Deisiejszy numer zawiera 6 stroń Cena pojedyńe&ego egzemplarza 15 groszy
Wąbrzeźno, czwartek 16 kwietnia 1931 r.
Nr. 45 Rok X
Pod komendę Hindenburga.HGFEDCBA C ią g le je s z c z e d z ie ją s ię n a ś w ie o ie rz e c z y , o
k tó ry c h filo z o fo m s ię n ie ś n iło .
B o k o m u ż i w ja k im ś n ie p rz y w id z ie ć s ię k ie d y k o lw ie k m o g ło , ż e fe ld m a rsz a łe k H in d e n b u rg , o b e c n y p r e z y d e n t R z e s z y N ie m ie c k ie j, w c ie le n ie p ru s k ie g o m ilita ry z m u i ju n k ie rs tw a , s ta n ie s ię n ie - ty lk o m ę ż e m z a u fa n ia Il-g ie j M ię d z y n a ro d ó w k i s o c ja lis ty c z n e j, a le — p o n ie k ą d n a w e t je j d o b ro c z y ń c ą ?
A je d n a k ta k je s t, — s tw ie rd z a to c z a rn o n a b ia łe m p r a s a s o c ja lis ty c z n a ... w P o lsc e .
H in d e n b u rg , ja k w ia d o m o , o p ie ra ją c s ię n a s w y c h u p ra w n ie n ia c h p r e z y d e n ta R z e s z y , z a w ie s ił (g w a ra n c je k o n s ty tu c y jn e R e p u b lik i N ie m ie c k ie j. N ie m a ta m o b e c n ie a n i s w o b o d y p ra s y , a n i w o ln o ś c i z e b r a ń i z g ro m a d z e ń , a n i n a w e t — ta je m n ic y k o re s p o n d e n c ji p ry w a tn e j.
Z a m ia s t „ w ie lk ie j k a r ty s w o b ó d " — p o z o s ta ł n a p la c u p o lic ja n t n ie m ie c k i, ja k o w y łą c z n y s tró ż in te r e su p a ń s tw o w e g o i s z a fa rz „ s w o b ó d " o b y w a te ls k ic h .
Z d a w a ło b y s ię , ż e s o c ja liś c i n ie m ie c c y , a z n i
m i i H -g a M ię d z y n a ro d ó w k a , w k tó r e j o n i w ła śn ie w o d z ą re j, z a k ip ią g n ie w e m i o b u rz e n ie m .
N ic p o d o b n e g o .
M ię d z y n a ro d ó w k a , ja k to s tw ie rd z a s o c ja lis ty c z n a p r a s a z „ R o b o tn ik ie m " n a c z e le , n ie ty lk o m ilc z y , a le je s t z a d o w o lo n a z d e k r e tu H in d e n b u r
g a ,.. a lb o w ie m : „ d e k re t te n je s t s k ie ro w a n y p rz e - c iw k o h ittle ro w c o m i k o m u n is to m " .
M n ie jsz a z te rn , ż e P P S C K W , p is z ą c o te rn , c y n ic z n ie p ro d u k u je tu je sz c z e je d e n d o w ó d s w e j
„ m o ra ln o ś c i m u rz y ń s k ie j": — d o b re s ą s w o b o d y k o n s ty tu c y jn e , je ś li s łu ż ą s o c ja lis to m , — a le s z k o d liw e s ą , g d y s łu ż ą h ittle ro w c o m i k o m u n is to m . M n ie jsz a o to , „ M o ra ln o ś c i m u rz y ń sk ie j" m a m y d o w o d y n a k a ż d e j n ie m a l s tro n ie p r a s y p a rty jn e j.
W a ż n ie jsz e m je s t p y ta n ie : — ja k ie g o ż to u s to s u n k o w a n ia w y ra z e m s ą ta k ie p o g lą d y p p . s o c ja lis tó w „ p o ls k ic h " z e s ta n o w iś k a p o lity c z n e g o i z e s ta n o w is k a n a s z y c h s to su n k ó w w e w n ę trz n y c h ? W y tw a rz a s ię tu b o w ie m b a rd z o „ o ry g in a ln y " i
„ c ie k a w y " ła ń c u c h z a le ż n o śc i p o lity c z n e j.
O to z o b a c z m y g o .
S o c ja liś c i n ie m ie c c y , n ie m o g ą c w y trz y m a ć w a lk i k o n k u re n c y jn e j z h it tle n o w c a m i i k o m u n i
s ta m i, c h ro n ią s ię p o d s k r z y d ła H in d e n b u rg a i je g o d e k r e tu , z a w ie s z a ją c e g o s w o b o d y k o n s ty tu c y jn e . .
S o c ja liś c i n ie m ie c c y re j w o d z ą w Il-g ie j M ię d z y n a ro d ó w c e .
Z a ś n a s i „ p ra w o w ie rn i” s o c ja liś c i (P P S . C K W .) s ą ty lk o w y ra z e m p o lity k i Il-g ie j M ię d z y n a ro d ó w k i.,.
A w ię c ....
W y tw a rz a s ię te d y ła ń c u c h ta k i: — s o c ja liś c i n ie m ie c c y rz ą d z ą Il-g ą M ię d z y n a ro d ó w k ą , — Il-g a M ię d z y n a ro d ó w k a rz ą d z i p o ls k im i s o c ja lis ta m i z p o d z n a k u C K W ., — z a ś s o c ja liś c i n ie m ie c c y u z a le ż n ili s ię o d H in d e n b u rg a ...
C z y n ie z n a c z y to , ż e i „ p o l s c y ” s o c ja liś c i z to w . N ie d z ia łk o w s k im n a c z e le p ó jd ą p o d k o m e n d ę H in d e n b u rg a ?
N ie p ie rw sz y to ju ż r a z m a m y m o ż n o ś ć s tw ie r
d z ić , ż e p a r tja P P S -C K W je s t „ o b c ą a g e n tu r ą " n a te re n ie R z e c z y p o s p o lite j P o ls k ie j,
A le n ig d y je sz c z e p r a s a C K W . P P S . n ie s tw ie r
d z a ła te g o z ta k im c y n iz m e m i z ta k ą o tw a rto ś c ią , ja k d z is ia j, w y ra ż a ją c s w e z a d o w o le n ie z d e k r e tu H in d e n b u rg a , z a w ie sz a ją c e g o s w p b o d y k o n s ty tu
c y jn e w N ie m c z e c h . D z e ta .
Hiszpania Republiką.
KRÓL ALFONS ABDYKOWAŁ.
Madryt, 14. 4. — W d n iu d z is ie js z y m a b d y k o - w a ł k r ó l H isz p a n ji A lfo n s , z rz e k a ją c s ię ró w n o c z e śn ie p r a w d o tro n u d la s w e j ro d z in y . — R z ą d re p u b lik a ń s k i z o s ta ł ju ż u tw o rz o n y , k tó re g o p r e z y d e n te m w y b ra n o re p u b lik a n in a Z a m o rrę . K ró l A lfo n s k ró lo w a ł 2 9 la t; m a u k o ń c z o n y c h la t 4 5 , a w d n iu d z is ie js z y m u d a ć s ię m ia ł z ro d z in ą d o F ra n c ji.
Skazanie polskiego marynarza w Gdańsku.
Gdańsk. 11 b m . o d b y ła się ro z p ra w a p rz e d są d e m ła w n ic z y m w s p ra w ie m a ry n a rz a p o lsk ie g o s ta tk u „ K o p ern ik " W ład y sław a J e rz y k a . P o m im o , iż w c z a sie p rz e w o d u w szy stk ie z e z n an ia św iad k ó w p rz e m a w ia ły n a k o rz y ść Je ż y k a , są d o p a rł się w sw o im w y ro k u c a łk o w icie n a d a n y c h śled z tw a p o licji k ry m in aln e j i m im o iż p ro k u ra to r p rz y z n a ł sa m , ż e n ie m ó g ł d o jrz e ć m o ty w u , k tó ry sk ło n ił J e ż y k a d o je g o c z y n u i d o sk o n a le p rz e p ro w a d z o n e j o b ro n y z e stro n y a d w o k a ta K ie rw in - g a są d o g ło sił w y ro k , n a m o c y k tó re g o sk a z a ł J e
ż y k a n a 6 ty g o d n i a re sz tu . O b ro ń c a z a p o w ied z ia ł w n iesie n ie a p ela cji i z a ż ąd a ł z w o ln ie n ia J e ż y k a z a k a u c ją . Ż ą d a n ie to b e z ż a d n e j p ra w ie d y sk u sji są d o d d a lił.
