Rozwiązania zagospodarowania terenów nadwodnych w miastach Norwegii

&HOHPZVSÑäF]HVQHJRUR]ZRMX

1RUZHJLLMHVWSRäñF]HQLHLGHLHNROR- gizmu²XĈZLDGRPLHQLDVRELH]PLDQ

klimatycznych, wprowadzenie wy- W\F]Q\FK]UÑZQRZDĔRQHJRUR]ZRMX

ZUD]]LGHñDNW\ZL]DFMLVSRäHF]QRĈFL

ORNDOQHMLSRZV]HFKQñWURVNñR]GUR- wie obywateli.

:NUHRZDQLX ZVSÑäF]HVQHJR

oblicza architektonicznego wdro- ĔRQR PHWRGö eWZRU]HQLD PLHMVFDs

NWÑUDMHVWSRVWU]HJDQDMDNRSRGVWDZD

SURJUDPÑZ SU]HNV]WDäFDMñF\FK GR

tworzenia zmian w strukturze miast, ZMDNLHVñ]DDQJDĔRZDQHU]ñGRUD]

VSRäHF]HþVWZR

:\W\F]QHGR=UÑZQRZDĔRQHJR

5R]ZRMX3U]HVWU]HQQHJR.RQW\QHQWX

(XURSHMVNLHJR]RVWDä\SU]\MöWHQD;,,

6HVML(XURSHMVNLHM.RQIHUHQFML0LQL- VWUÑZRGSRZLHG]LDOQ\FK]DSODQRZD- QLHUHJLRQDOQH(XURSHDQ&RQIHUHQFH

RI0LQLVWHUVUHVSRQVLEOHIRU5HJLRQDO

3ODQQLQJu&(0$7ZU1RUZH- JLD ]DWZLHUG]LäD NUDMRZH Z\W\F]QH

SRGREQLHMDNLQQLF]äRQNRZLH5DG\

(XURSHMVNLHMLSU]\MöäDV]HUHJ]DVDG

GRW\F]ñF\FK UR]ZRMX PLDVW NWÑUH

]QDOD]ä\NRQW\QXDFMöZVWDQGDUGDFK

urbanistycznych:

 ]DGDQLD ]DU]ñG]HQLD XUEDQL- stycznego: ograniczenie tenden- FML Z]URVWRZHM WHUHQÑZ SRG- PLHMVNLFK QD U]HF] ]ZLöNV]HQLD

GRVWöSX GR LQQ\FK REV]DUÑZ

poprawa rozwoju w centralnych dzielnicach;

lokalizacja nowych osiedli ZSREOLĔX Zö]äÑZ NRPXQLNDFML

publicznej i stacji kolejowych;

]ZLöNV]HQLH PRĔOLZRĈFL UR]ZR-

MX REV]DUÑZ ZFHQWUXP PLDVWD

SRSUDZD MDNRĈFL Ĕ\FLD SRSU]H]

SRSUDZöZDUXQNÑZPLHV]NDQLR- wych;

 SRGHMĈFLH LQQRZDF\MQH GR UR]- woju zaniedbanych dzielnic SROHJDMñFH QD IXQNFMRQDOQHM

UÑĔQRURGQRĈFL ORNDOL]RZDQ\FK

SU]HGVLöELRUVWZ XVäXJ RUD] UR]- PLHV]F]HQLH UÑĔQ\FK JUXS VSR- äHF]Q\FK ZVWUXNWXU]H PLDVWD

V]F]HJÑOQñXZDJöQDOHĔ\]ZUÑFLè

QDWHG]LHOQLFHJG]LHZ\VWöSXMñ

SUREOHP\VSRäHF]QH

 VWDUDQQH ]DU]ñG]DQLH V\VWHPHP

ekologicznym miast w rozumie- niu zapobiegania i hamowania GHVWUXNFMLĈURGRZLVNDQDWXUDOQH- JR SU]H] F]äRZLHND ]ZäDV]F]D

w odniesieniu do miejsc publicz- Q\FKDOHWHĔLQIUDVWUXNWXU\ZRG\

HQHUJLL RGSDGÑZ LSR]LRPX

KDäDVX

opracowanie efektywnych i eko- ORJLF]Q\FK ĈURGNÑZ WUDQVSRUWX

SXEOLF]QHJR NWÑUH PRJñ SU]\- F]\QLè VLö GR ]UÑZQRZDĔRQHM

PRELOQRĈFL

 XVWDOHQLHSRZLñ]DþPLöG]\JPL- QDPL LXU]öGRZ\PL RUJDQDPL

ZäDG]\ ZFHOX NRRUG\QDFML SOD- QRZDQLDLUHDOL]DFMLG]LDäDþNWÑUH

SU]HNUDF]DMñJUDQLFHDGPLQLVWUD- cyjne;

 XGRVNRQDOHQLHRFKURQ\ZDĔQHJR

dziedzictwa kulturowego oraz UR]ZÑMVLHFLPLDVW^.

1RUZHJLDMHVWMHGQ\P]OLGHUÑZ

ĈZLDWRZ\FK ZRNUHĈOHQLX VSRVREX

dokonywania oceny, rozwoju i re- waloryzacji miast, w zapewnieniu

Ro zw i¹ za ni a za go sp o d a ro w a ni a te re nó w n a d w o d ny ch w m ia st a ch N o rw egi i

H a ly na P et ry sh yn

Managing

Areas Solutions

in Waterfront

Cities of Norway

WUZDäHM LQIUDVWUXNWXU\ GOD VZRLFK

RE\ZDWHOL ZSU]\V]äRĈFL 3URJUDP

e3U]\V]äRĈè 0LDVWDs 0LQLVWHUVWZD

ćURGRZLVND 1RUZHJLL äñF]\ XU]ñG

PLDVWD LPLHV]NDþFÑZ ZRNÑä PR- GHOX ]UÑZQRZDĔRQHJR UR]ZRMX⁴. 1DMEDUG]LHM XGDQ\PL SU]\NäDGDPL

SRGZ]JOöGHPIXQNFMRQRZDQLDQD- EU]HĔD VWDä\ VLö 6WDYDQJHU %HUJHQ

Oslo, Trondheim, Aalesund i Tromsø.

