Statut Szkoły Górniczej w Tarn. Górach Górnośl. Związku Przemysłowców Górniczo-Hutniczych Z.z. w Katowicach

k_{.■■. 1 - .■ ■■ ■■■• ■ .::■■■}

\

-

v.;-v .

^ .. — ... . _ ________ _________________ _______________________

a n a D D n a o n a a n a D O D D D a a D D a D D o a a a a D

a

u

ao

a

a

S f a f n i

Szkoły Górniczej w Tarn. Górach

Gernośl. ZwiązKu Przemysłowców Górniczo ■ Hutniczych

z.

w Katowicach.

fiKsistetii ^isM

W Vr , , ' . '

»Polonia« Spółka W ydaw nicza, Sp. z ogr. odp., K atow ice

1925.

sjf

7

n o o n D B O O D O D D a n o D O D O D B B a o o o B B a a BB BB BB BB BB BB Bfl

a a

BB BB BB

a

a

aa aB B BB

8

g

§ 1. Szkoła ma za cel kształcenie swoich ucz­

niów na dzielnych urzędników kopalń (organa nad­

zorcze) ze szczególnem uwzględnieniem potrzeb kopalnictwa węglowego w górnośląskiej części W o­

jewództwa Śląskiego.

Cel ten osiąga szkoła, kształcąc swych ucz­

niów w tych wiadomościach, których potrzebuje sztygar do należytego prowadzenia ruchu, jak rów ­ nież wszczepiając w nich poczucie punktualności, obowiązkowości i skromności i ucząc ich skromne­

go, ale stanowczego występowania.

Charakter.

§ 2. Szkoła jest zakładem prywatnym, utrzy­

mywanym przez Górnośląski Związek Przem ysło­

wców Górniczo-Hutniczych, Z. z. w Katowicach, Siedziba.

§ 3. Siedzibą szkoły są Tarnowskie Góry lub inna miejscowość w górnośląskiej części W oje­

wództwa Śląskiego, oznaczona przez Górnośląski Związek Przemysłowców Górniczo - Hutniczych, Z. z. w Katowicach za zgodą W yższego Urzędu Górniczego w Katowicach.

Dozór państwowy.

§ 4. Szkoła pozostaje pod nadzorem Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach.

Wyższemu Urzędowi Górniczemu przysługują w stosunku do szkoły wszystkie upoważnienia,

przypadające po myśli rozporządzenia pruskiego Ministra Przem yślu i Handlu z dnia 1 maja 1917 L.

IV 2657 jako nadzorczej władzy szkolnej, z tern o- graniczeniem, że cofnięcie pozwolenia na prow a­

dzenie szkoły może nastąpić tylko za zgodą Urzę­

du Wojewódzkiego, a ponadto uprawnienia, przy­

znane mu niniejszym statutem.

Warunki przyjęcia.

§ 5. W arunki przyjęcia do Szkoły Górniczej są następujące:

1) ukończony 19 rok życia, 2) dobry stan zdrowia,

3) przynajmniej trzechletnie praktyczne zatru­

dnienie przy różnych robotach w zawo­

dzie górniczym,

4) posiadanie przepisanego tym statutem w y ­ kształcenia ogólnego.

Praktyczne zatrudnienie.

§ 6. Ubiegający się o przyjęcie winni przedło­

żyć dowód praktycznego zatrudnienia w zawodzie górniczym w całości lub przeważającej części w kopalniach górnośląskiej części W ojewództwa Ślą­

skiego i to przeważnie w kopalniach węgla kamien­

nego.

Dyrektor szkoły upoważniony jest do zalicze­

nia czasu praktyki, odbytej w robotach niegórni- czych, lecz mecbaniczno-technicznej natury w w y­

sokości pół roku do przepisanej trzechletniej prak­

tyki.

Odbycie przepisanej praktyki udowodnią się przedłożeniem świadectw służbowych, w ystaw io­

nych przez odpowiedzialnego, władzy górniczej zgłoszonego, kierownika ruchu.

Świadectwo winno zawierać potwierdzenie właściwego Okręgowego Urzędu Górniczego i stwierdzić, że podpisana na nim osoba była w O- kręgowym Urzędzie Górniczym zgłoszona i za­

twierdzona jako kierownik odnośnej kopalni.

