C e n a n u m e r u 1 0 g r o s z y
G Ł O S L U B A W S K I
P O L S K O - K A T O L I C K A G A Z E T A B E Z P A R T Y J N A N A P O W I A T L U B A W S K I I O K O L I C E
W y c h o d z i t r z y r a z y t y g o d n i o w o , w e w t o r e k , c z w a r t e k i s o b o t ę .
Rok i. L Nowemiasto n.
Przedpłata: m ie s i ę c z n a w y n o s i 8 0 g r o s z y z d o r ę c z e n ie m 1 z ło t y , k w a r t a l n a w y n o s i 2 ,4 0 z ł. z d o r ę c z e n i e m 3 ,0 0 z ł.
W w y p a d k a c h n i e p r z e w i d z i a n y c h , s p o w o d o w a n y c h s i ł ą w y ż s z y ( p r z e * s z k ó d w z a k ła d z ie , z ł o ż e n i a p r a c y i t .p .) a b o n e n t n i e m a p r a w a ż ą d a *
n i a n i e d o s t a r c z o n y c h n u m e r ó w l u b o d s z k o d o w a n ia .
Ogłoszenia: z a o g ł o s z e n ie o d w ie r s z a 1 m m . n a s t r , 6 * ła m , 1 5 g r , n a s t r . 3 * ła m . 5 0 g r , o g ł o s z e n i a d r o b n e s ł o w o 2 0 g r . Z a o g ł o s z e n ia r e d a k c j a n i e o d p o w ia d a .
T e l e f o n N r , 5 9 . K o n to c z e k o w e P .K .O . N r . 1 4 5 2 6 6 . C z c i o n k a m i d r u k a r n i B . M i ło s z e w s k ie g o w N o w e m m j e ś c ie n . D r w ę c ą .
wtorek 6 listopada 1934 r Nr. 42
? Sejm i Senat
p o d z n a k i e m s e s ji b u d ż e t o w e j .
R o z p o c z y n a s i ę z w y c z a j n a s e s ja b u d ż e to w a S e j m u i S e n a tu . R o z p o c z y n a s i ę z g o d n i e z n a s z ą t r a d y c ją p a r l a m e n t a r n ą p ó ź n ą j e s ie n i ą , b y p r z e t r w a ć d o w io s n y i — p o z a i n n e m i z a d a n i a m i — d a ć p a ń s tw u p r z e d e w s z y s tk i e m b u d ż e t , u s ta l ić d o k ł a d n e r a m y , w k t ó r y c h w n a s tę p n y c h d w u n a s t u m i e s i ą c a c h z m ie ś c ić s i ę m u s i g o s p o d a r k a p a ń s tw o w a d o c h o d y i w y d a tk i p a ń s tw a . Z b i e r a j ą c s i ę o b e c n i e , z a s t a ją n a s i u s ta w o d a w c y o l b r z y m i d o r o b e k p r a c , d o k o n a n y c h p r z e z w ł a d z ę w y k o n a w c z ą w p a ń s t w i e . 1 o r o c z n y o k r e s p r z e r w y w o b r a d a c h c i a ł u s t a w o d a w c z y c h z o s ta ł s k r u p u l a t n i e w y z y s k a n y p r z e z r z ą d . B y i o n p o ś w ię c o n y n i e z w y k l e i n te n s y w n e j p r a c y . Z n a m y r e z u l t a t y t e j p r a c y z p r z e m ó w i e n i a p r e m je r a p r o f . K o z ł o w s k i e g o , p o d a n e g o z a p o ś r e d n i c t w e m r a d j a i p r a c y d o w i a d o m o ś c i j a k n a j s z e r s z e g o o g ó ł u s p o ł e c z e ń s t w a .
O d d ł u ż e n i e w s i , z a w a r c i e „ n o ż y c p r z e z o b n i ż k ę c e n w ę g la , s o li, c u k r u , t y to n i u , t a r y k o l e j o w y c h i p r z e m y s ł o w y c h , o g r a n i c z e n i e p r z e r o s t ó w b iu r o k r a ty c z n y c h w o r g a n iz a c j i u b e z p i e c z e ń s o c j a l n y c h — ż e w y m i e n im y k i lk a z a g a d n i e ń s p o ś r ó d w i e l u , p r z e z r z ą d z a ł a t w i o n y c h — w s z y s t k o t o s t a n o w i w ł a ś c i w i e i n tr o d u k c ję d o f i n a ln e g o c e l u , j a k im d l a n a s b y ć m u s i: u c h r o n i e n ie n a s z e g o g o s p o d a r c z e g o o r g a n i z m u o d w s tr z ą s ó w , z a b e z p i e c z e n i e w a l u t y , p o d n i e s i e n i e d o c h o d o w o ś c i d o t e g o p o z i o m u , a b y s k u t k i d e p r e s j i g o s p o d a r c z e j n i e s t a n o w i ł y ż a d n e g o n i e b e z p i e c z e ń s t w a a n i d l a p a ń s t w a ,’' a n i d l a o b y w a te l i . . , . „
W i e m y z o s t a tn i e g o o ś w i a d c z e n i a s z e t a r z ą d u , ż e t a k b ę d z i e . Z e n i c n i e g r o z i n a s z e j
^ - w a l u c i e , ż e z d o ł a m y p o k r y ć n i e d o b ó r b e z u s z c z e r b k u d l a s p r a w n o ś c i a p a r a t u p a ń s t w o w e g o , ż e t o , c o z w ie m y „ r ó w n o w a g ą b u d ż e t o w ą , z o s t a n i e i n a d a l u t r z y m a n e . ,
A z d e c y d u j e o t e in w ł a ś n i e r e a l n o ś ć b u d ż e t u , n a k t ó r y m z a s i ą d ą d o o b r a d p o s ł o w ie i - s e n a t o r o w i e . P r a c e n a d p r z e d s ta w i o n y m p r z e z r z ą d p r e l im i n a r z e m , r o z p a t r z e n i e i s k o n t r o lo w a - ' n i e t y c h k o l u m n c y f r , r o z m ie s z c z o n y c h n a s e t
k a c h s t r o n p r e l im i n a r z a —o t o w ł a ś c i w e i r e a ln e z a d a n ie l u d z i, p o c z u w a ją c y c h s i ę d o o b o w i ą z k u ą m ie t r a k t u ją c y c h t r y b u n y s e jm o w e j j a k o d o r o c z n e j o k a z ji d o p o m s to w a n i a c z y t e z s z u k a n i a
d z i u r y n a c a ł e m . ,
D o t e j p r a c y , k t ó r ą s e jm w n a j b li ż s z y c h m ie s ią c a c h m u s i d k o n a ć , o d n o s i s i ę o p i n j a p u b l i c z n a z p e ł n e m z a u f a n i e m . Z a s z ła b o w i e m w c i ą g u o s t a tn i c h l a t p o w a ż n a e w o l u c j a w p o g l ą d a c h s p o ł e c z e ń s tw a n a z a d a n i a s e j m u , n a j e g o r o l ę . W y r a ż a s i ę o n a w t e r n , ż e p r z e o l - b r z y m ia w i ę k s z o ś ć s p o ł e c z e ń s tw a p r z e s t a ła u t o ż s a m ia ć o b r a d y s e jm o w e z o r a t o r s k i e m i p o p i s a m i o p o z y c ji . W y t l a ła d o s z c z ę tn i e a t r a k c y j n o ś ć w i e lo s ł o w ia , j a k i e g o n i e s z c z ę d z i o p o z y c j a , d o r w a w s z y s i ę d o t r y b u n y s e j m o w e j .