:L]MDSU]\V]äHJRUR]ZRMX1RUZHJLL

i idea tworzenia miejsca wprowadza- MñSRF]ñWHNSRZDĔQ\FK]PLDQZVSR- VRELH ZLG]HQLD QDEU]HĔ\ LUR]ZRMX

VSRäHF]QRĈFLZSU]\V]äRĈFL&KRFLDĔ

QDEU]HĔDVñMHGQñ]QDMZDĔQLHMV]\FK

przestrzeni publicznych w miastach, ZLöNV]RĈè XU]öGÑZ PLHMVNLFK QLH

MHVWMHV]F]HZVWDQLHSU]HSURZDG]Lè

G\VNXVMLQDWHPDWUR]ZRMXQDEU]HĔD

GRWDNLHJRSR]LRPXDE\ZGUDĔDQR

nowe modele na podstawie wizji ZVSÑOQRW\^.

Podejœcie ekonomiczne

Economic Approach

1RUZHJLD]DSURSRQRZDäDPR- GHO UR]ZRMX NWÑU\ MHVW MXĔ VSUDZ- G]RQ\ZGURĔHQLDSRQRV]ñQLHGXĔH

U\]\NRLNRV]W\DPRJñE\èW\PF]D- VRZ\PLUR]ZLñ]DQLDPLZSU]HVWU]H- QLNWÑUDMHVWZRNUHVLHSU]HMĈFLRZ\P

uMHVWWRLVWRWQHZSU]\SDGNXW\VLöF\

]PLHQLDMñF\FK VLö SRSU]HP\VäR- Z\FK QDEU]HĔ\ QD FDä\P ĈZLHFLH

(NRQRPLF]Q\PRGHOe8UEDQ6SDFH

0DQDJHPHQWs]DEH]SLHF]DZLöNV]\

]\VN RG NDSLWDäX ZäRĔRQHJR QLĔ

w innych, bardziej tradycyjnych

SODQDFK UR]ZRMX 3URFHV WHQ GR- ZRG]LĔHSRäñF]HQLHNUHDW\ZQRĈFL

LLQLFMDW\Z ORNDOQ\FK PRĔH E\è

XĔ\WHGRWZRU]HQLDQRZHMZL]\WÑZNL

SU]HVWU]HQLuZW\PSUREOHPDW\F]QHM

VSRäHF]QLHOXE]GHJUDGRZDQHMuL]D- UDELDè SLHQLñG]H ZNUÑWNLP F]DVLH

2SUÑF] V]HURNLHJR ]DNUHVX QRZR

XWZRU]RQHJRU\QNXSU]HGVLöELRUVWZ

ZNRQWHNĈFLH PLöG]\QDURGRZHM

ZVSÑäSUDF\]DNäDGDQRWDNĔHKRWHOH

UHVWDXUDFMHVWRäÑZNLRĈURGNLNXOWX- U\ 6SU]HGDĔ LZ\QDMHP PLHV]NDþ

w zreurbanizowanym rejonie mia- VWDZW\PPLHV]NDþWDQLFKRĔ\ZLD

REUÑWQLHUXFKRPRĈFLDPL:\]ZDQLD

]ZLñ]DQH]UR]ZRMHPSU]HGVLöELRU- VWZDQDQDEU]HĔDFKSR]ZDODMñ]UR- ]XPLHèXUEDQLVW\NöMDNRZLöFHMQLĔ

tylko projektowanie ulic i przestrzeni SXEOLF]Q\FK ZHGäXJ WUDG\F\MQ\FK

zasad projektowania^.

Tworzenie

wielofunkcyjnoœci nabrze¿y

Creating multi-purpose goals of waterfronts

:LHORIXQNF\MQHQDEU]HĔDMDNR

SU]HVWU]Hþ SXEOLF]QD ZPLHĈFLH

SU]\FLñJDMñ LSRGNUHĈODMñ ]DVRE\

ORNDOQH LXQLNDOQH ]GROQRĈFL RUD]

XPLHMöWQRĈFL VSRäHF]QRĈFL 3Räñ- F]HQLH]DVWRVRZDþuHGXNDF\MQ\FK

kulturalnych, handlowych i komer- F\MQ\FK u MHVW MDZQH LGRVWöSQH

GOD ]ZLHG]DMñF\FK PRĔQD ZQLFK

VZRERGQLH XF]HVWQLF]\è 5R]ZÑM

QDEU]HĔD WZRU]\ SRF]XFLH SU]\QD- OHĔQRĈFL GR PLHMVFD 6WUDWHJLD Zäñ- F]HQLD ORNDOQ\FK SU]HGVLöELRUFÑZ

GR SURMHNWÑZ SRGREQLH MDN GHZH- ORSHUÑZ LLQVW\WXFML PLHMVNLFK GDMH

PRĔOLZRĈè HIHNW\ZQHM ZVSÑäSUDF\

ZFHOX ZGURĔHQLD ZVSÑOQHM ZL]ML

'REU]HSURVSHUXMñFHPLHMVFDRZLHOX

IXQNFMDFKFLñJOHVLö]PLHQLDMñSR- QLHZDĔVñZ\VWDUF]DMñFRHODVW\F]QH

E\ äDWZR SU]\VWRVRZDè VLö GR UÑĔ- Q\FKSÑUGQLDLURNXDRGSRZLHGQLH

]DU]ñG]DQLHDNW\ZQLHZ\NRU]\VWXMH

WHUÑĔQLFH

Budynki-ikony

a architektura miejsca

Iconic buildings and architecture of the place

Trendem nowoczesnej architek- WXU\RVWDWQLFKG]LHVLöFLROHFLVWDäRVLö

NUHRZDQLHW]ZEXG\QNÑZREUD]ÑZ

PLDVWD3U]\FLñJDMñFHXZDJöEXG\Q- NLNWÑUHRG]ZLHUFLHGODMñOXG]NñVNDOö

LQLHRGZUDFDMñXZDJLRGNRQWHNVWX

DUFKLWHNWRQLF]QHJR VWDMñ VLö F]\Q- QLNLHPVSU]\MDMñF\PZUR]ZRMXQD- EU]HĔDRLOHVäXĔñUÑĔQ\PIXQNFMRP

7RZLöFHMQLĔLNRQDMHGQRZ\PLDUR- ZDuMHVWUÑZQLHĔGREU\PVñVLDGHP

Z\ND]XMñF\PVLOQ\]ZLñ]HN]GDQ\P

miejscem. Budynki-ikony powinny GñĔ\èGRRVLñJQLöFLDZ\PDJDQHMG]LĈ

HODVW\F]QRĈFL LSXEOLF]QHJR GXFKD

REHFQRĈFL^ :VSÑäF]HĈQLH ]DUÑZQR

ZPLDVWDFK MDN LQD QDEU]HĔDFK

wraz z rozwojem nowych idei pro-

MHNWRZDQLD ]RVWDäD ]GHILQLRZDQD

eDUFKLWHNWXUDPLHMVFDsFRR]QDF]D

ĔH ZSU]\V]äRĈFL PLDVWD VWDQñ VLö

EDUG]LHM SU]\MD]QH ]UÑZQRZDĔRQH

i autentyczne. Instytucje publiczne WDNLH MDN PX]HD EXG\QNL XU]öGÑZ

publicznych czy biblioteki, teatry LNLQD EöGñ ZDĔQ\PL SXQNWDPL DN- W\ZQRĈFL SXEOLF]QHM REVäXJXMñF

V]HUV]\]DNUHVG]LDäDQLDQLĔGRW\FK- F]DVDQRZHW\S\SURMHNWÑZZHVSUñ

te zadania.

