochody (zarobki) z pracy osobiście wykonywanej, niezależnie od charakteru zatrudnienia,
• niezarobkowe źródło dochodów,
• inne dochody pochodzące:
► z własności,
» z najmu,
• pozostawanie na utrzymaniu innych osób posiadających własne źródło dochodów.
ŹRÓDŁA UTRZYMANIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO
Źródła utrzymania gospodarstwa domowego (główne i dodatkowe) wynikają z indywidualnych źródeł dochodów uzyskiwanych przez poszczególnych członków gospodarstwa domowego w okresie 12 miesięcy poprzedzających spis.
Decydujące znaczenie dla określania źródeł utrzymania gospodarstwa domowego miał rodzaj przeważającego dochodu osiąganego łącznie przez członków danego gospodarstwa, które ustalono poprzez łączenie indywidualnych dochodów poszczególnych osób, pochodzących z tego samego źródła.
Główne źródło utrzymania gospodarstwa domowego jest to źródło, z którego pochodzi przeważająca część środków w budżecie domowym, przeznaczona na potrzeby wszystkich członków gospodarstwa.
- 13 -
GRUPY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE GOSPODARSTW DOMOWYCH
Informacje o źródłach utrzymania gospodarstw (wyłącznym lub głównym i dodatkowym) niezależnie od przedstawionego podziału gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego (działki rolnej) według typów porównywalne są z klasyfikacją obowiązującą w badaniach budżetów gospodarstw domowych i służą do sklasyfikowania gospodarstw domowych według grup społeczno-ekonomicznych.
• gospodarstwa pracowników - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania gospodarstw jest dochód z pracy najemnej, a dodatkowym źródłem może być praca na rachunek własny (w tym dochody z najmu) z wyjątkiem pracy w swoim gospodarstwie rolnym (działce rolnej), źródła niezarobkowe, a także dochód z własności,
• gospodarstwa domowe pracowników użytkujących gospodarstwo rolne - utrzymujące się z łącznego dochodu z pracy najemnej i użytkowania gospodarstwa rolnego. Na podstawie wyników uzyskanych ze spisu możliwe było wyodrębnienie tylko gospodarstw domowych utrzymujących się głównie z dochodów z pracy najemnej i dodatkowo z pracy w swoim gospodarstwie rolnym lub głównie z pracy w swoim gospodarstwie rolnym, a praca najemna stanowi dodatkowe źródło utrzymania,
• gospodarstwa rolników - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania tych gospodarstw domowych jest dochód z pracy w gospodarstwie rolnym (działce rolnej) lub hodowli zwierząt gospodarskich, natomiast dodatkowe źródło utrzymania może stanowić dochód z pracy na rachunek własny (w tym dochody z najmu) oraz źródła niezarobkowe,
• gospodarstwa pracujących na rachunek własny - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania jest dochód z pracy na rachunek własny (w tym z dochodów z najmu) poza indywidualnym gospodarstwem rolnym, natomiast dodatkowe źródło mogą stanowić dochody z pracy najemnej, z pracy w gospodarstwie rolnym, źródła niezarobkowe lub dochody z własności,
• gospodarstwa emerytów - utrzymujące się wyłącznie lub głównie z emerytury, dodatkowe źródło może pochodzić ze wszystkich pozostałych kategorii źródeł utrzymania,
• gospodarstwa rencistów - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania jest renta z tytułu niezdolności do pracy (renta inwalidzka), socjalna lub rodzinna, dodatkowe źródło może pochodzić ze wszystkich pozostałych kategorii źródeł utrzymania,
• gospodarstwa utrzymujące się z innych niezarobkowych źródeł - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania są źródła niezarobkowe inne niż emerytura lub renta, natomiast dodatkowe źródło utrzymania może pochodzić ze wszystkich pozostałych kategorii źródeł utrzymania,
• gospodarstwa utrzymujące się z dochodów z własności - wyłącznym lub głównym źródłem utrzymania są dochody pochodzące z lokat kapitałowych (z obrotu akcjami, obligacjami, zysków kapitałowych itp.), z odsetek od oszczędności, udziału w zyskach przedsiębiorstw (dywidend). Jest to nowo utworzona kategoria, dotychczas gospodarstwa domowe utrzymujące się z tego źródła zaliczane były do grupy gospodarstw utrzymujących się z innych niezarobkowych źródeł,
• pozostałe gospodarstwa - są to gospodarstwa pozostające wyłącznie lub głównie na utrzymaniu oraz gospodarstwa domowe o nieustalonym źródle utrzymania.
OBIEKTY ZBIOROWEGO ZAKWATEROWANIA
Obiektem zbiorowego zakwaterowania jest zespół pomieszczeń zlokalizowanych w jednym lub kilku budynkach, zajętych przez jeden zakład świadczący usługi opiekuńczo-wychowawcze, opiekuńczo-lecznicze, hotelarskie bądź inne, w których zamieszkuje zwykle większa liczba osób.
