Lipska Irena

1 .

SPIS ZAWARTOŚCI

TECZKI ¹ r f c w A ...

S M & f c . ...

? ffl 16

I./l. Relacja jd/ ■ ~ ^

I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora II. Materiały uzupełniające relację

III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora

III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.

III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945

IlL/5. Inne ...

IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne VI. Fotografie

2

3

i

4

Bydgoszcz, dnia 4 października 197® roku

ą i 1 « e j i M- a/c.i a i a l e i k l g a c h a O p o r u

Z r e i a L i p s k a p.aęża Sadowska p » " I f 1 6 "

córka Bolesława i Marii a doau ftadoszewskiej urodzona dnia 20 maja 192 &, r. w Bziałdowie

adress Bydgoszcz

P r a o d w o j n ą

Bkoścayłaa Glanazjua Humanistyczne /aała matura/ w Tczewie t 1939 r.

V lipcu Vwi‘ a- m i k a przeniosła się do Bydgoszczy z dziećmi. Ojciec był już w Warszawie przeniesiony służbowo* Był wówczas kapitanem WP. Wakacje spędziłan wraz a siostrą w Sulejowie pod Warszawą a wróciłyśmy do Bydgoszczy w 1940 r.

O k r e s o k a p a c i i

—wiwiii—iihwi— o—*—ewurnwiwiiw" ww»»wwwww«»Mwg^

Celea uniknięcia wywiezienia na roboty do Hlemiec, ukrywałaś się w majątku Płowki pow. Sadz lejów, gdzie pracowałaś jako siła fizyczna. Był to majątek Sadowskich /podali się za Ukraińców/, potea w Piotrkowie do 1943 r. Po po*

wrocie de doau dokąd wreszcie, umęczona ^decydowałam się przyjechać, zostałaa wciągnięta a wir pracy konspiracyjnej. Zostałaa zaprzysiężona. Zostałaa za­

przysiężona przez Halinę Krzeszowską "Zofię" fc»t§ Okręgu ifiSI Pomorze.

W naszym doau był punkt koatakt&y "Zofii”. Zostałaa łączniczką między Bydgoszcaą a Toruniem.

Paalętaa, że jeśdziłaa raz pod Włocławek na spotkanie s łącznikiem.

Wiem, że do organizacji podzieanej należały i Irena Ciarniak, Marla I Zuzanna Biało* Łucja Owczarzakowa, Aleksaadra Sokołowska, Oajoaa z Torunia, Zofia Błolewiezówna, Zofia Stanklowiczewa, Sylwan Stankiewicz i>/zyn Leszek, Wanda Ostaszewska, Józef Samoa Stanisław", Bronisław Orliński.

Z uwagi aa apecyficzną działalność koaórki WSK K-dy Okręgu, którą moja ostka prowadziła, nie atrzymywałyśay żadnych szerokich kontaktów a koniecz­

ność dyskrecji konspiracyjnej odgradzała anto od wszelkich informacji.*

/Irena Sadowska/

W owsie pobytu w Płonkach ucayłaa dzieci /5~ro/ '-jłoiskiego a zakresie pierwszych klas szkoły powszechnej a w Bydgoszczy troje.-

/Irena Sadowska/

Relację spisałam.

stwlerdaaa autentyczność podpisu /I.Honsiorska/

5

Uzupełnienie relacji Ireny Lipskiejzea. Sadowskiej , pr^lazanej Irenie Monsiorskiej /odpis w zbiorach Elżbiety Zawackiej/.

1 cz^asie ; — racy w -asj jtku Płowki pod Radziejowem Irenna

^ ou,> VCu^

była łączniczką inatkiy^ poruszała się jedynie w najbliższej okolicy, Była też wtajemniczona i wciągnięta w opiekę nad ukrywającym, się

^ ^

wojskowym kapelanem* Fo zakończeniu działań wojennych jeździła jako kurierka do Torunia...