Idea dostêpnoœci i rola transportu

The idea of accessibility and the role of transport

W dobie industrialnej miasta, ]ZäDV]F]DSRäRĔRQHQDGZRGñMDNR

Zö]ä\SU]HäDGXQNRZHLSURGXNF\MQH

]RVWDä\ ]GRPLQRZDQH SRSU]H] V\V- WHP FLñJOH UR]ZLMDMñFHJR VLö WUDQV- SRUWX :Z\QLNX WHJR V\VWHP GUÑJ

LDXWRVWUDG VWDä VLö WUHĈFLñ SURMHNWX

DPLDVWDVäXĔñEDUG]LHMGRRJOñGDQLD

OXEQLĔXG]LDäXVSRäHF]QRĈFL-HGQDN

GRVWU]HJDQH Vñ RJURPQH ]PLDQ\

ZUÑĔQ\FK PLDVWDFK ĈZLDWD JG]LH

OXG]LHFKFñZUÑFLèGRLGHLPLHMVFD

äñF]ñFHJR VSRäHF]QRĈè ZVSLHUDMñ- FHJR XVäXJL ORNDOQH VSU]\MDMñFHJR

VSöG]DQLX F]DVX ZSU]HVWU]HQL SX- EOLF]QHM &]äRZLHN FKFH F]Xè VLö

F]öĈFLñVSRäHF]QRĈFLORNDOQHMDQLH

ZU]XFRQ\P ZFKDRW\F]Q\ ĈZLDW

QLH]ZLñ]DQ\ ]PLHMVFHP Z NWÑU\P

Ĕ\MH :WHM QRZHM ZL]ML VDPRFKÑG

RGJU\ZDGUXJRU]öGQñUROöWUDQ]\WX

DSLHUZV]HPLHMVFHQDOHĔ\GRURZH- UÑZLSLHV]\FK1DEU]HĔDVñQDMZDĔ- niejszymi strefami w miastach, gdzie NZHVWLHWHVñZSURZDG]DQHZĔ\FLH^.

Rynek

Market

+LVWRU\F]QLH U\QNL RGHJUDä\

ZDĔQñ UROö ZUR]ZRMX QDEU]HĔ\

LSHäQLñMñGRG]LVLDM=DF]\QDMñFRG

PDä\FK SODFÑZ WDUJRZ\FK u VäXĔñ- F\FK NXSQXVSU]HGDĔ\ SURGXNWÑZ

UROQLF]\FKLVñVLDGXMñF\FKG]LHOQLF

FR RG ZF]HVQHJR ĈUHGQLRZLHF]D

RNUHĈODQH MHVW MDNR PLDVWR GR U\Q- NÑZ RJÑOQRPLHMVNLFK Vñ QLH W\ONR

miejscami codziennego gromadzenia VSRäHF]QRĈFLOHF]PRJñE\èUÑZQLHĔ

JHQHUDWRUDPLHNRQRPLF]Q\PL5\QNL

]QDMGXMñFHVLöQDWHUHQDFKQDGZRG- Q\FKRGJU\ZDMñV]F]HJÑOQLHLVWRWQñ

UROöZXVWDQRZLHQLXSRäñF]HQLDVSR- äHF]HþVWZD ]WHUHQDPL LIXQNFMDPL

nadwodnymi.

Tworzenie miejsca

Placemaking

3RGVWDZRZñ UÑĔQLFñ PLöG]\

PHWRGñ eWZRU]HQLD PLHMVFDs i in- Q\PL ZUHZLWDOL]DFML QDEU]HĔ\ MHVW

jej pierwotne przeznaczenie, aby E\äRWRPLHMVFHNWÑUHVäXĔ\SU]HGH

ZV]\VWNLP MHJR VSRäHF]QRĈFL LMHVW

QD GRGDWHN MHM ZäDVQRĈFLñ -HVW WR

PLHMVFH NWÑUH Z\NRU]\VWXMH ZDUWR- ĈFL ZVSÑOQRW\ DOH WDNĔH SU]\FLñJD

WXU\VWÑZ QD UÑZQL ]PLHV]NDþFD-

PL 8GDQD VWUDWHJLD PDUNHWLQJRZD

miasta wymaga skoncentrowania VLö QD GXĔHM LORĈFL PLHMVF ZNWÑ- U\FK OXG]LH PRJñ PLHè FLHNDZH

LXQLNDOQH GRĈZLDGF]HQLD 0HWRGD

eWZRU]HQLD PLHMVFDs XĔ\ZD LGHQ- tyfikacji wizualnej zdefiniowanych FHOÑZSRSU]H]KLVWRULöG]LHG]LFWZR

LNXOWXUöLDQJDĔXMHZWHMSU]HVWU]HQL

PLHV]NDþFÑZRUD]WXU\VWÑZ%XGXMH

SRF]XFLH SU]\QDOHĔQRĈFL GR PLHMVF

u ZNVLöJDUQLDFK QD U\QNX OXE

ZNDZLDUQLDFK u G]LDäDMñF\FK MDNR

VWUHI\JG]LHPLHMVFRZLLWXU\ĈFLPRJñ

JURPDG]Lè VLö äñF]ñF G]LDäDOQRĈè

NXOWXUDOQñ KDQGORZñ LHGXNDF\MQñ

:WDNLVSRVÑEPRĔQD]DFKRZDèĔ\- FLHORNDOQHLWZRU]\èQLH]DSRPQLDQH

ZUDĔHQLDGODWXU\VWÑZ

Oslo

3URMHNW)MRUG&LW\QRUZ)MRUG- E\HQ VäXĔ\ RGQRZLH SRSRUWRZ\FK

REV]DUÑZ ZFHQWUDOQHM F]öĈFL QD- EU]HĔD Z2VOR 3LHUZV]H SUDFH UH- QRZDF\MQH GRW\F]\ä\ UHNRQVWUXNFML

VFKHPDWXWUDQVSRUWRZHJRZSREOLĔX

UDWXV]D L]DF]öä\ VLö ZODWDFK 

1DVWöSQLH ]RVWDä SU]HEXGRZDQ\

rejon Aker Brygge, opracowany ZU VWDä VLö RQ ZFLHOHQLHP

stref mieszkalnych i komercyjnych SU]H] ]LQWHJURZDQLH LUHZLWDOL]DFMö

budowli portowo-magazynowych.