W i d z im y t o z r e s z t ą n i e ty l k o w s r o d t y c n s f e r s p o ł e c z e ń s tw a , k t ó r e d a w n o j u ż w z i ę ły r o z b r a t z w i e l o b a r w n y m w a c h l a r z e m p a r t y j n y m , m a l o w a n y m o d j a s k r a w e j c z e r w , p o p u r p u r o w o c z a r n e w s te c z n i c t w o . W i d z i m y z n a m ie n n ą e w o l u c ję p o j ę ć n a w e t w t y c h ś r o d o w i s k a c h , k t ó r e n i e z e r w a ł y j e s z c z e z r o z r ó ż n i a n ie m ż y c ia p u b l ic z n e g o n e r k a t e g o r j e k l a s o w e , s t a n o w e , p a r t y j n e . I t u t e ż b u d z ą s i ę c o r a z s i l n ie j s z e g ł o s y k r y t y c z n e , w y m i e r z o n e p r z e c i w n i e p r o d u k t y w - n o ś c i n i e p o p r a w n i e o p o z y c y jn e g o s t a n o w i s k a , s k i e r o w a n e p r z e c i w d a l s z e m u g r z ę ź n i ę c m w j a ł o w e j n e g a c j i. C o r a z s i l n ie j u ś w i a d a m i a s o b i e c h ł o p i r o b o t n i k , r z e m i e ś ln i k i k u p i e c , z e n u r t i d e i p a ń s t w o w e j p o g ł ę b i a s i ę i o m i j a w s z y s tk o , c o z a b a r y k a d o w a ł o s i ę w o k o p a c h d a w n o p r z e b r z m ia ł y c h h a s e ł o l i g a r c h i i p a r l a m e n ta r n e j. C o r a z c z ę ś c i e j w y b ły s k u j e w ś r ó d m a s ś w i ; d o m o s c , ż e w m v ś l p a ń s t w o w ą , m y ś l t w ó r c z e g o w y s ił k u i o b r o n y s p o ł e c z e ń s t w a p r z e d n a p o r e m w r o g i c h s i ł — n i e p r z y ś w ie c a z u p e ł n ie t y m , k t ó r z y w i d z ą j e d y n i e k o n t u r y P o l s k i „ b i a łe j 41, c z y „ z i e l o n e j " , „ c z e r w o n e j " c z y „ c z a r n e j " a . m i e ś c i s i ę w o b o z ie , o b e j m u j ą c y m s w ą t r o s k ą i p r a c ą c a ło ś ć P a ń s tw a i c a ł o ś ć s p o ł e c z e ń s t w a .
Namiętne protesty w prasie niemieckiej
w sprawie przygotowań francuskich dofmterwencji*w Zagłębiu Saary.
B E R L I N , 2 . 1 1 . A l a r m y o r z e k o m y c h p r z y g o t o w a n i a c h F r a n c j i d o i n te r w e n c ji w Z a g ł ę b iu S a a r y w y w o ł u ją n a m i ę tn e p r o t e s t y w p r a s ie n i e m ie c k i ij. K o m u n ik a t H a v a s a o k r e ś la n y t u j e s t j a k o z w y k ła p r ó b a t u s z o w a n ia p o l i ty k i g w a łt u , p r z y c z e m o ś w i a d c z a s i ę w r ę c z , ż e m u s i s i ę w ą tp i ć w s z c z e r o ś ć p ó ł o f i c ja l n y c h u s p a k a ja j ą c y c h k r o k ó w z e s t r o n y F r a n c j i . W p o l e m ic e s w e j d z i e n n i k i n i e m ie c k i e u ż y w a j ą w y ją t k o w o d r a s t y c z n e g o s f o r m u ł o w a n i a p o d a d r e s e m P a r y ż a , p i s z ą c o „ u d e r z e n i u k o l b ą w p o k ó j e u r o p e j s k i i o p a n c e r z o n e j p i ę ś c i" .
„ B e r l in e r T a g e b l a t t" t w i e r d z i , ż e u c h w a ł y R a d y L i g i z r o k u 1 9 2 5 -2 6 , n a k t ó r e p o w o łu j e s i ę F r a n c j a , p r z e s t a ł y o b o w ią z y w a ć j e d n o c z e ś n i e z u s t a n i e m o k u p a c j i N a d r e n ji i d z i ś t y lk o p o s t a n o w ie n i a t r a k ta t u w e r s a l s k i e g o s t o s o w a n e b y ć m o g ą d o Z a g ł ę b i a S a a r y . Z a g łę b i e j e s t c z ę ś c i ą o b s z a r u R z e s z y , p o z o s t a ją c ą t y l k o p r z e jś c i o w o p o d z a r z ą d e m L ig i N a r o d ó w i z a j ę c i e j e g o p r z e z w o j s k a f r a n c u s k ie r ó w n a ł o b y s i ę w k r o c z ę l i u n a t e r y t o r j u m n i e m i e c k ie .