Obiekty zbiorowego zakwaterowania można podzielić ze względu na okres zamieszkania na:
• stałego zamieszkania, są to: domy pomocy społecznej dla emerytów, zakłady opiekuńczo-lecznicze dla przewlekle chorych lub upośledzonych, klasztory, domy zakonne,
• dłuższego zamieszkania, są to: internaty, domy studenckie, hotele pracownicze, domy dziecka,
• krótkotrwałego pobytu, są to m.in.: hotele, motele, pensjonaty, domy wczasowe, a także szpitale, sanatoria, prewentoria.
W spisie 2002 roku - zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami metodologicznymi - przyjęto szerszą klasyfikację obiektów, uwzględniając m.in. zakłady opiekuńcze dla samotnych kobiet w ciąży lub z małymi dziećmi, obiekty dla bezdomnych oraz obiekty instytucji wyznaniowych.
KLASYFIKACJE wykorzystywane w spisie:
ISCED 1997 - Międzynarodowe Normy Klasyfikacji Wykształcenia, UNESCO, Paryż 1997, której odpowiednikiem jest Polska Klasyfikacja Edukacji wprowadzona w maju 2003. ((Dz. U. z 2003 r. Nr 98, poz. 895).
- 14-
UWAGI ANALITYCZNE
Gospodarstwa domowe
W końcu maja 2002 r. w woj. dolnośląskim było 1066,9 tys. gospodarstw domowych, w tym 804,0 tys.
(tj. 75,4%) w miastach a 262,9 tys. (tj. 24,6%) na wsi.
W porównaniu z grudniem 1988 r. liczba gospodarstw domowych zwiększyła się o 11,2%, przy czym wzrost ten był znacznie większy w miastach (13,5%) niż na wsi (4,7%). Podobne tendencje zaobserwowano w kraju - dynamika wyniosła odpowiednio 11,4%, 14,0% i 6,5%.
Tabl. I. Gospodarstwa domowe i ludność w latach 1988 i 2002
Wyszczególnienie
Gospodarstwa domowe Ludność w gospodarstwach domowych
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie
domowym
1988 2002 1988 2002
1988 2002
w tysiącach 1988=100 w tysiącach 1988=100
Ogółem... 959,2 1066,9 111,2 2884,8 2873,9 99,6 3,01 2,69
Miasta... 708,3 804,0 113,5 2035,5 2048,6 100,6 2,87 2,55
Wieś... 250,9 262,9 104,7 849,3 825,3 97,2 3,38 3,14
1100
1000
900 800 700 600 500
Liczba ludności w gospodarstwach domowych wyniosła 2873,9 tys. i było to mniej niż w grudniu 1988 r.
ogółem o 0,4%, przy czym w miastach odnotowano wzrost o 0,6%, a na wsi spadek o 2,8%. W kraju liczba ludności w gospodarstwach domowych wzrosła o 1,9% (w miastach wzrosła o 3,3%, na wsi spadła o 0,4%).
Spośród 1066,9 tys. gospodarstw domowych 136,9 tys. stanowiły gospodarstwa z użytkownikiem gospodarstwa rolnego (działki). Zamieszkiwało w nich 474,0 tys. osób, tj. 16,4% ogółu ludności w gospodarstwach domowych.
Wielkość gospodarstw domowych - mierzona średnią liczbą osób w gospodarstwie - zmniejszyła się w stosunku do 1988 r. zarówno w miastach jak i na wsi. W 2002 r., podobnie jak w 1988, przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowym była wyższa na wsi niż w mieście i wyniosła:
- ogółem 2,69 (w 1988 r. 3,01), - w miastach 2,55 (w 1988 r. 2,87), - na wsi 3,14 (w 1988 r. 3,38).
Wykres I. Liczba gospodarstw domowych w latach 1970 - 2002 tys.
1970 1978 1988 2002
HB ogółem | w tym jednorodzinne
- 15 -
W 2002 r. w porównaniu z rokiem 1988 znacznie wzrósł udział gospodarstw jednoosobowych w ogólnej liczbie gospodarstw domowych - o 7,7 pkt. W tym okresie zwiększył się także udział gospodarstw dwuosobowych - o 1,6 pkt., natomiast zmniejszył się udział gospodarstw trzy i czteroosobowych - o 5,9 pkt.
oraz pięcio i więcej osobowych - o 3,4 pkt.
W miastach częściej niż na wsi występowały gospodarstwa jednoosobowe (27,8% wobec 20,1% na wsi) i dwuosobowe (25,9% i 21,1%). Na terenach wiejskich kilkakrotnie częściej niż w miastach występowały gospodarstwa duże - pięcioosobowe i większe (20,0% wobec 7,9%).
