JAK UCZYĆ SIĘ SZYBKO I SKUTECZNIE, CZYLI TECHNIKI PAMIĘCIOWE, SPOSOBY ZAPAMIĘTYWANIA, MAPY MYŚLI, EFEKTYWNA NAUKA

JAK UCZYĆ SIĘ SZYBKO I SKUTECZNIE, CZYLI TECHNIKI PAMIĘCIOWE, SPOSOBY

ZAPAMIĘTYWANIA, MAPY MYŚLI,

EFEKTYWNA NAUKA

PAMIĘĆ

 zdolność do zapamiętywania

czyli gromadzenia informacji

i wykorzystywania jej, czyli

odtwarzania

Proces pamięciowy składa się z trzech etapów:

 Rejestracja

 Przechowywanie

 Odtworzenie

W zależności od preferowanej półkuli mózgowej wyróżniamy cztery style uczenia się:

 Wzrokowy;

 Słuchowy;

 Dotykowy;

 Kinestetyczny.

LEWA PÓŁKULA MOZGU ODPOWIADA ZA:

 Myślenie logiczno – racjonalne;

 Liczby;

 Mowę;

 Przetwarzanie danych w sposób

symboliczny.

PRAWA PÓŁKULA MÓZGU ODPOWIADA ZA:

 Ułatwia zrozumieć świat poprzez obrazy, fantazję, wyobraźnię, intuicję;

 Odpowiedzialna jest za świadomość

przestrzeni;

TYPY INTELIGENCJI

 Inteligencja językowa;

 Inteligencja logiczno-matematyczna;

 Inteligencja muzyczna;

 Inteligencja przestrzenna;

 Inteligencja interpersonalna;

 Inteligencja naturalistyczna;

 Inteligencja egzystencjonalna.

TECHNIKI MNEMONICZNE

Termin mnemoniczny pochodzi od imienia greckiej bogini Mnemozyne.

MNEMOTECHNIKA – sposoby ułatwiające zapamiętywanie nowych wiadomości i faktów oraz przypominanie ich sobie na zasadzie mechanicznych skojarzeń, np. układu wierszowego, skrótów

werbalnych, analogii zewnętrznych itp.

ZALETY TECHNIK

MNEMOTECHNICZNYCH



Opierają się na wyobraźni i skojarzeniach;



Polegają na tworzeniu umysłowych obrazów

przedmiotów, które są zapamiętywane przez prawą stronę naszego mózgu, wyspecjalizowaną w myśleniu obrazami;



Są efektywne;



Umożliwiają skuteczne kodowanie informacji;



Są w miarę uniwersalne;



Zaoszczędzają czas;



Stosowanie ich to doskonała zabawa;



Może je opanować każdy.

TECHNIKA HAKÓW

 Technika polegająca na zapamiętywaniu

informacji, dzięki skojarzeniu ich z wcześniej utrwalonymi elementami, reprezentującymi

kolejne liczby. Reprezentacje kolejnych liczb to właśnie tzw. haki, które mogą być tworzone w oparciu o najbardziej odpowiednie dla

poszczególnych osób skojarzenia.

Pierwsza przykładowa dziesiątka haków wygląda następująco:

 1 –świeca

 2 – łabędź

 3 – jabłko

 4 – krzesło

 5 – dźwig

 6 – baran

 7 – kosa

 8 – bałwan

 9 – balon

 10 - rycerz

PRZYKŁAD

Chcemy np. zapamiętać nr kodu pocztowego 26-843

Powinniśmy wyobrazić sobie łabędzia (2), którego na rogi bierze baran (6), z oddali całą sytuację obserwuje bałwan (8)

siedzący na krześle (4) i zajadający się

jabłkiem (3).

26-843

2 6

8

4

3

SYSTEM ALFABETYCZNY

 Informacje do zapamiętania

organizujemy w oparciu o alfabet;

 Każda litera alfabetu ma swój symbol – obraz;

 System jest pomocny przy

zapamiętywaniu tablic rejestracyjnych pojazdów, liter serii nr dowodu

osobistego, paszportu oraz wszelkiego

rodzaju informacji z symbolami liter.

 A – AGRAFKA

 B – BEZ

 C – CEL ^(TARCZA)

 D – DESKA

 E – EKIERKA

 F – FUTRO

 G – GERBER

 H – HAK

 I – IZA

 J – JA

 K – KAMIEŃ

 L – LÓD

 Ł - ŁÓDŹ

 M – MAŁPA

 N – NOGA

 O – OCZY

 P – PESTKA

 Q- KUFEL

 R – RÓŻA

 S – SŁOŃCE

 T – TECZKA

 U – USTA

 V – FAŁDA

 W – WUJEK

 X – IXI ^(PROSZEK)

 Y – IGREK

 Z - ZEBRA

METODA SZARADZISTY

 Jest to metoda cyfrowo – literowa.