W d ru g i d z ie ż W ie lk ie jn o c y n iew y k ry ci d o ty c h cz as s p ra w c y n a p a d li n a z n a id u ją cy się w d o k ac h sto cz n i S c h ich a u w re p a rac ji s ta te k „ K o p ern ik 11, n a le ż ąc y d o p o lsk ie j lu sz - c za rn i ry ż u w G d y n i. Z ło c zy ń c y p o ra n ili d o zo ru jąc eg o m a ry n a rza W ła d y sła w a J e rz y k a , w y ry w sz y m u n a p iersiac h n o ż e m z n a k h itlero w sk i „ H ac k en k re u tz " . R ó w n ież n a le ż ą cy c h w k a ju cie i n a p o k ład z ie p rz ed m io tac h , o ra z p rz e c h o w y w a n e j ta m fla d ze p o lsk ie j w y k o n a li te n że z n a k . N a w n io se k k o m isa rz a R . ? . w G d a ń sk u lu sz cz a rn ia g d y ń sk a z a rzą d z iła n a ty ch m ia sto w e w y c o fa n ie sw e g o s ta tk u z e s to
NOWA LINJA MORSKA.
G d y n ią, W n a jb liż sz y ch .d n iac h u ru c h o m io n a z o sta n ie n o w a lin ja m o rsk a G d y n ia — R o tte rd a m . S ta te k k u rso w a ć b ę d z ie d w a ra z y m ie się c zn ie .
Madryt. — W w y b o ra ch k o m u n a ln y ch , k tó re o d b y ły się w H isz p a n ji w u b ie g łą n ie d z ielę , re p u b lik a n ie o d n ieśli z w y c ię stw o . W y n ik w y b o ró w w y w o ła ł w sto lic y n a stró j n e rw o w y . R z ą d z m o b i
liz o w a ł 4 .0 0 0 g w a rd z istó w , k tó rz y ra z e m z p o li
c ją i d w o m a p u łk a m i h u saró w o b sa d z ili m ia sto . P a ła c u k ró lew sk ie g o s trz e g ą sp e c ja ln e o d d z iały k a w a le rji. O b e c n y g a b in e t H z n e ra p o d a się d o d y m isji a n o w y rz ą d m a stw o rz y ć k s. A lb a .
c z n i S c h ich a u , p rzy c ze m n a s tąp iła z e stro n y p o lsk ie j o d p o w ie d n ia in terw en c ja w se n ac ie , W ra zie p o w tó rz e n ia się p o d o b n y ch z a jść w strz y m a n e z o sta n ą w szy stk ie o b sta lu n k i rz ąd o w e, u d zie la n e sto c zn i n a te ry to rju m g d a ń sk ie m . N a ilu stra c ji w id z im y m a ry n a rz a J e rz y k a , k tó rem u z b ro d n ia rz e n o ż em n a p ie rsiac h w y rżn ę li z n a k h ittlero w sk i „ H a k - k e n k re u tz“ , n a d o le k a rtk a z n a p ise m : „ ten k rzy ż to d la
P iłsu d sk ie g o " , p o z o staw io n a n a p ie rsia ch m ary n arz a.
S ta te k p o lsk i „ K O P E R N IK ", n a k tó ry m n ie zn a n i sp ra w c y d o k o n a li z b ro d n i.
B a n d e ra p o lsk a z k rz y ż e m h ittłe ro w sk im .
DR. SAHM — NADBURMISTRZEM BERLINA.
B e rlin . 1 4 . 4 . — D z isia j o d b y ły się tu w y b o ry n a d b u rm istrz a m . B e rlin a; w ię k sz o ść g ło só w o - trz y m a ł b . p re z y d e n t se n a tu g d a ń sk ie g o d r, S a h m .
=■■-■■■ Str. 2 „GŁOS WĄBRZESKI" Nr. 41 ---
Proces upiora z Dusseldorfu.
Dusseldorf. — W YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAd n iu 1 4 b m . r o z p o c z ą ł s ię s e n s a c y jn y p r o c e s p r z e c iw k o P io tro w i K iir te n o w i
o 9 m o r d e rs tw i 7 u s iło w a ń m o r d e r s tw a . — P r o c e s o d b y w a s ię w s p e c ja ln e j s a li, n a k tó r ą z a m ie n io n o s a lę g im n a s ty c z n ą d a w n ie js z y c h k o s z a r . W p ie rw s z y m d n iu r o z p r a w y K iir te n o p o w ia d a ł o p r z e jś c ia c h s w e j m ło d o ś c i o r a z p r z y z n a ł s ię , ż e p r z y d o k o n y w a n iu ty c h m o r d e rs tw k ie r o w a ł n im in s ty n k t s a d y z m u .
UPIÓR Z DUSSELDORFU.
Powyższa ilustracja wyobraża Piotra Kiirtena z żoną.
Skazanie szpiega Siemiątkowskiego.
—'■ T o ru ń , W p o n ie d z ia łe k , 1 3 b m . o d b y ła s ię p rz e d S ą d e m A p e la c y jn y m w T o ru n iu p rz y d rz w ia c h z a m k n ię ty c h ro z p ra w a p rz e c iw k o A n to n ie m u S ie m ią tk o w s k ie m u , b . s t.
p o s te ru n k o w e m u P o lic ji P a ń stw o w e j z W y g o d y , z a m ie s z k a łe m u . o s ta tn io w N ie lu b iu , o s k a rż o n e m u o z b ro d n ię s z p ie g o s tw a n a rz e c z N ie m ie c . S ie m ią tk o w s k i n a ro z p ra w ie P rz e d S ą d e m O k rę g o w y m w T o ru n iu w s ie rp n iu u b . ro k u s k a z a n y z a s ta ł n a 3 la ta w ię z ie n ia i o d w y ro k u te g o w n ió s ł o d w o ła n ie . S ą d A p e la c y jn y p o p rz e p ro w a d z e n iu p rz e w ’o d u są d o w n e g o i p o p rz e s łu c h a n iu lic z n y c h ś w ia d k ó w o p a rł s ię n a d o w o d a c h rz e c z o w y c h i o rz e c z e n iu z n a w ’c y k p t. C z e c h a i z a tw ie rd z ił w y ro k I. in sta n c ji, s k a z u ją c y S ie m ią tk o w s k ie g o n a 3 la ta w ię z ie n ia , p o z b a w ie n ie p ra w o b y w a te ls k ic h
A D A M K R E C H O W IE C K Ł
SZARY WILK
3 4 )' (C ią g d a ls z y ).
N a p ró ż n o tłu m a c z y ła je j A g a ta , iż ta c y k ró le w ic z e je n o w b a ś n ia c h is tn ie ją . M a rta z n ie d o w ie rz a n ie m k i
w a ła g ło w ą i c ie m n e m i o c z y m a p a trz y ła w b łę k it n ie b ie s k i. ; ■ ' '
— T a k ie ta m c u d a w g ó rz e — m y ś la ła , — ta k ie s ło ń c e p ro m ie n n e się p a li, ta k ie ja s n e g w ia z d y ś w ie c ą w n o c p o g o d n ą ; a n a z ie m i ty le k w ia tó w p rz e c u d n y c h , ty le p ta s z ą t w p o w ie trz u ś p ie w a ją c y c h , ż e a ż s e rc e ro ś n ie . D la c z e g ó ż b y b y ć n ie m o g ło i ry c e rz y o tw a rz a c h ja sn y c h , a z ło ty c h z b ro ja c h , i c a łe g o ś w ia ta , ta k ie g o , ja k i m i się ś n i... ta m , d a le k o , z a m u re m ! M u si to b y ć !...
