łacibórz • Wodzisław Śląski • Rydułtowy • Pszów • Głubczyce
!ok IV Nr 46 (196) 17 LISTOPADA 1995 NR INDEKSU 38254X ISSN 1232-4035 cena 50 gr/5000 st. zł
Jroczysta sesja RM
11 listopada, podobnie jak w innych iastach, w Raciborzu odbyły się uroczy- ości z okazji 77 rocznicy odzyskania
■zez Polskę niepodległości. Rozpoczęły ę mszą św. w intencji Ojczyzny w Ko- :iele Wniebowzięcia Najświętszej Marii inny przy ul. Mickiewicza. Następnie
Graniczna wystawiła pod Pomnikiem Ki Polki posterunek honorowy. Orkie- ra ZEW-u odegrała hymn państwowy, po órym przedstawiciele władz miasta, iejscowych organizacji i zakładów pracy ożyli pod pomnikiem wieńce i kwiaty. W iżnych godzinach popołudniowych w ra- borskim Muzeum odbyła się uroczysta :sja. Referat okolicznościowy wygłosił iceprzewodniczący Rady Miejskiej - Le- sek Wyrzykowski. Na wniosek Świato- ego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, rezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Lech 'alęsa, odznaczył Krzyżami zasługi by- ch żołnierzy Armii Krajowej; kapitana trzego Ziębickiego - Krzyżem Armii rajowej, porucznika Franciszka Stała -
Szóstka w dużym lotku nie zdarza się często. Niemniej 18 paździer- ik br. okazał się bardzo szczęśliwym dniem dla jednego z raciborskich raczy. Redakcji udało się namówić szczęśliwego zwycięzcę na kilka lów zwierzeń. Na jego prośbę nie podajemy jego danych personalnych.
MILIARD W ŚRODĘ
Nigdy specjalnie nie grałem. Od czasu 1 czasu puszczałem jeden kupon. Tak też ę stało 18-tego. W tym dniu miałem je- tać na dwudniową wycieczkę szkolną w śry. Niestety z braku pieniędzy nie poje- lałgm. Po południu wracałem z zakupów,
■ kieszeni zostało mi sporo drobniaków.
Wystarczyło akurat na jeden kupon chybił - afił. O wygranej dowiedziałem się w ten im dzień. Najpierw odpisałem numery z
•sowania w telewizji, ale ponieważ byłem ijęty, to sprawdziłem je dopiero późnym
■ieczorem. W pierwszej chwili zrobiło mi ę bardzo gorąco, ręce mi się trzęsły. By- :m w szoku. Na czole miałem zimne kró
le potu. Potem rodzice się dowiedzieli.
Krzyżem Kawalerskim, sierżanta Włady
sława Pyrę - Krzyżem Armii Krajowej, sierżanta Joannę Radke - Krzyżem Armii Krajowej, sierżanta Jadwigę Wiatrową - Krzyżem Armii Krajowej, sierżanta Ma
riana Szlapańskiego - Krzyżem Party
zanckim oraz sierżanta Bronisława Ka- inińskiego - Krzyżem Armii Krajowej. Po tym wzruszającym momencie, młodzież z raciborskich szkół przedstawiła krótki pro-
Przez pierwsze dwie godziny zachowywa
liśmy się tak jakby nic się nie stało. Nie wierzyliśmy w tą wygraną. Wielokrotnie sprawdzaliśmy numery. W ciągu 48 godzin musiałem skontaktować się z Totalizato
rem Sportowym w Katowicach. Po dwóch tygodniach mogłem już jechać po odbiór czeku. Pojechałem z rodzicami, kuponem i psem do Katowic, tam otrzymałem czek, który od razu został przelany na moje kon
to w Raciborzu. Pamiętam, że jak jecha
łem, to się bałem czy dostanę nagrodę, czy nie. Kupon był tak zniszczony od ciągłego sprawdzania liczb. Wciąż nie wierzyłem, że
ciąg dalszy na s. 2
gram poetycko-muzyczny. Na zakończenie wystąpiła Raciborska Orkiestra Kameralna pod batutą Andrzeja Rosoła, po czym ze
brani goście zaproszeni zostali do zwiedze
nia nowo otwartej wystawy sztuki sakral-
Prezydenckie podwyżki
Od stycznia przyszłego roku wzrosną uposażenia prezydenta Raciborza oraz jego zastępców. Rada Miejska postano
wiła podwyższyć płace etatowe człon
ków zarządu przyjmując, że w przy
szłym roku wyniosą pięciokrotną w przypadku prezydenta, a liczoną razy 4,25 gdy chodzi o jego zastępców, śre
dnią krajową brutto. W tej chwili śre
dnia ta wynosi 724 zł. Można więc ła
two wyliczyć, że od nowego roku prezy
dent zarobi 3620 zł a wiceprezydenci 3077 zł. Jest to kwota wynagrodzenia wraz z podatkiem.
Inicjatywa wyszła od Przewodniczą
cego Rady - wyjaśnił prezydent Marko- wiak, a zaakceptowali ją przewodniczą
cy komisji jeszcze przed sesją, nikt z Zarządu nie brał udziału w tych ustale
niach. Poprzednio wynagrodzenie prezy
denta obliczono według tych samych za
sad, z tym że mnożnik średniej wynosił
3,5.
(I)
--...-
WEZ UDZIAŁ w świątecznym,
konkursie
„Nowin Raciborskich” !
# 50 *
atrakcyjnych NAGRÓD!
Szczegóły na s. 7
L J
W NUMERZE
■ Jakość ujawnianych falsyfika
tów krajowych i zagranicznych ulega systematycznej poprawie.
Fałszerze potrzebują dziś na przygotowanie matrycy kilku godzin.
Dolar z donaldem
■ Szlaki przemytnicze materia łów radioaktywnych biegną głównie w kierunku Rosja- Niemcy, omijając przejścia graniczne Śląskiego Oddziału Straży Granicznej.
Zagraniczne śmieci^-—
w natarciu
Rozwój zaplanowany — s. 5;
Drogie buble — s. 9;
Krzyżówka z nagrodami
— s. 24.
I
Tydzień Świat, Kraj, Region
TYDZIEŃ NA ŚWIECIE
W sobotę wieczorem żydowski za
machowiec zastrzelił szefa rządu Izraela Icchaka Rabina. Do zamachu doszło w Tel Awiwie po zakończeniu demonstracji z udziałem kilkudziesięciu tysięcy ludzi popierających politykę jego rządu.
Stolica apostolska w żadnym wypad
ku nie będzie negocjować konkordatu zawartego z Polską. Nie będzie także wydawać w tej sprawie wspólnych de
klaracji z rządem RP - powiedział szefo
wi polskiej dyplomacji minister spraw zagranicznych Watykanu Jean-Louis Ta- vran.
Wtorek był w Rosji dniem wolnym od pracy. 7 listopada obchodzona jest nie rocznica wybuchu Rewolucji Paź
dziernikowej, lecz święto upamiętniające
„wyzwolenie Moskwy od polskich inter
wentów w 1612 r.”.
Premier Francji Alain Juppe ogłosił skład nowego rządu w kilka godzin po zgłoszeniu we wtorek rano dymisji po
przedniego rządu. Rzecznik Pałacu Eli
zejskiego stwierdził, że głównym zada
niem nowego gabinetu będzie przepro
wadzenie wielkich reform obiecanych przez Chiraca w kampanii wyborczej.
Nową Mędzynarodówkę Komuni
styczną powołano do życia w Sofii w trakcie dwudniowego zjazdu przedsta
wicieli 17 partii komuistycznych. Sekre
tarzem Generalnym został lider bułgar
skich komunistów Władimir Spasow.
Ukraina i Macedonia stały się człon
kami Rady Europy. Ukraina będzie mia
ła 12 miejsc, a Macedonia 3 w Zgroma
dzeniu Parlamentarnym Rady.
Haski Trybunał ONZ ds. zbrodni wojennych oskarżył w czwartek trzech Serbów - oficerów dawnej Jugosłowiań
skiej Armii Ludowej o zamordowanie w 1991 r. 261 Chorwatów.
TYDZIEŃ W KRAJU
W pierwszej turze wyborów prezy
denckich zwyciężył Aleksander Kwa
śniewski zdobywając 35,11% głosów.
Drugi był Lech Wałęsa, na którego gło
sowało 33,11% wyborców.
Arnold Superczyński - komendant stołeczny policji podał się do dymisji.
Decyzję tą należy wiązać z publikacją w tygodniku „Nie”, który ujawnił, iż z po
lecenia komendanta udostępniono sprzęt policyjny przewodniczącemu Ogólno-
Nowiny Raciborskie Sp. z o.o.
■ Redakcja: 47-400 Racibórz, ul. Podwale 1, tel. (0-36)15 47 27 tel./fax (0-36) 15 09 58
■ Prezes Zarządu Arkadiusz Gruchot
■ p.o. Redaktora Naczelnego Bolesław Wołk
■ Redaktor prowadzący Grzegorz Wawoczny
■ Redakcja techniczna Piotr Palik
■ Grafik redakcyjny
Robert Markowski-Wedelstett
■ Sekretarz redakcji Katarzyna Gruchot Materiałównie zamówionych nie zwracamy.
© Wszystkie prawa autorskiedoopracowań graficznych reklam ZASTRZEŻONE.
Ogłoszenia przyjmuje sekretariat redakcji w Raciborzu, w godz. od 800 do 16.00.
