Helena Pietrzak
Doktorat ks. Tomasza Wytrwała
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 50/3-4, 385-387
[3] Z ŻYCIA WYDZIAŁU 385 P rz e d m io te m ro z d z ia łu p ią te g o , p t. „S ę dziow ska ocen a o p in ii biegłego są d o w e g o ” (s. 2 90-317), je s t w y k a za n ie kw alifikacji p ra w n o - m o ra ln y c h w y m ag an y ch o d b ieg łe g o . Z a w ie ra ró w n ie ż, z aw a rty w taksaty w n y m p o rz ą d k u , z e s p ó ł c e c h b ie g łe go, k tó ry ch istn ie n ie i w a rto ś ć sta n o w i o pozytyw nej o c e n ie p rz e z sę d z ie g o i c h a ra k te rz e d o ra d c z y m e k sp erty zy .
W Z a k o ń c z e n iu ro z p ra w y (s. 318-324), p. m g r A n n a G o łę b io w sk a p o d s u m o w u je sw oje d o c ie k a n ia n a u k o w e i fo rm u łu je d a lsze p o s tu la ty b a d aw c z e, d o ty czące k o n ie c zn e j o b e c n o ś c i e k s p e rtó w sądow ych w e w sp ó łc zesn y m życiu K o ścio ła, a w szczeg ó ln o ści w k a n o n ic zn y m p ro c e sie m ałż e ń sk im .
O b aj re c e n z e n c i w sk az ali pozytyw ne ja k i n e g a ty w n e w alo ry d y se rtac ji p a n i m g r A n n y G o łę b io w sk iej i w k o ń co w y ch w n io sk a c h o c en ili ją ja k o o d p o w ia d a ją c ą w y m o g o m staw ian y m p rz e z p ra w o ro z p ra w ie d o k to rsk ie j, ta k p o d w zg lęd em m e ry to rycznym ja k i fo rm aln y m . P o d k reślili też, że A u to rk a d o b rz e z re a liz o w a ła sw e z a m ie rz e n ia b a d aw c z e.
R a d a W ydziału P raw a K a n o n icz n eg o U K SW , b io rą c p o d uw agę wyniki eg zam in u d o k to rsk ieg o , w a lo r n a u k o w y p rzed ło żo n e j p racy w łaściw y d la ro z p ra w d o k to rsk ich , o p in ie re c e n z e n tó w o ra z pozytyw ny w ynik o b ro n y , n a d a ła p. A n n ie G ołębiow skiej s to p ień n au k o w y d o k to ra n a u k p raw nych w z ak resie p ra w a k an o n iczn eg o .
H elena Pietrzak
DOKTORAT KS. TOMASZA WYTRWAŁA
D n ia 17 k w ie tn ia 2007 r. n a W ydziale P raw a K a n o n ic z n e g o U n iw e rsy te tu K a r d y n a ła S te fa n a W yszyńskiego w W arszaw ie o d b y ła się p u b lic z n a o b r o n a pracy d o k to rsk ie j ks m g r T o m asz a W y trw ała, a b so lw e n ta w yżej w y m ien io n e g o W ydziału. D o k to r a n t p rz e d ło ż y ł R a d z ie W y d ziału ro z p ra w ę p t. p o j ę c i e „R odzina D o m in i k a ń sk a ” w św ietle a k t k a p itu ł generalnych Z a k o n u K azn o d ziejskieg o w latach 1946- 2 0 0 1 ”. P ra c a d o k to rs k a z o s ta ła n a p is a n a n a W y d ziale P ra w a K a n o n icz n eg o U K S W p o d k ie ru n k ie m ks. p ro f. d r h ab . J u lia n a K a to w sk ieg o . R e c e n z e n ta m i ro z praw y byli: ks. p ro f. P W T d r h ab . W iesław W enz (W ro cław ) o ra z D z ie k a n W y d zia łu P ra w a K a n o n ic z n e g o - ks. p ro f. U K S W d r h a b . J ó z e f W ro ceń sk i.