I n ie m ó w iła ju ż n ic , n ie p rz e c iw ia ła s ię A g a c ie , le c z d o b ry z n a la z łs z y m o m e n t, u p ro s iła ją n ie ra z je s z c z e o n o w ą ja k ą o p o w ie ś ć p rz e c u d n ą , a lb o o tę s a m ą , c o p ie r
w e j, k tó re j s łu c h a ła le ż ą c .n a m u ra w ie , tw a rz ą k u p r o m ie n n e m u n ie b u , w p a trz o n a w n ie , ja k b y się s ta m tą d c u d u s p o d z ie w a ła a z a słu c h a n a c a łą d u s z ą w s ło w a A g a ty i s w o je w ła sn e m a rz e n ia .
I b y ło je j z n o w u d o b rz e , ro z k o sz n ie , c h o ć tę sk n o n ie ra z , a ż d o łe z .
T y m c z a se m w s z e lk i ś la d d a w n e j c h o ro b y z n ik a ł.
Z d a w a ło się o w s z e m , ż e o d tą d sił p rz y b y w a ło je j w d w ó jn a só b . U ro s ła a w y p ię k n ia ła ta k , ż e n ie ra z A g a ta s ta w a ła n a p rz e c iw n ie j w z a c h w y c ie .
— K ró lo w o m o ja ! — w o ła ła ; — a s k ą d ty te o c z y c ie m n e w z ię ła , i te w ło s y , ja k 'z ło te , i te k ra s n e lic a ?
— B ó g d a ł! — ś m ia ło się d z ie w c z ę , i w o g ro d z ie Z a m k o w y m z b ie ra ło k w ia ty i z ie lo n e liś c ie z d rz e w , s tro ją c n ie m i g ło w ę i k o s z u lę s w ą b ia łą .
p rz e z d a ls z e 1 0 la t z d o p u s z c z e n ie m d o z o ru p o lic y jn e g o o - ra z n a o p ła tę k o s z tó w s ą d o w y c h . R o z p ra w ie p rz e w o d n ic z y ł p re z e s S ą d u A p e la c y jn e g o p . S z y s z k o , ja k o w o ta n c i z a s ia d a li s ę d z io w ie S . A . S o s iń s k i i K ru k o w s k i, o s k a rż a ł p ro k u r a to r P le je w s k i. O s k a rż o n e g o b ro n ił z u rz ę d u a d w . P rz y - s ie c k i.
Nowe łodzie podwodne.
Warszawa. — W e d łu g w ia d o m o śc i, o tr z y m a n y c h z P a r y ż a , w d n iu ś w ię ta n a r o d o w e g o d n ia 3 m a ja r. b . m a p r z y b y ć d o p o r tu w o je n n e g o w G d y n i p ie rw s z a p o ls k a łó d ź p o d w o d n a ,,W il'k “ , k tó r a o d b y w a o b e c n ie o s ta tn ie p r ó b y w p o r c ie C h e r b o u r g w e F r a n c ji.
P o d c z a s p o d r ó ż y p o w r o tn e j z M a d e ry n a k o n tr to r p e d o w o u „ W ic h e r 11 M a r s z a łe k P iłs u d s k i z w ie d z ił w C h e r b o u rg u „ W ilk a " k tó ry je s t n a jz u - p e łn e jn ie j n o w o c z e s n ą ło d z ią p o d w o d n ą , z a o p a tr z o n ą w o s ta tn ie z d o b y c z e te c h n ik i n a w ig a c y jn e j i w o je n n e j.
W c ią g u b ie ż ą c e g o r o k u d o G d y n i m ą ją r ó w n ie ż p r z y b y ć in n e je d n o s tk i w o je n n e , b u d o w a n e w s to c z n ia c h f r a n c u s k ic h , a w ię c k o n tr to r p e d ó w ie c
„ B u r z a " i d w ie d a ls z e ło d z ie p o d w o d n e : „ Ż b ik "
i ..R y ś " . . . . i
T r z y n a s z e ło d z ie p o d w o d n e s ta n o w ić b ę d ą d y w iz jo n , k tó r y z a le ta m i s w e m i p r z e w y ż s z a ło d z ie p o d w o d n e in n y c h p a ń s tw b a łty c k ic h .
W e d łu g o p in ji f a c h o w c ó w r ó w n ie ż k o n tr to r - p e d o w ie c „ W ic h e r " i „ B u r z a " o d g r y w a ć b ę d ą n a B a łty k u w ie lk ą ro lę , a lb o w ie m m o g ą o n e z p o w o d z e n ie m z a s tę p o w a ć (le k k ie k r ą ż o w n ik i.
X
WYROK NA POLAŃSKIEGO.
Warszawa, — W d n iu 1 4 b m . z o s ta ł z a k o ń c z o n y p r o c e s p r z e c iw k o P o la ń s k ie m u . W y r o k ie m s ą d u , s p r a w c a z a m a c h u n a p o s e ls tw o s o w ie c k ie w W a r s z a w ie s k a z a n y z o s ta ł n a 1 0 J a t c ię ż k ie g o w ię z ie n ia o r a z 6 0 0 z ł. o p ła ty s ą d o w e j.
WSTRZYMANIE WYJAZDU PRZEMYSŁOWCÓW POLSK ICH DO SOWIETÓW.
Warszawa. — D n ia 1 4 b m . o g o d z . 7 -m e < j z a c z ę li z b ie r a ć s ię u c z e s tn ic y in fo rm a c y jn e j w y c ie c z k i p r z e m y s ło w c ó w p o ls k ic h , k tó r a m ia ła u d a ć s ię d o R o s ji S o w ie c k ie j. G d y d o w ie d z ia n o s ię je d n a k z p r a s y o k o m u n ik a c ie s o w ie c k im , k tó r y s tw ie r d z ił, ż e s ta n p r z e m y s łu je s t k a ta s tro f a ln y i ż e o s ta tn im r a tu n k ie m je g o s ą z a m ó w ie n ia s o w ie c k ie , w o b e c te g o u b liż a ją c e g o k o m u n ik a tu w y c ie c ż k a w s tr z y m a ła s w ó j w y ja z d .
RADJO WATYKAŃSKIE.
Citta del Vaticano. — Z n a k r a d jo s ta c ji w a ty k a ń s k ie j H V J i fa łle 1 9 ,8 4 i 5 0 ,2 6 m . z o s ta ły z a r e je s tr o w a n e w m ię d z y n a ro d o w y c h u r z ę d a c h r a d jo - w y c h w W a s z y n g to n ie i B e m ie . W s z y s tk ie p r z e d s ta w ic ie ls tw a d y p lo m a ty c z n e S to lic y Ś w ię te j o r a z w s z y s c y k a r d y n a ło w ie - a r c y b is k u p i n a c a ły m ś w ie c ie o tr z y m a ją s p e c ja ln e o d b io r n ik i, p o c z e m d la k a ż d e g o a p a r a tu u s ta lo n e z o s ta n ą d o
J u ż się te ż w z a m c z y s k u p o m ię d z y s tra ż ą ro z c h o d z ić p o c z ę ły w d e ści o u ro d z ie te j d z ie w k i, o k tó re j p o w s z e c h n ie m n ie m a n o , ż e je s t c ó rk ą A g a ty .
— S ta ra w ie d ź m a — m ó w io n o — c ó rk ę u ro d z iła k s ią ż ę c ą ...
N ie je d e n te ż b y łb y się c h ę tn ie d o d z ie w c z ę c ia z b li
ż y ł, a le A g a ta s trz e g ła p rz y b ra n e j s w e j c ó rk i, ja k o k a w g ło w ie , n a jb a rd z ie j z a ś s trz e g ł ro z k a z p a n a M a ć k a , g ro ż ą c y n a js ro ż s z e m i k a ra m i te m u , k tó ry b y się d o ty c h n ie w ia s t z b liż y ł. B o rk o w ic lę k a ł się b o w ie m z a w s z e , iż b y p o c h o d z e n ie M a r ty n ie z o s ta ło z d ra d z o n e i n ie w z b u d z iło p rz e c iw n ie m u c a łe g o tłu m u N a łę c z ó w . C z u w a ł w ię c n a d te rn p iln ie , a b y n a te j s tro n ie z a m k u , k ę d y M a r ta m ie s z k a n ie m ia ła , s tra ż b y ła o b c a , iż b y się a n i z n ią , a n i z A g a tą p o ro z u m ie ć n ie m o g ła . S ta re j z a ś p ia s tu n k i p o z b y w a ć się n ie ś m ia ł, b o k o m u ż b y n a ó w ć z a s p o w ie rz y ć m ó g ł M a rtę , s k o ro n ie u m a rła , ja k n a z ło ś ć .