Za treść ogłoszeń, reklam i tekstów płatnych redakcja nieponosi odpowiedzialności.
» Skład: NOWINY RACIBORSKIE Sp. z o.o.
■ Druk: PPP. „Prodryn", Racibórz, ul.Staszica 22
Awanse
strażników granic
10 listopada w siedzibie Śląskiego Oddziału Straży Granicznej odbył się uroczysty apel z okazji obchodów Święta Narodowego. Wzięli w nim udział funkcjonariusze Straży Gra
nicznej, Jan Osuchowski - kierownik Urzędu Rejonowego oraz Andrzej Markowiak - prezydent miasta.
Uroczystość zapoczątkowało wypro
wadzenie sztandaru. Kp. Doroszkiewicz złożył meldunek Komendantowi, po czym na maszt została wciągnięta flaga państwo
wa. Okolicznościowe przemówienia wy
głosili ppłk. M Szypowski - naczelnik Wy
działu Prezydialnego Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu oraz An
drzej Markowiak.
Wyróżnionym funkcjonariuszom SG ppłk M. Strojny wręczył awanse i złożył gratulacje. Z korpusu podoficerskiego zo
stały mianowane 22 osoby, z korpusu cho
rążych 16 osób, a z korpusu oficerskiego 18 osób, w tym na stopień majora SG - kpt. Marek Kowalczyk, kpt. Ryszard Szulc, na stopień kapitana SG: por. Artur Bik, por. Krzysztof Hartabus, por. Artur Kasperczak, por. Bogusław Kuliński, por.
Janusz Strzelec, por. Igor Śmiałkowski. Do rangi porucznika awansowani zostali: ppor.
Zbigniew Gajek, ppor. Andrzej Garbacz,
Bilans ujemny
„Z budżetu państwa na utrzyma
nie szkół otrzymaliśmy 8,6 miliona złotych zaś realne koszta, na które składa się utrzymanie bieżące budyn
ków oraz pensje dla nauczycieli, wy
niosą ponad 10,5 miliona” - stwierdza Adam Dzyndra wiceprezydent Raci
borza.
Dowiedzieliśmy się także, że około mi
liona złotych trzeba będzie wydać na bar
dzo pilne remonty. Na łaskę i hojność rad
nych liczą dyrektorzy wszystkich szkół.
Trzeba w nich wyremontować dachy, sani
tariaty, elewacje, pomieszczenia klasowe.
Wszystkie zakłady pracy próbują pozbywać się spuścizny minionej epoki, czyli majątku nieprodukcyjnego. Dla ZEW-u SA poważnym ba
lastem stał się hotel „Elektroda” przy ul. Bosackiej w Raciborzu. Bu
dynek ten został oddany do użytku w 1977 r. Jest w nim 112 pokoi (160 miejsc noclegowych). Są one jedno- lub dwuosobowe, wszystkie wyposa
żone w łazienki.
„Elektroda” — hotel dla wszystkich
Do 1992 roku hotel przeznaczony był na czasowe lokum dla pracowników ZEW- u. Stanowiło to pewną zachętę do podjęcia pracy w zakładzie. Po roku lub dwóch la
tach przyznawano im mieszkania zakłado
we.
Po przekształceniu się w spółkę akcyj
ną w marcu 1992 r. ZEW SA nie był już zainteresowany udzielaniem osłony socjal
nej pracownikom. Przez ostatnie cztery lata obiekt był dzierżawiony, ale utrzymanie go na przyzwoitym poziomie przysparzało sporo kłopotów. Dyrekcja w obawie, że gmach obróci się w ruinę, zaczęła się roz
glądać za potencjalnym kupcem. Do tej pory nie znalazł się chętny, nie licząc oczy
wiście tych, którzy, proponował i 1/4 ceny, którą hotel jest wart.
Na razie przeznaczono go na pokoje noclegowe dla gości i na czasowe mieszka
pjx>r. Jacek Podsiadły i ppor. Włodzimierz Tomczyk. Do stopnia podporucznika mia
nowano: st. szer. Bogumiłę Pancerz, plut.
Aleksandra Bojnickiego, st. kpr. Tomasza Ćwikłę, st. szer. Roberta Wolnickiego, plut. Marcelego Winklera oraz sierż. Piotra Pawlińskiego.
Odznaką Straży Granicznej zostali odznaczeni podpułkownik SG - Jan Kohut oraz major SG - Ryszard Szulc.
Część oficjalną zakończyła defilada.
Goście oraz osoby mianowane zaproszone zostały na posiłek, którym była wspaniała
wojskowa grochówka. , .
instalacje c.o., stolarki okienne oraz upo
rządkować otoczenie szkól.
„Zastanawiamy się, czy warto utrzymy
wać szkołę w Miedoni, do której uczę
szcza jedynie 34 uczniów” - informuje pre
zydent Dzyndra. Dzieci te mogłyby dojeż
dżać do pobliskiej SP-8. W jej przypadku sytuacja jednak także nie jest do końca wy
jaśniona. SP-8 stanowi jakby integralną część Szkoły Mistrzostwa Sportowego, której gmina nie przejmie. Samego też bu
dynku szkolnego, bez kompleksu sporto
wego, przejmować nie warto. Dowiedzieli
śmy się, że Urząd Miasta chciałby refinan
sować Kuratorowi koszty utrzymania tej
placówki. z .
nia dla firm spoza Raciborza, prowadzą
cych prace na terenie miasta oraz osób, które znalazły się w trudnej sytuacji mate
rialnej bądź życiowej (np. dla matek sa
motnie wychowujących dzieci).
Zachętą dla gości jest stosunkowo niska cena, w porównaniu z innymi hotelami.
Miesięczna opłata za pokój jednoosobowy wynosi 96,30 zł, za dwuosobowy 117,70 zł. Firmy obowiązują opłaty zryczałtowane - 9,63 zł za dobę.
W obecnej chwili pokoje hotelowe są zajęte przez ok. 50 osób, co stanowi 40 proc, zapełnienia. Liczba ta jest zbyt niska, aby obiekt był dochodowy, wprost prze
ciwnie -jest on nadal deficytowy.
Wnioski, które się nasuwają są proste:
próby jjozbycia się nieprodukcyjnego ma
jątku, jak i jego tymczasowego zagospoda
rowania idą bardzo opornie.
Kasa na zamek
Pojawiła się realna szansa na uzyskanie większych pieniędzy na kontynuację remontu kaplicy za
mkowej, dowiedzieliśmy się w raci
borskim ratuszu. Fundusze miałyby pochodzić z budżetu Ministerstwa Kultury i Sztuki. Stara się o nie sa
morząd oraz inwestor czyli RPI.
Koszty dokończenia prac przy kaplicy p.w. św. Tomasza Kantauryjskiego obli
czono na okło 1 milion złotych. Po mikro- palowaniu budowli zamku oraz niedaw
nym remoncie elewacji, który kosztował 20 tysięcy złotych przekazanych wcze
śniej z nadwyżki budżetowej, warto kon
tynuować działania zmierzające do osta
tecznego odnowienia perły śląskiego goty
ku.
Gdyby Ministerstwo przekazało tak bardzo dziś potrzebne pieniądze, to w pierwszej kolejności wykonana zostanie konserwacja kamieniarki. Jakie byłyby obecnie koszty odbudowy i renowacji ca
łego zamku trudno powiedzieć. Z pewno
ścią rachunek zamknąłby się w kwocie kilkunastu milionów złotych. , ,
(W.l
MILIARD W ŚRODĘ
ciąg dalszy ze s. 1
to mój kupon i wszystkie liczby. Okazało się, że było nas dwoje szczęśliwych zwy
cięzców. Kwotę podzielono równo co ' grosza między nas. Dostałem prawie • miliardy starych złoty /295 365,50 nowych zł/. Pierwsze wydatki przeznaczę na bieżą
ce potrzeby. Planuję teraz kupić sobie komputer. Trochę kosztowały mnie szam
pany na rodzinną imprezę. Część pieniędzy przeznaczyłem też na prezenty dla rodzi
ców i rodzeństwa. Gdy zdam maturę i otrzymam dyplom otworzę jakiś mały inte
res. Chciałbym również podjąć naukę na studiach zaocznych. Samochodu na razie nie potrzebuję. Mój maluszek się jeszcze
„kula”.
Wysłuchał Zibi
Pieniądze na ośrodek
Mimo, że tak na poprzedniej jak i na ostatniej sesji raciborskiej Rady Miejskiej sprawa ośrodka dla niepełnosprawnych wywołała burzliwą dyskusję, radni przy
znali potrzebny na ten cel miliard st. zło
tych. Wśród krytycznych głosów ze strony radnych podkreślano, że nie cel jest kwe
stionowany, ale forma w jakiej rada zosta
ła o rozbudowie poinformowana. Podno
szono także rozpoczęcie robót budowla
nych przed uzyskaniem pozwolenia na
budowę. ...
10 listopada, na raciborskim Rynku nastąpiło uroczyste przekazanie tutejszej Komendzie Rejonowej Policji sztandaru ufundowanego przez samorząd miasta.
Bóg, Honor, Ojczyzna
Przygotowania do uroczystości trwały na Komendzie już od kilku tygodni. „Musi wyjść dobrze. Sprawa jest oczkiem w gło
wie komendanta” - słyszeliśmy od poli
cjantów. I rzeczywiście wszystko wypadło okazale. Kilka minut po 13.00 na Rynek wmaszerowały: orkiestra policyjna, kom
pania honorowa policji z Katowic, kompa
nia KRP Racibórz oraz kompania Śląskie
go Oddziału Straży Granicznej z Racibo
rza. Całość licznie obserwowali mieszkań
cy nadodrzańskiego grodu.