Wykres II. Struktura gospodarstw domowych według liczby osób w latach 1970 - 2002
jj 1 - osobowe 2 - osobowe j ] 3 i 4 - osobowe [fj]|[| 5 i więcej osobowe
Największą przeciętną liczbę osób w gospodarstwie domowym odnotowano w powiatach: milickim (3,29), trzebnickim (3,15), średzkim (3,14), górowskim (3,13), wrocławskim (3,12) i oleśnickim (3,10).
Spośród 1066,9 tys. gospodarstw domowych 770,0 tys., tj. 72,2% (w kraju 73,6%) było tworzonych przez co najmniej jedną rodzinę, pozostałe 27,8% to gospodarstwa nierodzinne.
Tabl. II. Gospodarstwa domowe według liczby osób i składu rodzinnego
Wyszczególnienie Gospodarstwa domowe według liczby osób
razem 1 2 3 4 5 6 7 i więcej
Ogółem (w tys.).... 1066,9 276,3 263,7 222,7 187,9 74,2 26,6 15,6
Gospodarstwa:
jednorodzinne... 728,1 - 245,5 220,8 177,3 60,5 16,4 7,6
dwurodzinne... 40,1 - - - 10155 13549 9854 6585
trzy i więcej
rodzinne... 1,7 - - - 0,3 1,4
nierodzinne... 296,9 276,3 18,2 1,90 0,4 0,1 0,0 0,0
W gospodarstwach jednorodzinnych przeważały gospodarstwa dwuosobowe (33,7%) i trzyosobowe (30,3%). Gospodarstwa siedmio i więcej osobowe stanowiły zaledwie 1,0% gospodarstw jednorodzinnych (w miastach 0,5%, na wsi 2,5%).
Wśród gospodarstw dwurodzinnych najwięcej było pięcioosobowych (33,8%), a wśród trzy i więcej rodzinnych - siedmio i więcej osobowych (82,8%). Blisko 98% gospodarstw dwurodzinnych to gospodarstwa
- 16-
ze sobą spokrewnione, a głową gospodarstwa w zdecydowanej większości z nich (85,2%) był członek rodziny starszego pokolenia.
Gospodarstwa nierodzinne to w zdecydowanej większości gospodarstwa jednoosobowe (93,1%).
W gospodarstwach nierodzinnych wieloosobowych przeważały gospodarstwa dwuosobowe (6,1%).
Wykres III Struktura gospodarstw domowych według składu rodzinnego i miejsca zamieszkania
miasta wieś
29,9% 21,5%
jednorodzinne | "] dwurodzinne I trzy i więcej rodzinne |||j|j]] nierodzinne
W gospodarstwach domowych najwięcej było osób w wieku 45^19 lat (9,0% ogólnej liczby ludności w gospodarstwach domowych); w gospodarstwach jednoosobowych przeważały osoby w wieku 70-74 lat (10,7%).
Głową gospodarstw domowych byli przeważnie mężczyźni (62,2%) w wieku 45-49 lat (14,8% mężczyzn będących głową gospodarstwa domowego).
Rodziny
Liczba rodzin w końcu maja 2002 r. została ustalona na 813,6 tys. W miastach zamieszkiwało 589,6 tys.
rodzin (tj. 72,5%), a na wsi 224,1 tys. (tj. 27,5%). Dominującym typem rodziny, zarówno w miastach, jak i na wsi, były małżeństwa z dziećmi, które stanowiły 52,1% rodzin ogółem, w miastach - 49,9%, na wsi - 57,8%
(w kraju odpowiednio 56,0%, 53,2% i 60,9%).
Drugim pod względem liczebności typem rodziny były małżeństwa bez dzieci, które stanowiły 22,6%
wszystkich rodzin w województwie; w miastach - 23,5%, na wsi - 20,3% (w kraju odpowiednio 22,7%, 23,4%, 21,4%). Ten typ rodzin obejmuje zarówno małżeństwa starsze, których dzieci usamodzielniły się i założyły własne rodziny jak i pozostałe małżeństwa, które nie mają dzieci.
Tabl. III. Rodziny w gospodarstwach domowych według typów Typ rodziny
a - w tysiącach b - w odsetkach
Ogółem Miasta Wieś
Ogółem... a 813,6 589,6 224,0
b 100,0 100,0 100,0
Małżeństwa bez dzieci.... a 183,9 138,5 45,4
b 22,6 23,5 20,3
Małżeństwa z dziećmi.... a 424,0 294,4 129,6
b 52,1 49,9 57,8
Partnerzy bez dzieci... a 10,8 8.8 1,9
b 1,3 1,5 0,9
Partnerzy z dziećmi... a 14,0 10,1 4,0
b 1,7 1,7 1,8
Samotne matki... a 160,7 122,6 38,1
b 19,8 20,8 17,0
Samotni ojcowie... a 20,3 15,2 5,1
b 2,5 2,6 2,2
W województwie dolnośląskim odnotowano, w ogólnej liczbie rodzin, wyższy niż w kraju odsetek partnerów bez dzieci (1,3% wobec 0,8%), partnerów z dziećmi (1,7% wobec 1,1%), matek z dziećmi (19,8%
wobec 17,2%) i ojców z dziećmi (2,5% wobec 2,2%).
