Rozdzielanie tak zwanych kwasów fulwowych na anionicie silnie zasadowym. Cz. II. Glin we frakcji kwasów fulwowych

STANISŁAW A FLORJAŃCZYK

R O ZD ZIELA N IE TA K ZW ANYCH KW A SÓW FU LW OW YCH NA A N IO N IC IE SIL N IE ZASADOW YM

; Część II

GLIN WE FRAKCJI KWASÓW FULWOWYCH

Katedra G leboznaw stw a SGGW Warszawa. K ierow nik prof, dr A. M usierowicz Katedra C hem iii Ogólnej SGGW Warszawa. K ierow nik — prof, dr A. K leszczycki

WSTĘP

W ystępow anie glinu w k w aśn ym roztw orze su b sta n c ji hum u so w ej, zw anej um ow nie ,,k w asam i fu lw o w ym i” , jest w św ietle dotychczaso­ w ych b ad ań bezsporne. Z w iązki organiczne z a w a rte w tej fra k c ji w y ­ d a ją się silniej w iązać glin i żelazo niż ro ztw ó r kw asu solnego o ty m sam ym a k tu a ln y m stę ż e n iu jonów w odorow ych [3]. J o n ity obsadzone glinem m ogą być od niego uw olnione przez przem y w an ie k w asam i fu l­ w ow ym i [6]. O trzy m a n y ro ztw ó r [6] m iareczk o w an y k o n d u k to m etry czn ie w skazu je na kom pleksow e w iązanie glinu. W ielkocząsteczkow e u k ład y z a w a rte w k w asach fulw ow ych z a w ie ra ją glin w m akro anio no w ej czę­ ści [1].

B ad ania zw iązków glin u w glebie n a p o ty k a ją na ogrom ne tru d n o śc i głów nie dlatego, że p ie rw ia ste k te n w chodzi w skład jej m in e raln e j i organicznej części. Różne fo rm y k ry sta lic zn e tle n k u i w o d o ro tlenk u glinu, ich c h a ra k te r am fo tery czn y i w y n ik ające stąd różne w łasności fizyczne i chem iczne stan o w ią d o d atk o w ą przeszkodę w b ad aniach glinu w glebie.

W w iększości p rac b ad an ia zw iązków glinu b y ły prow adzone łącznie ze zw iązkam i żelaza. Istn ieje n a w e t nazw a „zw iązki glino-żelazo-orga- niczne” . P ostępo w anie to nie w y d aje się słuszne z p u n k tu ' w idzenia chem icznego. W łasności chem iczne glinu, tw orzącego ty lk o je d e n tle n e k

0 c h a ra k te rz e am fo tery czny m , są zgoła różne od w łasności żelaza, tw o ­ rzącego 2 tlen ki. T len ek glinu w y k a z u je silne działanie jak o k a ta liz a to r d e h y d ra ta c y jn y . T len ek żelaza tró jw arto ścio w eg o k a ta liz u je p ro cesy d e - h yd rogenacji. Ł atw ość przechodzenia zw iązków żelazow ych w żelazaw e 1 na o d w ró t m a z pew nością ogrom ne znaczenie dla procesów u tle n ia n ia i red u k c ji, od by w ających się w glebie. Z arów no żelazo, ja k i g lin m ogą tw orzy ć zw iązki m in eraln o -o rg an iczn e o bardzo podobnych w łasnościach, co u tru d n ia ich rozdzielenie. N ależy podkreślić, że dotychczas nie udało się w yizolow ać zw iązków g lino-żelazo-organicznych z gleby, i ty lko przy puszcza się, że ta k ie istn ieją . N a istn ien ie trw ałe g o połączenia żela- zo-organicznego w sk azu ją opisane poprzednio b a d a n ia [4], p rz y k tó ry c h w yłoniła się w łaśnie sp raw a zw iązków z glinem .