C h o c ia ż w ię c n ie je d e n z o w e j s tra ż y z z a c h w y te m p a trz y ł n a m ło d e d z ie w c z ę , n ie z b liż a ł się n ik t. R a z ty lk o z d a rz y ło się , iż je d e n z n ic h p rz e m ó w ił d o M a rty . B rz m ie n ie m je g o g ło s u i n ie z ro z u m ia łe m i w y ra z y p r z e ra ż o n e d z ie w c z ę p ie rz c h n ę ło , a d o w ó d c a te j s tr a ż y w n e t o w e g o ś m ia łk a ta k s p rz ą tn ą ł, iż ś la d u p o n im n ie o s ta ło .
। O d tą d n ie p ró b o w a ł ż a d e n .
W y p a d e k te n z rz ą d z ił to w s z a k ż e , iż p a n M a ć k o p rz y p o m n ia ł s o b ie is tn ie n ie c ó rk i W in c z o w e j. Z a w ia d o m io n y o te rn , c o się s ta ło , i s ły sz ą c o d z iw n e j u ro d z ie d z ie w c z ę c ia , z a p ra g n ą ł z o b a c z y ć ...
B y ło to ju ż w o w y m c z a s ie , g d y p a n M a ć k o z n u d z o n y c z u ło śc ia m i M e c h ty ld y , z c o ra z w ię k sz ą u w a g ą s łu c h a ł u p o m n ie ń S ę d z iw o ja i tę s k n ić p o c z y n a ł p o d a w - n e m , c z y n n e m ż y c iu . W ró c ił b y ł w ła ś n ie z P o z n a n ia , u c ie sz o n y s w y m try u m fe m , a m y ś la ł d o K ra k o w a je c h a ć .
M e c h ty ld a , c z u ją c się o p u s z c z o n ą , z k a ż d y m d n ie m b a rd z ie j tę s k n iła , a c z ę s to s ta w a ła w o k n ie s w e j k o m n a ty , p a trz ą c z a łz a w io n e m i o c z y m a w d a l, k ę d y b y ła ro d z in a je j, i k ra j, i s w o b o d a ...
k ła d n e te r m in y , w c z a s ie k tó ry c h p o s ia d a c z o d b io r n ik a b ę d z ie o c z e k iw a ł e w e n tu a ln y c h k o m u n i
k a tó w i z a rz ą d z e ń z W a ty k a n u , A p a ra ty te z o s ta ły s p o r z ą d z o n e w f a b r y c e M a r c o n ie g o w G e n u i i p o s ia d a ją s p e c ja ln e u d o s k o n a le n ia , w y m y ś lo n e p r z e z in ż y n ie r a M a th ie u , je d n e g o z k o n s tru k to r ó w r a d jo s ta c ji w a ty k a ń s k ie j. (K A P .)
X
NOWE NORMY WKŁADEK ZAKŁADÓW PRACY.
R o z p o r z ą d z e n ie m M in is tr a P r a c y i O p ie k i .S p o łe c z n e j z d n ia 2 0 m a r c a 1 9 3 1 r o k u (D z . U . R . P . N r . 2 7 , p o z , 1 8 7 z d n ia 2 8 m a r c a 1 9 3 1 r o k u ) z o s ta ła u c h y lo n a m o c o b o w ią z u ją c a R o z p o r z ą d z e n ia iM . P . i O . S . z d n ia 1 2 c z e r w c a 1 9 2 9 r. (D z . U . R . P . N r. 4 8 , z d n ia 3 0 c z e r w c a 1 9 2 9 r o k u , p o z . 4 0 1 ).
P o d a ją c p o w y ż s z e d o w ia d o m o ś c i, Z a r z ą d O b w o d o w y z a w ia d a m ia , iż w k ła d k i Z a k ła d ó w P r a c y , z o b o w ią z a n y c h n a m o c y a r t. 7 -g o U s ta w y z d n ia 1 8 lip c a 1 9 2 4 r o k u (D z . U . R . P , N r. 6 7 , p o z , 6 5 0 z d n ia 3 1 lip c a 1 9 2 4 r o k u ) d o z a b e z p ie c z e n ia r o b o tn ik ó w n a w y p a d e k b e z r o b o c ia w y n o s z ą od dnia 30 marca 1931 roku 2 p r o c e n t o d k a ż d o ra z o w o w y p ła c a n y c h z a r o b k ó w .
N a jw y ż s z a n o r m a z a r o b k u , s ta n o w ią c e g o p o d s ta w ę d o o b lic z a n ia w k ła d e k p o z o s ta je b e z z m ia n y i w y n o s i n a d a l z ł. 1 0 d z ie n n ie .
— O -
EKSPORT WĘGLA Z ANGLJI.
G łó w n ą p rz y c z y n ą u p a d k u a n g ie ls k ie g o h a n d lu w ę g le m je s t z a s tą p ie n ie w ę g la p ły n n e m p a liw e m p rz y o p a la n iu s ta t
k ó w h a n d lo w y c h . Z m ia n ę tę z d e c y d o w a n o w r. 1 9 1 3 n a K o n g re s ie M ię d z y n a ro d o w y m M a ry n a rk i H a n d lo w e j. W r o k u 1 9 1 3 o g ó łe m z a p o trz e b o w a n o b y d la m a ry n a rk i h a n d lo w e j 3 .5 0 0 .0 0 0 to n w ę g la , a p rz y w p ro w a d z e n iu p a liw a p ły n n e g o z u ż y to ty lk o p ó łto ra m iljo n a to n . G d y b y o k rę ty n a d a l z u ż y w a ły w ę g ie l d o 1 9 3 0 r. to z u ż y ło b y w ty m o k re s ie a ż 4 0 m iljo n ó w to n , a p a liw a p ły n n e g o s p o trz e b o w a n o ty lk o 2 7 .9 0 0 .0 0 0 to n . P o z a te m d o z m n ie js z e n ia s ię o b ro tó w a n g ie ls k ie g o h a n d lu w ę g le m p rz y c z y n iła s ię P o ls k a , k tó r a n a te rn p o lu o k a z a ła s ię g ro ź n y m ry w a le m , o ra z ro z w ó j p ro d u k c ji w ę g la w H o la n d ji, B e lg ji i H is z p a n ji, a ta k ż e z a m k n ię c ie ry n k ó w s o w ie c k ic h .
O g ó łe m e k s p o rt a n g ie lsk ie g o w ę g la z m n ie js z y ł s ię z 9 4 .4 3 1 ,6 2 5 to n w ro k u 1 9 1 3 n a 1 7 .7 9 0 .7 9 8 to n w ro k u 1 9 2 9 .
— O —
ZUCHWAŁY NAPAD BANDYCKI.
Z C h ic a g o d o n o s z ą , ż e d o je d n e j z ta m te js z y c h r e s ta u r a c y w ta rg n ę ło tr z e c h u z b ro jo n y c h b a n d y tó w , o b r a b o w u ją c g o ś c i z p ie n ię d z y i b iż u te rii.
D y r e k to r z a k ła d u , u z b ro iw s iz y s ię w s tr z e lb ę p o ło ż y ł p r z y w ó d c ę o r a z d r u g ie g o b a n d y tę tr u p e m n a m ie js c u . T r z e c i b a n d y ta z b ie g ł.
-- o --
EKSPORT MĄKI PRZEZ GDYNIĘ.
