1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA
Nazwa produktu: Azbest biały - chryzotyl Wzór chemiczny: 3MgO.2SiO2.2H2O Inne nazwy: Chryzotyl
Producent:
Dystrybutor:
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Składniki stwarzające zagroŜenie:
Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE Symbol ostrzegawczy
Zwroty zagroŜenia (R)*) azbest - chryzotyl 100 12001-29-5 - Rak. Kat 1;
NOTA E T
45-48/23
Objaśnienie: T+= bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= Ŝrący, Xn= szkodliwy, Xi= draŜniący, E= wybuchowy, O= utleniający, F+= skrajnie łatwopalny, F= wysoce łatwopalny, N= niebezpieczny dla środowiska
*Pełne znaczenie zwrotów zagroŜenia R z punktu 2 ujęto w punkcie 16
3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
T ZagroŜenie poŜarowe: Materiał włóknisty o bardzo wysokiej odporności na temperaturę, stosowany
do wytwarzania wyrobów ogniochronnych.
ZagroŜenie toksykologiczne:
MoŜe powodować raka.
Działa toksycznie przez drogi oddechowe; stwarza powaŜne zagroŜenie zdrowia w następstwie długotrwałego naraŜenia.
Azbest - chryzotyl powoduje u ludzi i zwierząt zmiany w drogach oddechowych, zmiany w opłucnej i otrzewnej oraz zmiany nowotworowe nie tylko w układzie oddechowym
ZagroŜenie
ekotoksykologiczne:
Azbest - chryzotyl działa szkodliwie na organizmy Ŝywe, w tym równieŜ organizmy wodne. W środowisku nie ulega biologicznej degradacji.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności naleŜy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŜonego pyłem azbestu -chryzotylu środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół.
Następstwa wdychania:
1. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby, wykonać sztuczne oddychanie lub podać tlen - najlepiej jeśli tego dokona osoba przeszkolona.
2. Zapewnić pomoc lekarską.
Następstwa połknięcia:
1. W razie połknięcia przepłukać usta wodą, dać do wypicia 2-3 szklanki wody i skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Podać środki wymiotne. Przepłukać Ŝołądek wodą.
2. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, miejsce leŜące i ciepło.
Zanieczyszczenie oczu:
1. Przemyć skaŜone oczy strumieniem letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach.
2. Zapewnić pomoc okulisty.
Zanieczyszczenie skóry:
1. Zdjąć zanieczyszczone ubranie. Oczyścić mechanicznie zanieczyszczoną skórę, przemyć duŜą ilością wody.
2. W przypadku gdy podraŜnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU:
Szczególne zagroŜenia: Materiał włóknisty o bardzo wysokiej odporności temperaturowej, stosowany do wytwarzania wyrobów ogniochronnych.
Środki gaśnicze: Zgodnie z naturą i wielkością poŜaru obiektów sąsiadujących.
Zalecenia szczegółowe: Wskutek działania wysokiej temperatury nastąpi uwalnianie włókien azbestowych i przemieszczanie się ich wraz z gorącym powietrzem do atmosfery.
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne: W przypadku wydostania się włókien azbestu-chryzotylu do środowiska, skaŜony obszar naleŜy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skaŜania środowiska. Do działań oczyszczających mogą przystąpić wyłącznie osoby ubrane w normatywne kombinezony ochronne oraz ochrony dróg oddechowych przed pyłami azbestu.
Środki ochrony osobistej:
Normatywne kombinezony ochronne z włókien zwartych lub tkanin powlekanych. Ochrony oczu oraz dróg oddechowych.
Zalecenia szczegółowe: Unoszący się pył strącać rozproszonym strumieniem wody, starać się odciąć źródło skaŜenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym), miejsce gromadzenia się włókien przykryć folią, zebrać, skierować do zniszczenia.
Zabezpieczenie środowiska:
Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skaŜenia atmosfery i wód powiadomić odpowiednie władze. SkaŜony grunt podlega wymianie.
7. POSTEPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie zatruciom:
Podczas stosowania azbestu-chryzotylu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z acetonem, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŜ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci.
Zapobieganie
poŜarom / wybuchom:
Substancja nie palna. Odporna na działanie ognia i temperatury.
Magazynowanie: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie Zapobieganie
zatruciom:
Podczas stosowania azbestu-chryzotylu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z azbestem, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŜ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu, pył strącać rozproszoną wodą. Azbest-chryzotyl zbierać w stanie wilgotnym.
