Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych
Kierunek studiów: Psychologia Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Niestacjonarne Kod kierunku: Psych
Stopień studiów: Magisterskie, jednolite
Specjalności: Psychologia kliniczna z neuropsychologią Psychologia kliniczno-sądowa
Psychologia edukacyjna i wychowawcza
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży Kod przedmiotu WPINH PsychAJednolite magisterskieN C17 15/16
Kategoria przedmiotu Przedmioty specjalnościowe
Liczba punktów ECTS 7
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S L I Ew Ec
6 20 20 0 0 0 0 0 0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/językiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — Laboratorium, WarsztatyI — Inne, PraktykiEw — E-Learning W Ramach Wykładu Ec — E-Learning W Ramach Ćwiczeń
Cel 1 Przedstawienie specyfiki psychologii klinicznej dzieci i młodzieży na tle psychologii klinicznej człowieka do- rosłego, a także zadań zawodowych psychologa klinicysty funkcjonującego w obszarze wychowania i edukacji oraz terapii i neurorehabilitacji.
Cel 2 Prezentacja spektrum problemów klinicznych wynikających z zaburzonego rozwoju psychoruchowego i psy- chospołecznego oraz zaburzeń zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży.
4 Wymagania wstępne
1 Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży wymaga wcześniejszego zaliczenia następujących przedmiotów; psy- chologii rozwoju człowieka cz.1. i 2.(semestr 3.i4.II r.); neuropsychologii (semestr 4. II r.)
5 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Student ma orientacje w spektrum problemów klinicznych wieku dziecięcego i okresu dorastania.
MU2 Student umie sformułować podstawowy zakres zadań diagnostycznych i pomocowych adekwatnie do określo- nego problemu wychowawczo-klinicznego.
MU3 Student ma zdolność do samodzielnego poszukiwania i pogłębiania wiedzy z zakresu psychopatologii rozwojo- wej,neuropsychologii klinicznej dzieci i młodzieży, psychologii wychowawczo-klinicznej oraz zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
MK4 Student uzyskał sprawność w prezentowaniu i dyskutowaniu o objawach, przyczynach i patogenezie zaburzeń klinicznych w okresie dzieciństwa i dorastania w powiązaniu ze zdolnością wskazania kierunku adekwatnej pomocy psychologicznej w określonych warunkach środowiskowych.
6 Treści programowe
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych W1
Specyfika psychologii klinicznej dzieci i młodzieży na tle psychologii klinicznej człowieka dorosłego.Model zawodowy psychologa klinicznego,ze szczególnym
uwzględnieniem psychologa klinicznego jako terapeuty i nauczyciela.
1 W2 Przyczyny i patomechanizm zaburzeń rozwojowych u dzieci i młodzieży.
Rozumienie dziecka jako osoby. 2
W3
Przegląd problemów klinicznych z uwzględnieniem ich specyficzności w odniesieniu do okresu życia. Zmiany w rozumieniu istoty zaburzeń
klinicznych u dzieci i młodzieży i ich rokowaniu.
3
W4
Podstawy poznawania diagnostycznego w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży. Psychologia kliniczna a współczesne klasyfikacje zaburzeń psychicznych i rozwojowych w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa :
DC: 0 - 3R oraz oraz DSM-V i ICD10. Swobodne techniki diagnostyczne w procesie diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży.
2
W5
Pierwszy kontakt kliniczny. Obserwacja, wywiad i analiza wytworów jako źródło informacji diagnostycznej i pierwszych hipotez klinicznych ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji socjalno-wychowawczej w rodzinie oraz
ryzyka zaniedbania i przemocy domowej.Wprowadzenie do diagnozy funkcjonalnej.
