C e n a n u m e ru 1 0 g ro s z y
CIOS LUBAWSKI
P O L S K O -K A T O L IC K A G A Z E T A B E Z P A R T Y J N A N A P O W IA T L U B A W S K I I O K O L IC E
W y c h o d z i trz y ra fc y ty g o d n io w o , w e w to re k , c z w a rte k i s o b o tę .
Przedpłata: m ie s ię c z n a w y n o s i 8 0 g ro s z y z d o rę c z e n ie m 1 z ło ty , k w a rta ln a w y n o s i 2 ,4 0 z ł. z d o rę c z e n ie m 3 ,0 0 z ł.
W w y p a d k a c h n ie p rz e w id z ia n y c h , s p o w o d o w a n y c h s iłą w y ż szy , (p rz e s s z k ó d w z a k ła d z ie , z ło ż e n ia p ra c y i t.p .) a b o n e n t n ie m a p ra w a ż ą d a#
n ia n ie d o s ta rc z o n y c h n u m e ró w lu b o d s z k o d o w a n ia .
Ogłoszenia: za o g ło s z e n ie o d w ie rs z a 1 m m . n a s tr, ó d a m . 1 5 g r, n a s tr. 3 4 a m . 5 0 g r, o g ło s z e n ia d ro b n e s ło w o 2 0 g r.
Z a o g ło s z e n ia re d a k c ja n ie o d p o w ia d a . T e le fo n N r, 5 9 . K o n to c z e k o w e P .K .O . N r. 1 4 5 2 6 6 . C z c io n k a m i d ru k a rn i B . M iło s z e w s k ie g o w N o w e m m ie ś c ie n . D rw ę c ą .
Rok 1.1 Nowemiasto n. Drwęcą, czwartek 18 października 1934 r. Nr. 34 R a y m o n d P o in c a re
symbol twórczych sił narodu francuskiego.
B e z p o ś re d n io p o z ło ż e n iu n a w ie c z n y s p o c z y n e k d o c z e sn y c h s z c z ą tk ó w L u d w ik a B a rth o u tra c i F ra n c ja d ru g ie g o z e s w y c h n a jw y b itn ie j
s z y c h m ę ż ó w s ta n u X X -g o s tu le c ia : R a y m o n d a P o in c a re .
O b a j b y li ró w ie śn ik a m i, o b a j p rz e k ro c z y li w ie k p a trja rc h a ln y , o b a j s ię g n ą ć m o g li p a m ię c ią w la ta d z ie c iń stw a , k ie d y n a g ru z a c h T rz e c ie g o C e s a rs tw a , p o S e d a n ie , o b lę ż e n iu P a ry ż a , u p o k a rz a ją c e j k a p itu la c ji i s tra c ie A lz a c ji i L o - ta r y n g ji p o w s ta je re p u b lik a , a w n ie j o b u p rz y p a d a ro la p io n ie ró w ż y c ia p u b lic z n e g o , o b u u p ły w a ż y c ie w s łu ż b ie d la p ą ń s tw a .
P rz e d 4 7 -m iu la ty z o s ta ł R a y m o n d P o in c a re d e p u to w a n y m , p rz e d 4 1 la ty m in is tre m , p rz e d 2 1 la ty p re z y d e n te m F ra n c ji.
B y ł — z re s z tą ta k s a m o ja k i B a rth o u — ty p e m c z ło w ie k a , k tó re g o w ś re d n io w ie c z u o k re ś la n o ja k o „ re n e s a n so w ą n a tu rę " , m a ją c n a u w a d z e je g o w s z e c h s tro n n o ś ć , o lb rz y m ią s k a lę z a in te re s o w a ń . W w ie k u o b e c n y m , s tu le c iu s p e c ja liz a c ji, z a c ie ś n ie n ia d z ia ła n ia d o je d n e g o z a w o d u , a n a w e t w o b rę b ie te g o z a w o d u d o p e w n y c h ty lk o fra g m e n tó w — lu d z ie p o k ro ju B a rth o u i P o in c a re m o g li s p ro s ta ć z a d a n io m m in is tra o ś w ia ty i m in is tra fin a n s ó w i s z e re g u in n y c h re s o rtó w , łą c z y ć m o g li z a w ó d p ra w n ik a - a d w o k a ta z n ie z w y k ły m d a re m p u b lic y s ty c z n y m i s u b te ln y m k u n s z te m p isa rs k im . T a w y s o k a k u ltu ra d u c h o w a , k tó rą z a ró w n o o n ja k i ró w ie ś n ik je g o B a rth o u ro z p o rz ą d z a ł — s p ra w ia ła , ż e o b a j w ła śn ie z m a rli m ę ż o w ie s ta n u F ra n c ji ta k o lb rz y m ią ro lę o d e g ra li z a ró w n o w d z ie ja c h o s ta tn ic h la t d z ie s ią tk ó w s w e g o k ra ju ja k i E u ro p y .
N ie d a n e m b y ło n ie s te ty R a y m o n d o w i P o in c a re d o o s ta tn ic h c h w il ż y c ia s ta ć p rz y w a rs z ta c ie p ra c y p a ń s tw o w e j. R ó w ie ś n ik je g o B a rth o u p a d ł n a p o s te ru n k u , n ie o d c z u w a ją c w c a le b rz e m ie n ia s ta ro ś c i, w ie c z n ie m ło d y , m i
m o p rz e k ro c z o n e j s ie d e m d z ie s ią tk i, p e łe n in i
c ja ty w y i e n e rg ji. R a y m o n d P o in c a re ju ż o d 5 -c iu la t u k ry w a ł s ię w z a c is z u d o m o w e m , c h o ro b a , n u rtu ją c a o rg a n iz m , z m u siła g o d o w y c o fa n ia s ię z a re n y ż y c ia p u b lic z n e g o ...
A n a te j a re n ie z a p is z e m u h is to rja k ilk a d z ie s ią t la t n ie z w y k le in te n s y w n e j, s ła w ą i s u k c e s a m i o p ro m ie n io n e j d z ia ła ln o ś c i.
