Rozkład treści nauczania przyrody w klasie VI
Program bloku Przyroda dla klas 4-6 szkoły podstawowej M. Kłyś, E. Sulejczak, nr DKW 4014-165/99 rok szkolny:2013/2014
Nauczyciel: Aneta Michalczyk
Dział nr Temat lekcji Treści nauczania ŚcieŜka
edukacyjna 1 Organizacja pracy na
lekcjach przyrody w klasie VI
wymagania edukacyjne, zakres materiału nauczania, regulamin pracowni przyrodniczej, korzystanie z informatora o sprawdzianie po klasie VI
E. czyt. i med.
III 2 2 Poznajemy
heliocentryczną teorię Mikołaja Kopernika
Pojęcia: gwiazdy, gwiazdozbiory, planety, kalendarz – budowa i zastosowania, teoria heliocentryczna, zasługi M. Kopernika dla nauki,
Wych. patr. i obyw.
VI 4 3 Pole grawitacyjne Ziemi Ruchy ciał i ich przyczyny, przykłady
świadczące o istnieniu pola grawitacyjnego Ziemi,
4 Poznajemy Układ Słoneczny
Słońce i bliŜsze planety, powstanie Układu Słonecznego, planety typu Ziemi, warunki panujące na KsięŜycu, warunki umoŜliwiające Ŝycie na Ziemi, róŜnice między planetami a gwiazdami
5 Poznajemy dalekie ciała niebieskie
Planetoidy, meteoryty – róŜnice, planety olbrzymy, komety, znaczenie lotów i badań kosmicznych, przykłady wykorzystania sztucznych satelitów
ZIEMIA CZĘŚCIĄ WSZECHŚWIATA
6/7 Podsumowanie Sprawdzian
8 Kula ziemska Model Ziemi – bieguny, oś Ziemi, ruch obrotowy Ziemi i jego skutki, wymiary Ziemi,
9/
10
Oddziaływania
elektrostatyczne i magnetyczne
Przykłady oddziaływań
elektrostatycznych, bieguny magnetyczne, linie pola magnetycznego, pole magnetyczne
11 Pole magnetyczne Ziemi
Dowody na istnienie pola magnetycznego Ziemi, bieguny magnetyczne i geograficzne, magnesy naturalne
12 Co to jest siatka geograficzna?
Południki i równoleŜniki, równik, półkula północna i południowa
13 Współrzędne geograficzne
Szerokość, i długość geograficzna, południk zerowy
14 W jaki sposób określamy połoŜenie geograficzne?
PołoŜenie geograficzne, ćwiczenia w określaniu połoŜenia geograficznego
ZIEMIA – NASZA PLANETA
15/
16
Podsumowanie Sprawdzian
17 Poznajemy źródła światła
Naturalne i sztuczne źródła światła, energia elektryczna, przykłady przewodników i izolatorów, prosty obwód elektryczny
18 Prostoliniowe
rozchodzenie się światła
Promień świetlny i jego przedstawienie, ciała przezroczyste i nieprzezroczyste, cień i półcień
19 Jakie są skutki prostoliniowego rozchodzenia się światła?
Zjawisko dnia i nocy, obliczanie długości dnia i nocy na podstawie godzin wschodu i zachodu Słońca
20/
21
Odbicie i załamania światła
Zjawiska odbicia, rozproszenia i załamania światła, obraz pozorny
22 Światło białe i światła barwne
Zjawisko rozszczepienia światła, widmo światła białego
23 Barwy ciał w przyrodzie Barwy podstawowe i dopełniające, pochłanianie światła, widzenie barw, filtry świetlne, budowa oka
24/
25
Pory roku jako następstwo ruchu obiegowego Ziemi
Ruch dzienny Słońca w róŜnych porach roku, przesilenie letnie i zimowe, ruch obiegowy Ziemi, zrównanie dnia z nocą, dzień i noc polarna
ROLA SŁOŃCA
26 Strefy oświetleniowe Ziemi
Charakterystyka stref oświetleniowych Ziemi
272 8
Podsumowanie Sprawdzian
29 Kontynenty i oceany na Ziemi
Nazwy kontynentów i oceanów oraz ich połoŜenie na mapie i globusie, odkrycie Ameryki przez K. Kolumba
E. czyt i med.
III 2
30 Co to jest
Wszechocean?
