Mieczysław Lubański
"Łogika i metodologia nauki: IV
Wsjesojuznyj Sympozium Kiew, Iłuń
1965", moskwa 1967 : [recenzja]
Studia Philosophiae Christianae 4/1, 254-255
p ro g ra m u , m aszyna zaś p ra c u je z p ro g ra m e m n a d a n y m jej p rzez czło w ie k a (s. 107). Ig n o ro w an ie zasadniczej różnicy m iędzy m aszy n ą a czło w iek iem obniża człow ieka do poziom u m aszy n y (s. 109). D alszy, o m a w ian y w tym ro zd ziale p roblem , to z a g ad n ien ie istn ie n ia w m atem aty c e. W ty m te m a c ie p rz e w ija ją się n az w isk a i poglądy B orela, L eb esg u e’a, B a ire ’a, H a d a m a rd a , B ro u w era.
O sta tn i rozdział, siódm y, n ajo b sze rn iejsz y , liczący 131 stro n , pośw ięcony je s t h isto rii logiki. A u to r o m aw ia tu p re h isto rię logiki (zalicza do niej p ra c e w szy stk ich filozofów p rze d A ry sto telesem ), d alej logikę A ry s to te lesa, rozw ój logiki p o a ry sto tele so w sk ie j w staro ży tn o ści, n a s tę p n ie lo g ik ę czasów n o w ożytnych do K a n ta , logikę K a n ta i logikę d ia lek ty cz n ą H egla.
P o zy cja rec en zo w an a je s t n a p isa n a z pozycji d ia m atu . A u to r w y ra ź n ie o ty m w spom ina, co w idać choćby z uw agi za w a rte j n a stro n ie 255 książki.
M onografia z a w iera 270 stro n . W yszła w n ak ła d z ie 1000 egzem plarzy. Z ao p a trz o n a je s t w obszerny 14-stronicow y w y k az te rm in ó w i nazw isk, odnoszący się do obu tom ów .
M. L u b a ń sk i
L ogika i m eto dołogija nauki, IV W sjeso ju zn y j S ym pozium , K ijew , Iju ń
1965 g., Izd. „ N a u k a” , M oskw a 1967.
W czerw cu 1965 r. odbyło się w K ijo w ie cz w a rte W szechzw iązkow e sym pozjum pośw ięcone logice oraz m etodologii nau k . W sym pozjum k i jo w sk im w zięli udział liczni uczeni a ta k ż e w y k ład o w cy w yższych uczelni Z w iązk u R adzieckiego. R e p re ze n to w an e b y ły śro d o w isk a n au k o w e Mo skw y, L en in g ra d u , Odessy, N ow osybirska, oczyw iście K ijow a, d alej T om ska i w ielu in n y c h m ia st ZSRR.
T e m a ty k a sym pozjum b y ła obszerna. N ie ograniczono się ty lk o do stro n y lo g iczn o -fo rm aln ej. O prócz ro zw ażań z za k re su logiki, m etodologii n a u k d ed u k cy jn y ch , z n a jd u je m y liczne zag ad n ien ia z m etodologii n au k p rzyrodniczych, zw łaszcza fizy k i i kosm ologii. N adto o m a w ian a była p ro b le m a ty k a od stro n y filozoficznej oraz cy b ern ety czn ej.
O p raco w an e przez au to ró w te k s ty ich re fe ra tó w oraz p rzem ów ień w ygłoszonych n a sym pozjum , sk ła d a ją się w ła śn ie n a tre ść om aw ianego tom u. U k azał się on po dw u la ta c h licząc od czasu odbytego sym pozjum . Z aw ie ra 50 arty k u łó w . O bjętość to m u w yn o si 340 stro n . N ak ład , ja k na w y d a w n ic tw a tego ro d za ju , je s t sto sunkow o duży; w y n o si 9000 egzem pla rzy. K sią żk a zo stała p rzy g o to w a n a do d ru k u sta ra n ie m I n s ty tu tu F ilozofii A k ad e m ii N auk ZSR R oraz takiegoż I n s ty tu tu A k ad em ii N au k R ep u b lik i U k ra iń sk ie j. W sk ła d k o legium re d a k cy jn e g o w eszli n a s tę p u ją c y uczeni: P. W. K opnin, M. E. O m eljan o w sk i (re d a k to r n a c z e ln y ),. M. W. Popow icz, A. Ł. S u b b o tin i P. W. T aw aniec.
N ie sposób n a ty m m iejscu om aw iać d o k ła d n ie tre ść a rty k u łó w , sk ła d ając y ch się n a recen zo w an y tom . Z ajęło b y to zb y t w iele -miejsca. W y m ie n im y je d y n ie p rzy k ła d o w o n ie k tó re p ro b lem y p o ru szo n e n a zjeździe. A w ięc m ów iono o jedności n a u k i ja k o p ro b lem ie m etodologicznym , o p ew nym m odelu te o rii n o m in a listy cz n ej, o se m an ty czn e j s tr u k tu r z e ję zy k a i jej sto su n k u do rzeczyw istości, o m ożliw ościach logicznej an a liz y języka* o p ó łs tru k tu ra c h i ich zasto so w an iach w logice, o logice i cybernetyce* o p o jęciu in fo rm a c ji i jego sensie w te o rii in fo rm a c ji, o ek sp lik a eji pojęć c y b e rn ety k i, o ro li ek sp e ry m e n tu m yślow ego w rozw oju te o rii nauki,. 0 gnoseologicznych as p e k ta c h m odelow ania, o p ro b lem ie s tr u k tu r y w f i zyce k w a n to w e j, o z a g ad n ien iu in te r p re ta c ji w te o ria c h fizy k a ln y ch , o p e w n ej in te r p re ta c ji m e ch a n ik i k w an to w e j, o zasadzie k o m p le m e n tarn o śc i B ohra 1 jej znaczeniu m etodologicznym , o k a te g o rii in fo rm a c ji w e w spółczesnej te o rii cząstek elem e n ta rn y c h , o ro li poznaw czej zasady sy m e trii, o związku, m iędzy ek sp e ry m e n te m a ogólną te o rią w zględności, o znaczeniu logicznym re la ty w isty c z n y c h m odeli kosm ologicznych, o znaczeniu filozoficznym o sią gnięć w spółczesnej kosm ogonii.
P o p rz e sta ją c n a te j k ró tk ie j n o tce sy g n a liz u jąc ej u k a z a n ie się w sp o m n ia n ej p u b lik a c ji z z a k resu logiki i m etodologii n au k , p o zo staje w yrazić je d y n ie życzenie, aby sy g n a liz o w a n a pozycja sta ła się p rze d m io te m p ra c se m in a ry jn y c h , pośw ięconych logice i m etodologii nau k i.