październik–listopad 8/2004 7777
b i z n e s , l u d z i
e, z d r
ow i e
Nowy lek Novartisu
Zelnorm, lek odkryty i opracowany w laboratoriach firmy Novartis, jest pierwszym z nowej generacji œrodków popra- wiaj¹cych ruchliwoœæ jelita, znanych jako agoniœci receptorów serotoniny IV (agoniœci 5HT4), opracowanych specjalnie na potrzeby leczenia wieloobjawowych syndromów schorzeñ ru- chliwoœci typu IBS-C. Uruchamiaj¹c receptory 5HT4 w przewodzie pokarmowym, Zelnorm normalizuje zaburze- nia ruchliwoœci jelita oraz zmniejsza wra¿liwoœæ uk³adu jelito- wo-¿o³¹dkowego. Podczas badañ klinicznych po podaniu Zelnormu znacz¹cy odsetek pacjentów doznawa³ ogólnej ulgi w dolegliwoœciach, takich jak ból w jamie brzusznej, wzdêcia i zaparcia. U wiêkszoœci pacjentów zmniejszenie objawów na- stêpowa³o ju¿ po up³ywie tygodnia. Zelnorm jest lekiem za- twierdzonym do leczenia zespo³u jelita dra¿liwego w ponad 50 krajach, w tym w Australii, Szwajcarii, Kanadzie, USA, Mek- syku, Chinach i Brazylii. Zatwierdzono go równie¿ w leczeniu przewlek³ych zaparæ w ponad 10 krajach, w tym USA i Mek- syku. Prowadzane s¹ równie¿ badania nad Zelnormem jako potencjalnym lekiem na inne powszechne schorzenia uk³adu trawiennego, jak refluks ¿o³¹dkowo-prze³ykowy (gastroesopha- geal reflux disease– GERD) oraz niestrawnoœæ (zgaga).
Adamed inwestuje
W ramach Programu badañ i rozwoju firma Adamed planuje zainwestowaæ 4,5 mln z³ w rozbudowê laborato- riów badawczych. Adamed zakoñczy³ ju¿ pierwszy etap prac, inwestuj¹c 3,2 mln z³ w rozbudowê laboratorium chemicznego i centrum badañ biologicznych. W³aœnie oddano do u¿ytku budowan¹ od grudnia 2003 r. czêœæ syntetyczn¹ laboratorium chemicznego. To tu prowadzi siê badania nad substancjami aktywnymi – najwa¿niej- szymi sk³adnikami leków, odpowiedzialnymi za ich dzia³anie. Obecnie Adamed rozpoczyna drugi etap prac, które poch³on¹ 1,3 mln z³. Dziêki tym nak³adom zostanie rozbudowana czêœæ analityczna laboratorium, w której prowadzi siê badania nad wynalezieniem no- wych moleku³. Rozbudowa tej czêœci jest niezbêdna do zwiêkszenia wydajnoœci prac nad wprowadzaniem no- wych leków na rynek. W laboratoriach firmy Adamed trwaj¹ prace nad nowymi lekami na g³ówne choroby cy- wilizacyjne – cukrzycê, chorobê zakrzepowo-zatorow¹ i nowotwory. Nowe laboratoria pozwol¹ podwoiæ liczbê projektów rozwojowo-badawczych realizowanych przez Adamed oraz dadz¹ szansê zatrudnienia w dziale ba- dawczym kilkunastu nowym naukowcom.
Leki zastêpcze
Analiza cen przepisywanych le- ków, przeprowadzona w Austrii, Francji, Niemczech, W³oszech, Portugalii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii, wykaza³a, ¿e zast¹pienie tylko 5 proc. wszystkich medyka- mentów wypisywanych na receptê lekami, które pacjent po konsultacji z farmaceut¹ mo¿e samodzielnie na- byæ w aptece, pozwala zaoszczêdziæ w skali rozszerzonej Unii Europej- skiej ok. 16 mld euro rocznie. Takie dane podaje najnowszy raport Eko-
nomiczne i spo³eczne znaczenie samoleczenia, opublikowany przez organizacjê AESGP w Brukseli.