Obecnych było także wielu znamieni
tych gości: Komendant Wojewódzki Policji z Katowic mł.insp. Ryszard Mastalerz, ko
mendant stołeczny policji z Katowic mł.insp. Józef Krasucki - były komendant policji w Raciborzu, komendanci sąsie
dnich komend rejonowych, prezes Sądu Rejonowego w Raciborzu Maria Wojcie
chowska, szef tutejszej Prokuratury Rejo
nowej Janusz Smaga, komendant Śląskiego Oddziału Straży Granicznej płk. Mieczy
Raciborska służba zdrowia alarmuje. Jej budżet w roku 1996 nie zabez
pieczy w pełni potrzeb. Ludzie mogą spotkać się z ograniczeniami w zakre
sie świadczonych usług medycznych, w tym także tych ratujących życie.
Napaść w służbie zdrowia
Raciborska Fundacja Zdrowia wraz z Radą Nadzorczą ZOZ-u zwróciły się do radnych o przekazanie 100 tysięcy złotych z nadwyżki budżetowej na zakup laparo
skopów operacyjnych dla oddziału chirur
gii i ginekologii. Są one przydatne szcze
gólnie do operacji pęcherzyka żółciowego.
Generalnie wszystkie operacje laparosko
powe w Polsce sa obecnie płatne. Koszt jednej to około 400 złotych. Fundacja obli
czyła, że miesięcznie byłaby w stanie zaro
bić w ten sposób około 5000 złotych, czyli tyle, ile wynosi obecnie półroczny budżet chirurgii. Prezes Fundacji dr n. med. Stani
sław Płonka argumentuje, że może ona prowadzić działalność gospodarczą, a ko
szty operacji byłyby traktowane jako daro
wizna na rzecz Fundacji, wskutek czego pacjent mógłby je sobie odpisać od podat
ku. Nowoczesne operacje laparoskopowe Sbniżają koszty leczenia i wyżywienia pa-
^.nta oraz zmniejszają możliwość zakaże
Nowe władze TMZR
Głównym, obok spraw bieżących, ce
lem posiedzenia nowo wybranych władz Towarzystwa Miłośników Ziemi Racibor
skiej było, 6 listopada, ukonstytuowanie się Zarządu. W skład zarządu weszli: Zbi
gniew Ciszek 1. 54, lekarz medycyny, kie
15 09 58 gg
Halo, Redakcja, słucham...
8 W Raciborzu mówi się głośno o tym, że w „Henklu” w dalszym ciągu kurczy się załoga z długoletnim stażem. Pracownicy zostają bez skrupułów wyrzuceni na bruk.
Mam pytanie do redaktorów „NR”, czy nie można by się zająć tą sprawą ponieważ nie wiadomo, czy to jest plotka czy prawda.
Czy będą dalsze zwolnienia grupowe?
8 Dzwonię z ul. Lotniczej w Raciborzu.
sław Podhorodyński, naczelnik Zakładu Karnego ppłk. Tadeusz Korecki, władze samorządowe i pań
stwowe Raciborza, burmistrz i wójtowie gmin byłego powiatu raciborskiego oraz przedstawiciele tutej
szych zakładów pracy.
Sztandar na ręce komendanta racibor
skiej policji nadkom.
Zenona Zajdy przeka
zał przewodniczący Rady Miejskiej Tade
usz Wojnar. Podkreślo
no, że jest to wyraz aprobaty społeczeń
stwa dla działań poli
cji. ’Komendant Ry
szard Mastalerz
stwierdził, że tutejsza Komenda osiąga co
raz lepsze wyniki w województwie, jest
nia żółtaczką wszczepienną. Bardzo krótki jest też pobyt pacjenta w szpitalu - od jed
nego do trzech dni.
Rada Miejska wstępnie zaakceptowała prośbę. Najważniejszym argumentem było to, że zysk z wykonywanych operacji prze
znaczy się na zakup środków medyczych dla oddziałów szpitalnych. Fundacja przy
pomniała też, że dbałość o jakość usług medycznych należy do zadań gminy.
Według informacji dr Płonki oddział chirurgii w raciborskim szpitalu wykonuje od 1500 do 2000 dużych operacji rocznie.
Blisko 400 z nich dokonuje się w trybie ostrym np.: wyrostka robaczkowego, przedziurawiowego wrzodu żołądka czy niedrożności jelit. Reszta, to operacje pla
nowe kamicy pęcherzyka żółciowego, przepuklin i niedokrwienia kończyn, a tak
że nowotworów złośliwych żołądka, jelita grubego i nerek. Na nie w przyszłym roku może zabraknąć pieniędzy.
rownik Przychodni Rejonowej w Racibo- rzu-Markowicach - prezes; Stanisław Ja
recki I. 63, emerytowany nauczyciel, były dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 11 - wi
ceprezes; Zygmunt Szkoc I. 75, emeryt z zawodu ekonomista - sekretarz; Karol Ma
giera 1. 68, emeryt z zawodu ekonomista - skarbnik; Leszek Wyka 1. 38, pedagog, dy
rektor Domu Kultury „Strzecha” - członek Prezydium; Wojciech Nazarko, nauczyciel, dyrektor Delegatury Kuratorium Oświaty - członek Prezydium oraz Jan Duda, Jerzy
Już piąty raz w tym roku służby wynajmo
wane przez Spółdzielnię Mieszkaniową
„Nowoczesna” koszą tu trawę. Zastana
wiam się, czy jest to wkalkulowane w opłacany przez nas czynsz. Mam pytanie:
Komu jest potrzebne koszenie trawy w li
stopadzie?
• Rubryka „Halo, Redakcja, słu
cham... " ma charakter wolnej trybuny. Za
wiera ona wyłącznie poglądy naszych te
lefonicznych rozmówców. Redakcja nie za
wsze utożsamia się z publikowanymi w tej rubryce wypowiedziami. W każdą środę od 15.00 do 17.00 pod numerem telefonu 15 09 58 czekamy na telefony czytelników.
bez wątpienia jednostką wyróżniającą się.
Sztandar został także uroczyście po
święcony. W intencji policji odprawiono na Rynku mszę połową. Po niej nastąpiła defi
lada oddziałów.
W statystykach wykrywalności racibor
ska policja osiąga czołowe pozycje. Sztan
dar nie jest szczególnym uhonorowaniem jej zasług, lecz pewnym symbolem współ
pracy społeczeństwa z policją. Tylko dzięki temu osiągnie się lepsze wyniki w zwalcza
niu przestępczości. g)
W wielu polskich placówkach służby zdrowia, by zachować ciągłość świadczo
nych usług pobiera się od pacjentów opła
ty, choć jest to praktyka, w świetle prawa, nielegalna. Tymczasem Racibórz jest bodaj jedynym miastem w Polsce, w którym pa
cjent nie opłaca z własnej kieszeni kosztów leczenia. W Śląskich Akademiach Me
dycznych ten koszt np. waha się w grani
cach od 200 do 1000 złotych. Zakup pod
stawowych stapierów do operacji jelita grubego to wydtek blisko 200 złotych.
Na przestrzeni roku szpital wzbogacił się już o dwa ultrasonografy podarowane przez rząd niemiecki oraz system intensyw
nego nadzoru dla pododdziału intensywnej opieki kardiologicznej podarowany przez Fundację „Polbau” z Opola. Warto też wspomnieć o darze Banku Śląskiego w Katowicach - nowej karetce przekazanej tutejszej Kolumnie Transportu Sanitarnego.
O przyznaniu 100 tys. zł radni zadecy
dują prawdopodobnie na najbliższej sesji.
Nie wiadomo natomiast, skąd będą pocho
dzić pieniądze - z nadwyżki budżetowej za ten rok, czy już z przyszłorocznego budże-
tu' /waw/
Honysz, Jan Kluska, Krystyna Kozłowska, Teofil Kolorz, Irena Kubica, Jan Lorenc, Andrzej Śladek, Zbigniew Wójcik - człon
kowie Zarządu.
Wcześniej dokonano wyboru Komisji Rewizyjnej, którą tworzą: Helena Nejowa, emerytowany archeolog raciborskiego Mu
zeum - przewodnicząca; Hubert Scholc 1.
62, inżynier mechanik, emerytowany pra
cownik Fabryki Kotłów „Rafako” SA; Jan Szramowski i. 58, ekonomista pracownik
Banku PKO BP. wp
44-300 WodzisławŚl.,ul. Targowa (dworzec PKS)
tel./fax(0-36) 55 2964, 51 60 62, 22 489
MARKIZY ZADASZENIA ŻALUZJE PIONOWE
KASETONY
I Tydzień Świat, Kraj, Region
polskiego Społecznego Komitetu Wy
borczego Lecha Wałęsy, Andrzejowi P.
We wtorek gabinet Józefa Oleksego debatował nad pakietem ustaw wprowa
dzających reformę centrum rządu. Decy
zji nie podjęto. Ministrowie mieli wiele zastrzeżeń do przedstawionych projek
tów. Jedna z propozycji to likwidacja URM, projekt przewiduje również zli
kwidowanie pięciu ministerstw gospo
darczych.
Unia Wolności chce poprzeć w dru
giej turze wyborów prezydenckich Le
cha Wałęsę - taką propozycję przedsta
wiło prezydium partii Radzie Krajowej i Klubowi Parlamentarnemu.