8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania azbestu. Sprawna wentylacja. Pył strącać rozproszoną wodą. Azbest-chryzotyl zbierać w stanie wilgotnym.
Osobiste wyposaŜenie ochronne:
Ręce: Rękawice ochronne, robocze.
Oczy: Okulary ochronne w szczelnej obudowie.
Drogi oddechowe: Ochrony dróg oddechowych przed pyłem.
Skóra i ciało: Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Ogólne środki ochrony:
Ochrony zbiorowe: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŜu stanowisk pracy.
Ogólne środki ochrony:
Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŜywać leków podczas pracy.
Zapobieganie zagroŜeniom: Tam gdzie występuje moŜliwość pojawienia się niebezpiecznych pyłów azbestu-chryzotylu, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą.
NajwyŜsze dopuszczalne stęŜenia pyłów azbestu w Polsce:
NajwyŜsze dopuszczalne stęŜenie Nazwa i numer CAS czynnika szkodliwego dla zdrowia
mg/m3 włókien w cm3 Pyły zawierające azbest:
a) pyły zawierające azbest chryzotylowy oraz pyły zawierające azbest chryzotylowy i inne minerały włókniste oraz pyły zawierające inne minerały włókniste, z wyjątkiem krokidolitu, np. antygoryt włóknisty
[1332-21-4]
• pył całkowity
• włókna respirabilne*
1 -
- 0,2
* włókna respirabilne - włókna o długości powyŜej 5 µm o maksymalnej średnicy poniŜej 3 µm i o stosunku długości do średnicy > 3.
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Postać fizyczna, barwa,zapach:
Azbesty są utworami mineralnymi składające się z cienkich, przewaŜnie wiotkich włókien róŜnej grubości o przewaŜającym ułoŜeniu równoległym.
W zaleŜności od ułoŜenia rozróŜnia się azbest serpentynowy (chryzotylowy) i azbesty amfibolowe (termolitowe i aktynolitowe).
Azbesty serpentynowe, do których naleŜy chryzotyl: najczęściej ułoŜenie róŜne, od dziesiątych części milimetra do 50 mm, bardzo rzadko do 160 mm, barwa zwykle Ŝółtozielona, niekiedy ze złocistym odblaskiem, rzadziej biały lub brunatny, a po spilśnieniu śnieŜnobiały. połysk jedwabisty.
Temperatura topnienia: >1500˚C Twardość: 2 - 3.c
Gęstość: 2,5 – 2,7 g/cm3c
Inne: Azbest-chryzotyl występuje na całej kuli ziemskiej. Jest elastyczny, twardy i mocny. Jest związkiem krzemu. Włókna mają długość kilku mikrometrów. Część z nich osiąga wartości submikronowe, co dotyczy zarówno długości, jak i średnicy.
Właściwości azbestu są pochodną rurkowej budowy włókna. Najczęściej mamy do czynienia z tzw. białym azbestem. Jest to uwodniony krzemian magnezu, znany jako c h r y z o t y l (nazwa handlowa rybekit), przy czym zawiera oprócz tego nieznaczne domieszki Ŝelaza i glinu oraz, w zaleŜności od pochodzenia, domieszki takich związków, jak dwutlenek tytanu, dwutlenek niklu, dwutlenek manganu, tritlenek chromu trójwartościowego. Chryzotyl naleŜy do grupy azbestów serpentynowych i stanowi ok. 93% azbestu wytwarzanego i stosowanego w przemyśle w skali światowej. Pozostałe 7% naleŜy do azbestów amfibolowych, z których tzw. azbest niebieski (k r o k i d o l i t ) jest uwodnionym krzemianem sodowo-Ŝelazowym, azbest brunatny (a m o z y t - nazwa handlowa grunerit) jest uwodnionym krzemianem magnezowo-Ŝelazowym, zaś a k t y - n o l i t i a n t o f i l i t s, pod względem chemicznym stanowią uwodnione krzemiany magnezu o zwiększonej zawartości Ŝelaza. Częstymi domieszkami do azbestów są inne krzemiany, takie jak mika i talk oraz węglany - kalcyt, dolomit i magnezyt, a takŜe metale śladowe - nikiel, chrom, wanad i inne. Część azbestów zawiera w sobie wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, z których najniebezpieczniejszym dla zdrowia człowieka jest benzo(a)piren. Azbest oznaczany jest w wodzie pitnej, co jest spowodowane wymywaniem go z rurociągów azbestowo-cementowch.