„ D e u ts c h e A l lg e m e in e Z e i t u n g " z a n i e p o k o j o n e j e s t G o n i e s i e n i e m „ T i m e s a " o s t a r a n i u F r a n c j i , a b y A n g l j a u c z e s t n ic z y ła w e w s p o m n i a n y m a k c ie i o ś w ia d c z a , ż e N i e m c y o c z e k u j ą o d r z ą d u a n g i e ls k i e g o o t w a r t e g o o d r z u c e n i a w e z
Powody rewolucji hiszpańskiej i jej upadku.
P A R Y Ż , 2 . 1 1 . B y ł y m i n is t e r h i s z p a ń s k i P r i e to , k t ó r e m u u d a ł o s i ę z b i e c d o P a r y ż a , o ś w ia d c z y ł p r z e d s ta w ic i e lo w i „ P e t it J o u r n a l 44 c o n a s t ę p u je :
„ W H i s z p a n j i z a p a n o w a ł s p o k ó j. A b y s t ł u m i ć p o w s t a n i e w A s t u r ji z m o b i li z o w a n o 3 0 .0 0 0 ż o ł n i e r z y . W o j s k o u ż y ł o p r z e c iw p o w s t a ń c o m c i ę ż k i e j a r t y l e r j i i b o m b , k t ó r e r z u c a n o z s a m o lo t ó w . S i ł y p o w s t a ń c z e a t a k o w a ły o d d z i a ły w o j s k k o l o r o w y c h . Z a b e z p ie c z o n o p o k ó j n a p o k a z z a g r a n i c y , a l e p r a w d z iw y p o k ó j d o t y c h c z a s n i e n a s t ą p i ł.
O d t r z e c h l a t p r a w ic a r w a ła s i ę d o w ł a d z y . N i e z a d o w o l e n i e m a s n a s tą p i ło w ł a ś n i e s p o w o d u z b y t p r a w ic o w e j p o l it y k i, k t ó r ą p r o w a d z i r z ą d l e w i c o w y . W i ę k s z o ś ć H is z p a n ji d o d n i a d z i s ie j
s z e g o s ta n o w ią ż y w i o ł y r e p u b li k a ń s k ie . D o s z li ś m y o b e c n i e d o p a r a d o k s a l n e j s y t u a c ji , ż e p s e u - d o r e p u b li k a ń s k i e r z ą d y s p r a w u ją l u d z i e , k t ó r z y s ą b a r d z i e j w r o g o u s p o s o b i e n i d o w o l n o ś c i l u d u , n i ż c i z o k r e s u r z ą d ó w m o n a r c h i s ty c z n y c h .
U p a d e k r e w o lu c j i d a s i ę w y t łu m a c z y ć n i e - p r z y g o t o w a n ie m m a s a w g ł ó w n e j m i e r z e ż y w i o łó w w i e j s k i c h , o r a z n i e u c z e s t n i c tw o w a k c j i r e w o lu c y j n e j s y n d y k a li s tó w i w o l n o ś c io w c ó w , W t y c h w a r u n k a c h r z ą d L e r r o u x , k t ó r y d z i a ł a ł s z y b k o , ł a t w o m ó g ł z g n ie ś ć r u c h p o w s t a ń c z y . P o m im o t o ł u d z ą s i ę c i, k t ó r z y s ą d z ą , iż m o ż l i
w y j e s t p o w r ó t m o n a r c h j i. M o n a r c h j a j e s t p o -
W s p o ł e c z e ń s t w i e n a s z e m d o k o n u j ą s i ę g ł ę b o k i e p r z e m i a n y . W i d z ie l i ś m y j e c h o ć b y w r e z u l t a ta c h k a m p a n j i w y b o r c z e j d o s a m o r z ą d u t e r y to r j a ln e g o . W i d z ie l iś m y l u d z i „ p a r t y j " r o z s t a j ą c y c h s i ę z „ c e n t r a la m i o b i e t n i c " — j a k j e z n a k o m i c i e s c h a r a k te r y z o w a ł p r e z e s S ł a w e k — a z a s ia d a j ą c y c h p r z y j e d n y m s t o le z t y m i , k t ó r z y w o l ą t w o r z y ć r e a ln e w a r t o ś c i g o s p o d a r c z e , s p o ł e c z n e i k u l tu r a ln e , z a m i a s t j a ł o w o
„ p o l it y k o w a ć " .
O c z y w iś c i e t a p r z e m ia n a n a s t r o jó w s p o ł e c z e ń s t w a i p o g l ą d ó w o b y w a te l s k ic h , d o k o n u j ą c a s i ę s t a le i k o n s e k w e n t n ie n i e b ę d z ie m i a ł a j e s z c z e e c h a w r o z p o c z y n a j ą c y c h s i ę w ł a ś n i e o b r a d a c h s e jm u . B o t a m , w t y m s e j m i e s ą i n a d a l d w a t y p y l u d z i: w i ę k s z o ś ć , p e ł n a p o c z u c i a o d p o w i e d z ia l n o ś c i 'z a c a ł o ś ć P a ń s t w a , w i ę k s z o ś ć , m y ś lą c a k a t e g o r j a m i p a ń s t w o w e m i
— i t e n w ł a ś n i e p s t r y w a c h l a r z w i e l o p a r ty j n y , r o z k ł a d a j ą c y s i ę w s z e r e g o g n i w , n a k t ó r y c h w y r y s o w a n e s ą p r z e r ó ż n e g o d ł a i z a w o ł a n i a , w y k u w a n e w „ c e n t r a la c h o b i e t n i c " .
w a n i a d o u d z i a ł u w i n w a z ji . T a k i e w y s tą p i e n ie A n g l j i b ę d z i e m u s ia ł o ■— z d a n ie m d z i e n n i k a — w p ły n ą ć u ś m ie r z a j ą c o n a P a r y ż .
N a r o d o w o - s o c j a l i s t y c z n y „ A n g r if f " w s k a z u j e n a k o m e n ta r z e p r a s y l o n d y ń s k i e j , d o n o s z ą c e o r o z g o r y c z e n iu , j a k ie p a n u j e w N i e m c z e c h , c o w e d łu g t e g o ż o r g a n u , m a b y ć r o z u m ia n e , j a k o w y r a ź n e o s t r z e ż e n i e F r a n c j i. N i e m c y p r z e z u s ta s w o ic h o d p o w i e d z i a ln y c h m ę ż ó w s t a n u k i l k a k r o t n i e o ś w i a d c z y ł y , ż e c h c ą p o k o j o w e g o u r e g u lo w a n iu s p r a w y S a a r y , a k a n c le r z i w ic e - k a n l e r z w y r a z i li g o t o w o ś ć p o d j ę c i a b e z p o ś r e d n i c h r o z m ó w z e s t r o n ą f r a n c u s k ą . N ik t w E u r o p i e — k o ń c z y „ A n g r if f " — n i e j e s t z a i n t e r e s o w a n y w y w o ł a n i e m i n c y d e n t ó w w S a a r z e p o z a „ s f o r ą " e m i g r a n t ó w , o r a z m o c a r s tw a m i , k t ó r e t ę s f o r ę m o r a ln i e i f i n a n s o w o u t r z y m u j ą .