Sejm wprowadził poprawki do Małej Konstytucji. Jasno zapisano,że sejm ma trzy miesiące na uchwalenie budżetu - jeżeli nie zdoła - prezydent ma 21 dni na rozwiązanie parlamentu. Poprawki za
proponowały SLD i UP, przeciwne ich wprowadzeniu były UW i BBWR.
w czwartek Lech Wałęsa złożył oświadczenie o stanie swojego majątku.
Szef BBWR Jerzy Gwiżdż odczytał je z sejmowj trybuny. Chwilę później posło
wie uchwalili apel do obu kandydatów na prezydenta o ujawnienie stanu mająt
ku.
W poniedziałek w Gdyni rozpoczął się XX Festiwal Filmów Fabularnych.
Otworzył go uroczysty pokaz „Wielkie
go Tygodnia” Andrzeja Wajdy. W kon
kursie znalazła się cała produkcja pol
skiej kinematografii z ubiegłego roku.
TYDZIEŃ W REGIONIE
Kolejarze Śląskiej Dyrekcji Okręgo
wej Koleji Państwowych zapowiadają że 13 listopada rozpoczną kolejny strajk.
Twierdzą że pracodawca przeznaczył na podwyżkę indywidualnych wynagro
dzeń jedynie 40% kwoty zapisanej w porozumieniu kończącym październiko
wy strajk.
Szpital górniczy w Sosnowcu goni resztkami sił. Kilka dni temu wstrzyma
no większość operacji. Placówka ta jest zadłużona na 2,5 min zł. Sosnowiecki szpital jest jedną z trzech, obok Ligoty i Ochojca, największych lecznic regionu.
W Bytomiu zakończył się trwający od czwartku strajk w Przedsiębiorstwie Budowy Szybów. Akcja protestacyjna miała podłoże socjalno-płacowe. Przed
siębiorstwo przystało na podwyżkę płac o około 10% od 1 grudnia br.
W niedzielę 5 listopada minęła 10 rocznica pierwszej transplantacji serca dokonanej w Zabrzu przez profesora Re- Hgę-
Wiceminister Jerzy Markowski przedstawił program prezesom spółek węglowych i prezydentom śląskich miast. Program ma doprowadzić do li
kwidacji 7 mid długów górnictwa. Do roku 2000 ma się zmniejszyć zatrudnie
nie o blisko 100 tys. osób. Za cztery lata górnicy mają pracować cztery dni w ty
godniu.
341 oficerów policji odebrało nomi
nację na wyższy stopień z rąk komen
danta wojewódzkiego w Katowicach Ryszarda Mastalerza. Oprócz nich awansowano 567 szeregowych, 1320 podoficerów i 984 aspirantów.
Komisja Rewizyjna tyskiej Rady Miejskiej złożyła wniosek o odwołanie Zarządu Miasta. Komisja przedstawiła kilkanaście zarzutów. Główny dotyczy nieprawidłowości w przeprowadzeniu przetargu na zagospodarowanie terenu przeznaczonego na budownictwo i re
kreację.
Sprzedam hodowlę ślimaków.
Tel. 15 07 29
NOWINY RACIBORSKIE 3
VJjskrocie
Egzotyka na stoły
Owocowy sezon trwa przez cały rok.
Przy zakupie decyduje zamożność naszej kieszeni, a także w coraz większym stopniu znajomość gatunków innych niż te, do których przywykliśmy.
Dzięki importowi z całego niemal świata, nie ma w tej chwili problemów z kupnem cytrusów. W raciborskich skle
pach ceny owoców kształtują się różnie, ale średnio pomarańcze są po 3,5 zł/kg, grejpfruty 3,7 zł/kg, cytryny po 4,5 zł, najdroższe są mandarynki - po 4,9 zł/kg.
Dużym powodzeniem cieszą się banany (1,8 zł/kg), które obecnie są tańsze od gruszek (2,5 zł/kg). Ananasy i orzechy kokosowe to zakup nadal okazjonalny (6 zł kosztuje 1 owoc ananasa, 2 zł mały orzech kokosowy). Melon, sprzedawany na sztuki po 6,5 zł, kupowany jest ze względu na niską zawartość kalorii, wła
ściwości smakowe i lecznicze - obniża ciśnienie. Dostępne na rynku są również granaty, smakiem przypominające czer
woną porzeczkę, po 2,2 zł za sztukę.
Tylko znawcy i osoby, które miały już okazję tego zakosztować decydują się na owoc kaktusa „karambol” zjadany na surowo. Smakuje jak agrest, kosztuje I, 4 zł za sztukę.
Lekcje muzealne
Na pomysł lekcji muzealnych pra
cownicy raciborskiego muzeum wpadli rok temu. Dyrektor muzeum jest zdania, że są one dobrym sposobem na przycią
gnięcie młodzieży i stanowią dla wielu jedyny kontakt z zabytkami i historią.
Wspólnie opracowano 27 tematów. Jest wśród nich m. in. obrządek pogrzebowy w starożytnym Egipcie i na ziemiach polskich - w pradziejach, kultura łużyc
ka na Śląsku i związane z nią tajemnice całopalenia sprzed 2500 lat, najstarsze ślady pobytu człowieka na Górnym Ślą
sku, grodziska wczesnośredniowieczne
go regionu, narzędzia, ozdoby i naczynia w dawnych wiekach, dzieje Raciborza w średniowieczu i co nieco o zabytkach z tego okresu, czego młodzież uczy się empirycznie - w czasie wycieczki po ra
ciborskiej starówce. Są także tematy mniej odległe w czasie: plebiscyt i po
wstania w powiecie raciborskim, „Czer
wone niebo nad Raciborzem”, czyli o tym, co stało się tu w 1945 roku, w pla
nie jest lekcja o obrzędach dorocznych nad Górną Odrą a w niej wszystko, co wiąże się z życiem człowieka na ziemi - urodzinami i śmiercią. Młodzież może się dowiedzieć, co niegdyś było potrzeb
ne do wypieku chleba, zdobyć nieco wiedzy na temat słynnych śląskich pier
ników oraz dowiedzieć się wreszcie, co to jest muzeum i jak wygląda raciborski strój ludowy.
Lekcje nie ograniczają się do samych wykładów. Można bowiem zobaczyć, a nawet dotknąć stosownego eksponatu.
Pomysł doceniły dyrekcje szkół, a zwła
szcza liceów. Lekcje muzealne są do
brym uzupełnieniem programu nauki polskiego, historii czy nawet plastyki.
Seminarium w Sanepidzie Niedawno w Terenowej Stacji Sani
tarno-Epidemiologicznej w Raciborzu odbyło się zorganizowane przez dr Mar
ka Śliwę z Wojewódzkiej Śtacji Sanitar
no-Epidemiologicznej seminarium szko
leniowe dotyczące profilaktyki HIV i AIDS. Wzięło w nim udział 28 osób, w tym wykładowcy - dr Marek Śliwa, mgr J. Jaworek - dyr. Liceum Medycznego ze Świętochłowic, dr Wiktoria Kralew- ska-Kućmierz - ordynator oddziału der
matologii Szpitala Miejskiego w Racibo-
Policyjne nominacje
W tym roku po raz ostatni przypadające 11 listopada Święto Niepodległości będzie okazją do wręczenia funkcjorianuszom ra
ciborskiej policji mianowania na wyższe stopnie. Łącznie mianowanych zostało 76 osób w korpusach: oficerskim, aspiranc
kim, podoficerskim oraz posterunkowym Na stopień nadkomisarza policji miano
wano komisarza Bolesława Iwaneczko, na stopień komisarza zaś, podkomisarza Ry
Raciborska Telewizja Kablowa wzbogaciła swą ofertę programową o program Filmnet. Nie jest to jednak atrakcja dla każdego. Aby go odbierać trzeba będzie dodatkowo płacić.
FILMY Z FILMNETU
W chwili obecnej na polskim rynku konkurują ze sobą dwa płatne kanały fil
mowe. Filmnet w ofercie firmy Multi Cho
ice oraz stacja Canal+. Ogólnopolskie Sto
warzyszenie Telewizji Kablowych prowa
dziło negocjacje na odbiór program z obie
ma firmami. Z każdą stacją OSTvK podpi
sało też umowę ramową. Stowarzyszenie to powstało trzy lata temu. Reprezentuje interesy ok. 300 operatorów telewizji ka
blowej, co stanowi ponad milion gniazd abonenckich. Założone zostało właśnie po to aby w imieniu operatorów prowadzić negocjacje ze stacjami telewizyjnymi.
Również po to, aby Polska przestała być postrzegana jako pirat. Wynegocjowane umowy nie są wiążące dla poszczególnych
Ludzie biznesu (21)
Stanisław Magdoń. Właściciel firmy przewozowej Prywatna Komunikacja Sa
mochodowa świadczącej wszelkiego rodza
ju usługi transportowe pojazdami ciężaro
wymi, dostawczymi, minibusami i autobu
sami. Ponadto prowadzi parking strzeżony przy ul. Polnej i stację tankowania poja
zdów gazem propan-butan. Po ukończeniu technikum mechanicznego i studiów na wy
dziale samochodowym Wyższej Szkoły In
żynieryjnej w Opolu do dnia dzisiejszego pracuje w transporcie, ostatnio w Zakła
dach Mięsnych „Despol”, gdzie pełni funk
cję Głównego Mechanika. Równolegle, od 1994 r. prowadzi działalność gospodarczą na własny rachunek. Ma lat 40. Jest żonaty.