D z ię k i w p ro w a d z e n iu n o w e j ta ry fy n a p rz e w ó z m ą k i, G d y n ia w k ró tc e b ę d z ie m o g ła s k o n c e n tro w a ć c a ły n a s z e k s p o rt m ą k i, k tó ra d o tą d s z ła w ś w ia t g łó w n ie p rz e z S z c z e c in . O b e c n ie w y w ó z m ą k i p rz e z S z c z e c in n ie b ę d z ie s ię k a l
k u lo w a ł. J e s t to n o w y k ro k d o s k u p ie n ia n a s z e g o h a n d lu z a m o rs k ie g o w p o rta c h p o ls k ic h .
T a k ją u jrz a ła ra z M a rta . R ó w n ie p ię k n e j p o s ta c i n ie w id z ia ła je s z c z e n a ja w ie . O b lic z e m ia ła ta n ie w ia s ta u ro c z e , u s ta b a rw y ta k ż y w e j, ja k ro z w in ię te g o k w ia tu , o c z y c z a rn e , b ły s z c z ą c e a s m u tn e ; s tro je te ż m ia ła p rz e c u d n e , lś n ią c e , k tó re p ro m ie n ie s ło ń c a i w z ro k M a r
ty c ią g n ę ły k u s o b ie . M a r ta p a tr z a ła n a n ią d łu g o , p o d z iw u p e łn a , a ż w d ło n ie k la s n ę ła i d o A g a ty p o b ie g ła , b y ją k u o w e m u o k n u p ro w a d z ić .
• A le z ja w is k o ju ż z n ik ło .
— C h c ę b y ć ta k a , ja k o w a p ię k n a ! — m ó w iła d « p ia s tu n k i. — P ro w a d ź m n ie k u n ie j... d la c z e g o n ie c h c e sz ?
— A n ie c h ż e B ó g W s z e c h m o g ą c y b ro n i, iż b y ś ty ta k ą b y ć m ia ła ! — w o ła ła A g a ta . — D o te j n ie w ia s ty p rz y s tę p u n ie m a ... n ie w o ln o !
— N ie w o ln o ... n ie w o ln o ! — p o w ta rz a ła M a rta w z a m y ś le n iu .
P o s ta ć p ię k n e j n ie w ia s ty łą c z y ć się w je j m y ś li p o c z ę ła z te m i b a ś n ia m i, k tó re je j A g a ta o p o w ia d a ła . W y b ie g a ła te ra z c z ę s to n a d z ie d z in ie c z a m k o w y , a b y d o j
rz e ć w o k n ie tę p o s ta ć . A ile ra z y ją d o s trz e g ła , ty le - k ro ć ż y w e w s p ó łc z u c ie b u d z iło s ię w je j s e rc u n a w i- i d o k c o ra z b le d s z y c h lic te j p ię k n e j p a n i i c o ra z w y r a
ź n ie js z e g o je j s m u tk u .
— O n a ta k a p ię k n a , a ta k a z d a się n ie s z c z ę śliw a !
— m y ś la ła . — I c o ra z n a ta rc z y w ie j d rę c z y ć ją p o c z ę ło p y ta n ie , k to b y ła ta n ie w ia sta ?
— M o ż e to je s t — m ó w iła d o A g a ty — c ó rk a o w e g o n ie sz c z ę śliw e g o ry c e rz a , k tó ry z b ó je c k ie h o rd y n a z n isz c z e n ie k ra ju s p ro w a d z ił, i d la te g o s ro m o tn ą ś m ie r
c ią u k a r a n y b y ł... M o ż e to je s t c ó rk a je g o — i d la te g o ta k a s m u tn a , c h o ć p ię k n a , i c h o ć s tro je m a lś n ią c e ...
S n a d ź u c ie k a ją o d n ie j w s z y s c y , b o n a n ie j c ię ż y z b ro d n ia o jc o w s k a ... M o ż e o n a w ty c h m u ra c h z a k lę ta ? ...
(C ią g d a ls z y n a s tą p i).
—--- Nr. 45 „GŁOS WĄBRZESKI * j - - . ■ ■■ ■ --- Str. 3 —rr-
Z walnego zebrania Tow. Powst. i Woj. w Wąbrzeźnie
TSRQPONMLKJIHGFEDCBAN a w ią z u ją c d o n o ta tk i w n r . 4 4 n a s z e g o p is m a , u m ie s z c z a m y d z is ia j s z c z e g ó ło w e s p r a w o z d a n ie z w a ln e g o z e b r a n ia T o w . P o -w s t. i W o ja k ó w p la c ó w k i tu te js z e j, k tó r e o d b y ło s ię w n ie d z ie lę , d n ia 1 2 b m . w s a li h o te lu ,,P o d O r łe m “ , Z e b ra n ie o d b y ło s ię w d r u g im te rm in ie z p o w o d u b r a k u w p ie r w s z y m te rm in ie o d p o w ie d n ie j ilo ś c i c z ło n k ó w , z a g a ił je w ic e p re z e s p . P io tr o w s k i P a w e ł, w ita ją c p r z e d s ta w ic ie li w ła d z y a d m in is tr. p . w ic e s ta r o s tę C w d n a ro w ic z a i P o w . K -ta P . W . p o r . K u lis z e w s k ie g o , o r a z p r z y b y ły c h g o ś c i.
P o p r z y ję c iu p o r z ą d k u o b r a d p r z e z z g r o m a d z o n y c h , o d c z y ta n o r o z k a z y Z a rz ą d u O k r ., p o c z e m p r z y ję to n o w y c h c z ło n k ó w . M a r s z a łk ie m z e b ra n ia w y b r a n o p . F r . C z e r w iń s k ie g o — p r e z e s a P o w ia t. Z a rz ą d u T o w . P o w s t i W o j., k tó ry n a s e k r e ta r z a p o w o ła ł p . Ć w ik liń s k ie g o , a n a ła w n i
k ó w p . M a k o w s k ie g o i p . C z a r n o tę - B o ja rs k ie g o ,
P o d o k o n a n iu w y b o r u p r e z y d ju m w a ln e g o z e b ra n ia , s k ła d a li p o s z c z e g ó ln i c z ło n k o w ie z a r z ą d u s p r a w o z d a n ia z a r o k u b ie g ły . Z e s p r a w o z d a ń ty c h w y n ik a ło , ź e p la c ó w k a b y ia m a ło ż y w o tn ą .
N a d s p r a w o z d a n ie m z a r z ą d u i k o m is ji r e w iz y jn e j, k tó r a s tw ie r d z iła z g o d n o ś ć k s ią g o r a z s a ld o k a s o w e w k w o c ie 8 6 ,0 7 z ł. o tw o r z y ł m a rs z a łe k z e b ra n ia d y s k u s ję , w k tó re j z a b r a ł g ło s p . C z a rn o ta - B o ja rs k i, w g w a łto w n y s p o s ó b a t a k u ją c u c h w a ły p o w z ię te n a z je ź d z ie T o w . P o w s t. i W o j. w G r u d z ią d z u , z a z n a c z a ją c , ż e d o te j s p r a w y w o d p o w ie d n ie j c h w ili p o w r ó c i; p r z y c z e m s ta w ił w n io s e k -o u c h w a le n ie a b - s o lu to rju m Z a rz ą d o w i. A ta k i p . B o ja rs k ie g o b y ły ż y w c e m w y ję te z e „ S ło w a P o m o r s k ie g o " m ia ły tło p o lity c z n e .
W o d p o w ie d z i p . C z .-B o ja r s k ie m u , z a b r a ł g ło s p . p o r , K u lis z e w s k i, k tó ry w p r z e m ó w ie n iu s w o je m z a z n a c z y ł, ż e p r z y b y ł n a z e b r a n ie b y ły c h w o js k o w y c h , i o ile w c z a s ie z e b r a n ia p o w tó r z ą s ię w y c ie c z k i p o lity c z n e te g o r o d z a ju ja k p r z e m ó w ie n ie p . C z .-B o ja r s k ie g o , z m u s z o n y b ę d z ie z e b r a n ie o p u ś c ić .
O ś w ia d c z e n ie p . p o r . K u lis z e w s k ie g o z o s ta ło p r z y ję te z a p la u z e m p r z e z o b e c n y c h .