2
W6 Pomoc psychologiczna. Doradztwo, terapia i profilaktyka. Problem
pseudoterapii w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży 2
W7
Wprowadzenie do szczegółowych zagadnień klinicznych.Schorzenia układu nerwowego u dzieci i młodzieży-standardy postępowania diagnostyczno- terapeutycznego. Wczesnodziecięce, uogólniające się z wiekiem zaburzenia rozwoju. Spektrum autyzmu: autyzm, zespól Aspergera, SPD, Inne uogólniające
się z wiekiem zaburzenia rozwoju.
2
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych W8
Problemy wychowawczo-kliniczne wieku przedszkolnego. Problemy emocjonalne i zaburzenia lekowe na tle relacji rodzinnych i zdarzeń życiowych. Separacyjne
zaburzenie więzi, patologiczne przezywanie straty i żałoby. Trudności przystosowawcze w przedszkolu.
2
W9
Problemy wieku szkolnego. Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych.
Nadpobudliwość psychoruchowa i inne czynniki leżące u podłoża ADHD, a trudności wychowawcze. Problemy diagnozy różnicowej ADHD. Postępowanie
korekcyjne i terapeutyczne. Wsparcie dla rodziny i szkoły.
2
W10
Problemy rozwojowe w okresie dorastania. Zaburzenia w zachowaniu (zaburzenia postępowania). Agresja i przestępczość wśród dzieci i młodzieży.
Zaburzenia nastroju. Objawy depresyjnopodobne. Tło i przyczyny środowiskowe.
2
Razem 20
Ćwiczenia/języki
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych C1
Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych oraz zaburzeń zdrowia psychicznego w okresie dzieciństwa i młodości - upośledzenie umysłowe.
Objawy, przyczyny, diagnoza i kompleksowa rehabilitacja.
3
C2
Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych w okresie dzieciństwa - afazja/dysfazja rozwojowa oraz proste opóźnienie rozwoju mowy Obraz
kliniczny. Klasyfikacje. Przyczyny, diagnoza i terapia psychologiczno- logopedyczna.
3
C3
Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń wychowawczo-klinicznych w okresie dzieciństwa - specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. Neuropsychologiczna
organizacja czytania i pisania. Różne koncepcje patomechanizmu dysleksji rozwojowej. Związek dysleksji z zaburzeniami emocjonalnymi.
2
C4
Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń wychowawczo-klinicznych - specyficzne trudności w uczeniu się matematyki. Definicja i kryteria diagnostyczne. Neuropsychologia dyskalkulii rozwojowej. Błędy diagnostyczne.
1
C5
Psychospołeczne aspekty wczesnej interwencji i neurorehabilitacji dzieci ze schorzeniami układu nerwowego (dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym,z opóźnieniami rozwoju psychoruchowego,z chorobami skórno- nerwowymi, nerwowomięśniowymi i neuroinfekcjami). Psychospołeczne aspekty
terapii neuropsychologicznej dzieci z następstwami urazów czaszkowo- mózgowych.
3
C6
Specyficzne problemy wieku przedszkolnego i szkolnego - enuresis, encopresis, mutyzm wybiórczy, zaburzenia psychosomatyczne, zaburzenia lękowe, odmowa
chodzenia do szkoły, zespoły tików.
2
C7
Specyficzne intrapsychiczne zaburzenia zdrowia psychicznego okresu dorastania.
Zaburzenia lękowe i zaburzenia nastroju. Depresja u dzieci i młodzieży, samobójstwa wśród nastolatków. Zaburzenia odżywiania się.
2
C8
Eksterioryzujące się problemy okresu dorastania. Zaburzenia zachowania (postępowania), porzucanie szkoły, ryzykowne zachowania seksualne i ciąże nieletnich. Agresja nastolatków a przemoc i przestępczość nieletnich.
2
C9
Psychospołeczne aspekty pomocy psychologicznej. Przegląd metod, technik i sposobów zapobiegania,wczesnej interwencji i psychoterapii w problemach rozwoju psychoruchowego, psychospołecznego oraz zaburzeniach zdrowia
psychicznego dzieci i młodzieży.