SPIN na gie³dzie
Spó³ka informatyczna SPIN SA zadebiutuje w grud- niu na warszawskim parkiecie. Nowa firma powstanie w wyniku po³¹czenia Przedsiêbiorstwa Us³ugowo-Pro- dukcyjnego SPIN sp. z o.o. z gie³dowym Telmaxem SA.
W pi¹tek do Komisji Papierów Wartoœciowych i Gie³d wp³yn¹³ prospekt emisyjny akcji serii G oraz I. Nowa spó³- ka SPIN SA znajdzie siê w pierwszej pi¹tce najwiêkszych firm informatycznych notowanych na warszawskiej gie³- dzie. Fuzjê Spinu z Telmaxem zatwierdzi³y walne zgroma- dzenia udzia³owców i akcjonariuszy obu spó³ek. Zgodnie z planem po³¹czenia maj¹tek firmy SPIN zostanie w ca³o- œci przeniesiony na Telmax, w zamian za co nowa gie³do-
wa spó³ka wyemituje dla w³aœcicieli SPIN 4,3 mln akcji se- rii G. Po emisji dotychczasowi udzia³owcy SPIN-u bêd¹ mieli ok. 80 proc. akcji nowej spó³ki, a akcjonariusze Tel- maxu ok. 20 proc. Zaraz po emisji po³¹czeniowej planowa- na jest emisja rynkowa. W jej ramach Telmax zaoferuje nowym inwestorom od 500 tys. do 1,2 mln akcji serii I.
Przewiduje siê, ¿e akcje nowej emisji bêd¹ skierowane za- równo do instytucji finansowych, jak i inwestorów indywi- dualnych. Pieni¹dze z emisji firma planuje przeznaczyæ przede wszystkim na nowe akwizycje, ale tak¿e na rozsze- rzenie oferty produktów i doskonalenie nowych technolo- gii. SPIN bêdzie siê specjalizowa³ w informatyzacji teleko- munikacji i sektora utilities (us³ugi komunalne i energety- ka), a tak¿e rynku medycznego.
Otwarte Collegium
W Poznaniu otwarto Collegium Stomatologi- cum. Nowy Instytut Sto-
matologii poznañskiej AM bêdzie móg³ przyj¹æ na leczenie nawet 500 osób dziennie. Bêdzie siê tu uczyæ prawie 6 tys. stu- dentów. Na ponad 24 tys.
m kw. bêd¹ tak¿e prowa-
dzone zajêcia dla dentystów, którzy bêd¹ chcie- li siê doszkoliæ. Pacjenci bêd¹ leczeni w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, prywatnie (60–80 z³ za plombê) oraz bezp³atnie przez studentów. Nowe Collegium kosztowa³o ok. 140 mln z³.
7
788 październik–listopad 8/2004
b i z n e s , l u d z i
e, z d r
ow i e
VELCADE Onkologicznym Lekiem Roku
VELCADE (bortezomib), innowacyjny lek przeciwko szpiczakowi mno- giemu, zosta³ wyró¿niony tytu³em Onkologicznego Leku Roku. Nagroda przyznawana jest dorocznie w ramach wydarzenia pod nazw¹ Farmaceutycz- ne Osi¹gniêcia Roku. W tym roku tytu³y przyznano po raz trzeci, a uroczy- stoœæ odby³a siê w Bostonie, w USA. Nagrody za farmaceutyczne innowacje i osi¹gniêcia roku przyznawane s¹ w 4 ró¿nych kategoriach: biznes farmaceu- tyczny, dzia³alnoœæ prozdrowotna na rzecz œwiatowych spo³ecznoœci, osi¹gniêcie na- ukowe oraz badania i rozwój nowych leków (w zakresie chorób sercowo-kr¹¿e- niowych, chorób centralnego uk³adu nerwowego, stanów zapalnych i immu- nologii oraz onkologii). Wyró¿nienia w kategorii badania i rozwój nowych le- kówprzyznawane s¹ producentom leków innowacyjnych, których dzia³anie, w porównaniu z wczeœniej stosowanymi terapiami, jest o wiele bardziej sku- teczne. Tytu³ Onkologicznego Leku Roku w ramach tej kategorii przyznano ex aequolekom VELCADE oraz Iressa (preparat firmy Astra Zeneca). VEL- CADE jest innowacyjnym lekiem, wskazanym do leczenia pacjentów ze szpi- czakiem mnogim – nowotworem z³oœliwym szpiku kostnego. Preparat prze- znaczony jest dla pacjentów, u których poprzednio stosowano co najmniej dwa inne programy terapii i u których po ostatnim programie leczenia stwier- dzono dalszy rozwój choroby. Producentem i europejskim dystrybutorem VELCADE jest Ortho Biotech – spó³ka nale¿¹ca do Johnson&Johnson i jednoczeœnie biofarmaceutyczny oddzia³ Janssen-Cilag.