P A R Y Ż , 2 . 1 1 . K o l a u r z ę d o w e W . B r y ta n ji p r z y j ę ły z z a d o w o l e n i e m ś r o d k i o s t r o ż n o ś c i , z a s t o s o w a n e p r z e z f r a n c u s k i e w ł a d z e w o j s k o w e , c e l e m e w e n t u a ln e g o z a p e w n ie n i a s p o k o j u n a o b s z a r a c h S a a r y n a w y p a d e k , g d y b y k o m is j a r z ą d z ą c a w y s t ą p ił a p o d a d r e s e m F r a n c j i z t r j >
r o d z a j u ż y c z e n i e m . W L o n d y n i e p a n u j e p r i - k o n a n i e , ż e w y d a n e z a r z ą d z e n ia s ą n a jl e p s z y i i s p o s o b e m z a p e w n i e n i a s p o k o j n e g o p r z e b ie g u w y b o r ó w .
g r z e b a n a n a z a w s z e . S p r a w a t a w y d a j e s i ę j e d n a k d r u g o r z ę d n ą w o b e c f a k t u , iż d z i ś r z ą d • r e p u b l ik a ń s k i p r o w a d z i p o l i t y k ę w y s o c e n i e b s z - p i e c z n ą d l a c a ło ś c i H i s z p a n j i .
R e p r e s je p r z e c i w k o P r i e c i e i s o c ja l is t o m . M A D R Y T , 2 . 1 1 , P r o k u r a to r r e p u b l i k i w s z c z ą ć m a a k c j ę p r z e c i w k o t y m z w i ą z k o m i o r g a n i z a c j o m , k t ó r e w z ię ł y u d z i a ł w o s t a t n ie m p o w s ta n i u . P r o k u r a t o r w y s tą p ić m a r ó w n i e ż p r z e c i w k o b . l e a d e r o w i s o c j a l i s tó w h i s z p a ń s k i c h I n d a l e c i o P r i e to , k t ó r y o s t a t n io w s w y m w y w ia d z ie , j a k i u d z i e l i ł j e d n e m u d z i e n n i k o w i p a r y s k i e m u , w z i ą ł n a s i e b ie , j a k r ó w n ie ż n a p a r t j ę s o c j a li s t y c z n ą , o d p o w i e d z ia l n o ś ć z a o s t a t n i e w y d a r z e n i e w H i s z p a n j i . W J a e n w ł a d z e b e z p i - c z e ń s t w a a r e s z t o w a ł y k o m i te t r e w o lu c y jn y ./
p e ł n y m s k ł a d z i e , z ł o ż o n y z 1 4 o s ó b , j e d n o c z e ś n i e s k o n f i s k o w a ł y 1 3 5 3 k a r a b i n ó w i 2 2 9 r e w o l
w e r ó w .
S y n p r e z y d e n t a Z a m o r y o d p o w ia d a d y s c y p l i n a r n ie .
W k o ł a c h p o l i ty c z n y c h s e n s a c ję w y w o ła ł a w i a d o m o ś ć , ż e r z ą d w y t o c z y ł p o s tę p o w a n i e d y s c y p l i n a r n e p r z e c iw k o d r u g i e m u s y n o w i p r e z y d e n t a Z a m o r y , L u d w ik o w i, k t ó r y j e s t o f i c e r e m . S p r a w a t a b y ł a o m a w i a n a n a o n e g d a j s z e m p o s i e d z e n i u r a d y m i n i s t r ó w .
U s ły s z y m y w i ę c — w e d le s t a łe g o j u ż o b r z ą d k u o p o z y c y j n e g o — c a ł y s z e r e g m ó w , z k t ó r y c h k a ż d a b ę d z ie o s k a r ż a ła r z ą d . A t o , ż e ...
j e s t n a ś w ie c ie k r y z y s , a t o , ż e ... b y ł a p o w ó d ź n a P o d k a r p a c iu , a t o , ż e ... c o r o k u m a tk i r o d z ą p ó ł m i l jo n a d z i e c i, a t o , ż e ... r o k r o c z n ie t r z e b a z a tr u d n i ć n o w ą f a la n g ę d o r a s ta j ą c y c h , a t o , ż e . w e F r a n c ji n a n a s s i ę b o c z ą i z s y m p a tj i k u n a m w y r z u c a ją n a b r u k p o l s k i c h g ó r n i k ó w i r o b o t n i k ó w , a t o , ż e .,, p a ń s tw o n i e t o l e r u j e z a k o n s p i r o w a n y c h w a r c h o łó w , n i e c ą c y c h n i e n a w i ś ć m ię d z y o b y w a t e l a m i .
U s ł y s z y m y to w s z y s t k o , t a k , j a k s ł y s z e l iś m y d o t y c h c z a s c o r o k u .
A l e c o r a z n i k ł e j t e s ł o w a d o c ie r a ją d o n a s z e j w i a d o m o ś c i , c o r a z s ł a b s z e b u d z ą e c h o w s p o ł e c z e ń s tw i e .
O b y w a te l b o w i e m m a j u ż z a p r a w d ę i n n e z a in t e r d s o w a n ie i i n n e p o s t u l a t y w o b e c w ła d z w y k o n a w c z y c h i u s t a w o d a w c z y c h . I c o r a z b a r d z i e j w i d z i w j a ło w e j k r y t y c e — j e ś l i j ą w d u c h u p r z e c i w s t a w i t w ó r c z e j p r a c y — r a ż ą c y d y s o n a n s i ś m ie s z n e j a k i e ś n i e p o r o z u m i e n i e .
G Ł O S L U B A W S K I ”
Sprawa zmiany konstytucji we Francji
Pogłoski o możliwości kryzysu gabinetu.