R o z p ra w a ks. m g r T o m a sz a W y trw ała d o s ta rc z a czy teln ik o w i w iele in fo rm a c ji h isto ry cz n y ch , d o ty cz ąc y c h re fo rm y trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a , k tó r a p rz y czy n iła się d o p o w s ta n ia ro d z in y d o m in ik a ń sk ie j. A u to r w y k a zał, że to w ła śn ie n a k a p itu ła c h g e n e ra ln y c h Z a k o n u K a z n o d z ie jsk ie g o w la ta c h 1946-2001 d o s z ło d o s fo rm u ło w a n ia i u p o rz ą d k o w a n ia o g ó ln ej te rm in o lo g ii z w iązan ej z te m a te m d y
386 Z ŻYCIA WYDZIAŁU [4]
se rtac ji. Z z e b ra n e g o i p rz e a n a liz o w a n e g o m a te ria łu w y n ik a, że Z a k o n K a z n o d ziejsk i o d p o c z ą tk ó w sw o jeg o is tn ie n ia byl ściśle zw iąz an y ze św ieck im i, k tó rzy p ra g n ę li żyć d u c h e m św. D o m in ik a . J a k o p ierw szy z Z a k o n e m K a zn o d z iejsk im zw iązał się trz e c i z a k o n św. D o m in ik a . Z c z a se m d o łą c zy li d o n ich ta k ż e i in n e s to w a rzy s ze n ia i b ra c tw a . W s p ó łp ra c a Z a k o n u K a z n o d z ie jsk ie g o z trz e c im z a k o n e m św. D o m in ik a , z o s ta ła o ficja ln ie z a p o c z ą tk o w a n a - o g ło s z e n ie m R eguły w 1285 r., k tó r a trw a ła b e z ż a d n y c h z m ia n d o 1923 r. W ów czas to trz e c i z a k o n d o k o n a ł jej z m ian y , k tó r a m ia ła z a p o c z ą tk o w a ć c a łą re fo rm ę trz e c ie g o z ak o n u . J e d n a k ż e II w o jn a św iato w a tę re fo rm ę p rz e rw a ła . Z a k o n p o w ró c ił d o re fo rm y n a k a p itu le g e n e ra ln e j w 1958 r. O k a z a ło się, że z m ia n d o m a g a się n ie ty lk o Reguła trz e c ie g o z a k o n u , a le ta k ż e c a ła je g o n a tu ra . D la te g o te ż w 1964 r. z o s ta ła p o w o ła n a n o w a R eg u ła , a le n ie s p e łn iła o n a p o k ła d a n y c h n a d z ie i. D o p ie r o w 1968 r. z o s ta ła p o w o ła n a k o le jn a R eg u ła . W o k re s ie re fo rm y w s p ó łp ra c a Z a k o n u K a z n o d z ie jsk ieg o ze św ieckim i b a r d z o się s k o m p lik o w a ła , p o n ie w a ż w 1961 r. zaczęły p o w sta w a ć tzw . g ru p y sy m p aty k ó w , a w ięc o s ó b n ie z a d o w o lo n y c h z p rz e b ie g u r e fo rm y trz e c ie g o z a k o n u . N ie c h cie li o n i u c ze stn ic z y ć w m isji Z a k o n u K a z n o d z ie j sk ieg o , p o p rz e z s tr u k tu r ę trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a , a le c h cieli uczestn iczy ć w d u c h o w o śc i św. D o m in ik a n a sw ój, o d m ie n n y sp o s ó b . R e f o r m a n ie b y ła w s ta n ie p o w s trz y m a ć rzeszy p o w s ta jąc y c h now ych g ru p sy m p a ty k ó w . S tą d w Z a k o n ie K a zn o d z ie jsk im d o s z ło d o S alo m o n o w eg o ro z w ią z a n ia . W 1961 r. r e fo r m a tr z e cieg o z