T ak zw ane k w asy fulw ow e z p u n k tu w idzenia chem icznego są m ie­ szaniną zw iązków , k tó ry c h w spólną cechą je s t rozpuszczalność w wodzie zarów no w środow isku k w aśny m , ja k i alkalicznym . Ilość związków , c h a ra k te ry z u ją c y c h się ta k ą w łasnością, je st ogrom na. P rz ed e w szystkim należy tu zaliczyć zawiązki am foteryczne, a więc w łaśn ie tle n e k i w odoro­ tle n e k glinu, zw iązki organiczne o fu n k cja ch obojnacznych, ja k np. am i­ n okw asy oraz w iele zw iązków organicznych o c h a ra k te rz e słab y ch k w a ­ sów czy słabych zasad, tw orzący ch rozpuszczalne sole lub kom pleksow e połączenia ty p u chelatow ego. R ozdzielenie tak ie j m ieszaniny su b sta n c ji m in eraln y ch , m in eraln o -o rg an iczn y ch i organicznych w y d aje się jed y n ie m ożliw e p rz y zastosow aniu su b teln y ch m eto d fizyko-chem icznych, ja k sorpcja, ch ro m ato g rafia czy e lek tro fo reza bibułow a. D otychczasow e b a ­ d a n ia k w asów fu lw ow y ch ty m i m eto d am i [5, 7, 15] w ykazują, że je s t to m ieszanina w ielkocząsteczkow ych zw iązków o bardzo zbliżonych w łas­ nościach chem icznych.

CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA

Do rozdzielania kw asów fulw ow ych zastosow ano anio nit silnie zasa­ dowy, o m ały m stop n iu usieciow ienia, A m b erlit IRA-400. J o n it ta k i zdo lny je st do w y m ian y jonów w ielkocząsteczkow ych, n a w e t o bardzo słabo w yrażo nej fu n k cji kw asow ej, z ro ztw o rów zarów no k w aśnych, obojętnych, jak słabo alkalicznych. D odatkow e w łasności absorpcy jne an ionitu , poza w łasnościam i jonow ym iennym i, m ogą być bard zo pom oc­ ne p rzy ch ro m ato g rafii kw asów fulw ow ych.

W celu un iem ożliw ienia w y m ian y jonów m in e raln y c h do sączenia ro ztw o ró w kw asów fulw ow ych, o trzy m an y ch z alkalicznego w yciągu, w k tó ry m kw asy hum inow e strącono kw asem siarkow ym , zastosow ano A m b erlit IRA -400 S O r" .

roztw o rze p rzeprow adzono n a kolum n ie z A m b e rlit IRA-400 C1“ , po strą c en iu kw asów hu m ino w ych za pom ocą HCL W obu p rzy p ad k ach w y ­ n iki b y ły identyczne.

P rzep row ad zo ne poprzednio b ad an ia k w asów fulw ow ych na k a tio n i- cie w y k azały jed y nie, że część su b stan cji organicznej w iąże się z nim trw a le [12].

A n io n ity są b ard ziej p red e sty n o w a n e do rozdzielania zw iązków za­ w ie ra jąc y c h czynne g ru p y kw asow e [14].

K w asy fulw ow e ekstrah ow an o z c zarn ej ziem i po usunięciu b itu m in i n astęp n ej d e k a lc y ta c ji za pom ocą 0 ,ln NaOH. R oztw ór zakw aszono n a ­ stęp n ie do pH ok. 2 stężonym kw asem siark ow ym i po godzinnej k oagu­ lac ji n a gorącej łaźn i w odnej odsączono k w asy hum ino w e przez filtr szk lan y G4. K o lejn e w yciągi k w asó w fulw ow ych sączono przez kolum nę, w k tó re j zn ajdow ał się A m b erlit IRA-400 SC>42“. Z asorbow ane n a złożu jo­

n itu zw iązki po odm yciu od jon u SO42- w odą destylow aną, eluow ano 1 m

ro ztw o rem NaHCC>3. Z b ie ra n y w p ró b k ach um ieszczonych w k o lekto rze

e lu a t badano k o lo rom etrycznie oznaczając gęstość optyczną p rzez f iltr zielony w ko lo ry m etrze L eitza i p o ten cjo m etry czn ie na p o ten cjo m etrze lam pow ym , ele k tro d a m i szk lan ą i kalom elow ą. D okładny opis p re p a ro ­ w ania k w asów fulw ow ych, w y k resy przebieg u so rp cji i eluow an ia części zw iązków zasorbow anych n a jonicie, podano w poprzedniej p ra c y [4].

E lu a t zaw ierał N a2SC>4 i ЫагСОз, n a tu ra ln e sk ład n ik i w y m ian y jo ­ nów m in e ra ln y c h i przechodzącego ro ztw o ru oraz niezn an ą su b stan cję, składow ą część k w asów fulw ow ych.

