Tworzenie i stosowanie prawa
Technika prawodawcza, tytuł ustawy
Podręcznik
• Michał Błachut, Jacek Kaczor Tworzenie prawa Zbiór zadań
• TECHNIKA PRAWODAWCZA - WŁODZIMIERZ GROMSKI, JACEK KACZOR, MICHAŁ BŁACHUT
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki
prawodawczej„ (Dz.U. 2002 nr 100 poz. 908. z późn.
zm.)
Technika prawodawcza
• Ujęcie wąskie: systematyka wewnętrzna aktu prawnego
• Ujęcie szersze: wąskie + włączenie aktu do systemu
• Ujęcie najszersze: ujęcie szersze + metodyka
przygotowania projektu aktu
Dyrektywa celowościowa
• „jeśli chcesz osiągnąć cel C, postępuj w sposób S” – jeśli chcesz stworzyć dobry akt prawny,
postępuj według tych zasad
• Nie wpływają na ważność aktu.
Skutki niestosowania:
• Trudności interpretacyjne
• Niekompatybilność z systemem normatywnym
• W drastycznych przypadkach – naruszenie
podstawowych zasad prawa prowadzące do
niekonstytucyjności
Dyrektywy techniki prawodawczej odnoszą się do:
• Języka aktu (ma być zrozumiały)
• Jednolitości i zupełności (akt wyczerpuje całość zagadnienia)
• Systematyki wewnętrznej (podział na przepisy ogólne i szczególne) i zewnętrznej (jeden akt – jedno zagadnienie)
• Logicznego podziału (możliwość intuicyjnego i szybkiego szukania przepisów)
• Zwięzłości (krótko, zrozumiale i na temat)
Projekt aktu
Ustawa
Tytuł ustawy
• Funkcja informacyjna (o czym jest ustawa)
• Funkcja interpretacyjna (jak rozumieć jej treść,
pod jakim kątem stosować wykładnię)
Tworzenie nazwy ustawy
Ustawa (rodzaj aktu) z dnia 21 maja 1999 r. (data)
o broni i amunicji
(określenie przedmiotu)
Data ustawy
• Data ostatecznego przyjęcia przez Sejm z dnia 21 maja 1999 r.
• „z dnia” – z małej litery
• 21 – dzień podany cyframi arabskimi
• maja – miesiąc słownie, poprawnie odmieniony
• 1999 r. – rok cyframi arabskimi z oznaczeniem „r.” na
końcu
Określenie przedmiotu
• Zwięzłe (krótkie, proste łatwe do zapamiętania)
I jednocześnie
• Adekwatne (wyjaśniające treść, bez
pominięcia elementów merytorycznych)
Określenie przedmiotu
1. Opisowe – zaczynające się od małego „o”
2. Rzeczowe – zaczynające się od wyrazów:
• Kodeks, Prawo, Ordynacja
• „Przepisy wprowadzające”
Określenie opisowe
• Najczęstsze
• W przypadku regulacji kilku spraw, „o” tylko raz:
„o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży”
• Przytaczanie tytułów innych ustaw TYLKO w wypadkach zmiany innej ustawy:
„o zmianie ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym”
Określenie rzeczowe
1. Regulacja jakiejś znacznej dziedziny
2. Przepisy wprowadzające inną ustawę
Ad. 1
• Kodeks – kwalifikowana forma porządkowania,
monumentalna dziedzina stosunków, jedna gałąź prawa
Kodeks karny, Kodeks postępowania administracyjnego
• Prawo – obszerna, ale niejednorodna dziedzina, przepisy z różnych gałęzi prawa
Prawo celne
• Ordynacja – nawiązuje do tradycji
Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczpospolitej Polskiej
Ad. 2
• Przepisy wprowadzające – gdy ustawa tak dalece idące zmiany, że przepisy wprowadzające muszą być uregulowane osobno.
• „Przepisy wprowadzające” + nazwa ustawy <ustawa z dnia…>
„Przepisy wprowadzające Kodeks Karny”
• Zawiera przepisy o wejściu w życie, zmieniające, uchylające,
przejściowe i dostosowujące – w związku z harmonizacją systemu spowodowaną ustawą „główną”.
• Wchodzi w życie razem z ustawą główną.