Z a p ra w d ę m u s ie lib y ś m y p rz e k ro c z y ć ra m y te g o w s p o m ie n ia , g d y b y ś m y w s z y s tk ie e ta p y te j c z ia ła ln o ś c i c h c ie li jp is a ć . D la te g o te ż trz e b a s ię z k o n ie c z n o ś c i o g ra n ic z y ć d o d w ó c h k u lm in a c y jn y c h m o m e n tó w , k ie d y to w p o s ta c i P o in c ra e‘g o s k u p ia ła s ię— rz e c b y m o ż n a — c a ła F ra n c ja , je j tro s k i i n a d z ie je , je j w a lk a o b y t i je j — z w y c ię stw o .
P ie rw s z y z ty c h s z c z y to w y c h m o m e n tó w p rz y p a d a n a la ta w o je n n e . W r. 1 9 1 3 je s t P o in c a re p re m je re m o ra z m in is tre m s p ra w z a g ra n ic z n y c h i w ty m c h a ra k te rz e g łó w n y m p ro m o to re m a lja n su fra n c u s k o -ro sy js k ie g o . W ty m s a m y m ro k u z o s ta je p re z y d e n te m F ra n c ji.
Z a m a c h w S a ra je w ie z a s ta je g o w — P e te r s b u rg u . S p ie s z y d o s to lic y F ra n c ji i s z e ś ć la t n a s tę p n y c h — la ta w o jn y ś w ia to w e j i w y ry s o w a n ia n o w e j m a p y E u ro p y , u trw a la n ia n o w y c h p o d w a lin p o k o ju — s ta n o w ią e rę , w k tó re j P o in c a re g łó w n y m b y ł b o h a te re m .
P o ty m o k re s ie , p o 7 -m io le tn ie j p re z y d e n tu rz e , n ie k o ń c z y s ię je d n a k je g o d z ia ła ln o ść . W rę c z p rz e c iw n ie , d o p ie ro te ra z s ta je s ię n ie z w y k le d ra m a ty c z n ą , o b fitu ją c ą w ż a rliw ą w a l
k ę i w y c z e rp u ją c e z a p a s y . R o z p o c z y n a s ię b o w ie m w e F ra n c ji z m a g a n ie s ił w e w n ę trz n y c h o w ła d z ę . P o in c a re , s te ru ją c y p o lity k ą z a g ra n ic z n ą , z o s ta je w r. 1 9 2 4 p rz e z k a rte l le w ic y z m u s z o n y d o u s tą p ie n ia . R z ą d y le w ic o w e s p ro w a d z a ją fin a n s e p a ń s tw a n a d b rz e g p rz e p a ś c i, fra n k s ta c z a s ię p o p o c h y ło ś c i in f la c y jn e j. . . I w te d y p o ra z w tó ry w “ż y c iu P o in c a re 'g o p rz y p a d a m o m e n t, w k tó ry m s ta je s ię s y m b o le m s ił tw ó rc z y c h , je d n o c z ą c y c h s p o łe c z e ń s tw o d o w a lk i p rz e c iw s iło m ro z k ła d c z y m , p rz e c iw p rz e ro s to w i h a s e ł p a rty jn y c h .
Z g o n R a y m o n d a P o ic a re .
P . P re z y d e n t R e p u b lik i R a y m o n d P o in c a re z m a rł w p o n ie d z ia łe k o g o d z . 3 m in . 3 0 .
P re z y d e n t P o in c a re z m a rł b e z c ie rp ie ń w s w e m p a ry s k ie m m ie s z k a n iu , w k tó re m p rz e b y w a ł o d trz e c h ty g o d n i. S ta n z d ro w ia b . p r e z y d e n ta , z d a n ie m le k a rz y , p rz e d sta w ia ł s ię z a d o w a la ją c o . N ie p o k ó j w z b u d z a ło je d y n ie o s ła b ie n ie s e rc a . N ie p rz y p u s z c z a n o je d n a k , iż k a ta s tro fa n a s tą p i ta k p rę d k o . C z u w a ją c y n a d z d ro w ie m P o in c a re g o le k a rz e w y d a li u s p a k a ja ją c y k o m u n ik a t. N a p o g o rsz e n ie s ię o g ó ln e g o s ta n u z d ro w ia b . p re z y d e n ta , k tó ry n ie d o m a g a ł
N o w e k o m p lik a c je n a d a le k im W s c h o d z ie .
J a p o n ja d ą ż y d o k o n tro li w o js k o w e j n a d M a n d ź u k o .
T O K IO 1 5 . 1 0 . A g e n c ja R e n g o d o n o s i: R z ą d ja p o ń s k i je st z d e c y d o w a n y p rz e p ro w a d z ić z c a - 1 ły m s p o k o je m i s ta n o w c z o śc ią u c h w a ły , p o w - j z ię te n a ra d z ie g a b in e to w e j w s p ra w ie z re fo r-
! m o w a n ia a d m in is ta c ji ja p o ń s k ie j w M a n d ź u rji.
W w y w ia d z ie u d z ie lo n y m p ra s ie , p re m je r l O k a d a o ś w ia d c z y ł, ż e c h o ć , z d a n ie m k ry ty k ó w ,
K im je s t k ró lo b ó jc a .
Rewelacyjne wyniki śledztwa.
Sofja 1 6 . 1 0 . D y re g c ja p o lic ji b u łg a rs k ie j k o m u n ik u je , ż e W la d o G e o rg ie w -C z a rn o z ie m s k i d o m n ie m a n y z a b ó jc a k ró la A le k s a n d ra b y ł n o to w a n y w k a rto te k a c h p o lic y jn y c h ja k o W la d o S z o fe r.
W la d o G e o rg ie w u ro d z ił s ię w ro k u 1 8 9 7 w C h tip ie w M a c e d o n ji. M a ją c la t 1 4 z a m ie s z k a ł w ra z z s w y m o jc e m w K a m ie n ic y w p o łu d n io w e j B u łg a rji. S tw ie rd z o n o , iż W la d o G e o r
g ie w o p u ś c ił B u łg a rję p rz e d d w o m a la ty w lip c u 1 9 3 2 r.