P o u c h w a le n iu a b s o lu to r ju m , z a rz ą d z o n o 5 m in , p r z e r w ę , n a d n a r a d z e n ie m s ię w s p r a w ie w y b o r u n o w e g o z a rz ą d u . P o p r z e r w ie w p ły n ą ł w n io s e k o ta jn o ś ć g ło s o w a n ia , k tó ry p o d łu ż s z e j d y s k u s ji u p a d ł.
W y s u n ię to n a p r e z e s a 2 k a n d y d a tu r y : p , C w in a r o w ic z a i p . C z . B o ja r s k ie g o . W g ło s o w a n iu w y b r a n y z o s ta ł w ię k s z o ś c ią 1 1 g ło s ó w p . C w in a ro w ic z , k tó r y w y b ó r p r z y ją ł. N a s tę p n ie w y b r a n o n a w ic e p r e z e s a p . P a w ła P io tr o w s k ie g o , s e k r e ta rz e m p . B a rd ja n a , z a s t. s e k r , p . D u d z ia k a , s k a rb n i
k ie m p . M a k o w s k ie g o , r e f . o ś w , p . A . C z e r w iń s k ie g o , r e f . o r g a n iz . p . Ć w ik liń s k ie g o . D o k o m is ji r e w iz , w e s z li p , D u d z ia k , M o ń k o i D r w ę s k i.
P o d o k o n a n iu w y b o r ó w o b ją ł p r z e w o d n ic tw o p . C w in a r o w ic z , d z ię k u ją c z a w y b ó r i n a w o łu ją c c z ło n k ó w d o r z e te ln e j i z g o d n e j w s p ó łp r a c y d la d o b ra T o w , P o w s t. i W o j, W r e s z c ie p r z y s tą p io n o d o o s ta tn ie g o p u n k tu o b r a d , w o l
n e w n io s k i i g ło s y , w k tó r y c h d o g ło s u z a p is a ł s ię p , C z .- B o ja rs k i. D o p u s z c z o n y d o ig ło s u p . B o ja r s k i, z a c z ą ł, p o s łu g u ją c s ię a r ty k u ła m i „ S ło w a P o m o rs k ie g o ” a ta k o w a ć z e w z g lę d ó w p o lity c z n y c h , p o s ta n o w ie n ia Z ja z d u P o w s t. i W o j.
w G r u d z ią d z u . P r z e w o d n ic z ą c y z e b ra n ia , p o u s ły s z e n iu p ie rw s z y c h w y w o d ó w p . C z .- B o ja rs k ie m u , o d e b r a ł w y m ie n io n e m u g ło s , o ś w ia d c z a ją c , ż e n a te re n ie T o w . P o w s t i W o j. d la d e m a g o g ji p a r ty jn e j m ie js c a n ie m a , g d y ż u c h w a ły w G r u d z ią d z u z o s ta ły p o w z ię te w ię k s z o ś c ią g ło s ó w , z e b r a n y c h ta m ż e d e le g a tó w z P o m o rz a , s k u tk ie m c z e g o s ą p r a w o m o c n e i p la c ó w k i ja k o ta k ie , p o d p o r z ą k o w a ć im s ię m u s z ą . W te d y z a b r a ł g ło s p . C z e r w iń s k i A n t. i s k ła d a ją c o - ś w ia d c z e n ie ź e z ja z d n ie b y ł p r a w o m o c n y , w y m ie n ił n ie o b e c n o ś ć n a z je ź d z ie g r u d z ią d z k im d e le g a ta z W ą b r z e ź n a k tó ry r z e k o m o m ia ł b y ć n ie z a p r o s z o n y .
P r z e w o d n ic z ą c y p . C w in a ro w ic z , w o d p o w ie d z i p . C z e r w iń s k ie m u A n t. s tw ie r d z ił, ż e d o o r z e k a n ia o f o r m a ln o ś c i i w a ż n o ś c i z ja z id u w G ru d z ią d z u , p o w o ła n y m je s t Z a r z ą d G łó w n y , ja k o in s ta n c ja w y ż s z a , a n ie p . C z e rw iń s k i, w k o ń c u p r z e s z e d ł n a d je g o o ś w ia d c z e n ia m i d o p o r z ą d k u d z ie n n e g o .
P . C z .- B o ja r s k i s ta w ia n a g ły w n io s e k , o d c z y ta n ia n o w o - u c h w a lo n e g o s ta tu tu , k tó ry z o s ta ł u c h w a lo n y w G ru d z ią d z u i s ta tu t te n p . D u d z ia k — s e k r e ta r z , o d c z y ta ł.
P o o d c z y ta n iu s ta tu tu z a b ie r a g ło s p . C z .-B o ja r s k i, c h c ą c a r g u m e n ta m i te m i s a m e m i c o p o p rz e d n io , p r z e f o r s o w a ć p r o te s t p r z e c iw k o z ja z d o w i w G r u d z ią d z u i p o w z ię ty m ta m u c h w a ło m , ja k o n a r z u c o n y m p r z e z p o s tr o n n e c z y n n ik i.
P r z e w o d n ic z ą c y je d n a k o w o ż , o d e b ra ł m u g ło s , z p o w o d ó w w y ż e j p r z y to c z o n y c h i z a p y ta ł z e b r a n y c h , c z y k to ś m a z a m ia r z a b ie ra ć je s z c z e g ło s . W o b e c te g o , ź e n ik t g ło s u n ie z a b ie r a ł, p r z e w o d n ic z ą c y z e b r a n ie z a m k n ą ł.
P o z a m k n ię c iu z e b ra n ia w c z a s ie w y c h o d z e n ia z z e b r a n ia , p , C z .-B o ja r s k i z a w o ła ł, g ło s e m p o d n ie s io n y m , ź e o n p r o te s tu je i z g ła s z a v o tu m s e p a r a tu m , p r z e c iw k o p o s tę p o w a n iu p r z e w o d n ic z ą c e g o .
N a to , p r z e w o d n ic z ą c y o ś w ia d c z y ł, ż e z e b r a n ie z o s ta ło z a m k n ię te i w s z e lk ie p r o te s ty s ą n ie n a m ie js c u . W n o s z e n ie z a ś p o lity k i n a te r e n o r g a n iz a c ji b . w o js k o w y c h , z m ie r z a ją c e j d o r o z b ic ia ty c h o r g a n iz a c ji, u w a ż a z e w z g lę d u n a p o ło ż e n ie g e o g r a f ic z n e P o m o r z a , z a n ie g o d n e d o b r e g o P o la k a .
— o —
P o d a ją c p o w y ż s z e s p r a w o z d a n ie z p r z e b ie g u o b r a d w a l
n e g o z e b ra n ia , n a s z y m c z y te ln ik o m , p o d k r e ś lić m u s im y , n ie z b y t p r a w d z iw e s p r a w o z d a n ie „ G a z e ty W ą b r z e s k ie j" w k tó r e m to s p r a w o z d a n iu p . C z .- B o ja r s k i i p . C z e r w iń s k i A n to n i, p o d a n i z o s ta li, ja k o o b r o ń c y r z e k o m o z a g r o ż o n e j w o ln o ś c i i s a m o d z ie ln o ś c i T o w , P o w s t, i W o j.
F a k te m b o w ie m s tw ie r d z o n y m je s t, ż e w y m ie n ie n i p a n o w ie , c z ło n k a m i T o w . P o w s t. i W o j. n ie b y li, i d o p ie r o n a p ó ł g o d z in y p r z e d w a ln e m z g r o m a d z e n ie m , n a ta k o w y c h s ię z a p is a li.
K to z n a p . C z .-B o ja r s k ie g o i p . C z e rw iń s k ie g o A n t. i ic h d z ia ła ln o ś ć n a te re n ie p o w ia tu , te n n ie m a i m ie ć n ie m o ż e ż a d n y c h w ą tp liw o ś c i c o d o ic h z a m ia r ó w , z c h w ilą g d y p r z y s tę p o w a li d o T o w . P o w s t, i W o j.