Obecność azbestu w Ŝywności spowodowana jest obecnością tego minerału w glebie w sposób naturalny bądź wskutek zanieczyszczenia wynikającego z działalności człowieka.
Długość włókien azbestu jest róŜna i zaleŜy od odmiany. Azbesty serpentynowe charakteryzują znacznie dłuŜsze włókna od azbestów amfibolowych. Np. długość włókien chryzotylu (zaleŜy od miejsca pochodzenia) waha się w granicach od kilku mikrometrów aŜ do 15 centymetrów.
Azbest od przeszło 100 lat stosowany jest w róŜnych gałęziach gospodarki światowej. NajwaŜniejsze jego cechy to odporność na wysokie temperatury, duŜa wytrzymałość mechaniczna, elastyczność i giętkość. Temperatura 800˚C powoduje rozmiękanie i utratę budowy krystalicznej, zaś około 1500˚C następuje przejście w stan ciekły. Najodporniejszy na działanie temperatury jest chryzotyl. Z włókien sporządzane są tkaniny. Azbesty amfibolowe są odporne na działanie stęŜonych kwasów. Z udziałem azbestu wytwarzany jest do dnia dzisiejszego cement azbestowy, okładziny cierne, wyroby azbestowo-kauczukowe, papier, tektura i papa, uszczelki i filtry, tkaniny, tworzywa sztuczne. Liczba gotowych produktów i części zawierających azbest sięga kilku tysięcy.
Charakterystyka chryzotylu
Wzór chemiczny: 3MgO.2SiO2.2H2O
Struktura włókna: bardzo liczne włókna, łatwo rozdzielane
Pochodzenie: metamorficzne wskutek przekształcenia zasadowych skał wulkanicznych.
Struktura kryształów:
włóknista
Barwa: biała, szara, zielona, Ŝółtawa
Połysk: jedwabisty
Masa właściwa: 2,5 - 2,6 Temperatura topnienia (oC): 1515 Odporność na kwasy i alkalia: słaba
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Reaktywność i stabilność:
Azbest-chryzotyl jest substancją słabo odporną na działanie kwasów i zasad.
Właściwości korozyjne: Brak
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi naraŜenia człowieka: Wdychanie, spoŜycie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami.
Informacja ogólna: Od dawna znane było niekorzystne oddziaływanie azbestu na organizmy ludzkie i zwierzęce. Dopiero lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte obecnego stulecia przyniosły sprecyzowane stanowisko słuŜb sanitarnych i ochrony środowiska wobec tego minerału i zaczął się energiczny proces poszukiwania surowców zastępujących azbest w wytwarzanych produktach. Powszechnie wiadomym jest juŜ obecnie, Ŝe azbest powoduje u ludzi i zwierząt zmiany w drogach oddechowych, zmiany w opłucnej i otrzewnej oraz zmiany nowotworowe nie tylko w układzie oddechowym. Ustalone zostały podstawy do opracowania normatywów higienicznych dla wartości stęŜeń bezpiecznych na stanowiskach pracy, przy wydobywaniu, transporcie i przeróbce azbestu. Określono toksyczne, rakotwórcze i mutagenne właściwości róŜnych rodzajów azbestu.
Główne miejsca kontaktów człowieka z azbestem
• Pozyskiwanie azbestu w wyniku procesu rozwarstwiania minerałów w gniotownikach, młynach odbojowych, młynach kruszących.
• Wytwarzanie i przetwarzanie produktów azbestowego przemysłu włókienniczego. Produkty te to przędza, nici, taśmy, sznury, powrozy, worki, chusty, opakowania i ubrania zawierające ponad 80%
azbestu. Niebezpieczne jest równieŜ noszenie ochronnego ubrania azbestowego bez warstwy izolacyjnej.
• Wytwarzanie i stosowanie cementu azbestowego (rury azbestowo-cementowe, płyty izolacyjne, pokrycia dachowe-eternit). Materiały te zawierają zwykle 5-20% azbestu.
• Przetwarzania i naprawy elementów wymienionych w p. 3. Dotyczy to takich czynności jak:
piłowanie, wiercenie, szlifowanie, itd.