Służy do zapamiętywania liczb,

szczególnie tych o większej ilości cyfr,

które trudno skojarzyć ze sobą.

PRZYKŁADOWY KOD:

 0 – C, Z, S

 1 – T, D

 2 – N

 3 – M

 4 – R

 5 – L

 6 – J

 7 – K, G

 8 – F, W

 9- P, B

PRZYKŁAD

Załóżmy, że mamy zapamiętać nr autobusu 490, którym mamy dojechać do celu naszej podróży.

Najpierw kodujemy liczbę 490 na literki kodu: 4= r, 9=b, oraz 0=c.

mamy więc r, b, c, dodajemy teraz samogłoski, by utworzyć z tego wyraz, najlepiej rzeczownik, aby móc sobie daną rzecz wyobrazić, a następnie łatwo skojarzyć, np. RyBaCy. Teraz kojarzymy sobie rybaków z autobusem, którym będziemy podróżować. Można wyobrazić sobie np., że w jadącym autobusie linii 490 jest mnóstwo łowiących rybaków, których wędki wystają z okien autobusu. W efekcie, gdy tylko pomyślimy o danym autobusie, przypomni nam się widziany oczyma wyobraźni obraz, a wyraz rybacy łatwo rozkodujemy na liczbę 490.

490

 4 = R

 9 = B lub P

 0 = C

 R, B, C

RyBaCy

490

ŁAŃCUCHOWA METODA SKOJARZEŃ



W tej technice kojarzy się ze sobą kolejne elementy;



Obrazy te przechodząc jeden w drugi, tworzą swego rodzaju film, widziany oczyma wyobraźni. Jeśli np.

mamy zapamiętać jakiś ciąg elementów,

w odpowiedniej kolejności, to właśnie ta metoda jest

odpowiednia.

PRZYKŁAD

Mamy zapamiętać następującą listę zakupów: mleko, kawa, ser, jabłka, chleb.

Należy w wyobraźni stworzyć łańcuch łączący każdy następny element z poprzednim np.:

Wchodzimy do sklepu, w którym ekspedientką jest duża, uśmiechnięta butelka mleka. Ona to w trakcie podawania nam kawy strąciła wszystkie kostki sera z półki. Ser spadając na podłogę zmienił się w soczyste, dojrzałe jabłka, które ruchem dłoni pozdrawiały stojący na półce i obserwujący z dużym zainteresowaniem całą sytuację chleb.

Skojarzenia wykorzystujące wszystkie zmysły, jak również te, które są

zabawne, przesadzone, niezwykłe, dziwne – są odpowiednie, bo zapadają

na długo w pamięć.

RZYMSKI POKÓJ

 Metoda polega na wytworzeniu skojarzeń, pomiędzy dobrze

znanymi nam elementami,

a nowymi informacjami.

WARIANTY METODY RZYMSKIEGO POKOJU:

 We własnym mieszkaniu;

 W wymyślonym pałacu;

 Na własnym ciele;

 Wzdłuż znanej nam drogi;

 Na dowolnym obiekcie, który ma wystarczającą ilość

charakterystycznych punktów;.

RZYMSKI POKÓJ – WŁASNE MIESZKANIE:

 Wybierz w domu/mieszkaniu kilka pokoi;

 W każdym z nich wybierz po 10-20 elementów, które są dla pokoju

charakterystyczne;

 Kolejne pokoje i elementy należy wybierać zawsze w jednym kierunku np. zgodnie z ruchem wskazówek zegara;

 Zapisz te elementy lub narysuj i

zapamiętaj.

PRZYKŁAD



Wybieram 4 pokoje a w nim 10 elementów, co daje 40 haków pamięciowych;



np. :obraz na ścianie, lampa, fotel, kosz na śmieci, łóżko, biurko, monitor, drukarka, półka, tablica korkowa;



Lista zakupów: morele, makaron, galaretka, coca- cola, lody, kartofle, kawa, majeranek, sok z cytryny

i po drodze nadać list na poczcie.

Gdy potrzebujemy zapamiętać listę zakupów, kojarzymy każdy z nich z kolejną zakładką: widzę jak z obrazu na ścianie wysypuje się tona moreli, które zamierzałem kupić jako pierwsze.

Następnie z lampy po włączeniu wylatują ze światłem kluski – nasz następny zakup. Gdy siadam w fotelu, zatapiam się w nim, bo zrobiony jest z galaretki. Podchodzę do śmietnika, a tam aż kipi od buzującej coca-coli, gdy chcę się położyć do łóżka czuję zimno bo łóżko jest zrobione z wielkiego lodu, a poduszka to śmietanka.

Gdy siadam przy biurku, okazuje się, że jest zrobione z wielkiego kartofla, a monitor po włączeniu wyrzuca z siebie kubki z kawą, która też jest na liście zakupów. Drukarka zamiast papieru, wciąga majeranek i drukuje z niego pełne opakowania tej przyprawy. A z półki strugami leje się sok z cytryny, który aż szczypie w oczy, bo pryska. Natomiast tablica korkowa to wielka koperta z tysiącem znaczków, bo po drodze jeszcze trzeba wysłać list.