Badana po raz pierwszy w 2002 r. grupa partnerów to 3,0% rodzin dolnośląskich (w kraju 1,9%) i zdecydowana ich większość (76,2%) mieszkała w miastach. Ponad połowę rodzin partnerskich tworzyły rodziny z dziećmi. Woj. dolnośląskie z liczbą 14,0 tys. rodzin partnerskich z dziećmi zajmowało pierwsze miejsce w kraju (przed woj. śląskim - 13,9 tys. i mazowieckim - 12,9 tys.).
Wśród typów rodzin najmniej jest samotnych ojców - 20,3 tys. (tj. 2,5% ogólnej liczby rodzin), w tym 15,2 tys. (tj. 75,0%) w miastach. Liczba samotnych ojców plasowała woj. dolnośląskie na 3 miejscu w kraju (po woj. mazowieckim - 33,8 tys. i śląskim - 29,3 tys.).
Wśród 813,6 tys. rodzin w woj. dolnośląskim 619,0 tys. (tj. 76,1%) to rodziny z dziećmi, w tym 464,4 tys.
(tj. 75,0%) to rodziny z dziećmi do lat 24 na utrzymaniu.
Wykres. IV. Struktura rodzin z dziećmi według liczby dzieci i miejsca zamieszkania
Miasta
Wieś
z 1 dzieckiem | | z 2 dzieci |]][j]j Z 3 dzieci z 4 i więcej dzieci
Z ogólnej liczby rodzin z dziećmi na utrzymaniu, najliczniejszą grupę stanowiły rodziny z jednym dzieckiem - 51,3% i z dwojgiem dzieci - 35,6%. Spośród wszystkich typów rodzin z dziećmi na utrzymaniu najliczniejszą grupę stanowiły małżeństwa 348,0 tys. (74,9% rodzin z dziećmi na utrzymaniu). Małżeństw utrzymujących jedno dziecko odnotowano 46,4%, a utrzymujących dwoje dzieci 39,0%. Spisane rodziny partnerów z dziećmi - 12,4 tys. (największa liczba tego typu rodzin w kraju) miały na utrzymaniu głównie jedno dziecko (55,1 %).
Wykres. V. Struktura rodzin z dziećmi według typów rodzin i liczby dzieci
%
80 70 60 50 40 30 20 10
0
ogółem małżeństwa partnerzy matki z dziećmi ojcowie z dziećmi z dziećmi z dziećmi
HU z 1 dzieckiem [<^ z 2 dzieci z 3 dzieci z 4 i więcej dzieci
-18-
Tabl. IV. Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według typu i liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu
Typ rodziny
Rodziny z dziećmi ogółem
Rodziny bez dzieci do lat 24 na utrzymaniu
Rodziny według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu
razem 1 2 3 4 5 i więcej
w tysiącach w odsetkach
Ogółem... 619,0 154,6 464,4 51,3 35,6 9,7 2,3 1,1
małżeństwa... 424,0 76,0 348,0 46,4 39,0 10,8 2,6 1,2
partnerzy... 14,0 1,6 12.4 55,1 28,2 10,7 3,7 2,3
samotne matki... 160,7 66,5 94,2 66,7 25,2 5,9 1,5 0,7
samotni ojcowie... 20,3 10,5 9,8 72,6 21,0 4,9 U 0,4
Miasta... 442,3 112,1 330,2 55,0 35,0 7,9 1,5 0,6
małżeństwa... 294,5 54,8 239,7 50,3 38,9 8,6 1,6 0,6
partnerzy... 10,0 1,2 8,8 57,5 28,0 9,9 2,8 1,8
samotne matki... 122,6 48,4 74,2 68,1 24,9 5,2 1,2 0,6
samotni ojcowie... 15,2 7,7 7,5 75,1 19,8 4,1 0,7 0,3
Wieś... 176,7 42,5 134,2 42,2 37,0 14,2 4,3 2,3
małżeństwa... 129,5 21,2 108,3 38,0 39,4 15,6 4,6 2,4
partnerzy... 4,0 0,4 3,6 48,6 28,9 12,9 5,8 3,8
samotne matki... 38,1 18,1 20,0 61,6 26,4 8,3 2,3 1,4
samotni ojcowie... 5,1 2,8 2,3 64,4 24,9 7,8 2,0 0,9
Ogółem w rodzinach w woj. dolnośląskim spisano 1036,1 tys. dzieci, w tym 775,5 tys. (tj. 74,8%) to dzieci poniżej 25 lat pozostające na utrzymaniu rodziny; wśród nich najliczniejsza była grupa w wieku 7-14 lat - 286,4 tys. (tj. 36,9% dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu).
Największa liczba dzieci w wieku do 24 lat pozostających na utrzymaniu - 604,7 tys. - żyła w rodzinach typu małżeństwo z dziećmi. Stanowiły one 78,0% ogólnej liczby dzieci pozostających na utrzymaniu (w miastach 75,2%, na wsi 83,6%).