W y n ik i z o s ta ły p rz e k a z a n e d o B ia ło g ro d n i P a ry ż a b y u ła tw ić p o lic ji fra n c u s k ie j s tw ie r
d z e n ie to ż sa m o ś c i z a b ó jc y . P o s z u k iw a n ia p o lic ji b u łg a rs k ie j w ty m k ie ru n k u trw a ją w d a l
s z y m c ią g u .
Eugenjusz Kwaternlk 24-letni inicjator zbrodni marsylskiej.
P A R Y Ż 1 6 . 1 0 , D z ię k i in fo rm a c jo m o trz y m a n y m p rz e z p o lic ję fra n c u s k ą w B ia ło g ro d z ie u d a ło s ię s tw ie rd z ić , ż e in ic ja to re m z a m a c h u n a k ró la ju g o s ło w ia ń sk ie g o i d e le g a te m d r. P a w e - lic z a , je s t n ie ja k i E u g e n ju s z K w a te rn ik , 2 4 -o le tn i s tu d e n t p o c h o d z ą c y z B ia ło g ro d u .
P o tw ie rd z a ją s ię w ię c p rz y p u s z c z e n ia , ż e K ra m e r i K w a te rn ik , to je d n a i ta s a m a s o b ą . P o ró w n a n ie re je stró w h o te lo w y c h i o ś w ia d c z e ń p e rs o n e lu n ie w y k a z u je ż a d n y c h ro z b ie ż n o ś c i.
,S JS C .,
J a k z w y c ię s tw o z w ro g ie m z e w n ę trz n y m w r. 1 9 1 8 b y ło ró w n ie ż i je g o d z ie łe m — ta k z w y c ię stw o w r. 1 9 2 6 p rz e c iw w e w n ę trz n e m u b e z w ła d o w i je s t p rz e d e w s z y s tk ie m w y n ik ie m je g o d z ia ła ln o śc i. P ie rw s z y p o w o jn ie rz ą d je d n o ś c i p o w s ta je p o d je g o p rz e w o d n ic tw e m . Z a d a n ie re fo rm y fin a so w e j i s ta b iliz a c ji w a lu ty z o s ta je d o p ro w a d z o n e d o s z c z ę ś liw e g o k o ń c a . B a n k F ra n c ji z p o w ro te m s ta je s ię p o tę g ą fin a n s o w ą n a ś w ie c ie , s k a rb n ic ą z ło ta i e p o k ą , o k tó r ą ro z b iją s ię p o te m k ry z y s o w e n ie b e z p ie c z e ń s tw a ,
A le w y c z e rp a n y o k o ło 5 0 -le ln ią p ra c ą o r g a n iz m c o ra z b a rd z ie j w y c z u w a p o trz e b ę w y p o c z y n k u . P in c a re m u s i s ię w y c o fa ć w z a c isz e d o m o w e i tu ty lk o je s z c z e p o z o s ta je m u m o ż n o ś ć p ra c y lite ra c k ie j, d o s z e re g u d z ie ł, p o w s ta ły c h p rz e d w o jn ą (Id e e s c o n te m p o ra in e s ,
„ Q u e s tio n s e t fig u re s p o litiq u e s " , L e le n d e m a in d ‘A g a d ir“ itd .) p rz y b y w a te ra z c o ro k u to m w s p o m n ie ń , o b ję ty c h w s p ó ln y m ty tu łe m „ A u s e rv ic e d e la F ra n c e " .
„ W s łu ż b ie F ra n c ji" . . . W ty c h s ło w a c h m ie ś c i s ię s y n te z a ż y c ia te g o w ie lk ie g o p a trjo - ty i s z ta n d a ro w e g o m ę ź a ^ s ta n u , k tó re g o F ra n c ja w ła ś n ie s tra c iła .
o d r. 1 9 3 0 , w p ły n ę ły n ie w ą tp liw ie w ia d o m o ś c i o z a m a c h u m a rs y ls k im i o ś m ie rc i k ró la A le k s a n d ra , k tó re g o b a rd z o lu b ił i m in . B a rth o u , z k tó ry m p o z o s ta w a ł z a w s z e w b a rd z o b lis k ic h i z a ż y ły c h s to s u n k a c h . P a n i P o in c a re , k tó ra s p o s trz e g ła w ie c z o re m , iż m ą ż je j je s t b a rd z o o s ła b io n y , p ro s iła je g o p rz y ja c ió ł, b y z e c h c ie li s p ę d z ić p rz y ło ż u c h o re g o d z is ie js z ą n o c . P re z y d e n t’ P o in c a re z m a rł w o to c z e n iu s w y c h n a j
b liż s z y c h p rz y ja c ió ł.
P o g r z e b o d b ę d z ie s ię p ra w d o p o d o b n ie w s o b o tę .
p rz e p ro w a d z e n ie re fo rm y a d m in is tra c ji ja p o ń s k ie j w M a n d ź u rji w z m o c n i w ła d z ę w o jsk o w ą , je d n a k ż e c i, c o z n a ją w a ru n k i m ie js c o w e , z g o d z ić s ię m u s z ą , ż e o b e c n e s to s u n k i te g o w y m a g a ją . M in iste r w o jn y H e y a sz i, b a w ią c y o b e c n ie n a u rlo p ie , z a z n a c z y ł, ż e c e le m z w a lc z e n ia p la g i b a n d y ty z m u n a te re n ie M a n d ź u k o k o n ie c z n a je st ś c isła w s p ó łp ra c a w o jsk a i p o lic ji.
R y s o p is i fo to g ra fje K w a te rn ik a v e l K ra m e ra z o s ta ły n ie z w ło c z n ie p rz e s ła n e d o w s z y stk ic h p la c ó w e k ż a n d a rm e rji p o g ra n ic z n y c h .