2
Razem 20
7 Metody dydaktyczne
M16. Wykłady
M9. Praca z podręcznikiem M5. Dyskusja
M7. Konsultacje
M10. Prezentacje multimedialne
8 Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów 40
Konsultacje przedmiotowe 0
Egzaminy i zaliczenia w sesji 0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 75
Opracowanie wyników 15
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 20
Przygotowanie do egzaminu 25
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta 175
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7
9 Metody oceny
Ocena podsumowująca P7. Test jednokrotnego wyboru P11. Aktywność na zajęciach
P4. Kolokwium
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Zaliczenie na ocenę z ćwiczeń obejmuje: obecność na zajęciach, aktywność w formie prezentacji problemu, analizy przypadków, zadawanych pytań i dyskusji oraz oceny ze sprawdzianów cząstkowych i kolokwium podsumowujacego. Zaliczenie z ćwiczeń jest konieczne, by przystapić do egzaminu końcowego.
2 Ocena ostateczna może być podniesiona o pół stopnia za wszystkie obecności na wykładach.
Kryteria oceny
Na ocenę 3 od 50 do 59% punktów z testu Na ocenę 3.5 od 60 do 69% punktów z testu Na ocenę 4 od 70 do 79% punktów z testu Na ocenę 4.5 od 80 do 89% punktów z testu Na ocenę 5 od 90% i więcej punktów z testu
10 Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MW1 K_W11, K_W12,
K_W17, K_W18
W1, W2, W3, W7, W8, W9, W10, C1, C3, C4, C6, C7, C8
M16, M9, M5,
M7, M10 P7, P11, P4
MU1
K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U12, K_U07
W4, W5, W6, C5, C9 M16, M9, M5,
M7, M10 P11, P4
MU2
K_U01, K_U03, K_U04, K_U11,
K_U12
C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9
M9, M5, M7,
M10 P11, P4
MK1
K_K01, K_K04, K_K05, K_K07, K_K08, K_K10
C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9
M9, M5, M7,
M10 P11, P4
11 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] McWhirter, J.J., McWhirter, B.T., McWhirter, A. M., McWhirter E.H., — Zagrożona młodzież, Warszawa, 2001, PARPA [lub późniejsze wydanie]
[2] Goodman R. Scott A., — Psychiatria dzieci i młodzieży, Wrocław, 2003, Urban& Partner
[3] Bogdanowicz M. — Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa, 1991, WSiP [lub późniejsze wydanie]
[4] Cummings J.L.,Mega M.S. — Neuropsychiatria, Wrocław, 2005, Urban& Partner [fragmenty]
Literatura uzupełniająca:
[1] Orwid M. Pietruszewski K. — Psychiatria dzieci i młodzieży, Kraków, 1996, CM UJ [lub późniejsze wydanie]
[2] Frydrychowicz A., Koźniewska E., Sobolewska M., Zwierzyńska E. — Testy psychoogiczne i pedago- giczne w poradnictwie. przewodnik metodyczny, Warszawa, 2004, CMPP-P [lub późniejsze wydanie]
Publikacje/prace zbiorowe:
[1] Neuropsychologia kliniczna dziecka — Borkowska A.R., Domańska Ł. (red.) , Warszawa, 2006 [całość]
[2] Psychologia wychowawcza stosowana. — Gaś Z. (red.) , Lublin, 1995
[3] Metody diagnozy w psychologi klinicznej dziecka i rodziny — Święcicka M. (red.) , Warszawa, 2011 [4] Psychologia kliniczna — Sęk H. (red.) , Warszawa, 2013 [fragmenty]
[5] Standardy postępowania diagnostyczno- terapeutycznego w schorzeniach układu nerwowego u dzieci i młodzieży
— Steinborn B. (red.) , Lublin, 2013 [całość]
12 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Maria Borczykowska-Rzepka (kontakt: bormaj@poczta.fm)
Oboby prowadzące przedmiot
dr Maria Borczykowska-Rzepka (kontakt: bormaj@poczta.fm)