• Wytwarzanie i obróbka wykładzin ciernych, zwłaszcza okładzin hamulców i sprzęgieł. Okładziny te zawierają 10-70% azbestu.
• Wymiana i reperacje okładzin ciernych wymienionych w p. 5. Chodzi o takie czynności jak:
przykręcanie, wiercenie, szlifowanie, frezowanie okładzin.
• Wytwarzanie i stosowanie masy wtryskowej dla utrzymania ciepła lub izolacji przed ciepłem i hałasem. Masa taka zawiera do 50% azbestu.
• Wytwarzanie, przetwarzanie i naprawy uszczelek, płyt i innych materiałów odpornych na kwasy i wysokie temperatury.
• Wytwarzanie i stosowanie filtrów zawierających azbest w zakładach wytwarzających papier, tekturę, papę.
• Wytwarzanie i przetwarzanie produktów w przemyśle gumowo-azbestowym.
• Zastosowanie azbestu w produkcji farb, okładzin podłogowych, mas uszczelniających, opon gumowych, tworzyw termoplastycznych, Ŝywic syntetycznych i innych.
Pyły mineralne takie jak talk, gabro i in. często zawierają azbest.
Włókna azbestowe do organizmu dostają się drogą wziewną w postaci pyłu do układu oddechowego, powodując tam zmiany włókniste. Jedynie mała część włókien azbestowych zostaje zatrzymana w miąŜszu płuc, m.in. w przegrodach międzypęcherzykowych, tkance okołonaczyniowej i okołoskrzelowej.
Pozostałe włókna zostają z organizmu usunięte.
Zmiany włókniste w płucach zaleŜą od:
• stęŜenia we wdychanym powietrzu pyłu złoŜonego z włókien azbestowych o długości prawdopodobnie większej od 5 1m i przekroju mniejszym niŜ 3 1m,
• liczby czasu i rytmu działania włókien azbestowych o wymienionych wyŜej wymiarach, które dostały się do pęcherzyków płucnych,
• wraŜliwości osobniczej, tzn. przede wszystkim od nienaruszalności fizjologicznych mechanizmów obronnych układu oddechowego.
Ryzyko zachorowania na azbestozę zwiększa czynne i bierne palenie tytoniu, przewlekłe procesy zapalne w obrębie układu oddechowego (p. zapalenie oskrzeli). Proces chorobowy azbestozy zajmuje przede wszystkim płaty dolne obu płuc, prawy płat środkowy i części podstawowe górnych płatów. Na obwodzie zmian włóknistych dochodzi często do rozedmowego stwardnienia płuca z jednoczesnym zanikiem jego struktury. Oprócz raka oskrzeli i wysięku opłucnowego, który jest wczesnym objawem międzybłonniaka (nowotworu złośliwego), w praktyce najwaŜniejszymi powikłaniami azbestozy są:
przewlekły nieswoisty zespół oddechowy i rozedma płuc, rozstrzenie oskrzeli i przewlekłe serce płucne.
Przyczyną śmierci, przy zaawansowanej azbestozie, jest głównie ogólna niewydolność oddechowa, zapalenie płuc i załamanie się krąŜenia w następstwie serca płucnego. W przypadku rozwinięcia się międzybłonniaka, przeszło połowa chorych z międzybłonniakiem opłucnej umiera w ciągu pierwszego roku, dalsza 1/3 – w ciągu następnego roku.
Ocena działania rakotwórczego
IARC – Międzynarodowa Agencja Badań Nad Rakiem
Dowód działania u zwierząt doświadczalnych - wystarczający.
Dowód działania u ludzi - wystarczający.
Ocena ogólna - czynnik rakotwórczy dla ludzi (grupa 1).
Polska - substancja rakotwórcza kategorii I.
WYKAZ SUBSTANCJI RAKOTWÓRCZYCH, MUTAGENNYCH I DZIAŁAJĄCYCH SZKODLIWIE NA ROZRODCZOŚĆ, DLA KTÓRYCH USTANOWIONO ZAKAZ WPROWADZANIA DO OBROTU
DOSTĘPNEGO DLA KONSUMENTÓW Wykaz 1A: substancje rakotwórcze kategorii 1
Załącznik 1 - WYKAZ SUBSTANCJI, PREPARATÓW, CZYNNIKÓW LUB PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH O DZIAŁANIU RAKOTWÓRCZYM LUB MUTAGENNYM
Umiejscowienie lub rodzaj nowotworów: Za nowotwory przyczynowo związane z azbestem uznaje się międzybłonniaki opłucnej i otrzewnej oraz raka płuc. Istnieją teŜ dane wskazujące na pewne ryzyko nowotworów narządów trawiennych oraz narządów oddechowych i klatki piersiowej.