Żona Kazimiera jest kierownikiem admini
stracyjnym w Rejonowej Stacji Krwiodaw
stwa, obecnie przebywa na uropie wycho
wawczym. Mają półtoraroczną córeczkę Paulinę. Jego hobby to samochody. Najbar
dziej ceni sobie jasne zasady współpracy i możliwość porozumienia. Jest wrogiem al
koholu. Ulubionymi potrawami są wytwory jego żony. Nie ma szczególnych upodobań.
Posiada samochód cinquecento.
Nazwa i adres firmy: Przedsiębiorstwo Prywatnej Komunikacji Samochodowej
„PKS" mgr inż. Stanisław Nagdoń, 47-400 Racibórz, ul. Polna 14, tel. 0-36/153949.
Andrzej i Renata Złoczowscy. Właści
ciele zakładów fotograficznych „Foto-A-R”
wykonujących wszelkiego rodzaju usługi fotograficzne od zdjęć studyjnych po obra
bianie prac amatorskich, a także powiększe
nia i zdjęcia reklamowe oraz sprzedaż drob
nych akcesoriów fotograficznych typu bate
rie, filmy, albumy. Andrzej z wykształcenia technik mechanik związał się z zawodem fotografa, kontynuując tym samym rodzin
ne tradycje. Renata z zawodu technik eko
nomista z zawodem męża związała się po odchowaniu dzieci i od dwóch lat pomaga mężowi specjalizując się w ślubnych zdję
ciach studyjnych. Śwój pierwszy zakład Andrzej otwiera w 1984 roku przy ul. Sol
nej 5; po czterech latach w 1988 r. otwiera drugi przy ul. Książęcej 12, a kolejny, którego faktycznym właścicielem jest żona,
szarda Kurka. Poszerzono korpus aspiran
tów, stąd też na stopień asprianta sztabo
wego zostali mianowani: Edward Pączko, Rudolf Kałuża, Czesław Mikołajczyk, Józef Nowak i Zdzisław Czyż. Stopień starszego aspiranta uzyskali: Andrzej Bro
żek, Zygmunt Wolka, Jacek Sitek, Tadeusz Pietrzak, Ludwik Gorczyca, Leszek Mała- nowicz, Andrzej Masłoń, Krystian Ku- śmierz, Jerzy Stefaniszyn, Mieczysław
telewizji kablowych. Członkowie Stowa
rzyszenia mogą z nich korzystać lub nie.
Raciborska Telewizja Kablowa skorzystała z propozycji Multi Choice i podpisała umowę szczegółową na odbiór programu Filmnet. Duży wpływ na ten wybór miał fakt, iż miesięczny abonament za ten pro
gram jest o 10 złotych tańszy od opłaty za Canal+. Oferta programowa obu stacji jest, jak zapewnił nas prezes SAT-KOMu Jan Hoszek, podobna. Różnice między progra
mami są takie, iż Canal+ nadaje całą dobę, natomiast Filmnet od godz. 8.00 do 24.00.
Ten drugi dostępny jest w Polsce tylko z satelity, a Canal+ posiada koncesję na tele
wizję rozsiewczą czyli nadawanie z ziemi.
Filmnet pomimo niższej ceny jest progra-
otwierają w 1991 roku przy ul. Ocickiej 7.
Posiadają dwójkę synów - Jacka lat 10 uczęszczającego do Szkoły Podstawowej nr 12 i Piotra lat 6 chodzącego do zerówki.
Ulubionym hobby Andrzeja jest gotowanie, a Renaty - hodowla kwiatów. Andrzej naj
bardziej lubi uczciwość i pokorę, denerwuje go stanie z założonymi rękami i czekanie na cud. Renata ceni rzetelność i fachowość w wykonywanej pracy. Najbardziej nie lubi, gdy męża nie ma często w domu. Andrzej preferuje kuchnię chińską a szczególnie lubi kurczaka. Renata wszelkiego rodzaju desery. Posiadają poloneza caro.
Nazwa i adresy zakładów: FOTO A-R Andrzej Zloczowski ul. Solna 5, 47-400 Racibórz, tel. 0-36/152377; FOTO A-R Andrzej Zloczowski ul. Książęca 12, 47- 400 Racibórz: Studio FOTO A-R Renata
Amortyzator nr 1
Centralny skład R.O.W.
ADMAR S.C
47-400 Racibórz, ul. Rybnicka 44 tel. (036) 15 35 84,
15 29 47
Zapraszamy do współpracy sklepy
i warsztaty
Mruczyński, Marek Mruszczyk, Jan Hajt- ko, Jan Cybulski, Jerzy Wasielewski, Sta
nisław Melnarowicz, Andrzej Stępień, Mi
chał Sroka, Dariusz Wykręt i Franciszek Nawara.
Mianowanie na stopień sierżanta szta
bowego uzyskało 16 funkcjonariuszy, na stopień starszego sierżanta 22 policjantów i na stopień starszego posterunkowego 12 funkcjonariuszy.
Od przyszłego roku okazją do awansów będzie dzień 24 lipca ustawowo określony
Dniem Policjanta. -• ■
mem raczej dla bardziej zamożnej części odbiorców. Był on w Raciborzu ogólnodo
stępny tylko w okresie prób technicznych.
Obecnie jest już zakodowany. Każdy abo
nent, który zdążył się już do niego przy
zwyczaić powinien podpisać w SAT-KO- Mie oddzielną umowę, wpłacić jednorazo
wą opłatę manipulacyjną w wysokości 305 tys. starych złotych. Miesięczny abona
ment wynosi 246 tys. starych złotych /płat
ny z góry/. Po załatwieniu tych formalności abonent otrzymuje dekoder. Jeżeli komuś znudzi się program, zwraca dekoder i prze- staje uiszczać opłatę. Prezes Jan Hoszek szacuje,że jeżeli z pięciu tysięcy abonentów 10% podpisze umowy to inwestycja ta bę
dzie opłacalna.
PS. Z innych nowinek „kablówki”od dłuższego czasu zapowiada swój start po
nadregionalna telewizja komercyjna „Wi
sła”. Prawdopodobnie ruszy w grudniu. ' żeli do tego dojdzie na pewno będzie i u nas.
mak
Złoczowska 47-400 Racibórz, ul. Ocieka 7.
Dane o osobach zamieszczonych w le
ksykonie, opracowywane są na podstawie informacji uzyskanych drogą wywiadu przeprowadzonego bezpośrednio z osobą zainteresowaną.
=MONROE=
amortyzatory
Dla bezpieczeństwa
amortyzatory muszq
być sprawdzane
co 20.000 km
Rozwój zaplanowany
8 listopada w Raciborskim pomu Kultury przy ul. Chopina odbyła się sesja Rady Miejskiej. Porządek obrad obejmował 9 punktów. Jed
nym z ważniejszych zagadnień był rozwój gospodarczy Raciborza pod kątem ustaleń zawartych w miejscowym planie zagospodarowa
nia przestrzennego. Cele zawarte w planie ustalają zasady i sposoby realizacji rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego miasta w okresie do 2030 roku z wyodrębnieniem zadań perspektywicznych.
Obecnie dominującą funkcją gospodar- cząjest przemysł. Funkcjami uzupełniają
cymi są: rolnictwo, administracja i usługi.
Zamierza się doprowadzić miasto, na dro
dze przekształceń, do utworzenia organi
zmu miejskiego o czytelnym i funkcjonal
nym układzie. W strefie centralnej miasta dąży się do deglomeracji zakładów prze
mysłowych oraz hermetyzacji procesów produkcyjnych. Tereny położone przy ul.
Mickiewicza i przy Placu Długosza prze
widuje się przeznaczyć na zabudowę mie
szkaniową i usługi. W chwili obecnej na tym terenie zabudowa mieszkaniowa zaj
muje 60 proc., a usługi 40 proc. W przy
szłości stosunek ten powinien ulec zmianie na korzyść usług. Proponuje się aby zabu
dowa mieszkaniowa wynosiła 50 proc., a usługi też 50 proc., z tendencją do wzrostu powierzchni usług. Ze względu na specy
ficzne warunki panujące w centrum prze-
«’ iuje się również stopniową zmianę iktury mieszkań. Powinno się tu znaleźć przede wszystkim mieszkalnictwo zbioro
we typu: hotele, pensjonaty, internaty oraz małe mieszkania dla rodzin bezdzietnych, jak również duże mieszkania typu studio (np. na poddaszu dla twórców, artystów itp.)
W rejonie ulic Pocztowej i Nowomiejskiej przy projektowaniu wschodniej obwodnicy centrum przewiduje się jedną ze stref za
plecza technicznego. W jej granicy znajdu
ją się dworce PKP, PKS i PKM oraz znacz
ne powierzchnie parkingowe.
Zostały poczynione pierwsze kroki przez Zarząd Miasta - został ogłoszony przetarg na opracowanie dokumentacji na bazie przyjętej koncepcji zagospodarowa
nia tego terenu. Etapowanie ujęte w fazie projektu pozwoli na stopniowe realizowa
nie powyższych założeń.
W planie ogólnym przewidziano konce- trację terenów przemysłowo-składowych przy obowiązującej modernizacji technolo
gii z uwagi na ochronę środowiska natural- 5® o. Są to tereny już zabudowane przez:
zakłady „Henkel” Polska SA, „Rafako”
SA, „Cukrownia”, ZEW SA, jak i grunty przeznaczone w planie miejscowym wła-
STUDENCIE
polonistyki, politologii, prawa, historii i innych nauk humanistycznych!