3UDFH ZNROHMQ\P UHMRQLH %Mørvik Vñ NRQW\QXRZDQH RG  U MDNR

SLHUZV]DSRZVWDäDWDPVä\QQDRSH- UD 7MXYKROPHQ UR]SRF]ñä UR]- ZÑM ZU RG SRSUDZ\ MDNRĈFL

dzielnicy mieszkaniowo-handlowej U\Vu1DVWöSQH]HVSRä\XUEDQL- VW\F]QHWRu)LOLSVWDGW9LSSHQWDQJHQ-

5HYLHUNDLD .RQJVKDYQ L2UPVXQG

NDĔG\RLQQHMSURMHNWRZDQHMIXQNFML

priorytetowej.

.RQFHSFMD UR]ZRMX QDEU]HĔD

)LRUG&LW\]RVWDäDSU]\MöWDZU

:ĈUÑGSRUWRZ\FKVWROLF(XURS\2VOR

Z\UÑĔQLDVLöNRPSOHNVRZñUHZLWDOL- ]DFMñ QDEU]HĔD ]QDGDQLHP IXQNFML

centralnych. Celem jest ponowne SRäñF]HQLHPLDVWD]PRU]HP]DSHZ- QLDMñFPLHV]NDþFRPLWXU\VWRPXQL- NDOQñL]UÑZQRZDĔRQñMDNRĈèĔ\FLD

6SHäQLHQLHZL]ML2VOR)MRUGMDNR&LW\

SRPRĔH ]DVSRNRLè SRWU]HE\ PLDVWD

co do mieszkalnictwa, lokalizacji biznesu, rekreacji i przestrzeni kul- WXURZHMMDNUÑZQLHĔSRSUDZ\IXQN- cjonalnej portu handlowego w Oslo.

&DäNRZLWD SRZLHU]FKQLD )MRUG &LW\

REHMPXMHKHNWDUÑZRG)URJQHU- VWUDQGD QD ]DFKÑG GR 2UPVXQGX

ZF]öĈFL SRäXGQLRZRZVFKRGQLHM

Front od strony wody w Oslo, ogar- QLDMñF\ PRFQR Z\VXQLöWH ZDNZHQ

SÑäZ\VS\MHVWEDUG]RUR]OHJä\uVWUH- IDSRGGDQDUHZLWDOL]DFMLUR]FLñJDVLö

QDRNNPOLQLLEU]HJRZHMSRG]LH- lona na fazy rozwojowe w postaci ]ZDUW\FK]HVSRäÑZXUEDQLVW\F]Q\FK

5DWXV]SRVWU]HJDQ\MDNRSXQNWFHQ- tralny frontu od strony wody, a pro-

FHV UHZLWDOL]DFML SU]HPLHV]F]D VLö

REXVWURQQLH ZPLDUö UÑZQRPLHUQLH

od tej budowli-ikony Oslo. Jednocze- ĈQLHSU]HZLG]LDQRSURJUDPVFDOHQLD

IURQWX RG VWURQ\ ZRG\ ]]DEXGRZñ

PLHMVNñZJäñEOñGXGRKLVWRU\F]QHJR

FHQWUXPPLDVWD,GHñSU]HZRGQLñMHVW

ZäñF]HQLH ZV]\VWNLFK WHUHQÑZ SR- SU]HP\VäRZ\FKSU]\VWDQLZFHQWUXP

PLDVWD]PLHQLDMñFMHZQRZHFHQWUD

KDQGORZH LUHNUHDF\MQH DWDNĔH

QDV\FDMñF MH ]DEXGRZñ ZRJÑOH¹⁰. 6FDOHQLXWHUHQXVäXĔ\SURMHNWQRZHM

komunikacji w postaci promenady frontu od strony wody i tramwaju Fjord-City¹¹ :HUVMD NRþFRZD SR- ZVWDäD Z U 3ODQ )MRUG &LW\

5\Vu)DVDGDQDGPRUVND2VORF]öĈFL$NNHU%ULJJHL7MXYKROPHQLSU]HVWU]HQLHSXEOLF]QHQD7MXYKROPHQIRW+3HWU\VK\Q )LJu7KHIDFDGHRI:DWHUIURQW2VORSDUWRI$NNHU%ULJJHDQG7MXYKROPHQDQGSXEOLFVSDFHVIRU7MXYKROPHQSKRWRE\+3HWU\VK\Q

=DVDG\UR]ZRMX)MRUG&LW\LSRGRE- V]DUÑZ3URJUDP3ODQRZDQLDG]LHOQLF

)LOLSVWDG9LSSHWDQJHQL$OQDV¹².

Stavanger

6WDYDQJHU u F]ZDUWH FR GR

ZLHONRĈFL PLDVWR 1RUZHJLL Vä\QQH

]Z\GRE\FLD URS\ OLF]\ RNRäR 

W\VLöF\ PLHV]NDþFÑZ -HJR KLVWRULD

]DF]\QD VLö ZF]DVDFK :LNLQJÑZ

DQDZHW ZF]HĈQLHMV]\FK u ZHGäXJ

GDQ\FK ]Z\NRSDOLVN 6WDYDQJHU

PD UÑZQLHĔ ERJDWñ NXOWXUö U\ER-

äÑZVWZD ]DĈ ZRNROLFDFK ]QDMGXMH

VLö VSRUR ]LHP XSUDZQ\FK FR MHVW

HZHQHPHQWHP Z1RUZHJLL 6WDU\

6WDYDQJHU 6WUDHQ VNäDGD VLö ]

chronionych i odrestaurowanych bu- G\QNÑZGUHZQLDQ\FK]NRþFD;9,,,

L;,;Z]QDQ\UÑZQLHĔMDNRREV]DU

najlepiej zachowanych drewnianych EXG\QNÑZZ(XURSLH3ÑäQRFQHM^.