a k o n u św. D o m in ik a p rz e b ie g a ła n ie z a le ż n ie o d tw o rz e n ia się now ych g ru p tzw . sy m p a ty k ó w . R e f o r m a zak o ń c z y ła się o s ta te c z n y m p o w s ta n ie m R eguły trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a w 1987 r. J e d n o c z e ś n ie d a ła p o c z ą te k z u p e łn ie n ow ej g ru p ie , tj. „ ro d z in ie d o m in ik a ń s k ie j” . J u ż o d k a p itu ły g e n e ra ln e j w 1968 r. w R iv e r F o re s t, g ru p y te zac zę ły być o ficja ln ie d e fin io w a n e ja k o „ ro d z in a d o m in i k a ń s k a ” i z n alaz ły sw o je m ie jsc e w n ow ej edycji „Księgi K o n stytu cji i Z a rzą d zeń Z a k o n u K a zn o d z ie jsk ie g o ". P o w stan ie n ow ej g ru p y w y m u siło n a z a k o n ie o k re ś le n ie i s p re cy z o w a n ie no w y ch re la c ji - p o m ię d z y Z a k o n e m K a z n o d z ie jsk im , a zw ią zan y m i z n im św ieck im i.
R o z p ra w a d o k to rs k a ks. m g r T om asza W y trw ała z aw iera: spis treś c i, w ykaz sk ró tó w , w stę p , c z te ry m e ry to ry c z n e ro zd ziały , z a k o ń c z e n ie o ra z b ib lio g ra fię .
W c h ro n o lo g ic z n y m W stępie (s. 9 -1 4 ), A u to r k r ó tk o o m a w ia h is to rię re fo rm y trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a i p o w s ta n ia „ ro d z in y d o m in ik a ń s k ie j” . D a le j u z a s a d n ia w y b ó r te m a tu , p o d sta w o w e z a ło ż e n ia sw o ic h b a d a ń , u s ta la p r o b le m a ty k ę ro z p ra w y , p o d z ia ł p ra c y o r a z u s to s u n k o w u je się d o z e b r a n e g o m a te ria łu ź ró d ło w e g o .
R e f o r m a trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a o r a z n o rm a ty w n a p r a c a , z w ią z a n a z e z d e fin io w a n ie m p o ję c ia „ ro d z in y d o m in ik a ń s k ie j” , d o k o n y w a ła się w ła śn ie n a k a p itu ła c h g e n e r a ln y c h Z a k o n u K a z n o d z ie js k ie g o . S tą d te ż , w ro z d z ia le
[5] Z ŻYCIA WYDZIAŁU 3 8 7
p ierw szy m u k a z a ł d o k t o r a n t r o z w a ż a n ia z a w a rte w ty tu le : ,fl a t u r a p ra w n a k a p i tu ł g en era ln ych w Z a k o n ie K a zn o d z ie js k im i p re ze n ta c ja k a p itu ł z la t 1 9 4 6 -2 0 0 1 ” (s. 15-46). O m ó w ił d e fin ic ję , s p o s ó b zw o ły w an ia , p rz e b ie g , cykl i s k ła d k a p itu ł. N a s tę p n ie p r z e d s ta w ił s p o s ó b r e d a g o w a n ia a k t k a p itu ł g e n e ra ln y c h . W resz c ie o g ó ln ie z a p r e z e n to w a ł 19 k a p itu ł w la ta c h 1946-2001, czyli o k r e s u k ie d y d o k o n y w a ła się r e f o r m a trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a . U w z g lę d n ił ró w n ie ż e w o lu c ję sa m e g o p o ję c ia „ ro d z in y d o m in ik a ń s k ie j” , w e d łu g w y tycznych a n a liz o w a n y c h k a p itu ł.