Po n ieu d an y ch p ró b ach e k stra k c ji su b sta n c ji glebow ych rozpuszczal­ n ik am i organicznym i ro ztw ó r poddano staty czn ej dem in eralizacji jo- n ita c y jn e j. W prow ad zając do ro ztw o ru n a p rz e m ia n k a tio n it H + i an io n it

OH“~ w y p ieran o stopniow o jo n y N a+ i SO42“ Jo n y СОз2~ sam o rzu tn ie

opuszczały u k ład w środow isku kw aśnym .

Tego ro d za ju m eto d a pozw ala zm ieniać odczyn ro ztw o ru bez w p ro ­ w adzania now ych jonów m in eraln y ch . D zięki tem u udało się uchw ycić w y trą c a ją c y się p rz y p H ok. 5 biały, k o lo id aln y osad zarów no p rz y p rze jściu ze środo w iska alkalicznego w k w aśne (kationit), ja k i z k w aś­ nego w alkaliczne (anionit). O sad te n rozpuszczał się w środow isku silniej kw aśn y m i silniej alkalicznym . Z ro z tw o ru kw aśnego b y ł so rbow any przez an io n it w form ie OH“ . Z a n io n itu m ożna go b yło eluow ać l n ro z ­ tw o rem NaOH, a w eluacie ponow nie w y trąc ić zakw aszając k a tio n ite m H + do pH ok. 5— 6. N ie udało się n a to m ia st zauw ażyć ab so rp cji n a k a tio -

nicie z ro ztw o ru alkalicznego.

O dsączony g a la re to w a ty osad rozpuszczony w kw asie s trą c a się w o­ d o ro tle n k ie m am onu i nie rozpuszcza w jego n adm iarze. Po w y p rażen iu d a je b łę k it T h e n a rd a z Co(N0 3)2. W o b o jętn y m ro ztw o rze z azyn ą w a

n ilin y d aje żółty osad c h a ra k te ry sty c z n y d la jonów A l3+ w odróżnieniu od cynku, k tó ry w ty ch w a ru n k a ch d a je osad pom arańczow o-czerw ony [10]. W yprażony b iały osad, o g ląd an y pod m ikroskopem , p rzed staw ia słupki; b y łb y to więc y AI2O3.

D rugim p ro d u k tem w y trąc a ją c y m się w kw aśn y m środow isku jest b a rw n y zw iązek ch elato w y żelazowo-/?^poliglikozowy, ro zp ad ający się na żelazo i n itk i w ielo cukru glebow ego [4].

Je d n ak ż e w b e z b arw n y m eluacie, a więc nie zaw ierający m ch elatu żelazowego, po zakw aszeniu k a tio n ite m H + do pH ok. 5 po w staje n a j­ p ie rw osad А1(ОН)з, a po dalszym zakw aszaniu łatw o w y trą c a ją się ró w ­ nież n itk i w ielo cu k ru glebow ego. F a k t te n p rze m aw ia łb y w ięc za słabym w iązaniem glinu z w ielocuk ram i glebow ym i. Za istnien iem tego rod zaju w ięzi p rzem aw ia ró w n ież analiza sp ek tro fo to m etry czn a w podczerw ieni, w yk onana na aparacie U.R.10, K a rl Zeiss, Je n a, w zaw iesinie w oleju

p arafino w y m . W zakresie 2,6 do 5 m ik ro n ów badania trz e b a prow adzić

przez p ry z m a t K B r, w idm o d la dłuższy ch fal uzy sk u je się przez p ry z ­ m a t NaCl.

U d erzające je s t podobieństw o w idm a so rp cji p ro m ie n i podczerw o­ nych przez d robne n itk i w y o d ręb n ion e z ro ztw o ru , z którego nie u su ­ nięto glinu (krzyw a В i С rys. 5 w p ra c y [4] z w idm em najczystszej ce­ lulozy b aw e łn ia n e j, zw anej lin te rse m (krzyw a O). N a szczególne p o d k reś­ lenie zasłu g u je fak t, że zarów no w w id m ie celulozy (krzyw a O), jak i w ielo cu k ró w glebow ych (krzyw e В i C), w y stę p u je pasm o sorpcji dla 990— 970 cm -1 . P asm o to nie p o jaw ia się w p rzy p a d k u an alizy sp e k tro - fo to m etry czn ej w podczerw ieni w ielo cu k ró w glebow ych, uw olnionych od glinu (dużych, dok ładnie oczyszczonych nitek). U r b a ń s k i i w spół­

pracow nicy [16] w y k ry li pasm o 990— 970 cm-1 w w idm ach lak to zy i r a -

finozy i p rz y p isu ją je s tru k tu rz e — O— С— O —С— O— . W ynikałob y stąd , że tego ro d z a ju s tr u k tu ry w y stę p u ją zarów no w celulozie, ja k i w po ­ łączeniach glin u z /?-poliglikozą.