3URFHV NRPSOHNVRZHM GäXJR- terminowej modernizacji przestrze- ni miejskich i projektu docelowej UHNRQVWUXNFML REV]DUÑZ FHQWUXP

PLDVWD]DNRþF]\äVLöZUZUD]

]RWZDUFLHP %äöNLWQHM 3URPHQDG\

3URMHNWX7\VLñFOHFLDuF]WHURNLORPH- WURZHMĈFLHĔNLZ]GäXĔFHQWUXPPLDVWD

QD REV]DUDFK SRUWRZ\FK U\V 

3U]HQLHVLHQLHUXFKXNRäRZHJRVWDäR

VLöQLH]EöGQHZSURMHNFLHSRSUDZ\

VWDQXĈURGRZLVNDRUD]GRVWöSQRĈFLWH- UHQÑZZFHQWUXPPLDVWD:U

]RVWDä XUXFKRPLRQ\ SURMHNW QRZHM

WUDV\6WDYDQJHUZW\PPRVWXGRZö- ]äDNROHMRZHJRLWXQHOXSRGSODFHP

6WRUKDXJ1RZ\GZRU]HFDXWREXVR- Z\LSDUNLQJQDVDPRFKRGÑZSR- ZVWDä\SRGPRVWHP:FHOXVFDOHQLD

5\V.UDMREUD]6WDYDQJHUIRW+3HWU\VK\Q

)LJ/DQGVFDSHRI6WDYDQJHUSKRWRE\+3HWU\VK\Q

i poprawienia przestrzeni miejskiej ]RVWDä VSRU]ñG]RQ\ NRPSOHNVRZ\

SODQ GOD FHQWUXP 6WDYDQJHU DE\

]DPLHQLè SRQDG VWR SODQÑZ PLHM- VFRZ\FK UÑĔQHM ZLHONRĈFL QD W\P

VDP\P REV]DU]H :U SU]H]

UDGöPLDVWD]RVWDäSU]\MöW\SODQGOD

FHQWUXP 6WDYDQJHU 3RG NRQLHF ODW

SU]HSURZDG]RQRUÑĔQHNRQNXUV\

DUFKLWHNWRQLF]QHGRW\F]ñFHRSUDFR- ZDQLD SODFÑZ WDUJRZLVN LLQQ\FK

przestrzeni miejskich. W 2001 r.

nowy plan miejscowy zagospodaro- wania przestrzennego i organizacji UXFKX ]RVWDä RSUDFRZDQ\ GOD SU]H- VWU]HQL ĈUÑGPLHMVNLFK DSROLW\F\

E\OL ZVWDQLH UR]VWU]\JQñè SUREOHP

EXGĔHWÑZ LQZHVW\F\MQ\FK 3UDFH

QDGUHQRZDFMñSU]HVWU]HQLPLHMVNLHM

ZRNÑäJäÑZQHJRZORWX]DWRNL9DJHQ

FHQWUXP 6WDYDQJHU LPDäHJR MH]LRUD

%UHLDYDWQ UR]SRF]öä\ VLö Z U

%äöNLWQD 3URPHQDGD L1RZ\ 5\QHN

]RVWDä\ RWZDUWH GRNäDGQLH ZVHWQñ

URF]QLFö QLHSRGOHJäRĈFL 1RUZHJLL

F]HUZFDURNX¹⁴:VSÑäF]HVQD

ZL]MDćUÑGPLHĈFLD6WDYDQJHUZMDNR- ĈFLMHGQHM]SLöNQLHMV]\FKSU]HVWU]HQL

PLHMVNLFK RZ\VRNLHM GRVWöSQRĈFL

dla ruchu niezmotoryzowanych

i publicznych jest wynikiem ponad 20 lat prac docelowych.

Bergen

Bergen, drugie co do wiel- NRĈFL PLDVWR Z1RUZHJLL G]LöNL

UR]JDäö]LHQLX ILRUGX Z\JOñGD MDNE\

]QDMGRZDäR VLö ZĈURGNX LPSRQX- MñFHJR DPILWHDWUX ]DMPXMH  NP

NZWHU\WRULXPLOLF]\RNRäRW\V

PLHV]NDþFÑZ7UDG\FMHMDNUÑZQLHĔ

LQLFMDW\Z\ ORNDOQH VSUDZLDMñ ĔH

MHVW RQ FKöWQLH RGZLHG]DQ\ SU]H]

WXU\VWÑZ

=DäRĔRQH Z U PLDVWR

PLDäR VWUDWHJLF]QH SRäRĔHQLH QD

WUDVLHĔHJOXJRZHMLSU]H]GäXJLF]DV

E\äR ZDĔQ\P FHQWUXP KDQGORZ\P

LSU]HP\VäRZ\P1DMVWDUV]ñF]öĈFLñ

%HUJHQ MHVW REV]DU ZRNÑä ]DWRNL

9DJHQZFHQWUXPPLDVWD3RF]ñWNR- ZRNRQFHQWUXMñFVLöQDZVFKRGQLHM

stronie zatoki, Bergen ostatecznie UR]V]HU]DVLöQD]DFKÑGRUD]SRäX- GQLH =NLONX EXG\QNÑZ ]QDMGDZ- QLHMV]\FKRNUHVÑZQDMZDĔQLHMV]\MHVW

NRĈFLÑä 0DULDFNL ];,, Z 2EHFQLH

Bergen to miasto uniwersyteckie.

-HGQñ]DWUDNFMLPLDVWDMHVWG]LHOQLFD

%U\JJHQZSLVDQDZUQD/LVWö

ćZLDWRZHJR']LHG]LFWZD81(6&2

NWÑUHMRGQRZLHQLHVWDäRVLöZ]RUFR- Z\PSU]\NäDGHP^.