2. Wy mieniona w relacji ""ba . i owa ma na imię Janina

w czasie wojny mieszkała przy ul. Klonowicza, obecnie nadal mieszka w Toruniu, opiekuje się Wandą Ostaszewską, od której można uzyskać obecny adres. Zofia Bięlewiczówna , pseudonim Łucja,była szkolną koleżan­

ką Ireny^w Tczewie, a potem współwięźniarkątu^ecnie jest zamężna, chyba mieszka/w Toruniu. 0 adres dowie się Irena w czasie projekto

wanego zjazdu koleżeńskiego w Tczewie*

'/informacje uzyskała Halina Lipska-Koziołowa dn. 25.IĄ 1986 r. - być może Irena jeszcze uzupełni je osobi

c ie l.

^ { h t i l h w ł h J m W A /

,

6

Relacja członka konspiracji

Sadowska Irena z domu Lipska

adres : 85-*035 Bydgoszcz U r e 5ix$S3ranciii 20 października 1922 r„ w . *

Imiona rodziców 2 Bolesław, Maria z d. Radoszewska

Ojciec był oficerem zawodowym, emerytowany w rendze kapitana prowadził szkolenie przeciwlotnicze i przeciwgazowe RW w Tczewie,

t ‘^ 4 / b f .

maaka pochodziła

uczestniczyła w pracach

Rodziny Wojskowejo

Do 193tft, r* byłam uczennicą państwowego Gimnazjum i liceum im Królowej Jadwigi w Toruniu<*P&d 193^. • * do ,.ucBęszcHałam

a to* V)

^

. W « .Vr z eśa l u . 19 3 9. wr<£ź i Af. z . wa ka e J i . d o . akó w. ia <2 o $ z ewski ct i chroniła^sis^przed wywierieniem na roboty do Niemiec w sąsied­

nim majątku Pławki k* Radziejowa, pow, Aleksandrów Kujawski, Z polecenia matki* działającej w WSK pełniłam od ... •

funkcje ^ąc^^fcz^i/w razie potrzeby^ a w 1943 r* zostałam tsaprz.y-

się Łona przez iężona ^rzez S

.. .^W. .M1*?.. .Hwi *&*•'. ^ . .(vA

Matka moja Maria, Ps. MARIA , od wielu Jat zaprzyjaźniona z Haliną Ktereszowską ps. Zofia? ,w czasie okupacji Komendantką

Okręgową WSK RUCH TonsS , była jej ścisłą współpracowniczką, prowa­

dziła punkt k on t a k t o m w swoim mieszkaniu dla Komendy Okręgu WSK-A]

w Bydgoszczy, przy ul. Hetmańskiej „31 m 1*, , załatwiała kwatery, Bolesław

prowadziło korespondencją. Ojciec^początkowo uktywał się w ^okolicz

nych lasach, w 194 A.. r został wywieziony do kamieniołomów w Niem­

czech, powrócił ze strefy amerykańskiej w 1946 r. i osiedlił się we Wrocławiu , dokąd również wyjechała matka„Siostra Halina ps.Ola

była również łączniczką WSK,

Po zakończeniu działań wojennych wraz z matką i siostrą na-

d y f e ł i er* H, om 5* ir$ W t S

łamfjako kurierka do Torunlą i taa zostałam aresztowana jfr

„ , , . . , . t 2o*p

w śledztwie nie ptzyznałam się di niczego i.zostałam zwolniona po

7

Relacja Ireny Lipskiej zam . Sadowskiej

0 t

__

8

/

9

/

F U N D A C J A

A R C H I W U M P O M O R S K I E A R M I I K R A J O W E J

BIURO FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186 http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl

K ONTO: W I E L K O P O L S K I B A N K K REDYT OWY SA W T OR U N I U , NR 1 0 9 0 1 5 0 6 - 4 6 7 5 - 1 2 8 - 0 0 -

2 0 . O i . 2 0 0 3 r .

- O

l

P 3 .1 I X

I r e n a S a d o w s k a

10

9

11

12

13

14

____

15