Autonomia w PHF
Utworzony z po³¹czenia Po- lfy w Warszawie, Tarchominie i Pabianicach Polski Holding Farmaceutyczny (PHF) zostawi szerok¹ autonomiê poszczegól- nym zak³adom. Przedstawiciele PHF wraz z firm¹ doradcz¹ ma- j¹ przeanalizowaæ mo¿liwoœæ zredukowania kosztów przez wspólne zakupy surowców, po³¹- czenie sprzeda¿y, podejmowanie wspólnych dzia³añ marketingo- wych oraz organizowanie badañ nad lekami dla ca³ej grupy. Dziê- ki tym dzia³aniom uda siê unik- n¹æ sporów miêdzy producenta- mi leków nale¿¹cymi do grupy.
Prezes PHF zaznacza, ¿e kon- cepcja funkcjonowania holdingu bêdzie siê zmieniaæ, a prace nad ni¹ zostan¹ zakoñczone pod ko- niec 2004 r. Docelowo wszystkie decyzje w grupie ma podejmo- waæ zarz¹d PHF, ale zgoda na wszelkie zmiany bêdzie wydawa- na dopiero po akceptacji przez poszczególne spó³ki oraz uzy- skaniu aprobaty przedstawicieli pracowników.
Miejska apteka
W £odzi otwarto pierwsz¹ aptekê komunaln¹. Za leki dla osób ubo¿szych za- p³aci miasto. Recepty rozdzieli Miejski Oœrodek Pomocy Spo³ecznej. Listê najbar- dziej potrzebnych leków przygotowa³ miejski Wydzia³ Zdrowia przy akceptacji Ra- dy Aptekarskiej. Jest na niej 46 pozycji, a wœród nich: antybiotyki, leki przeciwcu- krzycowe, przeciwastmatyczne i obni¿aj¹ce ciœnienie krwi. Darmowa apteka bêdzie w tym roku kosztowaæ miasto 211 tys. z³. Ruszy prawdopodobnie jeszcze jesieni¹.
Komunikat Pfizera
W odpowiedzi na obwieszczenie firmy Merck&Co. o wycofaniu z ogólno- œwiatowego obrotu preparatu Vioxx, firma Pfizer Inc. wyda³a oœwiadczenie, w którym mo¿na przeczytaæ, ¿e Celebrex (celekoksyb), lek zatwierdzony przez amerykañski Urz¹d ds. ¯ywnoœci i Leków (FDA) w 1998 r. (dostêpny tak¿e w Polsce od 2000 r.), zosta³ zastosowany w samych tylko Stanach Zjednoczonych u ponad 27 mln pacjentów. Niedawno przeprowadzone, finansowane przez FDA badanie z udzia³em 1,4 mln pacjentów wykaza³o, ¿e u osób przyjmuj¹cych Cele- brex ryzyko wyst¹pienia powa¿nych zagro¿eñ ze strony uk³adu sercowo-naczy- niowego nie jest podwy¿szone.