Wśród bicia dzwonów, huku armat i szlochu mas włościańskich.
Ostatnia podróż króla Aleksandra.
B IA Ł O G R Ó D , 1 5 . 1 0 . S p e c ja ln y p o c ią g , w io z ą c y z w ło k i k ró la A le k sa n d ra , k tó ry p rz y b y ć m ia p d o Z a g rz e b ia j.w n ie d z ie lę w ie c z o re m o g o d z . 2 1 -e j z m in u ta m i, p rz y b y ł d o p ie ro o g o d z . 2 3 -e j, g d y ż n a c a łe j tr a s ie d ro g i o d S p litu d o Z a g rz e b ia , w y n o s z ą c e j 4 2 4 k im . o lb rz y m ie m a sy w ło ś c ia n s ta ra ły s ię o d d a ć o s ta tn i h o łd k ró lo w i- b o h a te ro w i. P o c ią g je c h a ł p o p ro s tu w ś ró d u tw o rz o n e g o s z p a le ru , d z ie w c z ę ta rz u c a ły k w ia ty , k o b ie ty z e ś w ie c a m i w rę k a c h k lę c z ą c , o d m a w ia ły m o d litw y .
W N o v i K a ste l w ło ś c ia n ie , k tó rz y m ie li w y g ła s z a ć p rz e m ó w ie n ia , w y b u c h a li p ła c z e m z e w z ru s z e n ia .
Pogrzeb króla Aleksandra wielką demonstracją polityczną.
B U K A R E S Z T , 1 5 . 1 0 . J e s t ju ż p e w n e , ż e ta k ż e k ró l ru m u ń s k i K a ro l w e ź m ie u d z ia ł w u ro c z y s to ś c ia c h p o g rz e b o w y c h w B ia ło g ro d z ie .
W k o ła c h p o lity c z n y c h p a n u je z a p a try w a n ie , ż e s p o tk a n ie k ró la K a ro la z p re z y d e n te m fra n c u s k im i in n y m i p rz e d s ta w ic ie la m i fra n c u s k im i w B ia ło g ro d z ie m a z a s tą p ić p o d ró ż k ró la ru m u ń s k ie g o d o P a ry ż a . G d y b y ta k ż e k ró l b u łg a rs k i B o ry s p rz y b y ł n a p o g rz e b , m o g ło b y to s p o tk a n ie z w ie rz c h n ik ó w p a ń s tw m ie ć c h a ra k te r n a d z w y c z a jn e j d e m o n s tra c ji p o lity c z n e j.
Pogrzeb odbędzie się 18 b. m.
P o c ią g w io z ą c y z w ło k i k ró la A le k s a n d ra , p rz y b y ł d o B ia ło g ro d u w p o n ie d z ia łe k .
Z w ło k i k ró la z o s ta ły p rz e n ie s io n e d o s ta r e g o p a ła c u , g d z ie o d b y ło s ię k ró tk ie n a b o ż e ń st
w o ż a ło b n e .
Z w ło k i z o s ta ły w y s ta w io n e n a w id o k p u b lic z n y 1 6 i 1 7 b m ., w k tó ry c h to d n ia c h lu d n o ś ć B e lg ra d u p rz e d e filo w a ła w s ta ry m p a ła c u p o ra z o s ta tn i p rz e d k ró le m A le k s a n d re m .
U ro c z y s to ś c i p o g rz e b o w e o d b ę d ą s ię 1 8 b . m , R o z p o c z n ą s ię o n e u ro c z y s tą M s z ą ś w . w k a te d rz e p ra w o s ła w n e j, n a s tę p n ie p o M s z y u fo rm u je s ię p o c h ó d n a d w o rz e c . N a p la c u p rz e d d w o rc e m o d d z ia ły w o jsk o w e i d e le g a c je a rm ji z a g ra n ic z n y c h p rz e d e filu ją p rz e d z w ło k a m i, k tó re n a s tę p n ie d ro g ą k o le jo w ą z o s ta n ą o d s ta w io n e d o T o p o la d o k o ś c io ła -m a u z o le u m d y n a s tji K a ra d ż o rd ź e w ic z ó w . T e g o ż d n ia o g . 1 5 z w ło k i k ró la A le k s a n d ra z o s ta n ą z ło ż o n e z h o n o ra m i w o js k o w e m i w k ry p c ie te g o ż k o ś c io ła .
G Ł O S L U B A W S K I "
Baczność Samorządowcy.
Wybory do Rad gromadzkich dnia 27-go października.
P o d a j e m y d o w i a d o m o ś c i n a s z y c h c z y t e l n i k ó w , ż e d n i a 16-go października z o s t a ł y p o g m i n a c h o g ł o s z o n e w y b o r y d o r a d g r o m a d z k i c h .
W o b e c p o w y ż s z e g o t e r m i n s k ł a d a n i a l i s t k a n d y d a t ó w u p ł y w a d n i a 17. paździer
n ik a t . j . w d n i u d z i s i e js z y m .
W dniach 17, 18. i 19. października spisy wyborców będą wyłożone do wglądu w lokalach gromadzkich Komisji Wyborczych w g o d z i n a c h u r z ę d o w a n i a K o m i s j i t j . o d g o d z . 8 — 1 3 - te j. W t y c h g r o m a d a c h , g d z i e z o s t a n ie z ł o ż o n a j e d n a l i s t a k a n d y d a t ó w w y b o r y s i ę n i e o d b ę d ą , n a t o m ia s t w t y c h g r o m a d a c h , g d z i e z o s t a n i e z ł o ż o n y c h k i l k a l i s t od
będą się wybory dnia 27-go października o godzinie 8-mej.
Francja i Włochy nie dadzą się zepchnąć z obranej drogi.