Ogólne wykształcenie.

§ 7. Kandydaci, którzy odpowiadają powyż­

szym wymogom, mogą być przyjęci do szkoły:

1) gdy w ykażą:

że ukończyli szkołę powszechną lub 3 klasę szkoły średniej (gimnazjum, szkoła realna itp.) i gdy złożą egzamin wstępny. Osoby, posiadające wyższe wykształcenie, mogą być przez Grono Nauczycielskie zwolnione od egzaminu wstępnego.

2) gdy w ystaw ią następujące oświadczenie:

„Zapewniam niniejszem, że dotychczas nie mam żadnych długów i obowiązuję się w czasie uczęszczania do szkoły górniczej nie robić żadnych długów. Jest mi wiadomem, że gdybym pomimo to robił długi, to mogę być natychmiast z zakładu wydalonym.'1 Na równi z długami uważa się . zobowiązania do spłat na raty. *

§ 8. Termin egzaminu wstępnego dla zgłasza­

jących się kandydatów oznacza dyrektor Szkoły Górniczej.

Egzamin wstępny.

Komisja egzaminacyjna składa się: z delegata zarządu Górnośląskiego Związku Przemysłowców Górniczo-Hutniczych jako przewodniczącego, z dy­

rektora szkoły i z nauczycieli Szkoły Górniczej, wyznaczonych przez dyrektora szkoły.

Uchwały zapadają większością głosów, w ra ­ zie równości głosów rozstrzyga przewodniczący.

P rzy egzaminie wymaga się:

a) z języka polskiego:

Znajomość nauki o słowie, składni słów i zdań. Kandydat winien głośno i płynnie czytać, przeczytany ustęp streścić, oraz winien objaśnić poszczególne słowa i zdania. Nadto winien ortogra­

ficznie, gramatycznie i czytelnie pisać, wreszcie podać treść większego przeczytanego ustępu ust­

nie i pisemnie.

b) z rachunków:

W prawy i pewności w liczeniu z pamięci; kan­

dydat winien wykazać pisemnie znajomość czterech działań liczbami oznaczonemi i nieoznaczonemi, li­

czbami całemi, zwykłemi i ułamkami dziesiętnemi, znajomość reguły trzech, zwykłych sposobów li­

czenia liczbami mięszanemi. Kandydat winien sa­

modzielnie, pewnie i szybko rozwiązywać zadane mu zadania i wykazać, że posiada znajomość zasad działania.

c) Ponadto wymaga się, aby kandydat mógł się ze zrozumieniem wypowiedzieć o osobiście w yko­

nanych robotach górniczych.

Egzamin jęst pisemny i ustny.

P i s e m n y egzamin obejmuje:

1) dyktat polski,

2) samodzielne pisemne podanie treści dwu­

krotnie powoli i wyraźnie odczytanego u- stępu,

3) 6—8 zadań rachunkowych w zakresie 4 niż­

szych działań.

Jeżeli przeciętny wynik tych trzech pisemnych prac jest niedostateczny, wówczas egzaminowany może być wykluczony od dalszego egzaminu.

U s t n y egzamin obejmuje przeczytanie i ob­

jaśnienie zadanego ustępu, oznaczenie części mowy i części zdań, wyrachowanie łatwych zadań z p a ­ mięci, przyczem szczególnie kładzie się nacisk na biegłość w rachowaniu liczbami zwykłemi i dzie­

siętnemu.

Zgłoszenia do przyjęcia.

§ 9. Wpisy nowych uczniów odbywają się dwa razy w roku przed 1 lutego i 1 września każdego roku, w dniu wyznaczonym do tego przez dyrekto­

ra szkoły.

Kandydaci winni się zgłosić osobiście i przed­

łożyć:

1) samodzielnie i własnoręcznie spisany ży­

ciorys,

2) świadectwa szkolne,

3) świadectwa lekarza Spółki Brackiej na p rze­

pisanym formularzu,

4) zaświadczenie polskiej przynależności pań­

stwowej,

5) zaświadczenie, że nie posiadają długów, 6) policyjne świadectwo moralności, 7) świadectwo z praktyki,

8) pisemne zezwolenie ojca lub opiekuna na wstąpienie do szkoły, o ile kandydat nie jest pełnoletni.