Granice oceanów, morza
31 Czynniki wpływające na warunki Ŝycia w morzu
Zasolenie wody morskiej, pochłanianie światła przez wodę morską i jego skutki, temperatura wód morskich
32 Jak ukształtowane jest dno morskie?
Szelf, rafy koralowe, podmorskie łańcuchy górskie, rowy oceaniczne
E. ekol.
II 4 33 Ruch wody morskiej Fala – przyczyny falowania wody,
schemat fali, przypływy i odpływy, prądy morskie, Prąd Zatokowy
WSZECHOCEAN
34/
35
Podsumowanie Sprawdzian
36 Charakterystyka stref Ŝycia w morzu
Warunki Ŝycia w wodzie, strefy Ŝycia organizmów w morzu, warunki świetlne i termiczne w poszczególnych strefach 37 Poznajemy strefę
przybrzeŜną morza
Zwierzęta bezkręgowe strefy przybrzeŜnej, chełbia – budowa, postacie morfologiczne: polip i meduza, koralowce, symbioza ukwiała z pustelnikiem
38/
39
Strefa otwartej toni wodnej
Przystosowania ssaków do Ŝycia w wodzie, ryby – przystosowania, czynności Ŝyciowe, rozmnaŜanie, wędrówki
40 Zwierzęta strefy dennej Skorupiaki morskie, małŜe
41 Co to jest dźwięk? Źródła dźwięków, fala dźwiękowa, rozchodzenie się fali dźwiękowej, echo, ultradźwięki
42 W jaki sposób poznano oceany?
Dawne wyprawy morskie – podróŜe F. Magellana, nowoczesne wyprawy naukowe, batyskaf
E. czyt. i med.
III 2 43/
44
Jakie znaczenie mają oceany?
Transport morski, połowy ryb, hodowla organizmów morskich, bogactwa, mineralne, turystyka nadmorska
CHARAKTERYSTYKA STREF śYCIA W MORZU śYCIA W MORZU
45/
46
Podsumowanie Sprawdzian
47 Warunki Ŝycia w jeziorze w zaleŜności od pór roku
Czynniki warunkujące Ŝycie w jeziorze
48 Poznajemy mikroświat zwierzęcy jeziora
Pierwotniaki, budowa komórki zwierzęcej, jamochłony - stułbia 49/
50
Inne zwierzęta Ŝyjące w jeziorze
Charakterystyka fauny w róŜnych strefach jeziora (skorupiaki, pajęczaki, ślimaki, ryby), przykłady zaleŜności pokarmowych
51/
52
Wyjście zwierząt na ląd Cechy budowy i czynności Ŝyciowe płazów, rozwój Ŝaby, przedstawiciele płazów, płazy chronione
Z WODY NA LĄD
53/
54
Podsumowanie Sprawdzian 55/
56
Jak gady przystosowały się doŜycia w środowisku lądowym?
Cechy budowy i czynności Ŝyciowe gadów, charakterystyka Ŝółwi, jaszczurek, węŜy, postępowanie po ukąszeniu przez Ŝmiję
E. prozdr.
I 9
WARUNKI śYCIA W ŚROD. LĄDOWYM
57/
58
Poznajemy ptaki Podobieństwa i róŜnice ptaków i gadów, budowa zewnętrzna i przystosowania ptaków do lotu, rodzaje i budowa piór, typy dziobów i kończyn tylnych, gniazdowniki i zagniazdowniki
59 Wędrówki ptaków Znaczenie ptaków w przyrodzie, ptaki chronione, przyczyny wędrówek, obrączkowanie ptaków
60 Poznajemy ssaki Charakterystyczne cechy ssaków, ssaki z róŜnych środowisk, rozmnaŜanie i rozwój ssaków
61 Małe zwierzęta lądowe - pierścienice
Charakterystyczne cechy pierścienic, budowa i czynności Ŝyciowe dŜdŜownicy, jej rola w uŜyźnianiu gleby 62 Poznajemy pajęczaki Budowa pająka, przedstawiciele