Jeśli mieszkasz w Raciborzu lub okolicy, chcesz dorobić do swego skromnego ■ pensum, zgłoś się do jg Redakcji Nowin ;;
Raciborskich. JgfeiS
Przedstaw nam swój pomysł na ciekawy artykuł.,^' Zapewniamy przy honoraria.
Dla zamierzając pracować w dziennikarza staż redakcyjny.
Kontakt - „NR ”, ) ul. Podwale 1 (wejście ul. Odrzańskiej}, Racibt Tel. 15 09 58, 15 47 27.
śnie pod ten cel tj. ulicę Łąkowa, 1-go Maja, Piaskowa, Rudzka, dzielnica Płonią.
Tereny te posiadają zgodę ministra na wy
łączenie z produkcji rolnej, co pozwala na inwestowanie. Urząd przygotowuje rocznie od kilku do kilkunastu ofert dla potencjal
nych inwestorów.
Rozwój gospodarczy miasta będzie sty
mulowany również poprzez inwestycje prowadzone na naszym terenie (oczy
szczalnia ścieków i szpital miejski). Aby utrzymać prawidłowy rozwój Raciborza należy zachować zakaz lokalizacji nowych zakładów czy wydziałów o technologiach
Raciborskie przedszkola
Do zadań własnych spoczywających na gminach zaliczyć również należy przejęcie przez miasto szkol i przedszkoli. W Raciborzu, miasto przejmie szkoły od 1 stycznia 1996 roku, natomiast przedszkola są w gestii gminy już od 1 stycznia 1991 roku. Czynnych wówczas było 24 przedszkoli, w tym cztery zakła
dowe - dwa „Rafako" oraz ZEW-u i Cukrowni. W 1992 roku ZEW i Cukrow
nia przekazały nieodpłatnie miastu budynki wraz z wyposażeniem, a „Rafako"
zawarło porozumienie, w myśl którego gmina otrzymała nieodpłatnie oba przedszkola w użytkowanie na czas prowadzenia ich przez miasto.
Z chwilą przejęcia przedszkoli przez miasto uczęszczało do nich ogółem nie więcej niż 1800 dzieci przy 2670 miej
scach i zatrudnionych było 386 osób z tego 155 nauczycieli.
Obecnie do 19 przedszkoli uczęszcza około 1900 dzieci przy zatrudnieniu 210 pracowników, w tym 127 nauczycieli.
Największymi przedszkolami w mieście są przedszkola: nr 13 przy ul. Kochanow
skiego (168 dzieci), nr 7 przy ul. Przeja
zdowej (167 dzieci) i nr 10 przy ul. Ogro
dowej (141 dzieci), a najmniejszym - Przedszkole nr 7 w Brzeziu, grupujące 37 dzieci. Najwięcej dzieci na jeden etat nau
czycielski przypada w Przedszkolu nr 13 - 17,68 dzieci oraz nr 14 przy ul. Słonecznej - 16,66 i nr 15 przy ul. Kowalskiej - 16,5.
Najmniej dzieci na jeden etat przypada w Przedszkolu nr 3 przy ul. Kozielskiej - 8,3.
Z ogólnej liczby dzieci w wieku przed
szkolnym, do placówek uczęszcza około 50 proc, dzieci, a mogłoby około 55 proc.
Gdyby zaszła konieczność zwiększenia po
siadanych miejsc, to wykorzystując możli
wość otwarcia w niektórych szkołach klas
„zerowych”, powstaną dodatkowe wolne
uciążliwych. Trzeba koncentrować uciążli
wy przemysł i bazy budowlane, magazyno
we, transportowe na terenach ustalonych planem.
Z zakresu gospodarki mieszkaniowej stop
niowo realizować program budownictwa mieszkaniowego w zachodniej części mia
sta oraz w dzielnicach Markowice, Brzezie i Sudoł - Studzienna. W dzielnicach cen
tralnych należy uzupełniać program bu
downictwa mieszkaniowego w sposób nie wpływający na pogorszenie przewietrzania miasta i ograniczenie terenów zielonych.
Aby chronić środowisko naturalne nale
ży dokończyć budowę oczyszczalni ście
ków do 1997 r. i skanalizować 100 proc, miasta (w latach następnych), uporządko
wać gospodarkę wodno-ściekową, dokoń
czyć gazyfikację dzielnic Markowice, Brzezie i dążyć we wszystkich dzielnicach do zmniejszenia ilości niskiej emisji. Bę
dzie się dążyć do likwidacji kotłowni opa
lanych węglem oraz uruchomienia składo
wiska odpadów komunalnych. Gmina chce też chronić grunty orne.
E. H.
miejsca dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat.
Planowany na rok 1995 średni mie
sięczny koszt utrzymania jednego dziecka w raciborskim przedszkolu wynosi 143,68 zł przy średniej miesięcznej dotacji z bu
dżetu miasta na jedno dziecko 109,87 zł.
Najwyższe miesięczne koszty są w przedszkolu nr 3 - 190,18 zł, co spowodo
wane jest prowadzeniem jednego oddziału dzieci specjalnej troski oraz małej ilości dzieci w oddziale w Miedoni. Najniższe koszty ponosi Przedszkole nr 20 - 91,71 zł a to dlatego, że na 136 dzieci, 74 nie ko
rzysta z żywienia uczęszczając do oddzia
łów zerowych.
Należy pamiętać, że udział wynagro
dzeń wraz z pochodnymi, pomimo stosun
kowo niskich średnich płac, oraz koszta ponoszone na żywienie wynoszą aż 76,41 porc. (odpowiednio 66,25 proc, i 10,16 proc.). Stąd wielkość nakładów przezna
czona, przede wszystkim, na remonty da
chów i instalacje c.o., elektryczne i wodne, jest niekorzystna i wymaga wielkiej inwen
cji od dyrektorów placówek.
np
V/jskrócie
rzu, dr Norbert Labus - dyr. TSSE w Raciborzu oraz pedagodzy i przedstawi
ciele służby zdrowia z miasta i rejonu raciborskiego. W czasie seminarium wy
głoszono referaty na temat zakażeń H1V i AIDS oraz sposobów zapobiegania tej chorobie. Uczestnicy szkolenia otrzymali książki, broszury oraz wszelkie dostępne stacji materiały oświatowe poświęcone tematyce H1V/AIDS. Warto wspomnień, że powstał już rządowy program walki z HIV, który jest obecnie dyskutowany w Sejmie. Sprawą zakażeń HIV/AIDS zaj
mują się centralne władze służby zdro
wia. We Wrocławiu odbył się we wrze
śniu II Zjazd Polskiego Towarzystwa do Walki z HIV/AIDS.
Zainteresowanych informujemy, że raciborski Sanepid już wkrótce zamierza zorganizować seminarium dla pedago
gów i służby zdrowia na temat robaczyc przewodu pokarmowego u dzieci i mło
dzieży.
Krezusów niewielu
Z zeznań podatkowych złożonych w Urzędzie Skarbowym w Raciborzu wy
nika, że najwięcej jest osób których roczny dochód za 1994 r. nie przekra
czał kwoty 90.800.000,- zł. Podatników tych było 49.955,(87 %). 6651 (11,5
%) osób posiadało roczny dochód w za
kresie 90.800.000 - 181.600.000 zł.
Dochód powyżej 181.600.000 zł miało 897 osób (1,5 %).
Koncert muzyki ludowej 27 października w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu odbył się koncert nie
mieckiej muzyki ludowej pod kierow
nictwem znanego niemieckiego muzyka i śpiewaka Gotthilfa Fischera. Sala była przepełniona - przybyło ok. 2800 osob.
Na koncercie byli przedstawiciele Towa
rzystwa Społeczno-Kulturalnego Niem
ców z całego województwa, władze miast Gliwic i Zabrza oraz licznie zgro
madzona publiczność. Z rejonu racibor
skiego przyjechało 5 autobusów. W koncercie wziął udział m. in. chór im.
Eichendorffa z Raciborza i św. Cecylii z Krzanowic. Przybyłych gości przywitała górnicza orkiestra dęta. W czasie 2-go- dzinnego koncertu publiczność chętnie włączała się do śpiewu, co stwarzało wesołą i swojską atmosferę.
Czasem naciągają
Rozmiary biedy w Raciborzu od pewnego czasu ogromnie się powiększy
ły. W 1990 r. Ośrodek Pomocy Społecz
nej miał około tysiąca podopiecznych, dziś liczba ta jest 3 razy większa.
Pomocy udziela nie tylko OPS, ale rów
nież wiele instytucji charytatywnych, ta
kich jak m. in. „Caritas”, PCK, klasztor ss. Służebnic Ducha Świętego „Annun- cjata”. Wiele osób ubiegających się o pomoc wykorzystuje tę sytuację. W jed
nej instytucji zjadają darmowe posiłki, z drugiej biorą odzież, po czym przycho- dząjeszcze po zasiłek do OPS-u.