1DIDOLPRGHUQL]DFMLODWu

RUD]]XZDJLQDVWUDW\VSRZR- GRZDQHSU]H],,ZRMQöĈZLDWRZñZäD- G]HPLDVWDDPELWQLHRSUDFRZ\ZDä\

plany zagospodarowania dla wielu REV]DUÑZZFHQWUXP%HUJHQZW\P

SODQ\ ]ZLñ]DQH ]UR]ELÑUNñ NLONX

G]LHOQLFGRPÑZGUHZQLDQ\FKēDGHQ

]W\FK SODQÑZ QLH ]RVWDä ZFLHORQ\

ZĔ\FLH ZLFK RU\JLQDOQHM SRVWDFL

SRG ZSä\ZHP NRQVXOWDFML VSRäHF]- Q\FK F]öĈFLRZR ]RVWDä\ ]DDNFHSWR- wane prace renowacyjne. Dzielnica

%U\JJHQ ]DJURĔRQD E\äD FDäNRZLWñ

UR]ELÑUNñSRSRĔDU]HZU^

%U\JJHQVWDUHQDEU]HĔH%HUJHQ

jest przypomnieniem znaczenia mia- VWDMDNRF]öĈFLLPSHULXPKDQGORZHJR

+DQ]\ RG ;,9 GR SRäRZ\ ;9, Z

]DZG]LöF]D VZÑM Z\JOñG QLHPLHF- NLP NRORQLVWRP 7D F]öĈè PLDVWD

]äRĔRQD]WUDG\F\MQ\FKGUHZQLDQ\FK

EXG\QNÑZXWUZDODSDPLöèRMHGQ\P

]QDMVWDUV]\FK GXĔ\FK SRUWÑZ KDQ- GORZ\FKSÑäQRFQHM(XURS\NWÑUHJR

SLHUZRWQDVWUXNWXUDSR]RVWDäDZJUD- QLFDFK PLDVWD &KDUDNWHU\]XMH VLö

]DEXGRZñ Z]GäXĔ ZñVNLFK XOLF]HN

UÑZQROHJä\FK GR GRNÑZ -HGQRVWND

VNäDGD VLö ]GZXSLöWURZ\FK GUHZ- QLDQ\FK GRPÑZ ZNWÑU\FK IDVDG\

VñSRNU\WHJRQWHPSRGREQLHMDNGD- FK\']LHOQLFDQRVLĈODG\VSRäHF]QHM

RUJDQL]DFMLSU]HVWU]HQL];,9ZLHNX

E\ZDäD ZLHORNURWQLH GHZDVWRZDQD

QD SU]HVWU]HQL ZLHNÑZ QDMEDUG]LHM

QLV]F]\FLHOVNLH SRĔDU\ PLDä\ PLHM- 5\V3DQRUDPDFHQWUDOQHMF]öĈFL%HUJHQ^

)LJ3DQRUDPDRIWKHFHQWUDOSDUWRI%HUJHQ

VFH Z U L U 1LHPQLHM

MHGQDN ]DFKRZXMH ĈUHGQLRZLHF]Q\

Z\JOñG ]H Z]JOöGX QD IDNW ĔH ]D- ZV]HE\äDRGEXGRZ\ZDQD]JRGQLH

]SLHUZRWQ\P SODQHP SU]\ XĔ\FLX

WUDG\F\MQ\FK WHFKQLN : U

NROHMQ\SRĔDUQLV]F]\MHGQñWU]HFLñ

]DEXGRZDþNZDUWDäX3RWHMRVWDWQLHM

NDWDVWURILHSR]RVWDäHGRPÑZVWD- rannie odrestaurowano, a metodycz- QHEDGDQLDDUFKHRORJLF]QHXMDZQLä\

UÑĔQHSR]LRP\RG;,,GR;9,,,Z^

2VWDWQLRSRZVWDMñOLF]QHDWUDN- FMH SU]\FLñJDMñFH PLHV]NDþFÑZ

PLDVWDMDNLUÑZQLHĔWXU\VWÑZ5\QHN

5\EQ\%HUJHQMHVWPLHMVFHPV\PER- OLF]Q\PJG]LHRGZLHNÑZE\ä\VSU]H- GDZDQHSURGXNW\ORNDOQ\FKUROQLNÑZ

LU\EDNÑZ5\E\VñWUDG\F\MQLHWU]\- mane w specjalnych pojemnikach ]ZRGñ ĔHE\ ]DFKRZDè ĈZLHĔRĈè

e%HUJHQ $TXDULXPs ]DZLHUD MHGQñ

z najlepszych europejskich kolekcji IDXQ\PRUVNLHMLVWQLHMHDNZDULÑZ

]DPLHV]NDä\FK SU]H] IRNL LSLQJZL- Q\ RGZLHG]DMñF\ PRJñ NLOND UD]\

G]LHQQLHFLHV]\èVLöLFKZ\VWöSDPL

2NROLFH /LOOH /XQJHJÃDUGVYDQQ Vñ

Z\SHäQLRQHJäÑZQLHJDOHULDPLV]WX- NLu0X]HXP6]WXNL&HQWUXP6]WXNL

:VSÑäF]HVQHM5DVPXV0H\HU&ROOHF- WLRQ=DFKRGQLRQRUZHVNLH0X]HXP

6]WXNL'HNRUDF\MQHM^RGE\ZDMñVLö

doroczne festiwale muzyczne, naj- Vä\QQLHMV]HWR1DWWMD]]L%HUJHQIHVW

:UPLDVWR]RVWDäRXPLHV]F]R- QHQDOLĈFLHQDMEDUG]LHMUR]ZLQLöW\FK

kulturowo miast w Europie.

Wnioski

Conclusions

6WDUHPLDVWD:LNLQJÑZZNWÑ- rych dzisiejsza gospodarka zoriento- ZDQDQDUR]ZÑMWHFKQRORJLLLQQRZD- cyjnych, w tym proekologicznych, w ostatnich latach coraz bardziej ]PLHQLDMñVZRMHREOLF]H]ZäDV]F]D

reprezentacyjne fasady nadmorskie.

.UDMREUD]QDEU]HĔ\SU]HNV]WDäFDMñF

LVWQLHMñFñ VWUXNWXUö NUHXMH Z]DVD- G]LH QRZH ZDUWRĈFL 5ÑZQROHJOH

LVWQLHMñFH ]DVRE\ NUDMREUD]X PLDVW

(XURS\ 3ÑäQRFQHM u QDWXUD ILRUGÑZ

F]\XMĈèU]HN]DXWHQW\F]Q\PL]DEX- GRZDQLDPLUÑĔQ\FKHSRNVñRGWZD- rzane i odnawiane poprzez konser- ZDFMö LUHZDORU\]DFMö GUHZQLDQD

]DEXGRZDĈUÑGPLHĈFLDZ6WDYDQJHU

L%HUJHQ2SW\PDOQHZ\NRU]\VWDQLH

ORNDOQHMWRĔVDPRĈFLKLVWRULLLNXOWXU\

pobudza powszechne zainteresowa- QLH QDEU]HĔHP LWZRU]\ SRF]XFLH

Z\MñWNRZRĈFLPLHMVFD

=DEXGRZD QDEU]HĔD ]Z\NOH

WZRU]\ĈFLDQöNWÑUDIL]\F]QLHLSV\- FKLF]QLHRGFLQDQDEU]HĔHRGRNROLF\

:SURMHNWDFKSU]HNV]WDäFHþQDEU]H- Ĕ\]DXZDĔDOQHVWDMHVLö]ZLöNV]HQLH

przestrzeni publicznej poprzez swo- ERGQñLQWHUDNFMöPLöG]\SU]HVWU]HQLñ

ZHZQöWU]Qñ OñGRZñ D]HZQñWU]Qñ

DNZHQHP ZRGQ\P :DĔQH MHVW

ZSURZDG]HQLHPLHV]NDQLÑZNLD]D- razem jej procentowe ograniczenie MDN SRND]DäD DQDOL]D ZDKD VLö