P A R Y Ż 2 1 1 . W k o ła c h p o lity c z n y c h p a * n u je w d a ls z y m c ią g u n ie p e w n o ś ć c o d o p o ro z u m ie n ia w ło n ie r z ą d u w s p ra w ie re w iz ji k o n s ty tu c ji. W d n iu 1 b m . o d b y ły s ię lic z n e p e r tr a k ta c je i ro z m o w y . P o d w ie c z ó r P re z y d e n t R e p u b lik i L e b r u n p rz y ją ł m in . s p ra w w e w n . M a rc h a n d e a u .
Jak wygląda projekt Doumergue'a.
„ P a ris S o ir“ p o d a je n a s tę p u ją c e s z c z e g ó ły p ro je k tu D o u m e rg u e ‘a w z a k re sie z m ia n y k o n s ty tu c ji.
P r o je k t p rz e w id u je : 1 ) R e o rg a n iz a c ję p re - z y d ju m R a d y M in is tró w i n a d a n ie p re z e s o w i R a d y m in istró w t y t u ł u p ie rw sz e g o m in is tra (p re m je r). 2 ) P ra w o P r e z y d e n ta R e p u b lik i ro z w ią z y w a n ia iz b y b e z u p rz e d n ie g o o d w o ły w a n ia s ię d o s e n a tu w ra z ie g d y b y rz ą d b y ł o b a lo n y p rz e z p a rla m e n t w p ie rw s z y m ro k u trw a n ia k a d e n c ji u s ta w o d a w c z e j lu b w ra z ie o b a le n ia d w ó c h g a b in e tó w c o n a jm n ie j w o k re s ie 6 m ie s ię c y o d ro z p o c z ę c ia k a d e n c ji u s ta w o d a w c z e j.
S e n a t w o b u w y p a d k a c h m ó g łb y z a c h o w a ć p ra w o v e ta . 3 ) W y łą c z n y p rz y w ile j rz ą d u p ro p o n o w a n ia w y d a tk ó w p a ń s tw o w y c h . 4 ) P ra w o p ro ro g o w a n ia b u d ż e tu w o js k o w e g o w ra z ie n ie - u c h y le n ia b u d ż e tu p a ń s tw o w e g o w te rm in ie u s ta w o w y m . 5 ) U m ie s z c z e n ie w u s ta w ie k o n s ty tu c y jn e j s ta tu tu u rz ę d n ic z e g o , k tó ry w s z c z e g ó ln o ś c i p o z b a w iłb y u rz ę d n ik ó w p ra w a s tra jk ó w .
Poważne zaostrzenie sytuacji.
P A R Y Ż 2 1 1 . S y tu a c ja w e w n ę trz n a u le g ła z n a c z n e m u z a o s trz e n iu . R o z m o w y p re m je ra D o u m e rg u e ‘a z m in is tre m H e rrio te m n ie d a ły p o m y ś ln y c h re z u lta tó w . P re m je r n ie je s t s k ło n n y d o u s tę p s tw i p ra g n ie z a c h o w a ć w c a ło śc i o p ra c o w a n y ju ż te k s t z m ia n k o n s ty tu c y jn y c h , n a le g a ją c n a k o n ie c z n o ś ć p rz y z n a n ia P r e z y d e n to w i R e p u b lik i p ra w a ro z w ią z y w a n ia iz b y b e z u p rz e d n ie g o z a s ię g a n ia o p in ji s e n a tu . M in is tro w ie ra d y k a ln i, z g o d n ie z e s ta n o w is k ie m k o n g re s u p a rty jn e g o w N a n te s , k a te g o ry c z n ie p rz e c iw sta w ia ją s ię te g o ro d z a ju re to rm ie .
Dar polon]! Kanadyjskie] dla P. Prezydenta Rzeczypospolitej.
Z o k a z ji u tw o rz e n ia ś w ia to w e g o Z w . P o la k ó w z Z a g ra n ic y w s ie rp n iu r. b . P o lo n ja k a n a d y js k a o fia ro w a ła w d a rz e P . P re z y d e n to w i M o ś c ic k ie m u 4 b iz o n y z k a n a d y js k ic h p a rk ó w n a ro d o w y c h . B iz o n y te o d e jd ą z p o rtu H a lifa x w lis to p a d z ie r. b . o k rę te m lin ji G d y n ia — A m e
r y k a „ K o śc iu sz k o '* . W G d y n i b iz o n y z o s ta n ą p r z y ję te p rz e z N a c z e ln ą D y re k c ję L a s ó w 'P a ń s tw o w y c h i u m ie s z c z o n e w s p e c ja ln y m z w ie rz y ń c u w n a d le śn ic tw ie S n a rd z e w ic e w o d le g ło ś c i 9 k m . o d S p a ły .
A k te m w rę c z e n ia d a ru w ra z z o d p o w ie d n im a d re s e m P o lo n ji k a n a d y js k ia j z a jm u je s ię ś w ia to w y Z w . P o la k ó w z Z a g ra n ic y w p o ro z u m ie n iu z K a n c e la rją C y w iln ą P . P re z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j.
Nietaktowny telegram toruńskiego Heimatsbundu I taktowna odpowiedź Hitlera.
B E R L IN 2 1 1 . U c z e s tn ic y w p o ls k ie j w y c ie c z c e d o N ie m ie c c z ło n k o w ie H e im a ts b u n d u z T o ru n ia w y sto so w a li d o k a n c le rz a R z e sz y te le g ra m w k tó r y m z a p e w n ia ją g o o s w o je j
H e rrio t w y ja ś n ił to s ta n o w is k o P re z y d e n to w i R e p u b lik i, k tó ry w p ó łto ra g o d z in n e j ro z m o w ie d o m a g a ł s ię d o H e rrio ta d a ls z y c h u s tę p stw . H e rrio t z a p o w ie d z ia ł p o n a d to , ż e g d y b y n ie u d a ło s ię o s ią g n ą ć k o m p ro m is u d o s o b o ty , m i
n is tro w ie ra d y k a ln i u s tą p ią z g a b in e tu .
H e rrio t u z n a ł s y tu a c ję z a ta k p o w a ż n ą , iż o d w o ła ł s w ó j w y ja z d d o L y o n u i p o s ta n o w ił w d n iu d z is ie jsz y m i ju trz e js z y m p ro w a d z ić d a lsz e p e rtra k ta c je .
O s tr e p o g o to ie w P a ry ż u !