R Z Y M . P r z y g o t o w y w a n a o d d ł u ż s z e g o c z a s u w i z y t a f r a n c u s k i e g o m in i s tr a s p r a w z a g r a n i c z n y c h n ie z o s ta ł a z a n ie c h a n a a n i t e ż n ie u l e g n i e o p ó ź n ie n iu w s k u te k t r a g i c z n e j ś m i e r c i m in . B a r th o u . J e g o n a s t ę p c a , m in . L a v a l p r z y b ę d z i e d o R z y m u c e le m s f i n a l i z o w a n ia r o z m ó w j a k i e p r z e p r o w a d z o n e z o s t a ł y m i ę d z y o b u r z ą d a m i .
M in . B a r th o u , p r z y g o to w u ją c p o d s t a w ę d la p r z y s z łe g o p o r o z u m i e n ia f r a n c u s k o - w ł o s k i e g o , d z i a ł a ł w ś c i s ł e m p o r o z u m i e n i u z c a ł ą r a d ą m i
n i s tr ó w , w s z c z e g ó l n o ś c i z p r e z e s e m r a d y m i
n i s t r ó w D o m u m e r g u e ‘m . Z a p o l i ty k ą z m a r łe g o t r a g i c z n ą ś m i e r c i ą m in . B a r t h o u s t a ł r z ą d f r a n c u s k i.
T e r m in p r z y b y c i a f r a n c u s k i e g o m i n is t r a s p r a w z a g r a n ic z n y c h d o R z y m u b y ł u s t a f o n y , n a d z i e ń W s z y s tk i c h Ś w ię t y c h , t. j. n a 1 - g o l is to p a d a .
O f ic j a ln a c z ę ś ć r o z m ó w w ł o s k o - f r a n c u s k i c h m i a ł a n a s t ą p i ć p o d n iu 4 - g o l is t o p a d a , k t ó r y o b c h o d z o n y j e s t w e W ł o s z e c h z w ie l k ą u r o c z y s to ś c ią , j a k o r o c z n i c a V i tt o r i o V e n e t o c z y li d e c y d u j ą c e g o z w y c ię s t w a a r m j i w ł o s k i e j n a d a u s t r j a c k ą .
N a to ś w ię to m in . B a r th o u m i a ł p r z y w ie ź ć n a r o d o w i w ł o s k i e m u s e r d e c z n e w y r a z y s y m p a tj i o d c a ł e g o n a r o d u f r a n c u s k ie g o .
P r o g r a m t e n z o s ta n i e u t r z y m a n y U t r z y m a - m a n ie c i ą g ł o ś c i r o k o w a ń w ł o s k o - f r a n c u s k ic h n a w e t c o d o d a t y w i z y t y w R z y m i e p . L a v a l a j e s t t u k o m e n t o w a n e j a k o c h ę ć p o d k r e ś l e n ia , ż e w o b u k r a ja c h d ą ż e n ie d o o s i ą g n ię c i a p o r o z u m ie n ia j e s t n a d a l s i ln e i u f u n d o w a n e n a p o d s t a w i e ż y w o t n y c h i n te r e s ó w . C h o d z i t a k ż e o p e w n ą m a n if e s ta c ję : a m i a n o w i c i e : ż e z a r ó w n o F r a n c j a , j a k i W ł o c h y r i e d a d z ą s ię z e p c h n ą ć z o b r a n e j d r o g i , c h o ć b y n i e w i a d o m e , c ie m n e s i ły c h w y ta ł y s ię m e t o d g w a łt u p o l i ty c z n e g o i t e r o r u , b y t ę p o l i ty k ę u d a r e m n i ć .
Rekonstrukcja gabinetu francuskiego.
P A R Y Ż . W s o b o t ę w i e c z o r e m o d b y ł o s ię p o s ie d z e n ie R a d y M i n i s tr ó w , n a k t ó r e m d o k o n a n o u z u p e ł n i e n ia r z ą d u . W m i e js c e z a m o r d o w a n e g o ś p . m i n i s tr a B a r t h o u m i a n o w a n y z o s t a ł m i n i s t r e m s p r a w z a g r a n i c z n y c h d o t y c h c z a s o w y m i n i s t e r k o lo n ij i b y ł y p r e m je r L a v a l . M i n i s t r e m
7.000.000 zł. wyniesie kaucja za dyrektorów Żyrardowa.
W A R S Z A W A . W s o b o t ę s ę d z ia ś l e d c z y D e m a n t , w y d a ł d e c y z j ę z w o l n ie n i a z w i ę z i e n i a
k o l o n j i m i a n o w a n y z o s t a ł d e p . L o u is R o llin . N a te r n s a m e m p o s i e d z e n iu m i n i s te r s p r a w i e d l i w o ś c i C h e r o n p o d a ł s ię d o d y m is ji, k t ó r a z o s ta ł a p r z y ję t a . N a s t ę p c y n a r a z ie n ie w y z n a c z o n o . R ó w n ie ż u d z i e l o n o d y m is ji g e n e r a ln e m u K o n tr o l e r o w i B e z p ie c z e ń s t w a L i s te r o n ‘o w i.
Minister Piotr Laval.
M i n i s te r P i e r r e L a v a l , k t ó r y o b e j m u je t e k ę m in i s te r s t w a s p r a w z a g r a n i c z n y c h p o z m a r ł y m t r a g ic z n ie m i n i s t r z e B a r th o u j e s t j e d n y m z w y b i t n y c h f r a n c u s k i c h p o l it y k ó w . U r o d z o n y w r o k u 1 8 8 3 j e s t z z a w o d u a d w o k a te m , P o r a z p i e r w s z y z o s t a ł w y b r a n y d o I z b y D e p u to w a n y c h w r o k u 1 9 1 4 . W r o k u 1 9 2 5 o b j ą ł t e k ę m i n is t r a r o b ó t p u b l i c z n y c h , n a s t ę p n i e b y ł m i n i
s t r e m s p r a w i e d li w o ś c i w t y m s a m y m g a b i n e c i e w r o k u 1 9 2 6 . W m a r c u r o k u 1 9 3 0 w r z ą d z i e T a r d i e u z o s ta ł p o n o w n i e m i n is t r e m r o b ó t p u b l ic z n y c h . W g r u d n iu 1 9 3 0 r o k u p o w ie r z o n o m u u t w o r z e n i e g a b i n e tu , j e d n a k w s z e lk i e u s i ł o w a n ia p o g o d z e n i a le w ic y p a r l a m e n t u z g r u p ą T a r d i e u s p e ł z ł y n a n ic z e m i L a v a l m u s i a ł z e s w e j m is ji z r e z y g n o w a ć . P o u p a d k u g a b i n e t u S t e e g a w s t y c z n i u 1 9 3 1 r o k u z o s ta ł p r e m je r e m i m in i s tr e m s p r a w z a g r a n i c z n y c h . P r z y o s t a t n ic h w y b o r a c h w s z e d ł d o S e n a tu , a w g a b i n e c ie D o u m e r g u‘a p i a s to w a ł t e k ę m i n is t r a k o lo n ji.