W celu zlikwidowania nadużyć po
wstał pomysł zorganizowania centralne
go banku danych, co miałoby polegać na tym, że instytucje i organizacje cha
rytatywne w mieście informowałyby ośrodek o swoich podopiecznych. Oka
zało się to jednak nierealne. Jedyna nadzieja pozostała w trwającej już kom
puteryzacji ośrodka, która usprawni jego pracę, chociaż pewnie nie zlikwiduje wspomnianego rozgardiaszu. Zawsze jednak jest pewnym krokiem do przodu, tym bardziej że OPS-owi z roku na rok przybywa zadań, jak chociażby wypła
canie zasiłków kobietom w ciąży, ro
dzinnych i opiekuńczych. Zehrala; E H
NOWINY RACIBORSKIE 5
Wieści gminne
Pietrowice Wielkie
24 października br. pietrowiczanie po
witali Obraz Matki Boskiej Jasnogórskiej.
Wśród witającego tłumu w pobliżu dworca PKP była delegacja jeźdźców na koniach, co nadawało uroczystości szczególny cha
rakter. Następnie odbywały się nabożeń
stwa dwujęzyczne. W ten sposób kościół lokalny manifestował pluralizm narodowo
ściowy tej ziemi. Jak informują uczestnicy peregrynacji Obrazu, za wizerunkiem Mat
ki Boskiej uparcie podążał przez miasta i wsie niepełnosprawny staruszek, który na
chalnie doprasza się miłosierdzia w brzę
czącej monecie. Żebraka nikt nie odpędza.
Jałmużna przez 2 tysiąclecia była wpisana w obowiązki chrześcijanina.
* 5 listopada (niedziela) gmina przeżyła kolejną imprezę z końmi: na poły religijną na poły folklorystyczną. Odbył się „Huber- tus” ku czci patrona myśliwych św. Huber
ta. Z tej okazji organizowane są polowania i wyścigi konne, w tym „pogoń za lisem”.
Przebieg imprezy w skrócie: najpierw polo
wanie. Ofiarą polowania padły bażanty. O godz. 15.00 była zbiórka pod budynkiem Spółdzielni Krawieckiej. Orszak konny udał się do Gródczanek. W kościółku św.
Krzyża została odprawiona msza św. Po
święcono 20 koni, po czym odbyła się ich prezentacja. Mnóstwo wrażeń. Dobra zaba
wa.
Ciechowice
Nieco inny przebieg miał „Hubertus” w Ciechowicach. Tam mieści się Ośrodek Ja
zdy Konnej. Właścicielem Ośrodka jest Hieronim Kowalczyk. Sponsorem nagród dla zwycięzców biegu myśliwskiego była Anna Aleksander-Benda. W „Hubertusie”
udział wzięło 11 koni, w tym konie gospo
darzy oraz konie czasowo goszczące z Ośrodka Jazdy Konnej „OST’ROPA” w Gliwicach oraz Ośrodka Jeździeckiego w Trachach.
Do pogoni za lisem doszło w lesie pod Kuźnią Raciborską a jej zakończenie miało miejsce w Nędzy. Zwyciężczynią gonitwy została Agnieszka Szyndler.
„Hubertus” w Ciechowicach zakończo
no poczęstunkiem przy ognisku i zabawą taneczną w sali bankietowej w Zawadzie Książęcej.
Sklep wielobranżowy w Raciborzu!
ul. Odrzańska 4,
tel. (0-36) 15 44 38 OFERUJE:
• Odzież skórzaną e Modne obuwie -
• Szeroki asortyment wyrobów kaletniczych (nesesery, torby podróżne, saszetki,
portfele, portmonetki, paski itp...)
• Modną konfekcję • Jeans znanych firm |
• Sztuczną biżuterię
• Kosmetyki uznanych firm, m.in. Adidas, Care Reaction, Ex’cla-Ma’tion, Old Spice, Extase, Coty, Margaret Astor, Nivea, L’Oreal
Przecena obuwia letniego!!! /
Należymy do sieci sklepów
Prowadzimy sprzedaż butów LASOCKI
RENIFER
RING 2000 Kuźnia Raciborska
Lokalowy garb
Tutejsza fabryka obrabiarek
„Rafamet” SA realizując swój pro
gram restrukturyzacyjny przekaza
ła gminie około 1000 mieszkań za
kładowych. Ciążył jednak na nich, narastający od trzech lat, dług wo
bec OPEC-u. W połowie tego roku wyniósł on 350 tysięcy złotych.
Przedsiębiorstwo nie zagroziło wyłą
czeniem ogrzewania. Zażądało jedy
nie gwarancji, że należności zostaną uregulowane. Z tegorocznej nadwyż
ki budżetowej przekazano na ten cel około 110 tysięcy złotych. W budże
cie przyszłorocznym ma być ujęte dalsze 239 tysięcy zł.
Miasto dysponuje obecnie 1300 lokala
mi. W 80 procentach z nich trzeba przepro
wadzić remonty. We wszystkich budyn
kach należy wymienić instalacje centralne
go ogrzewania. Zrobiono to na razie w blo-
Dyskoteka otwarta
8 listopada burmistrz Kuźni Racibor
skiej zdecydował o ponownym otwarciu tutejszej dyskoteki. Przypomnijmy, że kilka tygodni temu została ona zamknięta na podstawie wydanego przez zarząd miasta rozporządzenia porządkowego. Jego wy
danie wynikało z faktu, że każdorazowo po dyskotece dochodziło na terenie miasta do aktów wandalizmu. Tylko po jednej z za
baw spalono przystanek i wybito szyby w sklepie. Straty wyniosły 1.800 złotych.
Notoryczne było niszczenie znaków drogo
wych i rozbijanie kloszy lamp.
Woda dla Rud
Od półtora miesiąca trwa budowa wo- dostacji i ujęcia wody w Rudzie Koziel
skiej. Celem robót jest: zamontowanie dwóch żelbetonowych zbiorników o po
jemności 150 tysięcy litrów wody każdy, budowa przepompowni oraz zabudowa dwóch studni. Całość zostanie włączona w gminną sieć wodociągową.
Inwestycja, na którą pieniądze dał sa
ku przy ulicy Kościuszki 9. Czeka budynek przy ulicy Świerczewskiego 1. Przyszło
roczny budżet miasta pozwoli jeszcze na ocieplenie szczytów i odnowienie elewacji w dwóch blokach - przy ulicach Moniuszki 5 i Kościuszki 7. Na więcej funduszy nie będzie. „W sumie liczymy na łaskawą zimę” - kwituje Witold Cęcek burmistrz Kuźni Raciborskiej.
Kolejny problem, to długi czynszowe lokatorów. Za mieszkanie nie płaci 20 pro
cent z nich. Zaległości wynoszą obecnie ponad 50 tysięcy złotych. „Ilość dłużników jednak się zmniejszyła, bo wielu z nich chciało otrzymać dodatek mieszkaniowy.
Przysługuje tylko tym, którzy płacą regu
larnie” - dodąje burmistrz.
Dotychczas tylko niewielka grupa najemców zdecydowała się na wykupienie mieszkania. W jednym z bloków po remon
cie udało się sprzedać całą klatkę. Za metr kw. gmina uzyskała średnio 300 złotych.
Zarząd obecnie przygotowuje uchwałę o sprzedaży lokali. Najemców ma zachęcić możliwość rozłożenia spłaty należności na 10 lub 15 lat. Gminie zależy, by pozbyć się mieszkaniowego balastu. „Nie. stać nas po prostu na to. Niech wspólnoty mieszkanio
we obywateli utrzymują całą substancję” - kończy burmistrz Cęcek.
(g-w-)
Do zapewnienia ładu i porządku na dys
kotece zobowiązał się jej organizator czyli tutejsza Fundacja Kultury. Jest to obecnie jednostka samodzielna, w której gestii znajduje się dawny zakładowy dom kultury Rafametu, hotel oraz stołówka. Fundacja zatrudnia około 20 osób. Jej pracownicy zobowiązali się, że bez żadnych wyjątków respektowana będzie granica wieku przy zakupie alkoholu. Dotychczas większość aktów chuligaństwa było dziełem pod
chmielonych nieletnich.
W
morząd, kosztowała 1,5 miliona złotych.
Uroczyste otwarcie wodostacji i ujęcia na
stąpi 15 grudnia tego roku. . .
Wzmożony od niedawna ruch sa
mochodów na ulicy Szkolnej w Ra
ciborzu powoduje, że jezdnia drży a domy sprawiają wrażenie jakby miały lada chwila się zawalić.
Tańczący z TIRami
Po zamknięciu połowy mostu zamko
wego znaczna część ruchu przeniosła się na ulicę Piaskową i Szkolną. Niestety oka
zało się, że obie nie są do tego przystoso
wane. Szczególnie ulica Szkolna, po której swobodnie dziś hasają ciężkie TIR-y.
Mieszkańcy ulicy zwątpili w lotność
Nowiny Raciborskie
Wydawnictwo&Agencja Reklamowa
w Raciborzu
Reklamy
Racibórz, ul. Podwale1 (wejście od Odrzańskiej), tel./fax (036) 15 0958, tel. 15 47 27
Falstart radnych
Radni Kuźni Raciborskiej po raz kolejny zgłosili chęć przejęcia obiektów po byłej jednostce woj
skowej i zaadaptowania ich na po
trzeby placówki oświatowej. Naj
ważniejszym argumentem jest to, że budynek obecnej szkoły zawo
dowej stał się zbyt ciasny, by pro
wadzić nauczanie dla około 500 uczniów. Radni nie wierzą, że Sto
warzyszenie Likwidacji Inwalidz
twa Narządów Ruchu Metodą
„R”, w którego gestii znajduje się były obiekt wojskowy, będzie w stanie zaadaptować go na potrze
by kliniki ortopedycznej.