P A R Y Ż , 3 lis a o p a d a (B ). W e d łu g n ie s p r a w d z o n y c h d o ty c h c z a s p o g ło se k , p o d a n y c h p rz e z d z ie n n ik w ie c z o rn y „ L a P re s s e‘‘, rz ą d w o b e c m o ż liw o śc i z a b u rz e ń p rz e d s ię w z ią ł ro z le g łe w o j
s k o w e i p o lic y jn e ś ro d k i b e z p ie c z e ń s tw a . G a rn i
z o n P a r y ż a z n a jd u je s ię , a ż d o d a lsz e g o z a rz ą d z e n ia , w o s tre m p o g o to w iu . T a k ż e z n a c z u e o d d z ia ły G a rd e M o b ile i ż a n d a rm e rji z n a jd u ją s ię w o s tre m p o g o to w iu .
Wielka mowa premjera Doumergue.
P A R Y Ż , 4 . 1 1 . P re m je r D o m e rg u e w y g ło sił tra n s m ito w a n e p rz e z w sz y s tk ie ra d jo s ta c je f r a n c u s k ie p rz e m u w ie n ie o s y s tu a c ji w e w n ę trz n e j w k ra ju w p rz e d d z ie ń w z n o w ie n ia p ra c p a rla m e n ta rn y c h .
Z a d a n ie m p re m je ra rz ą d w y k o n a ł d o ty c h c z a s je d y n ie p ie rw s z ą i n a jg łó w e ie js z ą c z ę ś ć s w e g o z n d a n ia . O b e c n ie p o u z d ro w ie n iu fin a n s ó w p r z y s z ła k o le j n a u z d ro w ie n ie ż y c ia g o s p o d a rc z e g o , z re d u k o w a n ie b e z ro b o c ia i o d ro d z ie n ie p o m y ś l
n o ś c i o g ó ln e j. U trz y m a n ie z d ro w y c h fin a n s ó w je s t n ie o d z o w n y m w a ru n k ie m o d ro d z ie n ia g o s p o d a rc z e g o . G d y b y n a d a l m ia ł trw a ć p ra w ie b e z - rz ą d , w k ró tc e d o s z lib y ś m y d o z u p e łn e j a n a rc h ji
— m ó w ił p re m je r.
W m o m e n c ie o b e jm o w a n ia rz ą o ó w z ro z u m ia łe m d o k ła d n ie , ż e k ry z y s m o ra ln y , fin a n s o w y i e k o n o m ic z n y o ra z p o w a ż n a s y tu a c ja p o li
ty c z n e F ra n c ji s ą w y n ik ie m b ra k u a u to ry te tu w ła d z y . I o to d la te g o p ra g n ę w id z ie ć w k o n s ty - tu a c ji ś ro d e k , z m ie rz a ją c y d o o rg a n iz a c ji te j w ła d z y i z a p e w n ie n ia je j trw a ło ś c i.
w ie rn o ś c i i w y r a ż a ją ra d o ś ć z te g o p o w o d u , ż e z a m ie sz k a li n a te ry to rju m n a le ż ą c e m d a w n ie j d o N ie m ie c (1 ), m a ją o b e c n ie m o ż n o ś ć o g lą d a n ia trz e c ie j R z e s z y .
K a n c le rz H itle r o d p o w ie d z ia ł n a s tę p u ją c y m te le g ra m e m : „ T o ru ń s k ie m u H e im a ts b u n d o w i i je g o c z ło n k o m , k tó rz y p rz y b y li w g o ś c in ę , d z ię k u ję z a ic h te le g ra m i p o z d ro w ie n ia , k tó re n a j
s e rd e c z n ie j o d w z a ja m n ia m . C ie sz ę s ię o d w ie d z in a m i n ie m ie c k ic h ro d a k ó w z P o lsk i w n o w y c h N ie m c z e c h i s p o d z ie w a m s ię , ż e o n i p o s w y m p o w ro c ie p rz y c z y n ią s ię d o p o g łę b ie n ia s to su n k ó w m ię d z y o b u s ą s ie d n ie m i n a ro d a m i.
P o d p isa n o A d o lf H itle r* * .
Min. Raczyński ambasadorem w Londynie.
L O N D Y N , 2 .1 1 . A m b a s a d o re m R z p lite j w L o n d y n ie z o s ta ł m ia n o w a n y m in is te r R a c z y ń s k i d o ty c h c z a s o w y s ta ły d e le g a t R z p lite j p rz y L id z e N a ro d ó w .
A m b a s a d o r R a c z y ń s k i p rz y b ę d z ie w n a jb liż s z y p o n ie d z ia łe k s a m o lo te m d o L o n d y n u . W e w to re k b ę d z ie p rz y ję ty w p a ła c u B u c k h in g h a m p rz e z k ró la J e rz e g o n a s p e c ja ln e j a u d e n c ji, n a k tó re j w rę c z y lis ty u w ie rz y te ln ia ją c e p o c z e m o - b e jm ie u rz ę d o w a n ie w L o n d y n ie .
Zatarg czesko—sowiecki o aresztowanie sportowców rosyjskich.
M O S K W A , 1 listo p a d a . S o w ie c k ie ra d jo a ta k u je rz ą d c z e c h o s ło w a c k i z p o w o d u a re s z to w a n ia s p o rto w c ó w , p rz y b y ły c h z Z , S . R . R ., tw ie rd z ą c ż e z o s ta li o n i s p ro w o k o w a n i p rz e z p o lic je c z e s k ą . P o d o b n e p o s tę p o w a n ie n ie p r z y c z y n i s ię b y n a jm n ie j d o o ż y w ie n ia s to s u n k ó w m ię d z y S o w ie ta m i a C z e c h o s ło w a c ją . C h a rg e d* a ffa irs s Z . S . R . R . w P ra d z e o trz y m a ł in s ru k c ję , b y n a ra z ie w y s tą p ić z u s tn y m p ro te s te m . W ra z ie n ie u w z g lę d n ie n ia ż ą d a n ia n a ty c h m ia s to w e g o u - w o ln ie n ia a re s z to w a n y c h — w y s to so w a n a b ę d z ie n o ta w e rb a ln a .