Obywatele polscy ofiarami swego życia przyczyniają się do dobrobytu Francji.
L Y O N N . W L y o n ie o d b y ł s ię p o g r z e b o f i a r k a t a s t r o f y g ó r n ic z e j w S t. P i e r r e le P a l u d . w k t ó r e j z g i n ę ł o 3 4 g ó r n ik ó w , w te j lic z b ie 1 4 P o l a k ó w . W u r o c z y s t o ś c i a c h p o g r z e b o w y c h w z ię l i u d z i a ł p r z e d s t a w i c ie l e w ła d z , p r z e d s t a w i c ie le d u c h o w i e ń s tw a , lic z n i p o s ł o w i e i s e n a t o r o w ie , p r z e d s ta w ic i e le p r a s y , z w ią z k ó w z a w o d o w y c h o r a z t ł u m y g ó r n i k ó w f r a n c u s k i c h i p o l s k i c h . W p o g r z e b ie w z i ą ł r ó w n ie ż u d z i a ł k o n s u l R z p l it e j w L y o n i e p . C z o s n o w s k i w o t o c z e n iu p e r s o n e lu k o n s u l a tu , k t ó r y r e p r e z e n t o w a ł r ó w n o c z e ś n ie a m b a s a d o r a R z p lite j w P a r y ż u p . C h ł a p o w s k i e g o . W p r z e m ó w i e n iu s w o je m k o n s u l p . C z o s n o w s k i p r z y p o m n i a ł s p o ł e c z e ń s t w u f r a n c u s k i e m u , ż e o b y w a t e le p o l s c y s w o je m i t r u d a m i i n i e j e d n o k r o t n ie o f i a r ą s w o je g o ż y c ia p r z y c z y n i a j ą s ię d o d o b r o b y tu F r a n c ji .
a r e s z to w a n y c h d y r e k t o r ó w Ż y r a r d o w a V e r - m e r s c h a i C a e n a .
S ę d z i a ś l e d c z y w y z n a c z y ł k a u c ję d la V e r - m e r s c h a 6 m i lj o n ó w z ł o ty c h , z a ś d la C a e n a 1 m iljo n z ł o t y c h .
Kondolencje Prezydenta Rzeczypospolitej.
W A R S Z A W A . P . P r e z y d e n t R z p li te j l g n ą - ’ c y M o ś c ic k i w y s ła ł d o p r e z y d e n ta r e p u b l ik i f r a n c u s k i e j d e p e s z e t r e ś c i n a s tę p u ją c e j : J e g o E k s c e l e n c j a p . L e b r u n , P r e z y d e n t R e p u b li k i F r a n c u s k ie j : W c h w ili g d y F r a n c j ę p o n o w n ie d o t y k a c i ę ż k a ż a ł o b a , p o z b a w ia j ą c a j ą j e d n e g o z n a j w i ę k s z y c h je j s y n ó w , R a j m u n d a P o i n c a r e g o , p r a g n ę w y r a z i ć W a s z e j E k s c e l e n c j i m o je n a j
s z c z e r s z e w s p ó łc z u c i e i p o w i a d o m i ć ją , ż e c a ł y n a r ó d P o l s k i n ie z a p o m n i n i g d y p r z y j a ź n i, k t ó r ą w i e lk i z m a r ł y o k a z y w a ł z a w s z e P o ls c e .
(—) I g n a c y M o ś c ic k i.
Zgon wiceprezydenta Warszawy.
W A R S Z A W A . W p o n i e d z ia łe k o g o d z . 5 r a n o z m a r ł w i c e p r e z y d e n t W a r s z a w y , in ż . M e d a r d D o w n a r o w i c z . Z m a r ł c z ło w ie k , k t ó r e g o c a ł e ż y c ie — o d n a j w c z e ś n ie j s z e j m ł o d o ś c i a ż d o o s ta t n i c h d n i — w y p e ł n ia ł a s ł u ż b a P o l s c e .
Najwyższy czas przeglądać spisy wyborców
P a m i ę t a j , ź e t e n t y l k o b ę d z i e m ó g ł
oddać swój głos
w w y b o r a c h d o r a d y g r o m a d z k ie j , k t o j e s t u m i e s z c z o n y w s p i s i e w y b o r c ó w .
S p i s y w y b o r c ó w w y ł o ż o n e s ą p r z e z t r z y d n i z u r z ę d u p o o g ł o s z e n iu w y b o r ó w w l o k a l u g r o m a d z k ie j k o m i s ji w y b o r c z e j, p o d a n e j w o g ł o s z e n i u s o ł ty s a .
J e ś li n ie u m ie s z c z o n o n a z w is k a t w e g o w s p i
s i e , w i n ie n e ś wnieść reklamację
d o k o m is ji w y b o r c z e j z ż ą d a n ie m d o d a t k o w e g o w p i s a n i a d o s p i s u . J e ś l i w s p i s i e z a u w a ż y ł e ś o s o b ę , n ie p o s i a d a ją c ą p r a w a g ł o s o w a n i a , p o w i
n i e n e ś z a ż ą d a ć je j s k r e ś le n i a .