Przeciętna liczba dzieci na utrzymaniu wynosiła w 2002 roku 1,67 (w kraju 1,78), w tym w miastach 1,58 (w kraju 1,64), a na wsi 1,89 (w kraju 2,01). Mniejszą przeciętną liczbę dzieci do lat 24 na utrzymaniu odnotowano jedynie w woj. łódzkim (1,66). Największą przeciętną liczbę dzieci na utrzymaniu miały w woj.
dolnośląskim małżeństwa mieszkające na wsi - 1,96 (w kraju 2,08).
W woj. dolnośląskim w 2002 r. było 181,0 tys. rodzin niepełnych, w tym 160,7 tys. (tj. 88,8%) to rodziny tworzone przez samotną matkę i dzieci. Zdecydowana większość rodzin niepełnych - 76,1% - mieszkała w miastach (w kraju 68,7%).
Liczba rodzin niepełnych mających na utrzymaniu dzieci do lat 24 wyniosła 104,0 tys. Wśród nich 67,3%
posiadało jedno dziecko.
Wśród rodzin z dziećmi do lat 24 pozostających na utrzymaniu rodziny samotnych matek z dziećmi stanowiły 20,3%, a rodziny samotnych ojców 2,1%.
W 2002 r. w odróżnieniu od poprzednich spisów obok rodzin wchodzących w skład gospodarstw domowych spisane zostały także rodziny w gospodarstwach zbiorowych - ich liczbę ustalono na 650. Rodziny te mieszkały głównie w domach studenckich - 282 rodziny (tj. 43,4%) i hotelach pracowniczych - 186 (tj. 28,6%). Blisko połowa rodzin mieszkających w gospodarstwach zbiorowych (46,5%) nie miała na utrzymaniu dzieci do lat 24, a 38,8% rodzin miało na utrzymaniu jedno dziecko.
Wśród rodzin spisanych w gospodarstwach zbiorowych 62,0% stanowiły małżeństwa (w tym 59,3% z dziećmi).
- 19-
Źródła utrzymania
Spośród 1066,9 tys. gospodarstw domowych najwięcej (44,9%) było gospodarstw, w których przynajmniej jedna osoba pracowała i nie było osób bezrobotnych. Drugą pod względem liczebności grupą były gospodarstwa
domowe, w których nie było osób zaliczanych do aktywnych (pracujący i bezrobotni) - 28,4%.
Tabl. V. Gospodarstwa domowe według aktywności ekonomicznej osób
Wyszczególnienie Ogółem Miasta Wieś
Ogółem w tys... 1066,9 804,0 262,9
Gospodarstwa domowe bez bezrobotnych
z przynajmniej jedną osobą pracującą... 478,7 363,5 115,2
Gospodarstwa domowe z przynajmniej jedną
osobą bezrobotną bez osób pracujących... 114,3 813 31,0
Gospodarstwa domowe z przynajmniej jedną osobą bezrobotną i przynajmniej jedną osobą
pracującą... 145,5 101,9 43,6 Gospodarstwa domowe bez osób aktywnych
(bez pracujących i bezrobotnych)... 303,3 233,0 70,3
Gospodarstwa domowe wyłącznie z osobami
o nieustalonym statusie zawodowym... 25,1 22,4 2,7
Udział gospodarstw domowych z przynajmniej jedną osobą bezrobotną i jedną pracującą wyniósł 13,6%, natomiast z jedną osobą bezrobotną i bez osób pracujących - 10,7%.
Gospodarstwa, dla których głównym źródłem utrzymania była praca stanowiły 49,0% ogółu gospodarstw domowych. Była to w zdecydowanej większości (82,5%) praca najemna. Praca poza rolnictwem stanowiła główne źródło utrzymania dla 45,8% gospodarstw, a w rolnictwie dla 3,2%.
Udział gospodarstw domowych, dla których głównym źródłem utrzymania jest niezarobkowe źródło utrzymania wyniósł 45,6%, natomiast 4,5% deklarowało, że jest na utrzymaniu, a 0,3% że ich głównym źródłem utrzymania są inne dochody.
W 2002 r. na 100 gospodarstw utrzymujących się głównie z dochodów z pracy przypadały 93 gospodarstwa, które określiły, że ich głównym źródłem utrzymania jest niezarobkowe źródło utrzymania.