Przyjmowanie uczniów.

§ 10. O ile liczba uznanych za zdatnych do przyjęcia kandydatów jest większą od liczby miejsc w klasie, rozstrzyga o pierwszeństwie przyjęcia, oprócz postępu, uzyskanego przy egzaminie także wiek ucznia i czas trwania praktyki górniczej.

Pozostali kandydaci mają pierwszeństwo w przyjęciu do szkoły w następnych terminach pod

warunkiem, że aż do przyjęcia zatrudnieni będą w zawodzie górniczym.

Koszta uczęszczania do Szkoły Górniczej.

§ 11. Nauki udziela się uczniom w Szkole Gór­

niczej bezpłatnie.

Uczniowie otrzymują część książek szkolnych i papier rysunkowy bezpłatnie.

O mieszkanie i utrzymanie winni uczniowie sami się starać.

Mieszkanie i stołowanie w gospodach jest za­

kazane; w wypadkach wyjątkowych koniecznem jest zezwolenie dyrektora Szkoły Górniczej.

Jest wskazanem, aby uczniowie w czasie roku szkolnego nosili przepisany mundur. Podczas w a­

kacji mogą uczniowie używać ubrania cywilnego.

Dyrekcja Szkoły Górniczej może nałożyć obowią- • zek noszenia munduru.

W czasie wycieczek naukowych otrzymują uczniowie wolną jazdę koleją i kolejką elektryczną.

W razie choroby korzystają uczniowie z bez­

płatnej opieki lekarskiej lekarza Spółki Brackiej, a w razie potrzeby z bezpłatnego przyjęcia do leczni­

cy Spółki Brackiej.

Nauka.

§ 12. Nauka w szkole odbywa się na podsta­

wie planu nauki, zatwierdzonego przez Wyższy U- rząd Górniczy. Zmiany w planie nauki wymagają zgody tegoż Urzędu. W yższy Urząd Górniczy ma prawo, o ile to uzna za konieczne, ze względu na niezbędny dla osób dozorujących zakres wiadomo­

ści przeprowadzić, po zasięgnięciu opinji Związku i Grona Nauczycielskiego, zmianę planu nauki, i to tak co do zakresu wykładanych przedmiotów jak i co do wprowadzenia nowych przedmiotów w y­

kładowych.

Przeciw temu zarządzeniu W yższego Urzędu Górniczego przysługuje Związkowi odwołanie w ciągu dni 14 do Ministerstwa Przem ysłu i Handlu, którego decyzja jest definitywną.

Uzasadnione zmiany w środkach naukowych i urządzeniach szkolnych wymagają przyzwolenia W yższego Urzędu Górniczego w Katowicach.

» W yższy Urząd Górniczy może, o ile uzna to za konieczne, zażądać zakupu środków naukowych niezbędnych dla należytego biegu nauki.

Językiem wykładowym jest język polski, fi Czas trwania nauki jest dwuletni.

0 Pierwsze półrocze roku szkolnego rozpoczy­

na się z dniem 1 września a kończy się z dniem 31 stycznia; drugie półrocze rozpoczyna się z dniem t lutego, kończy się zaś 30 czerwca.

|ś Co do ferji świątecznych i szkolnych obowią­

zują każdorazowe przepisy dla państwowych szkól średnich z tem, że dzień 4 grudnia jest wolny od nauki.

Egzatnina i świadectwa.

§ 13. Z końcem każdego roku szkolnego otrzy­

mują uczniowie świadectwa o pilności zachowaniu się i postępach z uwagą, czy postąpili do Wyższej klasy lub nie.