K to p r a g n i e d o b r a g r o m a d y — m u s i w d n i u w y b o r ó w o d d a ć s w ó j g ł o s . — K to c h c e g ł o s o w a ć p o w in i e n s p r a w d z ić s p is w y b o r c ó w .
Żadnych opłat szkolnych nie będzie.
O d k i lk u d n i w i e le p r z e c i w - r z ą d o w y c h g a z e t — p o d a je w ia d o m o ś c i o te r n , j a k o b y r z ą d w p r o w a d z i ł o p ł a ty s z k o l n e w s z k o ł a c h p o w
s z e c h n y c h . >
Z n a l a z ł y s ię n a w e t g a z e t y , k t ó r e p o d a ł y ju ż w y s o k o ś ć t y c h o p ł a t i t o 1 z ł o ty o d d z i e c k a m ie s i ę c z n i e .
J a k s ię d o w i a d u j e m y , w i a d o m o ś c i t e s ą f a ł
s z y w e i o b l i c z o n e t y lk o n a to , a b y z w ła s z c z a o b e c n i e w c z a s ie w y b o r ó w d o r a d g r o m a d z k ic h , j a k i e o d b y w a j ą s ię w 6 w o j e w ó d z t w a c h , u s p o s o b ić n i e p r z y c h y l n i e l u d n o ś ć d o r z ą d u .
P o w s t a ł y o n e n a te r n t le , ż e p r z y o p r a c o w y w a n i u b u d ż e t u m i n is t e r s tw a o ś w ia t y o k a z a ł o s ię b r a k p o k r y c i a n a 1 8 m iljo n ó w z ł o t y c h .
P o w s ta ł t e d y w i d o c z n i e p o m y s ł z a p r o w a d z e n i a n a w z ó r s z k ó ł ś r e d n i c h , o p ł a t w s z k o ł a c h p o w s z e c h n y c h .
P r z e c i w t e m u p o m y s ł o w i w y s t ą p ił y w s p ó ł
p r a c u ją c e z r z ą d e m o r g a n iz a c j e n a u c z y c i e ls k i e i s p o ł e c z n e j a k r ó w n i e ż w ie l u w y b i t n y c h p o l i
t y k ó w B . B . W . R . S p r a w a u p a d ł a . M im o to g a z e t y o p o z y c y j n e w y p i s u ją o te r n k i l o m e t r o w e a r ty k u ł y i o b ł u d n i e r o z d z i e r a j ą s z a ty n a d „ n o w y m z a m a c h e m r z ą d u “ n a K o n s t y tu c j ę .
Goście tureccy w Grudziądzu.
Grudziądz. W s o b o t ę d n i a 1 3 b m . p r z y b y l i d o G r u d z ią d z a p r z e d a ta w ic i e l e l o tn i c tw a t u r e c k i e g o d w a j o f i c e r o w i e a r m ji t u r e c k i e j k p t l o t
n i k F e r r u k z ż o n ą o r a z k p t . l o t n i k L e k i. G o ś c ie z a b a w i ą w G r u d z i ą d z u 2 d o 3 d n i. S ą o n i g o ś ć m i t u te j s z e j s z k o ł y l o t n ic z e j s t r z e la n i a i b o m b a r d o w a n i a .
" Z a O j c a
P o w ie ś ć . E . W . P i e r c e .
( C i ą g d a l s z y ) .
D ł u g i c z a s j e c h a ł a s t ę p a , p o te m p r z y ś p ie s z y ł a k r o k u ; H e r b e r t b i e g ł o b o k k o n ia , n ie p u s z c z a ją c u z d e c z k i .
— C o r a z to le p ie j — z a c h ę c a ł I w o n ę — j u t r o b ę d z i e s z p a n i m o g ła j e c h a ć s a m a .
— G d y b y ś p a n w i e d z i a ł , ile m n ie to k o s z t u j e ! Z a k a ż d y m ż y w s z y m k r o k i e m w i e r z c h o w c a , d o z n a j ę d z i w n e j t r w o g i .
— T o b a r d z o n a t u r a l n e p o s t r a s z n y m w y p a d k u , j a k i p a n i m ia ł a .
— B y ł to i s to t n ie o k r o p n y w y p a d e k ; d o t ą d n ie m o g ę m y ś le ć o te r n s p o k o jn i e . K ie d y m ó j k o ń s i ę r o z b i e g a ł , a ja z o b a c z y ł a m p r z e d s o b ą w ą w ó z , r o z p a c z m n ie o g a r n ę ł a . C a łe ż y c ie s t a n ę ł o m i p r z e d o c z y m a i ż a l b e z g r a n i c ś c is n ą ł m i s e r c e . P a t r z a ł a m w n i e b o i m y ś l a ła m , ż e w id z ę j e p o r a z o s t a tn i ; w y o b r a ż a ła m s o b ie b o le ś ć m e g o o jc a , s ł y s z a ł a m p ł a c z L e o n k a , k i e d y m u p o w i e d z ą , ź e s i o s t r a n ie ż y j e , a t y m c z a s e m k o ń p ę d z i ł j a k s z a l o n y i z k a ż d ą c h w i lą z m n ie j s z a ła s i ę p r z e s tr z e ń d z i e lą c a m n i e o d ś m i e r c i . W t e m j e ź d z ie c , k t ó r y m n ie p o p r z e d z a ł p r z e s a d z ił p r z e z w ą w ó z ; to m i p r z e z c h w i
lę d o d a ł o o t u c h y , a le k r ó t k o t r w a ł o z ł u d z e n i e : m ó j w i e r z c h o w i e c z a w i s ł w p r z e s tr z e n i’ i w r a z z e m n ą u p a d ł w p r z e p a ś ć . W t e d y c z u ć p r z e s t a ła m .
— C ó ż u c z y n i ł ó w j e ź d z ie c , k t ó r y p a n i ą p o p r z e d z a ł ?
— P o s p i e s z y ł m i z p o m o c ą .
— S p o d z i e w a m s i ę ! W s z a k to p o c z ę ś c i z j e g o w i n y n a s t ą p i ł w y p a d e k ... P o w i n ie n b y ł w s tr z y m a ć k o n i a ...