B adania so rp c ji glikozy przez m in e ra ły ilaste [2] oraz sorpcji c e lu ­

lozy przez te m in e ra ły [8, 9], p rze m aw ia ły b y rów n ież za w iązaniem ,

glin-poliglikoza.

Tak przep ro w adzona analiza ro ztw o ró w kw asów fulw ow ych w y k a ­ z u je jedy nie, że glin i poliglikoza w o trzy m an y m eluacie tw orzą, być może, n ie trw a łe połączenia, lecz nie odpow iada n a p y tan ie , czy połą­ czenie to istn iało ju ż w kw asach fulw ow ych.

A by ustalić, czy z a w a rte w b ad an y m ro ztw o rze g lin i żelazo pocho­ d z iły ze skład ników m in e raln y c h gleby, czy też zw iązane b y ły z su b s ta n ­ c ją organiczną, p rzeprow adzono n a stę p u jąc e badan ia. M ieszaninę 5 g

F e2(SÜ4)3 i 5 g Al2(S04 )3 rozpuszczono n a gorąco w 400 m l wody. Roz­

w adzono do stężenia 0,l n (analogia z e k stra k c ją zw iązków hum usow ych). P o przesączeniu przez f iltr szk lan y G4 m ożna było od raz u stw ierdzić, że w ty c h w a ru n k a c h ro ztw ó r nie zaw iera jonów F e 3+. Z a w a rte więc w roztw o rze kw asów fulw ow ych żelazo może jed y n ie stanow ić Składową część bardzo trw a ły c h połączeń z su b sta n c ją organiczną.

Zgoła odm iennie p rze d staw ia się zagadnienie glinu. J a k łatw o było' przew idzieć, w środow isku alkalicznym glin przechodzi do ro ztw o ru. T ra k tu ją c kolejno alk aliczn y ro ztw ó r stężonym kw asem siarkow ym do osiągnięcia pH ok. 2 rów nież pozostaw ia się glin w roztw orze.

K w aśn y ro ztw ó r zaw iera ją c y A l3+ (analogia kw asów fulw ow ych)

w prow adzono następ n ie na złoże jo n itu A m b e rlit IRA-400 SO42“ . P ro

-1.

2.

Przebieg eluow ania za pomocą lm NaHCOa zasorbowanego na anionicie

1 k w a s ó w f u l w o w y c h , 2 — s o l i g l i n u

Course of elution w ith lm NaHCOa of fu lvic acids and alum i­ nium salts absorbed by A m brelit IRA-400 S 0 42-

1 — f u l v i c a c i d s , 2 — a l u m i n i u m s a l t s

w adząc sączenie w ty c h sam ych w a ru n k a ch , ja k to m iało m iejsce z k w a ­ sam i fulw ow ym i [4], stw ie rd z o n o ,. że część glinu z a trzy m y w a n a je s t na jonicie.

Z aab so rb o w an y na A m b e rlit IRA-400 SO42- g lin w procesie elu a c ji

lm ro ztw o rem ЫаНСОз p rzechodzi d o w ycieku, któ reg o odczyn je s t silnie a lk aliczn y (pH w ynosi ok. 10), ta k jak e lu a t w p rzy p a d k u k w a­ sów fulw ow ych (rys.).

Z alkalicznego w ycieku p rz y p H ok. 5 m ożna w y trącić А1:(ОН)з za­

P rzep ro w adzo ne b ad an ia pom ocnicze d a ją więc w y raźn ą w skazów kę, że glin z a w a rty w ro ztw o rze tzw . k w asó w fulw ow ych m oże pochodzić, p rzy n a jm n ie j częściowo, z m in e ra ln e j części gleby i nie m u si być zw ią­ zan y z su b sta n c ją organiczną. W y d aje się, że am fo tery czn y w od orotlen ek glinu m a podobne w łasności do poliheksozy, z k tó rą m oże tw orzyć n ie ­ trw a łe połączenia.

J a k w iadom o, glin w glebie w y stę p u je w bardzo w ielu zw iązkach i zależnie od użytego e k stra h e n ta e k stra h u je się różne jego ilości [17].