Nasi w USA
Amerykañska agencja FDA zare- jestrowa³a przyrz¹d spó³ki farmaceu- tycznej Adamed, który zapobiega ob- ni¿aniu siê kobiecych narz¹dów we- wnêtrznych. Firma zak³ada, ¿e ze sprzeda¿y w USA uzyska przynaj- mniej 10 mln dol. rocznie. Planuje tak¿e rozpoczêcie eksportu swoich le- ków do Arabii Saudyjskiej. Adamed jest prawdopodobnie pierwsz¹ polsk¹ firm¹, której gotowy produkt leczniczy zosta³ dopuszczony do sprzeda¿y na rynku amerykañskim. Badania i prace nad rejestracj¹ w agencji FDA, która decyduje, jakie wyroby medyczne i le- ki mog¹ byæ sprzedawane w USA, za- jê³y kilka lat. Firma przeznaczy³a m.in.
250 tys. dol. na przebadanie wyrobu w jednej z amerykañskich klinik. Ada- med chcia³by wprowadziæ swój pro- dukt do sprzeda¿y w USA w ci¹gu najbli¿szych 6 miesiêcy.
Odszkodowania farmaceutyczne
Byli w³aœciciele aptek lub ich spadkobiercy domagaj¹ siê od Skarbu Pañstwa odszkodowañ za korzystanie z ich mienia. Na razie roszczenia s¹ oddalane przez s¹dy pierwszej instancji. W 1990 r. byli w³aœciciele aptek oraz wytwórni farma- ceutycznych i ich rodziny za³o¿yli zrzeszaj¹ce kilkaset osób stowarzyszenie o na- zwie Aptekarze. Domagaj¹ siê oni od ministra zdrowia wyp³aty odszkodowania za bezprawne czerpanie po¿ytków cywilnych w czasie od 9 stycznia 1951 r. do 9 stycznia 1991 r. z aptek bêd¹cych ich w³asnoœci¹ lub ich poprzedników praw- nych. Odebrano ok. 1,5 tys. aptek, a kwoty, jakich domagaj¹ siê powodowie, s¹ niema³e, wahaj¹ siê od 300 tys. do 7 mln z³. Obecnie w s¹dach toczy siê ok. 20 spraw z powództwa by³ych w³aœcicieli aptek lub ich spadkobierców przeciwko Skarbowi Pañstwa.
październik–listopad 8/2004 7799
Podejrzany flirt
W najbli¿szych miesi¹cach ma nast¹piæ wybór fir- my, która wprowadzi system elektronicznej rejestracji pacjentów. Wartoœæ kontraktu oceniana jest na ponad 0,5 mld z³. Przedbiegi rozpocz¹³ ComputerLand.
Rzeczpospolitaujawni³a, ¿e komputerowa spó³ka zapro-
si³a blisko 80 pracowników Narodowego Funduszu Zdrowia na konferencjê w luksusowo urz¹dzonym zamku w Pu³tusku. NFZ, w kilkuzdaniowym oœwiadczeniu poinformowa³, ¿e na bezp³atne szkolenie, którego koszty po- nios³a firma ComputerLand, zaproszenie otrzymali dyrektorzy oddzia³ów NFZ oraz Zarz¹d Funduszu, który wydelegowa³ pracowników obs³uguj¹- cych system informatyczny. Z kolei przedstawiciele ComputerLandu t³uma- cz¹, ¿e firma ma obowi¹zek przeprowadzaæ szkolenia na temat dostarczanych przez ni¹ systemów informatycznych. Z programu konferencji wynika jed- nak, ¿e dotyczy³a ona ogólnych problemów s³u¿by zdrowia. Prelegenci mó- wili m.in. o polityce ochrony zdrowia i warunkach jej tworzenia oraz o zasa- dach kontraktowania œwiadczeñ na 2005 r.
Aptekarze na Wyspy
Jedna z najwiêkszych brytyjskich sieci aptek, Lloydspharmacy, poszuku- je w Polsce farmaceutów gotowych wyjechaæ na d³u¿ej do Wielkiej Brytanii.