Tabl. VI. Gospodarstwa domowe według liczby osób w gospodarstwie i głównego źródła utrzymania
Wyszczególnienie Ogółem Gospodarstwa domowe według liczby osób
1 2 3 4 5 6 7 i więcej
Ogółem w tys... 1066,9 276,3 263,7 222,7 187,9 74,2 26,6 15,6
Praca... 523,0 79,3 88,0 136,8 140,2 512 17,2 9,3
poza rolnictwem... 489,0 75,2 819 130,7 131,8 46,5 14,0 6,9
w rolnictwie... 34,0 4,0 4,1 6,1 8,4 5,7 3,2 2,5
Niezarobkowe źródło
utrzymania... 486,3 158,9 166,7 80,0 44,3 21,1 9,1 6,1
Inne dochody... 2,6 U 0,5 0,5 0,4 0,1 0,0 0,0
Na utrzymaniu... 47,6 36,6 5,7 3,2 1,6 0,4 0,1 0,0
Nieustalone... 7,4 0,4 2,9 2,2 1,4 0,4 0,1 0,0
W grupie gospodarstw domowych, dla których głównym źródłem utrzymania jest niezarobkowe źródło utrzymania ponad połowa gospodarstw utrzymywała się z emerytury (stanowiły one 22,9% ogółu gospodarstw domowych). Emerytura rolna była głównym źródłem utrzymania dla 1,7% gospodarstw domowych (w mieście 0,3%, na wsi 5,9%). Renta inwalidzka jest głównym źródłem utrzymania dla 9,6% gospodarstw, a zasiłek dla bezrobotnych - dla 2,1% gospodarstw (1,9% w mieście, 2,6% na wsi). Znaczący udział w źródłach dochodu miała również renta rodzinna, która stanowiła główne źródło utrzymania dla 4,1% gospodarstw domowych.
-20-
Wykres. VI. Struktura gospodarstw domowych utrzymujących się z niezarobkowego źródła utrzymania według rodzaju źródła i miejsca zamieszkania
r%-\ emerytura pracownicza, i ; emerytura ■■ renta z tytułu niezdolności r renta
KXI kombatancka i pochodne i- - - - i rolna ■■ do pracy socjalna renta
rodzinna
kxvv zasiłek dla zasiłek pomocy rmm inne niezarobkowe bezrobotnych ■■społecznej llllllll źródło utrzymania
Z ogólnej liczby gospodarstw domowych w woj. dolnośląskim dominującą grupę społeczno- ekonomiczną (39,3%) stanowiły gospodarstwa pracowników. Wśród nich najwięcej było gospodarstw trzyosobowych (26,9%) i czteroosobowych (26,5%). Udział gospodarstw pracowników użytkujących gospodarstwo rolne (działkę), czyli gospodarstw których środkiem utrzymania jest łączny dochód z pracy najemnej i z użytkowania gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie wyniósł 1,5%.
Wyniki spisu w 2002 r. wykazały 1,9% gospodarstw rolników w województwie, tj. gospodarstw, dla których wyłącznym lub głównym (przeważającym) źródłem utrzymania był dochód z użytkowanego indywidualnego gospodarstwa rolnego; w mieście gospodarstwa takie stanowiły 0,2%, a na wsi 6,8% ogólnej liczby gospodarstw domowych.
Wśród gospodarstw utrzymujących się z niezarobkowych źródeł najliczniejszą grupę stanowiły gospodarstwa emerytów (24,6%) i rencistów (14,1%) ogółu gospodarstw domowych w województwie. Odsetek gospodarstw emerytów był wyższy w mieście - 25,1% (na wsi - 22,9%), natomiast rencistów był wyższy na wsi - 16,5% (w mieście - 13,3%).
Gospodarstwa domowe rencistów to głównie gospodarstwa jednoosobowe (36,8%), natomiast emerytów - dwuosobowe (41,5%).
Większy odsetek gospodarstw utrzymujących się z innych niezarobkowych źródeł występował na wsi (7,5%) niż w mieście (6,8%).