Obok poglądów , jak o b y glin m igrow ał w p ro filu glebow ym w p ostaci połączeń organicznych [1], R a u p a c h [13] w skazuje na ruchliw ość m i­ n era ln y ch zw iązków glinu, uzależnioną od odczynu gleby i zaw artości w niej buforów . W glebie w g R a u p a c h a [13] należy liczyć się z obec­

nością jonów Al(OH)2+ Al(OH)2+ i (А1з(ОН)72+)п, gdzie n najczęściej

ró w n a się 2. W yniki b a d ań P a H o H s u i R i c h [11] w skazują na is t­

nienie w glebie bardzo trw ały c h kom pleksow ych jonów A1g(OH)i26+.

J o n y te m a ją n ajpraw dop o do b n iej budow ę pierścieniow ą i w y stę p u ją

w form ie u w odnionej I2H2O [11]. Ś w iadczyłoby to o d u ży m .podobień­

stw ie stru k tu ra ln y m poliglikozy i zw iązków glinu.

Prom otorowi Prof. Dr A. M usierow iczow i dziękuję za życzliw ą opiekę i w sk a­ zów ki z dziedziny gleboznaw stw a. Prof. Dr A. K leszczyckiem u wyrażam ser­ deczne podziękow anie za cenne w skazów ki w czasie w ykonyw ania niniejszych badań.

LITERATURA

[1] A l e k s a n d r o w a L.: Sow rem iennyje predstaw lenije o prirodie gum usowych w ieszczestw i ich organo-m ineralnych proizwodnych. Problem y Poczw owied., M oskwa 1962.

[2] D e S., R a s t o g i R.: A dsorptive behaviour of d-glucose w ith clay m inerals. Zeitschr. f. Pflanzenern., D. u. B., 98, 1962, 121.

[3] F a t i a n o w A.: Niekotoryje osobiennosti reakcji meżdu poczwami i ras- tw oram i fulw okisłot. Poczw ow iedien., 8, 1958, 102.

[4] F l o r j a ń c z y k S.: Rozdzielanie tak zw anych kw asów fulw ow ych na am o­ nicie silnie zasadowym . Część I. Związki żelazow o-glikozow e. Roczn. Glebozn., t. XV, z. 1, s.

[5] F o r s y t h W.: S tu dies on the more soluble com plexes of soil organic matter. The Biochem . J., 46, 1950, 141.

[6] K a w a g u c h i K., K y u m a K.: On th e com plex formation between soil and polyvalent cations. Soil a. Plant Food, 54, 1959.

[7] K o n o n o w a M., B i e l c z i k o w a N.: К izuczeniju prirody gum usowych w ieszczestw poczw y prijem am i frakcjonirow anija. Poczw ow iedien. 11, 1960, 1. [8] L y n c h D., W r i g h t L., C o t n o i r L. jr.: The adsorption of carbonhydra­

tes and related compounds on clay m inerals.

[9] L y n c h D., W r i g h t L., C o t n o i r L., jr.: Some factors affecting the adsorption of cellulose compounds, pectins and h em icelulose compounds on clay m inerals. Soil Sei., 84, 1957, 113.

[10] M a t y j a H.: A zyna w anilin y i m ożliwość jej zastosow ania w analizie che­ m icznej. Chemia A nalit., 8, 1903, 437.

[11] P a H o H s u , R i e h C.: A lum inium fixation in a synthetic cation exchanger. Soil. Sei. Amer., 2i I960, 21.

[12] P r o c h J.: O prim irnirni jonoobm iennych smół dla izuczenija gum usow ych w ieszczestw . Poczw owiedien., 1, 1961, 95.

[13] R a u p a c h М.: Alum inium ions in alum inium hydroxide, phosphate, and soil-w ater system . N ature 1-88, I960, 1049.

[14] S a m u e l s o n O.: Jonity w chem ii analitycznej. PWN. W arszawa 1958. [15] S c h e f f e r F., Z i e c h m a n n W., S c h o l z H.: Die A nw endung der S äulen­

adsorptionschrom atographie zur Trennung von Huminsäuren. Zeitsch. f. P flan - zenern., D. u. B., 85, 1959, 50.

[16] U r b a ń s k i T., H o f m a n W., W i t a n o w s k i M.: The infrared spektra of som e carbonhydrates. B ull. Polon. Acad. Polon. Sei., ser. Sei. Chim. Geolog. Geogr., 7, 1959, 619.