Oburzenie na Czechów w Moskwie,
M o s k w a . W ia d o m o ś ć © a re s z to w a n iu s p o rto w c ó w s o w ie c k ic h p rz e z p o lic je c z e s k ą w K o s z y c a c h p o d z a rz u te m u d z ia łu w d e m o n s tra c ja c h lo k a l
n y c h k o m u n is tó w n a d e s z ła d o M o s k w y w c z o ra j p ó ź n y m w ie c z o re m i w y w o ła ła p o w s z e c h n e o b u rz e n ie ,
Z a z n a c z y ć n a le ż y , ż e w ś ró d a re s z to w a n y c h z n a jd u je s ię w y s o k i d y g n ita rz s o w ie c k i, s e k r e ta r z n a jw y ż sz e j ra d y w y c h o w a n ia fiz y c z n e g o Z . S . R . R . D jo m in .
Z d e n e r w o w a n ie p r^ s y c z e sk ie j z p o w o d u w iz y ty p re m je ra
G e m b e s z a w W a rs z a w ie . Gdynia istnieje dzięki Czechom.
P r a s a c z e sk a , k o m e n tu ją c w d a ls z y m c ią g u w y z y tę p re m je ra G ó m b ó s a w W a rs z a w ie , n ie p rz e s ta je w y c ią g a ć z n ie j ja k n a jg ro ź n ie js z y c h w n io s k ó w d la C z e c h o s ło w a c ji i M a łe j E n te n ty .
„ M o r. s l. d e n ik“ w id z i z a m y k a ją c e s ię k o ło C z e c h o s ło w a c ji k le s z c z e p o ro z u m ie n ia n ie m ie c - k o -w ę g ie rsk o -p o te k ie g o , k tó re ty lk o n a s to s u n k o w o m a łe j p rz e s trz e n i o d s tro n y a u s trja c k ie j s ą lu ź n ie js z e .
T a k ie z a m k n ię c ie C z e c h o s ło w a c ji m ia ło b y , z d a n ie m p ism a , n ie ty lk o d a le k o id ą c e n a s tę p s tw a z a g ra n ic z n o -p o lity c z n e , a le o z n a c z a ło b y g ro ź n e w z m o c n ie n ie ir r e d e n ty w ś ró d m n ie js z o ś c i p o l
s k ie j, w ę g ie rs k ie j i n ie m ie c k ie j. D z ie n n ik w id z i je d y n y ś ro d e k z a ra d c z y p rz e c iw k o p o ro z u m ie n iu p o lsk o -w ę g ie rs k ie m u w z a s to s o w a n iu p rz e z C z e c h o s ło w a c ję w o b e c P o ls k i re p re s a lij g o s p o d a r c z y c h , p rz e d e w sz y s jk ie m z a ś z a p rz e s ta n ia fa w o ry z o w a n ia G d y n i. N io c o b liż sz e g o o ty m fa n ta s ty c z n y m p la n ie b o jk o to w a n ia p rz e z C z e c h ó w G d y n i, w k tó re j o b ró t c z e c h o s ło w a c k i w y n o s i, ja k w ia d o m o , p o n a d 1 p ro c ., p rz y n o s i „ C e sk e S lo v o *‘, k tó r e p o d n o s i p o d a d re s e m P o ls k i g o rz k ie w y m ó w k i, ż e p o d c z a s g d y C z e s i s ą
„ n a jw ię k sz y m * * (!) tra n s p o rte re m G d y n i, d a ją c te m u p o rto w i p o ls k ie m u w a rto ś c io w e s w e k o ro n y , p rz y c z y n ia ją c s ię d o je g o ro z w o ju i u m o ż li
w ia ją c z a tru d n ie n ie w n im ty s ię c y p o ls k ic h ro b o tn ik ó w , p o d c z a s g d y G d y n ia p rz y p o m o c y C z e c h ó w ro z w in ę ła s ię w ś w ia to w y p o rt, k tó ry b e z ic h p o m o c y b y łb y s k a z a n y je d y n ie n a P o ls k ę , to P o la c y b ra ta ją s ię z W ę g ra m i, o m i
ja ją p rz y e k s p o rc ie w ę g la d o W ę g ie r i A u s trji k o le je c z e c h o s ło w a c k ie , firm y g d y ń s k ie k o re s p o n d u ją z C z e c h a m i w ję z y k u p o ls k im , a n ie w c z e s k im .
D la te g o p is m o z a s ta n a w ia s ię , c z y n ie n a le ż a ło b y o m ija ć G d y n i i k o r z y s ta ć z p o rtó w n ie m ie c k ic h w H a m b u rg u i S z c z e c in ie , o ra z b o jk o to w a ć k o le je p o ls k ie p rz y d o s ta w a c h d a R o s ji, k o rz y s ta ją c z n ie w y g o d n e g o w p ra w d z ie , a le ta ń s z e g o tr a n z y tu p rz e z R u ś P o d k a rp a c k ą i R u m u n ję .
’ ■ Z a O jc a
P o w ie ś ć . E . W . P ie rc e .
(C ią g d a ls z y ).
P o d a n o ju ż o b ia d . L o rd R a u n s le ig h p r z e d s ta w ił H e rb e r ta m ło d e j i b a rd z o o ż y w io n e j p a n i, la d y E w e lin ie M a c a rth y , k tó r ą m ia ł p ro w a d z ić d o s to łu . Z u ś m ie c h e m p r z y ję ła je g o ra m ię i p ie rw s z a z a c z ę ła ro z m o w ę , z a s y p u ją c g o p y ta n ia m i w ja k i s p o s ó b p rz e p ę d z a ł c z a s w A m e ry c e . W s p o m n ie n ia M a n iło b y z a w s z e o ż y w ia ły H e rb e r ta , d z iś je d n a k b y ł s z c z e g ó ln ie j w e s o ły i ro z m o w n y ; z a u w a ż y ła to Iw o n a , s ie d z ą c a n a p rz e c iw n ie g o i s e rc e je j ś c is n ę ło s ię b o le ś n ie . B y ła to z a z d ro ść ...
