Seminarium doktoranckie

Seminarium doktoranckie Różne aspekty dwujęzyczności

Prowadząca: dr hab. Anna Żurek

Treść: Celem zajęć jest przedstawienie głównych obszarów badań nad dwujęzycznością (obejmujących zjawiska o charakterze lingwistycznym, psychologicznym i społeczno- kulturowym) oraz rozwinięcie umiejętności posługiwania się stosowanymi w nich metodami i technikami badawczymi.

1. Wokół dwujęzyczności – terminologiczne ustalenia:

 definicje dwujęzyczności

 bilingwizm w warunkach emigracji

 dwujęzyczność wczesna i dwujęzyczność późna

 zachowanie i utrata języka chronologicznie pierwszego lub drugiego 2. Bilingwizm w badaniach językoznawczych:

 dwujęzyczność polsko-inna w wybranych krajach

 rozwój mowy u dzieci dwujęzycznych

 problematyka języka odziedziczonego

 interferencja językowa, przełączanie i mieszanie kodów

 strategie komunikacyjne osób bilingwalnych 3. Psychologiczne uwarunkowania dwujęzyczności:

 korzyści poznawcze z dwujęzyczności

 rola zdolności językowych w nabywaniu drugiego języka

 rola motywacji w przyswajaniu J2

 interjęzyk, czyli język mieszany

 przyswajanie a uczenie się języka drugiego 4. Społeczno-kulturowe aspekty bilingwizmu:

 dwujęzyczność i dwukulturowość

 dwujęzyczność grupowa i indywidualna

 modele stawania się i bycia dwujęzycznym

 tożsamość etniczna i kulturowa osób bilingwalnych

 rola polityki językowej w zachowaniu języka mniejszości 5. Metodologiczne podstawy badań empirycznych nad dwujęzycznością:

 metody i techniki badań bilingwizmu

 studia indywidualnych przypadków

 organizacja i przebieg badań

 korpusy mowy osób dwujęzycznych

 analiza i interpretacja danych na przykładzie idiolektów osób dwujęzycznych

Literatura podstawowa

BŁASIAK M., 2011, Dwujęzyczność i ponglish. Zjawiska językowo-kulturowe polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii, Kraków.

CIESZYŃSKA J., Dwujęzyczność, dwukulturowość – przekleństwo czy bogactwo? O poszukiwaniu tożsamości Polaków w Austrii, Kraków 2006.

DĄBROWSKA E., KUBIŃSKI M. (red.), 2003, Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, Kraków.

DĘBSKI R., Dwujęzyczność angielsko-polska w Australii. Języki mniejszościowe w erze globalizacji i informatyzacji, Kraków 2009.

GŁUSZKOWSKI M., 2013, Socjologia w badaniach dwujęzyczności. Wykorzystanie teorii socjologicznych w badaniach nad bilingwizmem, Toruń.

LASKOWSKI R., Język w zagrożeniu, Kraków 2009.

LIPIŃSKA E., 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków.

MIODUNKA W, Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej, Kraków 2003.

SĘKOWSKA E., 2010, Język emigracji polskiej w świecie. Bilans i perspektywy badawcze, Kraków.

WRÓBLEWSKA-PAWLAK K., 2004, Język – tożsamość – imigracja. O strategiach adaptacyjnych Polaków zamieszkałych we Francji w latach osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa.

ŻUREK A., 2018, Strategie komunikacyjne osób dwujęzycznych. Na przykładzie polszczyzny odziedziczonej w Niemczech, Kraków.

Warunki zaliczenia

1. Aktywny udział w dyskusji podczas seminarium.

2. Indywidualnie przygotowana prezentacja na wybrany temat (forma ustna).

3. Prezentacja wyników projektu przygotowanego zespołowo – studium przypadku (forma pisemna).