Z końcem dwurocznego kursu górniczego, od­

bywa się pisemny i ustny publiczny egzamin, a u- czniowie otrzymują zależnie od; postępów w kla­

sach i wyniku egzaminu, jeżeli osiągnęli cel zakła­

du, świadectwo ukończenia szkoły, które stwierdza ich uzdolnienie techniczne i administracyjne na sta­

nowiska urzędników zakładów, w szczególności na sztygarów pod ziemią i na powierzchni w myśl postanowienia pruskiego Ministra dla Handlu i P rze­

mysłu z dnia 28 października 1910. Świadectwo ma być podpisane przez komisarza W yższego U- rzędu Górniczego w Katowicach, delegata Górno­

śląskiego Związku Przem ysłowców Górniczo-Hut­

niczych, Z. z. w Katowicach, dyrektora i nauczy­

cieli Szkoły Górniczej.

Pilność i postępy w nauce będą oznaczane na- stępującymi stopniami: bardzo dobry, dobry, do­

stateczny, niedostateczny, zachowanie się stopnia^- mi: bardzo dobre, dobre, odpowiednie, nieodpo­

wiednie.

Termin egzaminu tego ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z W yższym Urzędem Górniczym w Katowicach.

W skład komisji egzaminacyjnej, której prze­

wodniczy delegat Wyższego Urzędu Górniczego, wchodzą: delegat Górnośląskiego Zw ^zku P rze­

mysłowców Górniczo-Hutniczych w Katowicach, dyrektor szkoły, wyznaczeni przez niego nauczy­

ciele szkoły, oraz osoby, powołane do komisji przez Górnośląski Związek Przemysłowców Górniczo- Hutniczych za zgodą Wyższego Urzędu Górniczego.

Zapomogi.

§ 14. Udzielenie zapomóg uczniom przez zarzą­

dy kopalń może nastąpić tylko za zezwoleniem dy­

rektora szkoły.

Zarząd szkoły.

§ 15. Szkołą Górniczą zarządza Górnośląski Związek Przemysłowców Górniczo - Hutniczych, Z. z. w Katowicach, o ile statut niniejszy nie prze­

kazuje pewnych czynności dyrektorowi szkoły lub Gronu Nauczycielskiemu.

Językiem urzędowym jest język polski.

Zakres działania Dyrektora Szkoły Górnicze!,

§ 16. Zakres działania dyrektora Szkoły Górnik czej jest następujący:

1) Uczestniczy w posiedzeniach Zarządu Gór­

nośląskiego Związku Przem ysłowców Górniczo- Hutniczych, Z. z. w Katowicach w sprawach szkolnych z głosem doradczym, o ile zostanie na posiedzenie zaproszony,

2) wykonywuje uchwały Zarządu, 3) prowadzi sprawy bieżące szkoły,

4) kontroluje nauczycieli, urzędników i służbę szkolną w ich czynnościach służbowych,

5) wykonuje nadzór nad uczniami szkoły pod względem pilności, uczęszczania do szkoły i zacho­

wania się w szkole i poza szkołą,

6) jest upoważniony do udzielania urlopów na­

uczycielom i urzędnikom do 8 dni,

7) wykonuje nadzór nad zbiorami i całym in­

wentarzem szkolnym, .

8) sporządza sprawozdanie dla Zarządu Gór­

nośląskiego Związku Przem ysłowców Górniczo- Hutniczych, opracowuje w porozumieniu z Gronem Nauczycielskiein projekt etatu i projekt planu nauki oraz całą korespondencję Szkoły,

9) wstawia wnioski na odbycie naukowych w y­

cieczek nauczycieli i uczniów,

10) sporządza podział godzin w porozumieniu z Gronem Nauczycielskiem.

Personel nauczycielski.

§ 17. Jako nauczycieli można ustanowić tylko takie osoby, które uzyskały zezwolenie W yższego Urzędu Górniczego w Katowicach na udzielanie nauki w szkole górniczej. W yższy Urząd Górniczy ma prawo tym nauczycielom, którzy okazali się

nieodpowiednimi, cofnąć zezwolenie na udzielanie nauki w Szkole Górniczej.

Od tego zarządzenia W yższego Urzędu Górni­

czego może Górnośląski Związek Przemysłowców Górniczo-Hutniczych, Z. z. lub też interesowany wnieść sprzeciw do Ministerstwa Przem ysłu i Han­

dlu w ciągu dni 14 od doręczenia tego zarządzenia, które rozstrzyga sprawę definitywnie.

Grono nauczycielskie.