[17] Y u n a n T., F i s к e l l J.: Alum inium Studies. II. The ekstraction of alu ­ m inium from Florida soils. J. Proc. Soil Sei. Amer., 23, 1959, 202.

с Ф Л О Р Ь Я Н Ь Ч И К РАЗДЕЛЕНИЕ ФУЛЬВОВЫХ КИСЛОТ НА СИЛЬНО ЩЕЛОЧНОМ АНИОНИТЕ ЧАСТЬ II. АЛЮМИНИЙ ВО ФРАКЦИИ ФУЛЬВОВЫХ КИСЛОТ Ч А С Т Ь I I . А Л Ю М И Н И Й В О Ф Р А К Ц И И Ф У Л Ь В О В Ы Х к и с л о т К а ф е д р а П о ч в о в е д е н и я В а р ш а в с к о й С е л ь с к о х о з я й с т в е н н о й А к а д е м и и К а ф е д р а О б щ е й Х и м и и В а р ш а в с к о й С е л ь с к о х о з я й с т в е н н о й А к а д е м и и Р е з ю м е Так называемые фульвовые кислоты извлеченные из темноцветной почвы подвергаются частичной адсорбции на анионите „Amberlit IRA-400 SO42—”. Как показано преж де [4] с помощью 1 м раствора N aH C 03 отмывается из ионита часть адсорбированного вещества. Анализ элюата показывает присутствие проч­ ного окрашенного соединения железо-полиглю козы [4] и лабильного бесцветного соединения алюминия с полиглюкозой. Проводили диагностические исследования с раствором содержащим соль алюминия и ж елеза, трактуя его как почвенный раствор. Исследования показали, что во время приготавливания так называемых фульвовых кислот в этот раствор может переходить алюминий из минеральных соединений. Дальнейшее исследование подкисленного раствора содержащего А13+ на анионите „Amberlit IRA-400 SO42—” (аналогично фульвовым кислотам) пока­ зали, что алюминий частично адсорбируется анионитом и подлежит элюации из него 1 м раствором NaHC0 3 . Это свидетельствует о том, что переходящ ий в ра­ створ ф ульвовых кислот алюминий реагирует как полиглюкоза. Результаты эти убедительно доказывают, что алюминий находящийся в растворе фульвовых кислот не долж ен быть в связи с полиглюкозой. Однако спектрофотометриче­ ские исследования в инфракрасной части показывают возможность сущ ество­ вания связи м еж ду почвенной полиглюкозой и алюминием. Эта связь была бы такого типа, как связь полиглюкозы в целлюлозе (адсорбция в пределах 990— 970 с м -1).

S . F L O R J A Ń C Z Y K

SEPARATION OF SO CALLED FULVIC ACIDS ON A STRONGLY BASIC ANION EXCHANGER

P A R T I I . A L U M I N I U M I N T H E F U L V I C - A C I D S F R A C T I O N D e p a r t m e n t o f G e n e r a l C h e m i s t r y , W a r s a w A g r i c u l t u r a l U n i v e r s i t y

S u m m a r y

The so called fulvic acids obtained from black earths undergo partial sorption on the' anionite A m berlit ША-4Ю0" SO42- . As was m entioned before [4], the absor­ bed part of the substance w as eluted from the anionite by m eans of lm NaHCO3 solu­ tion. A nalysis of the eluate indicated the presence of the stable colored ferric polyglycose compound [4] and an unstable colorlees alum inium -polyglycose com ­ pound. Diagnostic tests w ere performed w ith the solution containing the alum i­ nium and the ferric salt, treating it as soil solution. It w as found that during the orocess of preparation of the so called fulvic acids, alum inium may pass from m ineral compounds of those solutions. Further investigations of an acid solution containing A13+ on the anionite Am berlit IRA-400 SO42- (sim ilarly as in the case of fu lvic acids) have shown that the alum inium is partly absorbed by the anio­ nite, from which it w as eluted w ith lm N aH C 03 solution. This indicates that the alum inium passing to the so called fu lvic acids solution behaves sim ilarly as polyglycose. Those findings prove d efinitely that the alum inium contained in the fulvic-acid s solution was not necessarily bound w ith the polyglycose. Spectropho- tom etric tests in the infrared spectra seem on the other hand to indicate the existen ce of a bond betw een the soil polysaccharide and the aluminium . Such a bond is pressum ably of the sam e type as that betw een polyglycose and cellulose (sorption in the range 990—970 - 1).