GDZIE STOSOWAĆ METODĘ POKOJU RZYMSKIEGO?

 Zapamiętywanie ciągu informacji;

 Zapamiętywanie materiału z lekcji;

 Zapamiętywanie wiedzy z książek;

 Listy zadań do wykonania w kolejności;

 Listy zakupów, rzeczy do zabrania.

NOTOWANIE

 NOTATKA – krótki tekst, uwaga, spostrzeżenie zapisane w celu

zapamiętania, a także sposób

utrwalenia najważniejszych informacji

oraz wyników samodzielnego myślenia.

FORMY NOTOWANIA LINEARNEGO:



Adnotacja – krótka charakterystyka artykułu lub książki, przedstawiająca najważniejsze zagadnienia w nich zawarte;



Streszczenie – ujmuje w zwięzłej formie treść książki czy artykułu;



Konspekt –szkic książki lub artykułu, zawierający główne tezy ich rozwinięcie, konkretne przykłady lub uwagi;



Plan – odzwierciedla zawartość książki, tekstu poprzez podanie węzłowych, strukturalnych punktów treści;



Tezy – wynotowanie twierdzenia znajdującego uzasadnienie w treści książki lub artykułu;



Cytat – dosłowne zanotowanie twierdzeń autora z zaznaczeniem

źródła, z którego jest zaczerpnięty.

MAPA MYŚLI

 Mapa myśli (koncepcja notowania nielinearnego), składa się z centralnie

umieszczonego wyrazu - pojęcia. Naokoło

narysowanych jest kilka najgrubszych gałęzi, odpowiadających głównym wątkom tekstu.

Następnie odchodzą gałęzie szczegółowe, zgodnie z porządkiem logicznym. W strukturze sieci

można umieścić wyraźne, kolorowe rysunki lub

symbole (do około 50% tekstu).

Mapy myśli

Pozwalają przedstawić na papierze skojarzenia - dzięki czemu łatwiej je zapamiętać. Zawierają one tylko kluczowe pojęcia i obrazy, które kojarzą się z wieloma innymi informacjami. Mapy myśli

wyzwalają kreatywność, uwalniają umysł od

linearnego myślenia, pozwalając nowym pomysłom

na szybszy i swobodny przepływ. Mogą być użyte

w planowaniu jakiejkolwiek formy wypowiedzi,

od listu do scenariusza .

ZASADY SPORZĄDZANIA MAP MYŚLI:

 Na środku kartki narysuj związany z tematem obrazek składający się z trzech kolorów;

 Używaj obrazów i symboli na całej stronie;

 Najważniejsze słowa oznacz najmocniej;

 Na jednej linii może się znajdować jedno słowo/obrazek;

 Linie są takiej samej długości jak słowa;

 Używaj różnych wielkości i stylów liter;

 Używaj wielu różnych kolorów;

 Daj się ponieść wyobraźni;

 Wykreuj swój własny styl w tworzeniu map;

 Umieszczaj na mapie myśli nie tylko same fakty.

TECHNIKA ROZGAŁĘZIEŃ

Pozwala na zapisanie głównych idei związanych z tematem, umożliwiając dostrzeżenie związków pomiędzy

ideami.

PODSUMOWANIE

Nie można pominąć samokształcenia, jako najbardziej efektywnej formy przyswajania wiedzy.

Realizowane badania wielokrotnie udowadniają, że to właśnie wiedza zdobyta dzięki samodzielnej pracy

uczącego się, zostaje w naszej pamięci na dłużej

i uczący się jest w stanie efektywnie ją wykorzystać.

Jak pisał Immanuel Kant doświadczenie bez teorii jest ślepe, ale teoria

bez doświadczenia jest

czysto intelektualną grą.

LITERATURA

 Brześkiewicz, Z.W.: Doskonalenie pamięci. Jak uczyć się trzy razy szybciej. Warszawa:

Agencja Wydawnicza Comes, 1998;

 Buzan, T.: Mapy myśli. Łódź: JK, 2007;

 Drapeau, Ch.: Jak uczyć się szybko i skutecznie. Warszawa: Klub Dla Ciebie, 2002;

 Dudley, G.A.: Jak podwoić skuteczność uczenia się. Warszawa: Wydaw. Medium, 1986;

 Gozdek-Michaelis, K.: Supermożliwości twojego umysłu: jak uczyć się trzy razy szybciej.

Warszawa: Agencja Wydaw. ComesLidia i Andrzej Skarzyńscy, 1997;

 Osterczuk, A., Wójcik, J. : Uczyć się na luzie. Warszawa : Centrum Rozwoju Twórczego Przywództwa LTD, 1996;

ŹRÓDŁA ZDJĘĆ www.wikipedia.pl