Działanie miejscowe:
Wdychanie pyłów: Systematyczne wdychanie pyłu zawierającego włókna azbestu prowadzi do azbestozy oraz pylicy płuc. Proces chorobowy azbestozy zajmuje przede wszystkim płaty dolne obu płuc, prawy płat środkowy i części podstawowe górnych płatów. Na obwodzie zmian włóknistych dochodzi często do rozedmowego stwardnienia płuca z jednoczesnym zanikiem jego struktury. Oprócz raka oskrzeli i wysięku opłucnowego, który jest wczesnym objawem międzybłonniaka (nowotworu złośliwego), w praktyce najwaŜniejszymi powikłaniami azbestozy są: przewlekły nieswoisty zespół oddechowy i rozedma płuc, roztrzenie oskrzeli i przewlekłe serce płucne. Sporadyczne wdychanie pyłu talku doprowadza do podraŜnienia dróg oddechowych, objawiającego się kichaniem, kaszlem, uczuciem duszenia, a takŜe następstwami o podłoŜu astmatycznym.
SpoŜycie: Wystąpią nudności i wymioty. Istnieją przypuszczenia, iŜ spoŜywanie wody zawierającej włókna azbestu odrywające się ze ścianek rur wodociągowych wykonanych z azbestocementu, moŜe być przyczyną nowotworów organów układu pokarmowego.
Kontakt ze skórą: Wystąpi podraŜnienie, suchość skóry, rogowacenie, uszkodzenie naskórka.
Powtarzające się kontakty mogą prowadzić do zapalenia skóry.
Kontakt z oczami: Pojawi się podraŜnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Działanie na organizmy wskaźnikowe:
Wskaźnik oceny dla ostrej toksyczności; wobec ssaków: - wobec ryb: -
wobec bakterii: -
Stopień zagroŜenia wód: minimalny
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206).
Zawartość opakowania wg:
rodzaju 07 01 04 Inne rozpuszczalniki organiczne, roztwory z przemywania i ciecze macierzyste
Opakowania wg:
rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych
Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie.
ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw.
Opakowania opróŜnić całkowicie.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
Numer UN (ONZ): 2590
AZBEST BIAŁY, CHRYZOTYL
Klasa RID/ADR/IMO: 9
Kod klasyfikacyjny: M1
Ilości ograniczone: LQ27
Grupa pakowania: III
Numer rozpoznawczy zagroŜenia: 90
Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 9:
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
Na etykietach naleŜy umieścić następujące informacje:
Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych
T Napis ostrzegawczy na opakowaniach
jednostkowych
„Produkt toksyczny.”
Zwroty wskazujące rodzaj zagroŜenia R 45 MoŜe powodować raka.
R 48/23 Działa toksycznie przez drogi oddechowe; stwarza powaŜne zagroŜenie zdrowia w następstwie długotrwałego naraŜenia.
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania
S 45 W przypadku awarii lub jeŜeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeŜeli to moŜliwe, pokaŜ etykietę.
S 53 Unikać naraŜenia – przed uŜyciem zapoznać się z instrukcją.
Kartę wykonano zgodnie z:
• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004 r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2)
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769)
• Ustawą z dnia 27.04.2001 r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206).
• Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638).
• Klasyfikacja towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
• Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
16. INNE INFORMACJE
Chemiczne określenie produktu:
Azbest biały (chryzotyl)
Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych T Produkt toksyczny.
R 45 MoŜe powodować raka.
R 48/23 Działa toksycznie przez drogi oddechowe; stwarza powaŜne zagroŜenie zdrowia w następstwie długotrwałego naraŜenia.
Normy na sprzęt ochronny:
PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie.
PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŜytku w pracy. Zmiana A1.
PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.
PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów.
PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŜy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3).
Powietrze na stanowiskach pracy
PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŜenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Uwaga:
• UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŜszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŜytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŜytkownika. Karta charakterystyki nie moŜe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu.
• Produkt nie moŜe być uŜywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŜeli podanym w p.1 karty- charakterystyki.
• Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
• Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych.
• Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.
• Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań.