— N ie m ó g ł , b o b y ł b y s ię s a m z a b ił.
— J e s te ś p a n i b a r d z o w s p a n ia ł o m y ś l n ą .
— N ie , t y lk o s t a r a m s i ę b y ć s p r a w i e d l iw ą . T a o d p o w ie d ź p e ł n a p r o s to t y g ł ę b o k ie s p r a w i ł a w r a ż e n i e . A o n c z y ż b y ł s p r a w ie d l iw y , c h c ą c s ię m ś c i ć n a te r n n i e w in n e m , t a k s z la - c h e tn e m d z i e w c z ę c iu ? N ic m u z ł e g o n ie w y r z ą d z i ła , a j e d n a k o n p r a g n ą ł je j ś m ie r c i, c i e s z y ł s ię z je j c i e r p i e ń .
— P a n i n ie c z u j e s z d o n ie g o u r a z y z a to , ż e z je g o w i n y o m a ło s ię n ie z a b ił a ś ? — z a p y ta ł .
— O n m i u r a t o w a ł ż y c i e , j e s t e m m u b a r d z o w d z ię c z n ą z a to . N ie c h c i a ł a m u m i e r a ć , j e s te m t a k s z c z ę ś l iw ą .
K i e d y w g o d z i n ę p ó ź n i e j w r ó c ili d o z a m k u , I w o n a r o z r u m i e n i o n a j a k j u t r z e n k a o ś w i a d c z y ła , ż e s i ę ju ż n ie b o i i j u tr o p o je d z ie s a m a .
O d t ą d c o d z i e ń j e ź d z i l i r a z e m w e t r o j e k u w i e l k ie m u z a d o w o le n i u p a n a C u m n o r , k t ó r y w i n s z o w a ł c ó r c e , ź e p o t r a f i ła z a p a n o w a ć n a d s w o j ą l ę k l iw o ś c ią . H e r b e r t z d n ie m k a ż d y m le p ie j p o z n a w a ł I w o n ę i m im o w o ln ie u w ie l b ia ł z a l e ty je j u m y s ł u i 's z l a c h e t n y c h a r a k te r ; m u s i a ł t e ż p r z y z n a ć , ż e p o m im o r u d y c h w ło s ó w b y ł a n i e t y lk o b a r d z o ł a d n ą , a le p o s i a d a ł a n a d to s u b t e ln y w d z i ę k , k t ó r y w y r ó ż n ia ł j ą m i ę d z y in n e - m i k o b i e t a m i. N ie z m ie n i a ł j e d n a k s w o ic h
z w y c z a j ó w i p o d a w n e m u s p ę d z a ł s a m o t n i e w i e c z o r y w w ła s n y m p o k o j u . M ia ł n i e p o k o n a n y w s tr ę t d o p a n a C u m n o r i w i d z ia ł , ź e w z a j e m n i e n ie j e s t p r z e z n i e g o ł u b i a n y . P a n d o m u n i g d y s i ę n i e c z u ł s w o b o d n y m w o b e c n o ś c i n a u c z y c i e la , d r a ź l iw o ś ć j e g o i z ł y h u m o r w z m a g a ł y s i ę w t e d y . I le r a z y n a p o t k a ł u t k w io n e w s i e b ie s p o j r z e n i e H e r b e r t a ] b l a d ł i z m i e s z a ł s i ę ; s t a r a ł s i ę d o k u c z y ć m u p r z y k a ż d e j s p o s o b n o ś c i i w i d o c z n e m b y ło , ż e s z u k a t y lk o p o z o r u a ż e b y m ó d z g o o d d a l ić . A l e H e r b e r t o b o j ę t n i e z n o s ił w s z y s tk i e z a c z e p k i; p o t r z e b o w a ł m ie s z k a ć w C a r o ls id e , a ż e b y p r o w a d z i ć s w o je p o s z u k i w a n i a i a n i m y ś la ł s t ą d o d j e ż d ż a ć .
J e d n e j t y l k o r z e c z y z n i e ś ć n i e m ó g ł : p o s t ę p o w a n i a p a n a C u m n o r z I w o n ą . B y ła o n a z a w s z e k o z ł e m o f i a r n y m , n a k t ó r y m o jc ie c z ło ś ć s w o ją w y w i e r a ł , m u s i a ła z n o s i ć w y b u c h y j e g o g n ie w u , z j a z d l iw e p r z y c i n k i i n i e s p r a w ie d l iw e w y m ó w k i . H e r b e r t p o d z i w ia ł je j u l e g ło ś ć ; w s z y s t k o p r z y j m o w a ł a w m i l c z e n i u , t y l k o o c z y ł e z p e ł n e i d r ż e n ie u s t ś w ia d c z y ły ile c i e r p i.
S c e n y t e p o w t a r z a ły s i ę c o d z i e ń i H e r b e r t s ł u c h a j ą c ic h , m i m o w o l n i e p i ę ś c i z a c i s k a ł: c z u ł, ż e g o r z e j j e s z c z e n i e n a w id z i G u s t a w a C u m n o r z a j e g o o k r u t n e o b c h o d z e n i e s i ę z c ó r k ą .
N a d e s z ła W i e lk a n o c : z a k i l k a d n i I w o n a w r a z z m a jo r e m C u m n o r i j e g o ż o n a m ia ł a u d a ć s ię n a c a ł y t y d z i e ń d o D a ll i t h w a y t e a b y o d b y ć p r ó b y z ż y w y c h o b r a z ó w . P a n C u m n o r o b i e c a ł , ż e b ę d z ie t a m d o j e ż d ż a ł. H e r b e r t m y ś l a ł w ł a ś n i e n a d te m , ż e p r z e z t y d z i e ń b r a k o w a ć m u b ę d z ie I w o n y , k i e d y p r z y n ie s io n o d w a l i s t y z p o c z ty . P i e r w s z y b y ł o d O lim p ji. ( C , d . n .)