H e r b e r t n ig d y je sz c z e n ie c z u ł s ię ta k p o d n ie c o n y m i s z c z ę śliw y m , ja k te g o w ie c z o ra ; m in a ju ż b y ła p rz y g o to w a n a , trz e b a ty lk o z a p a lić lo n t, a w y b u c h n ie . M ia ł w k ie s z e n i k o p ję a k tu ś lu b n e g o s w e g o d z ia d k a i M a rji Ire d e ll, ju tro d o w ie s ię w s z y s tk ic h s z c z e g ó łó w o d s ta re j S a lo m e ji i b ę d z ie m ó g ł z d e m a s k o w a ć G u s ta w a C u m n o r. P o te m p o je d z ie d o L o n d y n u i o d d a s p ra w ę n a jz d o ln ie js z e m u a d w o k a to w i; p ie n ią d z e , z w ró c o n e m u p rz e z lo rd a R a u n s le ig h w y s ta rc z ą n a o p ła c e n ie k o s z tó w p ro c e s u . Im ię o jc a je g o z o s ta n ie o c z y s z c z o n e , a n ę d z n y m o rd e rc a b ę d z ie m u s ia ł z w ró c ić s y n o w i n ie p ra w n ie p rz e z s ie b ie p rz y w ła s z c z o n e d o b ra i n a z w is k o .
N a g le s p o jrz a ł n a Iw o n ę u ś m ie c h a ją c ą s ię d o lo rd a R a u n s le ig h i lito ść g o z d ję ła n a d b ie d -
n e m d z ie w c z ę c ie m , k tó re n ie d o m y ś la ło s ię n a w e t, ja k i c io s m ia ł p a ś ć n a n ią z je g o r ę k i;
a le w z g lą d n a n ią n ie w s trz y m a g o o d w y m ie rz e n ia k a ry z b ro d n ia rz o w i. K to m a ś w ię ty o b o w ią z e k d o s p e łn ie n ia , n ie m o ż e s ię p o w o d o w a ć lito ś c ią . Z re sz tą Iw o n a p ó jd z ie z a m ą ż , z m ie n i n a z w is k o , a lo rd R a u n s le ig h n ie m ia ł p ra w a b y ć w y b re d n y m c o d o c h a ra k te ru i u c z c iw o ś c i s w e g o te ś c ia .
O b ra z y m ia ły b y ć u rz ą d z o n e w w ie lk ie j s a li b a lo w e j, g d z ie te ż w z n ie s io n o g u s to w n ą e s tra d ę , u k r y tą w śró d g a ju e g z o ty c z n y c h ro ś lin . P o © b ie d z ie to w a rz y s tw o z a ję ło m ie js c a n a p rz e c iw k o z a im p ro w iz o w a n e j s c e n y , n ie w id z ia ln a rę k a ro z s u n ę ła fira n k i z p o n s o w e g o p lu s z u , k tó re u tw o rz y ły ro d z a j ra m y d la ż y w e g o o b r a z u : p rz e d s ta w ia ł o n J o a n n ę d ‘A rc , z a s łu c h a n ą w g ło s y n ie b ia ń s k ie . Iw o n a C u m n o r, w b ia łe j s z a c ie , z ro z p u s z c z o n e m i w ło sa m i, k lę c z a ła z g ło w ą w z n ie s io n ą d o g ó ry , rę k o m a o b e jm u ją c k ru c y fik s . N ie c o w y ż e j s ta ła g ru p a s k rz y d la ty c h a n io łó w , o b la n a ró ż o w e m ś w ia tłe m ; je d e n z n ic h p o d a w a ł z d u m io n e j d z ie w ic y m ie c z i lilję .
O b ra z p o d o b a ł s ię p o w s z e c h n ie , s a m H e r
b e r t m u s ia ł p rz y z n a ć , ż e Iw o n a w y g lą d a ła u ro c z o . P ię k n e je j o c z y m ia ły w y ra z ja k g d y b y is to tn ie n ie b ia ń s k ie o g lą d a ły w id z e n ie ; a n i je d e n m u sk u ł n ie d rg n ą ł w b ia łe j ja k a la b a s te r tw a rz y c z c e , a c a ła p o s ta ć g o d n ą b y ła d łu ta a r ty s ty .
W n a s tę p n y m o b ra z ie Iw o n a n ie b ra ła u d z ia łu i H e r b e r t z b liż y ł s ię d o n ie j.
— N ie m o g ę s o b ie te ra z w y s ta w ić D z ie w ic y O rle a ń s k ie j in a c z e j ja k p o d p a n i p o s ta c ią — rz e k ł p ó łg ło s e m .
— O b ra z p o d o b a ł s ię p a n u ? — z a p y ta ła ż y w o .
— B a rd z o ... C z y p o w ie s z m i p a n i te ra z p rz y c z y n ę d z is ie js z e g o z m a rtw ie n ia ?
— O jc ie c b y ł tu ra n o , w ła ś n ie k ie d y m ie liś
m y je c h a ć k o n n o ; n a w id o k k o n ia © g a rn ą ł m ię z n o w u p rz e s tra c h i... w s ty d m i s ię p rz y z n a ć , a le ... z e m d la ła m .
— Z e m d la ła ś p a n i 1
— J e d n a k z a ra z p rz y s z ła m d o s ie b ie . O jc ie c b y ł b a rd z o ro z g n ie w a n y , w y ła ja ł m ię s u ro w o .
— T rz e b a b y ć n ie g o d z iw y m i o k ru tn y m c z ło w ie k ie m , ż e b y w te n s p o s ó b o b c h o d z ić s ię z d e lik a tn ą i n e rw o w ą ja k p a n i is to tą ! — w y b u c h n ą ł H e rb e rt, n ie m o g ą c p o h a m o w a ć o b u rz e n ia .
P a n n a C u m n o r p o d n io s ła g ło w ę i s p o jrz a ła n a n ie g o z d u m io n a : ła g o d n e z a z w y c z a j je j ry s y p r z y b r a ły w y ra z s u ro w e j p o w a g i.
— P a n m ó w isz o m o im o jc u ? — z a p y ta ła . P o ra z p ie rw s z y d a ła m u u c z u ć je g o s ta n o w is k o . H e r b e r t z m ie s z a ł s ię i z ro z u m ia ł, ż e s ię o d e z w a ł n ie w ła śc iw ie .
Z a n im z d o ła ł w y ją k a ć k ilk a s łó w p rz e p ro s z e n ia z a w o ła n o ic h d o n o w e g o o b r a z u
„ W e n e c ja n k a * * , w k tó ry m Iw o n a i H e r b e r t m ie li w y s tę p o w a ć . K o stju m y d o n ie g o n ie b y ły g o to w e , m im o to p a n S e to n L o v e ll b y ł b a rd z o z a d o w o lo n y z u s ta w ie n ia i p r z e p o w ia d a ł ś w ie tn y e f e k t
(C . d . n .)