Z r e s z tą a r g u m e n ty , k tó r e m i o p e ro w a li w c z a s ie z e b r a n ia , a ta k u ją c z ja z d g r u d z ią d z k i, b y ły p o p r o s tu o d c z y ty w a n e z e „ S ło w a P o m o r s k ie g o " i d a ls z e j k r y ty k i u lu d z i p r a c u ją c y c h d la d o b ra o r g a n iz a c ji P o w s t. i W o j. n ie p o tr z e b u ją . N ik t b o w ie m a n i w G ru d z ią d z u , a n i w W ą b rz e ź n ie , m e m y ś la ł a n i n ie m y ś li, o te m a b y T o w . P o w s t. i W o j. p r z e - m ia n o w y w a ć n a „ S trz e lc a " , o c z e m ta k g ło ś n o , w y m ie n ie n i p a n o w ie k r z y c z e li.
Ż e z a ś m ło d z ie ż d z is ie js z a , g a r n ie s ię c h ę tn ie w s z e r e g i Z w . S tr z e le c k ie g o , a b y tu z u p e łn ie s w o b o d n ie u p r a w ia ć p . w . i w . f. z d a ła o d w a lk i p a r ty jn e j i n ie n a w iś c i, ja k ą p r z e -
dazecie Wąbrzeskiej w odpowiedzi na pjtanie
„Jakiem prawem**
N a a r ty k u ł p o d p o w y ż s z y m ty tu łe m n a le ż a ło b y w ła ś c iw ie n ie o d p o w ia d a ć , ja k w o g ó le n ie w a r to p o w a ż n ie tr a k to w a ć te g o , c o p is z e „ G a z e ta
w ą D rz e s k a " .
T y m r a z e m je d n a k p o z w o lim y s o b ie n a ,,u - p iz e jm o ś ć " i o d p o w ie m y .
W ię c n a jp ie r w n ie d o ty k a jc ie P a n o w ie p r a w a , b o n a to tr z e b a m ie ć o d p o w ie d n ie k w a liiik a c je . T a k ż e m o r a in e i s p o łe c z n e k w a lif ik a c je s ą k o n ie c z n e , a b y o c e n ia ć i u s ta la ć p o ję c ia p r a w a p r z e c ię tn e g o u c z c iw e g o P o ila k a .
N a s z c z ę ś c ie i m y w ie r z y m y , ż e z a r o z u m ia ło ś ć W a s z a i a r o g a n c ja , k tó r ą n a m z a r z u c a c ie , s k o ń c z y s ię m o ż e ju ż w n ie d łu g im c z a s ie i w te d y p r z e s ta n ie c ie s p a c z a ć p o ję c ia p r a w a , ła d u , p o r z ą d k u p u b lic z n e g o i p r a w d y , p r z e s ta n ie c ie s z y d z ić z p r a c y ( tw ó r c z e j i z ty c h , k tó r z y u c z c iw ie s ię te j p r a c y o d d a ją , a d o o g ó d n e g o s ta r a n ia o w s p ó ln e d o b r o P a ń s tw a i N a r o d u P o ls k ie g o , d o p u ś c ic ie te s z la
c h e tn e je d n o s tk i z p o ś r ó d W a s , k tó r y c h m y W a m n ie z a p r z e c z a m y , a k tó r e W y d z iś je s z c z e tu m a n ic ie i te r o r y z u je c ie . S z k o d a ty lk o , ż e z a n im p r z e j
r z y c ie a s u m ie n ie w s k a ż e W a m w ła ś c iw ą d r o g ę , n a r o b ic ie P a n o w ie je s z c z e tr o c h ę z łe g o i z d e p r a w u je c ie n ie je d n ą m ło d ą d u s z ę .
B o c z y ż n ie je s t d e p r a w a c ją d u s z W a s z a k a m - p a n ja w o b r o n ie „ n o w e g o b o h a te r a 1* W iw a to w - s k ie g o ? C z y ż p o w a ż n e s ą W a s z e a r g u m e n ty p r z e c iw „ a k c ji im ie n in o w e j ‘ n a c z e ś ć M a r s z a łk a P ił
s u d s k ie g o i p r z e c iw ty m , k tó r z y tę a k c ję t r a k to w a li p o w a ż n ie ?
W ie c ie a ż n a d to d o b r z e , ż e ja k o K o m ite t w y k o n a w c z y u r z ą d z a ją c y a k a d e m ję n a c z e ś ć M a r s z a łk a P iłs u d s k ie g o n ie m o g liś m y le k k o p o tr a k to w a ć g łu p ie g o i, z u c h w a łe g o z a c h o w a n ia s ię p ie r w s z e g o le p s z e g o m ło k o s a , k tó r y o ś m ie lo n y W a s z ą „ a g ita c ją p r z e c iw im ie n in o w ą 1* p o z w o lił s o b ie n a z e p s u c ie p r o g r a m u i n a s tr o ju a k a d e m ji a w ię c n a n ie k u ltu r a ln y w y b r y k w o b e c s p o łe c z e ń s tw a m ie js c o w e g o , p o w a ż n y c h je g o p r z e d s ta w i
c ie li, w o b e c M a r s z a łk a P iłs u d s k ie g o , a n a w e t w o b e c g e n , H a lle r a , k tó r e g o ja k b y n a s z y d e r s tw o p r z y c z e p ił, c z y p r z e m y c ił w m o m e n c ie n a jm n ie j d o te g o s ię n a d a ją c y m ,
I W y te g o f a k tu b r o n ic ie ! Ł o b u z e r s k i w y b r y k u w a ż a c ie z a p o r y w m ło d z ie ń c z y , d o w ó d o d w a g i, c z y n n a r o d o w y i t. d ,
M im o w o li p r z y p o m in a s ię , ja lk w s w o im c z a s ie i z z a b ó jc y P r e z y d e n ta N a r u to w ic z a c h c ia n o z r o b ić b o h a te r a n a r o d o w e g o . A d a le j m a c ie d o n a s p r e te n s ję , ż e u r z ą d z a ją c im ie n in y M a r s z a łk a J ó z e f a P iłs u d s k ie g o , n ie c z c im y r ó w n o c z e ś n ie g e n e r a ła J ó z e f a H a lle r a ,
K tó ż W a m je d n a k b r o n ił, lu b p r z e s z k a d z a ł w u r z ą d z e n iu a k a d e m ji n a c z e ś ć H a lle r a ? T a m w y s tą p ie n ie u c z n ia W iw a to w s k ie g o m o g ło b y ć z u p e łn ie o d p o w ie d n ie . A k to w ie , c z y i z n a s w ie lu n ie b y ło b y o b e c n y c h , o ile b y . a k a d e m ja ta m ia ła n a p r a w d ę u c z c ić r z e c z y w is te a n ie u r o jo n e z a s łu -
Śmiertelność na terenie Wąbrzeźna ogromnie wzrasta.
W o s ta tn ic h c z a s a c h m ia s to n a s z e n a w ie d z iły r ó ż n e c h o r o b y . P ie r w s z y k w a r ta ł b . r . w c h o r o b a c h o s ię g n ą ł n ie b y w a ły w p r o s t w ty m w z g lę d z ie r e k o r d . Ś m ie r te ln o ś ć w c z a s ie w y ż e j o m a w ia n y m p iz e k r o c z y ła d o ty c h c z a s o w ą r ó w n ą lic z b ę u r o d z e ń ,
I ta k z a n o to w a n o w 1 - s z y m k w a r ta le 5 2 u r o d z e ń a 5 3 z g o n ó w .
P o w o d e m z w ię k s z o n e j ś m ie r te ln o ś c i je s t r o z - k ie ś r o d k i p r z e c iw g r u ź lic z e !
CZYTAJCIE I ROZPOWSZECHNIAJCIE
„GŁOS WĄBRZESKI1 *
p o je n i s ą d z iś m e n e r z y „ n a r o d o w y c h " o r g a n iz a c y j p o lity c z n y c h , p r z e c iw k o w s z y s tk ie m u c o n ie id z ie p o d ic h k o m e n d ą , je s t li ty lk o w y n ik ie m ic h , d o ty c h c z a s o w e j d z ia ła ln o ś c i, o c z e m s w e g o c z a s u p is a liś m y .