Prezes Stowarzyszenia dr Wiesław Malczewski, ordynator ortopedii w raci
borskim szpitalu twierdzi, że radni kolejny już raz wybiegają przed orkiestrę. Stowa
rzyszenie nadal załatwia wszystkie sprawy formalne związane z rozpoczęciem prac budowlanych. Na biurku Lekarza Woje
wódzkiego od września już leży program funkcjonalny kliniki. „Na drodze formal
nej wiele spraw jest już załatwionyc1 Okazało się, że wojewoda byłby w sta:
sfinansować wiele spraw bez obiecanych pieniędzy z Fundacji Polsko-Niemieckiej.
Przed nami wykonanie inwentaryzacji i projektu wstępnego” - informuje dr Mal
czewski.
W Urzędzie Miasta w Kuźni Racibor
skiej twierdzą, że Stowarzyszenie ma czas do 29 listopada wtedy bowiem mija umowny termin rozpoczęcia prac. Jeśli nie zostaną podjęte obiekt ma wrócić do gminy. Jaki więc będzie ostateczny rezul
tat tych „przepychanek”, okaże się pod koniec tego miesiąca.
W Kuźni zdają sobie też sprawę, że ad
aptacja dawnej jednostki na szkołę będzie wymagała znalezienia odpowiednich środ
ków finansowych. Rozpatrzano już kilka możliwości. W jednej z wersji kredyt na ten cel miałby wziąć Rafamet SA. Miałby być spłacany kwartalnie i gmina uczestni
czyłaby solidarnie w tej spłacie."Tego po
mysłu nie zaaprobowali jednak radni.
Gmina szacuje, że na nową szkołę pofe- ba około 500-600 milionów. Dyrekłw szkoły zawodowej ma jeszcze dokładnie sprecyzować te koszty.
/g.wJ
umysłów tych, którzy całą tę hecę z mo
stem wymyślili i nie martwią się zbytnio bałaganem, który z tego powodu powstał.
Chcąjedynie, by ograniczyć wjazd na uli
cę do 3,5 tony oraz zmniejszyć dopu
szczalną prędkość. Być może to pomoże starym już chałupom na Płoni doczekać końca całej tej mostowej batalii. Wizja re
montu ulicy Szkolnej pojawia się jedynie w bardzo śmiałych snach niektórych mie
szkańców. , .
■ doradztwo reklamowe
■ projektowanie
graficzne folderów, książek, katalogów, plakatów, druków reklamowych etc...
■ reklama prasowa
■ liternictwo artystyczne do szyldów i pojazdów
■ wycinanie liter i znaków graficznych za pomocą plottera...
Świąteczny Konkurs
„Nowin Raciborskich ”
Zapraszamy Państwa doudziału w wielkim konkursie naszej gazety, którego finałnastąpi 20 grudnia, wświątecznym wydaniu „NR”. JJowygraniajest ponad50 nagród,
a wśród nich:
Wieści gminne
Co tydzień umieszczać będzie
my przysłowie, w którym jedno słowo jest celowo zamienione
— należy je odnaleźć i wyciąć.
Wyrazy z kolejnych czterech tygodni będą potrzebne do ułożenia przysłowia, które jest rozwiązaniem naszego konkursu.
■ Certyfikat depozytowy o wartości 500złufundowany przez Górnośląski Bank Gospodarczy S.A. w Katowicach (OddziałRacibórz, ul. Kilińskiego 2, Ekspozyturaw Wodzisławiu Śl„ Plac Gladbeck 8)
■ Talonna okulary, ufundowany przez Zakład Optyczny Małgorzty Muszczak, (R-rz, ul. Długa 17/18)
■ Roczny karnet na siłownię, ufundowany przez Studio Odnowy Biologicznej
„Relax”, (R-rz, ul.
Słowackiego 55)
■ Talon o wartości 100złna zakupy w sklepie
Ital^eX
■ Roczny karnet na krytąpływal niędla 2osób, ufundowanyprzez KolegiumNauczycielskie w Raciborzu ul. Słowackiego 55
■Czajnik
bezprzewodowymi ufundowany przez Racibor
skąfabrykę Sprzętu Domowego
„Domgos” ul.
Bosacka 52
(ćlomgoś)
■ Odkurzacz „Zelmer"
ufundowany przez
„Nowiny Raciborskie”, ul.Podwale1 -Racibórz
J
■ Zegarek „Casio”, ufundowany przez Zakład Optyczny Małgorzaty Muszczak, ul. Długa17/18
■ Wyroby cukiernicze o wartości 100 zł ufundowane przezZakłady Przemysłu cukierniczego „Mieszko’ (R-rz, ul. Starowiejska75)
■Złoty pierścionek z cyrkonią, ufundowany przez Sklep
„Jubiler” (R-rz, Rynek 1/18)
mieszbo
W
■na Karnetspektakl „Skrzypek dla 2 osób na dachu” ufundowany przez Raciborski Dom Kultury(R-rz ul.Chopina21)
Hurtownia Tapicerska M & CH s.c
Racibórz-Studzieima, ul. Jasna 1
(teren Spółdzielni Rolnik), tel. (036) 15 49 26
oferuje w sprzedaży hurtowej i detalicznej:
■ PIANKĘ
III___
POLIURETANOWĄ plusz, Ż
-V.
we'
■ MATERIAŁY OBICIOWE
•ztuczna skorai
MEBLE TAPICEROWANE (komplety wypoczynkowe,
lock,mikrofaza, inei
■ DODATKITAPICERSKIE (kleje, ■ Ml zszywkl, nici, OVATA, POROSO — (nuinpicty
również do wyciszaniasamochodów) narożniki — takżena zamówienie)
meblościanki, zestawy młod sypialnie)
UWAGA! Istnieje pełna dowolność dobom
i zestawienia poszczególnych elementów w komplecie
— w zależności odpotrzeb.
Zapraszamy: poniedziałek-piątek 9.00 - 16.00, sobota 9.00 -13.00
Gorzyce
Kilka słów o aktualnej działalności Go- rzyckiego Domu Opieki Społecznej. Jest to na pewno jeden z najpiękniejszych tego typu obiektów w Polsce. Pierwsi pensjona
riusze przybyli doń w październiku 1994 r.
Personel Domu Opieki liczy 70 osób.
Podopieczni mieszkają w pokojach jedno-, dwu- i trzyosobowych. Do dyspozycji są ła
zienki, balkony, poczta, bank, salon kosme- tyczno-fryzjerski, sklep wielobranżowy, sala terapii zajęciowej i trzy stołówki. Ła
zienki są tak wyposażone, że pozwalają na korzystanie z nich niepełnosprawnym. Pen
sjonariusze cieszą się z często organizowa
nych wycieczek, np. do Chałupek, Lubomi, Raciborza i na Węgry. Do Ośrodka przyby
wają artyści. Onegdaj gościł zespół pieśni i tańca z Włoch. Do tradycji należą hucznie organizowane urodziny pensjonariuszy.
Na budowę i funkcjonowanie Ośrodka sporo pieniędzy przeznaczyły władze Re
publiki Federalnej Niemiec oraz Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. Dzięki temu udało się kupić samochód i wyposa
żyć łazienki. Planowana jest rozbudowa obiektu. Powstanie coś w rodzaju mia
steczka złożonego z 12 budynków otaczają
cych barokowy pałacyk myśliwski. Będzie kaplica i sala widowiskowa, basen, pomie
szczenie hydroterapeutyczne, zaplecze re- habilitacyjnomedyczne oraz 80 miejsc rota
cyjnych dla osób które przybędą do Gorzyc na turnusy lecznicze.
Niedawno Ośrodek odwiedził hrabia Johan Lahrisch, ostatni spadkobierca za
bytkowego pałacyku, w którym tenże Ośrodek jest zlokalizowany.
Bieńkowice_________
24 października br. na trasie Bieńkowi
ce - Tworków doszło do wypadku, który skończył się tylko na strachu. Oto dwie dziewczyny wracały samochodem ze szko
ły. W pewnym momencie, gdy znalazły się na moście, pękł drążek w układzie kierow
niczym. Samochodem zarzuciło, uderzył o barierę mostu i omal nie wpadł do rzeki.
Wszystko mogło się zakończyć tragiczną kąpielą gdyby nie szczęśliwa okoliczność, że pojazd jechał z umiarkowaną szybko
ścią. Trzeba odnotować kolejny przypadek znieczulicy. Różne wozy mijały przerażone pannice; żaden się nie zatrzymał. Po co kłopoty. Szkoda czasu. A że ktoś może być w niebezpieczeństwie, drobiazg!
Rogów__________________
W pierwszej turze wyborów prezydenc
kich w Rogowie zdecydowanie wygrał Lech Wałęsa i uzyskał głosów 1162; za nim Kwaśniewski - 395; na trzecim miej
scu J. Kuroń - 112.
Łubowice_______________
W parafii łubowickiej (Brzeźnica, Li
gota Ks. Łubowice, Grzegorzowice) głoso
wanie również zakończyło się zwycię
stwem aktualnego Prezydenta RP. Uzyskał on 422 głosy; Kwaśniewski zaledwie 80.
Głubczyce
Mieszkańcy miasta i gminy Głubczyce najwięcej głosów oddali na Lecha Wałęsę (42,63%). Aleksander Kwaśniewski uzy
skał 31,25% głosów, a trzecie miejsce zajął Jacek Kuroń - 10,23 głosów. Najmniej osób oddało swe głosy na Leszka Bubla - 0,01%.
Wiadomości zebrał i skomentował
Benedykt Motyka