-21 -
TABL. 1. WAŻNIEJSZE DANE O GOSPODARSTWACH DOMOWYCH NA PODSTAWIE SPISÓW
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Miasta Wieś
1988 2002 1988 2002 1988 2002
O G Ó Ł E M w tys... 959,2 1066,9 708,3 804,0 250,9 262,9
Ludność w gospodarstwach domowych
849,3 825,3
w tys... 2884,8 2873,9 2035,5 2048,6
Gospodarstwa domowe według
100,0 100,0 100,0
liczby osób w %... 100,0 100,0 100,0
1 - osobowe... 18,2 25,9 19,4 27,8 14,9 20,1 2 - osobowe... 23,1 24,7 23,8 25,9 21,1 21,1 3 i 4 osobowe... 44,4 38,5 46,0 38,4 39,9 38,8
5 i więcej osobowe... 14,3 10,9 10,8 7,9 24,1 20,0
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie
domowym... 3,01 2,69 2,87 2,55 3,38 3,14
Gospodarstwa domowe według składu rodzinnego w %
jednorodzinne... 75,7 68,2 75,4 67,0 76,4 72,1
dwurodzinne... 3,8 3,0 6,1
trzy i więcej rodzinne... 0,2 0,1 0,3
nierodzinne... 27,8 29,9 21,5
Gospodarstwa domowe bez użytkownika indywidualnego gospodarstwa rolnego
136,8 158,3
w tys... 822,9 930,0 686,1 771,7
Gospodarstwa domowe z użytkow nikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego
114,1 104,5
w tys... 136,3 136,9 22,2 32,4
roknicze... 17,5 10,9 2,0 1,2 15,5 9,7 mieszane:
głównie rolnicze... 36,6 13,1 3,4 1,2 33,2 11,9
głównie nierolnicze... 63,7 27,9 12,2 3,4 51,5 24,5
nierolnicze... 9,0 85,0 2,2 26,6 6,8 58,4
-22-
-23-
TABL. 2. GOSPODARSTWA DOMOWE I LUDNOŚĆ WEDŁUG LICZBY OSÓB ORAZ PODREGIONÓW, POWIATÓW 1 GMIN IMIENNIE
PODREGIONY POWIATY
GMINY
Ogółem
Liczba osób w gospodarstwie domowym Ludność
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie
1 2 3 4 5 6
7 i więcej w gospo
darstwach
domowych razem
w tym wielo
osobowym gospo
darstwa ludność
OGÓLEM... 1066877 276284 263676 222688 187866 74202 26574 15587 120273 2873891 2,69 3,29
Podregion jeleniogórsko-wałbrzyski... 486693 120203 122652 102489 86904 34820 12405 7220 55767 1324887 2,72 3,29
Powiaty:
Bolesławiecki... 30574 6718 7341 6416 6025 2545 973 556 4283 87594 2,86 3,39
gminy miejskie
Bolesławiec... 15793 3913 4246 3505 2879 888 252 110 828 41216 2,61 3,14
gminy miejsko-wiejskie
Nowogrodziec... 4630 909 944 856 985 554 227 155 1203 14640 3,16 3,69
miasto... 1340 280 274 268 297 138 56 27 208 4054 3,03 3,56
wieś... 3290 629 670 588 688 416 171 128 995 10586 3,22 3,74
gminy wiejskie
Bolesławiec... 3700 620 774 729 836 433 186 122 930 11910 3,22 3,67
Gromadka... 1895 436 453 326 329 204 89 58 445 5635 2,97 3,56
Osiecznica... 2244 432 457 524 498 202 89 42 337 6791 3,03 3,51
Warta Bolesławiecka... 2312 408 467 476 498 264 130 69 540 7402 3,20 3,67
Dzierżoniowski.... 39914 10314 10232 8215 6948 2806 952 447 3447 106404 2,67 3,25
gminy miejskie
Bielawa... 12421 3246 3360 2711 2120 714 201 69 524 31879 2,57 3,12
Dzierżoniów... 14072 3986 3795 2965 2256 762 223 85 648 35291 2,51 3,10
Pieszyce... 3558 980 886 658 607 279 102 46 368 9529 2,68 3,32
Piława Górna... 2309 512 523 451 457 242 83 41 337 6784 2,94 3,49
gminy miejsko-wiejskie
Niemcza... 2168 547 495 422 398 200 62 44 328 6095 2,81 3,42
miasto... 1191 326 275 251 202 93 30 14 105 3187 2,68 3,31
wieś... 977 221 220 171 196 107 32 30 223 2908 2,98 3,55
gminy wiejskie
Dzierżoniów... 2962 561 615 571 562 382 166 105 805 9463 3,19 3,71
Łagiewniki... 2424 482 558 437 548 227 115 57 437 7363 3,04 3,54
-2 4 -
TABL. 2. GOSPODARSTWA DOMOWE I LUDNOŚĆ WEDŁUG LICZBY OSÓB ORAZ PODREGIONÓW, POWIATÓW I GMIN IMIENNIE (cd.)