Wed³ug Marka Pritcharda, który w Lloydspharmacy zajmuje siê rekrutacj¹ kandydatów, zainteresowanie jest bardzo du¿e. Naczelna Rada Aptekarska ju¿ wyda³a 200 zaœwiadczeñ, w których potwierdza kwalifikacje farmaceutów staraj¹cych siê o pracê za granic¹. Dotychczas zdarza³y siê tylko pojedyncze przypadki. 200 osób stanowi mniej wiêcej 1 proc. aptekarzy w Polsce. Firma prowadzi w Wielkiej Brytanii 1 363 apteki. W tym roku zamierza zatrudniæ w sumie 50 farmaceutów pochodz¹cych z krajów, które w maju do³¹czy³y do UE, i 300 Brytyjczyków. Polacy nie musz¹ zdawaæ ¿adnych egzaminów przed przyjazdem do Wielkiej Brytanii, a ich poziom znajomoœci angielskie- go sprawdzaj¹ pracownicy firmy przeprowadzaj¹cy rozmowy o pracê. Sta³ym pracownikom firma oferuje m.in. 25 dni wakacji w roku i 20 proc. zni¿ki na swoje produkty. Pracownicy mog¹ równie¿ liczyæ na pomoc finansow¹ firmy w podejmowaniu szkoleñ. Polacy otrzymuj¹ wynagrodzenie takie jak Brytyj- czycy, czyli ok. 6-krotnie wiêksze ni¿ w Polsce. Mog¹ przyjechaæ do Anglii z rodzin¹. Firma obiecuje pomoc w znalezieniu mieszkania i pracy dla wspó³ma³¿onków.
Tylko 1,5 miliona
Tylko 1 mln 530 tys. 262 ak- cje, z oferowanych 3,5 mln sztuk (po 2,8 z³ za akcjê), przydzieli³ Swissmed inwestorom. Obecnie 98,46 proc. akcji Swissmedu posia- da Bruno Hangartner, który jest w³aœcicielem szwajcarskiej spó³ki Theo Fray AG, dzia³aj¹cej na ryn- ku sprzêtu i wyposa¿enia medycz- nego dla szpitali i medycznej opieki domowej. Œrodki z emisji akcji spó³ka chce przeznaczyæ, m.in. na dofinansowanie istniej¹cego szpita- la w Gdañsku i budowê franchisin- gowej sieci przychodni.
Œwiatowy kryzys
W 23 krajach œwiata przeprowa- dzono badania opinii o s³u¿bie zdro- wia. W Polsce za sonda¿ odpowiada³ instytut ARC Rynek i Opinia. Jak wy- nika z badañ, 93 proc. Polaków uwa-
¿a, ¿e s³u¿ba zdrowia jest w kryzysie, 95 proc. s¹dzi, ¿e rz¹d Ÿle j¹ traktuje, a 67 proc. obawia siê, ¿e w razie choroby nie bêd¹ dla nich dostêpne specjalistyczne us³ugi zdrowotne.
Koniec komunizmu lekowego
Rosyjski parlament uchwali³ prze- pis zastêpuj¹cy prawo do bezp³atnych leków specjalnym zasi³kiem na ten cel.
Obecnie prawo do bezp³atnych i czê- œciowo refundowanych leków ma po- nad 35 mln emerytów i osób niepe³no- sprawnych. Grupa ta zostanie podzie- lona na dwie czêœci – pierwsi otrzymy- waæ bêd¹ dofinansowanie z bud¿etu federalnego (600–2 400 rubli, czyli 20–80 dol.), pozostali – z bud¿etu re- gionalnego. Na razie nie wiadomo do- k³adnie, jakie bêd¹ kryteria podzia³u, istniej¹ te¿ obawy, ¿e w³adze lokalne nie bêd¹ w stanie pokryæ takich wydat- ków. Na dodatki na leczenie rz¹d za- mierza przeznaczyæ z bud¿etu fede- ralnego 67,5 mld rubli, z czego 51–53 mld prawdopodobnie zostanie wyda- nych na refundacjê leków. Pacjenci maj¹ otrzymywaæ niektóre leki, prze- pisywane na specjalnych receptach, bezp³atnie lub po obni¿onych cenach.
Rz¹d obiecuje, ¿e w najbli¿szym cza- sie przygotuje projekt listy tych leków i bêdzie negocjowa³ z producentami w sprawie obni¿ki cen.