RQD ZJUDQLFDFK  u 7MXYKRO- PHQZVWRäHF]Q\PPLHĈFLH2VORRG

u Z]DEXGRZLH Z\VS ILRUGX

Z6WDYDQJHU3RQLHZDĔQDEU]HĔDVWD- MñVLöPLHMVFDPLXU]ñG]DQLDWäXPQLH

RGZLHG]DQ\FKIHVWLZDOLMDUPDUNÑZ

NRQFHUWÑZ XURF]\VWRĈFL LLQQ\FK

VSRQWDQLF]Q\FK VSRWNDþ Z\VRND

koncentracja zabudowy mieszka- QLRZHM SRGZDĔDäDE\ UÑĔQRURGQRĈè

Z\NRU]\VWDQLDQDEU]HĔD

&HFKñ SU]HVWU]HQL SXEOLF]QHM

QDEU]HĔDMHVWHODVW\F]QRĈèu]Z\NOH

QDEU]HĔHPXVLE\èGRVWRVRZDQHGR

ZLHOX ]PLDQ NWÑUH ZSURZDG]DMñ

UÑĔQLXĔ\WNRZQLF\ZUÑĔQ\PF]DVLH

poprzez stworzenie przyjaznego ĈURGRZLVND ZUD] ]]DVREDPL PD- ä\FK IRUP LLQVWDODFML 3U]\U]ñG\ QD

SODFDFK ]DEDZ SU]\FLñJDMñ G]LHFL

ZUÑĔQ\P ZLHNX 'RVWöSQRĈè QD- EU]HĔD GOD SLHV]\FK LURZHU]\VWÑZ

]ZäDV]F]D ZPLDVWDFK ZLöNV]\FK

.RSHQKDJD2VORMHVWSRGVWDZRZñ

FHFKñVLHFLNRPXQLNDF\MQHM:PLD- stach norweskich rozrzuconych na Z\VSDFKLSÑäZ\VSDFK2VOR6WDYDQ- JHU]QDF]ñFRZ]UÑVäWUDQ]\WZRGQ\

.UÑWNLHODWRSRZRGXMHWHĔXU]ñG]DQLH

QD QDEU]HĔDFK VH]RQRZ\FK ERLVN

LSODFÑZVSRUWRZ\FK

:DĔQ\VWDäVLöGRVWöSGRZRG\

NWÑUD MHVW QDMZLöNV]\P DWXWHP NDĔ- GHJRQDEU]HĔDLVWDMHVLöFHQWUDOQ\P

FHOHPG]LDäDQLD0RĔHWRE\èSRND]

WUDG\F\MQ\FK PRUVNLFK XU]ñG]Hþ

jak prom lub port czy rynek rybny, DOERQRZR]DäRĔRQHOLQLHWUDPZDMÑZ

PRUVNLFKNWÑUHQLHW\ONRSU]\FLñJDMñ

XĔ\WNRZQLNÑZGRQDEU]HĔDDOHWDN- ĔH JHQHUXMñ ]DLQWHUHVRZDQLH ZĈUÑG

ZLG]ÑZ

:WNDQNö QDEU]HĔ\ ZGUDĔDQD

MHVWIXQNFMDPX]HDOQDNWÑUDSRV]HU]D

ZLHG]ö RRVREOLZRĈFLDFK UR]ZRMX

ORNDOQHJR LVW\PXOXMH UR]ZÑM SU]H- P\VäXORNDOQHJRWUDG\F\MQHGODW\FK

WHUHQÑZ0X]HD5HJLRQDOQHL0X]HD

0RUVNLH0X]HXP5RS\Z6WDYDQJHU

0X]HXP7XQHOL.ROHMRZ\FKZH)OÃP

)MRUGFHQWUXP Z+HOOHV\WW 0X]HXP

+DQ]HDW\FNLHZ%HUJHQLWS

+DO\QD3HWU\VK\Q .DWHGUD3URMHNWRZDQLD.UDMREUD]X

:\G]LDä.V]WDäWRZDQLDćURGRZLVND

=DFKRGQLRSRPRUVNL8QLZHUV\WHW

7HFKQRORJLF]Q\

/DQGVFDSH'HVLJQ'HSDUWPHQW )DFXOW\RIWKH(QYLURQPHQWDO6KDSLQJ :HVWSRPHUQ8QLYHUVLW\RI7HFKQRORJ\

3U]\SLV\

1 0DWHULDä SU]HGVWDZLRQ\ ZDUWXNXOH MHVW

HIHNWHP EDGDþ SRUÑZQDZF]\FK GRW\F]ñF\FK

UHZLWDOL]RZDQ\FKPLDVWQDGU]HF]Q\FKSURZD

G]RQ\FKZUDPDFKSURMHNWXEDGDZF]HJRZäD

VQHJR .RPLWHWX %DGDþ 1DXNRZ\FK 01L6:

SW%XGRZDWRĔVDPRĈFL6]F]HFLQDZRSDUFLX

RZ\NRU]\VWDQLH NXOWXURZ\FK ZDUWRĈFL NUD

MREUD]X QDGU]HF]QHJR PLDVWD 1U SURMHNWX

11

:\EUDQH ]DJDGQLHQLD ]RVWDä\ UR]EXGRZDQH

ZSXEOLNDFML+3HWU\VK\Q0&]DäF]\þVND

3RGROVND($6RFKDFND6XWNRZVND$3LODU

F]\NUHGQDXNu+3HWU\VK\Q%XGRZD

WRĔVDPRĈFL6]F]HFLQDZRSDUFLXRZ\NRU]\VWD

QLHNXOWXURZ\FKZDUWRĈFLNUDMREUD]XQDGU]HF]