PODREGIONY POWIATY
GMINY
Ogółem
Liczba osób w gospodarstwie domowym Ludność
w gospo
darstwach domowych
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie
1 2 3 4 5 6
7 i więcej
razem
w tym wielo
osobowym gospo
darstwa ludność
Jaworski.... 17850 3753 4115 3773 3623 1602 598 386 2993 52385 2,93 3,45
gminy miejskie
Jawor... 8724 1806 2085 2038 1879 653 176 87 649 24576 2,82 3,29
gminy miejsko-wiejskie
Bolków... 3725 832 841 768 701 330 144 109 865 11001 2,95 3,52
miasto... 1999 473 490 457 381 126 54 18 138 5440 2,72 3,25
wieś... 1726 359 351 311 320 204 90 91 727 5561 3,22 3,81
gminy wiejskie
Męcinka... 1528 315 327 262 283 198 82 61 481 4850 3,17 3,74
Mściwojów... 1368 293 314 261 253 143 62 42 318 4121 3,01 3,56
Paszowice... 1251 272 267 220 261 133 56 42 333 3844 3,07 3,65
Wądroże Wielkie... 1254 235 281 224 246 145 78 45 347 3993 3,18 3,69
Jeleniogórski.... 23177 5735 5635 5031 4244 1646 552 334 2614 63230 2,73 3,30
gminy miejskie
Karpacz... 2156 684 558 412 347 102 29 24 178 5286 2,45 3,13
Kowary... 4471 1111 1151 1010 768 283 90 58 456 11926 2,67 3,22
Piechowice... 2483 650 612 567 435 154 43 22 164 6507 2,62 3,20
Szklarska Poręba... 2841 819 716 627 444 166 48 21 159 7185 2,53 3,15
gminy wiejskie
Janowice Wielkie... 1359 302 297 282 267 134 47 30 228 3990 2,94 3,49
Jeżów Sudecki... 1983 384 457 433 437 168 66 38 311 5892 2,97 3,44
Mysłakowice... 3491 803 845 751 666 278 85 63 498 9808 2,81 3,35
Podgórzyn... 2655 601 645 576 511 200 75 47 370 7483 2,82 3,35
Stara Kamienica... 1738 381 354 373 369 161 69 31 250 5153 2,96 3,52
Kamiennogórski... 16967 3972 4309 3602 3017 1328 453 286 2186 47008 2,77 3,31
gminy miejskie
Kamienna Góra... 8373 2069 2297 1889 1380 507 143 88 677 21920 2,62 3.15
gminy miejsko-wiejskie
Lubawka... 4233 1005 1043 891 758 354 114 68 527 11777 2,78 3,34
miasto... 2511 646 642 551 426 168 47 31 238 6647 2,65 3,22
wieś... 1722 359 401 340 332 186 67 37 289 5130 2,98 3,50
gminy wiejskie
Kamienna Góra... 2693 503 598 492 556 320 127 97 728 8489 3,15 3,65
Marciszów... 1668 395 371 330 323 147 69 33 254 4822 2,89 3,48
-25-
TABL. 2. GOSPODARSTWA DOMOWE I LUDNOŚĆ WEDŁUG LICZBY OSÓB ORAZ PODREGIONÓW, POWIATÓW I GMIN IMIENNIE (cd.)
PODREGIONY POWIATY
GMINY
Ogółem
Liczba osób w gospodarstwie domowym Ludność
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie
1 2 3 4 5
7 i więcej w gospo
darstwach
domowych razem
w tym wielo
osobowym
6 gospo
darstwa ludność
Kłodzki... 62441 15898 15912 12931 10812 4378 1600 910 7082 168335 2,70 3,28 gminy miejskie
Duszniki Zdrój... 2138 623 606 443 332 96 31 7 51 5209 2,44 3,03
Kłodzko... 11221 2978 3017 2555 1828 573 189 81 638 28626 2,55 3,11
Kudowa Zdrój... 3910 1039 970 817 681 267 92 44 329 10370 2,65 3,25
Nowa Ruda... 9629 2348 2785 2139 1584 536 160 77 595 24906 2,59 3,10
Polanica Zdrój... 2724 805 757 504 438 139 51 30 229 6813 2,50 3,13
gminy miejsko-wiejskie
Bystrzyca Kłodzka... 7211 1789 1700 1488 1263 589 246 136 1057 20183 2,80 3,39
miasto... 4101 1068 1040 935 660 266 82 50 383 10798 2,63 3,21
wieś... 3110 721 660 553 603 323 164 86 674 9385 3,02 3,63
Lądek Zdrój... 3624 1114 922 724 553 202 68 41 313 9073 2,50 3,17
miasto... 2665 843 709 548 380 121 42 22 167 6449 2,42 3,08
wieś... 959 271 213 176 173 81 26 19 146 2624 2,74 3,42
Międzylesie... 2600 553 608 485 520 275 91 68 547 7772 2,99 3,53
miasto... 1016 214 247 232 203 85 24 11 90 2875 2,83 3,32
wieś... 1584 339 361 253 317 190 67 57 457 4897 3,09 3,66
Radków... 3200 780 693 578 601 313 149 86 684 9447 2,95 3,58
miasto... 887 228 187 169 169 76 42 16 129 2546 2,87 3,52
wieś... 2313 552 506 409 432 237 107 70 555 6901 2,98 3,61
Stronie Śląskie... 2832 681 697 605 553 210 57 29 224 7718 2,73 3,27
miasto... 2211 500 573 485 440 157 38 18 133 6007 2,72 3,22
wieś... 621 181 124 120 113 53 19 11 91 1711 2,76 3,48
Szczytna... 2493 544 571 516 495 228 85 54 439 7303 2,93 3,47
miasto... 1840 391 460 393 374 149 49 24 188 5213 2,83 3,33
wieś... 653 153 111 123 121 79 36 30 251 2090 3,20 3,87
gminy wiejskie
Kłodzko... 5705 1348 1279 1095 1055 528 238 162 1245 16724 2,93 3,53
Lewin Kłodzki... 697 198 172 121 107 62 21 16 127 1896 2,72 3,40
Nowa Ruda... 4457 1098 1135 861 802 360 122 79 604 12295 2,76 3,33