P rz e d m io te m ro z d z ia łu d ru g ieg o , p t . , J te fo rm a trzeciego z a k o n u ” (s. 47-99), je s t n a tu r a i c h a r a k te r trz e c ie g o z a k o n u św. D o m in ik a . A u to r p re z e n tu je tu ta k ż e ist n ieją c e re la c je p rz e d m io to w e g o z a k o n u w o b e c innych u g ru p o w a ń , fu n k c jo n u ją cych w K o ściele, m .in . w o b e c A kcji k a to lick iej, k tó ra - ja k z a z n a c z a - p rzyczyniła się d o je g o z as ad n icz e j re fo rm y .
W ra m a c h ro z d z ia łu trz e c ie g o nt. „K ształtow anie i ew olucja p o jęc ia „rodzina d o m in ik a ń s k a ” w edług w ytycznych k a p itu ł generalnych Z a k o n u K a zn o d ziejsk ie g o ” (s. 100-179), D o k to r a n t o k re ś lił w a ru n k i p rz y n ależ n o śc i d o „ ro d zin y d o m in ik a ń sk iej” , w tym ró w n ie ż je j w łaściw y cel, to ż s a m o ść i ró ż n ic e w o b e c Z a k o n u K a z n o d ziejsk ieg o . P o d k re ślił, że są to ró ż n ic e „ d o b r e ” - z a ró w n o d la Z a k o n u K a z n o d ziejsk ieg o , j a k i a n alizo w a n e j „ ro d zin y d o m in ik a ń s k ie j” .
O s ta tn i ro z d zia ł, czw arty, no szący tytuł: „Relacja p ra w n a rodziny d o m in ik a ń skiej d o Z a k o n u K a zn o d zie jskieg o ” (s. 180-238), sta n o w i o s ta te c z n e u s ta le n ia t e r m in o lo g icz n e o d n o ś n ie z asa d n icz y c h p o ję ć zaw a rty ch w d y se rtac ji. W tej części ro zp raw y , a u to r p rz e d s ta w ia p ięć płaszczyzn, k tó re przyczyniły się d o u to ż s a m ia n ia „ Z a k o n u K a z n o d z ie jsk ie g o ” z „ ro d z in ą d o m in ik a ń s k ą ” . D a lej p re z e n tu je p o zytyw ne i n e g aty w n e s k u tk i te g o u to ż s a m ia n ia o ra z z a k re s z as ad n icz e j m isji.
W k ró tk im Z a k o ń c z e n iu (s. 239-241) D o k to ra n t, o p ró c z o d p o w ie d z i n a p o s ta w io n e w e w s tę p ie tezy, o k re ś la su m a ry cz n ie w ażn iejsze, p ro b le m a ty c z n e p o jęc ia.
O b aj re c e n z e n c i w sk azali pozytyw ne ja k i n e g aty w n e w alo ry d y se rtac ji ks. m g r T o m asza W y trw ała i w k o ń c o w y ch w n io sk a c h o ce n ili ją ja k o o d p o w ia d a ją c ą w y m o g o m sta w ian y m p rz e z p ra w o ro z p ra w ie d o k to rs k ie j, ta k p o d w z g lęd e m m e ry to rycznym ja k i fo rm a ln y m . P o d k re ślili też, że A u to r d o b rz e z re a liz o w a ła sw e z a m ie rz e n ia b a d a w c z e .
R a d a W y d ziału P ra w a K a n o n ic z n e g o U K SW , b io rą c p o d u w a g ę w yniki e g z a m in u d o k to rs k ie g o , w a lo r n a u k o w y p rz e d ło ż o n e j p ra c y w łaściw y d la ro z p ra w d o k to rs k ic h , o p in ie r e c e n z e n tó w o ra z pozytyw ny w ynik o b ro n y , n a d a ła ks. T o m a szow i W y trw ało w i s to p ie ń n a u k o w y d o k to r a n a u k p ra w n y ch w z a k re s ie p ra w a k a n o n icz n eg o .