§ 18. Nauczyciele Szkoły Górniczej tworzą Gro­

no, któremu przewodniczy dyrektor szkoły. Posie­

dzenia Grona zwołuje dyrektor szkoły. Jest on obo­

wiązany do zwołania posiedzenia na żądanie W yż­

szego Urzędu Górniczego lub Górnośląskiego Zwią zku Przemysłowców Górniczo - Hutniczych. W tych wypadkach może przewodnictwo na posiedze­

niach objąć delegat W yższego Urzędu Górniczego, względnie delegat Związku Przem ysłowców Gór­

niczo-Hutniczych.

Conajmniej trzy razy w ciągu półrocza winna być' zwołana konferencja Grona Nauczycielskiego celem ustalenia postępów uczniów w naukach.

Do obowiązków Grona Nauczycielskiego należy:

1) egzaminowanie przyjmowanych i odchodzą­

cych uczniów,

2) opinjowanie podań uczniów o zapomogi, 3) proponowanie prowadzenia środków nau­

kowych, jak książek, tablic ściennych, mo­

deli i t. d.,

4) wystawianie świadectw o prowadzeniu się, pilności i postępach uczniów,

5) uchwalenie wykluczenia uczniów ze szkoły.

Uchwała ta wymaga zatwierdzenia W yższe­

go Urzędu Górniczego.

Powyższe sprawy rozstrzyga Grono Nauczyciel­

skie większością głosów, w razie równości głosów decyduje przewodniczący.

W yższy Urząd Górniczy może zarządzić w y ­ dalenie ucznia ze szkoły nawet w brew uchwale Grona Nauczycielskiego z powodów, za które prze­

widziane jest w regulaminie wykluczenie.

Przeciw temu zarządzeniu W yższego Urzędu Górniczego przysługuje wykluczonemu odwołanie do Ministerstwa Przem ysłu i Handlu w ciągu dni 14, które rozstrzyga definitywnie.

Regulamin szkolny.

§ 19. Regulamin szkolny, opracowany przez Grono Nauczycielskie a aprobowany przez Zarząd Górnośląskiego Związku Przem ysłowców Górniczo- Hutniczych, zatwierdza W yższy Urząd Górniczy w Katowicach.

Zmiany regulaminu wymagają zgody tego Urzędu.

W yższy Urząd Górniczy może zarządzić zmia­

nę regulaminu szkolnego, o ile to uzna za konieczne.

Przeciw temu zarządzeniu przysługuje Związ­

kowi prawo odwołania się w ciągu 14 dni do Mini­

sterstw a Przemysłu i Handlu, które rozstrzyga de­

finitywnie.

Sprawozdanie szkolne.

§ 20. Na końcu każdego roku szkolnego ma być przedłożone W yższemu Urzędowi Górniczemu w Katowicach sprawozdanie roczne.

Do tego sprawozdania należy dołączyć zażą­

daną przez ten Urząd ilość egzemplarzy spra­

wozdań.

§ 21. Statut niniejszy podlega zatwierdzeniu Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach i mo­

że być zmieniony uchwałą Zarządu Związku P rze­

mysłowców Górniczo-Hutniczych Z. z. tylko za zgo­

dą W yższego Urzędu Górniczego.

W yższy Urząd Górniczy może zarządzić zmia­

nę statutu po wysłuchaniu Zarządu Związku P rze­

mysłowców Górniczo-Hutniczych Z. z. i Grona Na­

uczycielskiego, o ile to uzna za konieczne.

Przeciw odnośnemu zarządzeniu przysługuje.

Związkowi odwołanie w ciągu 14 dni do Minister­

stwa Przem ysłu i Handlu, które decyduje defini­

tywnie.

Górnośląski Związek Przemysłowców Górniczo- Hutniczych Z. z.

Przewodniczący: Kierownictwo:

na mocy plenipotencji w z.

Dr. Geisenheimer Dr. Fukner Fiedler

Pow yższy statut niniejszem zatwierdza się.

K a t o w i c e , dnia 16 października 1924 r.

L. S.

L. dz. 5219/24.

W yższy Urząd Górniczy Dyrektor:

Id: 0030000564204

I 135467