Bayer do Chin
Przedstawiciele koncernu Bayer poinformowali, ¿e jeden ze swych klu- czowych zak³adów przenosz¹ ze Stanów Zjednoczonych do Chin. Nale¿¹ca do grupy Bayer korporacja Lanxess zawar³a porozumienie z chiñsk¹ firm¹ chemiczn¹ Weifang Yaxing, na mocy którego fabryka w Teksasie zostanie zdemontowana i przewieziona do chiñskiej prowincji Szantung (Shan- dong). Zak³ady w Baytown w Teksasie, których dotyczy umowa, to jeden z najwiêkszych œwiatowych producentów wodzianu hydrazyny, wa¿nego sk³adnika zwi¹zków wykorzystywanych w rolnictwie, przemyœle farmaceu- tycznym oraz przy uzdatnianiu wody. Wed³ug chiñskiej prasy, filia Bayera zachowa 55 proc. udzia³ów w zmontowanych na nowo w Szantungu zak³a- dach. Produkcja w nich ma zostaæ wznowiona ju¿ w 2005 r. Jak informuje agencja Associated Press, przedstawiciele koncernu Bayer, a tak¿e strony chiñskiej nie ukrywaj¹, i¿ celem relokacji zak³adów jest pozyskanie przez Bayera szerszego dostêpu do chiñskiego rynku.
8
800 październik–listopad 8/2004
b i z n e s , l u d z i
e, z d r
ow i e
KONIEC EUROPY
Taki tytuł nadali swojej książce Piotr Cywiński oraz Roger Boyes.
Polsko-brytyjski tandem reporterów zwróci³ uwagê, ¿e po 1990 r. granic¹, jaka zaczê³a wyznaczaæ koniec Euro- py, sta³y siê limes, za którymi zosta³y takie kraje jak Mo³- dawia czy Rumunia. Zamkniête przed œwiatem, niechêtnie i ze strachem odwiedzane przez turystów, egzotyczne dla obywateli Zachodu i straszne swoim zacofaniem. W pa-
noramicznym pejza¿u krajów po³o¿onych na osi Estonia – Turcja mo¿na przeczytaæ o upokarzaj¹cej biedzie i nêdzy spo³eczeñstw opisywanych pañstw. Rz¹dz¹ w nich lokalni w³adcy stanowi¹cy prawo pisane, bêd¹ce parodi¹ demo- kracji, oraz prawo zwyczajowe, zagra¿aj¹ce utrat¹ ¿ycia ka¿demu, kto chcia³by naruszyæ istniej¹ce status quo.
Ksi¹¿ka to efekt dziesi¹tek rozmów, jakie autorzy przepro- wadzili w odwiedzanych krajach. Ich rozmówcami byli lu- dzie sprzedaj¹cy swoje nerki w Mo³dawii i mieszkañcy ostatniego leprozorium w Rumunii, car-premier Bu³garii i intelektualiœci czy naukowcy. Spektrum spojrzenia auto- rów pozwala zrozumieæ, w jak zró¿nicowanym œwiecie ¿y- jemy oraz jak d³ug¹ drogê pokona³a Polska od 1990 r.
Bioton wyró¿niony
Na targach Diabetica Expo 2004 Bioton SA zaj¹³ pierwsze miejsce w plebiscycie publicznoœci na Najlepsz¹ Firmê Bran¿y Diabetologicznej – Przyjaciela Lekarzy Diabe- tologów i Chorych na Cukrzycê Roku 2004. Bioton SA zdoby³ tak¿e drug¹ nagrodê w kategorii Lek za insulinê rekombinowan¹ oraz drug¹ nagrodê w kategorii Urz¹- dzenia Diagnostyczno-Terapeutyczne za autopena. Jak zauwa¿y³ Andrzej Bauman, pre- zes Zarz¹du Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Bioton jest firm¹, która zawsze sta- ra siê dbaæ o dobro pacjenta. Prowadz¹c dzia³ania, takie jak akcja nieodp³atnego pomiaru poziomu hemoglobiny glikowanej, bezp³atne przekazanie pacjentom rozpoczynaj¹cym insuli- noterapiê zestawu terapeutyczno-edukacyjnego czy szkolenie dla pielêgniarek edukacyjnych z zakresu komunikacji interpersonalnej z pacjentem, Bioton przyczynia siê do podniesienia komfortu naszego ¿ycia.