QHJRPLDVWD6]F]HFLQZ\GDZQLFWZR+RJEHQ

7KHPDWHULDOSUHVHQWHGLQWKHDUWLFOHLVDUHVXOW

RIFDVHVWXGLHVRIWKHVHOHFWHGUHYLWDOLVDWLRQVRI

ULYHUVLGHFLWLHVGRQHZLWKLQWKHUHVHDUFKVFKH

PHRIWKH&RPPLWWHHIRU6FLHQWLILF5HVHDUFK

DQG +LJKHU (GXFDWLRQ 'HSDUWPHQW .RPLWHW

%DGDþ1DXNRZ\FK0QL6:%XLOGLQJ6]F]H

FLQqV,GHQWLW\EDVHGRQWKHXVHRIWKHFXOWXUDO

ODQGVFDSHYDOXHVRIWKHULYHUVLGHFLW\3URMHFW

1R11^th

2 (NRORJL]P MHVW SRVWU]HJDQ\ MDNR QRZ\P

QXUWP\ĈOLSROLW\F]QHMNWÑU\ZFLñĔMHV]F]HVLö

UR]ZLMD LNV]WDäWXMH (NRORJL]P ZVND]XMH QD

]HUZDQLH ZLö]L PLöG]\ F]äRZLHNLHP DUHV]Wñ

ĈZLDWDRĔ\ZLRQHJRLQLHRĔ\ZLRQHJR6SU]HFL

ZLDVLöLQVWUXPHQWDOQHPXWUDNWRZDQLXELRVIHU\

LHNRVIHU\MDNRĈURGNÑZGRFHOÑZZ\W\F]DQ\FK

SU]H] WHFKQRVIHUö LDQWURSRVIHUö =ZUDFD

XZDJöQDQLH]Z\NOHZDĔQ\IDNWZ]DMHPQHJR

SRZLñ]DQLD HOHPHQWÑZ HNRVIHU\ ]PLHU]D GR

]DSRELHJDQLD LKDPRZDQLD GHVWUXNFML ĈURGR

ZLVNDQDWXUDOQHJRSU]H]F]äRZLHND>7RNDUF]\N

5  :VSÑäF]HVQH GRNWU\Q\ SROLW\F]QH

:DUV]DZD:ROWHUV.OXZHUu

 KWWSZZZUHJMHULQJHQQRHQGHSPG

GRFXPHQWVDQGSXEOLFDWLRQVJRYHUQPHQWSUR

SRVLWLRQVDQGUHSRUWV5HSRUWVWRWKH6WRUWLQJ

ZKLWHSDSHUVUHSRUWQRWR

WKHVWRUWLQJKWPO"LG 

4 KWWSZZZSSVRUJEORJZDWHUIURQWV\QRS

VLVFRQIHUHQFHPRUH

 ,ELGHP

 ,ELGHP

 KWWSZZZSSVRUJDUWLFOHVBTXDOLWLHVB RIBDBJUHDWBZDWHUIURQW

 KWWSZZZSSVRUJEORJZDWHUIURQWV\QRS

VLVFRQIHUHQFHPRUH

 KWWSSOXUEDUDPDFRPSURMHFWWMXYKROPHQ

10 KWWSZZZSURVMHNWIMRUGE\HQRVORNRP

PXQHQRDUWLFOHKWPO

11 KWWSZZZSURVMHNWIMRUGE\HQRVOR

NRPPXQHQR JHWILOHSKSIMRUGE\NRQWR

UHW)-25'%<(1,QWHUQHWW

)-25'%<(1'RNXPHQWHUGRNX

PHQW)MRUGE\SODQHQB.RUWYHUVMRQB(QJHOVN

SGI

12 ,ELG]REWHĔ-DäRZLHFNL%6SRäHF]

QHZ\WZDU]DQLHSU]HVWU]HQL:DUV]DZD

 KWWSQRZLNLSHGLDRUJZLNL6WDYDQJH

U*DPOHB6WDYDQJHU ]RE WHĔ &]DMNRZVNL

- 0X]HD QD ZROQ\P SRZLHWU]X Z(XURSLH

5]HV]ÑZ6DQRN']LöJLHO/1RU

ZHVNLHPX]HDVNDQVHQRZVNLHe3ROVND6]WXND

/XGRZDsW;;,,,]

14 KWWSZZZUHJMHULQJHQQRQQGHSPGGRN

UHJSXEOVWPHOGUHSRUWQRWRWKH

VWRUWLQJKWPO"LG 

 &]DMNRZVNL -  0X]HD QD ZROQ\P

SRZLHWU]XZ(XURSLH5]HV]ÑZ6DQRN&]DM

NRZVNL -  ćUHGQLRZLHF]QH ]DE\WNL

ZVNDQVHQDFK (XURS\ >Z@ 'DZQH LZVSÑä

F]HVQHREOLF]DNXOWXU\HXURSHMVNLHMuMHGQRĈè

ZUÑĔQRURGQRĈFL SRG UHG +DOLQ\ 5XVHN

3UDFH 1DXNRZH 8QLZHUV\WHWX ćOñVNLHJR

Z.DWRZLFDFK6WXGLD(WQRORJLF]QHL$QWURSR

ORJLF]QH79,Vu']LöJLHO/

1RUZHVNLH PX]HD VNDQVHQRZVNLH e3ROVND

6]WXND/XGRZDs7;;,,,]ē\JXOVNL

-3R]DNRQVHUZDWRUVNLHDVSHNW\PX]HÑZQD

ZROQ\P SRZLHWU]X >Z@ 0X]HD QD ĈZLHFLH

:VWöSGRPX]HDOQLFWZD:DUV]DZD

 KWWSS[%HUJHQBFLW\BFHQWUHBDQGBVXU

URXQGLQJVB3DQRUDPDBHGLWHG

 KWWSHQZLNLSHGLDRUJZLNL%HUJHQ8U

EDQBDUHDV ]RE WHĔ &KRäRGXEVNL $ 

:DUWRĈFLNXOWXURZRF\ZLOL]DF\MQHZUR]ZRMX

WRĔVDPRĈFL *GDþVND 2FKURQD =DE\WNÑZ

QUVu7RPDV]HZVNL$0LDVWR

MDNRPLHMVFHSDPLöFL>Z@7RĔVDPRĈèPLDVWD

RGEXGRZDQHJR$XWHQW\F]QRĈèuLQWHJUDOQRĈè

uNRQW\QXDFMDSRGUHG5RPDQ\&LHOñWNRZ

VNLHM*GDþVN

 KWWSZKFXQHVFRRUJHQOLVW

 KWWSORULKHQU\FDEHUJHQWUDYHO

P X V H X P V  D U W  J D O O H U L H V  E U \ J J H Q  D Q G  UHVWDXUDQWV