J e s t to ty lk o p o c z ą te k te g o , c o n a s z y c h „ n a r o d o w y c h "
p a r ty jn ik ó w , w n ie d a le k ie j p r z y s z ło ś c i c z e k a . M ło d z ie ż b o w ie m m a to d o s ie b ie , ż e w o li m iło ś ć , a n iż e li n ie n a w iś ć .
D z is ie js z e z a ś p o c z y n a n ia , p r z e m ó w ie n ia i d z ia ła ln o ś ć ty c h , n a k tó r y c h u s ta c h , b r z m i c ią g le d la m a s : „ B ó g i O j
c z y z n a — m iło ś ć b liź n ie g o — p r a c a d la d o b r a O jc z y z n y "
a w r z e c z y w is to ś c i d z ia ła ln o ś ć z m ie r z a w m y ś l ic h z a s a d y , c z e m g o r z e j, te m le p ie j, to z n a c z y ż e z a c ie trz e w ie n i p a r ty j
n ą n ie n a w iś c ią , o d p ę d z e n i o d ż ło b u , r ę k ą T e g o , k tó ry w y k u ł w o lę s w o ją i tru d a m i ty c h s z a le ń c ó w , k tó r z y z N im p o s z li n a J e g o z e w , tę k tó ra je s z c z e n ie z g in ę ła ; z a te s w o je p o c z y n a n ia d o z n a ją s u r o w e j a p ła ty d z ie jo w e j N e m e z is .
Z a p ła tą tą b ę d z ie , o d w r ó c e n ie s ię z d ro w o m y ś lą c e g o i p a ń s tw o w o w y ro b io n e g o , s p o łe c z e ń s tw a , o d p r z e s ią k n ię ty c h n a w s k ró ś n ie n a w iś c ią p a r ty jn ą , „ n a r o d o w y c h d z ia ła c z y " .
g i g e n . H a lle r a , i o ile n ie b y ło b y to ty lk o w y g r y w a n ie je g o n a z w is k a p r z e c iw M a r s z a łk o w i P ił
s u d s k ie m u , c o o b u z a s łu ż o n y m m ę ż o m u b liż a ? N ie b ę d z ie m y n a te m m ie js c u p o le m iz o w a li z W a m i k t o m a w ię k s z e z a s łu g i d la P o ls k i O d r o d z o n e j — M a r s z a łe k P iłs u d s k i, c z y G e n e r a ł H a l
le r , W o ln o W a m p is a ć o H a lle r z e , iile z e c h c e c ie , b y le p r a w d z iw ie , A le ( d la c z e g o o d n a s te g o w y m a g a c ie ? S a m i m ó w ic ie p r z e c ie ż , ż e d u s z w n ie w o lę p r z e m o c ą w z ią ć n ie m o ż n a . W ię c z a m ia s t d o n a s a p e lo w a ć , b y ś m y b y li s p r a w ie d liw y m i, s k o n tr o lu j
c ie w p ie r w s a m i W a s z e p o s tę p o w a n ie , c z y to n ie W y w n o s ic ie r o z te r k ę i r o z g o r y c z e n ie w ż y c ie s p o łe c z n e , n a r o d o w e d p a ń s tw o w e , c z y to n ie W y d r u k u je c ie r ó ż n e p r z e w r o tn e w y m y s ły , a b y ty lk o p o m n ie js z y ć z a s łu g i n a jb a r d z ie j z a s łu ż o n e g o i p o p u la r n e g o O b y w a te la P o ls k i, M a r s z a łk a P iłs u d s k ie g o , c z y to n ie W y w y m y ś liliś c ie le g e n d ę o
„ d u c h u W s c h o d u *1, o „ b iz a n ty n iź m ie 11 i t, d ,, a z d r u g ie j s tr o n y p r z e c iw s ta w ia c ie s w o ją „ k u ltu r ę z a c h o d n ią ', c z y to n ie W y w r e s z c ie n a k a ż d y m k r o k u s e p a r u je c ie s ię z e s w o ją „ p s y c h ik ą i d u s z ą P o m o r z a n11 i w e w s z y s tk ic h p r z y p a d k a c h d e k la m u je c ie „ M y P o m o r z a n ie ’1, c h o ć p r a w d z iw i i u c z c iw i P o m o r z a n ie w c a le n ie u w a ż a ją s ię z a c o ś le p s z e g o o d P o la k ó w z in n y c h d z ie ln ic P o ls k i?
Z a s ta n ó w c ie s ię n a d te m i p r z y z n a jc ie s łu s z n o ś ć p r a w d z ie . S m u tn e to , ż e m u s im y m ó w ić „ m y 11 i
„ w y “ . A le n ie n a s z ą to w in ą . M y w ie m y d o c z e g o d ą ż y m y , a W y ś c ie s o b ie p o s ta w ili z a c e l z a s a d n i
c z ą o p o z y c ję , p r z e s z k a d z a n ie R z ą d o w i c h o ć to je s t r z ą d n ie p r u s k i, n ie m o s k ie w s k i i r i e a u s tr ja o k i, le c z z k r w i i k o ś c i p o ls k i. W a s z e a m b ic je je d n a k o s o b is te , lu b d z ie ln ic o w e , n ie o d c z u w a ją p o tr z e b y u s tą p ie n ia p r z e d o g ó ln y m in te r e s e m R z e c z y p o s p o lite j.
T r u d n o ! P o c z e k a m y je s z c z e n a o tr z e ź w ie n ie W a s z e . L e c z n ie w y m a g a jc ie , a b y ś m y c z e k a li b e z c z y n n ie . S p e łn ia m y i s p e łn im y n a s z e o b o w ią z k i, c h o ć b y ś c ie w y m y ś lili je s z c z e w ię k s z e u tr u d n ia n ie n a m p r a c y tw ó r c z e j. M y d r o g ą n e g a c ji i b e z p r o d u k ty w n e j o p o z y c ji n ie p ó jd z ie m y , c h o ć b y ś c ie s ię w y s ilili n a je s z c z e w ię k s z ą ir o n ję n iż d o ty c h c z a s o w a .
N ic W a m n ie p o m o ż e z a r z u c a n ie n a m „ s k a n d a lu11 ż e n ie o b c h o d z iliś m y b a r d z ie j u r o c z y ś c ie i- m ie n in P r e z y d e n ta R z p lite j, a n i b u ja n ie o jd k ie m ś
„ ib e z p r a w n e m p r z y m u s z a n iu m ło d z ie ż y d o u d z ia łu w u r o c z y s to ś c ia c h im ie n in o w y c h M a r s z a łk a P ił
s u d s k ie g o 11, lu b w r e s z c ie c a łk ie m ś w ia d o m e s z e r z e n ie n ie p r a w d y , ja k o b y d o s z k ó ł w p r o w a d z a n a b y ła p o lity k a p a r ty jn a , łu b w y w ie r a n ie n a c is k u i p r z y m u s u m o r a ln e g o n a n a u c z y c ie ls tw o i u c z n ió w .
Z a m ia s t g o ło s ło w n y c h z a r z u tó w r a d z im y W a m p o d a w a ć k o n k r e tn e ,f a k ta , a le p r a w d z iw e i n ie n a c ią g a n e , b o n a p r z e w r o tn e , z ło ś liw e , lu b k ła m liw e in f o rm a c je , z n a jd z ie m y je d y n ą o d p o w ie d ź — m il- c z e n ie .
s z e r z a ją c a s ię w s tr a s z n e m te m p ie g r u ź lic a — z a b ie r a ją c c z ę s to m ło d e ż y c ia lu d z k ie .
S tw ie r d z ić m u s im y , iż w W ą b r z e ź n ie m a ło c z y n i s ię a b y g r u ź lic ę u n ic e s tw ić a lb o p r z y n a j
m n ie j w s tr z y m a ć je j s tr a s z n y , ś m ie r te ln y p o c h ó d . S ta ty s ty k i w y k a z a ły , iż g r u ź lic a w ię c e j p o c h ło n ę ła o f ia r a n iż e li w o jn a ś w ia to w a .
S trz e ż m y s ię g r u ź lic y — z a c h o w u jm y w s z e l