pająków, roztocze, postępowanie w przypadku przyczepienia się kleszcza
E. prozdr.
I 9 63 Owady – najliczniejsza
grupa zwierząt lądowych
Cechy budowy owadów, rozmnaŜanie owadów, znaczenie owadów w przyrodzie i gospodarce człowieka 64 Ślimak winniczek –
przedstawiciel ślimaków lądowych
Przykłady ślimaków lądowych i wodnych, budowa winniczka, rozmnaŜanie
65/
66
Podsumowanie Sprawdzian
67 Co to jest klimat? Podstawowe elementy klimatu, przebieg pór roku, odczytywanie danych
z wykresów 68 Ogólna charakterystyka
stref geograficznych
ZróŜnicowanie klimatu i szaty roślinnej Ziemi, granice stref geograficznych, strefy krajobrazowe w Europie
69 Zdobywcy lasów równikowych
Granice strefy wilgotnych lasów równikowych, ekspedycje i podróŜnicy
E. czyt. i med.
I 2 70 Klimat i gleby w strefie
lasów równikowych
Charakterystyczne cechy klimatu, dzień w lesie równikowym, gleby, odczytywanie danych z wykresów
71 Rośliny i zwierzęta wilgotnego lasu równikowego
Flora i fauna lasu równikowego, poziomy lasu równikowego
72/
73
Gospodarka człowieka w lesie równikowym
Plemiona, plantacje, bogactwa mineralne, eksploatacja lasów równikowych
E. ekol.
II 4 74 Pory roku w strefie
sawann
Krajobraz sawanny, charakterystyka pory suchej i deszczowej
75 Rośliny i zwierzęta sawanny afrykańskiej
Charakterystyka fauny sawanny
76 Gospodarka w strefie sawann
Rośliny uprawne i zwierzęta w strefie sawann, Sahel
KRAJOBRAZY ZIEMI
77 Poznajemy strefę pustyń Klimat, połoŜenie i rodzaje pustyń
78 Rośliny i zwierzęta pustyni
Charakterystyka flory i fauny pustyni
79 Mieszkańcy pustyni Koczownicy i ich zajęcia, oazy, uprawa roli, ropa naftowa i skutki jej wydobycia
E. ekol.
II 4 80 śycie w dolinie Nilu Warunki Ŝycia w dolinie Nilu
81/
82
Klimat i rośliny strefy śródziemnomorskiej
Cechy klimatu i roślinności śródziemnomorskiej, makia śródziemnomorska
E. ekol.
II 4 83 Rośliny uprawne i
zwierzęta strefy śródziemnomorskiej
Charakterystyka roślin uprawnych w strefie śródziemnomorskiej oraz fauny 84 Strefa
śródziemnomorska atrakcyjnym regionem turystycznym i kolebką cywilizacji europejskiej
Kultura kreteńska, turystyka i konsekwencje jej rozwoju
85/
86
Podsumowanie Sprawdzian 87/
88
Strefa lasów liściastych zrzucających liście na zimę
Rośliny i zwierzęta poszczególnych warstw lasu, granice i cechy klimaty strefy lasów liściastych
89/
90
Strefa stepów Granice strefy stepów, klimat stepu, rośliny i zwierzęta stepu
91/
92
Strefa północnych lasów iglastych
Klimat, rośliny i zwierzęta tajgi, wieczna zmarzlina, gospodarka leśna
E. ekol.
II4 93 Klimat tundry Południowa granica tundry, zima i lato w
tundrze, noc polarna i dzień polarny 94 Rośliny, zwierzęta i
mieszkańcy tundry
Charakterystyka roślin i zwierząt tundry, Eskimosi, Lapończycy i ich zajęcia 95 Ropa naftowa i gaz
ziemny w strefie tundry
Bogactwa mineralne tundry i skutki ich eksploatacji
E. ekol.
II 4 96/
97
Poznajemy Antarktydę PołoŜenie, klimat, rośliny i zwierzęta Antarktydy i wód przybrzeŜnych, odkrycia i badania naukowe
Wych. patr.
i obyw.
VI 4 98 Arktyka – obszar wokół
bieguna północnego
PołoŜenie i warunki klimatyczne Arktyki, wyprawy polarne w Arktyce
Wych. patr.
i obyw.
VI 4 99/
100
Podsumowanie Sprawdzian 101
102
ZagroŜenia i szanse przyrody
Przyczyny zmian w krajobrazie naturalnym, zanieczyszczenia i ich skutki, działania na rzecz ochrony przyrody
E. ekol.
II 3,4,5